THỰC HÀNH - THÍ NGHIỆM CO VÀ PHẢN CO NGUYÊN
SINH
I. Mục tiêu bài học
Sau khi học xong bài này, học sinhphải:
- Rèn luyện được kĩ năng sử dụng kính hiển vi và kĩ năng làm tiêu
bản hiển vi.
- Biết cách điều khiển sự đóng mở của ác tế bào khí khổng thông qua
điều khiển mức độ thẩm thấu ra và vào tế bào.
- Quan sát và vẽ được tế bào đang ở các giai đoạn co nguyên sinh
khác nhau.
- Tự mình thực hiện được thí nghiệm theo quy trình đã cho trong
SGK.
- Rèn luyện tính cẩn thận, tỉ mỉ trong thao tác thí nghiệm.
II. Những điều cần lưu ý.
1. Nội dung.
- Hướng dẫn HS cách làm tiêu bản thực vật. Khi thao tác phải hết sức
cẩn thận.
- Hướng dẫn HS sử dụng kính hiển vi. Vệ sinh, bảo quản kính hiển
vi.
- Để thí nghiệm co và phản co nguyên sinh dễ quan sát nên chọn lá
thài lài tím.. Khi chuẩn bị các dung dịch ưu trương(muối KNO3) thì
không nên để ở nồng độ quá cao sẽ làm co nguyên sinh quá nhanh,
không kịp quan sát.
2. Dụng cụ, mẫu vật và hoá chất thí nghiệm.
- Mẫu vật: hành tây, thài lai tía.
- Hoá chất: Dung dịch KNO3 1M(hoặc muối ăn 8%), nước cất.
- Dụng cụ: Kính hiển vi, lam kính, la men, giấy thấm, lưỡi giao lam,
kim mũi mác, ống nhỏ giọt, đĩa pêtri, đèn cồn, cốc thuỷ tinh chịu
nhiệt, dao.
III . Tiến trình tổ chức bài học:
1. Quan sát hiện tương co và phản co nguyên sinh ở tế bào biểu bì lá
cây.
- GV hướng dẫn HS cách tiến hành như hướng dẫn SGK
- Giải thích thí nghiệm:
+ Dựa vào kiến thức đã học, HS giải thích thí nghiệm.
+ GV chỉnh lí:Hiện tương co nguyên sinh là do dung dịch KNO3
đậm đặc hơn dịch tế bào nên nước chui ra ngoài tế bào qua lớp màng
nguyên sinh chất. Hiện tượng phản co nguyên sinh là do nồng độ
dịch bào đậm đặc đã hút nước từ ngoài vào làm nguyên sinh chất
trương phồng trở lại như lúc đầu.
- Kết luận: Co nguyên sinh là một hiện tượng quan trọng. Dựa vào đó
ta có thể biết tế bào còn sống hay đã chết.
2. Thí nghiệm co nguyên sinh với việc đóng mở khí khổng.
- GV hướng dẫn HS cách tiến hành như hướng dẫn SGK
- Tiến hành quan sát.
- Vẽ các tế bào quan sát được dưới kính hiển vi vào vở.
IV. Thu hoạch:
Mỗi học sinh (hoặc nhóm) đều phải báo cáo kết quả thực hành,
trong đó có tường trình thí nghiệm và vẽ tế bào ở các giai đoạn khác
nhau của quá trình co nguyên sinh quan sát được dưới kính hiển vi
cũng như các tế bào tạo nên khí khổng ở các trạng thái đóng và mở
khí khổng.
Trả lời các câu hỏi trong bài.
V. Bài về nhà:
- Học bài cũ, soạn bài : Chuyển hoá vật chất và năng lượng trong tế
bào.