Bài 25: KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC
Tiết 40: ( 1873 – 1884)
I/ MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1- Kiến thức :
- HS nắm được nét nổi bật của tỉnh hình Việt Nam1867. Nét chính
của tiến trình Pháp đánh Bắc Kỳ lần thứ nhất. Ghi nhớ tấm gương
của Nguyễn tri Phương.
- Ghi nhớ nhửng nét chính kháng chiến chống Pháp của nhân dân
Bắc Kỳ (1873- 1874), đặc biệt trận Cầu Giấy 1873
- Hiều được vì sao triều dình Huế lại ký hiệp ước Giáp Tuất 1873
- Nét chính của quá trình Pháp xâm lược Bắc Kỳ lần thứ hai. Ghi
nhớ tấm gương của Hoàng Diệu
- Những nét chính kháng vhiến chống Pháp của Nhân dân Bắc Kỳ
(1882-1884),đặc biệt trân Cầu Giấy 1883
- Hiểu được vì sao với hiệp ước Pa – tơ- nốt, triều đình phong kiến
Huế đã sụp đổ ?
2 -Tư tưởng, tình càm :
- Thán phục tinh thần yêu nước bất khuất của Nguyễn Tri Phương ,
Hoàng Diệu
- Học tập tinh thấn yêu nước, ý chí chiến đấu bất khuất của nhân dân
trong cuộc kháng chiến chống Pháp trong thời gian nầy
- Căm thù bè lũ thực dân cướp nước và bọn phng kiến bán nước
3-Kỹ năng :
-
Rèn luyện kỹ năng sử dụng tranh ảnh và lược đồ để tự nhận
thức lịch sử
-
Rèn luyện kỹ năng kể chuyện, mô tả sự kiện lịch sử
-
Rèn luyện kỹ năng phân tích đánh giá các sự kiện lịch sử
II PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC :
-
Lược đồ tình hình Việt nam sau năm 1867 ( GV tự chuẩn bị :
thể hiện nhửng nội dung : Nam Kỳ thuộc Pháp, phong trào nông
dân khởi nghĩa ở Bắc Kỳ, Pháp đánh Bắc Kỳ lần thứ nhất, lần thứ
hai. )
-
Anh Hoàng Diệu
III TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC :
TIẾT 1
1.
Kiểm tra bài cũ :
-
Trình bày nét chính về cuộc khởi nghĩa Trương Định ?
-
Giải thích vì sao Pháp chiếm 3 tỉnh miền Tây dê dàng nhanh
chóng ?
2- Giảng bái mới : Sau khi chiếm xong Nam Kỳ,Pháp xúc tiến ngay
việc xâm lược Bắc Kỳ. Trong tiết học hôm nay chúng ta sẽ cùng
nhau tìm hiểu nét chính của tiến trình Pháp chiếm bắc Kỳ lần thứ
nhất; nét chính của cuộc kháng chiến nhân dân Bắc Kỳ chống thực
dân Pháp xâm lược trong thời gian 1873-1874
BÀI MỚI :
Tiết 2
MỞ BÀI ; Hiệp ước Giáp Tuất đã gây ra làn sóng phản đối dữ dội
trtong dân chúng cả nước. Đứng trước tình hình đó, thái độ của triều
đình ra sao, hậu quả thế nào ?
Hoạt động 1:
Thực dân Pháp đánh chiếm
Bắc Kỳ lần thứ hai :
Mục tiêu : Vì sao Pháp đánh
chiếm Bắc kỳ lần thứ
hai.Tiến trình Pháp đánh
chiếm Bắc Kỳ lần thứ hai.
Tấm gương của Hoàng
Diệu
Phương pháp:
HS :Đọc mục 1,và thảo luận
nhóm : Tại sao Thực dân
Pháp tiến đánh Bắc Kỳ lẫn
thứ hai( Biến nước ta thành
thuộc địa,Anh, Đức, Tây
Ban Nha có ý định thương
thuyết với triều đình Huế-
>Pháp phải hành động gấp)-
II. NHÂN DÂN BẮC KỲ
TIẾP TỤC KHÁNG
CHIẾN TRONG NHỮNG
NĂM 1882-1884. NHÀ
NƯỚC PHONG KIẾN
VIỆT NAM SỤP ĐỔ.
1/
- Lấy cớ triều đình Huế vi
phạm hiệp ước 1874, tiếp
tục giao thiệp với nhà
Thanh,quân pháp do Ri-vi-e
chỉ huy đổ bộ lên Hà Nội ,
chuẩn bị đánh chiếm thành
- 25/4/1882,Ri-vi-e gởi tối
hậu thư cho Tổng Đốc
--
Tình hình nước ta sau
hiệp ước Giáp Tuất? (kinh
tế, quốc phòng suy yếu do
chủ trương chính sách của
triều đình Huế )
GV trình bày tiến trình
Pháp đánh chiếm Bắc Kỳ
lần thứ hai và hình ảnh
Hoàng Diệu tuẫn tiết
Hoạt động 2
Nhân dân Bắc Kỳ tiếp tục
kháng Pháp :
Mục tiêu : Ý chí và hành
động của nhân dân Bắc Kỳ
kiên quyết chống Pháp. Nét
chính của chiến thắng Câu
Giấy lần thứ hai. Vì sao sau
thất bại nầy Pháp lại tấn
công vào Thuận An?
Phương pháp :
GV; cho HS đọc SGK mục
2-> Khi Pháp đánh Bắc Kỳ
lần thứ hai, thái độ của nhân
dân ta là kiên quyết đánh
địch. Hãy tìm những biểu
hiện cụ thể ?
GV trình bày chiến thắng
Cầu Giấy lần thứ hai=>
Chiến thăng Cầu Giấy lần
thứ hai cò ỳ nghĩa quan
trọng như thế nào?(khẳng
định nhân dân ta có khả
năng đánh thắng Pháp)
Tại sao thực dân Pháp
không nhượng bộ triều đình
Hoàng Diệu đòi nộp khí
giới và giao thành không
điều kiện
- Không đợi trả lời, giặc nổ
súng tấn công. Quân ta
chống cự quyết liệt nhưng
đến trưa thì thành mất
Hoàng Diệu thắt cổ tự tử
-Triều đình vội vàng cầu
cứu quân Thanh va thương
thuyết với Pháp,ra lệnh cho
quân ta phải rút lên mạn
ngược
2/
- Ở Hà Nội, khi Pháp nổ
súng đánh thành, nhân dân
tự tay đốt phá, tạo thành
bức tường lửa chặn giặc.
Hàng nghìn người tụ tập
thành đội quân Tại đình
Qủang Văn chuẩn bị kéo
vào thành nhưng chưa kịp
thì thành mất
- Tại các địa phương, nhân
dân tích cực đắp đập, cắm
kè trên sông, làm hầm
chông, cạm bẫy… chống
Pháp
- Chiến thắng Câu Giấy lần
thứ hai:19/5/1883, 500 quân
Huế sau khi Ri-vi-e bị giết
tại Cầu Giấy
Hoạt động 3:
Hiệp ước Pa-tơ-nốt. Nhà
nước phong kiến Việt nam
sau 1884 :
Mục tiêu : Nội dung Hiệp
ước 1883(Hac –Măng),Thái
độ kiên quyết chống Pháp
của nhân dân ta khi triều
đình ký Hiệp ước 1883 Ý
nghĩa của Hiệp ước Pa-tơ-
nốt
Phương pháp :
GV trình bày : Chiến sự
diễn ra từ chiều
18/8/1883,hạm đội Pháp do
Cuốc-bê chỉ huy tấn công
vào Thuận An,……….-
>Cao uỳ Pháp là Hác-Măng
đi ngay vào Huế, đưa ra
một hiệp ước đã dự thảo
trước, buộc triều đình Huế
chấp nhận. Hiệp ước Quý
Mùi (1883)
GV cho HS đọc SGK phần
in nghiêng, yêu cầu tìm
những nội dung chính của
hiệp ước
GV trình bày : Trái với thái
độ phản động của triều đình
, nhân dân ta vẫn giữ thái độ
kiên quyết chống thực dân
Pháp xâm lược=> GV yêu
cầu HS tìm những biểu hiện
Pháp do Ri- vi-e chỉ huy
kéo ra Cấu Giấy,quân cờ
đen phối hợp với quân
Hoàng tá Viêm phục kích,
Ri-vi-e bị giết
- Thưc dân Pháp không
nhượng bộ vì Pháp có thêm
viện binh, Vua Tự Dức
chết, nội bộ triều đình Huế
lục đục=> Pháp đánh thẳng
vào Thuận An cửa ngõ kinh
thành Huế
3/
- Chiều 18/8/1883, quân
Pháp tấn công cửa Thuận
An, đến 20/8 chúng đổ bộ
lên khu vực nây Triều đình
Huế xin đình chiến
- Cao uỷ Pháp Hác-Măng
đưa bản hiệp ước thảo sẵn,
buộc triều đình Huế chấp
nhận 25/8/1883(hiệp ước
Hac –Măng)với nội dung :
+ Triều đình Huế chính
thức thừa nhận nền bảo hộ
của Pháp ở Bắc Kỳ và trung
Kỳ(Bình Thuận nhập vào
Nam Kỳ, Thanh- Nghệ –
Tỉnh nhập vào Nam kỳ)
triều đình được cai quản
Trung Kỳ, nhưng mọi việc
phải thông qua viên khâm
sứ Pháp ở trung kỳ
+ Công sứ Pháp ở cac tỉnh
cụ thể về những thái độ đó
(SGK trang 124)
GV trình bày tiếp : Sự việc
ký hiệp ước Pa-tơ-nốt (Nội
dung và ý đồ của Pháp)
GV kết luận : VN trở thành
nước nửaphong kiến nửa
thuộc địa
Bắc Kỳ thường xuyên kiểm
soát công việc của quan lại
triều đình ở các tỉnh
+ Triều đình Huế phải rút
quân từ Bắc Kỳ về trung Kỳ
-Nhiều quan lại không theo
lệnh bãi binh của triều đình,
ở lại cùng nhân dân tiếp tục
chiến đấu như Tạ Hiện (
Nam Dịnh) Nguyễn Thiện
Thuật
-Sau khi làm chủ tình thế,
Pháp buộc triều đình Huế
kỳ hiệp ước Pa-tơ-nốt
(6/6/1884), nội dung giống
hiệp ước Hac-măng nhưng
có sửa đổi (trả Bình thuận
và Thanh Nghệ Tỉnh về cho
Trung Kỳ) đề xoa dịu dư
luận và triều đình
- Chế độ Phong kiến ở Việt
Nam được thay thế bằng
chế độ nửa phong kiến nửa
thuộc địa
G V cho HS làm BTLS để củng cồ
4/ Cùng cố bài :
-
Lập bảng nội dung chủ yếu của các hiệp ước 1883 –1884 ?
-
Tại sao nói từ năm 1858 đến năm 1884 là quá trình triều đình
Huế đi từ đầu hàng từng bước đến đầu hàng toàn bộ trước quân
xâm lược ?
Sơ kết bài và dặn dò:
Từ giữa những năm 70 của thế kỷ XIX, nước Pháp tiến
nhanh sang giai đoạn đế quốc chủ nghĩa, nên quyết tâm chiếm
bằng được VN. Cuộc kháng chiến ở Hà Nội và các tỉnh Bắc Kỳ
dấy lên trong hoàn cảnh nhá Nguyễn chỉ tìm cách hòa hoãn với