
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LÊ KHÂM TUÂN
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ U MÀNG NÃO CỦ YÊN
BẰNG CÁCH MỞ SỌ LỖ KHÓA TRÊN Ổ MẮT
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
LÊ KHÂM TUÂN
ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ ĐIỀU TRỊ U MÀNG NÃO CỦ YÊN
BẰNG CÁCH MỞ SỌ LỖ KHÓA TRÊN Ổ MẮT
CHUYÊN NGÀNH: NGOẠI THẦN KINH - SỌ NÃO
MÃ SỐ: 62720127
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS. VÕ VĂN NHO
2. TS. NGUYỄN PHONG
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2022

i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu,
kết quả nêu trong luận án là trung thực, khách quan và chưa từng được ai khác
công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào trước đây.
Tác giả luận án
LÊ KHÂM TUÂN

ii
MỤC LỤC
Trang
LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i
MỤC LỤC ..................................................................................................... ii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ....................................................................... iv
THUẬT NGỮ TIẾNG ANH – TIẾNG VIỆT .................................................. v
DANH MỤC CÁC BẢNG .............................................................................. vi
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ - SƠ ĐỒ .......................................................... ix
DANH MỤC CÁC HÌNH ................................................................................. x
MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN TÀI LIỆU .......................................................... 3
1.1 Đặc điểm u màng não củ yên ...................................................................... 3
1.2 Giải phẫu học xương bướm ......................................................................... 5
1.3 Đặc điểm giải phẫu vùng củ yên ................................................................. 7
1.4 Các cấu trúc giải phẫu liên quan đến u màng não củ yên ........................... 8
1.5 Tổng quan điều trị u màng não củ yên ...................................................... 22
1.6 Vài nét về tình hình nghiên cứu ................................................................ 35
CHƯƠNG 2 : ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............. 38
2.1 Thiết kế nghiên cứu ................................................................................... 38
2.2 Đối tượng nghiên cứu................................................................................ 38
2.3 Thời gian và địa điểm nghiên cứu ............................................................. 40
2.4 Cỡ mẫu của nghiên cứu ............................................................................. 40
2.5 Biến số nghiên cứu .................................................................................... 41
2.6 Phương pháp, công cụ đo lường và thu thập số liệu ................................. 50
2.7 Qui trình nghiên cứu ................................................................................. 61
2.8 Phương pháp phân tích số liệu .................................................................. 67
2.9 Đạo đức trong nghiên cứu ......................................................................... 68

iii
CHƯƠNG 3 : KẾT QUẢ ................................................................................ 69
3.1 Đặc điểm chung của dân số nghiên cứu .................................................... 69
3.2 Đánh giá chức năng thần kinh trước mổ ................................................... 73
3.3 Đặc điểm hình ảnh cộng hưởng từ sọ não ................................................. 76
3.4 Đặc điểm phẫu thuật .................................................................................. 81
3.5 Kết quả sau mổ .......................................................................................... 85
3.6 Các yếu tố liên quan kết quả lấy u ............................................................ 88
3.7 Đánh giá kết quả chức năng thần kinh thị và các yếu tố liên quan đến kết
quả ........................................................................................................... 90
CHƯƠNG 4 : BÀN LUẬN ............................................................................. 99
4.1 Đặc điểm chung dân số nghiên cứu .......................................................... 99
4.2 Đánh giá kết quả lấy u ............................................................................. 110
4.3 Đánh giá chức năng dây thần kinh thị ..................................................... 121
4.4 Các yếu tố liên quan đến sự phục hồi chức năng thần kinh thị .............. 124
KẾT LUẬN 128
KIẾN NGHỊ 130
DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU ĐÃ CÔNG BỐ
TÀI LIỆU THAM KHẢO
Phụ lục 1: Bệnh án minh họa
Phụ lục 2: Phiếu thu thập số liệu nghiên cứu
Phụ lục 3: Bảng qui đổi kết quả đo thị lực từ chỉ số thị lực thập phân và
Snellen sang chỉ số Logmar
Phụ lục 4: Phân độ giải phẫu bệnh u màng não theo WHO 2016, ấn bản 5
Danh sách bệnh nhân
Phụ lục 5: Thang điểm Karnofsky
Giấy chấp thuận của Hội đồng đạo đức