Giải phẫu tổng hợp hệ thống và
định khu chi dưới
(Kỳ 5)
Bài giảng Giải phẫu học
Chủ biên: TS. Trịnh Xuân Đàn
Ta có thể thắt động mạch đùi ở nền tam giác (gần cung đùi), ở đỉnh tam
giác, ở ống Hunter. Ở tam giác, phải tìm thấy chính nơi giữa cung đùi, động
mạch đi theo phân giác của tam giác. Ở đây, động mạch liên quan ở ngoài với dây
thần kinh đùi (cách bởi dải chậu lược và nằm trong bao cơ thắt lưng chậu) và ở
trong với tĩnh mạch đùi. Nên khi rạch nếu thấy bờ cơ có nhiều nhánh thần
kinh, thì lạc quá ra ngoài và nếu thấy bờ chảy máu nhiều (có nhiều tĩnh mạch) thì
lạc quá vào trong. Ở ống Hunter mốc thứ nhất để tìm động mạch là cơ may
1. ĐM chủ bụng
2. ĐM chậu gốc
3. ĐM chậu ngoài
4. ĐM chậu trong
5. ĐM thẹn ngoài
6. ĐM bịt
7. ĐM mũ đùi trong
8. ĐM đùi
9. Nhánh gối xuống
0. ĐM gối trên trong
11. ĐM gối dưới trong
12. ĐM quặt ngược chày trước
13. ĐM chày trước
14. Nhánh mắt cá trong
15. ĐM mu chân
16. ĐM cổ chân trong
17. ĐM gan chân sâu
18. ĐM mu bàn chân I
19. Các ĐM mu ngón chân
20. Các ĐM mu bàn chân
21. ĐM cung
22. ĐM cổ chân ngoài
23. ĐM mắt cá ngoài
24. Nhánh xiên ĐM mác
25. Nhánh gối dưới ngoài
26. Nhánh gối trên ngoài
27. ĐM khoeo
28. ĐM mũ đùi ngoài
29. Các ĐM xiên
30. Nhánh mũ đùi ngoài
31. ĐM đùi sâu
32. ĐM mũ chậu nông
33. ĐM mũ chậu sâu
34. ĐM thượng vị nông
35. ĐM thượng vị dưới
Hình 3.49. Mạch chi dưới (nhìn trước)
(cơ tuỳ hành của động mạch đùi) mà ta tìm thấy khi để chân duỗi và xoay
ra ngoài. Khi tách xong cơ may, và thấy mạc rộng-khép thì mốc thứ hai là thừng
cơ khép mà ta làm căng, khi để chân dạng, đầu gối gấp.
Động mạch đùi ở trên cấp máu cho bụng dưới (ở phía ngoài có nhánh mũ
chậu nông, ở giữa có nhánh thượng vị nông và ở phía trong, có các động mạch
thẹn ngoài chạy vào bộ sinh dục ngoài). Ở phía dưới động mạch đùi mang
máu xuống đầu gối và cẳng chân. Động mạch đùi sâu mới thật sự là động
mạch của đùi trước (động mạch cơ tứ đầu, 2 nhánh mũ đùi ngoài và trong) và của
đùi sau (các mạch xiên chắp nối với nhau và chắp nối ở trên, ở dưới các
động mạch khác thành chuỗi động mạch). Cơ tuỳ hành của động mạch đùi
sâu là cơ khép dài. Động mạch đùi sâu ở ngoài tĩnh mạch, có 1 đám rối tinh mạch
(của cơ tứ đầu đùi) chắn ngang, nên rất khó tìm.