Bài 9
SỰ PHÁT TRIỂN LỊCH SỬ VÀ VĂN
HOÁ ẤN ĐỘ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
Sau khi học xong bài học, yêu cầu HS cần :
1. Kiến thức
- Nắm được sự phát triển của lịch sử văn hoá truyền thống
của Ấn Độ.
- Sự hình thành và phát triển, chính sách về chính trị, kinh tế,
tôn giáo và sự phát triển kiến trúc của các vương triều Hồi giáo
Đê-li và Vương triều Mô-gôn.
2. Tư tưởng
- Giáo dục cho HS biết được sự phát triển đa dạng của văn
hoá Ấn Độ, qua đó giáo dục các em sự trân trọng những tinh hoa
văn hoá của nhân loại.
3. Kĩ năng
- Rèn cho HS các kĩ năng phân tích tổng hợp các sự kiện lịch
sử của Ấn Độ qua các thời kì lịch sử.
- Kĩ năng khai thác tranh, ảnh, lược đồ lịch sử.
II. THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC
- Tranh ảnh về đất nước và con người Ấn Độ thời phong
kiến. - Lược đồ về Ấn Độ.
- Các tài liệu có liên quan đến Ấn Độ thời phong kiến.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi 1: Nêu chính sách về kinh tế, chính trị của Vương
triều Mô-gôn?
Câu hỏi 2: Vị trí Vương triều Đê-li và Mô-gôn trong lịch sử
Ấn Độ?
Câu hỏi 3: Hãy cho biết sự hình thành và phát triển của các
quốc gia đầu tiên ở Ấn Độ?
Câu hỏi 4: Những yếu tố văn hóa truyền thống của Ấn Độ có
ảnh hưởng ra bên ngoài và những nơi nào?
2. Dẫn dắt bài mới
- Ấn Độ là quốc gia lớn trên thế giới có lịch sử văn hoá
truyền lâu đời là nơi khởi nguồn của Ấn Độ Hin-du giáo. Lịch sử
phát triển của Ấn Độ có những bước thăng trầm với nhiều thời kì
lịch sử và các vương triều khác nhau. Để hiểu sự phát triển của lịch
sử văn hoá truyền thống Ấn Độ như thế nào? Ấn Độ đã trải qua các
Vương triều nào? Bài học hôm nay sẽ trả lời các câu hỏi nêu trên.
3. Tổ chức các hoạt động trên lớp
Hoạt động của thầy và trò Nội dung kiến thức
HS cần nắm
Hoạt động 1: Làm việc cá nhân
- GV nêu câu hỏi: Hãy cho biết tình hình
Ấn Độ sau thời kỳ Gúp-ta và Hác-sa?
1. Sự phát triển của lịch
sử và văn hoá truyền
thống trên toàn lãnh thổ
Ấn Độ
- HS đọc SGK trả lời câu hỏi.
- GV trình bày và phân tích: Đến thế kỉ
VII, Ấn Độ lại rơi vào tình trạng chia rẽ,
phân tán. Nguyên nhân là do chính quyền
trung ương suy yếu, mặt khác trải qua 6 -
7 thế kỉ trên đất nước rộng lớn và ngăn
cách nhau, mỗi vùng lãnh thổ lại có những
điều kiện và sắc thái riêng của mình, đất
nước lại chia thành hai miền Bắc và Nam,
mỗi miền tại tách thành ba vùng, ba nước
riêng, tức là sáu nước, trong đó nước Pa-la
ở vùng Đông Bắc và nước Pa-la-va ở miền
- Đến thế kỉ VII, Ấn Độ
lại rơi vào tình trạng chia
rẽ, phân tán. Nổi lên vai
trò của Pa-la ở vùng
Đông Bắc và nước Pa-la-
va ở miền Nam.
Nam có vai trò nổi trội hơn.
- Tiếp đó GV nêu câu hỏi: Việc đất nước
bị phân chia như vậy thì văn hoá phát
triển như thế nào?
- HS dựa vào vốn kiến thức của mình và
SGK trả lời câu hỏi.
- GV nhận xét, bổ sung và chốt ý: Mỗi
nước lại tiếp tục phát triển sâu rộng nền
văn hoá riêng của mình trên cơ sở văn hoá
truyền thống Ấn Độ - chữ viết văn học
nghệ thuật Hin-du.
- Về văn hoá, mỗi nước
lại tiếp tục phát triển sâu
rộng nền văn hoá riêng
của mình trên cơ sở văn
hoá truyền thống Ấn Độ -
chữ viết văn học nghệ
thuật Hin-du.
- Đồng thời nhấn mạnh thêm sự phân biệt
không nói lên tình trạng khủng hoảng, suy
thoái mà lại phản ánh sự phát triển tự
cường của các vùng, các địa phương.
- Cuối cùng GV trình bày nước Pa-la-va ở
miền Nam có vai trò tích cực trong việc
phổ biến văn hoá Ấn Độ.
- Văn hoá Ấn Độ thế kỉ
VII-XII phát triển sâu
rộng trên toàn lãnh thổ và
có ảnh hưởng ra bên
ngoài.
- GV nêu câu hỏi: Tại sao nước Pa-la-va
đóng vai trò phổ biến văn hoá Ấn Độ?
- GV chốt ý: Pa-la-va thuận lợi về bến
cảng và đường biển.
- GV sơ kết mục 1 khẳng định: Văn hoá
Ấn Độ thế kỉ VII-XII phát triển sâu rộng
trên toàn lãnh thổ và có ảnh hưởng ra bên
ngoài.
Hoạt động 1: Cá nhân 2. Vương triều Hồi giáo
Đê li
- GV nêu câu hỏi: Hoàn cảnh ra đời của
Vương triều Hồi giáo Đê-li?
- HS đọc SGK trả lời câu hỏi. HS khác có
thể bổ sung cho bạn.
- GV nhận xét và chốt ý: Do sự phân tán - Hoàn cảnh ra đời: Do
nên đã không đem lại sức mạnh thống
nhất để người Ấn Độ chống lại được cuộc
tấn công bên ngoài của người Hồi giáo
gốc Thổ.
sự phân tán nên đã không
đem lại sức mạnh thống
nhất để chống lại được
cuộc tấn công bên ngoài
của người Hồi giáo gốc
Thổ.
- GV nêu câu hỏi: Quá trình người Thổ
đánh chiếm Ấn Độ thiết lập Vương triều
Đê-li diễn ra như thế nào?
- HS nghiên cứu SGK trả lời.
- GV trình bày và phân tích:
+ Năm 1055, người Thổ đánh chiếm Bát-
đa lập lên vương quốc Hồi giáo ở vùng
Lưỡng Hà. Đạo Hồi được truyền bá đến I-
ran và Trung Á, lập lên vương quốc Hồi
giáo nữa trên vùng giáp Tây Bắc Ấn Độ.
- Quá trình hình thành:
1206 người Hồi giáo
chiếm vào đất Ấn Độ, lập
lên vương quốc Hồi giáo
Ấn Độ gọi tên là Đê-li.
+ Người Hồi giáo gốc Trung Á tiến hành
chinh chiến vào đất Ấn Độ, lập lên vương
quốc Hồi giáo Ấn Độ gọi tên là Đê-li
(đóng đô ở Đê-li bắc Ấn Độ) tồn tại hơn
300 năm từ 1206 - 1526).
Hoạt động 2: Nhóm
- GV chia lớp thành các nhóm, giao nhiệm
vụ cụ thể của các nhóm như sau:
Nhóm 1: Nêu chính sách thống trị của
Vương quốc Hồi giáo Đê-li.
Nhóm 2: Nêu chính sách về tôn giáo.
Nhóm 3: Nêu chính sách về văn hoá.
Nhóm 4: Tìm hiểu thành tựu về kiến trúc.
- HS đọc SGK thảo luận và cử đại diện
nhóm trình bày. HS khác có thể bổ sung
cho bạn.
- GV nhận xét bổ sung và chốt ý.
+ Nhóm 1: Vương quốc Hồi giáo Đê-li đã
truyền bá, áp đặt Hồi giáo trong cư dân đã - Chính sách thống trị:
Truyền bá, áp đặt Hồi
có phật giáo và đang theo đạo Hin-du
giáo, tự dành cho mình quyền ưu tiên
ruộng đất, địa vị trong bộ máy quan lại.
Người không theo đạo Hồi ngoài thuế
ruộng đất 1/5 thu hoạch còn phải nộp thuế
ngoại đạo.
giáo, tự dành cho mình
quyền ưu tiên ruộng đất,
địa vị trong bộ máy quan
lại.
+ Nhóm 2: Về tôn giáo, thi hành chính
sách mềm mỏng, song sự phân biệt tôn
giáo đã dẫn đến sự bất bình của nhân dân.
- Về tôn giáo, thi hành
chính sách mềm mỏng,
song không mất được sự
phân biệt tôn giáo.
+ Nhóm 3: Về văn hoá, văn hoá Hồi giáo
được du nhập vào Ấn Độ. - Về văn hoá, văn hoá
Hồi giáo được du nhập
vào Ấn Độ.
+ Nhóm 4: Về kiến trúc, xây dựng một số
công trình mang dấu ấn kiến trúc Hồi
giáo, xây dựng kinh đô Đê-li trở thành
một thành phố lớn nhất thế giới.
- GV nêu câu hỏi: Vị trí của Vương triều
Đê-li trong lịch sử Ấn Độ?
- Về kiến trúc, xây dựng
một số công trình mang
dấu ấn kiến trúc Hồi giáo,
xây dựng kinh đô Đê-li
trở thành một thành phố
lớn nhất thế giới.
- GV gợi ý: Có sự giao lưu giữa hai nền
văn hoá hay là triệt tiêu; quan hệ giao lưu
về buôn bán, truyền bá văn hoá.
- HS đọc SGK trả lời câu hỏi.
- GV chốt ý:
+ Sự phát hiện nhau giữa hai nền văn
minh đặc sắc là Ấn Độ Hin-du giáo và Hồi
giáo Ả-rập, bước đầu tạo ra sự giao lưu
văn hoá Đông - Tây.
-Vị trí của Vương triều
Đê-li:
+ Bước đầu tạo ra sự giao
lưu văn hoá Đông - Tây.
+ Dưới thời Vương triều Hồi giáo Đê-li
đạo Hồi được truyền bá đến một số nước
trong khu vực Đông Nam Á.
+ Hồi giáo được truyền
bá đến một số nước trong
khu vực Đông Nam Á.
Hoạt động 1: Cả lớp và cá nhân 3. Vương triều Mô-gôn
- Trước hết GV trình bày và phân tích:
Thế kỉ XV vương triều Hồi giáo Đê-li suy
yếu, 1398 thủ lĩnh - vua Ti-mua Leng theo
- Năm 1398 thủ lĩnh - vua
Ti-mua Leng theo dòng
dõi Mông Cổ tấn công Ấn