KỲ THI CHỌN HSG LỚP 9 VÒNG TRƯỜNG, NĂM HỌC: 2024-2025
Đề thi môn: Phân môn Lich sư 9
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian phát đề)
________________________
ĐỀ :
Câu 1. (5 điểm)
Trong thập niên 20 của thế kỉ XX, kinh tế Mĩ và Nhật Bản có điểm gì
giống và khác nhau? Để thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 – 1933, cách
giải quyết của Mĩ và Nhật Bản khác nhau như thế nào? Từ sự phát triển kinh tế
của Mĩ, Nhật Bản, Việt Nam cần học hỏi những gì để phát triển kinh tế đất
nước?
Câu 2. (5 điểm)
Trình bày những nét chính về phong trào dân tộc dân chủ của nhân dân
Việt Nam trong những năm 1918 -1930. Phong trào dó có ưu điểm và hạn chế
gì? Tại sao sự kiện đấu tranh đòi thả Phan Bội Châu, lễ truy điệu và để tang
Phan Châu Trinh lại có ý nghĩa quan trọng đối với phong trào dân tộc dân chủ
trong những năm 1918- 1930?
Câu 3. (5 điểm)
Qua cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 ở Việt Nam, em hãy:
a. Đánh giá vai trò của lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang đối với
Cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
b. Tóm tắt diễn biến chính của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và
sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
c. Theo em, bài học lịch sử nào của Cách mạng tháng Tám năm 1945 có
thể vận dụng và phát huy trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay?
Câu 4. (5 điểm)
Qua công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và Đông Âu từ năm
1945 đến năm 1991, em hãy:
a. Nêu nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên
Xô và các nước Đông Âu.
b. Những sai lầm mắc phải trong công cuộc cải tổ ở Liên Xô và Đông Âu.
c. Trình bày tác động và bài học về sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa
ở Liên Xô và các nước Đông Âu.
HẾT.
KỲ THI CHỌN HSG LỚP 9 VÒNG TRƯỜNG, NĂM HỌC: 2024-2025
Hướng dẫn chấm môn: Phân môn Lịch sử 9
Thời gian: 150 phút (không kể thời gian phát đề)
________________________
Câu 1. (5 điểm)
* Trong thập niên 20 của thế kỉ XX, kinh tế Mĩ và Nhật Bản có điểm gì
giống và khác nhau?
- Giống nhau: Cùng là nước thắng trận, thu được nhiều lợi nhuận, không bị mất
mát gì nhiều trong chiến tranh. (0,5 điểm)
- Khác nhau:
+ Kinh tế Mỹ phát triển cực kỳ nhanh chóng do cải tiến kỹ thuật thực hiện
phương pháp sản xuất dây chuyển, tăng cường độ lao động và bóc lột công
nhân. (0,75 điểm)
+ Ở Nhật phát triển không đều, mất cân đối (trong vòng mấy năm đầu) rồi lại
lâm vào khủng hoảng, công nghiệp không có sự cải thiện, nông nghiệp trì trệ,
lạc hậu, kinh tế phát triển chậm chạp, bấp bênh. (0,75 điểm)
* Để thoát khỏi cuộc khủng hoảng kinh tế 1929 – 1933, cách giải quyết của
Mĩ và Nhật Bản khác nhau như thế nào?
- Mĩ giải quyết khủng hoảng bằng cải cách kinh tế, xã hội, thực hiện chính sách
mới. (0,75 điểm)
- Nhật giải quyết khủng hoảng bằng cách tăng cường chính sách quân sự hóa đất
nước, phát xít hóa bộ máy chính trị, gây chiến tranh bành trướng ra bên ngoài.
(0,75 điểm)
* Việt Nam học hỏi để phát triển đất nước:
- Chú trọng tiếp thu những thành tựu khoa học kĩ thuật hiện đại, áp dụng sáng
tạo công nghệ mới để đi tắt đón đầu, rút ngắn thời gian xây dựng và phát triển
kinh tế. (0,5 điểm)
- Tăng cường vai trò của nhà nước trong việc quản lý, điều tiết nền kinh tế, tiếp
thu kinh nghiệm quản lý của các nước khác. (0,5 điểm)
- Ngoài việc phát huy tối đa yếu tố nội lực (tài nguyên phong phú, nhân công dồi
dào), cần phải tận dụng tốt những yếu tố bên ngoài để phát triển kinh tế (tranh
thủ vốn đầu tư của nước ngoài, thời cơ từ hội nhập quốc tế và khu vực…)(0,5
điểm)
Câu 2. (5 điểm)
* Những nét chính về phong trào dân tộc dân chủ của nhân dân Việt Nam
trong những năm 1918 -1930.
- Hoạt động của tư sản dân tộc: (1,5 điểm)
+ Năm 1919, phong trào chấn hưng nội hóa, bài trừ ngoại hóa.
+ Năm 1923, phong trào đấu tranh chống tư bản Pháp độc quyền cảng Sài Gòn
và độc quyền xuất cảng lúa gạo ở Nam Kì
+ Xuất bản báo chí…
+ Thành lập Đảng Lập hiến,…
- Hoạt động của tiểu tư sản trí thức: (1,5 điểm)
+ Xuất bản các tở báo như: Chuông rè, An Nam trẻ,..
+ Lập ra các nhà xuất bản như: Cường học thư xã, Nam đồng thư xã,…để
truyền bá tư tưởng yêu nước, tiến bộ.
+ Lập ra các tổ chức chính trị: Thanh niên cao vọng, Việt Nam Nghĩa đoàn, Hội
Phục Việt, Đảng thanh niên…
+ Năm 1924, tiếng bom Sa Diện của Phạm Hồng Thái
+ Năm 1925, đấu tranh đòi nhà cầm quyền Pháp thả Phan Bội Châu
+ Năm 1926, tổ chức lễ truy điệu, để tang Phan Châu Trinh
* Phong trào dó có ưu điểm và hạn chế:
- Ưu điểm: (0,5 điểm)
+ Phong trào phát triển mạnh mẽ, sôi nổi, thu hút nhiều tần lớp nhân dân tham
gia với nhiều hình thức đấu tranh phong phú.
+ Thể hiện tinh thần dân tộc, dân chủ, góp phần tạo nên sự phong phú, đa dạng
cho phong trào yêu nước Việt Nam sau Chiến tranh thế giới thứ nhất.
- Hạn chế: (0,5 điểm)
+ Tư sản dân tộc đấu tranh vì quyền lợi giai cấp của mình nên khi thức dân
Pháp nhượng bộ thì họ dễ thỏa hiệp.
+ Tiểu tư sản trí thức còn thiếu đường lối chính trị đúng đắn.
* Sự kiện đấu tranh đòi thả Phan Bội Châu, lễ truy điệu và để tang Phan
Châu Trinh có ý nghĩa quan trọng đối với phong trào dân tộc dân chủ
trong những năm 1918- 1930, vì:
+ Sự kiện này diễn ra trên quy mô rộng lớn, thu hút đông đảo các tầng lớp nhân
dân tham gia. (0,5 điểm)
+ Sự kiện đấu tranh đòi thả Phan Bội Châu, lễ truy điệu và để tang Phan Châu
Trinh cũng góp phần thức tỉnh tinh thần dân tộc và khơi dậy ý chí đấu tranh
chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân Việt Nam. (0,5 điểm)
Câu 3. (5 điểm)
a. Đánh giá vai trò của lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang đối với
Cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
- Cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 là cuộc cách mạng bạo lực, đó là
cuộc đấu tranh chính trị kết hợp với đấu tranh vũ trang để giành chính quyền.
(0,75 điểm)
- Lực lượng chính trị giữ vai trò nòng cốt, quyết định thắng lợi của Cách mạng
tháng Tám, còn lực lượng vũ trang giữ vai trò xung kích, là lực lượng hỗ trợ.
(0,75 điểm)
b. Tóm tắt diễn biến chính của Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự
ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. (2,0 điểm)
- Ngày 14/8/1945: nhiều xã, huyện ở Bắc Bộ và Trung Bộ đã phát động nhân
dân khởi nghĩa giành chính quyền
- Ngày 16/8/1945: Võ Nguyên Giáp chỉ huy một đơn vị Giải phóng quân xuất
phát từ Tân Trào tiến và giải phóng thị xã Thái Nguyên, mở đường tiến về Hà
Nội
- Ngày 18/8/1945: Nhân dân Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam
giành được chính quyền ở tỉnh lị sớm nhất cả nước
- Ngày 19/8/1945: khởi nghĩa giành thắng lợi ở Hà Nội.
- Ngày 23/8/1945: khởi nghĩa giành thắng lợi ở Huế.
- Ngày 25/8/1945: khởi nghĩa giành thắng lợi ở Sài Gòn.
- Ngày 28/8/1945: Đồng Nai Thượng và Hà Tiên là 2 tỉnh cuối cùng giành được
chính quyền
- Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh
thay mặt Chính phủ lâm thời đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt
Nam Dân chủ Cộng hoà.
c. Bài học lịch sử của Cách mạng tháng Tám năm 1945 có thể vận dụng và
phát huy trong công cuộc xây dựng đất nước hiện nay là:
- Về xây dựng lực lượng: Tập hợp, tổ chức đoàn kết lực lượng cách mạng trong
một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi, tạo nên sức mạnh toàn dân, phân hoá
và cô lập cao độ kẻ đế quốc và tay sai để đánh đổ chúng. (0,5 điểm)
- Về xây dựng Đảng: Luôn kết hợp giữa tổ chức và đấu tranh, làm cho đảng
vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đủ năng lực và uy tín lãnh đạo cách
mạng thành công. (0,5 điểm)
Câu 4. (5 điểm)
a. Nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô
và các nước Đông Âu:
- Do đường lối lãnh đạo mang tính chủ quan, duy ý chí; cơ chế tập trung quan
liêu bao cấp làm sản xuất trì trệ, cộng thêm sự thiếu dân chủ và công bằng trong
xã hội. (0,5 điểm)
- Không theo kịp sự phát triển của khoa học, kĩ thuật dẫn tới khủng hoảng kinh
tế, xã hội. (0,5 điểm)
- Khi tiến hành cải tổ phạm sai lầm khiến khủng hoảng thêm trầm trọng. (0,5
điểm)
- Sự chống phá của các thế lực thù địch trong và ngoài nước. (0,5 điểm)
b. Những sai lầm mắc phải trong công cuộc cải tổ ở Liên Xô và Đông Âu.
- Chủ trương phát triển kinh tế nhiều thành phần nhưng thiếu sự quản lí của nhà
nước. (0,25 điểm)
- Cho phép nhiều đảng phái cùng hoạt động (dân chủ hóa quá đà) dẫn đến giảm
vị thế của Đảng Cộng Sản. Từ đó các đảng phái khác lợi dụng chống phá cách
mạng. (0,25 điểm)
- Cải tổ bị chi phối bởi tư tưởng chủ quan, nóng vội và đốt cháy giai đoạn. (0,25
điểm)
- Thiếu thận trọng trong quan hệ với các nước phương Tây để cho Mỹ lợi dụng
chống phá. (0,25 điểm)
c. Trình bày tác động và bài học về sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở
Liên Xô và các nước Đông Âu.
* Tác động: (1,0 điểm)
- Hệ thống xã hội chủ nghĩa xã hội sụp đổ ở châu Âu là một tổn thất to lớn đối
với phong trào cộng sản và công nhân quốc tế.
- Trật tự hai cự I-an-ta sụp đổ, chỉ còn một cực duy nhất là Mỹ.
- Có tác động không nhỏ đến các nước xã hội chủ nghĩa còn lại (Trung Quốc,
Cu-ba, Triều Tiên, Việt Nam)
* Bài học kinh nghiệm: (1,0 điểm)
- Để lại bài học cho các nước: duy trì vai trò lãnh đạo của ĐảngSộng sản; không
nóng vội chủ quan; coi trọng quyền dân chủ; nắm bắt thời cơ, vượt qua thách
thức.
- Đối với Việt Nam: Đảng Cộng sản cần phải nắm quyền lãnh đạo, tránh tư
tưởng cục bộ, tư tưởng đa nguyên, đa đảng.
Hết
XÁC NHẬN CỦA HIỆU TRƯỞNG Phong T. Tây, ngày 05 tháng 10 năm
2024
Người ra đề
Danh Phi