Diễn ngôn về an ninh nguồn nước ở Đồng bằng sông Cửu Long - Lê Anh Tuân

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

"Diễn ngôn về an ninh nguồn nước ở Đồng bằng sông Cửu Long - Lê Anh Tuân" được biên soạn với các nội dung chính sau đây: Giới thiệu về Đồng bằng sông Cửu Long và vùng Hạ lưu sông Mekong; Tác động của xây đập trên sông; Tác động của biến đổi khí hậu... Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Diễn ngôn về an ninh nguồn nước ở Đồng bằng sông Cửu Long - Lê Anh Tuân

28/05/2017 DIỄN NGÔN VỀ AN NINH NGUỒN NƯỚC Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG LÊ ANH TUÂN Viện Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu – Đại học Cần Thơ E-mail: latuan@ctu.edu.vn Vùng Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL), có 4 triệu ha đất tự nhiên, nằm ở cuối nguồn của sông Mekong. ĐBSCL nhận hơn 85% khối lượng nước từ dòng chính sông Mekong trước khi đổ ra Biển Đông và Vịnh Thái Lan. Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 1
28/05/2017 Vùng Hạ lưu sông Mekong là một trong những nơi có sự đa dạng văn hóa nhất trên thế giới. • 60 triệu người đang sống ở Hạ lưu sông Mekong • hơn 100 nhóm dân tộc khác nhau sinh sống • chừng 85% dân sống sống ở vùng nông thôn và miền núi Sarus Crane Dòng sông và nhiều dòng nhánh, đầm hồ, bãi lầy đã nuôi dưỡng nhiều hệ sinh thái độc nhất và rất nhiều loài sinh vật bị đe dọa ở cấp toàn cầu. Himantura polylepis Irrawaddy Dolphin Siamese Crocodile Giant Ibis Giant Catfish Catlocarpio Siamensis Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 2
28/05/2017 4 nước vùng Hạ lưu sông Mekong tiêu thụ lượng cá cao Cá là một trong các nhất thế giới nguồn dinh dưỡng chính cho người dân vùng hạ lưu Mekong Fish market in Cambodia Photo: Le Anh Tuan, 2013 Dòng phù sa từ Sông Mekong đổ ra Biển Đông 160 triệu tấn Nguồn: The GEO Data Portal, UNEP Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 3
28/05/2017 A Border A VN-CPC A-A 3.00 Đồng Cửu Cần 2.00 Tiền Tiên Hậu Bac Tháp Long Thơ Giang Liêu East Sea River River 7o 1.00 0.00 - 1.00 - 2.00 - 12 - 15 m Not to scale - 15 - 20 m Vùng Đồng bằng cung cấp hơn 53% gạo và màu chủ lực, 80% tổng sản lượng cá, và 75% trái cây cho tiêu thụ nội địa và xuất cảng. (2013) 24.850.000 tấn Mil. Ton 24 22 20 18 16 14 12 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 4
28/05/2017 VÙNG TRỒNG LÚA VÀ NUÔI TÔM Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG (2005 - 2010) THỜI ĐOẠN TRUNG BÌNH MẶN XÂM NHẬP Ở NĂM BÌNH THƯỜNG MƯA BẤT THƯỜNG SÓNG NHIỆT LŨ LỤT BỨC XẠ MẶT TRỜI CAO KHÔ HẠN SẠT LỞ MẶN BỜ SÔNG XÂM NHẬP NƯỚC BIỂN XÂM NHẬP BÃO VÀ DÂNG MẶN LỐC XOÁY SỤT LÚN ĐẤT NƯỚC BIỂN XÓI LỞ VEN BIỂN DÂNG Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 5
28/05/2017 Đỉnh lũ đo ở trạm Tân Châu suốt 90 năm qua, thấp nhất vào năm 2015 2015 Tân Châu Mực nước đo ở Trạm Đại Ngãi Xu thế nước biển dâng và mặn xâm nhập đang gia tang trong 30 năm qua. 12 Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 6
28/05/2017 Những gì đang đe dọa liên quan đến nước và phù sa ở Đồng bằng??? MỞ RỘNG PHÁT TRIỄN VÙNG TƯỚI THỦY ĐIỆN Xây dựng các đập trên sông sẽ:  di dời hàng ngàn nhà cửa;  thay đổi chế độ dòng chảy;  làm mất hàng triệu tấn phù sa;  gia tăng sạt lở sông;  ngăn chặn giao thông thủy;  đe dọa nghiêm trọng nguồn cá;  suy giảm tính đa dạng sinh học;  thu hẹp các vùng đất ngập nước quan trọng;  nhiều rủi ro chưa đoán trước được. 14 Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 7
28/05/2017 SÔNG MEKONG VÀO MÙA KHÔ Q # 2.500 m3/s THÁI LAN Dự án Khong-Loei-Chi-Mun CÁC DỰ ÁN TƯỚI 1.200 m3/s LÀO Dự án tưới 20.000 ha ở Bắc Vientaine 240 m3/s CAMBODIA Dự án VAICO 100.000 ha 500 m3/s VIỆT NAM Càn bao nhiêu nước ??? Tác động của đập nước và biến đổi khí hậu đến chế độ nước Mekong BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐẬP THƯỢNG NGUỒN • Nhiệt độ cao • Thay đổi chế độ nước • Mưa giảm • Trữ nước mùa khô • Nước biển dâng • Xả nước mùa lũ cao Hạn chế giao thông Thêm ô nhiễm Thay đổi nước nước và dòng chảy sông Mekong Thêm khô hạn Giảm đa dạng sinh học Tăng xâm nhập mặn Thủy sản nghèo Giảm dinh dưỡng Lũ cao hơn Tác động Giảm nước ngọt sức khỏe Tăng xói lở 16 Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 8
28/05/2017 BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU CÁC VẤN ĐỀ VÀ NƯỚC BIỂN DÂNG XUYÊN BIÊN GIỚI ĐẬP THƯỢNG NGUỒN ẢNH HƯỞNG TÀI NGUYÊN NƯỚC PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG PHÁ RỪNG CHUYỂN NƯỚC SỐ LƯỢNG CHẤT LƯỢNG ĐỘNG THÁI NƯỚC NƯỚC NƯỚC SUY GIẢM SẢN XUẤT VÀ ĐE DỌA AN NINH ĐẤT NÔNG NGHIỆP LƯƠNG THỰC GIA TĂNG ĐÓI NGHÈO VÀ BẤT ỔN TRỰC TIẾP/ GIÁN TIẾP SUY GIẢM MÔI TRƯỜNG VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN ĐBSCL ĐANG THAY ĐỔI THAY ĐỔI THAY ĐỔI THAY ĐỔI THAY ĐỔI TỰ NHIÊN NHÂN KHẨU MÔI TRƯỜNG KINH TẾ • Thủy văn • Di dân • Đất • Nông nghiệp • Hình thái • Định cư • Nước • Công nghiệp • Hạ tầng • Xã hội • Không khí • Đô thị hóa • Khí hậu • Việc làm • Đa dạng loài • Thủy sản • … • … • … • … Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 9
28/05/2017 BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐẬP THỦY ĐIỆN THƯỢNG NGUỒN & NƯỚC BIỂN DÂNG & CHUYỂN NƯỚC GIA TĂNG DÂN SỐ VÀ 6THỬ THÁCH VỀ THAY ĐỔI MÔI TRƯỜNG SỬ DỤNG DẤT DI DÂN NƯỚC Ở ĐBSCL KHAI THÁC QUÁ MỨC SUY GIẢM CHẤT LƯỢNG TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN ĐẤT – NƯỚC – KHÔNG KHÍ 19 Đồng bằng Sông Cửu Long cần phát triển bền vững dựa vào 3 trụ cột an ninh Phát triển Bền vững An ninh xã hội An ninh lương thực An ninh nguồn nước Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 10
28/05/2017 THẢO LUẬN 1. Việt Nam, đặc biệt vùng Đồng bằng Cửu Long, hầu như không nhận được lợi ích đáng kể nào từ các đập thủy điện trên sông Mekong. 2. Hai trụ cột kinh tế lớn nhất của đồng bằng là nông nghiệp và thủy sản sẽ bị thiệt hai. Việt Nam sẽ mất vai trò hàng đầu trong xuất cảng gạo trên thị trường thế giới. 3. Sự suy giảm hệ sinh thái đất ngập nước và đa dạng sinh học ở Đồng bằng Sông Cửu Long sẽ hầu như vĩnh viễn và không phục hồi được. 4. Người nghèo (cả ở vùng nông thôn và đô thị) sẽ là những nhóm người bị tổn thương nhất. Di dân sẽ xảy ra trên diện rộng và làm mất ổn định xã hội. 5. Sự thiệt hai sẽ tạo ra tác động dây chuyền như hiệu ứng domino. Nhiều rủi ro không tiên đoán trước được. 6. Các giải pháp thích ứng với biến đổi khí hậu hiện nay sẽ khó khăn hơn và kéo theo nhiều hệ lụy mới. Liên hệ: Lê Anh Tuấn Viện DRAGON – Mekong Đại học Cần Thơ, Việt Nam E-mail: latuan@ctu.edu.vn Lê Anh Tuấn - Email: latuan@ctu.edu.vn 11