Bài 30: PHONG TRÀO YÊU NƯỚC CHỐNG PHÁP TỪ ĐẦU THẾ KỈ XX ĐẾN NĂM 1918
- Tài liệu thơ văn yêu nước đầu TK XX (Tư liệu)
Giáo án Lịch Sử 8
Trang 1
A. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức - Phong trào yêu nước đầu thế kỉ XX (Hoàn cảnh, lãnh đạo, nội dung). - Những cái mới, tiến bộ của PT yêu nước đầu TK XX so với cuối TK XIX. - Đặc điểm của PTGPDT thời kì chiến tranh (1914 – 1918) - Yêu cầu lịch sử và hoạt động bước đầu trên con đường cứu nước của lãnh tụ Nguyễn Ai Quốc. 2. Tư tưởng - Nêu gương tinh thần yêu nước của các chiến sĩ CM đầu TK XX, trong chiến tranh (1914 – 1918) và của lãnh tụ Nguyễn Ai Quốc. - Nâng cao nhận thức của HS về bản chất tàn bạo của chế độ thuộc địa. - Hiểu thêm giá trị của ĐL, tự do. 3. Kĩ năng - Giúp HS làm quen với phương pháp đối chiếu, so sánh các sự kiện lịch sử. - Kĩ năng quan sát nhận định, đánh giá tư tưởng, hành động của các nhân vật lịch sử. - Tổng kết kinh nghiệm, rút ra bài học. B. PHƯƠNG TIỆN DẠY - HỌC - Chân dung các nhà yêu nước: Phan Bội Châu, Phan Châu Trinh, Đội Cấn (SGK), Nguyễn Tất Thành (Tư liệu) - Tranh ảnh: Tàu đô đốc La-tu-sơ Tơ-rê-vin (SGK) - BĐVN, Cuộc hành trình cứu nước của Nguyễn Ai Quốc. C. TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC 1. On định lớp 2. Kiểm tra bài cũ:
Giáo án Lịch Sử 8
Trang 2
- Vào cuối TK XIX – đầu TK XX, TP Pháp thi hành những chính sách gì về chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục ở Việt Nam? - Tác động của chính sách khai thác thuộc địa đó đối với kinh tế, xã hội VN. 3. Dạy và học bài mới: * Giới thiệu bài mới: Sau khi phong trào Cần Vương thất bại, nhiều cuộc đấu tranh yêu nước chống Pháp theo hướng mới lại tiếp tục nổ ra vào đầu TK XX và trong thời kì CTTG I. Nổi bật là những hoạt động yêu nước của lãnh tụ Nguyễn Ai Quốc sau khi ra đi tìm đường cứu nước. Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những vấn đề trên.
* Dạy và học bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY – TRÒ Hoạt động 1: Phong trào yêu nước trước CTTG I
+ Mục tiêu: Lãnh đạo, hoạt động, tính chất phong trào Đông Du, Đông Kinh nghĩa thục, cuộc vận động duy tân và PT chống thuế ở Trung Kì (1908)
+ Phương pháp: Phát vấn, phân tích, giảng
giải, trực quan
HS đọc SGK “Trong số . . độc lập” (trang
143 – 144). ?GV: Tình hình Nhật Bản vào đầu thế kỉ XX như thế nào?
?GV: Động cơ nào khiến PBC sang NB mà
không sang TQ?
GV giới thịêu chân dung cụ PBC (h.102
SGKtr 144)
HS đọc SGK “Đầu năm 1905, . . Đông Du”
(trang 144)
?GV: Ý định chuyến xuất dương năm 1905 của cụ Phan là gì? Kết quả của chuyến đi này ra sao?
Giáo án Lịch Sử 8
Trang 3
GV giới thiệu diễn biến chính của PTĐD. GV phân tích bản chất của PT: bạo động. HS thảo luận: Dựa vào đâu Hội Duy tân chủ trương bạo động vũ trang để giành ĐL? Em nghĩ gì về chủ trương này?
?GV: Nguyên nhân thất bại của PTĐD -> dẫn câu nói của Bác Hồ: “Đưa hổ cửa trước, rước beo cửa sau” -> GV nêu bài học rút ra từ thực tế PT. GV: Khi PTĐD đang diễn ra sôi nổi thì xuất hiện cụôc vận động ĐKNT => HS đọc SGK “Tháng 3-1907, . . ĐKNT” (tr.144) ?GV: Lãnh đạo PT? Vì sao gọi là ĐKNT? (Xem h.103, SGK) GV: Phân tích chủ trương, nhiệm vụ, tính chất và hoạt động của ĐKNT (SGK + SHDGV). BÀI GHI I. Phong trào yêu nước trước CTTG I 1. Phong trào Đông Du (1905 – 1909) - Năm 1904, tân Hội Duy thành lập do cụ Phan Bội đứng Châu đầu, khởi xướng PTĐD. - PT hoạt động thuận lợi, có lúc số du HS lên 200 người. Tháng 9-1908, TD Pháp cấu kết với Nhật trục xuất những người yêu nước VN, PTĐD tan rã. 2. Đông kinh nghĩa thục (1907) 3-1907, - Lương Văn Can, Nguyễn Quyền . . mở trường một tại Hà học Nội, lấy tên là ĐKNT.
Giáo án Lịch Sử 8
Trang 4
GV: Một trong những nội dung tư tưởng cơ bản của phái “ôn hòa”, tiêu biểu là PCT và tư tưởng yêu nước của ông (SHDGV) HS đọc SGK “Cũng trong .. thương nghiệp” (tr. 145) ?GV: Lãnh đạo PT? Hình thức hoạt động? (Xem h.104, SGK). HS thảo luận: So sánh ĐKNT, hoạt động của cuộc vận động Duy tân có những điểm giống và khác nhau như thế nào? GV: Khác với PBC chủ trương dùng bạo động kết hợp với cải cách XH để giành ĐLDT, PCT chủ trương tiến hành vận động cải cách (SGDGV) GV phân tích tính chất của PT => Diễn biến và ảnh hưởng của cuộc vận động Duy tân (SGK, SHDGV) (sử dụng BĐVN) Hoạt động 2: PT yêu nước trong thời kì CTTG I (1914 – 1918) + Mục tiêu: Các cuộc khởi nghĩa của binh lính ở Huế, Thái Nguyên và hoạt động yêu nước của lãnh tụ Nguyễn Ai Quốc. + Phương pháp: Phân tích, giảng giải, trực quan, phát vấn HS đọc SGK (tr. 146) => HS thảo luận: Những thay đổi trong chính sách KT, XH của Pháp trong những năm CTTG I? Vì sao có sự thay đổi đó? Các chính sách về chính trị – xã hội (SHDGV) GV nhấn mạnh: Các chính sách của Pháp thời kì chiến tranh đã làm cho mâu thuẫn giai cấp và dân tộc ngày càng thêm sâu sắc. + Vụ mưu khởi nghĩa ở Huế (1916) HS đọc SGK (tr. 146) ?GV: Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa? Lực lượng tham gia? GV phân tích thành phần lãnh đạo và LLKN (SHDGV). HS thảo luận: Do đâu cuộc KN bị dập tắt ngay khi chưa nổ ra? Tuy vậy, cuộc khởi nghĩa có tiếng vang lớn, vì sao? 3. Cuộc vận động Duy tân và PT chống thuế ở Trung Kì (1908) - Lãnh đạo: Châu Phan Trinh, Huỳnh Thúc Kháng . . - Hình thức động hoạt phong phú, ảnh hưởng rất lớn. - Pháp đàn áp, PT bị dập tắt. yêu II. PT trong nước thời kì CTTG I (1914 – 1918). 1. Chính sách của TD Pháp ở ĐD trong thời chiến: - Đầu tư khai thác mạnh vào CN, NN. - >< GC và DT ngày càng sâu sắc. 2. Vụ mưu KN ở Huế (1916). KN của binh lính tù và chính trị ở Thái Nguyên (1917) + Vụ mưu KN ở Huế (1916) - Lãnh đạo: Thái Phiên và Trần Cao Vân.
