Bài 20: PHONG TRÀO ĐỘC LẬP
DÂN TỘC Ở CHÂU Á (1918 – 1939)
I/. NHỮNG NÉT CHUNG VỀ PHONG TRÀO ĐỘC
LẬP
DÂN TỘC Ở CHÂU Á – CÁCH MẠNG TRUNG
QUỐC
TRONG NHỮNG NĂM 1919 – 1939.
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC :
1/. Kiến thức :
Giới thiệu những nét khái quát về lịch sử phong trào độc lập
dân tộc châu Á giữa 2 cuộc chiến tranh thế giới, HS cần nắm
được :
-
Những nét mới của phong trào độc lập dân tộc ở châu Á
trong những năm 1918 – 1939.
-
Cách mạng Trung Quốc (1919 – 1939) diễn ra như thế nào?
2/. Tư tưởng :
Bồi dưỡng nhận thức tính tất yếu cuộc đấu tranh chống chủ
nghĩa thực dân, chủ nghĩa đế quốc các dân tộc thuộc địa, phụ
thuộc nhằm giành độc lập dân tộc.
3/. Kĩ năng :
-
Sử dụng bản đồ.
-
Khai thác tư liệu, tranh ảnh lịch sử, nhận biết bản chất của sự
kiện lịch sử.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
Giáo viên chuẩn bị :
-
Lược đồ châu Á.
-
Tài liệu lịch sử thế giới hiện đại (1918 – 1939)(ĐHSP).
-
Thiết kế bài giảng lịch sử 8, tài liệu cải cách sử 8, sách giáo
viên sử 8, giáo khoa sử 8, bài tập sử 8.
-
Tranh, ảnh liên quan đến các nhân vật lãnh đạo. VD : lãnh tụ
Gandi (1869 – 1948) ở Ấn Độ.
Học sinh chuẩn bị :
-
Sách giáo khoa 8.
-
Bài tập sử 8.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
Kiểm tra bài cũ:
-
Kinh tế Nhật Bản phát triển như thế nào sau chiến tranh thế giới
thứ nhất?
-
Vì sao giới cầm quyền Nhật Bản tiến hành chiến tranh xâm
lược, bành trướng ra bên ngoài?
1.
HOẠT ĐỘNG 1 : NHỮNG NÉT CHUNG
Mục tiêu :
Cho HS biết được những nét mới của phong trào độc lập dân
tộc châu Á trong những năm 1918 – 1939.
Nội dung :
Hoạt động của giáo viên Học sinh Bài ghi
-
Mở đầu nêu đây là thời
kỳ diễn ra những
chuyển biến lớn của
phong trào GPDT châu
Á : tác động của Cách
mạng T10 Nga và kết
thúc chiến tranh thế
giới thứ nhất mở ra thời
kì phát triển mới của
phong trào GPDT châu
Á.
-
Cần nhấn mạnh tiếng
vang của Cách mạng
T10 Nga vượt biên giới
nước Nga trở thành
niềm hy vọng, là nguồn
cổ vũ to lớn đối với
nhân dân bị áp bức, bóc
lột trong chiến tranh
TG thứ nhất, nhiều
nước thuộc địa, phụ
thuộc cũng như trên thế
giới phong trào GPDT
Lắng nghe.
Đọc kênh chữ
nhỏ và theo dõi bản
- Thắng lợi
Cách mạng
tháng 10 Nga
và kết thúc
chiến tranh TG
thứ nhất mở ra
thời kỳ phát
triển mới trong
phong trào
ĐLDT châu Á
tiêu biểu ở
Trung Quốc,
An Độ, Việt
Nam,
Inđônêxia.
đi theo con đường Cách
mạng T10, chủ nghĩa
Mác Lênin.
-
Hướng dẫn HS đọc
SGK, kênh chữ nhỏ.
-
Cho HS xem hình lãnh
tụ Gandi ở Ấn Độ.
-
Giáo viên bổ sung và
nhấn mạnh giai cấp vô
sản trẻ tuổi phương
Đông bước lên vũ đài
chính trị mở ra triển
vọng cho phong trào
CM phương Đông từ
giải phóng dân tộc tiến
lên giải phóng giai cấp.
-
Cần chú ý trong những
năm đầu sau Cách
mạng tháng 10 Nga
phong trào cách mạng
Đông Nam Á lên cao
lan rộng hơn cả so với
châu Mỹ la tinh và
châu Phi.
-
Củng cố :
đồ.
Hãy kể tên phong
trào đấu tranh ở các
nước châu Á?
Phong trào nào
mở đầu cho cao trào
cách mạng chống đế
quốc?
Hãy nêu những
nét mới của phong
trào độc lập dân tộc
châu Á sau chiến
rtanh TG thứ nhất?
Vì sao sau chiến
tranh thế giới I
phong trào ĐLDT
châu Á bùng nổ
mạnh mẽ.
- Giai cấp công
nhân tích cực
tham gia đấu
tranh giành độc
lập, các Đảng
Cộng sản thành
lập lãnh đạo
cách mạng.
SƠ KẾT :
Phong trào ĐLDT trong thế giới giữa 2 cuộc chiến tranh TG
(1918 – 1939) lên cao và lan rộng khắp nơi.
2.
HOẠT ĐỘNG 2 : CÁCH MẠNG TRUNG QUỐC
TRONG NHỮNG NĂM 1919 - 1939
Mục tiêu :
-
Nhằm cho HS biết cuộc Cách mạng Trung Quốc (1918 – 1939)
đã diễn ra như thế nào?
-
Tác động của phong trào Ngũ Tứ trong cách mạng Trung Quốc.
Nội dung :
Hoạt động của giáo viên Học sinh Bài ghi
-
Nêu rõ trong vòng 20
năm giữa 2 cuộc chiến
tranh TG, cách mạng
Trung Quốc diễn ra
nhiều sự kiện phong
phú và diễn biến phức
tạp.
-
Tiếng súng cách mạng
tháng 10 soi sáng con
đường đấu tranh giải
phóng của nhân dân
Trung Quốc giúp giai
cấp vô sản xem xét vận
mệnh nước nhà.
-
Bổ sung phong trào
Ngũ Tứ (4/5) người
Trung Quốc thường
dùng theo thứ tự tháng
trước, ngày sau mở đầu
thời kỳ mới của cách
mạng TQ => nhấn
mạnh đây là điểm mới
của phong trào.
Đọc SGK đoạn
từ phong trào Ngũ
Tứ … giai cấp công
nhân trả lời :
- Phạm vi của phong
trào thế nào?
- Lực lượng tham gia
ra sao?
Đọc kênh chữ
nhỏ phong trào Ngũ
Tứ.
- Phong trào
Ngũ Tứ bùng
nổ ngày
4/5/1919 lan
rộng cả nước,
lực lượng
tham gia đông
đảo.
-
Hướng dẫn HS đọc
SGK.
-
Cho HS quan sát bức
tranh về thái độ căm
ghét thực dân phương
Tây của người TQ.
-
Gợi ý HS khẩu hiệu
“ngoại tranh quốc
quyền, nội trừng quốc
tặc”.
=> GV tóm ý phong trào
Ngũ Tứ vừa chống đế
quốc và phong kiến, với
cách mạng Tân Hợi chỉ
dừng lại tính chất chống
phong kiến.
- Nêu tác động của
phong trào Ngũ Tứ tạo
điều kiện dẫn đến sự ra
đời của Đảng cộng sản
TQ (7/1921).
- Trình bày những sự
kiện tiêu biểu của cách
mạng TQ ở giai đoạn
tiếp theo : cuộc chiến
tranh đánh đổ bọn quân
phiệt, tay sai đế quốc
chống tập đoàn Tưởng
Giới Thạch.
- Cuối cùng là thời kỳ
Quốc Cộng hợp tác
chống Nhật khi Nhật
Thảo Luận :
- Tổ 1, 2 :
Theo các em
khẩu hiệu đấu tranh
của phong trào Ngũ
Tứ có điều gì mới so
với khẩu hiệu “Đánh
đổ Mãn Thanh trong
CM Tân Hợi (1911)?
- Tổ 3, 4 :
Nhận xét.
Em có nhận xét
gì về phong trào Ngũ
Tứ?
Cách mạng TQ
diễn ra như thế nào
trong những năm
1919 – 1939?
-
Chủ nghĩa
Mác Lênin
truyền bá
rộng rãi
7/1921 Đảng
cộng sản TQ
thành lập.
-
7/1937 Nhật
xâm lược
Trung Quốc
Quốc –
Cộng hợp tác
chống Nhật.