TR NG THPT ƯỜ
LÊ VI T THU TẾ Ậ KÌ THI CH N H C SINH GI I C P TR NG Ọ Ọ Ỏ Ấ ƯỜ
MÔN: SINH H C 11NĂM H C 2008-2009Ọ Ọ
(Th i gian làm bài 150 phút)ờ
Câu 1: (4,5 đi m):ể Trong t bào th c v t có hai bào quan th c hi n hai quá trình chuy n hoá v t ch t kèm theo chuy n hoáế ự ậ ự ệ ể ậ ấ ể
năng l ng, tuy trái ng c nhau nh ng liên quan ch t ch v i nhau.ượ ượ ư ặ ẽ ớ
a. M i quá trình đ c g i v i 2 tên g i khác nhau. Hãy vi t l i các tên g i và trình bày câu t o c a 2 bào quan đóỗ ượ ọ ớ ọ ế ạ ọ ạ ủ
b. V s đ th hi n m i quan h gi a 2 quá trình đó.ẽ ơ ồ ể ệ ố ệ ữ
c. So sánh 2 quá trình trên.
Câu 2: (2 đi m):ể Phân tích s khác nhau gi a chu trình c đ nh COự ữ ố ị 2 c a các nhóm th c v t. Gi i thích s xu t hi n conủ ự ậ ả ự ấ ệ
đ ng c đ nh COườ ố ị 2 th c v t Cở ự ậ 4 và CAM?
Câu 3: (2 đi m) ểa.. T i sao vi khu n lam v a có kh năng quang h p v a có kh năng c đ nh nit ?ạ ẩ ừ ả ợ ừ ả ố ị ơ
b. Có ng i nói “N t s n c a cây h đâu là nh ng nhà máy phân đ m nh bé” Ý ki n c a em th nào? Khi tr ng cây hườ ố ầ ủ ọ ữ ạ ỏ ế ủ ế ồ ọ
đ u có c n bón đ m không?ậ ầ ạ
Câu 4: (1 đi m)ể Đ t h t đ u m i n y m m v trí n m ngang. Sau m t th i gian thân cây cong lên, r cây cong xu ng.ặ ạ ậ ớ ả ầ ở ị ằ ộ ờ ễ ố
Hãy gi i thích hi n t ng trên?ả ệ ượ
Câu 5: (3,5 đi m): ểa. S khác nhau gi a tiêu hóa n i bào và tiêu hóa ngo i bào, tiêu hoá ngoài c th ? Cho bi t u đi m c aự ữ ộ ạ ơ ể ế ư ể ủ
tiêu hóa th c ăn trong ng tiêu hóa và tiêu hóa th c ăn trong túi tiêu hóa.ứ ố ứ
b. Nguyên nhân nào giúp ho t đ ng trao đ i khí c a cá x ng đ t hi u qu cao trong môi tr ng n c? T i sao cá lên c n l iạ ộ ỏ ủ ươ ạ ệ ả ườ ướ ạ ạ ạ
ch t?ế
Câu 6:(1 đi m) Gi i thích câu: “Tr i nóng chóng khát, tr i mát chóng đói”b ng ki n th c sinh h c.ể ả ờ ờ ằ ế ứ ọ
Câu 7 (2 đi m): Ng i ta làm các thí nghi m đ i v i enzim tiêu hóa đ ng v t nh sau:ể ườ ệ ố ớ ở ộ ậ ư
Th tứ ự
thí nghi mệEnzim C ch tơ ấ Đi u ki n thí nghi mề ệ ệ
Nhi t đ (ệ ộ oC) pH
1 Amilaza Tinh b tộ37 7-8
2 Amilaza Tinh b tộ97 7-8
3 pepsin Lòng tr ng tr ngắ ứ 30 2-3
4 pepsin D u ănầ37 2-3
5 pepsin Lòng tr ng tr ngắ ứ 40 2-3
6 Pepsinogen Lòng tr ng tr ngắ ứ 37 12-13
7 Lipaza D u ănầ37 7-8
8 Lipaza Lòng tr ng tr ngắ ứ 37 2-3
a. Hãy cho bi t s n ph m sinh ra t m i thí nghi m.ế ả ẩ ừ ỗ ệ
b. Hãy cho bi t m c tiêu c a các thí nghi m sau: Thí nghi m1 và 2. Thí nghi m 3 và 5. Thí nghi m 1, 3, 6 và 7. Thíế ụ ủ ệ ệ ệ ệ
nghi m 3, 4, 7 và 8ệ
Câu 8:(1,5 đi m): Sóng m ch là gì? Vì sao sóng m ch ch có đ ng m ch mà không có tĩnh m ch? ể ạ ạ ỉ ở ộ ạ ở ạ
Câu 9: (3 đi m):ể a. 1 loài sinh v t có b nhi m s c th 2n = 4, mang kí hi u AaBb, hãy vi tậ ộ ễ ắ ể ệ ế kí hi u c a b NST kì sau c aệ ủ ộ ở ủ
quá trình nguyên phân, kì gi a c a gi m phân l nữ ủ ả ầ 1 và l n 2.ầ
b. N u có 5 t bào sinh d c đ c c a loài nói trên th c hi n xong quá trình gi m phân bình th ng s t o ra bao nhiêu tinhế ế ụ ự ủ ự ệ ả ườ ẽ ạ
trùng g m nh ng lo i nào, kí hi u NST m i lo i nh th nào ?ồ ữ ạ ệ ở ỗ ạ ư ế
………………………………………….H T……………………………………………………..Ế
§¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm m«n sinh häc 11
C©u 1: 4,5 ®iÓm.
a. Trong tÕ bµo thùc vËt……
+ §ã lµ qu¸ tr×nh quang hîp vµ qu¸ tr×nh h« hÊp. 0,25®
+ qu¸ tr×nh quang hîp diÔn ra trong bµo quan lôc l¹p 0,25®
CÊu tróc lôc l¹p gåm:
- Cã líp mµng kÐp bao bäc 0,25®
- trong lµ chÊt nÒn stoma chøa nhiÒu enzim cacb«xi ho¸ 0,25®
- H¹t grana gåm c¸c tói tilacoits chøa hÖ s¾c tè, c¸c chÊt truyÒn ®iÖn tö vµ c¸c trung
t©m ph¶n øng. 0,25®
+ qu¸ tr×nh h« hÊp diÔn ra trong bµo quan ti thÓ 0.25®
CÊu tróc ti thÓ gåm:
- Cã líp mµng kÐp ( ngoµi tr¬n, trong gÊp nÕp thµnh c¸c mµo r¨ng lîc trªn ®ã cã nhiÒu
lo¹i en zim h« hÊp 0,25®
- trong lµ chÊt nÒn chøa AND vµ ri b«xom 0,25®
b. VÏ s¬ ®å thÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a quang hîp vµ h« hÊp ë c©y xanh.
1
(theo h×nh 11.3 sinh 11nc)
0,75 ®.
c. So s¸nh quang hîp vµ h« hÊp ë c©y xanh.
+ Gièng nhau:
- ®Òu lµ 2 qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ vËt chÊt kÌm theo chuyÓn ho¸ n¨ng lîng, b¶n chÊt ho¸ häc
®Òu lµ qu¸ tr×nh oxi ho¸ - khö 0,25®
+ Kh¸c nhau:
§PB (1,5®) Quang hîp H« hÊp
N¬i diÔn ra
0,25 Chñ yÕu lµ l¸ c©y TÊt c¶ c¸c bé phËn trªn c©y
Thêi gian
0,25 Khi cã ¸nh s¸ng Suèt ngµy ®ªm
N¬i thùc hiÖn
0,25 Lôc l¹p Ti thÓ
Nguyªn liÖu
0,25 CO2 vµ níc O2 vµ c¸c chÊt h÷u c¬ ( chñ
yªu lµ c¸c bon hidrat)
S¶n phÈm
0,25 C¸cbonhidat vµ oxi CO2 vµ níc vµ Q ATP, nhiÖt
Vai trß
0,25 Cung cÊp thøc ¨n , oxi
cho c¸c sinh vËt di dìng,
lµm trong s¹ch bÇu kh«ng
khÝ…
Cung cÊp Q ATP cho mäi ho¹t
®éng sèng cña c¬ thÓ, cung
cÊp c¸c s¶n phÈm trung gian
cho qu¸ tr×nh tæng hîp c¸c
chÊt h÷u c¬ kh¸c
Câu 2: (2 đi m):ể
+ Ph©n tÝch ®iÓm kh¸c nhau chu tr×nh cè ®Þnh CO2 gi÷a c¸c nhãm TV.
Mçi ý 0,25® ( tæng 1,0®)
+ Gi¶i
thÝch sù
xuÊt hiÖn
con ®êng cè ®Þnh CO2 theo chu tr×nh C4 vµ chu tr×nh CAM.
- Nhãm thùc vËt C4 quang hîp trong ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng cao, nhiÖt ®é cao, nång ®é O2 cao,
nhng nång ®é CO2 l¹i thÊp ë vïng nhiÖt ®íi nãng Èm kÐo dµi nªn ph¶i cã qt cè ®Þnh CO2
hai lÇn. LÇn 1 nh»m lÊy nhanh CO2 vèn Ýt cã trong kh«ng khÝ vµ tr¸nh h« hÊp s¸ng. LÇn 2
cè ®Þnh CO2 trong chu tr×nh C3 ®Ó h×nh thµnh c¸c hîp chÊt h÷u c¬ trong c¸c tÕ bµo bao bã
m¹ch. (0,5®)
- Nhãm thùc vËt CAM sèng trong ®iÒu kiÖn sa m¹c hoÆc b¸n sa m¹c, ph¶I tiÕt kiÖm níc ®Õn
møc tèi ®a b»ng c¸ch ®ãng khÝ khæng vµo ban ngµy. V× vËy nhãm thùc vËt nµy ph¶I nhËn vµ
cè ®Þnh CO2 vµo ban ®ªm. (0,5®)
C©u 3: 2®iÓm
a. + Vi khuÈn lam võa cã kh n¨ng quang hîp v× trong c¬ thÓ chóng cã bµo quan lôc l¹p
cã khn¨ng quang hîp nh c©y xanh. 0,25®
2
§PB Thùc vËt C3Thùc vËt C4Thùc vËt CAM
ChÊt nhËn CO2
®Çu tiªn
1,5 diP PEP PEP
S¶n phÈm æn
®inh ®Çu
tiªn
APG(3C) AOA (4C) AOA
Thêi gian vµ
chu tr×nh cè
®inh CO2
ChØ cã 1giai ®o¹n
cè ®Þnh CO2 vµo
ban ngµy, theo chu
tr×nh 3C
C¶ 2 giai ®o¹n ®Òu
vµo ban ngµy, theo
chu tr×nh 4C
Giai ®o¹n cè
®Þnh CO2 lÇn ®Çu
®îc tiªn hµnh vao
ban ®ªm, chu
tr×nh C4 lÇn t¸i
cè ®Þnh CO2 theo
chu tr×nh C3 tiÕn
hµnh vµo ban
ngµy.
Kh«ng gian
diÔn ra qt
cè ®Þnh CO2
TÕ bµo m« giËu TÕ bµo m« giËu vµ tÕ
bµo bao bã m¹ch
TÕ bµo m« giËu
+ Vi khuÈn lam cßn cã kh¶ n¨ng cè ®Þnh nit¬ v× trong c¬ thÓ chóng cã chøa enzim
nitrogennaza cã kh¶ n¨ng bÎ gÉy3 liªn kÕt céng ho¸ trÞ bÒn v÷ng gi÷a 2 nguyªn tö nit¬ ®Ó
nit¬ l iªn kÕt víi hidr«t¹o ra NH3. trong m«I tr êng níc NH3 chuyÓn thµnh NH4+
0,75®
b. ý kiÕn trªn lµ ®óng.
+ C¸c vi khuÈn thuéc chi Rhiz«bium sèng céng sinh víi c¸c c©y hä ®Ëu t¹o thµnh c¸c nèt
sÇn ë rÔ. Nhãm vi khuÈn nµy còng cã kh n¨ng nh vi khuÈn Lam. H»ng n¨m chóng cã thÓ cè
®Þnh ®îc mét l îng nit¬ khong 100 - > 400kg/ha 0,75®
+ Khi trång c¸c c©y hä ®Ëu chóng ta kh«ng cÇn phI bãn thªm ph©n ®¹m n÷a v× ®· s½n cã
nguån ®¹m tù nhiªn do VK s¶n xuÊt ra.
0,25
Câu 4: (1 đi m)ể
+ Lµm TN nh trªn nh»m chøng minh tÝnh híng s¸ng díng (tÝnh träng lùc ©m) cña chåi ngän
vµ híng träng lùc d¬ng ( tÝnh híng s¸ng ©m) cña rÔ.
+ RÔ cã híng träng lùc d¬ng chñ yÕu do sù ph©n bè Auxin kh«ng ®ång ®Òu ë 2 mÆt cña rÔ.
MÆt dí i nhiÒu auxin cïng ví i axit abxixic g©y øc chÕ sù sinh tr ëng cña rÔ. MÆt trªn l îng
auxin thÝch hîp kÝch thÝch sù sinh tr ëng cña rÔ, lµm chiÒu dµi mÆt trªn dµi ra nhanh h¬n
do ®ã rÔ cong xuèng dí i .
0,5®
+ Cßn ë chåi ngän th× ngîc l¹ i , nghÜa lµ auxin sinh ra ë chåi ngän, nã vËn chuyÓn chñ
®éng vÒ phÝa dí i ( Ýt ¸nh s¸ng) kÝch thÝch sù ph©n chia vµ dµi ra cña tÕ bµo do ®ã ngän
cong lªn phÝa trªn.
0,5®
Câu 5 (3 đi m):ể a.
Tiªu ho¸ néi bµo Tiªu ho¸ ngo¹i bµo Tiªu ho¸ ngoµi c¬ thÓ
DiÔn ra bªn trong kh«ng
bµo tiªu ho¸ cña tÕ bµo DiÔn ra bªn ngoµi tÕ
bµo nhng trong c¬ quan
tiªu ho¸
DiÔn ra bªn ngoµi c¬ thÓ
Thøc ¨n ®îc biÕn ®æi
vÒ mÆt ho¸ häc bëi
enzim lizoxom
Thøc ¨n ®îc biÕn ®æi
bëi c¸c enzim do tuyÕn
tiªu ho¸ tiÕt ra
Thøc ¨n ®îc biÕn ®æi
bëi ezim tiªu ho¸ tiÕt
ra ngoµi c¬ thÓ
GÆp ë ngµnh §VNS GÆp ë c¸c ngµnh ®éng
vËt cßn l¹ i GÆp ë vi khuÈn ho¹i sinh
0, 5® 0,5® 0,5®
+ u ®iÓm cña tiªu ho¸ thøc ¨n trong èng tiªu ho¸ lµ:
- Thøc ¨n ®i trong ®êng èng tiªu ho¸ qua nhiÒu bé phËn, mçi bé phËn thùc hiÖn mét chøc
n¨ng riªng gióp thøc ¨n ®îc tiªu ho¸ hoµn toµn vµ triÖt ®Ó
0,25
- trong ®êng èng tiªu ho¸ thøc ¨n chØ ®i theo mét chiÒu v× vËy tèc ®é biÕn ®æi, hÊp thu
diÔn ra nhanh h¬n, mÆt kh¸c qu¸ tr×nh hÊp thu ®îc tinh läc kh«ng lÉn víi c¸c chÊt th¶i
nh trong tói tiªu ho¸ 0,25®
- trong ®êng èng tiªu ho¸ nhËn ®îc nhiÒu lo¹ i enzim kh¸c nhau, mçi enzim thuû ph©n mét
lo¹i thøc ¨n ®ã ®ã c¸c chÊt dinh dìng nhiÒu h¬n 0,25®
b. Nguyªn nh©n nµo…
+ Nhê cö ®éng phèi hîp nhÞp nhµng cña miÖng vµ x¬ng n¾p mang mµ dßng níc ch¶y liªn tôc
qua mang. MiÖng më, n¾p mang ®ãng ( V khoang miÖng t¨ng- > P gim, P ngoµi > Ptrong)
dßng níc giµu oxi ch¶y vµo mang. MiÖng ®ãng, n¾p mang n©ng lªn dßng níc giµu CO2 tõ
trong mang ch¶y ra ngoµi.
0,5®
+ c¸ch s¾p xÕp cña c¸c l¸ mang ngîc chiÒu víi dßng níc ch¶y tõ ngoµi vµo, v× vËy dßng
m¸u ch¶y trong c¸c l¸ mang lu«n ngîc chiÒu víi dßng níc giµu oxi ch¶y vµo mang khiÕn
hiÖu qu¶ trao ®æi khÝ qua mang c¸ ®¹t hiÖu qu¶ cao, tËn thu ®îc 80% l îng oxi hoµ tan rÊt
Ýt ë trong níc 0,5®
+ C¸ lªn c¹n sÏ chÕt nhanh chãng v× c¬ quan h« hÊp cña c¸ lµ mang, chØ cã kh¶ n¨ng lÊy
oxi hoµ tan trong m«I trêng níc 0,25®
Câu 6:(1 đi m) ể
3
+ Khi trêi nãng, c¬ thÓ tiÕt nhiÒu må h«I, gióp th©n nhÞªt h¹, ta cã c¶m gi¸c m¸t, dÔ
chÞu
0,25®
+ Må h«I ra nhiÒu dÉn ®Õn t×nh tr¹ng thiÕu níc, lµm ta cã c¶m gi¸c kh¸t, cÇn phI uèng
níc bæ sung
0,25®
+ Khi trêi l¹nh, qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt t¨ng, dÞ ho¸ t¨ng ®Ó t¨ng sinh nhiÖt bï l¹i
nhiÖt l îng bÞ mÊt ®i do to nhiÖt v× l¹nh
0,25®
+ DÞ ho¸ t¨ng, nghÜa lµ c¬ thÓ tiªu hao mét l îng lín glucoz¬, nªn nång ®é gluc«z¬ trong
m¸u gim nhanh, g©y cm gi¸c ®ãi 0,25®
C©u 7: a. Sn phÈm ®îc sinh ra ( ®óng mçi ý cho 0,25®)
TN1 : Mant«z¬ TN2: Kh«ng biÕn ®æi
TN3: Axitamin TN4: kh«ng biÕn ®æi
TN5 : Axitamin TN6: Kh«ng biÕn ®æi
TN 7: Glyxeerin vµ axit bÐo TN 8: Kh«ng biÕn ®æi
b.(1,0 đi m)ể
M c tiêu c a các thí nghi m: ụ ủ ệ (đúng 1 ý cho 0,25 đi m)ể
-Thí nghi m1 và 2: Enzim ch ho t đ ng trong đi u ki n nhi t đ c th (kho ng 37ệ ỉ ạ ộ ề ệ ệ ộ ơ ể ả oC). nhi t đ cao enzim b pháỞ ệ ộ ị
h y.ủ
-Thí nghi m 3 và 5: Nhi t đ môi tr ng càng tăng thì t c đ xúc tácc ch t c a enzim càng tăng (trong gi i h n).ệ ệ ộ ườ ố ộ ơ ấ ủ ớ ạ
-Thí nghi m 1, 3, 6 và 7: M i enzim tiêu hóa ho t đ ng thích nghi trong môi tr ng có đ pH xác đ nh.ệ ỗ ạ ộ ườ ộ ị
-Thí nghi m 3, 4, 7 và 8: M i lo i enzim ch xúc tác bi n đ i m t lo i ch t (c ch t) nh t đ nh.ệ ỗ ạ ỉ ế ổ ộ ạ ấ ơ ấ ấ ị
Câu 8: (1 đi m) Sóng m ch là gì ? Vì sao sóng m ch ch có đ ng m ch mà không có tĩnh m ch? ể ạ ạ ỉ ở ộ ạ ở ạ
- Sóng m ch: nh thành đ ng m ch có tính đàn h i và s co dãn c a g c ch đ ng m ch (m i khi tâm th t co t ng máu vào)ạ ờ ộ ạ ồ ự ủ ố ủ ộ ạ ỗ ấ ố
s đ c truy n đi d i d ng sóng g i là sóng m ch.ẽ ượ ề ướ ạ ọ ạ
(0,5)
- Sóng m ch còn g i là m ch đ p, ph n ánh đúng ho t đ ng c a tim. Sóng m ch ch có đ ng m ch mà không có tĩnhạ ọ ạ ậ ả ạ ộ ủ ạ ỉ ở ộ ạ ở
m ch vì đ ng m ch có nhi u s i đàn h i còn tĩnh m ch thì ít s i đàn h i h n.ạ ộ ạ ề ợ ồ ạ ợ ồ ơ
(0,5đ)
Câu 9:
a. Kí hi u b NST + kì sau c a qt nguyên phân : AAaaBBbb. (0,5đ) ệ ộ ở ủ
+ Kì gi a c a qt gi m phân l n 1: AaaaBBbb ( 0,5đ)ữ ủ ả ầ
+ Kì gi a c a qt gi m phân l n 2: AABB và aabb (0,5đ)ữ ủ ả ầ
ho c : AAbb và aaBB (0,5đ)ặ
b. Mét TB sinh dôc ®ùc thùc hiÖn gi¶m ph©n b×nh thêng sÏ t¹o 4 tinh trïng.
VËy víi 5 TBSD ®ùc sÏ t¹o 20 tinh trïng: (0,5đ)
C¸c l¹o tinh trïng lµ : AB; ab; Ab; aB
0,5®
4