1- PH N M ĐU
1.1 LÝ DO CH N Đ TÀI:
Trong s nghi p phát tri n c a đt n c, giáo d c đc coi là qu c sách ướ ượ
hàng đu. Trong đó giáo d c M m non là m t xích đu tiên trong h th ng giáo
d c qu c dân có nhi m v xây d ng c s ban đu đt n n móng cho vi c hình ơ
thành nhân cách con ng i m i xã h i ch nghĩa.ườ Tr em là ni m h nh phúc
c a m i gia đình, là t ng lai c a dân t c. ươ B o v chăm sóc và giáo d c tr em
là trách nhi m, nghĩa v c a toàn xã h i và c a m i gia đình. Trong đó, nhà
tr ng đóng m t vai trò quan tr ng trong vi c giáo d c hình thành và phát tri nườ
nhân cách toàn di n c a tr . Nh ng năm g n đây b c h c m m non đang ti n ế
hành đi m i ch ng trình giáo d c tr m m non trong đó đc bi t coi tr ng ươ
vi c t ch c các ho t đng phù h p s phát tri n c a t ng cá nhân tr , khuy n ế
khích tr ho t đng m t cách ch đng tích c c, h n nhiên vui t i, đng th i ươ
t o đi u ki n cho giáo viên phát huy kh năng sáng t o trong vi c l a ch n và
t ch c các ho t đng chăm sóc, giáo d c tr m t cách linh ho t, th c hi n
ph ng châm ươ “H c băng ch i-ch i mà h c” ơ ơ đáp ng m c tiêu phát tri n c a
tr m t cách toàn di n v m i m t.
Trong quá trình phát tri n toàn di n nhân cách con ng i nói chung và tr ườ
m m non nói riêng thì ngôn ng có m t vai trò r t quan tr ng đc bi t không
th thi u đc, ngôn ng giúp tr tìm hi u, khám phá và nh n th c v môi ế ượ
tr ng xung quanh, thông qua c ch và l i nói c a ng i l n tr làm quen v iườ ườ
các s v t, hi n t ng có trong môi tr ng xung quanh, tr hi u ượ ườ nh ng đc
đi m, tính ch t, công d ng c a các s v t cùng v i t t ng ng v i nó. Nh ươ ư
Bác H đã d y: “Ti ng nói là th c a c i vô cùng lâu đi và vô cùng quý báuế
c a dân t c, chúng ta ph i gi gìn nó, quý tr ng nó”. Ngôn ng có vai trò là
m t ph ng ti n hình thành và phát tri n nh n th c c a tr v th gi i xung ươ ế
quanh. Nh có ngôn ng tr nh n bi t ngày càng nhi u các s v t, hi n t ng ế ượ
mà tr đc ti p xúc trong cu c s ng hàng ngày. ượ ế Ngoài ra, ngôn ng còn là
ph ng ti n phát tri n tình c m, đo đc, th m mĩ.ươ
Là m t giáo viên m m non tr c ti p d y tr 24 - 36 tháng tu i b n thân ế
tôi luôn có nh ng suy nghĩ trăn tr làm sao đ d y các con phát âm chu n, chính
xác đúng Ti ng Vi t. Tôi th y mình c n ph i đi sâu tìm hi u k v n đ này đế
t đó rút ra nhi m v giáo d c cho phù h p v i yêu c u phát tri n c a l a tu i.
Chính vì v y tôi đã ch n đ tài: “M t s gi i pháp giúp tr 24-36 tháng tu i
phát tri n ngôn ng tr ng m m non” ườ nh m nâng cao ch t l ng chăm sóc ượ
giáo d c tr đi v i ch ng trình giao duc mâm non hi n nay. ươ $
Đi m m i c a đ tài sáng ki n kinh nghi m: ế Đây là đ tài đc nhi u ượ
ng i quan tâm nên đã có nhi u đng nghi p nghiên c u v lĩnh v c này, songườ
m i đ tài đ c p đn nh ng khía c nh khác nhau. ế Có th th y ngôn ng chính
là ph ng ti n giao ti p gi a con ng i v i con ng i, là ph ng ti n cho vi cươ ế ườ ườ ươ
d y và h c. Ngôn ng nói, đc, vi t có ý nghĩa đc bi t quan tr ng trong vi c ế
phát tri n nhân cách c a tr m m non nói riêng, c a con ng i và xã h i nói ườ
chung. L a tu i m m non là th i k phát tri n ngôn ng t t nh t. Là giai đo n
có nhi u đi u ki n thu n l i nh t cho s lĩnh h i ngôn ng nói và các k năng
nghe, hi u, tr l i câu h i c a tr . Phát tri n ngôn ng và giao ti p có nh ế
h ng đn t t c các lĩnh v c phát tri n khác c a tr .ưở ế Ngôn ng là ph ng ti n ươ
đ giao ti p quan tr ng nh t đc bi t là đi v i tr nh , đó là ph ng ti n giúp ế ươ
tr giao l u c m xúc v i nh ng ng i xung quanh hình thành nh ng c m xúc ư ườ
tích c c. Ngôn ng chính là công c đ t duy vì th ngôn ng có ý nghĩa quan ư ế
tr ng đn vi c phát tri n nh n th c. gi i quy t v n đ …..c a tr . Nh có ế ế
nh ng l i ch d n c a ng i l n mà tr d n d n hi u đc nh ng quy đnh ườ ượ
chung c a c ng đng mà m i thành viên trong c ng đng ph i th c hi n, m t
khác tr cũng có th dùng ngôn ng đ bày t nh ng nhu c u mong mu n c a
mình v i các thành viên trong c ng đng đi u đó giúp tr hoà nh p v i m i
ng i. Ngôn ng là công c giúp tr hoà nh p v i c ng đng và tr thành m tư
thành viên c a c ng đng
1.2. Ph m vi áp d ng:
Phát tri n ngôn ng cho tr là m t n i dung r t c n thi t. Đ tài này có ế
th áp d ng đi v i tr 24-36 tháng tu i nói riêng và tr ng m m non n i tôi ườ ơ
công tác nói chung và có th áp d ng r ng rãi trong các tr ng m m non trong ườ
toàn Huy n.
2- PH N N I DUNG:
Tr em sinh ra đu tiên là nh ng c th sinh h c, nh có ngôn ng là ơ
ph ng ti n giao l u b ng ho t đng tích c c c a mình d i s giáo d c vàươ ư ướ
d y h c c a ng i l n tr em d n chi m lĩnh đc nh ng kinh nghi m l ch s ườ ế ượ
- xã h i c a loài ng i và bi n nó thành cái riêng c a mình. Ngôn ng có vai trò ườ ế
to l n trong s hình thành và phát tri n nhân cách c a tr em. Ngôn ng là
ph ng ti n gi gìn b o t n, truy n đt và phát tri n nh ng kinh nghi m l chươ
s và phát tri n xã h i c a loài ng i. Tr em lĩnh h i ngôn ng s tr thành ườ
nh ng ch th có ý th c, lĩnh h i kinh nghi m c a loài ng i xây d ng xã h i ườ
ngày càng phát tri n h n. ơ
2.1. Th c tr ng:
Năm h c 2018 - 2019 b n thân tôi đc phân công d y nhóm tr 24-36 ượ
tháng tu i, v i s l ng 26 tr , nh n th y vi c giúp tr 24 - 36 tháng tu i phát ượ
tri n ngôn ng , m r ng các lo i v n t , bi t s d ng nhi u lo i câu b ng ế
cách th ng xuyên nói chuy n v i tr v nh ng s v t, hi n t ng, hìnhườ ượ
nh…mà tr nhìn th y trong sinh ho t hàng ngày, nói cho tr bi t đc đi m đc ế
tr ng n i b t, tính ch t, l i ích, công d ng c a các s v t, s vi c t đó hìnhư
thành và phát tri n ngôn ng cho tr , b n thân tôi g p m t s thu n l i và khó
khăn nh sau:ư
2.1.1 Thu n l i:
L p đc phân chia theo đúng đ tu i quy đnh. Giáo viên nhi t tình làm ượ
đ dùng đ ch i sáng t o ph c v cho vi c cung c p và phát tri n ngôn ng ơ
cho tr . Đ dùng, đ ch i ph c v cho vi c phát tri n ngôn ng cho tr phong ơ
phú v màu s c và hình nh, h p d n thu hút tr . Giáo viên n m v ng ph ng ươ
pháp d y c a b môn, đc b i d ng th ng xuyên và tham gia h c t p các ượ ưỡ ườ
l p chuyên đ do nha tr ng t ch c. Giáo viên trong l p có s ph i h p nhau ươ
trong công tác gi ng d y đc bi t là chú ý phát tri n v n t cho tr . Luôn đc ượ
s ng h c a ph huynh. B n thân luôn nh n đc s quan tâm ch đo sát ượ
sao c a Ban giám hi u nhà tr ng ườ
2.1.2. Khó khăn
Ph huynh đa s còn tr , đi làm ăn xa, giao con cho ông bà, m t s ph
huynh ch a th c s quan tâm đn con cái nên r t khó khăn trong vi c ph i h pư ế
v i gia đình đ phát tri n ngôn ng cho tr .
Nhóm tr 24 - 36 tháng do tôi ph trách là đ tu i còn non n t, có nhi u
tr nhút nhát r t rè, m t s cháu phát âm ch a chu n. ư Các cháu không cùng
tháng tu i, m i cháu đu có s thích và tính cách cũng nh nh n th c khác ư
nhau. Các cháu b t đu đi h c còn khóc nhi u, ch a quen v i cô và các b n, ư
ch a thích nghi v i đi u ki n sinh ho t và các ho t đng l p. ư
Trí nh c a tr còn nhi u h n ch , tr ch a nh h t tr t t c a các âm ế ư ế
khi s p x p thành câu vì th tr th ng xuyên b b t t , b t âm khi nói. Nhi u ế ế ườ
tr phát âm ch a chính xác hay ng ng, nói l p… ư
2.1.3. Đi u tra th c ti n:
Th i
gian
N i dungS tr
đt
T l
%
S tr
ch aư
đt
T l %
8/2018
Kh năng nghe hi u
ngôn ng và phát âm
7 27% 19 73%
V n t c a tr 10 38,5% 16 61,5%
Kh năng nói đúng
ng pháp
8 31% 18 69%
Kh năng giao ti p ế 10 38,5% 16 61,5%
2.1.4. Nguyên nhân:
Đa s ph huynh ch a nh n th c đúng v t m quan tr ng c a ngôn ng . ư
M t s ph huynh do b n r n công vi c ki m s ng nên ch a th c s quan tâm ế ư
đn vi c phát tri n ngôn ng cho tr mà giao phó hoàn toàn cho cô giáo ế
tr ng.ườ
2.2 Các gi i pháp th c hi n:
Qua quá trình ti p xúc v i tr b n thân tôi th y r t lo l ng v v n đ nàyế
và tôi nghĩ r ng mình ph i tìm tòi suy nghĩ và nghiên c u tài li u đ tìm ra gi i
pháp phát tri n ngôn ng cho tr m t cách có hi u qu nh t đ có th giúp tr
t tin h n khi giao ti p v i m i ng i. T th c tr ng trên, tôi m nh d n đa ra ơ ế ườ ư
M t s gi i pháp nh m giúp tr 24-36 tháng tu i phát tri n ngôn ng
trong tr ng m m nonườ
2.2.1. Gi i pháp th nh t: Giáo d c ngôn ng cho tr m i lúc m i
n iơ
* Giáo d c ngôn ng thông qua ho t đng ngoài tr i
Hàng ngày vào nh ng gi ho t đng ngoài tr i cho tr đi d o ch i quanh ơ
sân tr ng tôi th ng xuyên đt câu h i đ tr đc g i tên các đ ch i quanhườ ườ ượ ơ
sân tr ng nh : xích đu, c u tr t, b p bênh…. Ngoài ra tôi cònườ ư ượ gi i thi u cho
tr bi t cây xanh, cây hoa, m i v t v n tr ng và h i tr : ế ườ ườ
+ Con có bi t đây là cây gì không? ế(Tr tr l i cây bàng)
+ Th lá cây có màu gì? ế(Màu xanh )
+ Các con có nhìn th y con gì đang bay đn không? (Có ) ế
+ Con gì v y? (Con b m) ướ
Tôi giáo d c tr : Các con nh cây xanh r t t t cho s c kho c a con
ng i các con không đc háiườ ượ hoa, b cành mà ph i t i cây đ cây mau l n ướ
nhé! (Vâng )
Qua nh ng câu h i mà tôi đt ra cho tr s giúp tr tích lu đc nh ng ượ
v n t m i ngoài ra còn giúp tr phát tri n ngôn ng chính xác, rõ ràng và m ch
l c h n. l a tu i này tr nhi u khi hay h i và tr l i tr ng không ho c nói ơ
nh ng câu không có nghĩa, nói t t, nói ng ng. Vì v y b n thân tôi luôn chú ý
l ng nghe và nh c nh tr , s a sai, nói m u cho tr nghe và yêu c u tr nh c
l i l i cô nói.
* Giáo d c ngôn ng cho tr thông qua ho t đng góc
Trong m t gi ho t đng chung tr không th phát tri n ngôn ng m t
cách toàn di n đc mà ph i thông qua các ho t đng khác trong đó có ho t ượ
đng góc. Đây có th coi là m t hình th c quan tr ng nh t, b i gi ch i có tác ơ
d ng r t l n trong vi c phát tri n v n t , đc bi t là tích c c hoá v n t cho
tr . Th i gian ch i c a tr chi m nhi u nh t trong th i gian tr nhà tr , là ơ ế
th i gian tr đc ch i tho i mái nh t. Trong qua trình tr ch i s d ng các ượ ơ ơ
lo i t khác nhau, có đi u ki n h c và s d ng các t có n i dung khác nhau.
Vi du: Trò ch i trong góc đóng vai” tr đc ch i v i em búp bê và khiơ ượ ơ
tr ch i s giao ti p v i các b n b ng ngôn ng hàng ngày. ơ ế
+ Con đã cho em búp bê ăn ch a? (Ch a )ư ư
+ Khi cho búp bê ăn con nh đeo y m vào đ cháo không dây ra áo c a ế
búp bê nhé! (Vâng )
+ Tr đóng vai m cho em búp bê ăn: Ngoan nào m cho búp bê ăn
nhé! ! (Tr âu y m em búp bê). Thông qua gi ch i cô không nh ng d y tr k ế ơ
năng s ng mà còn d y tr nghe, hi u giao ti p cùng nhau và trao cho nhau ế
nh ng tình c m yêu th ng, g n bó c a con ng i thông qua ngôn ng ươ ườ
Vi du: góc “h c t p” cũng ch đ “gia đình” tôi chu n b tranh nh
v gia đình, tôi cho tr xem tranh và trò chuy n v i tr .
+ B c tranh có nh ng ai? (Tôi cho tr g i tên các thành viên trong b c
tranh, nh b , m , ông, bà.ư
+ B đang làm gì?
+ M đang làm gì?
+ Ông, bà đang làm gì?
Qua m i câu h i c a tôi và câu tr l i c a tr tôi cho tr nh c l i 2-3 l n
và chú ý s a sai cho tr nói đúng, nói tròn câu.
* Thông qua gi đón tr
Gi đón tr là lúc c n t o không khí vui v , lôi cu n tr t i tr ng, t i l p ườ
cô ph i th t g n gũi, tích c c trò chuy n v i tr .Vì trò chuy n v i tr là hình
th c đn gi n nh t đ cung c p v n t cho tr và phát tri n ngôn ng cho tr , ơ