Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuý Hương
Trang 1
Lời nói đầu
Việc chuyển mình từ nền kinh tế tập trung bao cấp sang nền kinh tế
hàng hoá nhiều thành phần có sự điều tiết vĩ mô của Nhà nước là một tất yếu
khách quan. Nền kinh tế này buộc các doanh nghiệp phải tự lo liệu các hoạt
động sản xuất, kinh doanh của mình từ việc đầu tư vốn, tổ chức kinh doanh
đến tiêu thụ sản phẩm. Do đó, cạnh tranh để tồn tại là điều không thể tránh
khỏi. Bởi vậy, các doanh nghiệp phải năng động, biết tận dụng thế mạnh của
mình và phải biết chớp thời cơ để sản xuất kinh doanh có hiệu quả và không
ngừng nâng cao vị thế của mình trên thị trường.
Tự chuyển mình và thay đổi hoàn toàn để thích nghi được với môi
trường và không ngừng phát triển đó là một quy luật tất yếu đối với doanh
nghiệp khi bước chân vào nền kinh tế thị trường. Tuy nhiên, để làm được điều
đó thì đòi hỏi mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp phải thu
được lợi nhuận. Lợi nhuận đã trở thành nền tảng cho sự phát triển và tồn tại
của mỗi doanh nghiệp, lợi nhuận được coi là một tiêu chí quan trọng, và là
mục tiêu cuối cùng mà tất cả các doanh nghiệp đều hướng tới.
Có lợi nhuận, doanh nghiệp mới có thể đầu tư mở rộng sản xuất kinh
doanh, nâng cao đời sống cho cán bộ công nhân viên trong đơn vị, đảm bảo
khả năng thanh toán và tạo nguồn tích luỹ quan trọng cho nền kinh tế. Có lợi
nhuận, doanh nghiệp sẽ có khả năng chiếm lĩnh thị trường, đánh bại các đối
thủ cạnh tranh và khẳng định được vị trí của mình. Vì vậy có thể khẳng định,
lợi nhuận có vai trò rất quan trọng đối với mọi đơn vị sản xuất kinh doanh, nó
đã và đang trở thành mục tiêu hàng đầu của bất kỳ một doanh nghiệp nào
trong nền kinh tế thị trường.
Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuý Hương
Trang 2
Trong thời gian thực tập tại Công ty đầu tư hạ tầng khu công nghiệp và
đô thị số 18, với kiến thức bản thân trong suốt 4 năm học tại trường Đại học
Thương mại và đặc biệt là sự giúp đỡ nhiệt tình của các cô, các chú trong
phòng tài chính – kế toán; em đã được tìm hiểu về tình hình tài chính, kế toán
ở công ty. Công ty đầu tư hạ tầng khu công nghiệp và đô thị số 18 thuộc Tổng
công ty đầu tư và phát triển nhà Hà nội là một doanh nghiệp nhà nước hạch
toán độc lập. Đơn vị với cơ sở vật chất kỹ thuật tương đối hiện đại, đội ngũ
cán bộ và công nhân viên được đánh giá là có năng lực chuyên môn cao đã
giúp công ty kinh doanh ngày càng có hiệu quả. Thu nhập của cán bộ công
nhân viên hàng năm tăng cao và đời sống của họ được cải thiện rõ rệt, đóng
góp cho ngân sách nhà nước cũng thường xuyên tăng. Tuy nhiên, với thế và
lực của công ty thì thực sự tiềm năng của công ty chưa được khai thác triệt để,
nên đã làm hạn chế lợi nhuận của công ty. Chính vì vậy, em đã chọn đề tài
cho luận văn tốt nghiệp là:
“MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO LỢI NHUẬN TẠI CÔNG TY ĐẦU TƯ
HẠ TẦNG KHU CÔNG NGHIỆP VÀ ĐÔ THỊ SỐ 18”
Mục đích của đề tài là làm sáng tỏ bản chất, nguồn gốc và vai trò của
lợi nhuận trong nền kinh tế thị trường. Qua đây, đánh giá khái quát tình hình
hoạt động sản xuất kinh doanh và lợi nhuận của công ty, từ đó đưa ra một số
giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa lợi nhuận cho công ty. Trên cơ sở này, đề
tài được chia thành 3 phần cơ bản như sau:
Chương I: Những vấn đề cơ bản về lợi nhuận doanh nghiệp trong
nền kinh tế thị trường.
Chương II: Phân tích tình hình lợi nhuận tại Công ty đầu tư hạ
tầng khu công nghiệp và đô thị số 18.
Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuý Hương
Trang 3
Chương III: Các giải pháp nâng cao lợi nhuận tại Công ty đầu tư
hạ tầng khu công nghiệp và đô thị số 18.
Mặc dù được sự hướng dẫn chỉ bảo nhiệt tình của Cô giáo Nguyễn Thị
Minh Hạnh, cũng như sự giúp đỡ tận tình của các cô, các chú phòng Tài chính
– Kế toán của công ty và sự nỗ lực của bản thân nhưng kết quả của đề tài nhất
định còn nhiều sai sót cả về lý luận và thực tiễn. Em rất mong Cô giáo hướng
dẫn, các thầy, cô trong bộ môn và các cô, các chú ở Công ty chỉ bảo thêm để
giúp em hoàn thành tốt đề tài.
Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuý Hương
Trang 4
CHƯƠNG I
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LỢI NHUẬN DOANH NGHIỆP TRONG NỀN KINH
TẾ THỊ TRƯỜNG
I/ LỢI NHUẬN VÀ VAI TRÒ CỦA LỢI NHUẬN ĐỐI VỚI CÁC DOANH
NGHIỆP(DN).
1. Nguồn gốc lợi nhuận:
Theo sự phát triển chung của nhân loại thì có rất nhiều quan điểm khác
nhau về nguồn gốc của lợi nhuận.
Trường phái trọng nông với việc đánh giá cao vai trò của ngành nông
nghiệp và coi nó là lĩnh vực duy nhất trong xã hội tạo ra của cải. Ở đây, tiền
lương công nhân là thu nhập theo lao động còn sản phẩm ròng là thu nhập của
nhà tư bản gọi là lợi nhuận. Vậy lợi nhuận là thu nhập không lao động do
công nhân tạo ra.
Trường phái trọng thương cho rằng: “ Lợi nhuận được tạo ra trong lĩnh
vực lưu thông. Lợi nhuận thương nghiệp là kết quả của sự trao đổi không
ngang giá, do sự lừa gạt mà có. Còn lĩnh vực nông nghiệp và công nghiệp, trừ
khai thác vàng bạc, đều không tạo ra lợi nhuận”.
C.Mác gọi AdamSmith là nhà lí luận tổng hợp thời kỳ công trường thủ
công tư bản chủ nghĩa. Theo A.Smith, lợi nhuận là khoản khấu trừ thứ hai
trong sản phẩm của người lao động( có nguồn gốc là lao động không được trả
công của công nhân). Nhưng mặt khác, ông lại cho rằng lợi nhuận là khoản
thưởng cho sự mạo hiểm của nhà tư bản hoặc là khoản thưởng cho lao động
của tư bản.
Luận văn tốt nghiệp Trần Thị Thuý Hương
Trang 5
Theo A.Smith, qui mô của tư bản quyết định qui mô của lợi nhuận. Ông đã
nghiên cứu mối quan hệ giữa lợi tức và lợi nhuận và cho rằng lợi tức là một
bộ phận của lợi nhuận mà nhà tư bản hoạt động bằng tiền đi vay phải trả cho
chủ của nó để được sử dụng tư bản. A.Smith đã nhìn thấy xu hướng bình quân
hoá tỉ suất lợi nhuận và xu hướng tỉ suất lợi nhuận giảm sút do khối lượng tư
bản đầu tư tăng lên. Và ông cũng nhận ra được mối quan hệ đối kháng giữa
lợi nhuận và tiền lương. Tăng lương không làm tăng lợi nhuận mà ngược lại
nó làm giảm lợi nhuận; và ngược lại giảm lương sẽ làm tăng lợi nhuận và
đằng sau đó là mối quan hệ giữa hai giai cấp vô sản và tư sản.
Tuy nhiên, A.Smith vẫn còn có hạn chế trong lí luận lợi nhuận của mình
như không thấy được sự khác nhau giữa giá trị thặng dư và lợi nhuận. Và ông
cho rằng lợi nhuận là do toàn bộ tư bản đẻ ra kể cả trong lĩnh vực lưu thông
và sản xuất do không phân biệt được lĩnh vực sản xuất và lưu thông.
Một đại biểu xuất sắc của kinh tế chính trị tư sản cổ điển Anh là
D.Ricardo. Học thuyết của ông được xây dựng trên cơ sở phát triển quan điểm
của A.Smith và trên cơ sở lý thuyết giá trị lao động. Ông đã dựa vào đó để
phân tích rõ nguồn gốc của lợi nhuận trong sản xuất kinh doanh. Theo quan
điểm của D.Ricardo, giá trị hàng hoá là do người công nhân tạo ra nhưng
người công nhân chỉ được hưởng một phần tiền lương phần còn lại là lợi
nhuận của nhà tư bản. Nói cách khác, nguồn gốc của lợi nhuận là từ việc bóc
lột lao động người công nhân. Cơ sở của việc tồn tại lợi nhuận là tăng năng
suất lao động và coi nó là qui luật tồn tại vĩnh viễn( giá trị thặng dư tương
đối). Tuy nhiên, ông không phân biệt được sự khác nhau giữa giá trị thặng dư
và lợi nhuận mặc dù đã nhìn thấy sự tồn tại của lợi nhuận bình quân và xu
hướng giảm xuống của tỷ suất lợi nhuận.
Ra đời trong những năm 60-70 của thế kỉ, “ Kinh tế học của trường phái
chính hiện đại” với đại biểu là Paul A.Samuelson thì lại có cách suy nghĩ khác