Đồ án tốt nghiệp chuyên ngành Quản lý môi trường: Đánh giá hiệu quả và đề xuất biện pháp cải tiến Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001:2004 và Hệ thống quản lý An toàn sức khỏe nghề nghiệp OHSAS 18001:2007 tại Công ty bảo bì Biên Hòa (Sovi)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ VÀ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP CẢI TIẾN HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG ISO 14001:2004 VÀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN SỨC KHỎE NGHỀ NGHIỆP OHSAS 18001:2007 TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ BIÊN HÒA (SOVI)

Ngành:

Kỹ thuật môi trường

Chuyên ngành: Quản lý môi trường

Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS THÁI VĂN NAM

Sinh viên thực hiện : Nguyễn Ngọc Lâm Phụng

TP. Hồ Chí Minh, 2015

MSSV: 1151080164 Lớp: 11DMT01

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ TP. HỒ CHÍ MINH

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ VÀ ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP CẢI TIẾN HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG ISO 14001:2004 VÀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN SỨC KHỎE NGHỀ NGHIỆP OHSAS 18001:2007 TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ BIÊN HÒA (SOVI)

Ngành:

Kỹ thuật môi trường

Chuyên ngành: Quản lý môi trường

Giảng viên hướng dẫn : PGS.TS THÁI VĂN NAM

Sinh viên thực hiện : Nguyễn Ngọc Lâm Phụng

TP. Hồ Chí Minh, 2015

MSSV: 1151080164 Lớp: 11DMT01

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề tài “Đánh giá hiệu quả và đề xuất biện pháp cải tiến Hệ

thống quản lý môi trường ISO 14001:2004 và Hệ thống quản lý An toàn sức khỏe

nghề nghiệp OHSAS 18001:2007 tại Công ty bảo bì Biên Hòa (Sovi)” là công trình

nghiên cứu của riêng bản thân tôi. Các số liệu điều tra, kết quả nghiên cứu nêu trong

luận văn là trung thực.

Sinh viên thực hiện

Nguyễn Ngọc Lâm Phụng

LỜI CÁM ƠN

Em xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS. TS Thái Văn Nam đã tận

tình hướng dẫn và chỉ bảo cho em trong suốt thời gian học tập cũng như thời gian thực

hiện luận văn tốt nghiệp này.

Em xin gởi lời cám ơn đến quý thầy cô trong Khoa Công nghệ sinh học - Thực

phẩm - Môi trường của Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh đã

truyền đạt cho em những kiến thức quý giá trong suốt thời gian học tập vừa qua.

Em xin gởi lời cám ơn chân thành đến toàn thể cô chú, anh chị trong Công ty Cổ

phần Bao bì Biên Hòa, đặc biệt là ban quản lý tại Nhà máy Bao bì Biên Hòa đã hướng

dẫn và tạo điều kiện tốt cho em thực tập và hoàn thành tốt trong quá trình làm luận

văn tốt nghiệp này.

Em xin chân thành cảm ơn

Sinh viên thực hiện

Nguyễn Ngọc Lâm Phụng

iii

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU ........................................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ....................................................................................... 1

2. Mục tiêu của đề tài ................................................................................................ 2

3. Đối tượng của đề tài .............................................................................................. 2

4. Nội dung của đề tài ............................................................................................... 2

5. Phương pháp nghiên cứu ..................................................................................... 3

5.1. Phương pháp luận ............................................................................................. 3

5.2. Phương pháp thực hiện .................................................................................... 4

6. Phạm vi của đề tài ................................................................................................. 9

7. Cấu trúc của Đồ án ............................................................................................. 10

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG ISO

14001:2004, HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN SỨC KHỎE NGHỀ NGHIỆP

OHSAS 18001:2007. ................................................................................................... 14

1.1. Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:2004 .................. 14

1.1.1. Giới thiệu tiêu chuẩn ISO 14001:2004 ....................................................... 14

1.1.2. Mô hình và cấu trúc ISO 14001 .................................................................. 14

1.1.3. Vai trò của HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001 ..................................... 15

1.1.4. Lợi ích và khó khăn khi thực hiện ISO 14001:2004 ................................... 16

1.1.4.1. Lợi ích................................................................................................... 16

1.1.4.2. Khó khăn .............................................................................................. 16

1.1.5. Tình hình áp dụng ISO 14001:2004 trên thế giới ....................................... 16

1.1.6. Tình hình áp dụng ISO 14001:2004 tại Việt Nam ...................................... 17

1.1.7. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống ISO

14001:2004 ............................................................................................................ 22

1.1.7.1. Thế giới................................................................................................. 22

1.1.7.2. Trong nước ........................................................................................... 24

1.2. Tổng quan về Hệ Thống Quản Lý An toàn Sức khỏe nghề nghiệp OHSAS

18001:2007 ............................................................................................................... 27

1.2.1. Giới thiệu tiêu chuẩn OHSAS 18001:2007 ................................................. 27

1.2.2. Sự thay đổi giữa phiên bản 18001:2007 với 18001:1999 ........................... 27

1.2.3. Mô hình và cấu trúc OHSAS 18001:2007 .................................................. 29

1.2.4. Vai trò của Hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp theo OHSAS

18001:2007 ............................................................................................................ 29

1.2.5. Lợi ích khi áp dụng OHSAS 18001:2007 ................................................... 29

1.2.6. Tình hình áp dụng OHSAS 18001 trên thế giới .......................................... 30

1.2.7. Tình hình áp dụng OHSAS 18001 tại Việt Nam ........................................ 30

1.2.8. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống

OHSAS 18801 ....................................................................................................... 30

1.2.8.1. Thế giới................................................................................................. 30

1.2.8.2. Trong nước ........................................................................................... 32

1.3. Tổng quan Hệ thống Quản lý tích hợp .......................................................... 32

1.3.1. Giới thiệu về Hệ thống Quản lý tích hợp .................................................... 32

1.3.2. Mô hình quản lý tích hợp ............................................................................ 33

1.3.3. Lợi ích và khó khăn khi áp dụng Hệ thống Quản lý tích hợp. .................... 33

1.3.3.1. Lợi ích................................................................................................... 33

1.3.3.2. Khó khăn .............................................................................................. 34

1.3.4. Tình hình áp dụng tại Việt Nam .................................................................. 34

1.3.5. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống quản lý

tích hợp .................................................................................................................. 35

1.3.5.1. Thế giới................................................................................................. 35

1.3.5.2. Trong nước ........................................................................................... 37

1.4. Các giải pháp quản lý Môi trường và An toàn sức khỏe nghề nghiệp tại các

Công ty Bao bì ......................................................................................................... 38

1.4.1. Chương trình 5S .......................................................................................... 38

1.4.1.1. Khái niệm ............................................................................................. 38

1.4.1.2. Mục tiêu của 5S .................................................................................... 39

1.4.1.3. Tác dụng của 5S ................................................................................... 39

1.4.1.4. Bốn yếu tố cơ bản để thực hiện thành công chương trình 5S .............. 40

1.4.2. Kaizen ......................................................................................................... 40

1.4.2.1. Khái niệm ............................................................................................. 40

1.4.2.2. Quan điểm cơ bản của Kaizen .............................................................. 41

1.4.2.3. Các đối tượng cải tiến của Kaizen ........................................................ 42

1.4.3. Sản xuất sạch hơn ........................................................................................ 42

1.4.3.1. Khái niệm ............................................................................................. 42

1.4.3.2. Các giải pháp về sản xuất sạch hơn ...................................................... 42

1.4.3.3. Lợi ích của SXSH ................................................................................. 44

1.4.4. Kiểm toán năng lượng ................................................................................. 44

1.4.4.1. Khái niệm ............................................................................................. 44

1.4.4.2. Lợi ích................................................................................................... 45

1.4.5. 3R ................................................................................................................ 46

1.4.5.1. Khái niệm ............................................................................................. 46

1.4.5.2. Mục tiêu ................................................................................................ 46

1.4.5.3. Các nội dung của 3R ............................................................................ 46

CHƯƠNG 2. GIỚI THIỆU VỀ NHÀ MÁY BAO BÌ CARTON CỦA CÔNG TY

CỔ PHẦN BAO BÌ BIÊN HÒA ................................................................................ 49

2.1. Giới thiệu chung về Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hoà (SOVI) ................. 49

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển .................................................................. 49

2.1.2. Cơ cấu tổ chức của công ty ......................................................................... 51

2.1.3. Vị trí địa lý .................................................................................................. 51

2.2. Thông tin chung về Nhà máy Bao bì Carton ................................................. 51

2.2.1. Cơ sở pháp lý của Nhà máy Bao bì Carton ................................................. 52

2.2.2. Sản lượng sản phẩm xuất hàng tháng ......................................................... 52

2.2.3. Quy trình công nghệ tại Nhà máy Bao bì Carton ........................................ 53

2.2.4. Nhu cầu về nguyên vật liệu, nhiên liệu, hóa chất, phụ gia và máy móc ..... 54

2.2.5. Hệ thống nước cấp - điện sản xuất .............................................................. 54

2.3. Hiện trạng về môi trường ................................................................................ 55

2.3.1. Nước thải ..................................................................................................... 55

2.3.1.1. Các nguồn phát sinh nước thải ............................................................. 55

2.3.1.2. Các yêu cầu pháp luật về môi trường đối với nước thải tại Công ty.... 55

2.3.1.3. Biện pháp thu gom và xử lý nước thải ................................................. 56

2.3.1.4. Kết quả đo đạc giám sát chất lượng nước thải ..................................... 58

2.3.2. Chất thải rắn ................................................................................................ 60

2.3.2.1. Chất thải nguy hại ................................................................................. 60

2.3.2.2. Chất thải thông thường ......................................................................... 62

2.3.2.3. Các yêu cầu pháp luật về môi trường đối với chất thải rắn tại Công ty

........................................................................................................................... 63

2.3.2.4. Biện pháp quản lý chất thải rắn ............................................................ 63

2.3.3. Khí thải ........................................................................................................ 66

2.3.3.1. Các nguồn khí thải ................................................................................ 66

2.3.3.2. Các yêu cầu pháp luật về môi trường đối với chất thải rắn tại Công ty

........................................................................................................................... 67

2.3.3.3. Biện pháp xử lý khí thải ....................................................................... 67

2.3.3.4. Kết quả giám sát chất lượng khí thải lò hơi 6 tấn/giờ .......................... 69

2.3.4. Các biện pháp hiện có của Công ty ............................................................. 72

2.3.4.1. Sản xuất sạch hơn ................................................................................. 72

2.3.4.2. Các vấn đề khác .................................................................................... 76

2.4. Hiện trạng về Môi trường lao động và An toàn sức khỏe ............................ 77

2.4.1. Hiện trạng về Môi trường lao động ............................................................. 77

2.4.1.1. Tiếng ồn và phát sinh nhiệt .................................................................. 77

2.4.1.2. Kết quả đo đạc chất lượng không khí xung quanh ............................... 79

2.4.2. Hiện trạng về An toàn sức khỏe .................................................................. 84

2.4.2.1. Phòng ngừa sự cháy nổ ......................................................................... 84

2.4.2.2. Phòng ngừa tai nạn lao động - đảm bảo điều kiện an toàn lao động .... 86

2.4.2.3. Quá trình bảo trì, bảo dưỡng máy móc................................................. 91

2.4.2.4. Phân chia các khu vực trong nhà máy .................................................. 91

2.4.2.5. Quản lý sức khỏe người lao động ......................................................... 93

2.4.2.6. Công tác quản lý vệ sinh và quản lý nhà ăn ......................................... 93

2.4.2.7. Nhà vệ sinh ........................................................................................... 95

2.4.2.8. Tai nạn và Bệnh nghề nghiệp ............................................................... 95

CHƯƠNG 3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

14001:2004 VÀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN SỨC KHỎE ........................ 97

3.1. Đánh giá hiệu quả Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001:2004 ............. 97

3.1.1. Đánh giá hệ thống văn bản tài liệu .............................................................. 97

vii

3.1.1.1. Sơ đồ quản lý môi trường ..................................................................... 97

3.1.1.2. Chính sách môi trường ......................................................................... 98

3.1.1.3. Lập kế hoạch ...................................................................................... 101

3.1.1.4. Thực hiện và điều hành ...................................................................... 106

3.1.1.5. Kiểm tra và hành động khắc phục ...................................................... 114

3.1.1.6. Xem xét của lãnh đạo ......................................................................... 116

3.1.2 Kết quả khảo sát nhận thức về môi trường của CBCNV ........................... 116

3.1.2.1. Thâm niên và vị trí làm việc ............................................................... 117

3.1.2.2. Phát sinh chất thải rắn ........................................................................ 117

3.1.2.3. Nhận thức khi tham gia các lớp đào tạo huấn luyện do Nhà máy tổ

chức ................................................................................................................. 118

3.1.2.4. Nhận thức về các vấn đề Môi trường của Nhà máy khi áp dụng ISO

14001 ............................................................................................................... 118

3.2. Đánh giá hiệu quả Hệ thống quản lý ATSKNN OHSAS 18001:2007 ....... 121

3.2.1. Đánh giá hệ thống văn bản tài liệu ............................................................ 121

3.2.1.1. Chính sách .......................................................................................... 121

3.2.1.2. Lập kế hoạch ...................................................................................... 123

3.2.1.3. Thực hiện và điều hành ...................................................................... 127

3.2.1.4. Kiểm tra và hành động khắc phục ...................................................... 136

3.2.1.5. Xem xét lãnh đạo ................................................................................ 139

3.2.2. Kết quả khảo sát nhận thức về môi trường của CBCNV .......................... 139

3.2.2.1. Thâm niên và vị trí làm việc ............................................................... 139

3.2.2.2. Tính tự giác về việc sử dụng đồ bảo hộ lao động ............................... 140

3.2.2.3. Nhận thức khi tham gia các lớp đào tạo huấn luyện do Nhà máy tổ

chức ................................................................................................................. 141

3.2.2.4. Nhận thức của lao động về mức độ nguy hiểm của công việc ........... 141

3.2.2.5. Ý kiến của người lao động về môi trường lao động ........................... 142

CHƯƠNG 4. ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP CẢI TIẾN HỆ THỐNG QUẢN LÝ

MÔI TRƯỜNG ISO 14001:2004 VÀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN SỨC

KHỎE OHSAS 18001:2007 ..................................................................................... 144

4.1. Thay đổi CSMT và Chính sách OH&S của Công ty .................................. 145

viii

4.2. Thay đổi phương pháp xác định KCMT và phương pháp xác định các mối

nguy, rủi ro ............................................................................................................ 147

4.2.1. Phương pháp xác định KCMT .................................................................. 147

4.2.2. Phương pháp xác định mối nguy .............................................................. 149

4.3. Tổ chức huấn luyện – cập nhật các quy định theo yêu cầu pháp luật ...... 150

4.4. Điều chỉnh mục tiêu, chỉ tiêu và chương trình ............................................ 150

4.5. Nâng cao chương trình đào tạo .................................................................... 151

4.6. Xây dựng Hệ thống quản lý tích hợp ISO 14001:2004 và OHSAS

18001:2007 ............................................................................................................. 151

4.7. Chọn các chương trình quản lý môi trường ................................................ 155

4.7.1. Kiểm toán chất thải ................................................................................... 155

4.7.2. Kiểm toán năng lượng ............................................................................... 156

4.7.3. 5S ............................................................................................................... 157

4.7.4. Hoạch toán quản lý môi trường - kế toán quản lý môi trường (EMA) ..... 158

4.7.5. Nâng cao chương trình tái sử dụng nguồn nước công ty .......................... 159

4.8. Những thuận lợi và khó khăn trong quá trình cải tiến HTQL .................. 160

CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................... 161

5.1. Kết luận ........................................................................................................... 161

5.2. Kiến nghị ......................................................................................................... 162

TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................ 163

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

: International Organization for Standardization ISO

: Occupational Health and Safety Assessment Series OHSAS

: Plan, Do, Check, Action PCDA

: Integrated Management System IMS

: Hệ thống quản lý HTQL

: Hệ thống quản lý môi trường

HTQLMT

ATLĐ : An toàn Lao động

ATSKNN : An toàn Sức khỏe nghề nghiệp

CSMT : Chính sách môi trường

KCMT : Khía cạnh môi trường

SXSH : Sản xuất sạch hơn

CTR : Chất thải rắn

CTRCN : Chất thải rắn công nghiệp

CTRSH : Chất thải rắn sinh hoạt

CTRNH : Chất thải rắn nguy hại

TNHH MTV : Trách nhiệm hữu hạn một thành viên

HTXL : Hệ thống xử lý

HTXLNT : Hệ thống xử lý nước thải

HTXLKT : Hệ thống xử lý khí thải

CTNH : Chất thải nguy hại

PCCC : Phòng cháy chữa cháy

ATLĐ : An toàn lao động

CBCNV : Cán bộ công nhân viên

QCVN : Quy chuẩn Việt Nam

TCVN : Tiêu chuẩn Việt Nam

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1.1. Hệ thống ISO 14001 và TCVN ISO 14001 .............................................. 14

Bảng 1.2. Mười quốc gia có số lượng chứng chỉ ISO 14001 : 2004 nhiều nhất tính đến

hết tháng 12/2009 ......................................................................................................... 17

Bảng 1.3. Sự tăng trưởng của số chứng chỉ OHSAS ................................................... 30

Bảng 1.4. Định nghĩa 5S .............................................................................................. 38

Bảng 1.5. So sánh Kaizen và đổi mới .......................................................................... 41

Bảng 2.1. Danh mục sản phẩm .................................................................................... 52

Bảng 2.2. Thống kê lượng nước sử dụng của Nhà máy (từ 07/2014 đến 12/2014). ... 54

Bảng 2.3. Đặc tính kỹ thuật của máy phát điện ........................................................... 54

Bảng 2.4. Thành phần khối lượng CTNH phát sinh trung bình 1 tháng của toàn Công

ty Cổ phần Bao bì Biên Hòa ......................................................................................... 61

Bảng 2.5. Thành phần và khối lượng chất thải công nghiệp không nguy hại ............. 63

Bảng 2.6. Chi phí bảo hộ cá nhân từ 2010 - 2012........................................................ 88

Bảng 2.7. Thống kê số trường hợp khám chữa bệnh năm 2014 .................................. 96

Bảng 2.8. Nguyên nhân gây bệnh ................................................................................ 96

Bảng 3.1. Mội số khía cạnh môi trường và đánh giá tác động môi trường ............... 102

Bảng 3.2. Số công nhân được phân loại theo thời gian làm việc ............................... 117

Bảng 3.3. Số công nhân được phân loại theo bộ phận công tác ................................ 117

Bảng 3.4. Kết quả khảo sát công nhân làm việc theo từng bộ phận về chất thải phát

sinh trong quá trình sản xuất: ..................................................................................... 117

Bảng 3.5. Kết quả khảo sát về nhận thức tham gia các lớp đào tạo huấn luyện ........ 118

Bảng 3.6. Kết quả khảo sát về việc tham gia các hoạt động môi trường tại Nhà máy. ..... 120

Bảng 3.7. Một số Khía cạnh nguy hại tại Nhà máy ................................................... 124

Bảng 3.8. Bảng một số mục tiêu chỉ tiêu đào tạo an toàn lao động và phương án hành

động năm 2014 ........................................................................................................... 133

Bảng 3.9. Một số nội dung đo lường và theo dõi tại Nhà máy .................................. 137

Bảng 3.10. Danh mục hồ sơ và bộ phận lưu trữ ........................................................ 139

Bảng 3.11 Số công nhân được phân loại theo thời gian làm việc .............................. 140

Bảng 3.12. Số công nhân được phân loại theo bộ phận công tác .............................. 140

Bảng 3.13. Kết quả khảo sát tính tự giác sử dụng đồ bảo hộ lao động ...................... 140

Bảng 3.14. Kết quả khảo sát về nhận thức khi tham gia các lớp đào tạo huấn luyện 141

Bảng 4.1. Bảng xác định các KCMT có ý nghĩa ....................................................... 149

Bảng 4.2. So sánh Hệ thống tích hợp và không tích hợp ........................................... 152

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 1. Mô hình PDCA ................................................................................................. 3

Hình 1.1. Mô hình ISO 14001 (PDCA) ....................................................................... 15

Hình 1.2. Top 10 quốc gia áp dụng ISO 14001 ........................................................... 17

Hình 1.3. Mô hình OHSAS 18001:2007 (PDCA) ....................................................... 29

Hình 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của công ty ................................................................ 51

Hình 2.2. Sơ đồ Quy trình công nghệ sản xuất của Nhà máy Bao bì Carton .............. 53

Hình 2.3. Sơ đồ dây chuyền công nghệ xử lý nước thải Nhà máy .............................. 57

Hình 2.4. Biểu đồ thể hiện Độ màu sau HTXL nước thải ........................................... 58

Hình 2.5. Biểu đồ thể hiện TSS sau HTXL nước thải. ................................................ 59

Hình 2.6. Biểu đồ thể hiện BOD5 sau HTXL nước thải. ............................................. 59

Hình 2.7. Biểu đồ thể hiện COD sau HTXL nước thải. .............................................. 60

Hình 2.8. Mực in và hồ dư trong quá trình sản xuất .................................................... 61

Hình 2.9. Khu vực chứa CTRSH ................................................................................. 64

Hình 2.10. Các kiện giấy thải bỏ sau khi được cắt và ép. ............................................ 65

Hình 2.11. Khu vực chứa chất thải nguy hại ............................................................... 66

Hình 2.12. Các biện pháp xử lý bụi và khí thải được áp dụng .................................... 68

Hình 2.13. Khu vực khuôn viên nhà máy .................................................................... 69

Hình 2.14. Biểu đồ thể hiện Nồng độ Bụi sau HTXL khí thải Lò hơi. ....................... 70

Hình 2.15. Biểu đồ thể hiện Nồng độ SO2 sau HTXL khí thải Lò hơi. ....................... 71

Hình 2.16. Biểu đồ thể hiện Nồng độ NOx sau HTXL khí thải Lò hơi. ...................... 71

Hình 2.17. Biểu đồ thể hiện Nồng độ CO sau HTXL khí thải Lò hơi. ........................ 72

Hình 2.18. Tận dụng ánh sáng tự nhiên ....................................................................... 74

Hình 2.19. Trồng cây xanh giảm ồn xung quanh khu vực lấy hàng. ........................... 78

Hình 2.20. Thiết kế nhà xưởng .................................................................................... 78

Hình 2.21. Biểu đồ thể hiện Nhiệt độ tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014. .................... 79

Hình 2.22. Biểu đồ thể hiện Nồng độ Bụi tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014. ............. 80

Hình 2.23. Biểu đồ thể hiện Nồng độ SO2 tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014. ............. 81

Hình 2.24. Biểu đồ thể hiện Nồng độ NOx tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014. ............ 81

Hình 2.25. Biểu đồ thể hiện Nồng độ CO tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014. ............. 82

Hình 2.26. Biểu đồ thể hiện Tiếng ồn tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014..................... 82

xii

Hình 2.27. Biểu đồ thể hiện Độ ẩm tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014. ....................... 83

Hình 2.28. Biển báo thoát hiểm và thiết bị PCCC. ...................................................... 84

Hình 2.29. Bố trí thiết bị PCCC bên trong Nhà máy ................................................... 85

Hình 2.30. Bố trí thiết bị PCCC bên ngoài Nhà máy .................................................. 86

Hình 2.31. Quy định về trạng phục làm việc của công nhân. ...................................... 87

Hình 2.32. Bảng theo dõi an toàn vệ sinh lao động- thiết bị bảo hộ lao động. ............ 88

Hình 2.33. Phát đồ cấp cứu .......................................................................................... 89

Hình 2.34. Biển báo nguy hiểm được dán trên các thiết bị sản xuất ........................... 90

Hình 2.35. Nhân viên của Công ty kiểm định bảo trì máy móc. ................................. 91

Hình 2.36. Khu vực để bán thành phẩm được phân chia với khu vực công nhân sản

xuất. .............................................................................................................................. 92

Hình 2.37. Khu vực đi bộ và xe di chuyển xung quanh nhà máy. ............................... 92

Hình 2.38. Nhà ăn của cán bộ công nhân viên. ........................................................... 94

Hình 2.39. Khu vực rửa tay. ........................................................................................ 95

Hình 3.1. Sơ đồ vận hành quản lý môi trường trong hệ thống .................................... 97

Hình 3.2. Lưu đồ quá trình nhận biết, đánh giá và cập nhật các khía cạnh ............... 101

Hình 3.3. Sơ đồ tổ chức phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe .......................... 106

Hình 3.4. Biểu đồ thể hiện kết quả khảo sát về trách nhiệm giữ về sinh Môi trường

của Nhà máy đối với CBCNV. ................................................................................... 119

Hình 3.5. Biểu đồ nhận xét của CBCNV về Môi trường Nhà máy khi áp dụng ISO

14001:2004 ................................................................................................................. 120

Hình 3.6. Sơ đồ tổ chức phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe .......................... 128

Hình 3.7. Biểu đồ thể hiện nhận thức của người lao động đối với việc bảo trì, bảo

dưỡng thiết bị .............................................................................................................. 142

Hình 3.8. Biểu đồ thể hiện nhận xét của người lao động đối với môi trường lao động. 143

Hình 4.1. Mô hình tích hợp 50% giữa ba hệ thống quản lý ....................................... 151

xiii

Đồ án tốt nghiệp

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Việt Nam đã có nhiều cố gắng phát triển Kinh tế – hòa nhịp với xu hướng phát

triển chung của các nước trong khu vực và đã đạt được những thành quả to lớn. Tiềm

lực kinh tế chuyển biến tích cực là dấu hiệu đáng mừng cho nền kinh tế đất nước

nhưng cũng như nhiều nước đang phát triển trên thế giới, tăng trưởng kinh tế nhanh

thường đi đôi với các yêu cầu ngày càng cao về chất lượng sản phẩm dẫn đến vấn đề ô

nhiễm môi trường nghiêm trọng, tai nạn sức khỏe nghề nghiệp ngày càng gia tăng nếu

như không có các giải pháp hữu hiệu để quản lý và ngăn chặn.

Đảng và nhà nước đã rất chú trọng đến việc bảo vệ môi trường, sức khỏe người

lao động và là một trong các tiền đề quyết định cho sự phát triển bền vững. Đã có

nhiều chiến lược đề ra như áp dụng các công cụ pháp luật, công cụ kinh tế để quản lý

hay một trong những phương pháp hữu hiệu là áp dụng hệ thống quản lý môi trường

(HTQLMT) ISO 14001, hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp OHSAS

18001 là các bộ tiêu chuẩn quốc tế được áp dụng rộng rãi ở nhiều nước trên thế giới.

Việc áp dụng rộng rãi các tiêu chuẩn quốc tế về HTQLMT, quản lý ATSKNN sẽ giúp

chúng ta hội nhập dễ dàng, nhanh chóng hơn và tăng khả năng cạnh tranh thương mại

lành mạnh, đồng thời bảo vệ sức khoẻ, môi trường, tiến tới phát triển bền vững.

Trong đó những đóng góp của các doanh nghiệp FDI là không hề nhỏ. Kim

ngạch xuất khẩu của khu vực FDI tăng nhanh từ năm 2001 - 2005 là 57,8 tỷ USD,

2006 - 2010 là 154,9 tỷ USD, bằng 2,67 lần, chiếm 55% tổng kim ngạch xuất khẩu cả

nước (kể cả dầu thô). Tính đến cuối năm 2011, khu vực FDI tạo ra hơn 2,3 triệu việc

làm trực tiếp và hàng triệu việc làm gián tiếp, trong đó có hàng vạn kỹ sư, nhà quản lý

trình độ cao, đội ngũ công nhân lành nghề, với thu nhập ngày càng tăng, du nhập

phương thức lao động, kinh doanh và quản lý tiên tiến. Nhưng bên cạnh những thành

công đó, hoạt động của các doanh nghiệp FDI cũng đã bộc lộ những nhược điểm và

khuyết điểm, như chưa phù hợp với quy hoạch phát triển ngành và vùng kinh tế, một

số máy móc thiết bị công nghệ lạc hậu đã được nhập khẩu và đặc biệt là vấn đề

“nóng” hiện nay là thực trạng gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng...Vì thực trạng

hiện nay là xuất khẩu ô nhiễm từ các nước phát triển sang các nước đang phát triển

thông qua FDI ngày càng gia tăng và Việt Nam có nguy cơ trở thành một trong những

Đồ án tốt nghiệp

nước có mức nhập khẩu ô nhiễm cao. Điển hình là chuyện ô nhiễm ở sông Thị Vải,

sông Cầu, sông Nhuệ…

Công ty cổ phần bao bì Biên Hòa là một công ty chuyên sản xuất sản phẩm bao

bì Carton chất lượng cao cho các ngành hàng và đã có hơn 150 khách hàng là những

tập đoàn lớn, những công ty đa quốc gia. Để quản lý tốt các vấn đề môi trường, chất

lượng, công ty nhận thức được sự cần thiết phải duy trì và cải tiến liên tục các hệ

thống quản lý, đồng thời nghiên cứu đề xuất các giải pháp cải tiến nhằm tiết kiệm

nguồn lực và chi phí vận hành. Điều này giúp cho công ty nâng cao hình ảnh của

mình với các bạn hàng thương mại và người tiêu dùng, giúp giảm giá thành sản phẩm,

tạo ra giá trị gia tăng, nâng cao lợi nhuận do kiểm soát quá trình sản xuất. Ngoài ra nó

còn nâng cao năng suất, chất lượng sản phảm, ý thức bảo vệ môi trường, ngăn chặn sự

cạn kiện tài nguyên và đảm bảo sức khoẻ cho người lao động.

Do đó, tôi đã chọn và tiến hành đề tài “Đánh giá hiệu quả và đề xuất biện pháp

cải tiến Hệ thống quản lý môi trường (ISO 14001:2004) và Hệ thống quản lý An

toàn sức khỏe nghề nghiệp (OHSAS 18001:2007) tại Công ty cổ phần bao bì Biên

Hòa (SOVI)”.

 Tìm hiểu, đánh giá hiện trạng áp dụng Hệ thống quản lý theo tiêu chuẩn ISO

2. Mục tiêu của đề tài

 Đề ra các biện pháp khắc phục và cải tiến Hệ thống quản lý tại Nhà máy Bao bì

14001:2004 và OHSAS 18001:2007.

Carton của Công ty cổ phần bao bì Biên Hòa nhằm kiểm soát, giảm thiểu ngăn

ngừa tai nạn lao động, thiệt hại về người và tài sản, đồng thời tiết kiệm chi phí

nguồn nhân lực và thời gian cho các hoạt động quản lý của Nhà máy.

3. Đối tượng của đề tài

Đánh giá các vấn đề phát sinh từ hoạt động sản xuất gây ảnh hưởng đến chất

lượng môi trường, sức khỏe người lao động tại Nhà máy Bao bì Carton của Công ty

cổ phần bao bì Biên Hòa từ đó đề ra biện pháp khắc phục và cải tiến hệ thống quản lý.

4. Nội dung của đề tài

 Nghiên cứu quá trình áp dụng các Hệ thống quản lý của công ty.

 Tìm hiểu những thuận lợi và khó khăn của công ty trong công việc triển khai áp

Để đạt được mục tiêu đề ra, cần tập trung nghiên cứu các vấn đề sau đây:

Đồ án tốt nghiệp

 Đánh giá các hiện trạng và xem xét những bất cập trong quản lý môi trường và an

dụng hệ thống quản lý.

toàn sức khỏe nghề nghiệp từ đó đánh giá khả năng áp dụng hệ thống quản lý tại

 Đề ra các biện pháp nhằm khắc phục và cải tiến hệ thống quản lý cho Nhà máy

Nhà máy Bao bì Carton

Bao bì Carton.

5. Phương pháp nghiên cứu

5.1. Phương pháp luận

Phương pháp luận dựa vào mô hình PDCA của hệ thống quản lý

- Lập kế hoạch (Plan)

- Thực hiện (Do)

- Kiểm tra (Check)

- Hành động (Act)

Hình 1.1. Mô hình PDCA

Áp dụng các Hệ thống quản lý là một phương pháp hữu hiệu để các công ty có thể

quản lý tốt về các vấn đề về chất lượng sản phẩm, môi trường và sức khỏe nghề

nghiệp. Ngoài ra, nó còn mang lại lợi ích thiết thực về kinh tế và giúp việc xuất khẩu

hàng hóa được thuận tiện, nhanh chóng hơn và làm tăng giá trị gia tăng. Do đó hệ

thống quản lý đang được rất nhiều nước trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng

áp dụng nhằm nâng cao vị thế cạnh tranh cũng như hội nhập với nền kinh tế quốc tế.

Hệ thống quản lý khi được áp dụng vào công ty có những ưu điểm nhưng kèm theo đó

là những khuyết điểm.

Đồ án tốt nghiệp

 So sánh kết quả đạt được so với mục tiêu đặt ra để đánh giá được tính hiệu quả

Khi tiến hành áp dụng hệ thống, công ty cần phải kiểm tra về các vấn đề :

 Sự tuân thủ về luật, chính sách, yêu cầu pháp luật và các yêu cầu khác liên quan

của công việc.

 Nhận thức và hiểu biết về các hệ thống quản lý của cán bộ lãnh đạo cũng như

của quốc tế cũng như trong nước.

công - nhân viên để nâng cao về kĩ năng, nhận thức về bảo vệ môi trường, an toàn

 Đánh giá hiện trường như việc phân loại rác, quá trình tiết kiệm nhiên liệu, năng

sức khỏe nghề nghiệp.

lượng, việc dán nhãn chất thải nguy hại, tràn chảy hóa chất trong quá trình sản

 Khảo sát hồ sơ, tài liệu về việc ghi chép, quản lý, sắp xếp.

xuất...

5.2. Phương pháp thực hiện

Đồ án đã được thực hiện trên cơ sở các phương pháp sau đây:

 Phương pháp thu thập số liệu, thông tin:

Thu thập thông tin liên quan đến cơ cấu tổ chức, quá trình hoạt động sản xuất, các

chỉ tiêu môi trường...của Nhà máy Bao bì Biên Hòa.

Thu thập thông tin từ các tài liệu tham khảo như:

- Các tài liệu liên quan về Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001:2004 và Hệ

thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp theo OHSAS 18001:2007.

- Các luận văn đã thực hiện và các chương trình đánh giá hiệu quả Hệ thống Quản

lý Môi trường - An toàn sức khỏe nghề nghiệp đang được áp dụng...

 Phương pháp khảo sát thực địa:

Tiến hành khảo sát tại Nhà máy Bao bì Biên Hòa thuộc Công ty cổ phần bao bì

Biên Hòa về địa điểm lấy mẫu, phương thức hoạt động, công nghệ sản xuất, hiện

trạng môi trường, an toàn lao động và ba hệ thống quản lý đang vận hành tại công ty.

Từ đó xem xét đánh giá chung về hiện trạng chất lượng sản phẩm, môi trường, các

yếu tố ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp sức khỏe, an toàn của cán bộ công nhân viên

tại Nhà máy Bao bì Biên Hòa.

 Phương pháp xử lý số liệu:

Sử dụng phần mềm Excel xử lý các số liệu thu thập được từ quá trình phỏng vấn

Đồ án tốt nghiệp

qua bảng câu hỏi, phiếu điều tra.

 Phương pháp phân tích và tổng hợp số liệu:

Tất cả các số liệu, tài liệu sau khi được phân tích bằng các phần mềm sẽ dùng để :

- Phân tích các vấn đề quản lý Môi trường - An toàn sức khỏe nghề nghiệp trong

Nhà máy Bao bì Biên Hòa khi áp dụng với từng Bộ Tiêu chuẩn.

- Tổng hợp các kết quả để đánh giá hiệu quả các Hệ thống quản.

- Đánh giá và nhận xét các ưu, nhược điểm của các hệ thống quản lý từ đó đề ra các

biện pháp cải tiến cho Nhà máy.

 Phương pháp đánh giá nhanh hiện trạng môi trường.

- Đánh giá hiện trạng Môi trường - ATSKNN tại Nhà máy Bao bì Biên Hòa.

- Đánh giá khả năng áp dụng của hai Hệ thống quản lý.

 Phương pháp phân tích - so sánh.

Tiến hành so sánh giữa các kết quả thực tế thu thập được với lý thuyết và với các

tiêu chuẩn hiện hành.

 Phương pháp tham khảo ý kiến chuyên gia.

Phương pháp tham khảo ý kiến của các chuyên gia trong lĩnh vực nghiên cứu.

 Phương pháp lập phiếu điiều tra

Lập phiều câu hỏi về nhận thức của lãnh đạo cũng như cán bộ công - nhân viên về

bảo vệ môi trường, ATSKNN.

Kết cấu bảng hỏi

Bảng câu hỏi có kết cấu gồm hai phần như sau:

Thứ nhất: Những thông tin chung liên quan đến đối tượng như hỏi tên, chức vụ,

thời gian và bộ phận làm việc có ảnh hưởng ít nhiều đến trình độ nhận thức của họ về

các hệ thống quản lý Môi trường, hệ thống An toàn sức khỏe nghề nghiệp của Nhà

máy.

Thứ hai: Những thông tin, sự hiểu biết về đối tượng nghiên cứu (trong trường hợp

này là Nhận thức về Môi trường).

Thứ ba: Những thông tin, sự hiểu biết về đối tượng nghiên cứu (trong trường hợp

này là và Nhận thức về ATSKNN).

Đồ án tốt nghiệp

PHIẾU KHẢO SÁT NHẬN THỨC VỀ CHẤT LƯỢNG, MÔI TRƯỜNG

VÀ AN TOÀN SỨC KHỎE NGHỀ NGHIỆP.

Kính chào quý Anh/Chị!

Tôi tên Nguyễn Ngọc Lâm Phụng, là sinh viên năm 4 trường Đại học Công Nghệ

Thành phố Hồ Chí Minh. Hiện tôi đang thực hiện đề tài “Đánh giá hiệu quả áp dụng

và đề xuất biện pháp cải tiến Hệ thống quản lý môi trường (ISO 14001:2004) và Hệ

thống quản lý An toàn sức khỏe nghề nghiệp (OHSAS 18001:2007) tại Công ty cổ

phần bao bì Biên Hòa (SOVI)”. Rất mong sự hợp tác của Anh/Chị để tạo điều kiện

cho tôi có thể hoàn thành tốt đề tài này. Tôi xin cam kết giữ bí mật các thông tin,

không tiết lộ danh tính và chỉ dùng thông tin cung cấp tại phiếu điều tra này cho mục

đích khảo sát, tổng hợp nhận thức về Môi trường và An toàn sức khỏe nghề nghiệp.

Xin chân thành cảm ơn sự hợp tác của Anh/Chị!

Phần I: Thông tin cá nhân

Xin Anh/Chị cho biết một số thông tin cá nhân sau:

- Họ và tên:.......................................................................................................................

- Chức vụ:.........................................................................................................................

- Bộ phận công tác:...........................................................................................................

- Thời gian làm việc tại công ty:.......................................................................................

Phần II: Nhận thức về Môi trường

Xin đánh dấu (X) vào đáp án chọn.

1. Anh/Chị cảm thấy chất lượng môi trường khi áp dụng Hệ thống quản lý môi trường

như thế nào?

a. Rất tốt c. Bình thường

b. Tốt d. Chưa tốt

2. Theo Anh/Chị trong quy trình sản xuất của phân xưởng carton, công đoạn nào phát

sinh chất thải rắn nhiều nhất?

a. Tạo sóng c. Dán, đóng kim

b. In d. Bế

3. Anh/Chị từng nghe hoặc tham gia các khóa đào tạo về nhận thức về môi trường hay

về hệ thống ISO 14001:2004 chưa?

Đồ án tốt nghiệp

a. Đã tham gia c. Không muốn tham gia

b. Sẽ tham gia khi tổ chức d. Khác

4. Loại nào sau đây phát sinh chủ yếu trong quy trình làm việc của Anh/Chị?

a. Dung môi (mực in, hồ dư...) c. Nước thải

b. Bụi d. Chất thải rắn (giấy,..)

5. Theo Anh/Chị nhân tố nào đóng vai trò quan trọng nhất trong việc giữ vệ sinh môi

trường của nhà máy?

a. Công- Nhân viên c. Quản đốc

b. Lao công d. Phòng ATMT

6. Theo Anh/Chị, khía cạnh môi trường nào xung quanh nơi làm việc của mình cần

được cải thiện hơn nữa?

(có thể chọn nhiều phương án)

a. Sử dụng điện b. Sử dụng nước c. Chất thải rắn d. Khí thải

e. Chất thải nguy h(cid:13)i f. Hóa chất g.Bụi h. Nhiệt

7. Ý kiến khác của Anh/Chị về việc bảo vệ và nâng cao chất lượng môi trường?

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

8. Anh/Chị đã từng tham gia những hoạt động về bảo vệ môi trường nào tại công ty?

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Phần III: Nhận thức về An toàn sức khỏe nghề nghiệp

Xin đánh dấu (X) vào đáp án chọn.

1. 1 Anh/Chị có thường xuyên mang các thiết bị bảo hộ lao động hay không?

a. Tự giác thực hiện thường xuyên c. Được sự nhắc nhở của đồng

nghiệp mới sử dụng

B. Khi có yêu cầu của người quản lý d. Khác....................................

Đồ án tốt nghiệp

2. Theo Anh/Chị nếu các máy móc thiết bị hoạt động lâu ngày không được bảo trì/bảo

dưỡng có thể dẫn đến những vấn đề gì?

a. Chỉ ảnh hưởng đến chi phí vận hành c. Không chỉ ảnh hưởng đến sản phẩm mà

còn ảnh hưởng đến người vận hành

b. Chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sản d. Khác....................................

phẩm

3. Anh/Chị đã từng được tham gia vào khóa huấn luyện An toàn sức khỏe nghề nghiệp

nào chưa?

a. Đã tham gia c. Không muốn tham gia

b. Muốn tham gia khi có tổ chức d. Khác....................................

4. Anh/Chị cảm thấy thế nào về khu vực làm việc của mình?

a. An toàn và thông thoáng c. Thông thoáng nhưng thiếu trang bị cần

thiết về mặt an toàn

b. An toàn nhưng môi trường xung d. Khác....................................

quanh không thông thoáng

5. Trong công việc Anh/Chị có thể tiếp xúc các yếu tố nào sau đây?

(có thể chọn nhiều phương án)

a. Các dung môi b. Nhiệt c. Bức xạ d. Khí thải

e. Các kim loại f. Tiếng ồn g. Bụi

6. Ý kiến khác của Anh/Chị về việc nâng cao mức độ an toàn trong môi trường làm

việc?

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7. Vấn đề nào tại vị trí làm việc mà Anh/Chị cảm thấy không an toàn?

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đồ án tốt nghiệp

8. Theo Anh/Chị những trường hợp khẩn cấp nào có thể xảy ra trong công ty? (ít nhất

02 trường hợp)

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

XIN CÁM ƠN SỰ GIÚP ĐỠ CỦA ANH/CHỊ

 Xác định kích thước mẫu:

Để đảm bảo mức độ tin cậy của mẫu điều tra thì việc chọn số lượng mẫu điều tra

bao nhiêu cũng rất quan trọng. Trong phân tích thống kê, quy mô mẫu điều tra được

2 * (Uα/2)2

xác định theo công thức.

N ≥ δ2/ε0

Trong đó:

N: Kích thước mẫu cần thu thập

δ: Độ lệch chuẩn (1 người)

ε: Độ sai số (thường từ 3 - 6%).

α: Độ tin cậy (thường lấy các giá trị 0,9; 0,95; 0,99)

Các thông số được áp dụng trong phạm vi nghiên cứu gồm ε = 6%

α = 0,90 (Uα/2 = 1,96)

→ N ≥ (phiếu)

Nghiên cứu chọn mẫu nghiên cứu là Nhà máy Bao bì Biên Hòa có khoảng 300

người. Qua công thức trên xác định được số phiếu điều tra là 73 phiếu. Nghiên cứu đã

tiến hành điều tra với số lượng phiếu là 100 phiếu.

6. Phạm vi của đề tài

Vì các yếu tố khách quan về địa điểm khảo sát (ba phân xưởng của Công ty nằm ở

ba vị trí khác nhau trong KCN Biên Hòa 1 và áp dụng các quy trình sản xuất khác

nhau) và vấn đề về thời gian nên đề tài này được thực hiện trên cơ sở khoa học, khảo

sát thực tế tập trung vào đánh giá việc áp dụng Hệ thống quản lý môi trường và Hệ

thống an toàn sức khỏe nghề nghiệp dựa trên việc tìm hiểu các hoạt động, quá trình

Đồ án tốt nghiệp

sản xuất tại Nhà máy Bao bì Carton của Công ty cổ phần bao bì Biên Hòa, từ đó đề

xuất các giải pháp cải tiến hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001:2004 và

OHSAS 18001:2007.

7. Cấu trúc của Đồ án

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

2. Mục tiêu của đề tài

3. Đối tượng của đề tài

4. Nội dung của đề tài

5. Phương pháp nghiên cứu

5.1. Phương pháp luận

5.2. Phương pháp thực hiện

6. Phạm vi của đề tài

7. Cấu trúc của Đồ án

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG ISO

14001:2004, HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN SỨC KHỎE NGHỀ NGHIỆP

OHSAS 18001:2007.

1.1. Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:2004

1.1.1. Giới thiệu tiêu chuẩn ISO 14001:2004

1.1.2. Mô hình và cấu trúc ISO 14001

1.1.3. Vai trò của HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001

1.1.4. Lợi ích và khó khăn khi thực hiện ISO 14001:2004

1.1.5. Tình hình áp dụng ISO 14001:2004 trên thế giới

1.1.6. Tình hình áp dụng ISO 14001:2004 tại Việt Nam

1.1.7. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống ISO

14001:2004

1.2. Tổng quan về Hệ Thống Quản Lý An toàn Sức khỏe nghề nghiệp OHSAS

18001:2007

1.2.1. Giới thiệu tiêu chuẩn OHSAS 18001:2007

1.2.2. Sự thay đổi giữa phiên bản 18001:2007 với 18001:1999

1.2.3. Mô hình và cấu trúc OHSAS 18001:2007

Đồ án tốt nghiệp

1.2.4. Vai trò của Hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp theo OHSAS

18001:2007

1.2.5. Lợi ích khi áp dụng OHSAS 18001:2007

1.2.6. Tình hình áp dụng OHSAS 18001 trên thế giới

1.2.7. Tình hình áp dụng OHSAS 18001 tại Việt Nam

1.2.8. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống

OHSAS 18801

1.3. Tổng quan Hệ thống Quản lý tích hợp

1.3.1. Giới thiệu về Hệ thống Quản lý tích hợp

1.3.2. Mô hình quản lý tích hợp

1.3.3. Lợi ích và khó khăn khi áp dụng Hệ thống Quản lý tích hợp.

1.3.4. Tình hình áp dụng tại Việt Nam

1.3.5. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống quản lý

tích hợp

1.4. Các giải pháp quản lý Môi trường và An toàn sức khỏe nghề nghiệp tại các

Công ty Bao bì

1.4.1. Chương trình 5S

1.4.2. Kaizen

1.4.3. Sản xuất sạch hơn

1.4.4. Kiểm toán năng lượng

1.4.5. 3R

CHƯƠNG 2. GIỚI THIỆU VỀ NHÀ MÁY BAO BÌ CARTON CỦA CÔNG TY CỔ

PHẦN BAO BÌ BIÊN HÒA

2.1. Giới thiệu chung về Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hoà (SOVI)

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển

2.1.2. Cơ cấu tổ chức của công ty

2.1.3. Vị trí địa lý

2.2. Thông tin chung về Nhà máy Bao bì Carton

2.2.1. Cơ sở pháp lý của Nhà máy Bao bì Carton

2.2.2. Sản lượng sản phẩm xuất hàng tháng

2.2.3. Quy trình công nghệ tại Nhà máy Bao bì Carton

Đồ án tốt nghiệp

2.2.4. Nhu cầu về nguyên vật liệu, nhiên liệu, hóa chất, phụ gia và máy móc

2.2.5. Hệ thống nước cấp - điện sản xuất

2.3. Hiện trạng về môi trường

2.3.1. Nước thải

2.3.2. Chất thải rắn

2.3.3. Khí thải

2.3.4. Các biện pháp hiện có của Công ty

2.4. Hiện trạng về Môi trường lao động và An toàn sức khỏe

2.4.1. Hiện trạng về Môi trường lao động

2.4.2. Hiện trạng về An toàn sức khỏe

CHƯƠNG 3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG

14001:2004 VÀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN SỨC KHỎE

3.1. Đánh giá hiệu quả Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001:2004

3.1.1. Đánh giá hệ thống văn bản tài liệu

3.1.2 Kết quả khảo sát nhận thức về môi trường của CBCNV

3.2. Đánh giá hiệu quả Hệ thống quản lý ATSKNN OHSAS 18001:2007

3.2.1. Đánh giá hệ thống văn bản tài liệu

3.2.2. Kết quả khảo sát nhận thức về môi trường của CBCNV

CHƯƠNG 4. ĐỀ XUẤT CÁC BIỆN PHÁP CẢI TIẾN HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI

TRƯỜNG ISO 14001:2004 VÀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN SỨC KHỎE

OHSAS 18001:2007

4.1. Thay đổi CSMT và Chính sách OH&S của Công ty

4.2. Thay đổi phương pháp xác định KCMT và phương pháp xác định các mối

nguy, rủi ro

4.2.1. Phương pháp xác định KCMT

4.2.2. Phương pháp xác định mối nguy

4.3. Tổ chức huấn luyện – cập nhật các quy định theo yêu cầu pháp luật

4.4. Điều chỉnh mục tiêu, chỉ tiêu và chương trình

4.5. Nâng cao chương trình đào tạo

4.6. Xây dựng Hệ thống quản lý tích hợp ISO 14001:2004 và OHSAS 18001:2007

4.7. Chọn các chương trình quản lý môi trường

Đồ án tốt nghiệp

4.7.1. Kiểm toán chất thải

4.7.2. Kiểm toán năng lượng

4.7.3. 5S

4.7.4. Hoạch toán quản lý môi trường - kế toán quản lý môi trường (EMA)

4.7.5. Nâng cao chương trình tái sử dụng nguồn nước công ty

4.8. Những thuận lợi và khó khăn trong quá trình cải tiến HTQL

CHƯƠNG 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

5.1. Kết luận

5.2. Kiến nghị

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Đồ án tốt nghiệp

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ MÔI

TRƯỜNG ISO 14001:2004, HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN TOÀN

SỨC KHỎE NGHỀ NGHIỆP OHSAS 18001:2007.

1.1. Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:2004

1.1.1. Giới thiệu tiêu chuẩn ISO 14001:2004

Tiêu chuẩn ISO 14001 là những chứng nhận đầu tiên trong Hệ thống quản lý Môi

trường (HTQLMT). Tiêu chuẩn ISO 14001 là tiêu chuẩn mang tính chất tự nguyện và

được triên khai bởi Tổ chức Tiêu chuẩn Anh BSI.

Tiêu chuẩn ISO 14001 nhắm tới khả năng có thể áp dụng được cho tất cả các loại

hình tổ chức và để thích nghi về các điều kiện địa lý, văn hóa và xã hội khác nhau.

Mục tiêu chung của cả tiêu chuẩn ISO 14001 và các loại tiêu chuẩn khác trong tập

hợp bộ tiêu chuẩn ISO 14001 là nhằm bảo vệ môi trường và ngăn ngừa ô nhiễm trong

sự hòa hợp với những nhu cầu kinh tế xã hội.

Tiêu chuẩn ISO 14001 đã được Việt Nam chấp nhận trở thành tiêu chuẩn quốc gia

có tên hiệu TCVN 14001:2005 - HTQLMT - các yêu cầu tương đương tiêu chuẩn

quốc tế ISO 14001:2004 và liên tục được cập nhật để phù hợp với các phiên bản mới

quá các thời kỳ. Cụ thể:

Bảng 1.1. Hệ thống ISO 14001 và TCVN ISO 14001

ISO 14001 TCVN ISO 14001

ISO 14001:1998 TCVN ISO 14001:1998

ISO 14001:2004 TCVN ISO 14001:2005

ISO 14001:2004/Cor.1:2009 TCVN ISO 14001:2010

Tiêu chuẩn ISO 14001 được áp dụng cho tất cả loại hình tổ chức không phân biệt

quy mô, loại hình hoạt động hay sản phẩm.

1.1.2. Mô hình và cấu trúc ISO 14001

Cấu trúc của HTQLMT được xây dựng dựa trên mô hình PDCA bao gồm:

Đồ án tốt nghiệp

Hình 1.2. Mô hình ISO 14001 (PDCA)

1.1.3. Vai trò của HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001

HTQLMT là một phần của HTQL chung của tổ chức đề cập đến các khía cạnh

môi trường phát sinh từ các hoạt động của tổ chức đó.

HTQLMT giúp cho tổ chức đạt được những mục tiêu trong công tác bảo vệ môi

trường và tiến đến cải tiến liên tục hệ thống.

 Áp dụng cho mọi loại hình sản phẩm.

 Việc thực hiện là tự nguyện.

 Sự thành công của hệ thông phụ thuộc vào sự cam kết của mọi bộ phận, cá nhân

HTQLMT - ISO 14001 là hệ thống gồm:

 Trợ giúp của bảo vệ môi trường và phòng ngừa ô nhiễm.

 Thiết lập, thực hiện, duy trì và cải tiến HTQLMT.

 Luôn đảm bảo mọi hoạt động phù hợp chính sách môi trường đã công bố.

 Chứng minh sự phù hợp đó cho tổ chức khác.

 HTQLMT của tổ chức được chứng nhận là phù hợp với 1 tổ chức bên ngoài cấp.

 Tự xác định và tuyên bố phù hợp với tiêu chuẩn này.

liên quan.

Đồ án tốt nghiệp

1.1.4. Lợi ích và khó khăn khi thực hiện ISO 14001:2004

1.1.4.1. Lợi ích

Cải tiến quá trình sản xuất, giảm thiểu chất thải, chi phí.

Giảm ô nhiễm môi trường, giảm rủi ro.

Đáp ứng yêu cầu pháp luật.

Giảm phàn nàn từ các bên hữu quan.

Nâng cao hình ảnh doanh nghiệp.

Đạt được lợi thế cạnh tranh.

Nâng cao lợi nhuận.

1.1.4.2. Khó khăn

- Tăng chi phí:

Chi phí tư vấn.

Chi phí cho việc đánh giá bởi bên thứ ba.

Chi phí xây dựng và duy trì ISO 14001.

- Khó đáp ứng nguồn lực và kinh nghiệm thực hiện:

Các tổ chức/doanh nghiệp phải đối mặt với những khó khăn khi xây dựng ISO

14001 như tài chính, cán bộ có trình độ chuyên môn về quản lý môi trường.

Nhận thức về ISO 14001 của các tổ chức/doanh nghiệp Việt Nam hạn chế.

1.1.5. Tình hình áp dụng ISO 14001:2004 trên thế giới

ISO 14001 đưa ra các yêu cầu về HTQLMT, xác nhận mối liên quan toàn cầu

của các tổ chức mong muốn hoạt động vì sự ổn định môi trường.

Các khảo sát của Chứng chỉ ISO 2009 cho thấy rằng tăng đến cuối tháng 12 năm

2009, ít nhất là 223.149 chứng chỉ được công nhận ISO 14001:2004 đã được cấp ở

159 quốc gia và nền kinh tế.

Đồ án tốt nghiệp

Bảng 1.2. Mười quốc gia có số lượng chứng chỉ ISO 14001 : 2004 nhiều nhất tính đến

hết tháng 12/2009

STT Quốc gia Số lượng

1 Nhật Bản 22.593

2 Trung Quốc 18.842

3 Tây Ban Nha 11.125

4 Italy 9.825

5 Vương Quốc Anh 6.070

6 Hàn Quốc 5.893

7 Mỹ 5.585

8 Đức 5.413

9 Thụy Điển 4.411

10 Pháp 3.047

(Nguồn: theo ISO Survery of Certification 2009)

Hình 1.3. Top 10 quốc gia áp dụng ISO 14001

1.1.6. Tình hình áp dụng ISO 14001:2004 tại Việt Nam

Tại Việt Nam, chứng chỉ ISO 14001:1996 đã được cấp lần đầu tiên vào năm

1998 (2 năm sau khi tiêu chuẩn ISO 14001:1996 ra đời) và từ đó đến nay, số lượng tổ

chức áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001 và đạt chứng chỉ không ngừng tăng lên. Tuy vậy,

sau 10 năm triển khai áp dụng ISO 14001 tại Việt Nam, tính đến hết 2009, mới chỉ có

230 chứng chỉ được cấp. So với thế giới thì số doanh nghiệp Việt Nam đăng ký và

Đồ án tốt nghiệp

được cấp chứng chỉ là rất thấp, tỉ lệ xấp xỉ 1/1000 (1000 doanh nghiệp mới có 1 doanh

nghiệp áp dụng).

Chứng chỉ ISO 14001 cũng đã được cấp cho khá nhiều các loại hình sản xuất

kinh doanh và dịch vụ như chế biến thực phẩm (mía đường, thủy sản, rượu bia giải

khát…), điện tử, hóa chất (dầu khí, sơn, bảo vệ thực vật), vật liệu xây dựng, du lịch-

khách sạn... Hầu hết các doanh nghiệp thành viên của Tổng công ty Xi măng Việt

Nam như Xi măng Hoàng Thạch, Bỉm Sơn, Hoàng Mai… cũng đều đã, đang và trong

quá trình xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001, gần đây là một loạt khách

sạn thành viên thuộc Tập đoàn Saigon Tourist.Tuy nhiên, so với số lượng khoảng

6.000 doanh nghiệp đã được chứng nhận về HTQL chất lượng ISO 9001 thì số lượng

các doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn về quản lý môi trường còn rất nhỏ bé.

Thời gian đầu, các công ty tại Việt Nam áp dụng ISO 14001 hầu hết là các công

ty nước ngoài hoặc liên doanh với nước ngoài, đặc biệt là với Nhật Bản. Điều này

cũng dễ hiểu vì Nhật Bản luôn là nước đi đầu trong bảo vệ môi trường và áp dụng ISO

14001. Mặt khác Nhật Bản cũng là một trong các quốc gia đầu tư vào Việt Nam rất

sớm và chiếm tỷ trọng lớn trong tổng đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Hiện có rất

nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đang hoạt động kinh doanh tại Việt Nam, có thể kể đến

một số tập đoàn lớn như Honda, Toyota, Panasonic, Canon, Yamaha…Hầu hết công

ty mẹ của các tổ chức này đều đã áp dụng ISO 14001 và họ yêu cầu các công ty con

tại các quốc gia đều phải xây dựng và áp dụng ISO 14001. Bởi vậy, các doanh nghiệp

này cũng đã góp phần rất lớn trong việc xây dựng trào lưu áp dụng ISO 14001 tại

Việt Nam.

Trong quá trình hội nhập như hiện nay thì tiêu chuẩn ISO 14001 sẽ là tấm giấy

thông hành xanh vào thị trường thế giới. Như vậy, việc áp dụng HTQLMT theo tiêu

chuẩn ISO 14001 là rất cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp. Các doanh nghiệp nên xác

định chi phí bỏ ra để áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001 là kinh phí đầu tư chứ không phải

kinh phí mất đi.

Sau 10 năm kể từ khi có mặt lần đầu tại Việt Nam, một số khó khăn và thuận lợi

trong việc áp dụng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001 có thể được tổng quát hóa

như sau:

Đồ án tốt nghiệp

 Những thuận lợi của việc thực hiện HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001

Hiện nay, các doanh nghiệp Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển với rất

nhiều điều kiện thuận lợi, mặc dù vẫn còn phải đối diện với rất nhiều thử thách trước

mắt. Tuy nhiên để mở rộng tầm hoạt động, nâng mức thu lợi và thâm nhập vào thị

trường nước ngoài, các doanh nghiệp Việt Nam trước tiên phải vượt qua được những

rào cản thương mại mà tất cả các doanh nghiệp Việt Nam đều vấp phải. Đó chính là

các vấn đề về các tiêu chuẩn như là các tiêu chuẩn về chất lượng, về môi trường, về an

toàn vệ sinh thực phẩm, về bảo hộ sức khoẻ lao động… nhằm thoả mãn nhu cầu của

người tiêu dùng. Thực tế đã cho thấy có rất nhiều các doanh nghiệp đã vượt qua được

những thử thách này và ngày càng phát triển mạnh mẽ.

Đối với tiêu chuẩn ISO 14001 – Tiêu chuẩn về HTQLMT, nay là một tiêu chuẩn

quốc tế còn khá mới (có tại Việt Nam từ năm 1998), thì việc áp dụng ISO 14001 vẫn

chưa trở thành một tiêu chuẩn thân thuộc.

Việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001 hiện nay có nhiều điều kiện thuận lợi, có thể

kể đến như:

- Các điều kiện về môi trường pháp lý, cơ chế hoạt động doanh nghiệp Việt Nam

đang được Nhà nước tích cực hoàn thiện theo hướng thông thoáng hơn, gia tăng nhiều

ưu đãi hơn, tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động và phát triển.

Doanh nghiệp Việt Nam, nhất là các doanh nghiệp tư nhân, công ty liên doanh phần

nào khắc phục được tình trạng phân biệt được trong chính sách, được hưởng những ưu

đãi trong kinh doanh quốc tế tương tự như các doanh nghiệp lớn của Nhà nước và cơ

hội kinh doanh ngày càng nhiều hơn.

- Doanh nghiệp Việt Nam được nhiều hỗ trợ cụ thể góp phần cải tiến quá trình

chế tác, quản lý kinh doanh, các hoạt động sản xuất, công nghệ ngày càng được cải

tiến hiệu suất cao hơn và ít tác động đến môi trường sống hơn.

- Doanh nghiệp Việt Nam hiện đã có điều kiện thuận lợi mở rộng thị trường, đang

thu hút vốn đầu tư và công nghệ, bước đầu tạo dựng được môi trường phát triển, có

được thế và lực trong kinh doanh nội địa và quốc tế.

- Các doanh nghiệp Việt Nam ngày nay có một nguồn nhân lực trẻ dồi dào và

năng động, ham học hỏi và tiếp cận với cái mới.

Đồ án tốt nghiệp

- Điều kiện giao thương với nước ngoài thông thoáng hơn, tiếp cận được với cách

thức quản lý mới, công nghệ mới, phong cách làm việc mới dễ dàng hơn và nhất là

tranh thủ được một nguồn đầu tư bên ngoài dồi dào. Đó là điều kiện vô cùng thuận lợi

cho các doanh nghiệp Việt Nam áp dụng ISO 14001.

- Áp dụng ISO 14001 chính là áp dụng một cách thức quản lý mới thân thiện hơn

đối với môi trường, tạo nên một cách làm việc khoa học hơn. Hơn nữa, việc xây dựng

và áp dụng HTQLMT ISO 14001 về lâu dài mang lại một lợi ích rất lớn cho doanh

nghiệp, cho môi trường và cộng đồng.

- Với một HTQLMT hiệu quả, các doanh nghiệp có thể tiết kiệm rất nhiều chi phí

trong công tác bảo vệ môi trường, vượt hàng rào thuế quan, tăng thị phần, thu thêm lợi

nhuận từ đó giá thành sản phẩm hạ, thu hút người mua.

- Gia tăng uy tín với khách hàng, tăng cao khả năng cạnh tranh trên thương

trường trong nước và quốc tế.

- Tăng lợi nhuận thông qua việc sử dụng hợp lý nguồn nguyên vật liệu, tiết kiệm

nguyên vật liệu, năng lượng.

- Giảm chi phí cho xử lý sự cố môi trường, tăng cường hiệu quả của doanh

nghiệp trong việc thực hiện các tiêu chuẩn bắt buộc về môi trường mà Nhà nước và

pháp luật quy định.

- Cải thiện mối quan hệ với cộng đồng, với chính quyền và các bên hữu quan.

- Tăng cường sức khoẻ nhân viên, thúc đẩy và tạo nên một nề nếp làm việc tốt

hơn.

- Giúp các nhà lãnh đạo quản lý nội tại tốt hơn về chi phí, nguồn lực, nguồn

nguyên vật liệu, vấn đề phát triển thị trường và chủ động hơn trong kinh doanh.

 Những khó khăn của việc thực hiện HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO

14001

Các doanh nghiệp Việt Nam muốn thực hiện HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO

14001 vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn. Những khó khăn các doanh nghiệp gặp phải

khi tiến hành xây dựng, áp dụng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001 như sau:

- Những trở ngại về nhận thức về môi trường của đại đa số người dân Việt Nam.

- Khó khăn trong tiếp nhận thông tin, nguồn hỗ trợ từ bên ngoài doanh nghiệp.

Đồ án tốt nghiệp

- Việc phân bố, quy hoạch vị trí các doanh nghiệp, nhà máy, phân xưởng, khu chế

xuất, khu công nghiệp… hiện nay vẫn còn chưa được thực hiện triệt để, vấn đề này

làm hao tổn rất nhiều chi phí và công sức cho công tác quản lý môi trường.

- Thông tin kỹ thuật về quản lý, xử lý và ngăn ngừa các loại chất thải.

- Các doanh nghiệp Việt Nam đa phần còn rất hạn chế về trình độ công nghệ sản

xuất mà chính trình độ công nghệ sẽ dẫn đến sự phát sinh chất thải và gây phí tổn cho

công tác quản lý và xử lý chất thải nhằm đảm bảo về tiêu chuẩn môi trường.

- Vấn đề kinh phí vẫn là một vấn đề nan giải đối với tất cả các doanh nghiệp Việt

Nam, vì khi áp dụng bất kỳ tiêu chuẩn nào, không chỉ riêng đối với ISO 14001, doanh

nghiệp vẫn phải bỏ ra một khoản kinh phí không nhỏ phục vụ cho việc đào tạo nguồn

nhân lực, thiết lập, áp dụng và duy trì tiêu chuẩn đó, có thể phải thay đổi công nghệ

sản xuất, chi phí về xử lý chất thải…

- Thiếu cán bộ chuyên môn về quản lý nội vi và bảo vệ môi trường. HTQLMT

theo tiêu chuẩn ISO 14001 sẽ hoàn toàn không hiệu quả nếu doanh nghiệp không có

được một đội ngũ cán bộ quản lý am hiểu và nhận thức sâu sắc về vấn đề môi trường,

chính những cá nhân sẽ hình thành nên bản chất và mức độ của HTQLMT tại doanh

nghiệp.

- Không quản lý ứng phó kịp với các vấn đề môi trường do thiếu nguồn nhân lực,

kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn, và thiếu sự kết hợp đồng bộ giữa các doanh

nghiệp, giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý, cũng như giữa doanh nghiệp, cơ quan

quản lý và các nguồn hỗ trợ từ bên ngoài ở trong và ngoài nước.

- Các doanh nghiệp vẫn còn trong đợi rất nhiều vào sự giúp đỡ từ phía các cơ

quan chức năng có thẩm quyền trong việc khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp về vấn

đề nhân lực, kiến thức chuyên môn, giảm gánh nặng về chi phí, thông tin từ bên ngoài

và các biện pháp hạn chế phát sinh từ hoạt động hành chính như hiện nay.

Tóm lại, sau 10 năm kể từ khi tiêu chuẩn ISO 14001 về HTQLMT được triển

khai áp dụng tại Việt Nam, mặc dù việc áp dụng chưa thực sự tương ứng với các vấn

đề môi trường diễn biến ngày càng phức tạp, tuy nhiên chúng ta cũng đã có thể nhận

thấy sự quan tâm tới bảo vệ môi trường đang có những dấu hiệu tích cực. Tiêu chuẩn

ISO 14001 cũng đã thể hiện được những ưu điểm của mình trong việc thiết lập và đưa

ra những nguyên tắc trong quản lý môi trường của một tổ chức. Tuy nhiên, để đưa tiêu

Đồ án tốt nghiệp

chuẩn này được phổ biến và phát huy hiệu quả, rất cần có sự quan tâm hơn nữa của

các doanh nghiệp, cơ quan quản lý và cả cộng đồng.

1.1.7. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống ISO

14001:2004

1.1.7.1. Thế giới

Hiện nay trên thế giới có rất nhiều nghiên cứu về Đánh giá tính hiệu quả của hệ

thống ISO 14001 tiêu biểu như:

 Đề tài Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống ISO 14001 tại Mỹ (Brad Edwards,

Jill Gravender, Annette Killmer, Genia Schenke, Mel Willis) đã nhận thấy rằng: đa

phần các tài liệu chỉ nói về khả năng tác động của chứng nhận ISO 14001 dựa trên các

khía cạnh từ hoạt động của công ty và rất ít dữ liệu về lợi ích thực tế và hiệu quả của

ISO 14001. Cho nên, đề tài đã tiến hành khảo sát các doanh nghiệp về tác động của

ISO 14001 trong các lĩnh vực: Hiệu suất môi trường, điều chỉnh hiệu quả, hiệu quả

quản lý, liên lạc, tài chính, lợi thế cạnh tranh. Đề tài đã tiến hành các phương pháp

nghiên cứu như :

+ Đánh giá chung của các tài liệu được công bố

Những tài liệu được sử dụng bao gồm: Hệ thống ISO 14000, sách, các bài báo

mô tả về vấn đề gặp phải trong quá trình thực hiện ISO 14001 và sự sưu tầm các bài

nghiên cứu của Mỹ, các nhà kinh doanh hợp tác về môi trường ở Châu Á...Ngoài ra,

đề tài còn sử dụng những chỉ dẫn thực hiện và các báo cáo hằng năm từ các công ty

đạt chứng nhận bao gồm IBM, Lucent Technologies, Northern Indiana Public Service

Company (NIPSCO), Allergan Inc .

Internet là một nguồn cung cấp thông tin có giá trị về các báo cáo môi trường

của các công ty, cơ sở dữ liệu được công bố bởi các tổ chức nghiên cứu khác nhau,

các báo cáo trên mạng của chính phủ...

+ Nghiên cứu về môi trường

Nghiên cứu về sự liên quan của ISO 14001 thông qua sử dụng tài liệu chung và

các cơ quan nhìn nhận có các bài nghiên cứu và sử dụng chúng để phân tích toàn diện

một loạt các ngành công nghiệp, sản phẩm, dịch vụ và quy mô sản xuất.

Đồ án tốt nghiệp

 Đề tài Đánh giá hiệu quả của việc lên kế hoạch và giai đoạn thực hiện HTQL

Môi trường ISO 14001 tại Mỏ vàng Obuasi, Ghana (Gordon Foli, Jonathan N.

Hogarh, Philip Antwi-Agyei) đã sử dụng các phương pháp như :

+ Cải tiến mô hình và phương pháp đo lường

Phương pháp này dựa trên mô hình Plan-Do-Check-Act với giai đoạn Plan-Do để

chọn ra những điểm then chốt để tiến hành đánh giá: Khía cạnh và tác động Môi trường;

Yêu cầu pháp luật và các yêu cầu khác; Mục tiêu, chỉ tiêu và chương trình; Nguồn lực,

vai trò, trách nhiệm và quyền hạn; Thông tin liên lạc; Hồ sơ; Tài liệu; Quản lý tài liệu;

Kiểm soát điều hành; Sự chuẩn bị sẵn sàng và đáp ứng với tình trạng khẩn cấp.

Hệ thống thủ tục dựa trên những hệ thống đo lường ở 18 đơn vị kinh doanh tại

mỏ bao gồm: An toàn, sức khỏe và môi trường; Quản lý nguồn lực; Năng lượng;

Luyện kim; Khai thác mỏ; Tài chính và Quản lý ngồn tài nguyên.

+ Phát triển và thực hiện hệ thống EMS

Trong quá trình phát triển và triển khai thực hiện EMS, các khía cạnh môi

trường được xác định và đánh giá về tầm quan trọng, rủi ro theo ISO 14004. Tiến

hành đào tạo nhận thức cho các đại diện quản lý về thẩm quyền. Tất cả 18 đơn vị kinh

doanh đều được đánh giá cấp chứng nhận thông qua bên thứ 3 trong 1 năm đầu, và

được đánh giá giám sát ở năm thứ 2.

+ Đánh giá, chứng nhận và đối chiếu dữ liệu

Trong quá trình đánh giá chứng nhận, điểm chuẩn cho việc thực hiện các thủ tục

của hệ thống trong giai đoạn Plan-Do tại các đơn vị kinh doanh khác nhau đều được

đối chiếu. Điểm đánh giá được tối đa 2 điểm cho sự tuân thủ, 1 điểm cho sự tuân thủ 1

phần và 0 điểm cho việc không tuân thủ. Tiến độ thực hiện các tiêu chí đánh giá như

quan trắc môi trường từ các chương trình đào tạo về môi trường, xác định các khía

cạnh môi trường và ý nghĩa của 2 năm đánh giá từ việc thành lập báo cáo đánh giá.

 Đánh giá quá trình thực hiện Hệ thống ISO 14001 cho Công ty xây dựng tại

Estonian (Mergit Inno), đề tài đã đánh giá tính hiệu quả dựa trên việc xây dựng bảng

câu hỏi gồm các nội dung:

+ Lực lượng chính thúc đẩy các công ty áp dụng ISO 14001.

+ Các vấn đề liên quan đến việc thực hiện.

+ Cải tiến ISO 14001 và kết quả hoạt động Môi trường.

Đồ án tốt nghiệp

1.1.7.2. Trong nước

Trong những năm gần đây, vấn đề môi trường ngày càng được Nhà nước quan

tâm biểu hiện qua số công ty, doanh nghiệp ở tất cả các lĩnh vực đạt chứng chỉ ISO

14001 ngày càng tăng. Sau khi đạt được chứng nhận, các doanh nghiệp phải duy trì hệ

thống bằng cách áp dụng và thực hiện theo các điều khoản của Hệ thống ISO 14001.

Để đánh giá khả năng thực hiện, việc tiến hành đánh giá hiệu quả hệ thống là rất quan

trọng, có thể thông qua đánh giá nội bộ hoặc đánh giá ngoài. Dưới đây là một số đề tài

trong nước về Đánh giá hiệu quả hệ thống ISO 14001:

 Đánh giá hiện trạng quản lý môi trường và đề xuất các giải pháp cải thiện cho

Khu công nghiệp Quảng Phú - tỉnh Quảng Ngãi (Nguyễn Trinh Tuyết Nương) sử

dụng các phương pháp:

+ Thu thập, tổng hợp tài liệu

Thu thập các tài liệu có liên quan đến phát triển kinh tế, xã hội và môi trường

KCN Quảng Phú.

+ Khảo sát thực địa

Khảo sát thực địa tại KCN Quảng Phú về phương thức hoạt động, công nghệ

sản xuất, hiện trạng môi trường, các giải phát kiểm soát chất thải...từ đó, xem xét,

đánh giá chung về hiện trạng môi trường tại các cơ sở sản xuất.

+ Phương pháp phân tích HTQLMT

Phương pháp này phân tích về các ưu điểm, nhược điểm của HTQL đang áp dụng.

+ Vận dụng các nguyên lý của các công cụ quản lý môi trường

Phương pháp này dùng để tổng hợp và đề xuất các giải pháp quản lý môi trường.

Tuy nhiên, đề tài này cũng có mặt hạn chế là không đánh giá rõ nhận thức của

các cán bộ quản lý môi trường tại khu công nghiệp đối với các vấn đề môi trường và

sự hiểu biết về HTQLMT ISO 14001.

 Đánh giá thực trạng HTQL môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 ở Công ty

May Đức Giang (Hoàng Văn Hòa) là đề tài sử dụng phương pháp luận không dựa trên

mô hình PDCA mà dựa trên mối quan hệ kinh tế và môi trường, cơ sở khoa học thực

tiễn và cơ sở pháp lý.

Đồ án tốt nghiệp

+ Cơ sở phương pháp luận

Sử dụng mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường. Môi

trường đóng một vai trò cực kỳ to lớn có tính chất quyết định đối với sự tồn tại và

phát triển của nền kinh tế và sự sống của con người, bởi vì nó không chỉ cung cấp các

nguồn tài nguyên (đầu vào) cho các quá trình sản xuất, cung cấp tiện nghi sinh hoạt

cho con người mà còn là nơi chứa đựng và hập thụ các chất thải do các quá trình sản

xuất và tiêu thụ của con người tạo ra. Như vậy hệ thống môi trường, hệ kinh tế và hệ

tự nhiên gắn bó rất chặt chẽ với nhau, luân chuyển cho nhau và thường xuyên tác

động qua lại. Trong quá trình phát triển kinh tế gắn liền với việc sử dụng ngày càng

nhiều các nguồn tài nguyên không thể tái tạo được, sản xuất càng phát triển thì đồng

thời lượng chất thải sản sinh ra từ các quá trình sản xuất cũng tăng, cho nên nếu không

được kiểm soát tốt thì chất thải sẽ phá vỡ trạng thái cân bằng của môi trường.

Sử dụng mối quan hệ giữa tăng dân số và bảo vệ môi trường. Con người là chủ thể

của xã hội, đồng thời cũng là một trong những nhân tố đặc biệt của môi trường, có khả

năng cải tạo hay hủy hoại môi trường. Vì vậy mà quản lý, bảo vệ và cải tạo môi trường vì

lợi ích sống còn của loài người là tồn tại và phát triển đang là vấn đề cấp bách.

+ Cơ sở khoa học thực tiễn

Sự gia tăng kinh phí bảo vệ môi trường là một trong những nguyên nhân khiến

cho việc quản lý môi trường được giải quyết một cách có hệ thống hơn là vấn đề chi

phí bảo vệ môi trường. Có những chi phí giành cho việc thực hiện các quy định về

môi trường và có những chi phí khác liên quan tới việc nộp phạt. Thực tế hiện nay là

chi phí cho các vấn đề môi trường tỷ lệ thuận với quy mô và thu nhập của Công ty.

Xu hướng toàn cầu hóa về môi trường và yêu cầu của tác tổ chức tài chính là

những sức ép về mặt đầu tư và tài chính cũng đòi hỏi phải cải tiến quản lý. Các chủ

cho vay đã nhạy cảm hơn đối với những vấn đề môi trường và đã quan tâm xem xét

đến những vấn đề đó trong việc cho vay. Càng ngày các chủ cho vay càng yêu cầu

kiểm tra những nhà máy đang xây dựng hay những quá trình mới để tránh những sự

cố về mặt môi trường, nhằm đảm bảo giá trị đầu tư.

+ Cơ sở pháp lý

- Luật bảo vệ môi trường.

- Nghị định 175/CP về hướng dẫn thực hiện luật bảo vệ môi trường.

Đồ án tốt nghiệp

- Nghị định về tài nguyên khoáng sản ban hành năm 1989.

- Luật tội phạm môi trường ban hành năm 2000.

- Thông tư 48/Ttg về đăng ký và thu phí, lệ phí ban hành tháng 9/1992.

Các phương pháp trên nhằm mục đích so sánh lợi ích về kinh tế của doanh

nghiệp khi áp dụng HTQLMT ISO 14001 qua các năm từ đó đánh giá hiệu quả quản

lý. Mặt hạn chế của đề tài này là không đánh giá được cụ thể HTQLMT mà chỉ tập

trung vào lợi ích kinh tế của Công ty.

 Đồ án Quản lý chất lượng môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001 tại Công ty

TNHH May mặc và Giặt tẩy Bến Nghé - huyện Thuận An - Bình Dương (Nguyễn Thị

Ánh Nguyệt) sử dụng các phương pháp như sau:

+ Phương pháp tiếp cận quá trình

Phương pháp này sử dụng để xác định các KCMT của Công ty. Mỗi bộ phận

sản xuất trong phân xưởng và phòng/ ban có nhiều hoạt động gây tác động đến môi

trường. Xác định đầu vào, đầu ra của mỗi hoạt động, quá trình, từ đó xác định được

các KCMT.

+ Phương pháp khảo sát thực tế

Tiến hành khảo sát hiện trạng môi trường tại Công ty thông qua quan sát trực

tiếp các hoạt động diễn ra trong xưởng sản xuất và phỏng vấn cán bộ, công nhân trong

phân xưởng các vấn đề liên quan đến môi trường.

+ Phương pháp thu thập thông tin

- Tiêu chuẩn ISO 14001:2004

- Kế thừa có chọn lọc các tài liệu có sẵn từ công ty và các chuyên ngành có liên quan.

- Từ sách, báo, thư viện, Internet...

+ Phương pháp phân tích - so sánh

Các kết quả khảo sát - điều tra về hiện trạng môi trường được phân tích, so sánh

dựa vào các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 14001, từ đó đưa ra hướng dẫn áp dụng và

xây dựng mô hình HTQLMT cho Công ty.

+ Phương pháp chuyên gia

Tham khảo ý kiến của các chuyên gia có kinh nghiệm trong hoạch định

HTQLMT.

Đồ án tốt nghiệp

1.2. Tổng quan về Hệ Thống Quản Lý An toàn Sức khỏe nghề nghiệp OHSAS

18001:2007

1.2.1. Giới thiệu tiêu chuẩn OHSAS 18001:2007

OHSAS 18001:2007 là một tiêu chuẩn của Bộ tiêu chuẩn OHSAS 18000 được

Viện Tiêu chuẩn Anh (BSI) thực hiện phát hành phiên bản đầu tiên năm 1999 với sự

cộng tác của các tổ chức chứng nhận hàng đầu trên thế giới. Với phiên bản mới

OHSAS 18001:2007 không phải là tiêu chuẩn của BSI mà tiêu chuẩn này được hình

thành do sự đóng góp của 10 tổ chức chứng nhận hàng đầu trên thế giới.

HTQL an toàn và sức khỏe nghề nghiệp theo tiêu chuẩn OHSAS 18001:2007

cũng được xây dựng trên cơ sở chu trình PDCA (Plan, Do, Check, Action) của

Deming.

Tiêu chuẩn OHSAS 18001 này có thể áp dụng cho mọi tổ chức muốn:

- Thiết lập một HTQL OH&S để loại trừ hoặc giảm thiểu rủi ro cho những người

và các bên liên quan khác bị ảnh hưởng bởi các mối nguy về OH&S do các hoạt động

của tổ chức

- Thực hiện, duy trì và cải tiến thường xuyên HTQL OH&S;

- Tự đảm bảo sự phù hợp với chính sách OH&S mà tổ chức đã công bố;

- Chứng minh sự phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn thông qua.

Được thiết lập trên cơ sở của BS 8800, AS/N2 4801, NSAI SR 320 và các tiêu

chuẩn về an toàn công nghiệp khác. Việc thực hiện OHSAS 18001 cho phép các

doanh nghiệp có khả năng quản lý được các rủi ro về ATSKNN và cải tiến các kết quả

hoạt động.

1.2.2. Sự thay đổi giữa phiên bản 18001:2007 với 18001:1999

- Nhấn mạnh hơn về tầm quan trọng liên quan đến “sức khỏe”.

- Được tự xem như là một tiêu chuẩn, mà không như trước đây chỉ là một quy

định và một tài liệu.

- Điều này phản ánh ngày càng có nhiều nước áp dụng OHSAS 18001 để làm cơ

sở cho tiêu chuẩn an toàn và sức khỏe nghề nghiệp của quốc gia.

- Liên quan đến mô hình Deming “hoạch định – thực hiện – kiểm tra – hành

động”, chỉ được thể hiện hoàn chỉnh trong phần giới thiệu, không xuất hiện lại trong

mỗi lần bắt đầu một điều khoản.

Đồ án tốt nghiệp

- Các tác phẩm xuất bản nêu trong điều 2 chỉ giới hạn các tài liệu xuất bản của

Quốc tế.

- Tăng thêm phần định nghĩa mới, đồng thời sửa đổi các định nghĩa liên quan ở

phiên bản cũ.

- Nhằm kết hợp với tiêu chuẩn ISO 14001:2004 mà đã có sự cải tiến rõ rệt, đồng

thời tăng thêm tính tương thích với ISO 9001:2008.

- Danh từ “rủi ro có thể chịu được (tolerable risk)” đổi thành “rủi ro có thể chấp

nhận (acceptable risk)”

- Danh từ “tai nạn (accident)” nay hàm chứa trong “sự cố (incident)”

- Định nghĩa danh từ về “Mối nguy (hazard)” không còn đề cập đến sự thiệt hại

về tài sản hoặc thiệt hại về môi trường nơi làm việc.

- Việc xem xét từ “thiệt hại (damage)” không còn quan hệ trực tiếp việc quản lý

an toàn và sức khỏe nghề nghiệp nữa, và đây chính là tôn chỉ của tiêu chuẩn OHSAS,

cũng đồng thời sử dụng trong lĩnh vực quản lý tài sản. Nói khác đi, dạng thiệt hại này

sẽ gây ra rủi ro ảnh hưởng đến an toàn và sức khỏe nghề nghiệp, phải thông qua quy

trình đánh giá rủi ro của tổ chức để nhận biết, đồng thời thông qua việc áp dụng các

biện pháp kiểm soát rủi ro thích hợp để kiểm soát.

- Điều khoản 4.3.3 lần này nhập chung với 4.3.4 nhằm đáp ứng tính nhất quán

với ISO 14001:2004.

- Trên cơ sở xem xét các cấp độ kiểm soát, tăng thêm nội dung yêu cầu mới, trở

thành một phần trong việc hoạch định ATSKNN

- Yêu cầu về quản lý được xác định rõ hơn

- Tăng điều khoản mới “đánh giá sự phù hợp”

- Tăng điều khoản mới “sự tham gia và tham vấn”

- Tăng điều khoản mới “điều tra sự cố”.

Đồ án tốt nghiệp

1.2.3. Mô hình và cấu trúc OHSAS 18001:2007

Hình 1.4. Mô hình OHSAS 18001:2007 (PDCA)

1.2.4. Vai trò của Hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp theo OHSAS

 Cung cấp những định nghĩ mang tính phổ biến được sử dụng trong công tác quản

18001:2007

 Đưa ra các yêu cầu đối với HTQL OH&S nhằm giúp một tổ chức kiểm soát các

lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp.

rủi ro về OH&S và cải tiến hoạt động OH&S của mình.

 Thõa mãn yêu cầu khách hàng thông qua việc đáp ứng yêu cầu của khách hàng

1.2.5. Lợi ích khi áp dụng OHSAS 18001:2007

 Đảm bảo tuân thủ đúng các quy định pháp luật và các quy định khác.

 Đảm bảo có một đội ngũ công nhân có trình độ, nhiệt tình trong công việc thông

bằng cách bảo vệ sức khỏe, tài sản của họ.

 Quản lý rủi ro được cải thiện thông qua việc xác định rõ ràng các sự cố tiềm ẩn và

qua việc đáp ứng mong muốn của họ về môi trường làm việc tốt, an toàn.

 Khả năng và uy tín của doanh nghiệp trên thương trường thông qua việc chứng

áp dụng kiểm soát, đo lường, giảm chi phí liên quan đến pháp lý, bồi thường.

 Giúp cho việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống tích hợp về quản lý chất lượng,

nhận của tổ chức quốc tế.

môi trường và sức khỏe an toàn lao động.

Đồ án tốt nghiệp

1.2.6. Tình hình áp dụng OHSAS 18001 trên thế giới

Theo khảo sát của nhóm dự án OHSAS tính đến cuối năm 2009, tổng số chứng

chỉ OHSAS 18001 và các yêu cầu khác tương đương đã tăng rõ rệt lên 15,185 chứng

chỉ, tăng 3,6% so với năm 2008. Sự tăng trưởng của chứng chỉ OHSAS trên thế giới

từ năm 2005 đến 2009 như sau:

Bảng 1.3. Sự tăng trưởng của số chứng chỉ OHSAS

2007 2008 2009 Năm

3,898 11,091 15,185 Số chứng chỉ

1.2.7. Tình hình áp dụng OHSAS 18001 tại Việt Nam

Theo thống kê từ Trung tâm năng suất, đến năm 2009 số tổ chức đạt chứng chỉ

OHSAS 18001 không vượt quá 20 đơn vị và chủ yếu là các tổ chức có vốn đầu tư

nước ngoài.

Nhìn chung, việc áp dụng OHSAS 18001 có lợi cho cả nhân viên và cả doanh

nghiệp: nhân viên được làm việc trong môi trường an toàn, doanh nghiệp không mất

các chi phí cho nhân viên bị thương tật, ốm đau, tai nạn vì môi trường làm việc không

an toàn. Tiêu chuẩn này đặc biệt hữu ích cho những người phải làm việc trong môi

trường dễ xảy ra sự cố, tai nạn ảnh hưởng tới sức khỏe, tính mạng. áp dụng OHSAS

18001 trước tiên là mất chi phí, nhưng có những lợi ích trước mắt và cả các lợi ích lâu

dài như xây dựng hình ảnh, đáp ứng yêu cầu của thị trường, của nhà nước,… Tuy

nhiên, OHSAS 18001 chưa được áp dụng rộng rãi tại Việt Nam. Có thể là vì nhận

thức, nhưng cũng có khả năng là vì các chủ doanh nghiệp không hướng ngay tới lợi

ích nên ít được quan tâm.

1.2.8. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống OHSAS

18801

1.2.8.1. Thế giới

 Sự phát triển của HTQL ATSKNN trong Tổ chức dịch vụ Kỹ thuật điện và cơ

khí (K.C.Lo). Dự án nghiên cứu là này một trường hợp nghiên cứu về các biện pháp

quản lý An toàn vệ sinh lao động trong các tổ chức và được tiến hành trong hai phần.

Trong phần đầu tiên, đại diện quản lý chuyên ngành của Tổ chức được phỏng vấn để

thu thập thông tin cơ bản và hiện trạng quản lý An toàn vệ sinh lao động. Trong phần

thứ hai, một câu hỏi khảo sát sự quản lý được thực hiện để thu thập các quan điểm và

Đồ án tốt nghiệp

nhận thức của nhân viên về các biện pháp quản lý An toàn vệ sinh lao động và hiệu

suất của Tổ chức.

+ Phương pháp phỏng vấn

Điều tra nhận thức được áp dụng trong nghiên cứu thay cho hệ thống kiểm toán để

hiệu được quan điểm và thái độ của nhân viên về An toàn vệ sinh lao động. Điều này

sẽ cung cấp thông tin để phân tích các khía cạnh cấu trúc và phi cấu trúc, tạo điều kiện

thuận lợi cho sự phát triển của một khung HTQL An toàn vệ sinh lao động. Phương

pháp nghiên cứu này sẽ thúc đẩy sự tham gia của nhân viên trong OHS của Tổ chức.

+ Phương pháp sử dụng Checklist để phỏng vấn hệ thống quản lý.

Một danh sách kiểm tra với những câu hỏi về các khía cạnh liên quan đến 6 yếu tố

chính OHS được biên soạn để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiến hành một cuộc

phỏng vấn với các đại diện quản lý chuyên ngành.

+ Phương pháp sử dụng bảng câu hỏi

Các thông tin thu thập được trong cuộc phỏng vấn cung cấp đầu vào cho việc lập

bảng câu hỏi khảo sát. Cấu trúc bảng câu hỏi bao gồm 4 phần: phần giới thiệu, câu hỏi

đóng, câu hỏi mở và phần câu hỏi nghiên cứu. Các bảng câu hỏi được xem xét bởi các

Giám sát dự án trước khi nó hoàn thành để đảm bảo rằng nội dung câu hỏi dễ hiểu.

 Nghiên cứu về HTQL ATSKNN và khả năng áp dụng tại các trường đại học

(Muhammad Ghulam Subhani). Các phương pháp nghiên cứu được sử dụng bao gồm:

+ Xem xét và nghiên cứu dữ liệu

Phần lớn nghiên cứu dựa trên các tài liệu có sẵng từ các nguồn như bài viết từ các

Viện Môi trường, các Chính sách Môi trường, sách và các trang web đáng tin cậy.

+ Tiêu chuẩn, hướng dẫn và mô hình OHSMS

Các tiêu chuẩn, hướng dẫn này cung cấp các yêu cầu đối với bất kỳ loại hình hay

quy mô của tổ chức để có thể tiến hành áp dụng và phát triển hệ thống OHSMS.

+ Dữ liệu định tính

Dữ liệu định tính được thu thập thông qua việc thực hiện các cuộc phỏng vấn. Hai

phương pháp khác nhau của việc thu thập dữ liệu (dữ liệu từ các cuộc phỏng vấn và

dữ liệu từ trang chủ của các trường đại học) nhằm tăng tính chính xác của nghiên cứu.

Độ tin cậy của các cuộc phỏng vấn được quản lý bằng cách phát triển câu hỏi liên

quan đến công tác nghiên cứu và độ tin cậy của dữ liệu được thu thập từ các trường

Đồ án tốt nghiệp

đại học tại 3 quốc gia khác nhau.

1.2.8.2. Trong nước

 Đánh giá hiện trạng quản lý Môi trường - An toàn sức khỏe tại công ty

Ajinomoto, Việt Nam (Nguyễn Cao Tùng) sử dụng các phương pháp:

+ Đọc tài liệu về bộ tiêu chuẩn ISO 14001 (đặc biệt là tiêu chuẩn ISO

14001:2004), bộ tiêu chuẩn OHSAS 18001:2007 và các tài liệu liên quan đến

HTQLMT - An toàn sức khỏe.

+ Thu thập các thông tin về công ty Ajinomoto Viêtj Nam.

+ Khảo sát hiện trạng sản xuất, hiện trạng môi trường và HTQLMT và quản lý an

toàn lao động đang vận hành tại công ty.

+ Phân tích những thuận lợi và khó khăn của công ty gặp phải trong quá trình xây

dựng và áp dụng HTQLMT và an toàn sức khỏe.

+ Đánh giá các dữ liệu thu thập được, từ đó đề xuất các biện pháp cải tiến cho

HTQLMT và an toàn lao động của công ty.

Tuy nhiên, đề tài trên vẫn có nhược điểm là đa phần chỉ đánh giá nhận xét dựa

trên hiện trạng môi trường và an toàn lao động mà chưa đi sâu vào việc phân tích đánh

giá hệ thống văn bản, tài liệu, quá trình thông tin liên lạc nội bộ của công ty.

1.3. Tổng quan Hệ thống Quản lý tích hợp

1.3.1. Giới thiệu về Hệ thống Quản lý tích hợp

HTQL tích hợp (IMS – Integrated Management System) là HTQL mà nó tích hợp

tất cả các thành phần của hoạt động sản xuất kinh doanh vào một hệ thống duy nhất để

có khả năng đạt được các mục đích và nhiệm vụ của tổ chức.

IMS nối liền các yếu tố, các thành phần của những hệ thống riêng lẻ lại với nhau

sao cho đạt mục tiêu và nhiệm vụ của tổ chức. Các thành phần này bao gồm: cơ cấu,

nguồn lực và các quá trình hoạt động. Vì vậy, con người, cơ sở vật chất, thiết bị và

văn hóa tổ chức cũng là một phần của hệ thống như các chính sách và các hoạt động

đã được văn bản hóa.

Tích hợp là đưa tất cả các hoạt động quản lý của tổ chức vào một hệ thống thống

nhất, không chia tách các thành phần. Vì các hệ thống mà tổ chức áp dụng là phần

không thể thiếu trong HTQL chung của tổ chức nên cần nối kết chúng sao cho ranh

giới giữa các quá trình được nối liền.

Đồ án tốt nghiệp

Hiện nay dựa trên các điểm tương đồng của các hệ thống quản lý, các doanh

nghiệp có xu hướng tiến hành tích hợp các HTQL riêng lẻ với nhau hoặc tiến hành lấy

chứng nhận hệ thống tích hợp ngay từ đầu, các trường hợp có thể tích hợp:

- ISO 9001+ ISO 14001

- ISO 9001 + OHSAS 18001

- ISO 14001 + OHSAS 18001

- ISO 9001 + ISO 4001 + OHSAS 18001

Các HTQLMT, HTQL chất lượng và HTQL an toàn và sức khỏe nghề nghiệp

đều có những yếu tố HTQL chung như sau:

- Chính sách

- Hoạch địch

- Thực hiện và điều hành

- Cải tiến

- Xem xét của lãnh đạo

1.3.2. Mô hình quản lý tích hợp

Các mô hình quản lý tích hợp (IMS) đề xuất đã được triển khai thực hiện là ma

trận đánh giá rủi ro mà căn cứ trên các điểm tương đồng giữa các tiêu chuẩn ISO

9001, ISO 14001 và OHSAS 18001. Các hệ thống có thể tích hợp dựa trên nhiều mô

hình khác nhau như sau:

- Khung mô hình chung - Mô hình PDCA (Plan Do Check Act).

- Các yếu tô chung giữa các tiêu chuẩn - Ma trận IMS.

- Liên kết các tiêu chuẩn thông qua cách tiếp cận hệ thống.

- Quản lý chất lượng toàn diện.

- Cải cách hệ thống quản lý.

1.3.3. Lợi ích và khó khăn khi áp dụng Hệ thống Quản lý tích hợp.

1.3.3.1. Lợi ích

Đơn giản hóa HTQLMT và HTQL an toàn và sức khỏe nghề nghiệp đang có, làm

cho việc áp dụng được dễ dàng hơn, hiệu quả hơn.

Tối thiểu các rắc rối gây ra từ nhiều hệ thống do sự chồng chéo, trùng lặp khi áp

dụng riêng rẻ cùng lúc nhiều hệ thống, đồng thời làm giảm mâu thuẫn giữa các hệ

thống.

Đồ án tốt nghiệp

Tạo sự thống nhất trong HTQL của tổ chức, giảm thiểu mâu thuẫn về trách nhiệm

và các mối quan hệ giữa các hệ thống.

Hài hòa và tối ưu hóa các hoạt động trong tổ chức, tối đa hóa các lợi ích thu được

từ mỗi hệ thống và thiết lập khuôn khổ để cải tiến liên tục từng hệ thống quản lý.

Tập trung vào các mục tiêu kinh doanh, cân đối các mục tiêu mâu thuẫn nhau của

các HTQL được áp dụng.

Quản lý tốt các rủi ro kinh doanh, cân đối các mục tiêu mâu thuẫn nhau của các

HTQL được áp dụng.

Quản lý tốt các rủ ro kinh doanh bằng cách đảm bảo rằng tất cả các hậu quả của

bất kỳ hành động nào đều được xem xét, bao gồm cả việc chúng ảnh hưởng nhau như

thế nào và các rủi ro kèm theo.

Sử dụng tốt nhất các nguồn lực có giới hạn.

Tối thiểu các chi phí và gia tăng lợi nhuận

Giảm các rủi ro về môi trường, rủi ro vận hành, các lỗi kỹ thuật, các rủi ro an

toàn, rủi ro về kinh tế, rủi ro xã hội và rủi ro chính trị do vi phạm các công ước, các

yêu cầu luật định…

Cải tiến sự trao đổi thông tin, cả bên trong và bên ngoài.

Tạo thuận lợi cho việc đào tạo và phát triển.

Nâng cao tinh thần và ý thức của nhân viên, tạo môi trường làm việc an toàn cho

nhân viên.

1.3.3.2. Khó khăn

Thiếu thời gian: đây chính là rào cản lớn nhất khi tích hợp hệ thống. Rào cản này

tập trung vào các tổ chức vừa và nhỏ;

Thiếu (hoặc chưa đủ) sự hỗ trợ từ lãnh đạo cao nhất;

Thiếu nguồn lực;

Thiếu sự hiểu biết về ISO 14001;

Doanh nghiệp và nhân viên không thích có thêm các tài liệu, giấy tờ.

Những người chịu trách nhiệm về HTQL an toàn và sức khỏe nghề nghiệp không

có kiến thức về HTQLMT và ngược lại.

1.3.4. Tình hình áp dụng tại Việt Nam

Hiện nay tại Việt Nam, số đơn vị thực hiện cùng lúc nhiều hệ thống chưa đáp ứng

Đồ án tốt nghiệp

được mục tiêu đề ra và đa phần là được cấp chứng chỉ riêng rẽ cho từng hệ thống nên

kinh nghiệm về tích hợp các HTQL chưa nhiều. Theo Công ty Fosters Đà Nẵng và

Tiền Giang là một trong các công ty đầu tiên ở Việt Nam tiến hành tích hợp

HTQLMT ISO 14001:2004, HTQL chất lượng ISO 9001:2000 và HTQL an toàn và

sức khỏe nghề nghiệp OHSAS 18001:1999 và đã được nhận chứng chỉ IMS do QMS

(Úc) cấp ngày 7/7/2006 (H, B, 2006). Ngoài ra một số đơn vị đã tiến hành HTQL tích

hợp và chia sẻ kinh nghiệm của mình trên trang web như Công ty Xuân Hòa tích hợp

HTQLMT ISO 14001:2004 với HTQL chất lượng ISO 9001:2000 và đã nhận chứng

chỉ IMS tháng 11 năm 2005 (http://www.xuanhoa.com: trang web của Công ty Xuân

Hòa). Số lượng các nghiên cứu, hội thảo về HTQL tích hợp, cách thức triển khai vẫn

còn quá ít tại Việt Nam. Các hội thải về HTQL tích hợp thường do các tổ chức chứng

nhận đang hoạt động tại Việt Nam đứng ra tổ chức như TUV Rheinland Việt Nam đã

tiến hành tổ chức hội thảo về áp dụng HTQL tích hợp để phát triển bền vững vào

tháng 10/2005.

(Nguồn: Tạp chí phát triển KH&CN, tập 13, số M1-2010)

1.3.5. Các nghiên cứu liên quan đến Đánh giá tính hiệu quả của Hệ thống quản lý

tích hợp

1.3.5.1. Thế giới

 Xây dựng HTQL tích hợp (IMS) và nghiên cứu định tính về khả năng tích hợp

tại ba công ty tại Đan Mạch - Danish Crown, Erik Taabbel Fiskeeksporte A/S và NNE

Pharmaplan (Mulu Mezoh Ajija Patience). Đồ án trình bày các phương pháp được sử

dụng để thu thập thông tin bao gồm các lý thuyết khoa học thực nghiệm phân tích để

thu thập dữ liệu và hệ thống phân tích dữ liệu. Bằng chứng thực nghiệm và phân tích

thường là cần thiết để hỗ trợ lập luận và lý thuyết khoa học được sử dụng trong việc

chỉ đạo việc thu thập và phân tích dữ liệu.

+ Thu thập dữ liệu và lý thuyết phân tích thực nghiệm

Dữ liệu thứ cấp được lấy từ các tài liệu như sách, tạp chí, các tài liệu nghiên cứu

về các HTQL khác nhau và IMS. Số liệu sơ cấp được thu thập từ các cuộc phỏng vấn

với người phụ trách IMS của ba công ty trên. Các dữ liệu sẽ được thu thập theo các lý

thuyết khoa học, lý thuyết phân tích thực nghiệm.

- Lý thuyết phân tích thực nghiệm

Đồ án tốt nghiệp

Trong lý thuyết phân tích thực nghiệm, thực tế có thể thu được thông qua các

phương pháp khoa học. Mục đích của việc phân tích thực nghiệm trong báo cáo này là

để tìm hiểu xem IMS sẽ giúp các công ty trong trường hợp thực hiện nhu cầu của họ,

làm thế nào điều này được thực hiện và cải thiện.

Phân tích dữ liệu tài liệu: Đây là một nghiên cứu định tính vì nó liên quan đến

việc nghiên cứu và phân tích tài liệu. Một nghiên cứu trường hợp được xác định bởi

Schrank (2006) là một thiết kế nghiên cứu để thu thập và phân tích dữ liệu. Nó phải

liên quan đến việc sử dụng nhiều hơn một nguồn dữ liệu và chiến lược phân tích khác

nhau. Vì vậy trong báo cáo này, hai nguồn dữ liệu và hai chiến lược phân tích sẽ được

sử dụng theo Scott và Darlington (2002)

Trong phỏng vấn chuyên sâu của các cá nhân hoặc nhóm nhỏ: Trong phỏng vấn

sâu là phương pháp thường được sử dụng trong nghiên cứu định tính. Nó có ưu điểm

là linh hoạt cả về lĩnh vực khai thác và sự chỉ đạo của các cuộc thảo luận và rất hữu

ích trong trường hợp hiện tượng bị điều tra không thể quan sát trực tiếp mà là trường

hợp với IMS cho ví dụ. Tuy nhiên, trong sâu phỏng vấn có một bất lợi ở chỗ các

thông tin thu được là những gì đang được nói và không nhất thiết những gì đang được

thực hiện

- Lựa chọn các trường hợp

Ba công ty được lựa chọn dựa trên thực tế rằng mức độ của IMS có thể phụ thuộc

vào kích thước hoặc chức năng của một tổ chức, đó là một trong hai nhà sản xuất

(hoặc sản xuất) hoặc dịch vụ và có thể mở rộng về vị trí địa lý. Danish Crown chọn vì

nó là một công ty sản xuất hợp tác lớn với các nhà máy nằm trên khắp Đan Mạch,

Erik Taabbel Fiskeekport A / S là một công ty sản xuất quy mô vừa nằm tại cực bắc

của Đan Mạch và NNE Pharmaplan là một dịch vụ lớn (tư vấn kỹ thuật) Công ty nằm

ở phía Đông của Đan Mạch. Kích thước của các công ty được xác định bởi số lao

động tại thời điểm nghiên cứu này, với các công ty lớn có hơn 250 nhân viên và vừa

và nhỏ có 50-250 nhân viên (Neergaard và Andersen 2002).

+ Phân tích số liệu

Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích trong báo cáo này với việc sử dụng các

hệ thống và các lý thuyết. Các hệ thống lý thuyết sẽ được sử dụng để phân tích IMS

như nó là một hệ thống trong đó gồm các HTQL khác nhau đã được nối lại với nhau

Đồ án tốt nghiệp

để tạo thành một. Trong luận án này, các trường hợp nghiên cứu sẽ được phân tích

bằng cách sử dụng phương pháp diễn giải và nội dung của các cuộc phỏng vấn và tài

liệu sẽ được phân tích cả hai suy luận và quy nạp.

1.3.5.2. Trong nước

 Nghiên cứu tích hợp HTQL Môi trường theo ISO 14001 với HTQL an toàn và

sức khỏe nghề nghiệp theo OHSAS 18001 cho Công ty TNHH Hài Mỹ - Huyện

Thuận An- tỉnh Bình Dương (Lê Thị Bích Liễu) sử dụng các phương pháp:

+ Thu thập tài liệu

Tìm hiểu tài liệu tổng quan về các HTQL và các dữ liệu về công ty và HTQLMT

theo ISO 14001:2004, HTQL ATSKNN theo OHSAS 18001:2007 của công ty.

+ Phương pháp khảo sát

Khảo sát hiện trạng sản xuất, hiện trạng môi trường, an toàn lao động và hai hệ

thống đang vận hành tại công ty.

+ Phương pháp phân tích và tổng hợp

Tất cả các số liệu, tài liệu đều được tiến hành tổng hợp, phân tích, đánh giá và

nhận xét. Các dữ liệu sau khi thu thập, được phân tích đánh giá nhằm tích hợp hai hệ

thống quản lý, đề xuất mô hình, kiểm soát rủi ro và tiết kiệm chi phí cho công ty.

 Xây dựng HTQL tích hợp IMS theo tiêu chuẩn ISO 14001:2004 và ISO

9001:2000 trên cơ sở của tiêu chuẩn ISO 14001:1998 và ISO 9001:2000 tại khi công

nghiệp Lê Minh Xuân (Lê Thanh Sang) sử dụng phương pháp luận để xây dựng

HTQL môi trường theo phiên bản mới dựa trên việc phân tích sự tương đồng giữa hai

phiên bản, đồng thời phân tích các điểm nổi trội và yêu cầu trong các điều khoản của

phiên bản mới.

 Nghiên cứu xây dựng HTQL tích hợp Môi trường - An toàn và Sức khỏe

(HSE) theo hai tiêu chuẩn ISO 14001 và OHSAS 18001 cho thủy điện sông Bung 4 -

Quảng Nam (Nguyễn Văn Thanh) đã sử dụng các Phương pháp luận; Phương pháp

điều tra, khảo sát hiện trường; Phương pháp xử lý số liệu; Phương pháp nghiên cứu,

chọn lọc và tổng hợp dữ liệu; Phương pháp chuyên gia và Phương pháp SWOT.

+ Phương pháp SWOT

Phương pháp dùng để phân tích các điểm mạnh và điểm yếu trong cấu trúc nội tại

của hệ thống và phân tích những tác động từ bên ngoài hệ thống có thể tạo ra cơ hội

Đồ án tốt nghiệp

và nguy cơ.

Điểm mạnh của đề tài này là sử dụng phương pháp SWOT giúp mạng lại cái nhìn

sâu sắc về HTQL, phương pháp này hữu ích trong việc ra quyết định, hoạch định và

thiết lập kế hoạch và giúp nhận biết được các nguy cơ tiềm ẩn từ các tác động bên

ngoài đến HTQL.

1.4. Các giải pháp quản lý Môi trường và An toàn sức khỏe nghề nghiệp tại các

Công ty Bao bì

1.4.1. Chương trình 5S

1.4.1.1. Khái niệm

Khái niệm 5S (5S methodology) bắt nguồn từ Nhật Bản vào đầu những năm 1980

thế kỷ XX.

Năm 1986, 5S được phổ biến ở nhiều nước như Singapore, Trung Quốc, Ba Lan...

Được đưa vào Việt Nam khi Nhật mở rộng đầu tư và Vikyno là công ty Việt Nam

đầu tiên áp dụng 5S từ năm 1993.

5S giải quyết vấn đề tâm lý, cải thiện điều kiện lao động và không khí làm việc

trong tập thể, hoàn thiện môi trường làm việc.

5S là một phương pháp cải tiến đơn giản, dễ hiểu, thực hiện dễ dàng và chi phí

thực hiện ít tốn kém, nhưng rất hiệu quả trong việc huy động nhân lực à nâng cao

năng suất, chất lượng, hiệu quả và làm giảm lãng phí.

Bảng 1.4. Định nghĩa 5S

Tiếng Anh Ý nghĩa Tiếng Nhật Tiếng Việt

Seiri Sort Sàng lọc Chọn và loại bỏ những thứ không cần thiết

Seiton Systematize/Stabilize Sắp xếp Sắp xếp các đồ vật đúng chỗ

Seiso Sweep/Shine Sạch sẽ Khu vực làm việc luôn được vệ sinh

Seiketsu

Shitsuke Sẵn sàng Sanitize/Standardize Săn sóc Duy trì nơi làm việc sạch sẽ và ngăn nắp. Self- discipline/Sustain Thực hiện 4S trên một cách tự giác và tập thể

 S1: Sàng lọc (Sort)

- Phân loại những thứ cần thiết và không cần thiết.

- Loại bỏ những thứ không cần thiết.

- Xác định đúng số lượng đối với những thứ cần thiết.

Đồ án tốt nghiệp

 S2: Sắp xếp (Systematize)

- Sắp xếp những thứ cần thiết theo thứ tự ngăn nắp, khoa học.

- Sắp xếp đúng vật đúng chỗ.

- Sắp xếp các vị trí dụng cụ, máy móc, công nhân...sao cho tiến trình làm việc

trôi chảy và liên tục, không bị tắc nghẽn hay chậm trễ.

 S3: Sạch sẽ (Sweep)

- Giữ gìn nơi làm việc, thiết bị, dụng cụ luôn sạch sẽ.

- Hạn chế NGUỒN gây dơ bẩn, bừa bãi.

- Luôn lau chùi có "Ý thức".

 S4: Săn sóc (Standardize)

- Thiết lập một chương trình để duy trì việc thực hiện thường xuyên và có ý

thức 3S trên.

- Tổ chức việc thi đua và đánh giá kết quả thực hiện giữa các đơn vị để giữ

vững và làm tăng sự quan tâm của nhiều người về 5S.

 S5: Sẵn sàng (Self-Discipline)

- Thực hiện tốt, thường xuyên, có kỷ luật và tự giác 4S trên.

1.4.1.2. Mục tiêu của 5S

- Loại trừ các vật dụng không cần thiết, chỗ làm việc sạch sẽ và được tổ chức tốt.

- Tiết kiệm, tránh lãng phí thời gian, công sức.

- Xây dựng môi trường làm việc an toàn, sạch sẽ.

- Tăng cường hiệu quả công việc, hạn chế sai sót.

- Cải tiến liên tục chất lượng công việc và chất lượng sản phẩm.

- Nâng cao ý thức, trách nhiệm, đạo đức của nhân viên.

- Nâng cao sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nhân viên, tăng cường tinh thần làm

việc đội, nhóm.

- "5S là một phần trong công việc hàng ngày".

1.4.1.3. Tác dụng của 5S

Chương trình 5S xuất phát từ những nhu cầu thực tiễn đó là:

- Đảm bảo sức khỏe của nhân viên.

- Dễ dàng thuận lợi hơn khi làm việc.

- Tạo tinh thần và bầu không khí khi làm việc.

Đồ án tốt nghiệp

- Nâng cao chất lượng cuộc sống.

- Nâng cao năng suất.

Thực hiện tốt 5S sẽ góp phần vào việc:

- Nâng cao năng suất (P - Productivity)

- Nâng cao chất lượng (Q - Quality)

- Giảm chi phí (C - cost)

- Giao hàng đúng hạn (D - Delivery)

- Đảm bảo an toàn (S - Safety)

- Nâng cao tinh thần (M - Morale)

1.4.1.4. Bốn yếu tố cơ bản để thực hiện thành công chương trình 5S

- Lãnh đạo luôn cam kết và hỗ trợ: Điều kiện tiên quyết cho sự thành công khi

thực hiện 5S là sự hiểu biết và ủng hộ của lãnh đạo. Lãnh đạo cần hình thành các

nhóm công tác và chỉ đạo thực hiện.

- Thực hiện 5S bắt đầu bằng đào tạo và huấn luyện: Đào tạo cho mọi người

nhận thức được nghĩa các hoạt động 5S, cung cấp cho họ những phương pháp thực

hiện. Khi đã có nhận thức và có phương tiện thì mọi người sẽ tự giác tham gia và chủ

động trong các hoạt động 5S.

- Mọi người cùng tự nguyện tham gia và thực hiện 5S: Bí quyết thành công khi

thực hiện 5S là tạo ra một môi trường thích hợp khuyến khích mọi người tham gia.

- Lặp lại vòng 5S với tiêu chẩn cao hơn: Thực hiện chương trình 5S lặp lại

không ngừng các hoạt động nhằm đảm bảo duy trì và cải tiến công tác quản lý.

1.4.2. Kaizen

1.4.2.1. Khái niệm

Kaizen là hoạt động cải tiến liên tục với sự tham gia của mọi người nhằm cải thiện

không ngừng môi trường làm việc...

Có hai cách tiếp cận để nâng cao năng suất trong các công ty:

- Cách tiếp cận từng bước – Kaizen.

- Cách tiếp cận mang tính đột phá – Đổi mới

Khi áp dụng ở nơi làm việc, Kaizen nghĩa là cải tiến liên tục và nó đòi hỏi sự cam

kết và nỗ lực liên tục của mọi người, các cán bộ quản lý cũng như công nhân.

Kaizen là những cải tiến nhỏ thực hiện từng bước trong một thời gian dài. Thực

Đồ án tốt nghiệp

tế, các công ty Nhật thường chú trọng thực hiện Kaizen hoặc chương trình có sự tham

gia của nhân viên vì các chương trình này nằm trong tầm kiểm soát của các cán bộ

quản lý. Kaizen ít tốn kém hơn là đầu tư mới. Nó nâng cao chất lượng công việc nó

ghi nhận sự tham gia của nhà quản lý, nâng cao chất lượng sản phẩm, dịch vụ và giảm

chi phí hoạt động.

Bảng 1.5. So sánh Kaizen và đổi mới

Nội dung Kaizen Đổi mới

Tính hiệu quả Dài hạn nhưng không gây ấn Ngắn hạn nhưng gây ấn

tượng tượng

Nhịp độ Các bước nhỏ Các bước lớn

Khung thời gian Liên tục và gia tăng Cách quãng

Thay đổi Dần dần và nhất quán Đột ngột và dễ thay đổi

Cách tiếp cận Nỗ lực tập thể Ý tưởng và nỗ lực cá nhân

Liên quan Tất cả mọi người Một vài người được lựa

chọn

Cách thức Duy trì và cải tiến Đột phá và xây dựng

Bí quyết truyền thống Đột phá kỹ thuật Bí quyết

Yêu cầu Đầu tư chút ít Đầu tư lớn

Định hướng Con người Công nghệ

Đánh giá Quá trình và nỗ lực Kết quả đối với lợi nhuận

Bảng trên so sánh các đặc điểm chính giữa Kaizen và Đổi mới. Một trong những

điểm hấp dẫn của Kaizen là nó không đòi hỏi các kỹ thuật phức tạp hay công nghệ

mới. Để thực hiện Kaizen, chỉ cần các kỹ thuật thông thường, đơn giản như bẩy công

cụ kiểm soát chất lượng (biểu đồ Pareto, nhân quả, tổ chức, kiểm soát, phân tán, các

đồ thị và phiếu kiểm tra).

1.4.2.2. Quan điểm cơ bản của Kaizen

- Những hoạt động hiện tại luôn có nhiều cơ hội để cải tiến

- Các phương tiện và phương pháp hiện tại có thể luôn được cải tiến nếu như có

một nỗ lực nào đó.

- Tích lũy những cải tiến nhỏ bé sẽ tạo ra một sự biến đổi lớn.

Đồ án tốt nghiệp

- Lôi cuốn toàn thể công nhân viên

- Áp dụng các đề xuất sáng kiến

1.4.2.3. Các đối tượng cải tiến của Kaizen

- Phương pháp làm việc

- Quan hệ công việc

- Môi trường làm việc

- Điều kiện làm việc ở mọi nơi

1.4.3. Sản xuất sạch hơn

1.4.3.1. Khái niệm

Mục tiêu của sản xuất sạch hơn là tránh ô nhiễm bằng cách sử dụng tài nguyên,

nguyên vật liệu và năng lượng một cách có hiệu quả nhất. Điều này có nghĩa là thay vì

bị thải bỏ sẽ có thêm một tỷ lệ nguyên vật liệu nữa được chuyển vào thành phẩm. Để

đạt được điều này cần phải phân tích một cách chi tiết và hệ thống trình tự vận hành

cũng như thiết bị sản xuất hay yêu cầu một Đánh giá về sản xuất sạch hơn.

Các khái niệm tương tự với sản xuất sạch hơn là:

- Giảm thiểu chất thải

- Phòng ngừa ô nhiễm

- Năng suất xanh.

Sản xuất sạch hơn không giống như xử lý cuối đường ống, ví dụ như xử lý khí

thải, nước thải hay bã thải rắn. Các hệ thống xử lý cuối đường ống làm giảm tải lượng

ô nhiễm nhưng không tái sử dụng được phần nguyên vật liệu đã mất đi. Do đó, xử lý

cuối đường ống luôn luôn làm tăng chi phí sản xuất. Trong khi đó, sản xuất sạch hơn

mang lại các lợi ích kinh tế song song với giảm tải lượng ô nhiễm. Sản xuất sạch hơn

đồng nghĩa với giảm thiểu chất thải và phòng ngừa ô nhiễm. Sản xuất sạch hơn cũng

là một bước hữu ích cho HTQLMT như ISO14000.

1.4.3.2. Các giải pháp về sản xuất sạch hơn

Các giải pháp sản xuất sạch hơn không chỉ đơn thuần là thay đổi thiết bị, mà còn

là các thay đổi trong vận hành và quản lý của một doanh nghiệp. Các giải pháp sản

xuất sạch hơn có thể được chia thành các nhóm sau:

 Giảm chất thải tại nguồn

Về cơ bản, ý tưởng của sản xuất sạch hơn là tìm hiểu tận gốc của ô nhiễm.

Đồ án tốt nghiệp

- Quản lý nội vi là một loại giải pháp đơn giản nhất của sản xuất sạch hơn. Quản

lý nội vi không đòi hỏi chi phí đầu tư và có thể dược thực hiện ngay sau khi xác định

được các giải pháp. Các ví dụ của quản lý nội vi có thể là khắc phục các điểm rò rỉ,

đóng van nước hay tắt thiết bị khi không sử dụng dể tránh tổn thất. Mặc dù quản lý

nội vi là đơn giản nhưng vẫn cần có sự quan tâm của ban lãnh đạo cũng như việc đào

tạo nhân viên.

- Kiểm soát quá trình tốt hơn để đảm bảo các điều kiện sản xuất được tối ưu hoá

về mặt tiêu thụ nguyên liệu, sản xuất và phát sinh chất thải. Các thông số của quá trình

sản xuất như nhiệt độ, thời gian, áp suất, pH, tốc độ... cần được giám sát và duy trì

càng gần với điều kiện tối ưu càng tốt. Cũng như với quản lý nội vi, việc kiểm soát

quá trình tốt hơn đòi hỏi các quan tâm của ban lãnh đạo cũng như việc giám sát ngày

một hoàn chỉnh hơn.

- Thay đổi nguyên liệu là việc thay thế các nguyên liệu đang sử dụng bằng các

nguyên liệu khác thân thiện với môi trường hơn. Thay đổi nguyên liệu còn có thể là

việc mua nguyên liệu có chất lượng tốt hơn để đạt được hiệu suất sử dụng cao hơn.

Thông thường lượng nguyên liệu sử dụng, chất lượng của nguyên liệu và sản phẩm có

mối quan hệ trực tiếp với nhau.

- Cải tiến thiết bị là việc thay đổi thiết bị đã có để nguyên liệu tổn thất ít hơn. Việc

cải tiến thiết bị có thể là điều chỉnh tốc độ máy, là tối ưu kích thước kho chứa, là việc

bảo ôn bề mặt nóng/lạnh, hoặc thiết kế cải thiện các bộ phận cần thiết trong thiết bị.

Một ví dụ của mạ điện là lắp đặt cẩu vớt để thu hồi phần rơi vãi từ các chi tiết được mạ.

- Công nghệ sản xuất mới là việc lắp đặt các thiết bị hiện dại và có hiệu quả hơn,

ví dụ như lắp đặt nồi hơi hiệu suất cao hơn hay lắp đặt máy nhuộm Jet sử dụng dung

tỷ thấp hơn. Giải pháp này yêu cầu chi phí đầu tư cao hơn các giải pháp sản xuất sạch

khác, do đó cần phải được nghiên cứu cẩn thận. Mặc dù vậy, tiềm năng tiết kiệm và

cải thiện chất lượng có thể cao hơn so với các giải pháp khác.

 Tuần hoàn

Có thể tuần hoàn các loại dòng thải không thể tránh được trong khu vực sản xuất

hoặc bán ra như một loại sản phẩm phụ.

- Tận thu và tái sử dụng tại chỗ là việc thu thập "chất thải" và sử dụng lại cho

quá trình sản xuất. Một ví dụ đơn giản của giải pháp này là sử dụng lại nước giặt từ

Đồ án tốt nghiệp

một quá trình cho quá trình giặt khác.

- Tạo ra các sản phẩm phụ là việc thu thập (và xử lý) "các dòng thải" dể có thể

trở thành một sản phẩm mới hoặc bán ra cho các cơ sở sản xuất khác. Lượng men bia

dư thừa có thể được sử dụng làm thức ăn cho lợn, cho cá hay làm các chất độn thực

phẩm.

 Thay đổi sản phẩm

Cải thiện chất lượng sản phẩm để làm giảm ô nhiễm cũng là một ý tưởng cơ bản

của sản xuất sạch hơn.

- Đổi mới sản phẩm là việc xem xét lại sản phẩm và các yêu cầu đối với sản

phẩm đó. Nếu có thể thay một cái nắp dậy kim loại đã được sơn bằng một cái nắp dậy

bằng nhựa cho một số sản phẩm nhất định thì dã tránh được các vấn dề về môi trường

cũng như các chi phí để sơn hoàn thiện nắp dậy dó. Cải thiện thiết kế sản phẩm có thể

đem lại tiết kiệm về tiêu thụ nguyên liệu và lượng hoá chất độc hại sử dụng.

- Cải tiến bao gói có thể là quan trọng. Vấn đề cơ bản là giảm thiểu bao bì sử

dụng, đồng thời bảo vệ được sản phẩm. Một ví dụ trong nhóm giải pháp này là sử

dụng bìa Carton cũ thay cho các loại xốp để bảo vệ các vật dễ vỡ.

1.4.3.3. Lợi ích của SXSH

- Giảm nguyên liệu và năng lượng sử dụng

- Tiếp cận tài chính dễ dàng hơn

- Cơ hội thị trường mới và được cải thiện

- Tạo nên hình ảnh tốt hơn

- Môi trường làm việc tốt hơn

- Tuân thủ luật môi trường tốt hơn

1.4.4. Kiểm toán năng lượng

1.4.4.1. Khái niệm

Kiểm toán Năng lượng là hoạt động khảo sát, thu thập và phân tích dữ liệu tiêu thụ

năng lượng của doanh nghiệp (tòa nhà, nhà máy sản xuất, một hệ thống, dây chuyền...).

Từ đó tìm ra các cơ hội tiết kiệm năng lượng, xây dựng chương trình sử dụng năng

lượng của doanh nghiệp sao cho hiệu quả hơn. Có 3 cấp độ kiểm toán năng lượng:

- Kiểm toán Năng lượng sơ bộ: là hoạt động khảo sát thoáng qua quá trình sử

dụng năng lượng của các hệ thống chính. Kiểm toán Năng lượng sơ bộ không những

Đồ án tốt nghiệp

xác định các giải pháp tiết kiệm năng lượng đơn giản và có chi phí thấp, mà còn đưa

ra một danh sách các giải pháp tiết kiệm năng lượng cần được khảo sát một cách chi

tiết trong tương lai. Việc kiểm tra này dựa trên sự khảo sát thực tế sơ bộ, kết hợp với

các phân tích từ dự liệu thông tin hoạt động và công nghệ, dữ liệu tiêu thụ năng lượng

trong quá khứ.

- Kiểm toán Năng lượng chi tiết: việc kiểm toán chi tiết sẽ bao gồm việc phân

tích số liệu về hoạt động, năng lượng tiêu thụ trong quá khứ, khảo sát, đo đạc thực tế

các hệ thống tiêu thụ năng lượng của doanh nghiệp nhằm cung cấp một nghiên cứu

chi tiết và toàn diện về các khía cạnh như tình trạng chi tiết của các hệ thống phụ trợ,

các vấn đề chưa hiệu quả còn tồn tại trong việc sử dụng năng lượng của công ty và

các đánh giá định lượng về các giải pháp tiết kiệm năng lượng có thể triển khai. Việc

kiểm toán chi tiết sẽ bao gồm các bước đo đạc và khảo sát trực tiếp tại hiện trường kết

hợp với các công cụ tính toán để đánh giá hiệu quả dự án tiết kiệm năng lượng.

- Kiểm toán đầu tư: Là hoạt động khảo sát, thu thập, phân tích sâu hơn về kỹ

thuật nhằm đáp ứng các yêu cầu khắc khe nhất, phân tích lợi ích kinh tế, tài chính và

viêc phân bổ nguồn lực…cho một vài giải pháp tiết kiệm năng lượng khả thi nhất.

Việc kiểm toán đầu tư sẽ bao gồm phân tích số liệu quá khứ của đối tượng, khảo sát

đo lường thực tế với thời gian đủ dài, xây dựng các phương án, phân tích lựa chọn

phương án khả thi nhất, phân tích lợi ích kinh tế chi tiết và đưa ra các phân tích về

phân bổ vốn đầu tư.

1.4.4.2. Lợi ích

- Nắm rõ hiện trạng sử dụng năng lượng, đánh giá HTQL và tiêu thụ năng

lượng, xác định những khu vực sử dụng năng lượng chưa hợp lý.

- Có cơ sở đánh giá tiềm năng tiết kiệm năng lượng và xây dựng chương trình

tiết kiệm năng lượng, xác định những khu vực sử dụng năng lượng chưa hợp lý.

- Giảm chi phí vận hành thông qua thực hiện các giải pháp tiết kiệm năng

lượng.

- Tuân thủ theo “Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả” có hiệu lực từ

ngày 01/01/2011.

- Bảo tồn nguồn tài nguyên, bảo vệ môi trường và tạo hình ảnh “doanh nghiệp

xanh” thân thiện với môi trường.

Đồ án tốt nghiệp

1.4.5. 3R

1.4.5.1. Khái niệm

3R là từ viết tắt của 3 chữ cái đầu trong tiếng Anh: Reduce - Reuse - Recycle

- Reduce (Giảm thiểu): Giảm thiểu lượng rác thông qua việc thay đổi lối sống

hoặc/ và các tiêu dùng, cải tiến các quy trình sản xuất, mua bán sạch.

- Reuse (Tái sử dụng): Sử dụng lại các sản phẩm hay một phần của sản phẩm

cho chính mục đích cũ hay cho mục đích khác.

- Recycle (Tái chế): Sử dụng rác thải làm nguyên liệu sản xuất ra các vật chất

có ích khác.

1.4.5.2. Mục tiêu

Thông qua việc giới thiệu Phân loại rác tại nguồn và các hoạt động 3R, góp phần

xây dựng “Xã hội tuần hoàn vật chất hợp lý” (là một xã hội tái sử dụng nguồn tài

nguyên và giảm thiểu các vấn đề suy thoái môi trường).

1.4.5.3. Các nội dung của 3R

 Phân loại tại nguồn

Phân loại CTR tại nguồn (Solid Waste Seperation at Source) là một trong những

nhiệm vụ rất quan trọng đối với các hệ HTQL CTR hiện đại. Công việc này liên qua

trực tiếp đến việc tách riêng (phân loại) một số thành phần CTR ngay tại nguồn phát

sinh trước khi nó được chuyên chở đi.

Việc phân loại CTR tại nguồn rất quan trọng về mặt kinh tế, xã hội và môi trường.

Trước hết, nó góp phần làm tăng tỷ lệ chất thải cho mục đích tái sinh/tái chế. Điều này

kéo theo nhiều tác động tích cực như: hạn chế việc khai thác các tài nguyên sơ khai,

giảm bớt khối lượng chất thải phải vận chuyển và xử lý, do đó tiết kiệm được chi phí,

tiết kiệm cả về mặt bằng cho việc chôn lấp CTR, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xử

lý cuối cùng các thành phần không có khả năng tái chế.

Một ý nghĩa quan trọng khác của việc phân loại CTR tại nguồn là kích thích sự

phát triển của ngành nghề tái chế vật liệu, qua đó góp phần giải quyết công ăn việc

làm, tạo thu nhập cho nhiều lao động. Trong lĩnh vực tái sử dụng các thành phần hữu

cơ trong rác thải sinh hoạt để sản xuất phân compost, nếu việc phân loại rác thải tại

nguồn được thực hiện tốt sẽ góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất và chất lượng cũng

như tinh ổn định của phân compost.

Đồ án tốt nghiệp

 Giảm thiểu

Giảm thiểu phát sinh chất thải công nghiệp tập trung chủ yếu vào công nghệ

SXSH. Trong thực tế các thay đổi không chỉ đơn thuần là thiết bị mà còn là các thay

đổi trong vận hành và quản lý của một doanh nghiệp. Giám sát chất thải tại nguồn

thông qua quản lý nội vi là một giải pháp đơn giản nhất của SXSH. Một cách tổng

quát, các biện pháp giảm thiểu chất thải có thể tổng hợp như sau:

- Sử dụng hợp lý và hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên.

- Thiết kế sản phẩm có tuổi thọ sử dụng cao, dễ tái sử dụng và thành phần

nguyên liệu có thể tái chế được.

- Sử dụng các bộ phận, thành phần và nguyên liệu được tái chế, tái sử dụng.

- Giảm thiểu việc sử dụng các thành phần độc hại hoặc thay thế các thành phần

độc hại trong sản phẩm.

- Sử dụng nhãn mác sinh thái.

- Xây dựng lối sống thân thiện với môi trường, sử dụng các sản phẩm thân

thiện với môi trường, thực hiện tiêu dùng bền vững.

 Tái sử dụng

Tái sử dụng là một dạng của việc giám sát chất thải - mở rộng các nguồn cung cấp

nguyên liệu và giảm năng lượng sử dụng và giảm ô nhiễm thậm chí hơn cả tái chế.

Hoạt động tái sử dụng CTR có thể được thực hiện tốt ở các KCN tập trung trên cơ sở

hình thành một hệ thống thông tin để trao đổi chất thải vì trong một số trường hợp

chất thải cần phải loại bỏ ở nơi này trở thành nguyên liệu đầu vào ở nơi khác.

 Tái chế

Tái chế là sự kéo dài thêm một khoảng ngắn thời gian lưu của nguyên liệu và

năng lượng trong quá trình chuyển hóa. Vì thế, công nghệ có tính đến giảm thiểu và

công nghệ có tính đến phòng ngừa ô nhiễm môi trường. Việc tiếp tục sử dụng có thể

thực hiện dưới nhiều hình thức, song tất cả các quá trình cũng chỉ là việc sử dụng lại

nhiều lần, do đó vật chất và năng lượng có thể giữ được trong một thời gian có hạn và

riêng biệt trong phạm vi của quá trình chuyển hóa kế tiếp nhau và sau đó được đưa

vào chu trình.

Tái tạo giá trị: là quá trình trong đó chất liệu kết cấu ban đầu được tái tạo lại

thông qua một quá trình xử lý. Hình thái ban đầu và chủ đích sử dụng ban đầu có thể

Đồ án tốt nghiệp

được tái tạo.

Tiếp tục tận dụng giá trị: có thể áp dụng với cả hình thức vật chất và năng lượng.

Đặc tính của việc tiếp tục tận dụng giá trị vật chất là sự chuyển hóa vật chất thông qua

một quá trình xử lý và làm thay đổi chức năng của sản phẩm mới hình thành.

Các hoạt động tái chế có thể bao gồm:

- Tái sử dụng và tái chế các sản phẩm đã qua sử dụng.

- Khuyến khích việc mua bán, sản xuất và sử dụng các sản phẩm và nguyên

liệu có thể tái chế được (thị trường tái chế).

- Phát triển các công nghệ tái chế, ngành công nghệ tái chế.

Đồ án tốt nghiệp

CHƯƠNG 2. GIỚI THIỆU VỀ NHÀ MÁY BAO BÌ CARTON

CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ BIÊN HÒA

2.1. Giới thiệu chung về Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hoà (SOVI)

2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển

Năm 1968: Hãng SOVI được thành lập, tiền thân là Nhà máy sản xuất Bao bì giấy

gợn sóng đầu tiên tại Miền nam Việt Nam với công nghệ tiên tiến của Nhật Bản, công

suất thiết kế 4.000 tấn/năm.

Năm 1978: SOVI được đổi tên là Nhà máy Bao Bì Biên Hoà, hoạt động trực

thuộc Sở Công nghiệp - Tỉnh Đồng Nai (lấy tên thương hiệu là “SOVI”).

Năm 1992: SOVI đầu tư mới phân xưởng Xeo Giấy 2.000 tấn/năm.

Năm 1993 - 1995: Công đầu tư nâng cấp và bổ sung thiết bị in cho phân xưởng

sản xuất Bao bì Carton cũ (nay là Phân xưởng Offset) với công suất 4.000 tấn/năm.

Năm 1997 - 1998: Công ty đầu tư mới một phân xưởng bao bì carton có công suất

14.000 tấn/năm, nâng tổng công suất lên 20.000 tấn/năm và trở thành Nhà sản xuất

Bao bì Carton gợn sóng hàng đầu của Việt Nam.

Năm 2000 - 2001: Công ty đầu tư sản xuất mặt hàng mới Hộp giấy in offset, Công

suất 1.000 tấn/năm.

Tháng 9/2003: Nhà máy Bao bì Biên Hòa chuyển sang hình thức cổ phần, chính

thức lấy tên là Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hòa, trực thuộc Tổng Công ty Công

nghiệp Thực phẩm Đồng Nai.

Năm 2003 - 2005: Công ty đầu tư mở rộng mặt hàng – Hộp giấy in offset lên công

suất 3.000 tấn/năm.

Năm 2005 - 2007: đầu tư mới nhà máy sản xuất bao bì carton tại địa điểm mới 4,5

ha, đường số 12, KCN Biên Hòa 1 - nâng công suất thiết kế sản phẩm lên 40.000

tấn/năm.

Năm 2007, Công ty đã tiến hành nộp hồ sơ đăng kí thành công ty đại chúng chuẩn

bị cho việc niêm yết cổ phiếu tại Trung tâm giao dịch Chứng khoán Hà Nội theo Nghị

Quyết Đại hội đồng cổ đông bất thường năm 2007 ngày 16/10/2007.

Ngày 9/12/2008 Công ty chính thức được Trung tâm giao dịch Chứng khóan Hà

Nội cấp phép niêm yết theo Quyết định số 503/QĐ-TTGDHN do Giám đốc Trung tâm

giao dịch Hà Nội cấp vào ngày 22/12/2008 với 3.900.000 cổ phiếu chính thức được

Đồ án tốt nghiệp

giao dịch trên sàn Hà Nội, với mã cổ phiếu là SVI.

Năm 2008 - 2009: Công ty Đầu tư mở rộng thêm mặt hàng – Hộp giấy in offset

lên 5.000 tấn/năm.

Năm 2010 triển khai thực hiện dự án đầu tư xây dựng Nhà máy mới tại KCN Mỹ

Phước 3 (huyện Bến Cát, tỉnh Bình Dương) công suất thiết kế 30.000 tấn/năm, tổng

mức đầu tư hơn 180 tỉ VNĐ, chính thức đi vào hoạt động từ tháng 09/2012.

Nguồn nhân lực: Tổng số lao động có đến 31/12/2009: 593 người.

Trong đó:

- Trình độ Đại học, cao đẳng : 66 người

- Trung cấp, công nhân kỹ thuật: 346 người.

- Phổ thông trung học: 181 người

Với thiết bị, công nghệ của Pháp, Đức, Thụy Sĩ, Đài Loan...và với đội ngũ cán bộ,

công nhân viên được đào tạo và có hơn 40 năm kinh nghiệm sản xuất bao bì Carton,

SOVI đã có những khách hàng là các tập đoàn lớn, công ty đa quốc gia, những công

ty có thương hiệu nổi tiếng và tên tuổi đang hoạt động rất hiệu quả tại thị trường Việt

Nam như: Unilever Việt Nam, Công ty Kinh Đô, Unipresident, Castrol Việt Nam,

Công ty Mỹ phẩm LG Vina, Cocacola, v.v...

Địa chỉ liên lạc: Văn phòng công ty đường số 7, khu công nghiệp Biên Hòa 1,

Phường An Bình, thành phố Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai.

Điện thoại: 061.3836121 - 3836122 Fax: 061.3832939

Emai: sovi@sovi.com.vm Website: http://www.sovi.com

Đồ án tốt nghiệp

2.1.2. Cơ cấu tổ chức của công ty

Hình 2.1. Sơ đồ cơ cấu tổ chức của công ty

2.1.3. Vị trí địa lý

Gồm phân xưởng tại Khu1 nhà máy và 1 phân xưởng trực thuộc Công nghiệp

 Nhà máy Bao bì Carton: đường số 3, KCN Biên Hòa I, Biên Hòa, Đồng Nai.

Biên Hòa I, Tp. Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai

Có công suất 40.000 tấn/năm, diện tích 45.000 m2 trong đó diện tích nhà xưởng

 Phân xưởng Xeo giấy: đường số 3, KCN Biên Hòa I, Biên Hòa, Đồng Nai. Có

sản xuất và khu phụ trợ 22.800 m2.

công suất 3.000 tấn/năm, diện tích 3.942 m2 trong đó diện tích nhà xưởng sản

 Nhà máy bao bì in Offset: đường số 7, KCN Biên Hòa I, Biên Hòa, Đồng Nai.

xuất và khu phụ trợ 1.578 m2.

Có công suất 5000 tấn/năm, diện tích 12.788m2 trong đó diện tích nhà xưởng

 Chi nhánh Bao bì Carton Bình Dương (KCN Mỹ Phước 3 - Huyện Bến Cát -

sản xuất và khu phụ trợ 6.648 m2.

Tỉnh Bình Dương)

2.2. Thông tin chung về Nhà máy Bao bì Carton

- Ngành nghề: sản xuât giấy nhăn, bìa nhăn, bao bì từ giấy và bìa; sản xuất bột

giấy, giấy và bìa; bán buôn nguyên vật liệu sản xuất bao bì và giấy; in ấn.

- Diện tích: diện tích Nhà máy bao bì giấy Carton là 45.000 m2 trong đó diện

Đồ án tốt nghiệp

tích cây xanh là 10.000 m2; diện tích dự trữ là 800 m2; còn lại là diện tích xây dựng

nhà xưởng, văn phòng, công trình phụ, đường nội bộ....

- Số lao động: 300 người

- Thời gian làm việc: Nhà máy Bao bì Carton làm việc 24h chia làm 3 ca 30

ngày/tháng.

2.2.1. Cơ sở pháp lý của Nhà máy Bao bì Carton

- Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh Công ty cổ phần số 3600648493 cấp lần

đầu ngày 14/08/2003 và Đăng ký thay đổi lần thứ 6 ngày 21/08/2013 do Sở Kế hoạch

đầu tư tỉnh Đồng Nai cấp cho Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hòa.

- Quyết định số 4098/QĐ-UBND ngày 12/12/2013 V/v Phê duyệt đề án bảo vệ

Môi trường chi tiết hoạt động “Nâng công suất sản xuất bao bì carton từ 14.506

tấn/năm lên 40.000 tấn/năm”.

- Giấy xác nhận hoàn thành số 2642/QĐ-UBND của UBND tỉnh Đồng Nai

ngày 28/08/2014 việc thực hiện đề án bảo vệ môi trường chi tiết của hoạt động “Nâng

công suất sản xuât bao bì carton từ 14.506 tấn/năm lên 40.000 tấn/năm” tại Nhà máy

bao bì giấy Biên Hòa, đường số 12, Khu Công nghiệp Biên Hòa 1, Phường An Bình,

Thành phố Biên Hòa, Tỉnh Đồng Nai.

- Sổ đăng ký Chủ nguồn thải chất thải nguy hại 233/SĐK-CCBVMT, ngày

14/08/2014, cấp lần 5 (Mã số QLCTNH: 75.000781.T).

2.2.2. Sản lượng sản phẩm xuất hàng tháng

Sản phẩm của công ty là các loại giấy nhăn, bao bì từ giấy với công suất sản xuất tối

đa là 40.000 tấn/năm. Nhưng thực tế lượng sản phẩm xuất khẩu được thể hiện như sau:

Bảng 2.1. Danh mục sản phẩm

Sản phẩm Sản lượng (tấn/tháng)

Thùng Carton các loại 3.500

(Nguồn: Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hòa, 2014)

Đồ án tốt nghiệp

2.2.3. Quy trình công nghệ tại Nhà máy Bao bì Carton

GIẤY NGUYÊN LIỆU

hơi

Nước thải

HỒ

TẠO SÓNG CARTON

LÒ HƠI

IN FLEXO, IN LỤA

Nước thải vệ sinh bản in, tiếng ồn, chất thải rắn,...

Khí thải, bụi

CTR, Tiếng ồn

TẠO RÃNH

Chất thải rắn

ĐÓNG KIM HOẶC DÁN

ĐÓNG GÓI

THÀNH PHẨM

Hình 2.2. Sơ đồ Quy trình công nghệ sản xuất của Nhà máy Bao bì Carton

Nguyên liệu được đưa vào máy cán sóng để tạo sóng giấy carton 3 lớp (hoặc giấy

carton 5 lớp), tráng hồ rồi dán ép lại (quá trình sấy sử dụng hơi nước từ lò hơi). Giấy

carton sau khi tạo sóng được chuyển sang cắt định hình sản phẩm và tiếp tục chuyển

sang công đoạn in (tùy thuộc vào yêu cầu khách hàng để sử dụng công nghệ in phù

hợp: in lụa, in sunrise, in wisdom,...).

Sau đó, giấy carton đã in được đưa vào máy nhấn lằn xẻ rãnh rồi tự động xếp

thành từng chồng để chuẩn bị qua máy đóng hoặc dán.

Máy đóng hoặc dán bán tự động đóng hoặc dán 1 mảnh hoặc 2 mảnh các bán

thành phẩm để thành thùng carton hoàn chỉnh.

Thùng carton thành phẩm được chuyển qua máy cột để bó các thùng lại thành

từng bó theo yêu cầu của khách và được nhập kho thành phẩm.

Đồ án tốt nghiệp

2.2.4. Nhu cầu về nguyên vật liệu, nhiên liệu, hóa chất, phụ gia và máy móc

Nhu cầu nguyên - nhiên liệu của Công ty để đáp ứng cho nguồn sản phẩm bao bì

carton ngày càng lớn về số lượng, đa dạng về chủng loại (Phụ lục 2.1).

Các máy móc - thiết bị trong quá trình sản xuất (Phụ lục 2.2).

2.2.5. Hệ thống nước cấp - điện sản xuất

 Hệ thống nước cấp

Nhu cầu sử dụng nước của Nhà máy phục vụ các mục đích như: nước sinh hoạt

cho gần 300 công nhân viên, nước tưới cây, nước sản xuất. Nguồn nước sử dụng tại

Nhà máy được cấp từ Công ty TNHH MTV Cấp nước Đồng Nai với lượng nước sử

dụng trong kỳ báo cáo tại bảng 3.1

Bảng 2.2. Thống kê lượng nước sử dụng của Nhà máy (từ 07/2014 đến 12/2014).

Lượng nước sử dụng Tháng

Tháng 07 Tháng 08 Tháng 09 Tháng 10 Tháng 11 Tháng 12 Bình quân (m3/tháng) 3465 3975 3157 3659 3521 4683 3743 (m3/ngày) 111.77 128.33 105.23 118.03 117.37 151.06 121.95

(Nguồn: Công ty TNHH MTV Cấp nước Đồng Nai, 2014)

 Nhu cầu sử dụng điện

Nguồn điện được cung cấp từ mạng lưới điện quốc gia thông qua hệ thống phân phối

điện của khu công nghiệp Biên Hòa 1. Nhu cầu sử dụng điện tại Nhà máy bao bì giấy

Biên Hòa là 6.428 kW/tháng (tháng 4/2015) và giữa các tháng không chênh lệch nhiều.

Ngoài ra để đảm bảo cho hoạt động sản xuất được liên tục và ổn định, Công ty trang bị

01 máy phát điện dự phòng với các đặc tính kỹ thuật của máy phát điện như sau:

Bảng 2.3. Đặc tính kỹ thuật của máy phát điện

Các thông số Giá trị

Công suất 750 KVA

Nhiên liệu sử dụng Dầu DO

Định mức tiêu hao nhiên liệu 120 lít/giờ

(Nguồn: Nhà máy bao bì Biên Hòa)

Đồ án tốt nghiệp

Trong thời gian công ty đã hợp đồng với điện lực tỉnh Đồng Nai nên máy phát

điện của công ty chủ yếu để dự phòng. Vì vậy, các chất ô nhiễm phát sinh từ hoạt

động của máy phát điện là không đáng kể.

2.3. Hiện trạng về môi trường

2.3.1. Nước thải

2.3.1.1. Các nguồn phát sinh nước thải

 Nước mưa

Nước mưa được xem là lượng nước quy ước sạch nên thành phần chỉ chứa các

chất rắn lơ lửng nên không cần qua xử lý.

 Nước thải sinh hoạt

Phát sinh từ khu vực nhà ăn, nhà vệ sinh,...Thành phần nước thải chứa các chất

rắn lơ lửng, các hợp chất hữu cơ, các chất dinh dưỡng (N, P), vi khuẩn gây bênh, chất

tẩy rửa...

 Nước thải từ hoạt động sản xuất

Do tính chất của ngành nghề, số lượng, mẫu mã cho từng sản phẩm của từng đơn

đặt hàng mà tính chất nước thải của Nhà máy Bao bì Biên Hòa không bao giờ giống

nhau dẫn đến việc khó khăn cho hệ thống vận hành.

Phát sinh chủ yếu từ việc vệ sinh máy tạo giấy, máy in, quá trình rửa bản in, rửa

khung lụa, từ công đoạn pha mực in, công đoạn xử lý khí thải lò hơi... Chỉ tiêu ô

nhiễm trong nước thải chủ yếu là: độ màu, chất hữu cơ, dầu mỡ,...

Tổng lượng nước thải phát sinh hằng ngày của nhà máy 97,58 m3/ngày (tính bằng

80% lượng nước ấp sử dụng). Tuy nhiên,ngoài lượng nước tưới cây khuôn viên và

nước PCCC, trên thực tế lượng nước cấp được sử dụng để hóa hơi (cấp hơi cho quá

trình tạo sóng của máy giấy) là gần 36 m3/ngày.đêm nên lượng nước thải phát sinh

của nhà máy chỉ khoảng 53 m3/ngày.đêm.

2.3.1.2. Các yêu cầu pháp luật về môi trường đối với nước thải tại Công ty

- Nước thải phát sinh từ các hoạt động của Nhà máy Bao bì Biên Hòa được thu

gom và xử lý bởi hệ thống xử lý nước thải công suất 75 m3/ngày.đêm phải đạt “giới

hạn tiếp nhận và tiêu chuẩn nước thải sau xử lý của hệ thống xử lý nước thải tập trung

Khu Công nghiệp Biên Hòa 1 và 2” của Hợp đồng 43/HĐNT-SDV ngày 20/12/2010

giữa Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hòa và Công ty Cổ phần Dịch vụ Sonadezi rồi mới

Đồ án tốt nghiệp

được đấu nối vào Hệ thống thu nước thải của Khu Công nghiệp Biên Hòa để dẫn về

Nhà máy Xử lý nước thải tập trung của Khu Công nghiệp Biên Hòa xử lý đạt QCVN

40:2011/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp (Cột A)

trước khi thải ra môi trường.

2.3.1.3. Biện pháp thu gom và xử lý nước thải

Hệ thống thu nước mưa và nước thải trong khuôn viên của phân xưởng được tách

 Mạng lưới thoát nước mưa

riêng hoàn toàn:

- Phương thức thoát nước mưa: nước mưa được thu gom trên mái, sân bãi và

đường nội bộ của phân xưởng và đấu nối ra mạng lưới thoát nước mưa của Khu Công

nghiệp (KCN) Biên Hòa 1.

- Trong quá trình hoạt động của Nhà máy bao bì giấy Biên Hòa, mạng lưới

 Mạng lưới thoát nước thải

thoát nước mưa đảm bảo tiêu thoát nước kịp thời.

- Nước thải sinh hoạt và nước thải sản xuất của nhà máy được thu gom về Hệ

thống xử lý nước thải (HTXLNT) cục bộ công suất 75 m3/ngày.đêm để xử lý đạt giới

hạn tiếp nhận của HTXLNT tập trung của KCN Biên Hòa 2. Nước thải sinh hoạt từ

các nhà vệ sinh được thu gom vào bể tự hoại trước khi dẫn về HTXLNT cục bộ của

nhà máy. Nước thải sau xử lý cục bộ được đấu nối vào mạng lưới thoát nước của

KCN Biên Hòa 1 và được xử lý tại HTXLNT tập trung của KCN Biên Hòa 2 đạt

QCVN 40:2011/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp

(Cột A) trước khi thải ra môi trường.

- Nước thải sinh hoạt từ các thiết bị vệ sinh xử lý sơ bộ bằng bể tự hoại trước

khi đưa về hệ thống XLNT chung của Nhà máy.

- Công ty đã đầu tư xây dựng HTXLNT công suất 75 m3/ngày.đêm nhằm xử lý

toàn bộ lượng nước thải phát sinh trước khi đấu nối vào Hệ thống thu nước thải của

KCN Biên Hòa 1 rồi dẫn về Nhà máy XLNT KCN Biên Hòa 2 đảm bảo xử lý đạt

QCVN 40:2011/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp

(Cột A).

Đồ án tốt nghiệp

Nước thải từ quá Nước thải từ quá trình tạo sóng trình tạo sóng Hố thu Hố thu hiện hữu hiện hữu Nước thải từ quá Nước thải từ quá trình vệ sinh bản in trình vệ sinh bản in Hố thu Hố thu hiện hữu hiện hữu

Chất thải Chất thải rắn rắn

Xử lý Xử lý Hố thu hiện hữu Hố thu hiện hữu (Song chắn rác) (Song chắn rác) Nước thải sinh hoạt Nước thải sinh hoạt (sau khi qua bể tự hoại) (sau khi qua bể tự hoại)

Hố thu hiện hữu

Cấp khí Bể điều hòa

NaOH/H2SO4 FeCl3 Bể phản ứng

Bể tạo bông Polymer

Bùn hóa lý Bể lắng 1

Bể điều chỉnh pH Dinh dưỡng/ NaOH/ H2SO4

Bùn tuần hoàn

Cấp khí Bể sinh học hiếu khí

Bể lắng 2 Bùn dư Bể chứa bùn hóa lý Bể chứa bùn sinh học

Bể trung gian Nước sau rửa lọc Polymer

Bể lọc than hoạt tính Máy ép bùn

Bể khử trùng NaClO Nước tách pha Xử lý

Hệ thống thu nước thải của KCN Biên Hòa 1

Hình 2.3. Sơ đồ dây chuyền công nghệ xử lý nước thải Nhà máy

Đồ án tốt nghiệp

Hiện tại HTXLNT của Nhà máy có 4 nhân viên vận hành, được sắp xếp lịch theo

ca và công việc được lên kế hoạch cụ thể. Ngoài ra, Nhà máy còn có bảng quyết toán

định mức hóa chất hàng tháng để theo dõi chi phí sử dụng.

2.3.1.4. Kết quả đo đạc giám sát chất lượng nước thải

Kết quả giám sát chất lượng nước thải từ năm 2011 đến năm 2014 được đính kèm

Phụ lục 2.3

Chú thích:

+ Giới hạn tiếp nhận Độ màu của HTXLNT KCN Biên Hòa 1 là 50 Pt-Co.

Hình 2.4. Biểu đồ thể hiện Độ màu sau HTXL nước thải

Nhận xét:

Độ màu sau khi qua HTXL nước thải có xu hướng giảm. Năm 2011, độ màu trong

nước thải còn cao nhưng nhìn chung vẫn đạt yêu cầu tiếp nhận của HTXL của KCN

Biên Hòa 1. Độ màu trong nước thải chủ yếu phát sinh từ quá trình in Flexo sử dụng

nhiều mực in và khi thay đổi mẫu mã, công nhân phải tiến hành rửa khung đựng màu,

trục lăn, bản in cao su và quá trình làm vệ sinh máy in.

Độ màu có xu hướng giảm vì do người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến các vấn

đề môi trường và nhiều sản phẩm xuất khẩu buộc phải tuân theo các tiêu chuẩn quốc

tế dẫn đến nhiều mặt hàng có mẫu mã mới không cần phải sử dụng nhiều mực in như

các mẫu trước và nhiều đơn đặt hàng chuyển từ in flexo sang in lụa.

Đồ án tốt nghiệp

Chú thích:

+ Giới hạn tiếp nhận TSS của HTXLNT KCN Biên Hòa 1 là 300 mg/l.

Hình 2.5. Biểu đồ thể hiện TSS sau HTXL nước thải.

Nhận xét:

Nhìn chung, chỉ tiêu TSS có xu hướng giảm rõ rệt từ năm 2011 đến năm 2014

và không có năm nào vượt chuẩn tiếp nhận của HTXL KCN Biên Hòa 1 trong khoảng

thời gian này. Do nhà máy đã tiến hành bảo trì hệ thống xử lý nước thải kèm theo đó

tiến hành khắc phục những vấn đề, sự cố xảy ra trong những lần đo đạt trước nhằm

tăng cường khả năng xử lý các chỉ tiêu của HTXL.

Chú thích:

+ Giới hạn tiếp nhận BOD5 của HTXLNT KCN Biên Hòa 1 là 500 mgO2/l.

Hình 2.6. Biểu đồ thể hiện BOD5 sau HTXL nước thải.

Đồ án tốt nghiệp

Chú thích:

+ Giới hạn tiếp nhận COD của HTXLNT KCN Biên Hòa 1 là 800 mgO2/l.

Hình 2.7. Biểu đồ thể hiện COD sau HTXL nước thải.

Nhận xét:

So sánh với “Giới hạn tiếp nhận nước thải của Nhà máy xử lý nước thải tập trung

của Khu Công nghiệp Biên Hòa 1” cho thấy: Tất cả các chỉ tiêu giám sát đều đạt giới

hạn tiếp nhận. Điều này cho thấy các công trình xử lý nước thải của Công ty do

thường xuyên được nhân viên vận hành kiểm tra và bảo trì nên hoạt động hiệu quả.

2.3.2. Chất thải rắn

2.3.2.1. Chất thải nguy hại

Chất thải nguy hại phát sinh từ các quá trình sản xuất của Nhà máy như: hộp mực

in thải, giẻ lau dính mực in, bản in cao su thải bỏ...từ công đoạn in flexo, in lụa. Keo

dư từ công đoạn dán, tạo sóng Carton....

Đồ án tốt nghiệp

Hình 2.8. Mực in và hồ dư trong quá trình sản xuất

Thành phần, chủng loại và số lượng chất thải nguy hại phát sinh của toàn Công ty

được thể hiện ở bảng sau:

Bảng 2.4. Thành phần khối lượng CTNH phát sinh trung bình 1 tháng của toàn Công

ty Cổ phần Bao bì Biên Hòa

Số lượng Số lượng Mã STT Tên chất thải đăng ký thực tế CTNH (kg/tháng) (kg/tháng)

1 02 05 01 25.000 24.633

2 08 03 01 42 14

3 08 02 04 83 23

Bùn thải có các thành phần nguy hại từ quá trình xử lý nước thải Chất kết dính có thành phần nguy hại khác Hộp mực in thải có chứa các thành phần nguy hại 4 Bóng đèn huỳnh quang thải 16 01 06 8 2

5 17 02 03 333 30

6 17 08 03 417 385 Dầu động cơ, hộp số và bôi trơn tổng hợp thải Các loại dung môi và hỗn hợp dung môi thải khác

14 7 Bao bì cứng thải bằng kim loại 18 01 02 42

Đồ án tốt nghiệp

8 Bao bì cứng thải bằng nhựa 18 01 03 125 77

9 18 02 01 833 331 Giẻ lau nhiễm các thành phần nguy hại

10 Pin, ắc quy chì thải 19 06 01 2 3

11 18 01 01 83 0

Bao bì mềm thải (giấy Carton, nilon, băng keo...nhiễm chất thải nguy hại)

Tổng cộng 26.968 25.512

(Nguồn: Công ty cổ phần Bao bì Biên Hòa, 2014)

2.3.2.2. Chất thải thông thường

Chất thải rắn thông thường bao gồm 2 loại sau:

- Chất thải rắn sinh hoạt: phát sinh từ hoạt động của cán bộ, công - nhân viên

của Nhà máy Bao bì Biên Hòa.

- Chất thải công nghiệp không nguy hại: phát sinh từ quá trình sản xuất của

Nhà máy Bao bi Carton.

 Chất thải sinh hoạt:

Khối lượng chất thải phát sinh từ hoạt động sinh hoạt của công nhân viên, nhà ăn

tập thể và khu vực văn phòng với thành phần khác nhau như vỏ trái cây, thức ăn dư

thừa, bao bì, túi nolon, giấy, vỏ hộp...nhưng chủ yếu là thành phần hữu cơ. Nguồn

chất thải hữu cơ rất dễ bị phân hủy nên thường gây mùi khó chịu, gây mất vệ sinh và

ảnh hưởng đến mỹ quan khu vực. Ngoài ra, chất thải rắn sinh hoạt từ khối văn phòng

chủ yếu là giấy. Khối lượng chất thải rắn sinh hoạt phát sinh của Nhà máy Bao bì

Biên Hòa vào khoảng 220 kg/ngày (tương đương 6,6 tấn/tháng).

 Chất thải công nghiệp không nguy hại:

Thành phần và khối lượng chất thải phát sinh bao gồm các thành phần như:

- Nhóm kim loại và hợp kim: thùng sắt các loại (phuy sắt 220L, thùng sắt 110L,

thùng thiếc không chứa hoặc nhiễm các thành phần nguy hại, đai nẹp sắt, sắt và nhôm

phế liệu, dây đồng hư).

- Nhóm giấy: thùng carton, bao bì giấy, lõi giấy, sản phẩm giấy hư hỏng.

- Nhóm gỗ: pallet gỗ hư hỏng.

- Nhóm nhựa: thùng nhựa 220L, bao OPP, nylon, nhựa bể, đai nẹp nhựa không

chứa hoặc nhiễm các thành phần nguy hại.

Đồ án tốt nghiệp

- Tro từ quá trình vận hành của lò hơi với nguyên liệu đốt là mùn cưa.

Khối lượng CTRCN không nguy hại phát sinh thực tế từ hoạt động sản xuất của

Nhà máy Bao bì Biên Hòa khoảng 49 kg/ngày (tương đượng 1,48 tấn/tháng). Chi tiết

khối lượng các thành phần chất thải công nghiệp phát sinh trong quá trình sản xuất

được trình bày trong bảng sau:

Bảng 2.5. Thành phần và khối lượng chất thải công nghiệp không nguy hại

STT Thành phần chất thải phát sinh

Trạng thái tồn tại (Rắn/lỏng/khí) Rắn Khối lượng phát sinh (kg/tháng) 149 1 Nilon

2 Giấy dơ Rắn 153

3 Nhựa Rắn 14

4 Thùng phuy các loại Rắn 242

5 Pallet hư Rắn 57

6 Sắt Rắn 287

7 Các loại khác Rắn 580

Tổng cộng 1482

(Nguồn: Công ty Cổ phần bao bì Biên Hòa, 2014)

Chất thải rắn công nghiệp không nguy hại mặc dù không gây ra những tác động

xấu đến môi trường như chất thải nguy hại, nhưng nếu không có biện pháp quản lý

thích hợp sẽ gây mất mỹ quan của khu vực.

2.3.2.3. Các yêu cầu pháp luật về môi trường đối với chất thải rắn tại Công ty

- Nghị định số 59/2007/NĐ-CP ngày 09/04/2007 của Chính phủ về Quản lý

chất thải rắn;

- Thông tư 12/2011/TT-BTNMT ngày 14 tháng 4 năm 2011 của Bộ Tài nguyên

và Môi trường về Hướng dẫn điều kiện hành nghề và thủ tục lập hồ sơ, đăng ký, cấp

phép hành nghề, mã số quản lý chất thải nguy hại;

- Sổ đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại số 197/SĐK-CCBVMT ngày

14/03/2013 của Sở TN&MT Đồng Nai cấp lần bốn cho Công ty Cổ phần Bao bì Biên

Hòa (Mã số QLCTNH: 75.000781.T).

2.3.2.4. Biện pháp quản lý chất thải rắn

 Chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH)

Chất thải rắn sinh hoạt phát sinh tại các khu vực phòng làm việc, hành lang, lối đi

Đồ án tốt nghiệp

lại, khu nghỉ ngơi của nhân viên được lưu chứa trong thùng chứa rác có dung tích 10L

và 20L và chất thải sinh hoạt phát sinh tại khuôn viên cây xanh và nhà ăn được lưu

chứa trong thùng chứa rác có dung tích 50L và 220L. Lượng chất thải rắn phát sinh từ

khu vực này được nhân viên vệ sinh thu gom hằng ngày và chuyển về khu vực lưu

chứa CTRSH diện tích 24 m2 theo quy định chung của Nhà máy.

CTRSH phát sinh từ hoạt động của Nhà máy Bao bì Biên Hòa được phân loại và

lưu trữ tách biệt với chất thải nguy hại (CTNH) và chất thải rắn công nghiệp

(CTRCN) không nguy hại. Khu vực lưu chứa CTRSH là sàn bê tông và có mái che.

Hình 2.9. Khu vực chứa CTRSH

Để thu gom và xử lý CTRSH của Nhà máy Bao bì Biên Hòa, Công ty Cổ phần

Bao Bì Biên Hòa đã ký hợp đồng với Công ty TNHH MTV Dịch vụ Môi trường Đô

thị Đồng Nai để thu gom vận chuyển và xử lý toàn bộ lượng CTRSH phát sinh từ Nhà

máy.

 Chất thải rắn công nghiệp không nguy hại

Công ty đã tiến hành các biện pháp thu gom CTR công nghiệp không nguy hại

trên dây chuyền sản xuất.

 Ví dụ:

Đối với 2 máy máy giấy 1.6M, máy giấy 2.0, sản phẩm khi ra khỏi máy sẽ được

cắt theo kích thước của đơn đặt hàng. Lượng giấy dư sẽ được đưa vào 1 đường ống

dẫn đến máy cắt và ép thành từng kiện, các kiện này sẽ được đưa qua Nhà máy Xeo

giấy để tái sử dụng làm thành giấy nguyên liệu.

Đồ án tốt nghiệp

Hình 2.10. Các kiện giấy thải bỏ sau khi được cắt và ép.

Chất thải công nghiệp không nguy hại phát sinh cũng được thu gom hằng ngày và

được lưu trữ riêng biệt với CTNH và CTRSH. Tại các khu vực lưu chứa CTRCN

không nguy hại đều có các biển báo quy định từng khu vực lưu chứa cho từng loại

chất thải phát sinh. Khu lưu chứa CTRCN không nguy hại tại Nhà máy Bao bì Biên

Hòa có diện tích 72 m2.

Khu lưu chứa CTRCN không nguy hại được xây dựng theo cách như sau: sàn nhà

của khu vực lưu chứa được xây dựng bằng bê tông cốt thép, tường gạch, vách tường

và có mái tôn. Tùy vào từng loại CTRCN không nguy hại phát sinh và khả năng tái sử

dụng của từng thành phần chất thải, nhà máy đã có các biện pháp xử lý chất thải phù

hợp, cụ thể như sau:

- Nhóm CTRCN không nguy hại như kim loại, nhóm gỗ, giấy và nhóm nhựa:

được thu gom và chuyển giao cho Công ty TNHH MTV Đại Quang Huy.

- Tro phát sinh từ quá trình đốt mùn cưa của lò hơi công suất 6 tấn/giờ được thu

gom hằng ngày và lưu giữ trong các bao PP quy cách 50 x 75 cm tại khu vực xử lý khí

thải (diện tích lưu chứa là 5 m2). Lượng tro này không phải là CTNH nên được

chuyển giao cho Công ty TNHH Đầu tư Phát triển giáo dục Thuận Phát.

- Bên cạnh đó, Nhà máy cũng đã thực hiện nghiêm túc việc kê khai và nộp đầy

đủ phí quản lý chất thải rắn. Định kỳ 3 tháng/ lần sẽ thống kê CTCN không nguy hại

để tiến hành nộp phí Bảo vệ môi trường (6.000/tấn).

 Chất thải nguy hại

- Thực hiện đổi Sổ chủ nguồn thải Chất thải nguy hại do tăng lượng hàng sản

Đồ án tốt nghiệp

xuất nên lượng chất thải tăng (>15% lượng chất thải nguy hại đã đăng ký), đồng thời

đăng ký mới một số chất thải nguy hại phù hợp với thông tư 12/2011/TT-BTNMT

ngày 14 tháng 4 năm 2011 của Bộ Tài nguyên và Môi trường về Hướng dẫn điều kiện

hành nghề và thủ tục lập hồ sơ, đăng ký, cấp phép hành nghề, mã số quản lý chất thải

nguy hại.

- Lưu trữ tại khu vực riêng và có phân loại, nhận biết tại khu vực lưu trữ. Tại

mỗi khu vực của mỗi loại chất thải nguy hại (dạng lỏng) đều có một ngăn riêng để

phân chia, phía trên mỗi ngăn là các bảng hướng dẫn các thao tác lưu trữ, nhãn loại

chất thải nguy hại...và phía bên ngoài nhà lưu trữ có gắn 1 vòi xả để chống tràn hoặc

rò rỉ chất.

Hình 2.11. Khu vực chứa chất thải nguy hại

- Chất thải rắn nguy hại được thu gom, vận chuyển và xử lý theo quy định bởi

Công ty TNHH Công nghệ Môi trường Bình Phước Xanh và Công ty TNHH Cù Lao

Xanh (đại lý vận chuyển của Công ty TNHH Công nghệ Môi trường Bình Phước

Xanh).

- Có các biển báo về chất thải nguy hại được dáng ở bên trong và ngoài Nhà máy.

2.3.3. Khí thải

2.3.3.1. Các nguồn khí thải

 Từ hoạt động sản xuất và máy phát điện

- Hơi dung môi phát sinh trong quá trình vệ sinh rửa trục các máy in flexo.

- Bụi phát sinh từ: quá trình sản xuất giấy carton, quá trình vận chuyển sản

phẩm trong nhà xưởng, từ quá trình nhấn lắn, xẻ rãnh của máy in, máy dọc, máy bể.

- Hơi khí nghiêm ngặc (etylen, xylen...) từ quá trình chế bản in flexo, dán bản

in và lưu trữ bản in.

Đồ án tốt nghiệp

- Khí CO, SO2, NO2, CO2 và muội khói có trong khí thải phát sinh từ lò hơi đốt

mùn cưa công suất 6 tấn/h cung cấp nhiệt cho máy giấy và từ hoạt động của máy phát

điện dự phòng có công suất 750 KVA sử dụng dầu DO.

- Tại trạm xử lý nước thải: do Nhà máy có 01 hệ thống xử lý nước thải, nên ít

nhiều hoạt động của hệ thống xử lý nước thải cũng sinh ra mùi hôi.

- Tại khu vực lưu trữ rác: thêm vào đó là mùi phát sinh từ các khu chứa rác.

Thành phần chất ô nhiễm không khí từ hệ thống thoát nước rất đa dạng như: NH3,

H2S...Các khí này có khả năng gây mùi nên có thể gây ảnh hưởng đến khu vực sản

xuất trong phạm vi Nhà máy.

 Từ hoạt động giao thông vận tải

Với diện tích 45.000 m2 cùng với lượng vận chuyển nguyên vật liệu, hàng hóa

tương đối lớn. Do đó, các phương tiện giao thông vận tải ra vào Nhà máy và từ việc

bốc dỡ nguyên liệu, sản phẩm phát sinh khí thải. Thành phần chủ yếu của khí thải giao

thông là: CO, SO2, NOx, bụi. Quá trình bốc dỡ lên xuống, nhập nguyên liệu vào kho

cũng phát sinh ra bụi và các phương tiện vận chuyển trong nhà máy.

2.3.3.2. Các yêu cầu pháp luật về môi trường đối với chất thải rắn tại Công ty

- Đối với không khí xung quanh: Áp dụng QCVN 05:2013/BTNMT - Quy

chuẩn kỹ thuật Quốc gia về Chất lượng Không khí xung quanh (Ban hành theo thông

tư số 32/2013/TT-BTMNT ngày 25/10/2013).

- Đối với khí thải phát sinh từ lò hơi: Áp dụng QCVN 19:2009/BTNMT - Quy

chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về Khí thải Công nghiệp đối với một số chất vô cơ - Ban

hành theo thông tư số 25/2009/TT-BTNMT ngày 16/11/2009 quy định Quy chuẩn Kỹ

thuật Quốc gia về môi trường;

- Đối với không không khí trong khu vực sản xuất: Áp dụng Tiêu chuẩn

3733:2002 (21 Tiêu chuẩn Vệ sinh Lao động, ban hành theo Quyết định số

3733/2002/QĐ-BYT ngày 10/10/2002 của Bộ Y tế).

2.3.3.3. Biện pháp xử lý khí thải

Hiện tại Nhà máy đã ngừng hoạt động của lò hơi đốt dầu và chuyển qua đốt mùn

cưa, Bản cam kết chuyển đổi nguyên liệu được phê duyệt số 13/XN-KCNĐN ngày

05/5/2010 do Ban Quản lý các Khu công nghiệp tỉnh Đồng Nai cấp cho Công ty Cổ

phần Bao bì Biên Hòa.

Đồ án tốt nghiệp

Hoạt động của Nhà máy bao bì giấy Biên Hòa

Bụi và khí thải phát sinh từ lò hơi tầng sối tuần hoàn công suất 6 tấn/giờ

Bụi phát sinh từ các khu vực in

Cyclone chùm Hệ thống lọc bụi tay áo

Cyclone ướt

Ống khói

Thải vào môi trường Hình 2.12. Các biện pháp xử lý bụi và khí thải được áp dụng

Trong quá trình đốt nhiên liệu mùn cưa sẽ làm phát sinh khí thải và bụi, đối với lò

hơi tầng sôi tuần hoàn công suất 6 tấn/giờ, quá trình đốt nhiên liệu kết hợp với đá vôi

ở nhiệt độ thấp (850 - 9500C) nhằm giảm thiểu nồng độ khí NOx và SO2 phát sinh. Bụi

và khí thải từ hoạt động của lò hơi 6 tấn/giờ được thu gom và xử lý bởi Hệ thống xử

lý khí thải (HTXLKT) gồm các cyclone chùm và cyclone ướt, HTXLKT chủ yếu là để

xử lý bụi.

 Nguyên tắc hoạt động của HTXL bụi và khí thải lò hơi công suất 6 tấn/giờ.

Trong quá trình cháy của nhiên liệu, thành phần bụi phát sinh có kích thước và

khối lượng rất nhỏ và nhẹ, dưới áp lực của quạt gió, các thành phần này sẽ bị cuốn

theo luồng khói và một phần được thu hồi trở lại buồng đốt, tại khu vực này bụi

thường được đẩy lên phía trên nóc lò và được quạt hút hút ra khỏi lò cùng với dòng

khí thải. Luồng khói thải sau đó được dẫn sang hệ thống lọc bụi. Hệ thống lọc bụi

được lắp đặt gồm hai công đoạn:

- Lọc bụi khô - hệ thống cyclone chùm (phương pháp va đập): có khả năng giữ

lại các hạt bụi có kích thước lớn (10 μm).

Đồ án tốt nghiệp

- Lọc bụi ướt - cyclone ướt (dùng nước phun ẩm): có khả năng giữ lại các hạt

bụi có kích thước nhỏ và mịn hơn 10 μm.

Luồng khói thải sau khi qua HTXLKT sẽ được thoát ra môi trường bên ngoài

thông qua ống khói cao 22 m, có đường kính Þ 640mm.

- Với bụi từ các máy in, Công ty sử dụng hệ thống lọc bụi tay áo để thu bụi

ngay tại miệng ống, bụi không ra được môi trường xung quanh máy.

 Đường trong khuôn viên công ty được rải nhựa và làm vệ sinh hằng ngày.

 Sân bãi và khu vực đất được trồng cỏ, trồng cây xanh bao quanh khuôn viên

- Giảm thiểu ô nhiễm bụi và khói thỉ do phương tiện giao thông.

 Có quy định vận tốc di chuyển giới hạn khi lưu thông trong đường của Công ty.

 Hằng ngày tưới nước cho cây xanh và đường đi lại trong khuôn viên Công ty.

nhằm mục địch điều hòa khí hậu, giữ bụi...

Hình 2.13. Khu vực khuôn viên nhà máy

2.3.3.4. Kết quả giám sát chất lượng khí thải lò hơi 6 tấn/giờ

Kết quả giám sát chất lượng khí thải lò hơi 6 tấn/giờ từ năm 2011 đến năm 2014

đính kèm Phụ lục 3.2.

Đồ án tốt nghiệp

Chú thích:

+ Theo QCVN 19:2009/BTNMT Cột B - Trung bình 1 giờ Bụi là 160 mg/Nm3.

Hình 2.14. Biểu đồ thể hiện Nồng độ Bụi sau HTXL khí thải Lò hơi.

Nhận xét:

Kết quả sau khi đo đạt nồng độ Bụi tại ống khói lò hơi thì từ năm 2011 đến năm

2014 nồng độ Bụi có xu hướng tăng và vào năm 2013 thì nồng độ Bụi đã gần và vượt

chuẩn quy định so với QCVN 19:2009. Dù HTLX đã áp dụng cyclon chùm và cyclon

ướt, nhưng hiệu quả vẫn còn vượt chuẩn, tuy nhiên vào năm 2014, Nhà máy đã tiến

hành bảo trì và bảo dưỡng, vệ sinh HTXL bụi theo định kỳ thường xuyên hơn nên

nồng độ Bụi có xu hướng giảm, nhưng hiệu quả vẫn chưa cao.

Đồ án tốt nghiệp

Chú thích:

+ Theo QCVN 19:2009/BTNMT Cột B - Trung bình 1 giờ SO2 là 400 mg/Nm3.

Hình 2.15. Biểu đồ thể hiện Nồng độ SO2 sau HTXL khí thải Lò hơi.

Chú thích:

+ Theo QCVN 19:2009/BTNMT Cột B - Trung bình 1 giờ NOx là 680 mg/Nm3.

Hình 2.16. Biểu đồ thể hiện Nồng độ NOx sau HTXL khí thải Lò hơi.

Nhận xét:

Nồng độ SO2 và NOx sau HTXL đều đạt dưới chuẩn quy định. Nồng độ SO2 và

NOx từ năm 2011 đến 2014 có xu hướng tăng. Các chỉ tiêu trên đều có nồng độ cách

xa chuẩn quy định, điều này cho thấy HTXL khí thải xử lý tốt SO2 và NOx.

Đồ án tốt nghiệp

Chú thích:

+ Theo QCVN 19:2009/BTNMT Cột B - Trung bình 1 giờ CO là 800 mg/Nm3.

Hình 2.17. Biểu đồ thể hiện Nồng độ CO sau HTXL khí thải Lò hơi.

Nhận xét: Nồng độ CO có xu hướng giảm dần vì công ty đã tiến hành bảo trì và bảo dưỡng

hệ thống xử lý khí, chuyển đổi từ đốt lò hơi bằng dầu DO sang đốt mùn cưa để giảm

thiểu CO thoát ra môi trường và để khi có lượng hàng lớn sẽ tránh nguy cơ vượt

chuẩn của khí trên.

2.3.4. Các biện pháp hiện có của Công ty

2.3.4.1. Sản xuất sạch hơn

Với sự hỗ trợ của Sở Công Thương Đồng Nai thông qua đơn vị trực thuộc Sở là

Trung tâm Tư vấn Công nghiệp Đồng Nai, Công ty đã triển khai mô hình thực hiện

sản xuất sạch hơn và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả trong quá trình sản

xuất từ năm 2013 đến nay, trong đó Công ty chú trọng triển khai một số giải pháp tiết

kiệm năng lượng điện năng và hơi nước tiêu thụ, vì năng lượng tiêu thụ chính của

Công ty chủ yếu là hơi nước và điện (46% và 34%), trong 3 Nhà máy thì chi phí năng

lượng chủ yếu tập trung ở Nhà máy giấy carton là chính. Do đó, Công ty quan tâm

đến hệ thống tiêu thụ năng lượng cho toàn Nhà máy giấy carton.

Trước khi triển khai mô hình thực hiện sản xuất sạch hơn và sử dụng năng lượng

tiết kiệm và hiệu quả trong quá trình sản xuất từ, vấn đề mà Công ty thường gặp phải

là điện năng và hơi nước tiêu thụ của Công ty có xu hướng tăng. Nguyên nhân chủ

Đồ án tốt nghiệp

yếu là: Công ty chưa có xây dựng định mức tiêu thụ năng lượng cho riêng từng dạng

năng lượng (điện và hơi), vì vậy việc quản lý năng lượng tiêu thụ chưa đạt hiệu quả

cao, chưa có giải pháp tiết kiệm cụ thể.

Sau khi triển khai tiến hành đánh giá sản xuất sạch hơn, xác định các giải pháp cải

tiến, Công ty Sovi đã và đang tiến hành triển khai thực hiện một số giải pháp quản lý

nội vi và kiểm soát quá trình không tốn chi phí và chi phí thấp, gồm:

 Giải pháp đối với hệ thống quản lý năng lượng

- Tiến hành lắp 2 đồng hồ đo lưu lượng hơi sử dụng cho riêng cho 2 dây

chuyền sản xuất giấy carton 1,6m và 2m, cho tiến hành theo dõi lượng hơi tiêu thụ

theo từng ca/ngày cho riêng 2 dây chuyền của Nhà máy sản xuất giấy carton và đưa ra

chỉ tiêu định mức lượng hơi tiêu thụ cho 2 dây chuyền theo từng ngày/ca sản xuất.

- Cho tiến hành lắp khoảng 10 đồng hồ điện và theo dõi điện năng tiêu thụ theo

từng ca/ngày cho từng nhóm thiết bị 2 dây chuyền sản xuất giấy carton 1,6m và 2m,

máy ép bành, các máy in, khối văn phòng, hệ thống cấp nước và xử lý nước thải của

Nhà máy giấy carton, Nhà máy xeo và 2 xưởng chính Nhà máy in...vv, đưa ra chỉ tiêu,

định mức tiêu thụ điện cho từng cụm thiết bị, từng khu vực...vv.

Từ số liệu thống kê, theo dõi, Công ty sẽ dễ dàng tìm ra các nguyên nhân gây tiêu

hao nhiều điện và hơi, khắc phục kịp thời tránh lãng phí. Ngoài ra Công ty có thể đánh

giá được tay nghề của người công nhân vận hành (cùng sản lượng sản phẩm làm ra

nhưng năng lượng tiêu hao là nhiều hay ít tuỳ thuộc vào tay nghề của người công

nhân), tay nghề công nhân vận hành máy móc thiết bị dây chuyền sản xuất cao thì suất

tiêu hao điện và hơi sẽ ít vì thời gian không tải hoặc non tải của thiết bị sẽ ít hoặc chế

độ vận hành sẽ tối ưu hơn.

Phải có chế độ thưởng phạt hợp lý để nâng cao tinh thần trách nhiệm cho các cán

bộ quản lý xưởng và người công nhân làm việc, khi xây đựng định mức tiêu hao năng

lượng cho 1 đơn vị bán thành phẩm hoặc sản phẩm, Công ty cần phải xây dựng chế độ

định mức từng khu vực (chủ yếu là hơi, dây chuyền giấy carton 1,6m và 2m và khu

vực văn phòng,...vv).

Ngoài ra việc gia tăng năng lượng tiêu thụ còn do tình trạng thiết bị (cán bộ kỹ

thuật có thể lên lịch bảo trì, bảo hành tốt hệ thống thiết bị sản xuất, hệ thống sử dụng

hơi, máy nén khí và hệ thống thiết bị chuyên dùng), để tránh được tình trạng thiết bị

hư hỏng đột ngột gây ảnh hưởng đến sản xuất và năng suất của Công ty.

Đồ án tốt nghiệp

Khi tiến hành theo dõi lượng năng lượng tiêu thụ, Công ty nên kết hợp thực hiện

các giải pháp không tốn chi phí đầu tư như: Phát động phong trào thi đua tiết kiệm

điện nói riêng và năng lượng nói chung cho toàn thể cán bộ công nhân viên trong

Công ty. Ưu tiên vận hành dây chuyền sản xuất giấy carton 2m, các máy in...vv, ít tiêu

hao điện trong trường hợp sản xuất ít. Theo dõi được chất lượng hơi của nhà cung

cấp, từ đó yêu cầu nhà cung cấp hơi phải đảm bảo chất lượng, tránh tình trạng sụt áp,

tiêu hao nhiều hơi cho Công ty. Giảm tối đa tình trạng một số thiết bị vận hành non tải

hoặc không tải, lưu ý công nhân vận hành nên tắt thiết bị khi không sản xuất...vv.

Tăng cường vệ sinh thường xuyên hệ thống máy nén khí, kiểm tra và khắc phụ rò rỉ

khí nén nhằm giảm điện năng tiêu thụ cho hệ thống máy nén khí. Kiểm tra và khắc

phục rò rỉ hệ thống đường ống nước và các thiết bị tiêu thụ nước nhằm tránh thất thoát

lãng phí. Tắt đèn ở các khu vực không làm việc. Tăng cường chế độ bảo trì và bảo

dưỡng thiết bị tiêu thụ điện, tiêu thụ hơi...vv.

 Giải pháp đối với hệ thống chiếu sáng

- Tiến hành tận dụng chiếu sáng tự triệt để nhằm tăng cường độ sáng và tiết

kiệm điện cho chiếu sáng vào ban ngày. Tiến hành thay triệt để đèn T10 thành đèn T5

tích hợp ballast điện tử có thể tiết kiệm khoảng 45% điện năng tiêu thụ cho 500 bộ

đèn. Thời gian chiếu sáng các đèn này là 12 giờ/ngày. Công ty cũng có thể thay thế

các loại đèn huỳnh quang 1,2m thành đèn led 1,2m cũng đảm bảo độ sáng và tiết kiệm

hơn đèn T5, tuy nhiên hiệu quả kinh tế tại thời điểm này chưa cao.

Hình 2.18. Tận dụng ánh sáng tự nhiên

Đồ án tốt nghiệp

 Giải pháp đối với cơ cấu sử dụng điện

- Công ty chuyển đổi một phần cơ cấu sử dụng điện từ giờ cao điểm sang giờ

thấp điểm nhằm tiết kiệm chi phí tiền điện cho Công ty, trong thời gian đầu chỉ thực

hiện chuyển đổi được 5% điện năng tiêu thụ từ giờ cao điểm sang giờ thấp điểm, để

tính toán hiệu quả kinh tế, sau đó tiếp tục nâng tỷ lệ chuyển đổi từ giờ cao điểm sang

giờ thấp điểm.

 Giải pháp đối với hệ thống sử dụng hơi

- Tiến hành thay bẫy hơi đã hỏng thành các bẫy hơi mới tiết kiệm hơi, nhằm

giảm tối đa việc thất thoát hơi như hiện nay. Bọc cách nhiệt và khắc phục rò rỉ một số

hệ thống đường ống chưa cách nhiệt, cải thiện môi trường làm việc và giảm tiêu thụ

hơi. Cải tạo lại hệ thống đường ống và tách nước ngưng cho hơi, cải thiện chất lượng

hơi và nâng cao chất lượng sản phẩm. Với giải pháp này, nhà máy có thể tiết kiệm ít

nhất 5% lượng hơi tiêu thụ cho 2 dây chuyền sản xuất giấy carton.

 Giải pháp đối với hệ thống máy nén khí

- Tiến hành kiểm tra và khắc phục rò rỉ khí nén sẽ tiết kiệm điện cho hệ thống

khí nén. Giảm nhiệt độ một số khu vực máy nén khí bằng cách sử dụng các miệng

thoát khí giải nhiệt máy nén khí ra bên ngoài khu vực lắp đặt máy nén khí nhằm tăng

hiệu quả khí nén. Tiến hành lắp biến tần nhằm điều chỉnh lưu lượng khí nén của máy

nén khí 37 kW theo nhu cầu thực tế của tải. Điều này giúp máy nén khí hạn chế tối

thiểu thời gian chạy không tải.

 Giải pháp đối với hệ thống hút bụi

- Tiến hành lắp biến tần điều khiển cho động cơ quạt hút giấy vụn công suất 11

kW. Giải pháp này giúp cho Công ty tiết kiệm từ 20 – 30% điện năng tiêu thụ cho

động cơ quạt hút.

 Giải pháp đối với hệ thống hút chân không

- Công ty đã tiến hành lắp biến tần điều khiển cho động cơ quạt hút chân không

công suất 11 kW. Giải pháp này giúp cho Công ty tiết kiệm từ 20 – 30% điện năng tiêu

thụ cho động cơ quạt hút. Ngoài ra còn giúp công nhân dễ dàng vận hành và điều chỉnh.

 Kết quả đạt được

Qua kết quả thực hiện sản xuất sạch hơn và và sử dụng năng lượng tiết kiệm và

hiệu quả tại Công ty, tiết kiệm năng lượng của Công ty trong 1 năm khoảng 444.412

Đồ án tốt nghiệp

kWh/năm và 1.310 tấn hơi, với tổng chi phí tiết kiệm được khoảng 1,4 tỉ đồng/năm,

giảm thải CO2 ra môi trường là 256.159 kg/năm.

Nhận thấy các lợi ích từ hoạt động SXSH và sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu

quả, Công ty quyết định duy trì hoạt động SXSH. Sản xuất sạch hơn không chỉ mang

lại lợi ích từ việc tiết kiệm năng lượng sử dụng, giảm phát thải, giảm lượng nước tiêu

thụ, mà còn giúp Công ty phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, khẳng

định uy tín

2.3.4.2. Các vấn đề khác

 Phòng ngừa sự cố rò rỉ hóa chất/chất thải nguy hại

- Thực hiện các biện pháp an toàn trong quá trình bảo quản, lưu trữ hóa chất/

chất thải nguy hại theo đúng Luật hóa chất của quốc hội khóa XII năm 2007, Nghị

định 108/2008/NĐ-CP về quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của

Luật hóa chất và Nghị định 26/2011/NĐ-CP ngày 08/04/2011 của Chính phủ ban

hành về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 108/2008/NĐ-CP ngày

7/10/2008 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hóa chất.

- Trong quá trình lưu trữ, vận chuyển nguyên vật liệu hạn chế những va đập

gây rò rỉ, tràn đổ hóa chất và CTNH.

- Bảng an toàn hóa chất được trang bị đầy đủ tại khu vực lưu trữ hóa chất; Các

thông tin về an toàn hóa chất được cung cấp trang bị đầy đủ trên bao bì nguyên -

nhiên liệu (theo yêu cầu của Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hòa).

- Trang bị các thiết bị ứng cứu, phòng ngừa trường hợp khẩn cấp xảy ra sự cố

rò rỉ hóa chất và CTNH.

 Sự cố đối với hệ thống xử lý nước thải và khí thải

- Nhân viên vận hành hệ thống xử lý nước thải và khí thải được tập huấn về vận

hành, bảo trì và khắc phục sự cố hệ thống.

- Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình vận hành và chế độ bảo trì, bảo dưỡng được

thiết lập cho hệ thống xử lý nước thải. Quy trình vận hành và chế độ bảo trì, bảo

dưỡng của hệ thống xử lý được cập nhật lại sau 03 năm hoặc khi cần thiết.

- Thực hiện quan trắc chất lượng cho hệ thống xử lý nước thải và khí thải nhằm

đảm bảo chất lượng nguồn thải đạt quy chuẩn trước khi thải bỏ vào môi trường và có

biện pháp khắc phục kịp thời khi chất lượng chất thải và khí thải đầu ra không đạt quy

chuẩn xả thải.

Đồ án tốt nghiệp

2.4. Hiện trạng về Môi trường lao động và An toàn sức khỏe

2.4.1. Hiện trạng về Môi trường lao động

2.4.1.1. Tiếng ồn và phát sinh nhiệt

 Các nguồn phát sinh tiếng ồn

- Tiếng ồn phát sinh từ hoạt động của các máy móc thiết bị như: máy in Sunrise

5M, máy in Sunrise 6M, máy in Wisdom, máy in dọc, máy in ngang, máy giấy 1.6M,

máy giấy 2.0, lò hơi công suất 6 tấn/giờ....

- Tiếng ồn phát sinh từ các phương tiện giao thông: vận chuyển hàng hóa, cung

cấp nguyên liệu cho nhà máy.

 Các nguồn phát sinh nhiệt

- Nhiệt do các máy móc thiết bị sinh ra trong quá trình hoạt động

- Nhiệt tỏa ra từ hoạt động của lò hơi;

- Nhiệt bức xạ xuyên trần, mái tôn trong những ngày nắng.

 Các yêu cầu pháp luật về môi trường đối với tiếng ồn, độ rung tại Công ty

- Hai mươi môt (21) tiêu chuẩn vệ sinh lao động ban hành kèm theo Quyết định

số 3733/2002/QĐ-BYT ngày 10/10/2002 của Bộ Y tế (trong báo cáo sẽ viết tắt là

TCVS 3733/2002/QĐ-BYT)

 Biện pháp giảm thiểu tiếng ồn

Các biện pháp giảm thiểu tiếng ồn trong khu vực sản xuất của Nhà máy Bao bì

Biên Hòa bao gồm:

- Bố trí máy móc trong khu vực sản xuất theo phương pháp tránh tập trung các

thiết bị có khả năng gây ồn cao trong khu vực hẹp.

- Bảo ôn chống ồn cho các thiết bị gây tiếng ồn lớn (dẫn tiếng ồn ra bên ngoài

bằng đường ống có cách âm...)

- Trong quá trình sản xuất thường xuyên bảo trì, bảo dưỡng máy móc và thiết

bị, trung bình từ 1 - 3 tháng/lần: kiểm tra độ cân bằng của thiết bị, máy móc, độ mài

mòn của các chi tiết, tra dầu mỡ và thay thế các chi tiết máy hư hỏng.

- Trồng cây xanh để giảm ồn ra khu vực xung quanh.

Đồ án tốt nghiệp

Hình 2.19. Trồng cây xanh giảm ồn xung quanh khu vực lấy hàng.

 Biện pháp giảm thiểu nhiệt dư

Các biện pháp giảm thiểu nhiệt dư trong khu vực sản xuất bao gồm:

- Bố trí và lắp đặt các quạt công nghiệp, dân dụng kích cỡ và chủng loại khác

nhau phù hợp với từng vị trí tại các khu vực sản xuất.

- Đối với máy móc phát sinh nhiệt cao được bố trí riêng biệt và cách ly với các

khu vực khác nhằm tránh hiện tượng lan tỏa nhiệt trong khu vực sản xuất.

- Thiết kế nhà xưởng cao, lắp đặt hệ thống thông gió trên mái nhà và mở nhiều

cửa để lấy nguồn gió tự nhiên từ bên ngoài.

Hình 2.20. Thiết kế nhà xưởng

Đồ án tốt nghiệp

- Trồng cây xanh khu vực hành lang công ty, các khu vực bãi đất trống để điều

hòa không khí.

2.4.1.2. Kết quả đo đạc chất lượng không khí xung quanh

Kết quả đo đạc chất lượng không khí từ năm 2011 đến năm 2014 đính kèm Phụ

lục 3.3.

Hình 2.21. Biểu đồ thể hiện Nhiệt độ tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014.

Nhận xét:

Nhìn chung nhiệt độ tại các khu vực của nhà máy tuy có xu hướng giảm nhưng tại

một vài thời điểm vẫn còn cao vượt chuẩn. Đặc biệt là khu vực cuối xưởng, vị trí đặt 2

máy giấy 1.6M và 2.0M do sử dụng hơi nước từ lò hơi để làm mềm giấy nên là khu

vực có nhiệt độ cao nhất xưởng. Ngoài ra khu vực giữa xưởng là nơi in flexo và bó

thùng nhưng vẫn có nhiệt độ cao do nhà xưởng không có khu vực tách biệt giữa các

giai đoạn sản xuất nên nhiệt độ từ khu vực cuối xưởng ảnh hưởng đến toàn bộ Nhà

máy. Khu vực đầu xưởng là nơi tập kết hàng và vận chuyển, với hệ thống cửa mở

24/24, xe tải, xe container và xe nâng ra vào thường xuyên cũng là nguyên nhân làm

khu vực đầu xưởng có nhiệt độ cao. Không khí xung quanh có xu hướng tăng theo

nguyên tắc bảo hòa và cân bằng nhiệt: việc thông thoáng Nhà xưởng bên trong tốt làm

nhiệt độ bên trong truyền ra bên ngoài.

Vào năm 2011, nhiệt độ tại Nhà đều vượt chuẩn khá cao, chỉ riêng khu vực cuối

xưởng có nhiệt độ 35°C. Tuy nhiên tới năm 2013 đã dưới tiêu chuẩn, điều đó cho thấy

các giải pháp của công ty đã có hiệu quả, Nhà máy đã tiến hành xây dựng nhiều cửa

Đồ án tốt nghiệp

sổ, sử dụng quạt công nghiệp góp phần làm thông thoáng môi trường làm việc, nhiệt

độ đã đạt dưới chuẩn.

Chú thích:

+ Theo QCVN 05:2013/BTNMT - Trung bình 1 giờ là 0,3 mg/m3.

Hình 2.22. Biểu đồ thể hiện Nồng độ Bụi tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014.

Nhận xét:

Nhìn chung Nồng độ Bụi tại các khu vực của nhà máy đang có xu hướng tăng.

Khu vực xung quanh nhà máy có nồng độ bụi thấp, do nhà máy đã tiến hành trồng cây

xanh, rải nhựa đường, xi măng tại khu vực vận chuyển nhằm hạn chế bụi. Bên trong

các khu vực nhà máy có nồng độ bụi cao hơn so với khu vực xung quanh vì do quá

trình hoạt động sản xuất và tính chất đặc thù của ngành sản xuất Bao bì với nguồn

nguyên liệu chính là giấy. Bụi trong khu vực nhà máy ngoài bụi do sự di chuyển của

công nhân, xe nâng, tại khu vực giữa xưỡng diễn ra quá trình cắt, bế giấy và khu vực

cuối xưởng thì bụi chủ yếu là bụi giấy phát sinh từ máy giấy 1.6M và 2.0M kèm theo

nằm gần kho nguyên liệu để thuận tiện cho việc sản xuất. Do đó khu vực giữa xưởng

và cuối xưỡng là 2 khu vực có nồng độ bụi cao nhất Nhà máy.

Vào đầu năm 2014, Nhà máy đã tiến hành xây dựng chụp hút tại 2 máy giấy cũng

như tại bộ phận cắt, bế. Biện pháp này đã góp phần giảm nồng độ bụi đạt dưới chuẩn

tại khu vực làm việc.

Đồ án tốt nghiệp

Chú thích:

+ Theo QCVN 05:2013/BTNMT - Trung bình 1 giờ là 0,35 mg/m3.

Hình 2.23. Biểu đồ thể hiện Nồng độ SO2 tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014.

Chú thích:

+ Theo QCVN 05:2013/BTNMT - Trung bình 1 giờ là 0,2 mg/m3.

Hình 2.24. Biểu đồ thể hiện Nồng độ NOx tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014.

Đồ án tốt nghiệp

Chú thích:

+ Theo QCVN 05:2013/BTNMT - Trung bình 1 giờ là 30 mg/m3.

Hình 2.25. Biểu đồ thể hiện Nồng độ CO tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014.

Nhận xét:

Các nồng độ SO2, NOx, CO đều dưới chuẩn tuy nhiên nồng độ SO2 và NOx đang

có xu hướng tăng và nồng độ CO giảm dần. Các nồng độ này nhìn chung còn rất thấp

nên không ảnh hưởng nhiều môi trường làm việc.

Hình 2.26. Biểu đồ thể hiện Tiếng ồn tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014.

Đồ án tốt nghiệp

Nhận xét:

Tiếng ồn tại khu vực làm việc cũng như bên ngoài nhà máy qua các năm không

thay đổi nhiều, thấp nhất là khu vực xung quanh nhà máy và cao nhất là khu vực cuối

xưởng. Nhìn chung tiếng ồn không vượt quá tiêu chuẩn cho phép nhưng đã đạt gần

hoặc bằng tiêu chuẩn cho phép và có nguy cơ vượt chuẩn nếu không có các biện pháp

cải thiện trong thời gian tới. Tiếng ồn từ nhà máy phát sinh chủ yếu là từ hoạt động

của các máy móc, đặc biệt là máy giấy 1.6M và 2.0M, máy in flexo, ngoài ra còn có

tiếng ồn động cơ của xe nâng, xe tải ra vào khu vực lấy hàng.

Nhà máy đã tiến hành phát và hướng dẫn các phương tiện bảo hộ lao động trong

đó có nút tai cho công nhân trực tiếp vận hành máy giấy. Tuy nhiên, do nhà máy có

thiết kế liên tục nên tiếng ồn từ khu vực cuối xưởng đã ảnh hưởng trực tiếp đến các

công nhân tại khu vực giữa và cuối xưởng.

Hình 2.27. Biểu đồ thể hiện Độ ẩm tại Nhà máy từ năm 2011 - 2014.

Nhận xét:

Độ ẩm tại nhà máy tương đối ở mức khá cao, tuy chưa vượt chuẩn nhưng có xu

hướng tăng và có khả năng sẽ vượt chuẩn trong tương lai. Độ ẩm trong nhà máy cao

tại khu vực cuối xưởng do sử dụng lò hơi làm mềm giấy trong quá trình tạo sóng, hơi

nước từ quá trình tạo sóng là rất lớn (2 lò hơi 6 tấn/giờ) nên sẽ làm ảnh hưởng đến các

khu vực sản xuất còn lại. Tại các khu vực xung quanh, đầu xưởng và giữa xưởng thì

việc chênh lệch độ ẩm qua các năm không thay đổi nhiều do Nhà máy đã tiến hành sử

Đồ án tốt nghiệp

dụng các biện pháp như tiến hành mở các cửa xung quanh nhà máy nhằm thông

thoáng môi trường, sử dụng quạt công nghiệp.

2.4.2. Hiện trạng về An toàn sức khỏe

2.4.2.1. Phòng ngừa sự cháy nổ

Các biện pháp phòng chống cháy nổ được Nhà máy Bao bì Biên Hòa thực hiện

theo đúng hướng dẫn của Luật Phòng cháy và Chữa cháy năm 2011 và Nghị định số

35/2003/NĐ-CP ngày 4/04/2003 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều

của Luật phòng cháy chữa cháy bao gồm:

- Hệ thống PCCC của Nhà máy được thiết kế và xây dựng theo đúng quy định

về PCCC.

- Trang bị các thiết bị PCCC theo đúng quy định, thuận tiện. Các biển báo, sơ

đồ thoát hiểm được đặt ở chiều cao 2m, tại khu vực trống, không bị các thùng hàng

che lấp.

Hình 2.28. Biển báo thoát hiểm và thiết bị PCCC.

- Hệ thống điện được bố trí và lắp đặt theo tiêu chuẩn an toàn về điện.

- Trong khu vực sản xuất, lắp đặt theo tiêu chuẩn an toàn về điện, lắp đặt hệ

thống báo cháy và hệ thống thông tin báo động tại nhiều vị trí đảm bảo dễ thấy, dễ

lấy.

- Các phương tiện chữa cháy được kiểm tra thường xuyên, định kỳ.

- Thường xuyên kiểm tra sự an toàn hệ thống đường dây điện, tình trạng hoạt

động các máy móc thiết bị để hạn chế tối đa sự cố chập điện, cháy nổ...

- Huấn luyện định kỳ hàng nắm về phòng cháy chữa cháy cho cán bộ công

nhân viên của Nhà máy.

Đồ án tốt nghiệp

- Các phương tiện PCCC hàng năm đều được bổ sung, bảo quản và để ở nới quy

định như bình khí CO2...được kiểm tra thường xuyên, khi phát hiện không còn đủ điều

kiện an toàn sử dụng nhà máy kịp thời cấp ngay. Trong những năm qua đã trang bị:

+ 25 bình chữa cháy FZ24.

+ 56 bình chữa cháy MT5 (CO2).

+ 5 bình chữa cháy (CPU) cho ôtô.

+ 41 bình CO2 (G56).

Hình 2.29. Bố trí thiết bị PCCC bên trong Nhà máy

Đặc biệt nhà máy có hệ thống nước phục vụ cho công tác PCCC, 10 họng nước,

mỗi bỗ phận có một bộ vòi chữa cháy 2 lăng B, nhà máy có một máy bơm để phục vụ

công tác phòng chống cháy.

Đồ án tốt nghiệp

Hình 2.30. Bố trí thiết bị PCCC bên ngoài Nhà máy

Nhà máy hiện có 1 đội chữa cháy nghĩa vụ gồm 20 người có 14 tổ PCCC tại 12

đơn vị sản xuất chính với 75 người được thay thế bổ sung và huấn luyện hàng năm.

Lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp của nhà máy đều được huấn luyện theo định kỳ

và các phương tiện PCCC được bổ sung hàng năm, được bảo quản và để đúng vị trí

thích hợp.

2.4.2.2. Phòng ngừa tai nạn lao động - đảm bảo điều kiện an toàn lao động

Các biện pháp phòng ngừa các yếu tố nguy hiểm - gây hại trong quá trình sản xuất

được Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hòa thực hiện như sau:

Đồ án tốt nghiệp

- Thành lập Hội đồng Bảo hộ lao động tham gia và tư vấn với Ban Giám đốc và

phối hợp các hoạt động trong việc xây dựng quy chế quản lý, chương trình hành động,

kế hoạch bảo hộ lao động, phòng ngừa tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp trong

Nhà máy. Hàng năm, xây dựng và triển khai thực hiện các kế hoạch an toàn - vệ sinh

lao động.

Hình 2.31. Quy định về trạng phục làm việc của công nhân.

- Tuyên truyền, vận động, giáo dục người lao động thực hiện tốt các quy định

của pháp luật về an toàn - vệ sinh lao động; chấp hành quy chuẩn, tiêu chuẩn, các biện

pháp làm việc an toàn và phát hiện kịp thời những hiện tượng thiếu an toàn, vệ sinh

trong sản xuất, đấu tranh với hiện tượng làm bừa, làm ẩu, vi phạm quy trình kỹ thuật

an toàn.

Đồ án tốt nghiệp

Hình 2.32. Bảng theo dõi an toàn vệ sinh lao động- thiết bị bảo hộ lao động.

- Có quy trình về an toàn lao động tại các khu vực sản xuất riêng.

- Thực hiện tốt các nội dung: đào tạo, nâng cao tay nghề kết hợp với huấn

luyện an toàn và vệ sinh lao động; trạng bị phương tiện bảo vệ cá nhân, thời giờ làm

việc, thời giờ nghỉ ngơi, bồi dưỡng bằng hiện vật, bồi thường, trợ cấp tai nạn lao

động, bệnh nghề nghiệp, bảo hiểm xã hội,...

- Tổ chức kiểm tra tình hình thực hiện công tác bảo hộ lao động ở phân xưởng

sản xuất để có cơ sở tham gia vào kế hoạch và đánh giá tình hình công tác bảo hộ lao

động của Nhà máy. Trong những năm qua, nhà máy bước vào quản lý theo cơ chế thị

trường, vì thế nhà máy đã tiến hành may đo quần áo bảo hộ cho từng người, lo trang

thiết bị, phương tiện bảo hộ cá nhân theo quy định của nhà nước.

+ Mỗi năm nhà máy trang bị cho mỗi công nhân viên 2 bộ quần áo được đặt may

tại chỗ chọn màu theo từng bộ phận cấu thành, đảm bảo tiêu chuẩn gọn đẹp. Năm

2013 nhà máy đã chi cho việc may quần áo bảo hộ lai động 146 triệu đồng.

+ Nhà máy trang bị phòng hộ cá nhân hàng tháng theo quý cho công nhân như:

Xà phòng, khẩu trang, găng tay, nút tai, dày, mũ, ủng tùy theo yêu cầu từng công việc

và có sự kiểm tra. Thực tế Nhà máy đã chi cho việc trang bị phương tiện bảo hộ cá

nhân cho người lao động như sau:

Bảng 2.6. Chi phí bảo hộ cá nhân từ 2010 - 2012

Đồ án tốt nghiệp

Năm Số tiền

2010 15.158.000 đồng

2011 39.132.000 đồng

2012 47.350.000 đồng

Việc sử dụng và bảo quản phương tiện phòng hộ cá nhân của công nhần Nhà máy

đều mang tính trách nhiệm cao.

Ngoài ra, Nhà máy còn thực hiện các biện pháp vệ sinh lao động khác nhằm cải

thiện điều kiện làm việc, chăm sóc sức khỏe cho người lao động. Cụ thể như sau:

Trang bị các thiết bị, thuốc men phục vụ sơ cứu, cấp cứu theo ca sản xuất và -

theo phân xưởng sản xuất.

- Xây dựng các tính huống sơ cấp cứu thực tế tại cơ sở; chuẩn bị sẵn sàng các

phương án và tình huống cấp cứu tai nạn lao động tại cơ sở nhằm đảm bảo sơ cấp cứu

có hiệu quả trong trường hợp xảy ra sự cố, tai nạn.

Hình 2.33. Phát đồ cấp cứu

- Kiểm tra việc chấp hành điều lệ vệ sinh, phòng chống dịch bệnh, đảm bảo an

toàn vệ sinh thực phẩm cho người lao động tại cơ sở lao động, triển khai thực hiện đo,

kiểm tra, giám sát các yếu tố nguy cơ trong môi trường lao động, hướng dẫn các phân

xưởng và người lao động thực hiện các biện pháp vệ sinh lao động.

Đồ án tốt nghiệp

Hình 2.34. Biển báo nguy hiểm được dán trên các thiết bị sản xuất

 An toàn về lò hơi - thiết bị áp lực

Hiện nay, nhà máy sử dụng 2 lò hơi, mỗi lò hơi có công suất 6 tấn/giờ. Để đảm

bảo an toàn về vấn đề này Nhà máy đã đưa ra các biện pháp sau:

+ Biện pháp tổ chức:

- Khi vận hành lò hơi có thiết bị áp lực thì phải tuân theo những quy định riêng

của nó, công nhân vận hành lò hơi áp lực phải có chuyên môn, sức khỏe và an toàn.

- Có giải pháp an toàn trong đồ án thiết kế, những luận chứng kinh tế được xem

và chấp nhận. Khi sử dụng phải đăng ký với cơ quan có thẩm quyền về việc sử dụng

thiết bị áp lực. Hàng năm nhà máy có tổ chức huấn luyện và cấp chứng chỉ sau khi

học xong cho công nhân.

+ Biện pháp kỹ thuật:

Vấn đề an toàn mà Nhà máy đã áp dụng dựa trên nguyên nhân gây đổ vỡ của

thiết bị do ứng suất của vật liệu suy giảm hay tăng quá mức cho phép.

- Luôn theo dõi các thông số của lò hơi khi làm việc.

- Tránh hiện tượng đóng cặn trong lò hơi, do đó nước dùng phải là nước sạch,

nước cấp cho lò phải được làm mềm 2 cấp.

- 6 tháng thử áp suất 1 lần.

Đồ án tốt nghiệp

- Ngoài ra nhà máy còn bố trí các phương tiện PCCC như bình khí, bình

bọt...theo đúng quy định.

2.4.2.3. Quá trình bảo trì, bảo dưỡng máy móc

- Các thiết bị máy móc hoạt động trong phân xưởng của nhà máy thường xuyên

được bảo trì, bảo dưỡng ít nhất 01 lần trên 1 năm, ngoài ra còn tùy thuộc vào từng loại

máy móc thiết bị mà mật độ bảo trì, bảo dưỡng được tăng lên.

- Quá trình bảo trì, bảo dưỡng được đối tác của nhà máy là Công ty kiểm định 6

phụ trách (hóa chất, xe nâng, xe tải, máy móc sản xuất...)

Hình 2.35. Nhân viên của Công ty kiểm định bảo trì máy móc.

2.4.2.4. Phân chia các khu vực trong nhà máy

Trong nhà máy đã tiến hành phân chia các khu vực trong và ngoài để thuận tiện

trong quá trình hoạt động, vận chuyển hàng hóa cũng như công nhân dễ dàng di

chuyển thoát hiểm khi xảy ra sự cố. Các khu vực được phân chia bằng sơn màu vàng,

trắng và được kí hiệu bằng nét liền và nét đứt, đánh số thứ tự, khoảng cách đường đi

là 1,5 - 2m tùy khu vực.

- Khu vực bên trong nhà máy được phân chia thành các khu vực để nguyên

liệu, khu vực công nhân hoạt động, khu vực để bán thành phẩm, khu vực xe nâng hoạt

động....

Đồ án tốt nghiệp

Hình 2.36. Khu vực để bán thành phẩm được phân chia với khu vực công nhân sản

xuất.

- Khu vực bên ngoài nhà máy được phân chia thành khu vực đậu xe vận chuyển

hàng, lối đi bộ và lối cho xe tải nhằm đảm bảo an toàn cho người lao động khi di

chuyển bên ngoài khu vực sản xuất.

Hình 2.37. Khu vực đi bộ và xe di chuyển xung quanh nhà máy.

Đồ án tốt nghiệp

2.4.2.5. Quản lý sức khỏe người lao động

- Nhà máy Bao bì Biên Hòa có 01 phòng y tế và 01 y tá.

- Các tủ thuốc sơ cấp đặt ở nhiều vị trí trong khu vực làm việc, nhà ăn, nhà bảo

vệ...

- Hướng dẫn sơ cứu, huấn luyện trong các tính huống khẩn cấp Định kỳ 1

lần/năm do Trung tâm bảo vệ sức khỏe và môi trường tỉnh Đồng Nai huấn luyện.

- Công tác khám sức khỏe định kỳ cho người lao động từ 1 - 2 lần/năm (tùy

thuộc vào đối tượng). Sau mỗi đợt khám bệnh định kỳ nhà máy có kế hoạch gởi

CBCNV được phát hiện bệnh đi điều trị tại các bệnh viện chuyên khoa kịp thời.

- Công nhân làm việc tại khu độc hại được áp dụng đầy đủ các chế độ bồi

dưỡng bằng hiện vật, thời gian nghỉ ngơi, bệnh nghề nghiệp (nếu có)...theo quy định

của pháp luật.

 Ví dụ:

Tại 2 máy giấy, nơi phát sinh tiếng ồn, nhiệt độ không thể đưa vào phòng lạnh để

cách ly tiếng ồn vì sẽ ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, cho nên nhà máy đã tiến

hành phòng ngừa tác động đến người lao động như sau: đối với nhiệt độ thì tiến hành

mở quạt công nghiệp, cửa sổ để đối lưu không khí, đối với tiếng ồn thì nhà máy cấp

phát cho công nhân vận hành nút tai chống ồn và bao tay để cách nhiệt. Ngoài ra, nhà

máy còn tiến hành bồi dưỡng bằng hiện vật, nhân viên làm việc tại máy giấy sẽ được

bồi dưỡng ở mức 2 được 15.000 đồng/giờ, tiền bồi dưỡng không được phát trực tiếp

mà sẽ mua sữa để người lao động tăng cường sức khỏe.

- Chế độ chăm sóc sức khỏe cho người lao động được nhà máy đặc biệt quan

tâm như: Nhà máy thực hiện tốt chế độ bồi dưỡng bằng hiện vật cho toàn bộ CBCNV:

Tổ chức bữa cơm giữa ca không mất tiền, nước giải khát...để bồi dưỡng tại chỗ cho

công nhân.

- Hàng ca có lưu mẫu và y tế nhà máy kiểm tra thường xuyên.

- Hàng năm Công đoàn Nhà máy tổ chức cho 100% CBCNV được đi nghỉ mát

từ 300.000 đến 500.000 đồng/người bằng nguồn quỹ phúc lợi.

2.4.2.6. Công tác quản lý vệ sinh và quản lý nhà ăn

- Công tác vệ sinh của nhà máy được công ty hợp đồng với đơn vị vệ sinh công

nghiệp bên ngoài.

Đồ án tốt nghiệp

- Thường xuyên kiểm tra đột xuất (không có chu kỳ) giữa đại diện Công ty với

đơn vị cung cấp dịch vụ vệ sinh

Hiện nay phân xưởng Carton có 01 nhà ăn dành cho cán bộ công nhân viên toàn

công ty. Khu nhà ăn được thiết kế riêng, cách biệt với khu sản xuất trong phòng ăn

được trang bị đầy đủ các thiết bị quạt, đảm bảo điều kiện mát mẻ cho công nhân viên

trong giờ ăn. Ngoài ra, tại nhà ăn còn kinh doanh các mặt hàng nước giải khát cho

công nhân viên với mức giá rất thấp, ngang với nhà sản xuất.

Hình 2.38. Nhà ăn của cán bộ công nhân viên.

Công ty cung cấp cho công nhân viên suất ăn buổi trưa vào lúc 11h30, do số

lượng công nhân viên tương đối lớn nên công tác quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm,

phòng ngừa sự cố ngộ độc thức ăn hết sức được chú trọng. Do đó, công ty đã đưa ra

một số quy định về quản lý nhà ăn như sau:

+ Đối với các đơn vị bên ngoài cung cấp nguyên vật liệu cho nhà ăn phải có giấy

đăng ký kinh doanh, chứng nhận đạt vệ sinh.

+ Công tác vệ sinh an toàn thực phẩm tại nhà ăn được kiểm tra hằng ngày bởi bộ

phận phụ trách.

+ Nhân viên làm việc trực tiếp tại nhà ăn phải được kiểm tra y tế và được chứng

nhận không mắc các bệnh lây nhiễm hằng năm, đảm bảo tuân thủ các quy trình vệ

sinh an toàn thực phẩm, phải trang bị đầy đủ các thiết bị dành cho nhân viên bếp khi

làm việc.

+ Nhà ăn phải sạch và được khử trùng, thoáng mát, không có côn trùng, động vật

Đồ án tốt nghiệp

gặm nhắm trong khu vực nhà ăn.

+ Rác thải phải được để đúng nơi quy định và được đổ bỏ hằng ngày.

2.4.2.7. Nhà vệ sinh

Hiện tại nhà máy có tất cả 6 Nhà vệ sinh, 4 nhà vệ sinh nhỏ sử dụng riêng cho cán

bộ nhân viên và 2 nhà vệ sinh lớn cho công nhân sử dụng. Nhà vệ sinh được bộ phận

vệ sinh tiến hành vệ sinh sau mỗi ca sản xuất. Bên ngoài nhà vệ sinh cho công nhân có

khu vực rửa mặt, tay cho công nhân trước khi vào khu nhà ăn.

Hình 2.39. Khu vực rửa tay.

2.4.2.8. Tai nạn và Bệnh nghề nghiệp

Những năm gần đây các vụ tại nạn hầu như không có bởi công nhân lao động đã

bớt được những thao tác thủ công do Nhà máy đã đầu tư dây chuyền công nghệ mới

sang tự động hoặc bán tự động. Việc không xảy ra tai nạn lao động chứng tỏ nhà máy

đã quán triệt công tác bảo hộ lao động và kỹ thuật an toàn xuống các đơn vị sản xuất

rất tốt. Vì vậy, về thiệt hại kinh tế do tai nạn lao động gây nên là không lớn, hằng năm

chỉ chi cho các công tác bảo hộ lao động và kỹ thuật an toàn, vệ sinh lao động.

Đối với ngành công nghiệp sản xuất bao bì thường phát sinh một số bệnh do tiếp

xúc với hóa chất như mực in, đặc biệt là bệnh về hô hấp do tiếp xúc lâu ngày với bụi

từ giấy. Nhưng do vấn đề vệ sinh lao động rất được nhà máy quan tâm, chú trọng

đồng thời hằng năm phòng y tế nhà máy đều khám định kỳ cho toàn thể CBCNV

nhằm phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Do đó, những năm qua nhà máy không có

công nhân nào mắc bệnh nghề nghiệp.

Đồ án tốt nghiệp

Bảng 2.7. Thống kê số trường hợp khám chữa bệnh năm 2014

Kỳ 1 Kỳ 2 STT Nhóm bệnh Số người Tỉ lệ (%) Số người Tỉ lệ (%)

1 Viêm xoang, mũi họng 103 36,14 134 37,12

2 Dị ứng 29 10,17 36 9,97

Bệnh mắt 12 4,21 19 5,26 3

Bệnh tai 23 8,07 31 8,59 4

Bệnh cơ, xương khớp 59 20,7 67 18,56 5

Bệnh nghề nghiệp 0 0 0 0 6

Bệnh da 59 20,7 74 20,5 7

Tổng 285 361

(Nguồn: Nhà máy Bao bì Biên Hòa)

Bảng 2.8. Nguyên nhân gây bệnh

STT Nhóm bệnh Nguyên nhân

1 Viêm xoang, mũi họng

2 Dị ứng Bụi, NO2, SO2 có trong sơn, Benzen và Toluen có trong vecni. Bụi, ZnO có trong vecni.

3 Bệnh mắt NO2, SO2, Toluen có trong vecni.

4 Bệnh tai

5 Bệnh cơ, xương khớp

6 Bệnh nghề nghiệp Tiếng ồn từ máy giấy 1,6M và 2.0M. Polyme acrylic có trong mực in, làm việc nặng, liên tục., sai thao tác. -

7 Bệnh da Bụi, Toluen có trong vecni, dầu bôi trơn, Nhiệt độ cao

(Nguồn: Độc chất học công nghiệp và dự phòng nhiễm độc)

Qua bảng thống kê số lượng công nhân viên khám chữa bệnh theo kỳ đầu năm của

Nhà máy, cho thấy số lượng công nhân bị mắc bệnh liên quan đến hô hấp, bệnh da

tương đối nhiều. Điều này cho thấy điều kiện làm việc khi tiếp xúc với hóa chất, máy

móc sản xuất và nhiệt độ tại nơi làm việc chưa được đảm bảo. Ngoài ra, do quá trình

làm việc, nhiều giai đoạn sản xuất công nhân phải vận hành những máy móc hoạt

động liên tục và thao tác sai nên dẫn đến tình trạng đau cơ, xương khớp.

Đồ án tốt nghiệp

CHƯƠNG 3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HỆ THỐNG QUẢN LÝ

MÔI TRƯỜNG 14001:2004 VÀ HỆ THỐNG QUẢN LÝ AN

TOÀN SỨC KHỎE

NGHỀ NGHIỆP OHSAS 18001:2007

3.1. Đánh giá hiệu quả Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001:2004

3.1.1. Đánh giá hệ thống văn bản tài liệu

3.1.1.1. Sơ đồ quản lý môi trường

Xác định khía Yêu cầu pháp luật

cạnh môi trường và yêu cầu khác.

Thiết lập các mục Lập chương trình Thiết lập chính tiêu, chỉ tiêu môi quản lý môi sách môi trường trường trường

Thực hiện và điều Kiểm tra và khắc Xem xét của lãnh

hành phục phòng ngừa đạo

Hình 3.1. Sơ đồ vận hành quản lý môi trường trong hệ thống

Công ty đã lập kế hoạch, mô hình quản lý môi trường dựa trên phương pháp luận

là Plan - Do - Check - Act. Trước tiên là thiết lập các mục tiêu và các quá trình cần

thiết để đạt được kết quả phù hợp với CSMT của công ty, tiếp theo là thực hiện các

quá trình đo theo kế hoạch đã đề ra, tiến hành kiểm tra giám sát và đo lường các quá

trình dựa trên chính sách môi trường, mục tiêu, chỉ tiêu và báo cáo kết quả. Cuối cùng

là thực hiện các hành động cải tiến thường xuyên hiệu quả hoạt động của HTQLMT .

Nhận xét:

Sơ đồ vận hành quản lý môi trường của công ty Sovi được xây dựng dựa trên các

điều khoản của HTQLMT theo phương pháp luận Plan - Do - Check - Act, vì vậy sẽ

đảm bảo tính cải tiến liên tục, suy trì và tính liên hệ chặt chẽ giữa các bước của

HTQLMT. Tất cả các mục tiêu, chỉ tiêu và chương trình cũng như các kết quả giám

sát đo lường đều được báo cáo lên lãnh đạo cao nhất, từ đó đề ra các giải pháp cải tiến

Đồ án tốt nghiệp

và đảm bảo làm đúng những gì đã đề ra trong CSMT của Công ty.

3.1.1.2. Chính sách môi trường

 Cam kết của lãnh đạo

Sovi định hướng hoạt động sản xuất đầu tư phát triển theo hướng công nghiệ tiên

tiến xanh, sạch và thân thiện với môi trường. Sovi cam kết thực hiện các vấn đề môi

trường như sau:

1. Áp dụng thực hiện và kiểm soát các công nghệ hiện đại nhằm giảm thiểu tối đa

vấn đề ô nhiễm.

2. Giảm thiểu tối đa việc thải các chất thải có thể gây nguy hại đến môi trường.

3. Khắc phục tức thời tại những nơi xảy ra ảnh hưởng xấu đến môi trường.

4. Bảo vệ môi trường thông qua việc tái sử dụng và giảm tối đa việc sử dụng các

chất có ảnh hưởng xấu đến môi trường.

5. Thông báo rộng rãi chính sách bảo vệ môi trường cho tất cả thành viên trong công

ty hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường.

6. Liên tục nâng cao kiến thức, kỹ năng và trách nhiệm của cán bộ công nhân viên

trong công ty hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường.

7. Cam kết cải tiến HTQLMT một cách liên tục.

Đồ án tốt nghiệp

 Chính sách môi trường

TỔNG CÔNG TY CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM ĐỒNG NAI

CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ BIÊN HOÀ

CHÍNH SÁCH MÔI TRƯỜNG

Chính sách Môi trường của Công ty Cổ phần Bao bì Biên Hoà (SOVI) nhằm

ngăn ngừa và tiến tới đảm bảo không có các thiệt hại về Môi trường trong các hoạt

động sản xuất bao bì carton, offset và hướng tới sự thoả mãn nhu cầu ngày càng cao

của khách hàng về một sản phẩm thân thiện với môi trường, chất lượng và giá

cạnh tranh.

Để đạt được mục tiêu trên, SOVI cam kết thiết lập và duy trì Hệ thống Quản lý

Môi trường đảm bảo:

- Tuân thủ luật pháp và đáp ứng yêu cầu của các bên liên quan.

- Đáp ứng các yêu cầu của Hệ thống Quản lý Môi trường theo Tiêu chuẩn ISO

14001:2010.

- Phù hợp với cơ cấu tổ chức và các quá trình hoạt động của SOVI.

- Kiểm soát các yếu tố nguy hiểm có thể gây thiệt hại tài sản, tổn thất sản xuất và

tác động môi trường.

- Được định kỳ xem xét và không ngừng cải tiến.

Mọi tập thể, cá nhân trong SOVI có trách nhiệm cùng Lãnh đạo các cấp xây

dựng và duy trì nền văn hoá An toàn - Chất lượng - Hiệu quả để thực hiện thành

công chính sách này

Thành phố Biên Hoà, ngày … tháng … năm ….

GIÁM ĐỐC

Lê Quốc Tuyên

Đồ án tốt nghiệp

Nhận xét:

Cho đến thời điểm này, CSMT của công ty vẫn chưa thể hiện đầy đủ về bản chất,

quy mô và tác động môi trường của các hoạt động, sản phẩm của công ty. Đặt thù về

ngành sản xuất bao bi Carton với nguyên liệu chính là giấy và sử dụng nhiều năng

lượng như vậy sẽ làm cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên, tổn hại môi trường, vì

vậy công ty nên đưa việc nghiên cứu sử dụng nguồn giấy nguyên liệu có nguồn gốc từ

lau, sậy và nghiên cứu tái chế giấy một cách hiệu quả vào CSMT của công ty. Ngoài

ra, công ty nên xem xét việc tiết kiệm năng lượng bằng cách tìm kiếm các phương

pháp thay thế như ứng dụng năng lượng tái tạo (Mặt trời), xem xét vòng đời sản

phẩm, nghiên cứu sản phẩm mới cho phép sử dụng các nguyên liệu tái chế, giảm thiểu

hàm lượng các dung môi hữu cơ trong các quá trình, giai đoạn sản xuất và có chế độ

hỗ trợ nhà cung cấp trong việc xây dựng CSMT.

Tuy nhiên, CSMT vẫn thể hiện được đầy đủ sự cam kết cải tiến liên tục

HTQLMT, cam kết ngăn ngừa ô nhiễm, tuân thủ các yêu cầu pháp luật và yêu cầu

khác. Công ty đã tiến hành phổ biến CSMT cho toàn thể công nhân viên trong nhà

máy, công bố CSMT trên mạng nội bộ, Internet hoặc ghi đính kèm với thư điện tử, tổ

chức các buổi họp CSMT để truyền đạt và giải thích cho các đại diện phòng/ban và bộ

phận.

100

Đồ án tốt nghiệp

3.1.1.3. Lập kế hoạch

Thiết lập sơ đồ vận hành

Nhận biết các hoạt động chính

Nhận biết 3 trường hợp: tình trạng bình thường, tình trạng bất thường và tình trạng khẩn cấp.

Nhận diện các mối nguy từ đó đánh giá rủi ro để nhận biết khía cạnh, tác động của từng hoạt động

Kết hợp bộ phận kỹ thuật và sản xuất. Sơ đồ, tình trạng nguyên vật liệu đầu vào, đầu ra, nguồn gốc, đặc biệt là hóa chất, nước thải.

1. Bất kì sự thay đổi nào đối với sản phẩm/qui trình. 2. Một thiết bị mới được lắp đặt. 3. Một nguyên liệu hay một hóa chất mới được giới thiệu 4. Một yêu cầu pháp lý hay một yêu cầu khác được thiết lập. 5. Khi các hoạt động thầu phụ bắt đầu.

Đánh giá việc nhận biết khía cạnh/ tác động ATSKNN

Phương pháp nhận biết/đánh giá. Bảng mẫu do phòng Môi trường - ATSK cung cấp

Nhận biết khía cạnh/ tác động

Việc không tuân thủ với chính sách ATSKNN của nhà máy/cam kết của lãnh đạo cấp cao

Không khả thi

Khả thi

Kế hoạch năm để giám sát và đo đạc.

Xem xét tính khả thi về kinh tế, kỹ thuật

Thiết lập mục tiêu, chỉ tiêu

 Khía cạnh môi trường

Hình 3.2. Lưu đồ quá trình nhận biết, đánh giá và cập nhật các khía cạnh

101

Đồ án tốt nghiệp

Bảng 3.1. Mội số khía cạnh môi trường và đánh giá tác động môi trường

STT CÔNG ĐOẠN TÁC ĐỘNG BIỆN PHÁP KIỂM SOÁT XẾP LOẠI KHÍA CẠNH NGUY HẠI MỨC ĐỘ NGHIÊM TRỌNG ĐỘ RỦI RO

Tổn hại môi trường TẦN SUẤT XẢY RA 3 1 3 M 1. Máy bế, dọc Rác thải Cạn kiệt tài nguyên 2 6 H 3

Tổn hại môi trường 2 4 M 2 Rác thải

Cạn kiệt tài nguyên 2 6 H 3 2. In flexo Thu gom & phân loại Sử dụng tiết kiệm nguyên liệu, tái sử dụng, tái chế Thu gom & phân loại Sử dụng tiết kiệm nguyên liệu, tái sử dụng, tái chế

Nước thải rửa khuôn, sơn thừa Thu gom & xử lý 2 4 M 2 ô nhiễm môi trường nước

Tổn hại môi trường Thu gom & phân loại 3 H 9 3 Hóa chất thừa, dụng cụ xử lý hóa chất 3. Pha hóa chất

Nước thải trục Thu gom & xử lý 3 9 H 3 ô nhiễm môi trường nước

4. Tổn hại môi trường 2 2 L 1 Vận chuyển rác thải nguy hại Quy trình vận chuyển và phân loại rác

5. Sử dụng nước Thu gom & xử lý 2 2 L 1 ô nhiễm môi trường nước

6. Sử dụng điện Cạn kiệt tài nguyên Sử dụng tiết kiệm 2 6 H 3

7. Tổn hại môi trường 2 4 M 2 Sử dụng tiết kiệm, thu gom & phân loại Sử dụng bóng đèn huỳnh quang Bị rò rỉ trong lúc di chuyển Nước thải sinh hoạt Tiêu thụ năng lượng Chứa các thành phần nguy hại như PCBs, Hg

102

Đồ án tốt nghiệp

Ghi chú

Độ rủi ro = Mức độ nghiêm trọng * Tần suất xảy ra

Độ rủi ro từ 1 - 2: xếp loại thấp - Low (L)

Độ rủi ro từ 3 - 4: xếp loại trung bình - Medium (M)

Độ rủi ro từ 6 - 9: xếp loại cao - High (H)

Nhận xét:

Việc xác định các KCMT và tác động môi trường có ý nghĩa quan trọng vì nó

giúp xây dựng kế hoạch môi trường phù hợp với quy mô và hoạt động của Công ty

Sovi. Tuy nhiên, phương pháp sử dụng để xác định KCMT của Nhà máy hiện nay là

phương pháp phân tích sai lỗi mang tính định tính và áp dụng cho việc xác định

KCMT trong trường hợp khẩn cấp vì vậy chưa đi sâu vào cụ thể và chưa thể đánh giá

đầy đủ các KCMT trong điều kiện bình thường. Xác định KCMT cần phải được xem

xét đầy đủ trong 3 trường hợp: bình thường, bất thường và khẩn cấp, vì vậy nên sử

dụng thêm những phương pháp mang tính định lượng như truy vấn theo chuẩn cứ,

cho điểm trọng số dựa trên các kết quả đo đạc môi trường hoặc chia nhỏ Nhà máy

thành từng khu vực để đánh giá sẽ cho các KCMT chính xác và đầy đủ cho từng hoạt

động sản xuất của Nhà máy. Đặc biệt, việc xác định KCMT bằng phương pháp cho

điểm trọng số sẽ giúp Nhà máy đưa ra được các mục tiêu, chỉ tiêu và chương trình

quản lý môi trường không chỉ để giải quyết các KCMT trước mắt mà đồng thời cũng

kiểm soát các khía cạnh có ý nghĩa tiềm tàng, vì nếu không sớm có biện pháp phù

hợp thì về lâu dài những khía cạnh đó sẽ là yếu tố có hại cho môi trường. Bên cạnh

đó, việc hoàn thiện các yêu cầu theo các điều khoản của ISO 14001:2004 cũng cần

phải thực hiện song song. Vì tương ứng với những mục tiêu và chỉ tiêu đề ra là các

biện pháp, giải pháp khắc phục và phòng ngừa, giúp công ty đạt được những điều

kiện xây dựng HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001:2004.

 Yêu cầu pháp luật và các yêu cầu khác

Ban môi trường đảm bảo việc xác định yêu cầu pháp luật về môi trường và yêu

cầu khác bằng cách tham khảo hồ sơ luật pháp Việt Nam qua các nguồn như thư viện,

hiệu sách, các cơ quan chính quyền, dịch vụ pháp lý, tài liệu của nhà máy,… và lập

trong mẫu bảng kê văn bản yêu cầu pháp luật và bảng kê yêu cầu khác trong thủ tục

này.

103

Đồ án tốt nghiệp

Cật nhật định kỳ 6 tháng, hay biết được qua dịch vụ pháp lý, các phương tiện

thông tin đại chúng… và khi có thay đổi nội dung văn bản cũ bằng văn bản mới, hay

có văn bản mới, ban môi trường cần cật nhật văn bản mới, hủy bỏ văn bản cũ và thông

tin cho các đơn vị có liên quan để cập nhật văn bản mới và yêu cầu các đơn vị tự hủy

bỏ văn bản cũ và lập theo mẫu bảng cập nhật văn bản pháp luật trong thủ tục này.

Khi các văn bản mới có nội dung khác hay trái với những quy định trong thủ tục

của HTQLMT, Ban lãnh đạo, Đại diện quản lý môi trường và ban môi trường phải

giải quyết việc nay sao cho phù hợp với yêu cầu trong ISO 14001, và chính sách môi

trường, cần thông tin rộng rãi sự thay đổi và biện pháp áp dụng mới.

Nhận xét:

Nhận thức được việc tuân thủ pháp luật mang lại nhiều lợi ích như: Bảo vệ an

toàn lao động và sức khỏe con người đồng thời tránh những chướng ngại từ các bên

hữu quan và các cơ quan nhà nước. Công ty Sovi đã thực hiện điều khoản này rất tốt.

Công ty Sovi luôn đặt vấn đề tuân thủ pháp luật lên hàng đầu trong chính sách của

tổ chức mình. Cho đến thời điểm năm 2014, công ty đã chấp hành đúng theo các điều

luật gồm quyết định, luật Môi trường, QCVN, TCVN và các thông tư, nghị định...liên

quan đến vấn đề môi trường. Ngoài ra còn có chương trình huấn luyện, đào tạo công

nhân viên để tất cả mọi người đều biết và tuân thủ những yêu cầu của luật pháp. Hằng

năm công ty tiến hành đào tạo nhận thức việc chấp hành đúng luật cho các nhân viên

mới, sau mỗi khóa đào tạo đều tiến hành kiểm tra kiến thức chung cho công nhân

viên, đối với các công nhân viên cũ cũng đã tiến hành kiểm tra lại kiến thức định kỳ

hằng năm.

 Mục tiêu, chỉ tiêu môi trường

Ngoài Mục tiêu chung của Công ty, mỗi đơn vị trong Nhà máy đều có trách

nhiệm xác định những mục tiêu riêng của đơn vị mình để phấn đấu nhằm đáp ứng

ngày một tốt hơn nhiệm vụ mà đơn vị đảm trách trong quá trình sản xuất kinh doanh

của Nhà máy.

Chỉ tiêu Môi trường của Nhà máy được thiết lập dựa trên chính sách và mục tiêu

Môi trường của Tổng Công ty Công nghiệp Thực phẩm Đồng nai, mục tiêu của Nhà

máy và việc xem xét các yếu tố khác như kết quả đánh giá các khía cạnh môi trường

104

Đồ án tốt nghiệp

đáng kể, các quy định bắt buộc về ATSKNN, tình hình sản xuất kinh doanh, các yêu

cầu tài chính…

Các chỉ tiêu Môi trường 2014 mà Nhà máy đề ra bao gồm:

- Tăng cường 70% công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức đến toàn thể cán

bộ, công nhân viên công ty, xây dựng ý thức thực hiện thường xuyên sử dụng năng

lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường.

- Trong năm 2014, khi thay mới 85% các thiết bị điện thuộc nhóm thiết bị gia

dụng và công nghiệp (nằm trong danh mục các thiết bị dán nhãn tiết kiệm năng lượng

theo quyết định 51/2011/QĐ-TTg), sẽ từng bước thay bằng các thiết bị điện được dán

nhãn tiết kiệm năng lượng.

- Thực hiện tuyên truyền nâng cao ý thức cho toàn thể cán bộ công nhân viên

về thu hồi và phân loại chất thải

- Tăng 50% tỷ lệ tần suất báo cáo quan sát sự nguy hiểm tính trên 1 triệu giờ

làm việc

% quản lý rác thải độc hại

% các hoạt động tuyên truyền về Môi trường được thực hiện

% hoàn thành việc thanh tra, đánh giá Chất lượng Môi trường.

Chương trình là tài liệu mô tả chi tiết các bước, tiến độ và trách nhiệm thực

hiện/kiểm tra của các cá nhân, phòng ban hay đơn vị sản xuất của Nhà máy. Chương

trình được Giám đốc Nhà máy phê duyệt và là cơ sở để các phòng ban liên quan triển

khai, theo dõi và đo lường. Phòng Kỹ thuật Cơ điện có trách nhiệm tổng hợp tình hình

thực hiện Mục tiêu họat động và chỉ tiêu Môi trường của Nhà máy theo định kỳ hàng

quý, 6 tháng và 1 năm và báo cáo cho QMR và Ban Giám đốc để có những hành động

khắc phục hay điều chỉnh kịp thời.

Báo cáo tình hình thực hiện mục tiêu của Nhà máy là một nội dung cần được báo

cáo trong các cuộc họp xem xét của lãnh đạo.

Nhận xét:

Phần lớn chưa các mục tiêu và chỉ tiêu đề ra trong năm 2014 đều chưa rõ ràng và

cụ thể, chưa nói rõ được % quản lý rác thải độc hại, các hoạt động tuyên truyền về

môi trường được thực hiện, hoàn thành việc thanh tra, đánh giá Chất lượng môi

trường là bao nhiêu. Chưa có các mục tiêu, chỉ tiêu về mặt kiểm soát nước thải và khỉ

105

Đồ án tốt nghiệp

thải. Tuy nhiên, công ty cũng đã đề ra được mục tiêu và chỉ tiêu về mặt kiểm soát

CTR và sử dụng năng lượng giúp đem lại nhiều lợi ích như: tiết kiệm được chi phí sản

xuất, nâng cao hình ảnh của công ty trong vấn đề bảo vệ môi trường với các bên hữu

quan. Công ty nên tiếp tục cải tiến HTQLMT và đưa ra các chương trình quản lý môi

trường cụ thể và mới hơn để các năm tiếp theo có thể đạt được các chỉ tiêu đề ra.

3.1.1.4. Thực hiện và điều hành

Công ty đã làm rất tốt phần thực hiện và điều hành này. Với sự phân công trách

nhiệm, quyền hạn cụ thể, giúp cho các hoạt động trong HTQLMT thực hiện nhanh và

không bị chồng chéo nhau.

 Vai trò, trách nhiệm, quyền hạn của từng bộ phận, cá nhân trong HTQLMT của

Nhà máy

HTQLMT được áp dụng cho mọi hoạt động của Nhà máy. Thành phần Phòng

Môi trường - An toàn và sức khỏe của Nhà máy như sau:

Đại diện lãnh đạo (QMR

Phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe

Phụ trách An toàn và Sức khỏe Phụ trách môi trường

Thư ký

Trợ lý phụ trách ATSKNN

Trợ lý phụ trách môi trường

Thông tin viên

Chuyên viên môi trường Chuyên viên ATSK NN

Hình 3.3. Sơ đồ tổ chức phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe

 Đại diện lãnh đạo

- Bảo đảm các HTQLMT và HTQL ATSKNN được thiết lập, thực hiện và duy

trì.

- Báo cáo về chỉ số hoạt động chính của hệ thống cho Ban Giám đốc trong các

106

Đồ án tốt nghiệp

cuộc họp.

- Lập kế hoạch và đảm bảo thực hiện các cuộc đánh giá nội bộ hệ thống.

- Góp ý với Ban Giám đốc Nhà máy về các vấn đề liên quan đến sự phù hợp

với các yêu cầu luật định và yêu cầu khác.

- Trợ giúp Ban Giám đốc trong việc thực hiện các cuộc họp xem xét lãnh đạo

định kỳ và khi có yêu cầu.

- Hàng năm hoặc khi có yêu cầu, Đại diện lãnh đạo trình ngân sách và các đề

nghị chương trình quản lý do Phụ trách ATSKNN soạn thảo.

- Đảm bảo cung cấp các khóa đào tạo về ATSKNN cho nhân viên được thực

hiện.

- Đảm bảo các dữ liệu được duy trì và cập nhật mọi lúc.

- Đề xuất các đề nghị cải tiến.

 Phụ trách An toàn và Sức khỏe

- Chịu trách nhiệm về HTQL ATSKNN trong Nhà máy.

- Đảm bảo việc đánh giá các mối nguy hại và rủi ro được thực hiện và cập nhật

theo yêu cầu của hệ thống.

- Tổ chức các khóa đào tạo về an toàn cho nhân viên bao gồm: sơ cấp cứu, cách

sử dụng và bảo quản các trang thiết bị bảo vệ cá nhân...

- Tổ chức thực tập sơ cấp cứu tại công ty.

- Phối hợp với Phụ trách môi trường tổ chức các buổi thực tập các thủ tục đáp

ứng tình huống khẩn cấp bao gồm: PCCC, sự cồ tràn đổ hóa chất,…và đánh giá hiệu

lực của các thủ tục này.

- Phối hợp với Phụ trách môi trường lập sơ đồ thoát hiểm cho văn phòng và nhà

xưởng.

- Cùng với Phụ trách môi trường, đảm bảo các thủ tục về sự chuẩn bị sẵn sàng

và đáp ứng với tình huống khẩn cấp được xem xét mỗi khi xảy ra các sự cố, tai nạn,

tình huống khẩn cấp.

- Đánh giá nhu cầu về nhân lực, thiết bị và điều phối triển khai tại hiện trường

trong tình huống khẩn cấp.

- Đảm bảo sự sẵn sàng có đội ngũ cứu trợ sẵn sàng thay thế cho người bị thong

khi cần thiết.

107

Đồ án tốt nghiệp

- Đề nghị các biện pháp để đảm bảo an toàn và sức khỏe cho nhân viên

- Đảm bảo lịch kiểm tra hệ thống an toàn điện, kiểm tra sức khỏe nhân viên

được thực hiện.

- Thực hiện các công việc được xác định trong các thủ tục và hướng dẫn công

việc của hệ thống ATSKNN.

- Đề xuất các hành động cải tiến lên lãnh đạo (nếu có)

- Báo cáo kết quả thực hiện ATSKNN hàng quý hoặc có xảy ra tai nạn

 Phụ trách môi trường

- Chịu trách nhiệm chung về việc bảo vệ môi trường của công ty

- Đảm bảo viêc đánh giá các khía cạnh và tác động môi trường được thực hiện

và cập nhật theo yêu cầu của HTQLMT.

- Tổ chức các khóa đào tạo cho nhân viên về quản lý các hóa chất nguy hại,

quản lý chất thải… đảm bảo nhân viên thực hiện theo đúng yêu cầu của HTQLMT.

- Đảm bảo các nhà cung ứng được phổ biến các yêu cầu liên quan đến

HTQLMT của công ty.

- Phối hợp với Phụ trách an toàn và sức khoẻ tổ chức các buổi thực tập thủ tục

đáp ứng tình huống khẩn cấp bao gồm: phòng cháy chữa cháy, sự cố tràn đổ hóa

chất,… và đánh giá tính hiệu lực của thủ tục này.

- Cùng với Phụ trách an toàn và sức khỏe, đảm bảo thủ tục chuẩn bị sẵn sàng

và đáp ứng tình huống khẩn cấp được xem xét sau khi xảy ra cháy nổ, tràn đổ hóa

chất, tình huống khẩn cấp.

- Phối hợp với Phụ trách an toàn và sức khỏe lập sơ đồ thoát hiểm cho văn

phòng và phòng lưu mẫu, toàn xưởng.

- Đảm bảo lịch kiểm tra hệ thống phòng cháy chữa cháy được thực hiện.

- Đảm bảo đánh giá môi trường không khí tại công ty được thực hiện .

- Chỉ huy các hoạt động ứng cứu và báo cáo với Đại diện lãnh đạo về tình

huống khẩn cấp.

- Liên hệ với Phụ trách an toàn và sức khỏe để thay thế nhân lực cho các trường

hợp tình trạng khẩn cấp kéo dài.

- Thực hiện các công việc được xác định trong các thủ tục và hướng dẫn công

việc của HTQLMT.

108

Đồ án tốt nghiệp

- Đề xuất việc trang bị các thiết bị cần thiết liên quan đến bảo vệ môi trường.

- Đề xuất các hành động cải tiến lên lãnh đạo (nếu có).

 Thông tin viên

- Đảm bảo các yêu cầu luật định và các yêu cầu khác mà công ty áp dụng được

cập nhật đầy đủ

- Đảm bảo các yêu cầu luật định và yêu cầu khác mà công ty áp dụng được phổ

biến đến các nhân viên liên quan

- Thông tin cho phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe các thông tin từ các

bên liên quan về HTQL của công ty, nếu nhận được

 Thư ký

- Ghi chép biên bản các buổi họp của phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe.

- Phổ biến các biên bản họp cho các thành viên liên quan.

- Ghi chép, chụp hình hoặc quay phim khi xảy ra các tình huống khẩn cấp và

lưu giữ các hồ sơ này.

Để việc quản lý được điều hành có hệ thống, Lãnh đạo Nhà máy xây dựng cơ cấu

tổ chức từ cấp lãnh đạo cao nhất đến các vị trí điều hành trực tiếp. Sơ đồ tổ chức bộ

máy quản lý Nhà máy được cập nhật bởi Phòng Tổ chức nhân sự khi có bất kỳ thay

đổi nào.

Chức năng của từng đơn vị, trách nhiệm và quyền hạn của từng vị trí chức danh

trong Nhà máy cũng được mô tả chi tiết để kiểm soát thích đáng các hoạt động liên

quan. Các chi nhánh xây dựng trách nhiệm quyền hạn của từng đơn vị, từng chức

danh tùy theo cơ cấu tổ chức đã được phê duyệt của chi nhánh.

Giám đốc Công ty là người có thẩm quyền cao nhất trong việc chỉ đạo thực hiện

công tác quản lý chất lượng, sức khỏe, an toàn và môi trường của Công ty. Giám đốc

Công ty chịu trách nhiệm phê duyệt và ban hành các Chính sách và Mục tiêu của

Công ty, đồng thời đảm bảo việc thực hiện các Chính sách và mục tiêu Công ty Bao bì

Biên Hoà.

Giám đốc Công ty bổ nhiệm một Đại diện lãnh đạo về HTQL (QMR) nằm trong

thành phần Ban Giám đốc Công ty. Ngoài trách nhiệm chuyên môn, QMR là người

trực tiếp điều hành và chịu trách nhiệm trước Giám đốc Công ty về việc thiết lập và

duy trì HTQL.

109

Đồ án tốt nghiệp

Phòng Kỹ thuật cơ điện là đầu mối thực hiện các nghiệp vụ chuyên môn nhằm

đảm bảo HTQL được triển khai có hiệu quả, duy trì và cải tiến liên tục.

Nhận xét:

Qua sơ đồ tổ chức của phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe cho thấy tuy

chung một phòng nhưng có hai bộ phận khác nhau, mỗi bên đều có một trách nhiệm

và vai trò riêng đối với từng lĩnh vực. Chính vì sự phân chia như vậy đã làm tốn chi

phí, nguồn lực cũng như sự cồng kềnh trong hệ thống tài liệu. Tuy nhiên, hệ thống có

cơ cấu từ cao đến thấp nên Giám đốc công ty là người có thẩm quyền cao nhất và chịu

trách nhiệm về Chính sách và Mục tiêu của công ty, điều này giúp Ban lãnh đạo luôn

nắm bắt được tình hình của các HTQL và đảm bảo việc có sẵn các nguồn lực cần thiết

cho việc duy trì và cải tiến HTQLMT.

 Đào tạo, nhận thức và năng lực

Để thực hiện thành công HTQLMT theo tiêu chuẩn ISO 14001, vấn đề đào tạo

nhận thức cho công nhân viên ở tất cả các phòng ban là rất quan trọng và cần đặc biệt

chú ý. Các kế hoạch đào tạo hằng năm đều được giám đốc phê duyệt.

Nội dung các huấn luyện đào tạo: thường bao gồm hai phần là huấn luyện đào

tạo chung; huấn luyện đào tạo về môi trường:

Huấn luyện đào tạo chung

- Yêu cầu pháp luật

- Quy định làm việc

- Các chính sách của công ty: chính sách môi trường, chính sách an toàn và sức

khỏe lao động, chính sách chất lượng.

- Qui định an toàn chung

- Phòng cháy chữa cháy

- Biện pháp sơ cấp cứu

- An toàn khi sử dụng máy và sử dụng hóa chất

Huấn luyện đào tạo về môi trường

- Khía cạnh và các tác động môi trường đáng kể hay tiềm ẩn tại nơi làm việc,

chương trình quản lý môi trường, các thủ tục có liên quan đến vị trí làm việc, hướng

dẫn công việc.

- Thủ tục đáp ứng tình trạng khẩn cấp

110

Đồ án tốt nghiệp

- Hậu quả tiềm ẩn nếu đi lệch thủ tục hoạt động đã quy định

- Thủ tục hoạt động: quản lý chất thải, khí thải, nước thải, bảo tồn tài nguyên,

quản lý hóa chất đặc biệt là chất thải nguy hại.

- Các thủ tục môi trường, các tài liệu liên quan HTQLMT

- Vai trò và trách nhiệm của mọi người trong việc áp dụng hệ thống.

Nhận xét:

Thủ tục đào tạo, nhận thức, năng lực được đáp ứng theo thủ tục của ISO

9001:2008. Kết hợp đào tạo chung cho hai hệ thống ISO giúp công ty tiết kiệm thời

gian, chi phí và nguồn lực.

 Thông tin liên lạc

Trao đổi thông tin nội bộ

Thông tin nội bộ trong Công ty được thực hiện bằng những cách thức sau:

- Nhà máy đã tiến hành lắp đặt hệ thống thông tin liên lạc nội bộ giữa các bộ

phận trên máy tính (kế hoạch làm việc theo tuần, lịch họp, tiến độ và báo cáo mỗi

ngày...của mỗi thành viên chịu trách nhiệm lớn nhất trong mỗi bộ phận ).

- Luân chuyển các hồ sơ, báo cáo v.v… giữa các phòng/xưởng, được xác định

cụ thể trong các quy trình hay hướng dẫn làm việc tương ứng.

- Họp giao ban của Công ty.

- Bảng thông báo nội bộ, khi cần thiết.

- Email...

Nội dung thông tin gồm có

- Chính sách môi trường.

- Khía cạnh môi trường, tác động môi trường.

- Chương trình quản lý môi trường.

- Chỉ tiêu, mục tiêu.

- Kiến thức tổng quát về môi trường.

- Kết quả đánh giá nội bộ.

- Kết quả đánh giá HTQLMT.

Các thông tin khác có liên quan đến hoạt động môi trường, Ban môi trường nhận

thông tin, giải quyết và trả lời bằng phương tiện thích hợp cho ban lãnh đạo.

111

Đồ án tốt nghiệp

Trao đổi thông tin với bên ngoài

Thông tin chính thức giữa Công ty và cơ quan bên ngoài Công ty là các văn bản

do Ban Giám đốc Công ty hoặc người được uỷ quyền cho từng loại thông tin cụ thể

ký và được lưu giữ, kiểm soát bởi Văn thư Công ty.

Giám đốc Công ty hay người được Giám đốc Công ty ủy quyền trong từng

trường hợp cụ thể là người đưa ra các thông cáo báo chí.

Các khía cạnh môi trường đáng kể của công ty chỉ có sự đồng ý của đại diện

quản lý môi trường mới được phép thông tin ra ngoài.

Tài liệu của HTQL và các tài liệu tham khảo cần thiết luôn được công bố rộng

rãi bằng các hình thức bản giấy và trên mạng nội bộ của Công ty. Phòng Kỹ thuật Cơ

điện là phòng chức năng có trách nhiệm phổ biến, giải thích mọi vấn đề về HTQL của

CBCNV và các bên quan tâm.

Tuỳ theo công việc, dự án mà Công ty sẽ xem xét các nguồn thông tin tư vấn từ bên

ngoài qua các cơ quan chức năng và các đơn vị tư vấn. Việc trao đổi, cập nhật các thông

tin liên quan đến công tác Môi trường được thực hiện thông qua chức năng phòng Kỹ

thuật Cơ điện bao gồm nhưng không giới hạn công tác đánh giá rủi ro, phối hợp kiểm

soát rủi ro, ứng cứu sự cố, chia sẻ các bài học kinh nghiệm từ các tai nạn, sự cố…

Nhận xét:

Hệ thống thông tin liên lạc nội bộ cũng như thông tin ngoài của công ty được

thiết lập đảm bảo được việc các cán bộ công nhân viên có thể cập nhật, nắm bắt được

những thay đổi cũng như những văn bản, thông báo mới của Công ty. Việc này còn

giúp các phòng ban có liên quan trao đổi thông tin với nhau một cách nhanh chóng khi

xảy ra tình trạng bất thường hoặc khẩn cấp trong quá trình sản xuất, giúp giải quyết

nhanh chóng, tránh kéo dài gây ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm cũng như người

lao động. Ngoài hệ thống thông tin nội bộ, các thông tin chính thức với công ty bên

ngoài đều được lưu giữ và kiểm soát, giúp công ty hoàn thành tốt các yêu cầu cũng

như việc thay đổi mẫu mã...điều này giúp công ty tăng uy tính, hình ảnh và sản lượng

sản phẩm.

 Kiểm soát tài liệu

Công ty đã thiết lập, thực hiện và duy trì các thủ tục, sổ tay môi trường:

- Thủ tục xác định và đánh giá khía cạnh môi trường.

112

Đồ án tốt nghiệp

- Thủ tục thông tin liên lạc.

- Thủ tục quản lý chất thải, nước thải.

- Thủ tục quản lý hóa chất.

- Thủ tục kiểm soát tài liệu.

- Thủ tục sự chuẩn bị sẵn sàng và đáp ứng tình trạng khẩn cấp.

Khi có tài liệu mới, tài liệu được điều chỉnh hoặc biên soạn lại, Nhà máy đều có

các cách thức kiểm soát việc phân phối, kiểm soát dữ liệu điện tử, tài liệu bên ngoài

và kiểm soát việc hủy bỏ tài liệu/hồ sơ như:

- Tất cả các tài liệu áp dụng trong Nhà máy đều được đưa lên mạng nội bộ cho

mọi người sử dụng. Đại diện lãnh đạo chịu trách nhiệm đảm bảo các tài liệu này được

cập nhật.

- Tất cả các yêu cầu sao chép tài liệu phải trình cho Đại diện lãnh đạo và các tài

liệu sao chép đều phải đóng dấu “Tài liệu được kiểm soát” bằng mực đỏ.

- Tất cả các dữ liệu điện tử phát sinh trong quá trình làm việc, hoạt động được

Trưởng phòng hoặc Đại diện lãnh đạo xem xét và phê duyệt trước khi ban hành.

- Tài liệu có nguồn gốc bên ngoài cần thiết cho việc hoạch định và điều hành

HTQLMT đều được cất giữ riêng và kiểm soát việc phân phối.

- Các tài liệu lỗi thời nhưng cần thiết được duy trì trên mạng nội bộ với dấu

hiệu “Tham khảo” tất cả các tài liệu/ hồ sơ ở bất kỳ cấp độ nào khi muốn hủy bỏ cũng

phải tham khảo ý kiến của ban Môi trường.

- Khi xử lý hồ sơ phải đồng thời có mặt: người quản lý hồ sơ, người trong cùng

đơn vị được người Phụ trách đơn vị chỉ định và nhân viên phòng Tổ chức hành chánh.

Sau khi kiểm tra, nếu đúng là hồ sơ được duyệt xử lý thì tiến hành xử lý và tất cả

thành viên có mặt và thành viên tiến hành xử lý cùng ký vào Biên bản xử lý hồ sơ hết

thời hạn sử dụng.

- Biên bản xử lý được lập thành 03 bản: 01 bản do người quản lý hồ sơ lưu lại,

01 bản dán vào tập đựng hồ sơ đã xử lý và 01 bản do phòng Tổ chức hành chánh lưu

giữ.

Phương pháp xử lý: lưu kho hồ sơ hết thời hạn lưu giữ sử dụng, kho này do phòng Tổ

chức hành chánh quản lý (để riêng hồ sơ đã được xử lý ra từng năm).

113

Đồ án tốt nghiệp

Nhận xét:

Việc lưu trữ hồ sơ, tài liệu của công ty phù hợp với điều khoản của Hệ thống ISO

14001:2004 và OHSAS 18001:2007. Công ty có sử dụng các con dấu làm dấu hiệu

nhận biết thích hợp nhằm tránh xảy ra tình trạng lưu trữ sai, sử dụng vô tình các tài

liệu lỗi thời bằng việc sử dụng khu vực lưu trữ riêng giữa các văn bản, hồ sơ quản lý

theo từng năm...Việc này giúp các hồ sơ, tài liệu luôn được lưu trữ một cách khoa học

và dễ dàng, thuận tiện trong việc sử dụng.

 Chuẩn bị sẵn sàng và đáp ứng tình trạng khẩn cấp.

Công ty xác định các mối nguy hại có rủi ro cao và thiết lập các biện pháp phòng

ngừa, khắc phục trong các trường hợp khẩn cấp sau:

- Cháy nổ

- Tràn đổ hóa chất

- Xác định chất dễ cháy nổ, cách ly, kiểm soát

- Theo dõi kiểm soát khi bơm bồn dầu, nước thải

- Ứng phó sự cháy nổ:

Phương tiện: bồn nước, bình chữa cháy các loại.

Huấn luyện thoát hiểm: mỗi năm huấn luyện 3 đợt ( 2 lần do đội PCCC của công ty, 1

lần do cơ quan PCCC bên ngoài)

- Thực hiện sơ tán toàn Nhà máy.

Nhận xét:

Công ty thống nhất mã theo ISO 9001:2008 để dễ dàng hơn trong việc quản lý tài

liệu, hồ sơ. Thực hiện công tác đào tạo nhận thức, nhân lực, đánh giá nội bộ, kiểm

soát tài liệu, hồ sơ theo các thủ tục của ISO 14001:2004. Điều này giúp tiết kiệm chi

phí, thời gian và nguồn nhân lực. Các trường hợp khẩn cấp xảy ra cũng được ứng phó

khắc phục kịp thời.

Hiện nay sổ tay môi trường - một công cụ để thông tin tới khách hàng và các bên

hữu quan về HTQLMT của công ty chưa được cập nhật các mục tiêu, chỉ tiêu và

chương trình hành động mới hơn.

3.1.1.5. Kiểm tra và hành động khắc phục

 Giám sát và đo đạc

114

Đồ án tốt nghiệp

Ban môi trường cần lập kế hoạch theo dõi các mục tiêu chỉ tiêu, các chỉ số đo

kiểm tra định kỳ và các yêu cầu khác theo luật pháp trong HTQLMT

Các mục cần giám sát và đo là:

- Không khí.

- Nước thải.

- Tiếng ồn.

- Chất thải rắn.

- Chương trình quản lý môi trường.

- Tính khả thi của hệ thống.

- Sự tuân thủ pháp luật .

- Thực hiện các trách nhiệm được giao.

- Các đối phó với tình trạng khẩn cấp.

Ban lãnh đạo cùng đại diện môi trường dụa trên các kết quả đo lường để đưa ra

hoạt động cải thiện phù hợp với hiện trạng của Công ty. Công ty tiến hành Báo cáo

giám sát môi trường 2 kỳ/năm (4 kỳ quan trắc các chỉ tiêu môi trường/năm) nhằm

đảm bảo giám sát các chỉ tiêu một cách chặt chẽ, từ đó trách được các sự cố về môi

trường.

Nhận xét:

Thực tế có nhiều mục chưa được giám sát và đo đạc thường xuyên: như tính khả

thi của HTQLMT, thực hiện các trách nhiệm được giao...Báo cáo giám sát môi trường

của Nhà máy về nước thải và khí thải tại một vài kỳ quan trắc còn sơ sài, chỉ nói

chung, không đi sâu vào cụ thể nguồn gốc ô nhiễm, biện pháp khắc phục, cải tiến hay

các chỉ tiêu đo đạc theo từng đợt không theo một danh mục cụ thể, có kỳ đo chỉ tiêu

này nhưng có kỳ lại không đo, từ đó gây khó khăn trong việc nắm bắt xu hướng tăng

hay giảm của các vấn đề môi trường trong một năm hoặc qua các năm.

 Sự không phù hợp, khắc phục và phòng ngừa

Khi phát hiện sự không phù hợp hoặc khả năng tiểm ẩn gây ra sự không phù hợp

(chẳng hạn như sự không hiệu quả của hệ thống Môi trường, các hoạt động hoặc quá

trình có thể ảnh hưởng đến Môi trường,…) mọi nhân viên đều có trách nhiệm báo cáo

đến Trưởng đơn vị/bộ phận liên quan/ĐDLĐ hành động cần khắc phục/phòng ngừa

nhằm tìm ra biện pháp giải quyết.

115

Đồ án tốt nghiệp

Thông tin về sự không phù hợp là:

- Kết quả của các đợt đánh giá nội bộ;

- Các báo cáo đột xuất từ CBCNV trong Công ty;

- Đánh giá của bên ngoài về hệ thống quản lý Môi trường ;

- Thông tin khiếu nại của khách hàng, cộng đồng dân cư xung quanh liên quan

đến sự không phù hợp;

- Đánh giá mức độ không phù hợp:

- Nặng: Sự không phù hợp liên quan đến hệ thống văn bản hoặc thực hiện

không đúng văn bản có tính hệ thống.

- Nhẹ: Sự không phù hợp liên quan đến việc không thực hiện đúng văn bản

nhưng không gây ra hậu quả lớn và không có tính hệ thống.

- Khuyến cáo: Sự không phù hợp chỉ xảy ra 1 hoặc 2 lần do sơ suất khi làm

việc.

Thủ tục này được xem xét lại sau 3 năm, khi có thay đổi hoạt động hay khi cần.

Nhận xét:

Công ty đã thiết lập, thực hiện và duy trì tốt các thủ tục liên quan đến sự không

phù hợp thực tế và tiểm ẩn. Lưu đồ về sự không phù hợp, khắc phục, phòng ngừa đều

được xem xét, cải tiến liên tục và đảm bảo sẽ thay đổi nếu sự thay đổi đó cần thiết đối

với tài liệu HTQLMT. Cho đến nay, việc áp dụng tại công ty luôn đạt được kết quả tốt

và được xử lý một cách nhanh chóng tránh xảy ra tình trạng nghiêm trọng hơn làm

ảnh hưởng đến quá trình sản xuất và sức khỏe của công nhân.

3.1.1.6. Xem xét của lãnh đạo

Ban lãnh đạo công ty định kỳ xem xét HTQLMT hàng năm, xem xét các KCMT

của các hoạt động, sản phẩm, xác định các khía cạnh môi trường đánh kể nhằm cải

tiến, thay đổi, điều chỉnh chính sách môi trường, mục tiêu chỉ tiêu môi trường.

Hằng năm, ban lãnh đạo cùng các đại diện môi trường có cuộc họp xem xét đánh

giá hiệu quả hoạt động môi trường và kết quả của các quá trình thực hiện HTQLMT

của mình để đưa ra mục tiêu và định hướng cải tiến. Xác định những thiếu sót tồn tại

và tìm ra nguyên nhân khắc phục.

3.1.2 Kết quả khảo sát nhận thức về môi trường của CBCNV

Theo kết quả tính toán số lượng phiếu tiến hành khảo sát tại Chương Mở Đầu,

116

Đồ án tốt nghiệp

nghiên cứu đã tiến hành điều tra với số lượng phiếu là 100 phiếu. Tuy nhiên, trong

quá trình tiến hành điều tra khảo sát gặp một số khó khăn, hạn chế không nhỏ ảnh

hưởng đến kết quả của công tác khảo sát như: phiếu trắng, người lao động không trả

lời đủ các thông tin cần thiết...nên số phiếu thu về là 84 phiếu. Mẫu này tuy có phạm

vi giới hạn, nhưng đủ đối với quy mô của một đề tài cá nhân và hoàn toàn không có

tính chất bắt buộc đối với đối tượng tham gia vốn có động cơ thực tế còn thấp trong

lĩnh vực nghiên cứu khoa học.

3.1.2.1. Thâm niên và vị trí làm việc

Trong đó, thời gian làm việc và bộ phận công tác đóng vai trò quan trọng trong

việc đánh giá nhận thức cũng như nhận biết các mối nguy tại bộ phận làm việc để từ

đó đánh giá được kết quả đào tạo của Nhà máy.

Bảng 3.2. Số công nhân được phân loại theo thời gian làm việc

Phân loại CN < 1 năm Từ 1 - 3 năm Từ 3 - 5 năm > 5 năm

Số người 32 14 26 12

Bảng 3.3. Số công nhân được phân loại theo bộ phận công tác

Bộ phận làm việc Máy giấy In Flexo Máy Bế

3.1.2.2. Phát sinh chất thải rắn

Số người 18 15 Dán, Đóng Kim 29 22

Chất thải rắn phát sinh trong quá trình hoạt động có ảnh hưởng lớn đến vấn đề

môi trường của Nhà máy.

Bảng 3.4. Kết quả khảo sát công nhân làm việc theo từng bộ phận về chất thải phát

sinh trong quá trình sản xuất:

Bộ phận làm việc Máy giấy In Flexo Máy Bế

Tỷ lệ trả lời đúng (%) 78,2 85,7 Dán, Đóng Kim 73,5 75,8

Kết quả đa phần người lao động đều nhận thức được tại bộ phận làm việc của họ

sẽ phát sinh loại chất thải gì, điều này cho thấy hiệu quả tốt của công tác đào tạo về

việc phân biệt các chất thải nguy hại, không nguy hại tại Nhà máy. Trong đó, tại bộ

phận In Flexo là bộ phận có tỉ lệ trả lời đúng cao nhất và bộ phận Dán, Đóng kim có tỉ

lệ trả lời đúng thấp nhất nhưng nhìn chung vẫn đạt mức trên 70%.

117

Đồ án tốt nghiệp

Không chỉ riêng tại khu vực làm việc riêng của mình, có 71% công nhân nhận

thức đúng về công đoạn sản xuất nào phát sinh nhiều chất thải nhất.

3.1.2.3. Nhận thức khi tham gia các lớp đào tạo huấn luyện do Nhà máy tổ chức

Các lớp đào tạo về Môi trường Nhà máy tổ chức đóng một vai trò hết sức quan

trọng trong việc nâng cao ý thức của người lao động về việc bảo vệ môi trường trong

khu vực Nhà máy, giúp người lao động xác định được các khía cạnh môi trường tại bộ

phận mình làm việc...Người lao động cần nhân thức rõ vai trò này mà tham gia vào

các lớp học. Đồng thời góp ý chô công tác đào tạo Nhà máy để giúp chương trình đào

tạo thiết thực hơn, có chất lượng cao hơn, ít tốn kém mà vẫn thu được kết quả như

mong muốn.

Nhà máy đã tiến hành các khóa đào tạo về Môi trường cho CBCNV và các khóa

học này thường kéo dài 1 - 2 buổi và chia theo đối tượng tham gia. Các công nhân

mới vào làm sẽ tiến hành sản xuất một thời gian vì Nhà máy đợi đủ người mới tiến

hành đào tạo chung 1 lần.

Bảng 3.5. Kết quả khảo sát về nhận thức tham gia các lớp đào tạo huấn luyện

Đã tham gia Không muốn tham gia

Muốn tham gia khi có tổ chức 4 0 Số người 80

4,8 0 Tỷ lệ (%) 95,2

Số lượng CBCNV tham gia các khóa về ATLĐ chiếm 80%. Tuy nhiên, trong số

phiếu khảo sát thì có 4 người chưa tham gia vào các khóa đào tạo về ATLĐ do mới

vào làm trong Nhà máy và đang đợi các khóa đào tạo để có thể tham gia.

3.1.2.4. Nhận thức về các vấn đề Môi trường của Nhà máy khi áp dụng ISO 14001

Việc tự giác về các vấn đề Môi trường của công nhân là vấn đề mà nhà máy cần

quan tâm. Vấn đề giữ vệ sinh Môi trường cho Nhà máy là trách nhiệm chung của mỗi

cá nhân khi tham gia lao động, sản xuất.

118

Đồ án tốt nghiệp

Hình 3.4. Biểu đồ thể hiện kết quả khảo sát về trách nhiệm giữ về sinh Môi trường

của Nhà máy đối với CBCNV.

Sau khi tiến hành điều tra khảo sát, kết quả thu về chiếm 56% CBCNV nhận thức

được trách nhiệm giữ vệ sinh môi trường của Nhà máy là trách nhiệm của mỗi các

nhân. Tuy nhiên, 44% cho rằng việc giữ về sinh không thuộc về trách nhiệm của mình

mà thuộc về các bộ phận khác: 3% cho rằng đó là trách nhiệm của Quản đốc, 7% là

trách nhiện của phòng ATMT và 18% là trách nhiệm của lao công. Qua kết quả điều

tra cho thấy, nhận thức về trách nhiệm về môi trường của công nhân nhà máy chưa

cao, còn nhiều hạn chế vì đa phần người lao động thuộc đối tượng lao động phổ thông

nên họ chỉ cần quan tâm tới công việc mình đang phụ trách mà ít quan tâm đến vấn đề

môi trường.

Sau khi áp dụng hệ thống ISO 14001:2004, Nhà máy tiến hành thực hiện các biện

pháp để giải quyết và hạn chế vấn đề về nước thải, khí thải và chất thải rắn. Kết quả

nhận xét của CBCNV về vấn đề môi trường như sau:

119

Đồ án tốt nghiệp

Hình 3.5. Biểu đồ nhận xét của CBCNV về Môi trường Nhà máy khi áp dụng ISO

14001:2004

Đa phần số phiếu khảo sát đều cho rằng các vấn đề môi trường sau khi tiến hành

thực hiện các biện pháp như xây dựng hệ thống xử lý nước thải, khí thải, nhà chứa rác

thải tập trung nằm ở mức rất tốt (12%) và tốt (48%). Tuy nhiên vẫn có 20% CBCNV

cho rằng kết quả thực hiện chỉ đạt mức bình thường và 3% cho rằng các biện pháp

trên chưa thực sự hiệu quả.

75% người lao động yêu cầu tăng cường bảo trì, bảo dưỡng máy In flexo để giảm

thiểu lượng mực sử dụng, 21% cho rằng cần tăng cường tần suất thu gom rác tại máy

cắt và bế giấy và 4% đề xuất các biện pháp khác.

Người lao động khi làm việc tại bộ phận của mình, có 78% nhận thức được đầy

đủ các yếu tố môi trường cần phải cải thiện và vẫn còn 22% chưa nhận thức được đầy

đủ. Qua kết quả khảo sát trên cho thấy, công tác tuyên truyền, đào tạo của Nhà máy

tương đối tốt.

Ngoài công việc tham gia sản xuất, CBCNV Nhà máy còn được tham gia các hoạt

động tập thể hoặc cá nhân về vấn đề bảo vệ môi trường.

Bảng 3.6. Kết quả khảo sát về việc tham gia các hoạt động môi trường tại Nhà máy.

> 2 hoạt động 1 - 2 hoạt động Chưa tham gia

58 19 7 Số người

69 22,6 8,4 Tỷ lệ (%)

120

Đồ án tốt nghiệp

3.2. Đánh giá hiệu quả Hệ thống quản lý ATSKNN OHSAS 18001:2007

3.2.1. Đánh giá hệ thống văn bản tài liệu

3.2.1.1. Chính sách

 Cam kết của lãnh đạo

Tại Sovi, vấn đề An toàn, Sức khỏe và Nghề nghiệp của toàn thể nhân viên, các

đơn vị tư vấn, nhân sự của bên thứ ba và nhân sự của chủ đầu tư luôn được xem là vấn

đề quan trọng hàng đầu, vì thế Công ty luôn chú trọng:

1. Việc quản lý an toàn, sức khỏe là yếu tố bắt buộc ngang bằng với việc sản xuất và

lợi ích công ty; trong bất kỳ tình huống bất cập nào, an toàn luôn được ưu tiên

hằng đầu.

2. Việc quản lý an toàn sức khỏe một cách hiệu quả là trách nhiệm của cấp quản lý

và toàn thể nhân viên hưởng ứng thực hiện.

3. Khắc phục tức thời tại những nơi có nguy cơ xảy ra tai nạn lao động.

4. Bố trí con người và tài lực cần thiết để thực hiện và duy trì cơ cấu tổ chức an toàn,

sức khỏe một các hiệu quả.

5. Thông báo rộng rãi chính sách bảo vệ An toàn, Sức khỏe và Nghề nghiệp cho tất

cả thành viên trong công ty hiểu rõ tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn lao

động.

6. Liên tục nâng cao kiến thức, kỹ năng và trách nhiệm của cán bộ công nhân viên

trong công ty hiểu rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ khi lao động.

7. Cam kết cải tiến hệ thống quản lý An toàn, Sức khỏe và Nghề nghiệp một cách

liên tục.

121

Đồ án tốt nghiệp

 Chính sách An toàn Sức khỏe Nghề nghiệp OHSAS 18001:2007

TỔNG CÔNG TY CÔNG NGHIỆP THỰC PHẨM ĐỒNG NAI

CÔNG TY CỔ PHẦN BAO BÌ BIÊN HOÀ

CHÍNH SÁCH AN TOÀN - SỨC KHOẺ- NGHỀ NGHIỆP

Chính sách An toàn - Sức khoẻ - Nghề nghiệp của Công ty Cổ phần Bao bì Biên

Hoà (SOVI) nhằm ngăn ngừa và tiến tới đảm bảo không có các thiệt hại về Con

người, Tài sản trong các hoạt động sản xuất bao bì carton, offset và hướng tới sự

thoả mãn nhu cầu ngày càng cao của khách hàng về một sản phẩm thân thiện với

môi trường, chất lượng và giá cạnh tranh.

Để đạt được mục tiêu trên, SOVI cam kết thiết lập và duy trì Hệ thống Quản lý

An toàn - Sức khoẻ - Nghề nghiệp đảm bảo:

- Phù hợp với các yêu cầu trong tiêu chuẩn nội bộ và pháp luật liên quan.

- Đáp ứng các yêu cầu của Hệ thống An toàn - Sức khoẻ - Nghề nghiệp theo Tiêu

chuẩn OHSAS 18001:2007.

- Tạo dựng một môi trường làm việc an toàn cho nhân viên công ty, khách hàng,

nhà thầu và các bên hữu quan.

- Kiểm soát các yếu tố nguy hiểm có thể gây tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp,

thiệt hại tài sản, tổn thất sản xuất.

- Hằng năm tổ chức đánh giá định kỳ về tiến độ của các kế hoạch và hiệu quả

thực hiện, nhằm vào các khuyết điểm sai sót mà tiến hành khắc phục cải tiến, để

đạt được mục đích về sự cải tiến liên tục.

Mọi tập thể, cá nhân trong SOVI có trách nhiệm cùng Lãnh đạo các cấp xây

dựng và duy trì nền văn hoá An toàn - Chất lượng - Hiệu quả để thực hiện thành

công chính sách này

Thành phố Biên Hoà, ngày … tháng … năm ….

GIÁM ĐỐC

Lê Quốc Tuyên

122

Đồ án tốt nghiệp

Nhận xét:

Cho đến thời điểm này, Chính sách OH&S của công ty vẫn chưa thể hiện đầy đủ

về bản chất, quy mô và mức độ rủi ro OH&S của công ty, chưa đưa ra được khuôn

khổ cho việc đề xuất và xét soát các mục tiêu OH&S. Ngoài ra, công ty nên xem xét

việc đảm bảo nâng cao ý thức của CBCNV, đặc biệt là đối tượng Công nhân làm việc

trực tiếp và lâu dài trong quá trình sản xuất về tầm quan trọng của việc sử dụng các

thiết bị bảo hộ lao động nhằm tạo một môi trường làm việc an toàn.

Tuy nhiên, Chính sách OH&S vẫn thể hiện được đầy đủ sự cam kết cải tiến liên

tục HTQL ATSKNN, cam kết tối thiểu tuân thủ các yêu cầu pháp luật và yêu cầu

khác, cam kết ngăn ngừa các tổn thương, bệnh tật và cải tiến thường xuyên việc quản

lý OH&S và các kết quả hoạt động OH&S. Công ty đã tiến hành phổ biến cho toàn

thể công nhân viên đang làm việc dưới sự kiểm soát của nhà máy, công bố Chính sách

trên mạng nội bộ, Internet hoặc ghi đính kèm với thư điện tử, tổ chức các buổi họp để

truyền đạt và giải thích cho các đại diện phòng/ban và bộ phận, được xem xét định kỳ

để đảm bảo Chính sách vẫn thích đáng và phù hợp với tổ chức.

3.2.1.2. Lập kế hoạch

 Kế hoạch để xác định nguy hiểm, đánh giá rủi ro và kiểm soát rủi ro

Các mối nguy tại Nhà máy được xác định theo phương pháp tiếp cận quá trình.

Trước hết mỗi bộ phận liệt kê tất cả các hoạt động, sản phẩm có rủi ro tác động đến

sức khỏe an toàn và sức khỏe công nhân viên và khách tham quan. Tại một số bộ phận

tuy hoạt động giống nhau nhưng mức độ rủi ro của mỗi loại hình ở mỗi nơi khác nhau.

Và mỗi phòng ban sẽ dự trên bảng điểm đánh giá rủi ro chung của toàn công ty để

chấm điểm và từ đó nhận diện được các mối nguy hại.

123

Đồ án tốt nghiệp

Bảng 3.7. Một số Khía cạnh nguy hại tại Nhà máy

Công đoạn Tác động Độ rủi ro Xếp loại Khía cạnh nguy hại Đối tượng ảnh hưởng Tần suất xảy ra Biện pháp kiểm soát Mức độ nghiêm trọng

Máy cắt/bế Ép, cắt vào tay 3 1 3 M Dập tay, tay bị cắt

Các loại máy Kim đâm vào tay Bị thương 2 2 4 M Nhân viên thao tác Nhân viên thao tác

Gây khó chịu 1 2 2 L

Dán keo Nhân viên thao tác Bị bỏng 2 2 4 M Mùi hôi Tiếp xúc với nhiệt độ cao Thiết kế nút thao tác bằng 2 tay Dựa theo quy trình thao tác an toàn Đeo khẩu trang Mang găng tay, khung bảo hộ

Ghi chú

Độ rủi ro = Mức độ nghiêm trọng * Tần suất xảy ra

Độ rủi ro từ 1 - 2: xếp loại thấp - Low (L)

Độ rủi ro từ 3 - 4: xếp loại trung bình - Medium (M)

Độ rủi ro từ 6 - 9: xếp loại cao - High (H)

124

Đồ án tốt nghiệp

Nhận xét:

Việc xác định các mối nguy có ý nghĩa quan trọng vì nó giúp xây dựng kế hoạch,

biện pháp giảm thiểu rủi ro phù hợp với quy mô và hoạt động của Công ty Sovi. Tuy

nhiên, phương pháp sử dụng để xác định mối nguy của Nhà máy hiện nay là phương

pháp mang tính định tính và áp dụng cho việc xác định mối nguy trong trường hợp

khẩn cấp vì vậy chưa đi sâu vào cụ thể và chưa thể đánh giá đầy đủ các mối nguy

trong điều kiện bình thường. Xác định các mối nguy cần xét đến lượng dung môi sử

dụng, hóa chất, các nguyên nhân cơ học và lý học, để xác định được các yếu tổ này

cần sử dụng phương pháp đánh giá rủi ro kết hợp và áp dụng mô hình đánh giá rủi ro

kết hợp dựa trên liều lượng, thời gian tiếp xúc, độ tuổi, giới tính, thể trọng và thời

gian làm việc. Với phương pháp này sẽ xác định được các mối nguy tiềm ẩn có thể

ảnh hưởng đến người vận hành khi tiếp xúc trong một thời gian dài từ đó có thể đề ra

các mục tiêu, chỉ tiêu và chương trình phù hợp. Bên cạnh đó, việc hoàn thiện các yêu

cầu theo các điều khoản của OHSAS 18001:2007 cũng cần phải thực hiện song song.

Vì tương ứng với những mục tiêu và chỉ tiêu đề ra là các biện pháp, giải pháp khắc

phục và phòng ngừa, giúp công ty đạt được những điều kiện xây dựng HTQL

ATSKNN theo tiêu chuẩn OHSAS 18001:2007.

 Yêu cầu luật pháp và yêu cầu khác

Ngay từ khi thành lập, Nhà máy luôn tìm kiếm các điều luật có liên quan đến an

toàn và sức khỏe do hoạt động sản xuất của mình để đáp ứng việc tuân thủ nghiêm

ngặt các pháp luật của Nhà nước và chính quyền địa phương. Đồng thời công ty luôn

cập nhật những quy định mới để đảm bảo mức độ chấp hành đúng pháp luật.

Cật nhật định kỳ 6 tháng, hay biết được qua dịch vụ pháp lý, các phương tiện

thông tin đại chúng… và khi có thay đổi nội dung văn bản cũ bằng văn bản mới, hay

có văn bản mới, ban môi trường cần cật nhật văn bản mới, hủy bỏ văn bản cũ và thông

tin cho các đơn vị có liên quan để cập nhật văn bản mới và yêu cầu các đơn vị tự hủy

bỏ văn bản cũ và lập theo mẫu bảng cập nhật văn bản pháp luật trong thủ tục này.

Nhận xét:

Nhận thức được việc tuân thủ pháp luật mang lại nhiều lợi ích như: Bảo vệ an

toàn lao động và sức khỏe con người đồng thời tránh những chướng ngại từ các bên

hữu quan và các cơ quan nhà nước. Công ty Sovi đã thực hiện điều khoản này rất tốt.

125

Đồ án tốt nghiệp

Công ty Sovi luôn đặt vấn đề tuân thủ pháp luật lên hàng đầu trong chính sách của

tổ chức mình. Cho đến thời điểm năm 2014, công ty đã chấp hành đúng theo các điều

luật gồm quyết định, luật, QCVN, TCVN và các thông tư, nghị định...liên quan đến

vấn đề môi trường. Ngoài ra còn có chương trình huấn luyện, đào tạo công nhân viên

để tất cả mọi người đều biết và tuân thủ những yêu cầu của luật pháp. Hằng năm công

ty tiến hành đào tạo nhận thức việc chấp hành đúng luật cho các nhân viên mới, sau

mỗi khóa đào tạo đều tiến hành kiểm tra kiến thức chung cho công nhân viên, đối với

các công nhân viên cũ cũng đã tiến hành kiểm tra lại kiến thức định kỳ hằng năm.

 Mục tiêu và chương trình

Để triển khai chính sách ATSKNN, trong từng giai đoạn (thường là hàng năm),

Công ty thiết lập các Mục tiêu cụ thể. Các Mục tiêu luôn nhất quán với Chính sách mà

Công ty đã cam kết. Đối với từng Mục tiêu, Công ty đều xác định các giải pháp thực

hiện (Kế hoạch thực hiện Mục tiêu) trong đó xác định các công việc và các nguồn lực

cần thiết. Các kế hoạch dùng để kiểm soát việc thực hiện Mục tiêu được xem xét trong

các kỳ họp xem xét HTQL của Lãnh đạo để có những điều chỉnh cần thiết.

Mục tiêu chung của Công ty, mỗi đơn vị trong Công ty đều có trách nhiệm xác

định những mục tiêu riêng của đơn vị mình để phấn đấu nhằm đáp ứng ngày một tốt

hơn nhiệm vụ mà đơn vị đảm trách trong quá trình sản xuất kinh doanh của Công ty.

Chỉ tiêu ATSKNN của Công ty được thiết lập dựa trên chính sách và mục tiêu

ATSKNN của Tổng Công ty Công nghiệp Thực phẩm Đồng nai, mục tiêu của Công

ty và việc xem xét các yếu tố khác như kết quả đánh giá các mối nguy hiểm đáng kể,

các quy định bắt buộc về ATSKNN, tình hình sản xuất kinh doanh, các yêu cầu tài

chính…

Các chỉ tiêu ATSKNN chính mà Công ty đề ra bao gồm:

- Giảm 50% tỷ lệ tần suất thương tật (các báo cáo thương tật - chết người,

thương tật mất thời gian, thương tật hạn chế công việc, thương tật điều trị y tế, thương

tật xử lý sơ cứu).

- Tỷ lệ tần suất sự cố (gần xảy ra sự cố, cháy nổ, phương tiện vận tải nhỏ,

phương tiện vận tải lớn, cẩu nâng hàng, tài sản, thiết bị, môi trường, vi phạm nghiêm

trọng về bảo hộ lao động/các quy trình/các luật định).

- Tăng 50% tỷ lệ tần suất báo cáo quan sát sự nguy hiểm tính trên 1 triệu giờ

126

Đồ án tốt nghiệp

làm việc

% báo cáo tình trạng, hành động không an toàn được xử lý xong.

% báo cáo sự cố/thương tật được xử lý xong.

% các hoạt động tuyên truyền về ATSKNN được thực hiện

% hoàn thành việc đánh giá công tác ATSKNN Nhà thầu.

% hoàn thành việc thanh tra an toàn, đánh giá ATSKNN.

Chương trình được Giám đốc Công ty phê duyệt và là cơ sở để các phòng ban

liên quan triển khai, theo dõi và đo lường. Phòng Kỹ thuật Cơ điện có trách nhiệm

tổng hợp tình hình thực hiện Mục tiêu họat động và chỉ tiêu ATSKNN của Công ty

theo định kỳ hàng quý, 6 tháng và 1 năm và báo cáo cho QMR và Ban Giám đốc để

có những hành động khắc phục hay điều chỉnh kịp thời.

Báo cáo tình hình thực hiện mục tiêu của Công ty là một nội dung cần được báo

cáo trong các cuộc họp xem xét của lãnh đạo.

Nhận xét:

Phần lớn chưa các mục tiêu và chỉ tiêu đề ra trong năm 2014 đều chưa rõ ràng và

cụ thể, chưa nói rõ được % báo cáo tình trạng, hành động không an toàn, sự cố/thương

tật, hoạt động tuyên truyền về ATSKNN...được xử lý xong là bao nhiêu. Tuy nhiên,

công ty cũng đã đề ra được mục tiêu và chỉ tiêu về mặt kiểm soát thương tật đem lại

nhiều lợi ích như: tiết kiệm được chi phí để giải quyết các tai nạn lao động, nâng cao

hình ảnh của công ty trong vấn đề an toàn lao động với các bên hữu quan. Công ty

nên tiếp tục cải tiến HTQL ATSKNN và đưa ra các chương trình quản lý cụ thể và

mới hơn để các năm tiếp theo có thể đạt được các chỉ tiêu đề ra.

3.2.1.3. Thực hiện và điều hành

 Cơ cấu tổ chức và trách nhiệm

Hệ thống quản lý ATSKNN được áp dụng cho mọi hoạt động của Nhà máy.

Thành phần Phòng Môi trường - An toàn và sức khỏe của Nhà máy như sau:

127

Đồ án tốt nghiệp

Đại diện lãnh đạo

Phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe

Phụ trách An toàn và Sức khỏe Phụ trách môi trường

Thư ký

Trợ lý phụ trách ATSKNN

Trợ lý phụ trách môi trường

Thông tin viên

Chuyên viên môi trường Chuyên viên ATSK NN

Hình 3.6. Sơ đồ tổ chức phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe

 Đại diện lãnh đạo

- Bảo đảm các HTQLMT và HTQL ATSKNN được thiết lập, thực hiện và duy

trì.

- Báo cáo về chỉ số hoạt động chính của hệ thống cho Ban Giám đốc trong các

cuộc họp.

- Lập kế hoạch và đảm bảo thực hiện các cuộc đánh giá nội bộ hệ thống.

- Góp ý với Ban Giám đốc Nhà máy về các vấn đề liên quan đến sự phù hợp

với các yêu cầu luật định và yêu cầu khác.

- Trợ giúp Ban Giám đốc trong việc thực hiện các cuộc họp xem xét lãnh đạo

định kỳ và khi có yêu cầu.

- Hàng năm hoặc khi có yêu cầu, Đại diện lãnh đạo trình ngân sách và các đề

nghị chương trình quản lý do Phụ trách ATSKNN soạn thảo.

- Đảm bảo cung cấp các khóa đào tạo về ATSKNN cho nhân viên được thực

hiện.

- Đảm bảo các dữ liệu được duy trì và cập nhật mọi lúc.

- Đề xuất các đề nghị cải tiến.

128

Đồ án tốt nghiệp

 Phụ trách An toàn và Sức khỏe

- Chịu trách nhiệm về HTQL ATSKNN trong Nhà máy.

- Đảm bảo việc đánh giá các mối nguy hại và rủi ro được thực hiện và cập nhật

theo yêu cầu của hệ thống.

- Tổ chức các khóa đào tạo về an toàn cho nhân viên bao gồm: ergonomics, sơ

cấp cứu, cách sử dụng và bảo quản các trang thiết bị bảo vệ cá nhân, cách phòng

chống bệnh dịch (nếu có)...

- Tổ chức thực tập sơ cấp cứu tại công ty.

- Phối hợp với Phụ trách môi trường tổ chức các buổi thực tập các thủ tục đáp

ứng tình huống khẩn cấp bao gồm: PCCC, sự cồ tràn đổ hóa chất,…và đánh giá hiệu

lực của các thủ tục này.

- Phối hợp với Phụ trách môi trường lập sơ đồ thoát hiểm cho văn phòng và nhà

xưởng.

- Cùng với Phụ trách môi trường, đảm bảo các thủ tục về sự chuẩn bị sẵn sàng

và đáp ứng với tình huống khẩn cấp được xem xét mỗi khi xảy ra các sự cố, tai nạn,

tình huống khẩn cấp.

- Đánh giá nhu cầu về nhân lực, thiết bị và điều phối triển khai tại hiện trường

trong tình huống khẩn cấp.

- Đảm bảo sự sẵn sàng có đội ngũ cứu trợ sẵn sàng thay thế cho người bị thong

khi cần thiết.

- Đề nghị các biện pháp để đảm bảo an toàn và sức khỏe cho nhân viên.

- Đảm bảo lịch kiểm tra hệ thống an toàn điện, kiểm tra sức khỏe nhân viên

được thực hiện.

- Thực hiện các công việc được xác định trong các thủ tục và hướng dẫn công

việc của hệ thống ATSKNN.

- Đề xuất các hành động cải tiến lean lãnh đạo (nếu có).

- Báo cáo kết quả thực hiện ATSKNN hàng quý hoặc có xảy ra tai nạn

 Phụ trách môi trường

- Chịu trách nhiệm chung về việc bảo vệ môi trường của công ty.

- Đảm bảo viêc đánh giá các khía cạnh và tác động môi trường được thực hiện

và cập nhật theo yêu cầu của HTQLMT.

129

Đồ án tốt nghiệp

- Tổ chức các khóa đào tạo cho nhân viên về quản lý các hóa chất nguy hại,

quản lý chất thải,… đảm bảo nhân viên thực hiện theo đúng yêu cầu của HTQLMT.

- Đảm bảo các nhà cung ứng được phổ biến các yêu cầu liên quan đến

HTQLMT của công ty.

- Phối hợp với Phụ trách an toàn và sức khoẻ tổ chức các buổi thực tập thủ tục

đáp ứng tình huống khẩn cấp bao gồm: phòng cháy chữa cháy, sự cố tràn đổ hóa

chất,… và đánh giá tính hiệu lực của thủ tục này.

- Cùng với Phụ trách an toàn và sức khỏe, đảm bảo thủ tục chuẩn bị sẵn sàng

và đáp ứng tình huống khẩn cấp được xem xét sau khi xảy ra cháy nổ, tràn đổ hóa

chất, tình huống khẩn cấp.

- Phối hợp với Phụ trách an toàn và sức khỏe lập sơ đồ thoát hiểm cho văn

phòng và phòng lưu mẫu, toàn xưởng.

- Đảm bảo lịch kiểm tra hệ thống phòng cháy chữa cháy được thực hiện.

- Đảm bảo đánh giá môi trường không khí tại công ty được thực hiện.

- Chỉ huy các hoạt động ứng cứu và báo cáo với Đại diện lãnh đạo về tình

huống khẩn cấp.

- Liên hệ với Phụ trách an toàn và sức khỏe để thay thế nhân lực cho các trường

hợp tình trạng khẩn cấp kéo dài.

- Thực hiện các công việc được xác định trong các thủ tục và hướng dẫn công

việc của HTQLMT.

- Đề xuất việc trang bị các thiết bị cần thiết liên quan đến bảo vệ môi trường.

- Đề xuất các hành động cải tiến lên lãnh đạo (nếu có).

 Thông tin viên

- Đảm bảo các yêu cầu luật định và các yêu cầu khác mà công ty áp dụng được

cập nhật đầy đủ.

- Đảm bảo các yêu cầu luật định và yêu cầu khác mà công ty áp dụng được phổ

biến đến các nhân viên liên quan.

- Thông tin cho phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe các thông tin từ các

bên liên quan về HTQL của công ty, nếu nhận được.

 Thư ký

- Ghi chép biên bản các buổi họp của phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe.

130

Đồ án tốt nghiệp

- Phổ biến các biên bản họp cho các thành viên liên quan.

- Ghi chép, chụp hình hoặc quay phim khi xảy ra các tình huống khẩn cấp và

lưu giữ các hồ sơ này.

Để việc quản lý được điều hành có hệ thống, Lãnh đạo Nhà máy xây dựng cơ cấu

tổ chức từ cấp lãnh đạo cao nhất đến các vị trí điều hành trực tiếp. Sơ đồ tổ chức bộ

máy quản lý Nhà máy được cập nhật bởi Phòng Tổ chức nhân sự khi có bất kỳ thay

đổi nào.

Chức năng của từng đơn vị, trách nhiệm và quyền hạn của từng vị trí chức danh

trong Nhà máy cũng được mô tả chi tiết để kiểm soát thích đáng các hoạt động liên

quan.

Các chi nhánh xây dựng trách nhiệm quyền hạn của từng đơn vị, từng chức danh

tùy theo cơ cấu tổ chức đã được phê duyệt của chi nhánh.

Giám đốc Công ty là người có thẩm quyền cao nhất trong việc chỉ đạo thực hiện

công tác quản lý chất lượng, sức khỏe, an toàn và môi trường của Công ty. Giám đốc

Công ty chịu trách nhiệm phê duyệt và ban hành các Chính sách và Mục tiêu của

Công ty, đồng thời đảm bảo việc thực hiện các Chính sách và mục tiêu Công ty Bao bì

Biên Hoà.

Giám đốc Công ty bổ nhiệm một Đại diện lãnh đạo về HTQL (QMR) nằm trong

thành phần Ban Giám đốc Công ty. Ngoài trách nhiệm chuyên môn, QMR là người

trực tiếp điều hành và chịu trách nhiệm trước Giám đốc Công ty về việc thiết lập và

duy trì HTQL.

Phòng Kỹ thuật cơ điện là đầu mối thực hiện các nghiệp vụ chuyên môn nhằm

đảm bảo HTQL được triển khai có hiệu quả, duy trì và cải tiến liên tục.

Nhận xét:

Qua sơ đồ tổ chức của phòng Môi trường - An toàn và Sức khỏe cho thấy tuy

chung một phòng nhưng có hai bộ phận khác nhau, mỗi bên đều có một trách nhiệm

và vai trò riêng đối với từng lĩnh vực. Chính vì sự phân chia như vậy đã làm tốn chi

phí, nguồn lực cũng như sự cồng kềnh trong hệ thống tài liệu. Tuy nhiên, hệ thống có

cơ cấu từ cao đến thấp nên Giám đốc công ty là người có thẩm quyền cao nhất và chịu

trách nhiệm về Chính sách và Mục tiêu của công ty, điều này giúp Ban lãnh đạo luôn

131

Đồ án tốt nghiệp

đảm bảo việc có sẵn các nguồn lực cần thiết cho việc duy trì và cải tiến HTQL

ATSKNN.

 Đào tạo, nhận thức và năng lực

Để thực hiện thành công HTQL ATSKNN theo tiêu chuẩn OHSAS 18001:2007,

vấn đề đào tạo nhận thức cho công nhân viên ở tất cả các phòng ban là rất quan trọng

và cần đặc biệt chú ý. Các kế hoạch đào tạo hằng năm đều được giám đốc phê duyệt.

Nội dung các huấn luyện đào tạo: thường bao gồm hai phần là huấn luyện đào

tạo chung; huấn luyện đào tạo về An toàn lao động:

Huấn luyện đào tạo chung

- Quy định làm việc.

- Các chính sách của công ty: chính sách môi trường, chính sách an toàn và sức

khỏe lao động, chính sách chất lượng.

- Qui định an toàn chung.

- Phòng cháy chữa cháy.

- Biện pháp sơ cấp cứu.

- An toàn khi sử dụng máy và sử dụng hóa chất.

Huấn luyện đào tạo về An toàn

- Xác định các mối nguy hiểm, rủi ro tại khu vực làm việc có thể ảnh hưởng đến

ATSKNN.

- Thủ tục đáp ứng tình trạng khẩn cấp

- Hậu quả tiềm ẩn nếu đi lệch thủ tục hoạt động đã quy định

- Các thủ tục ATSKNN, các tài liệu liên quan hệ thống quản lý ATSKNN

- Vai trò và trách nhiệm của mọi người trong việc áp dụng hệ thống.

Nhà máy đảm bảo bất cứ (những) người nào thực hiện các công việc của Nhà máy

hoặc trên danh nghĩa của Nhà máy có khả năng gây ra (các) tác động ATSKNN phải

có đủ năng lực trên cơ sở giáo dục, đào tạo hoặc kinh nghiệm thích hợp và phải duy

trì các hồ sơ liên quan.

Công nhân làm việc >1năm: được huấn luyện kiến thức an toàn - vệ sinh lao động

định kỳ 1 lần/năm (đối với công việc bình thường) và 2 lần/năm đối với công việc

nặng nhọc, nguy hiểm.

Nhà máy xác định các nhu cầu đào tạo tương ứng với các khía cạnh, rủi ro

132

Đồ án tốt nghiệp

ATSKNN và hệ thống quản lý ATSKNN của tổ chức từ đó cung cấp việc đào tạo

hoặc tiến hành các hoạt động khác để đáp ứng các nhu cầu này, và phải duy trì các hồ

sơ liên quan.

Thiết lập, thực hiện và duy trì một (hoặc các) thủ tục để làm cho nhân viên thực

hiện công việc của Nhà máy hoặc trên danh nghĩa của Nhà máy nhận thức được.

Bảng 3.8. Bảng một số mục tiêu chỉ tiêu đào tạo an toàn lao động và phương án hành

động năm 2014

STT Mục tiêu Tiêu chí Phương án thực hiện

Huấn luyện công nhân Đảm bảo 100% công Kế hoạch huấn luyện

hiểu biết về trình tự quản nhân mới vào làm trong công nhân mới vào

01 lý sức khỏe công nhân Nhà máy đều được tuyên Nhà máy, kết hợp

trong thời gian làm việc truyền về trình tự quản lý chung với huấn luyện

tại công ty sức khỏe của nhân viên các nội quy của công ty

Lập kế hoạch huấn

luyện, mời các cơ quan Tuyên truyền các chương bên ngoài đến tuyên Đảm bảo 80% công nhân 02 trình về sức khỏe cho truyền cho công nhân được tuyên truyền. nhân viên Thống kê đánh giá hiệu

quả huấn luyện.

Nhận xét:

Thủ tục đào tạo, nhận thức, năng lực được đáp ứng theo thủ tục của OHSAS

18001:2007. Kết hợp đào tạo chung cho hai hệ thống ISO 14001:2004 giúp công ty

tiết kiệm thời gian, chi phí và nguồn lực.

 Trao đổi thông tin

Quá trình trao đổi thông tin nội bộ vầ thông tin bên ngoài đối với HTQL

ATSKNN được thực hiện bằng những cách thức giống với HTQLMT.

Việc trao đổi thông tin và tư vấn được coi là các yếu tố cần thiết để duy trì HTQL

hoạt động có hiệu quả. Các hình thức trao đổi thông tin và tư vấn ATSKNN trong và

ngoài Công ty bao gồm:

- Hướng dẫn về Hệ thống quản lý

- Các hướng dẫn, giới thiệu về ATSKNN

133

Đồ án tốt nghiệp

- Các trao đổi thông tin nội bộ về ATSKNN

- Các cuộc họp để chỉ dẫn an toàn trước khi thực hiện công việc

- Các cuộc họp an toàn định kỳ

- Các báo cáo ATSKNN hàng tháng của Công ty

- Các báo cáo quan sát nguy hiểm, báo cáo phân tích an toàn công việc

- Các chỉ thị, thông báo an toàn

- Hội thảo ATSKNN

Tài liệu của HTQL và các tài liệu tham khảo cần thiết luôn được công bố rộng rãi

bằng các hình thức bản giấy và trên mạng nội bộ của Công ty. Phòng Kỹ thuật Cơ

điện là phòng chức năng có trách nhiệm phổ biến, giải thích mọi vấn đề về HTQL của

CBCNV và các bên quan tâm.

Tuỳ theo công việc, dự án mà Công ty sẽ xem xét các nguồn thông tin tư vấn từ

bên ngoài qua các cơ quan chức năng và các đơn vị tư vấn. Việc trao đổi, cập nhật các

thông tin liên quan đến công tác ATSKNN được thực hiện thông qua chức năng

phòng Kỹ thuật Cơ điện bao gồm nhưng không giới hạn công tác đánh giá rủi ro, phối

hợp kiểm soát rủi ro, ứng cứu sự cố, chia sẻ các bài học kinh nghiệm từ các tai nạn, sự

cố,v.v…