ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN QUỐC OAI
TRƯỜNG MẦM NON THỊ TRẤN QUỐC OAI A
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÁO DỤC KỸ NĂNG TỰ PHỤC VỤ CHO
TRẺ 25 - 36 THÁNG TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON”
Tên tác giả: Nguyễn Thị Len
Chức vụ: Giáo viên
Đơn vị công tác: Trường mầm non Thị Trấn Quốc Oai A
NĂM 2025
1
MỤC LỤC
NỘI DUNG
Trang
Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1
1. Tên đề tài sáng kiến
1
2. Lý do chọn đề tài
1
3. Phạm vi và đối tượng áp dụng của sáng kiến
2
4. Mục đích nghiên cứu
2
Phần II: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
3
1. Thực trạng vấn đề
3
1.1. Thuận lợi
4
1.2. Khó khăn
5
1.3. Khảo sát điều tra trẻ trước khi thực hiện đề tài
6
2. Các biện pháp thực hiện
7
2.1. Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch tổ chức giáo kỹ
năng tự phục vụ cho trẻ
7
2.2. Biện pháp 2: Lồng ghép giáo dục kỹ năng tự phục vụ
cho trẻ vào các hoạt động trong ngày
9
2.3. Biện pháp 3: Xây dựng môi trường lớp học tạo cơ hội
cho trẻ thực hành các kỹ năng tự phục vụ một cách tích cực
18
2.4. Biện pháp 4: Tuyên truyền, phối kết hợp với phụ
huynh để giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
18
3. Kết quả đạt được
19
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
22
1. Biện pháp giải quyết
22
2. Bài học kinh nghiệm
22
3. Ý nghĩa của sáng kiến
23
4. Kiến nghị, đề xuất
23
PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tên đề tài, sáng kiến
“Một số biện pháp giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25 - 36 tháng
tuổi trong trường mầm non”
2. Lý do chọn đề tài
Mục tiêu giáo dục mầm non là giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình
cảm, trí tuệ, thẩm mỹ và hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn
bị cho trẻ vào lớp một. Đồng thời, giáo dục mầm non còn chú trọng hình thành và
phát triển các chức năng tâm sinh lý, năng lực và phẩm chất nền tảng, giúp trẻ xây
dựng những kỹ năng sống cần thiết phù hợp với lứa tuổi, tạo nền tảng cho việc
học tập suốt đời.
Việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25 - 36 tháng tuổi là một phần quan
trọng trong quá trình phát triển toàn diện của trẻ, giúp các em hình thành những
kỹ năng sống cơ bản, từ đó phát triển sự độc lập, tự tin và khả năng tự lập ngay từ
giai đoạn mầm non. Đặc biệt, khi trẻ có thể tự phục vụ bản thân trong những công
việc hàng ngày như ăn uống, vệ sinh cá nhân, mặc quần áo hay dọn dẹp đồ chơi,
chúng không chỉ học được các kỹ năng cụ thể mà còn hình thành thói quen tự
giác, ý thức trách nhiệm đối với bản thân và cộng đồng, như Bác Hồ đã nói: “Tuổi
nhỏ làm việc nhỏ, tùy theo sức của mình”.
Mục tiêu này hoàn toàn phù hợp với yêu cầu của chương trình giáo dục mầm
non hiện nay, trẻ không chỉ được học kiến thức mà còn cần phát triển toàn diện
các kỹ năng sống, rèn luyện kỹ năng tự phục vụ ngay từ những năm tháng đầu
đời.
Trong bối cảnh đổi mới giáo dục, việc trang bị cho trẻ kỹ năng sống cơ bản
ngày càng trở nên quan trọng. Kỹ năng tự phục vụ là một trong những kỹ năng
sống thiết yếu, giúp trẻ em phát triển sự độc lập và tự tin trong cuộc sống. Tuy
nhiên, hiện nay, nhiều trẻ em vẫn còn phụ thuộc vào người lớn trong các hoạt
động đơn giản hàng ngày, điều này ảnh hưởng đến sự phát triển về thể chất, tinh
thần và kỹ năng sống của trẻ. Cha mẹ thường có xu hướng bao bọc, nuông chiều
và làm hộ con cái mọi việc, khiến trẻ hình thành thói quen ỷ lại, thiếu tự lập. Đặc
biệt là trong những năm tháng mầm non, nếu không được giáo dục đúng cách, trẻ
sẽ gặp khó khăn trong việc phát triển sự tự lập và tinh thần trách nhiệm khi lớn
lên.
Hơn nữa, việc áp dụng các biện pháp giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ
2
mầm non là một giải pháp phù hợp với yêu cầu của xã hội hiện đại, nơi trẻ cần
được trang bị những kỹ năng mềm, kỹ năng sống ngay từ khi còn nhỏ. Điều này
giúp đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục trong bối cảnh phát triển kinh tế, xã hội
và văn hóa hiện nay.
Giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25 - 36 tháng tuổi là hoàn toàn khả thi
và có thể thực hiện ngay trong các trường mầm non, thông qua phương pháp học
tập tích cực, như học qua trò chơi, học qua trải nghiệm thực tế và tạo ra những
tình huống để trẻ thực hành trực tiếp. Các biện pháp này không chỉ dễ dàng thực
hiện mà còn rất phù hợp với đặc điểm tâm lý của trẻ mầm non.
Cụ thể, giáo viên có thể thiết kế hoạt động thực hành giúp trẻ tự mặc quần
áo, ăn uống, rửa tay, đi vệ sinh hoặc dọn dẹp đồ chơi, từ đó hình thành các thói
quen tự phục vụ một cách tự nhiên. Các hoạt động này tạo môi trường học tập
thân thiện, sáng tạo và khuyến khích trẻ tham gia vào các hoạt động một cách tích
cực.
Sự hợp tác giữa gia đình và nhà trường cũng đóng vai trò quan trọng trong
việc duy trì và củng cố kỹ năng tự phục vụ cho trẻ, từ đó đảm bảo tính hiệu quả
lâu dài của biện pháp giáo dục.
Chính vì những lý do trên, tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25-36 tháng tuổi trong trường mầm non”
để nghiên cứu và áp dụng trong nhóm lớp của mình trong năm học 2024-2025.
Đây sẽ là cơ sở để tôi tiếp tục áp dụng và phát triển trong những năm học tiếp
theo, nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.
3. Phạm vi và đối tượng áp dụng của sáng kiến
* Phạm vi nghiên cứu: Tại lớp 25-36 tháng nhà trẻ D1 trường Mầm Non Thị
Trấn Quốc Oai A từ tháng 9 / 2024 đến tháng 4 / 2025, năm học 2024-2025.
* Đối tượng nghiên cứu: Trẻ 25-36 tháng tuổi lớp nhà trẻ D1 trường mầm
non Thị Trấn Quốc Oai A- Thành Phố Hà Nội, tổng số 26 trẻ.
4. Mục đích nghiên cứu
Mục đích của đề tài nghiên cứu nhằm xây dựng và áp dụng một số biện pháp
giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ 25 - 36 tháng tuổi trong trường mầm non,
nhằm nâng cao khả năng tự lập và tự giác của trẻ ngay từ những năm tháng đầu
đời, bao gồm:
+ Xác định các kỹ năng tự phục vụ cơ bản phù hợp với lứa tuổi 25 - 36 tháng,
3
bao gồm các kỹ năng như ăn uống, vệ sinh cá nhân, tự mặc quần áo, dọn dẹp đồ
chơi, v.v.
+ Đưa ra các biện pháp giáo dục cụ thể, thông qua phương pháp học tập tích
cực, chơi, và trải nghiệm thực tế, nhằm giúp trẻ hình thành các kỹ năng tự phục
vụ một cách tự nhiên, linh hoạt và hiệu quả trong môi trường lớp học mầm non.
+ Nghiên cứu thực tiễn việc áp dụng các biện pháp giáo dục kỹ năng tự phục
vụ cho trẻ, nhằm đánh giá mức độ hiệu quả trong việc phát triển các tố chất toàn
diện của trẻ như tính tự giác, độc lập, ý thức trách nhiệm, từ đó góp phần phát
triển tâm lý, thể chất, và xã hội cho trẻ ở độ tuổi này.
+ Đề xuất các phương án thực hiện cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế của
lớp học mầm non, nhằm đảm bảo tính khả thi và bền vững trong việc giáo dục kỹ
năng tự phục vụ cho trẻ 25 - 36 tháng tuổi.
PHẦN II . GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
1. Thực trạng của vấn đề
“Những đứa trẻ thành công không chỉ học từ sách vở mà còn cần phải học
từ những trải nghiệm thực tế và phát triển kỹ năng tự phục vụ bản thân.” Vậy làm
sao để giáo dục trẻ trở thành những người tự lập, tự chủ trong mọi tình huống?
Đó chính là mục tiêu mà người lớn, đặc biệt là giáo viên, cần hướng tới. Việc bắt
đầu cho trẻ làm quen với cuộc sống từ những công việc nhỏ nhất hàng ngày là
một cách để trẻ dần hình thành thói quen tự phục vụ bản thân mà không cần sự
trợ giúp của người lớn.
Là một giáo viên, tôi nhận thấy rằng việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho
trẻ cần được chú trọng ngay từ những ngày đầu tiên và tiếp tục xuyên suốt cả năm
học. Việc này có thể được tích hợp vào các hoạt động học có mục đích, hoạt động
góc, hoạt động ngoài trời, giờ ăn, giờ ngủ, vệ sinh và hoạt động trải nghiệm.
Kỹ năng tự phục vụ đối với trẻ 25-36 tháng tuổi là những thói quen sinh hoạt
cơ bản, như tự xúc ăn, tự uống nước, rửa tay, rửa mặt, đi tất, đi giày, cất ba lô, túi
sách, mặc và cởi quần áo, sắp xếp đồ dùng cá nhân, đồ chơi đúng nơi quy định.
Việc giáo dục kỹ năng tự phục vụ cho trẻ mang lại nhiều lợi ích như giúp trẻ phát
triển khả năng vận động thô và tinh, rèn luyện sự cẩn thận và gọn gàng. Điều này
cũng giúp trẻ tập trung hơn, phát triển khả năng xử lý vấn đề, tự tin và tự lập trong
cuộc sống, đồng thời biết ơn khi được giúp đỡ.
Giáo dục kỹ năng tự phục vụ không chỉ giúp trẻ trở nên tự lập trong sinh hoạt
hằng ngày mà còn đáp ứng nhu cầu của trẻ trong việc sống và làm việc giống như