Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 6
lượt xem 197
download
Tham khảo tài liệu 'giáo trình cơ khí đại cương - phần 6', kỹ thuật - công nghệ, cơ khí - chế tạo máy phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 6
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 NỐI GHÉP LÀ GÌ ? 2 1 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Các sản phẩm tạo thành bằng cách ghép nhiều chi tiết lại với nhau Sản phẩm = (1) + (2) 1 1 2 1 2 2 1 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 CÓ NHỮNG LOẠI NỐI GHÉP GÌ ? Khung Ôtô – ôtô có khoảng 15000 chi tiết CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Máy khoan tay Boeing 747–400, Có khoảng 6 triệu chi tiết Các thiết bị có rất nhiều chi tiết ghép lại với nhau bằng rất nhiều phương pháp liên kết Máy giặt Máy vi tính Xe máy. Có khoảng 8000 chi tiết Cây cầu thép 2 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 1
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 MỘT SỐ KIỂU LIÊN KẾT CƠ BẢN TYPES OF JOINTS CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Bulông Dán (Screwing) (Bonding) Đinh tán Hàn Vảy (Rivetting) (Soldering/Brazing) Hàn nóng chảy (Welding) 3 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 So s¸nh mét sè ph−¬ng ph¸p nèi ghÐp ¬ng ph¸ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 4 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 2
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Chương VIII: Hàn & Cắt kim loại I. §Þnh nghÜa, ®Æc ®iÓm, ph©n lo¹i : nghÜ ph© lo¹ 1. §Þnh nghÜa: nghÜ Hµn lµ ph−¬ng ph¸p c«ng nghÖ nèi c¸c chi tiÕt l¹i víi nhau b»ng c¸ch nung nãng chç ¬ng ph¸ nghÖ chç nèi ®Õn tr¹ng th¸i hµn (ch¶y hoÆc dÎo). Sau ®ã kim lo¹i ho¸ r¾n hoÆc kÕt hîp víi lùc tr¹ th¸ ch¶ hoÆ lo¹ ho¸ hoÆ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Ðp, chç nèi t¹o thµnh mèi liªn kÕt bÒn v÷ng gäi lµ mèi hµn. Ðp, chç thµ liª 2. §Æc ®iÓm: - TiÕt kiÖm kim lo¹i nhiÒu. So víi ph−¬ng ph¸p nèi kh¸c nh− t¸n rivª, ghÐp bul«ng kiÖ lo¹ nhiÒu. ¬ng ph¸ kh¸ rivª bul« tiÕt kiÖm tõ 10 ÷ 25% khèi l−îng kim lo¹i; hoÆc so víi ®óc th× hµn tiÕt kiÖm 50% kiÖ khè îng lo¹ hoÆ th× kiÖ - Hµn cã thÓ nèi ®−îc nh÷ng kim lo¹i cã tÝnh chÊt kh¸c nhau víi nhau. thÓ nh÷ lo¹ kh¸ nhau. VÝ dô: kim lo¹i ®en víi kim lo¹i ®en, kim lo¹i víi vËt liÖu phi kim v.v… lo¹ lo¹ lo¹ liÖ v.v… - T¹o ®−îc c¸c chi tiÕt m¸y, c¸c kÕt cÊu phøc t¹p mµ c¸c ph−¬ng ph¸p kh¸c kh«ng phø mµ ¬ng ph¸ kh¸ kh« lµm ®−îc hoÆc gÆp nhiÒu khã kh¨n hoÆ kh¨ - §é bÒn mèi hµn cao nÕu nh− thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o hîp lý, mèi hµn kÝn lý, Nh−îc ®iÓm: îc - Sau khi hµn vÉn cßn tån t¹i øng suÊt d−, vËt hµn dÔ biÕn d¹ng (cong, vªnh), … nh), - ChÞu t¶i träng va ®Ëp kÐm trä 5 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3. Ph©n lo¹i: Ph© lo¹ C¨n cø theo tr¹ng th¸i kim lo¹i mèi hµn khi tiÕn hµnh nung nãng ng−êi ta chia c¸c tr¹ th¸ lo¹ ph−¬ng ph¸p hµn lµm hai nhãm sau: ¬ng ph¸ sau: - Hµn nãng ch¶y: chç hµn vµ que hµn bæ sung ®−îc nung ®Õn tr¹ng th¸i nãng ch¶y ch¶ chç tr¹ th¸ ch¶ - Hµn ¸p lùc: chç nèi cña c¸c chi tiÕt ®−îc nung nãng ®Õn tr¹ng th¸i dÎo th× ph¶i dïng chç tr¹ th¸ th× ph¶ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn ngo¹i lùc Ðp, Ðp l¹i míi cã kh¶ n¨ng t¹o ra mèi hµn bÒn v÷ng ngo¹ Ðp, kh¶ - Hàn v¶y: mÐp hµn ®−îc nung nh−ng chØ cho KL bæ xung nãng ch¶y, KL nÒn kg ch¶y chØ ch¶ ch¶ Nung nóng Vị trí hàn Kết tinh (hóa rắn) Mối hàn VL phụ & VL nền đều chảy lỏng Cấu trúc của mối hàn (Trạng thái hàn) NhiÖt NhiÖ Nhiệt sinh ra do ma sát Dẻo Kết hợp Lực ép Lực ép Dẻo VL phụ chảy lỏng, VL nền không chảy 6 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 C¨n cø theo d¹ng n¨ng l−îng sö dông: îng dông: Hàn CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Hàn Hàn Hàn vảy nóng chảy áp lực Nguồn nhiệt Nguồn nhiệt Năng lượng Năng lượng Phản ứng Phản ứng Điện Cơ năng Điện hóa học hóa học Hàn Khí Hàn Điện trở Hàn nổ Hàn Ma sát Nhiệt nhôm Hồ quang Hàn Siêu âm Chùm tia điện tử Chùm tia Laser 7 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 CÁC PHƯƠNG PHÁP HÀN PHÁ HÀ Hàn vảy General View of Welding Processes HÀN NÓNG CHẢY NÓ HÀN ÁP LỰC fusion welding pressure welding CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Hàn Khí + Áp lực (PGW) Khí Hàn khí khí Hàn Plasma (WP) Pressure gas welding Gas welding Tungsten plasma welding Hàn Điểm (SPW) Spot welding Hàn Hồ quang tay Hàn Điện xỉ (ESW) (MMA) Electroslag welding Manual arc welding Manual Hàn Đường (SW) Đườ Seam welding MIG/MAG Hàn chùm tia điện tử chù Metal gas shielded arc welding (EBW) Hàn Đối đầu (FBW) Electron beam welding Flash but welding TIG Tungsten inert-gas shielded arc inert- Hàn Ma sát (FW) Hàn Laser (LW) welding Friction welding Laser welding Hàn tự động (SAW) Hàn Đinh (BW) Submerged arc welding Arc stud welding 8 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 4
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Yªu cÇu ®èi víi Hµn nãng ch¶y: ch¶ + Nguån nhiÖt ph¶i cã c«ng suÊt ®ñ lín ®¶m b¶o nung nãng côc bé phÇn kim Nguå nhiÖ ph¶ phÇ lo¹i ë mÐp hµn cña vËt liÖu c¬ b¶n vµ c¶ que hµn tíi nhiÖt ®é nãng ch¶y lo¹ liÖ nhiÖ ch¶ + Ph¶i sö dông thuèc hoÆc khÝ b¶o vÖ mèi hµn khái t¸c ®éng cña kh«ng khÝ Ph¶ thuè hoÆ khá kh« CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Yªu cÇu ®èi víi Hµn ¸p lùc: + Lùc Ðp ph¶i ®ñ lín ®¶m b¶o mèi ghÐp ®−îc h×nh thµnh tèt ph¶ thµ + Kh«ng cÇn sö dông thuèc hoÆc khÝ b¶o vÖ mèi hµn Kh« thuè hoÆ + Kh«ng cÇn sö dông kim lo¹i bæ xung Kh« lo¹ Yªu cÇu ®èi víi Hµn v¶y: + L−îng nhiÖt ph¶i ®−îc khèng chÕ chÝnh x¸c ®Ó chØ nung ch¶y vËt liÖu hµn, cßn îng nhiÖ ph¶ khè chØ ch¶ liÖ vËt liÖu c¬ b¶n (vËt liÖu nÒn) kh«ng ®−îc nãng ch¶y liÖ nÒn) kh« ch¶ + CÇn sö dông thuèc hoÆc khÝ ®Ó b¶o vÖ mèi hµn thuè hoÆ 9 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 II. HÀN KHÍ, HÀN HƠI - GW * Phạm vi ứng dụng GAS welding Hàn được ở mọi vị trí trong không gian, đặc biệt cho hàn ống, lắp giáp, sửa chữa và xử lí 1. Kh¸i niÖm: lµ PP hµn NC, dïng nhiÖt cña Kh¸ niÖ nhiÖ bề mặt. ph¶n øng khÝ ch¸y ®Ó nung ch¶y phÇn KL ®−îc ph¶ ch¸ ch¶ phÇ * Vật liệu hµn Các loại thép thường và thép hợp kim thấp, Kim loại màu, Gang CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 2. C¸c lo¹i khÝ dïng trong hµn h¬i: O2 vµ khÝ lo¹ * Chiều dày vật hàn ch¸y (C2H2, H2, khÝ than ®¸, khÝ tù nhiªn, h¬i ch¸ ®¸, nhiª Lên tới 6mm (phụ thuộc vào hình dáng vật x¨ng, benzen, ...) ng, benzen, hàn) 4 7 6 3 1- Bình ôxy (Oxygen cylinder with pressure redution) 5 2- Bình axêtylen (Acetylene cylinder with pressure redution) 3- Van chống ngọn lửa quặt (Branch-line back- pressure valve). 4- Ống dẫn khí ôxy (Oxygen hose). 8 5- Ống dẫn khí axêtylen (Oxygen hose) 6- Mỏ hàn (Welding torch) 7- Que hàn phụ (Welding rod) 8- Bép hàn (Welding nozzle) 9 10 1 2 9- Vật hàn (Workpiece) 10- Ngọn lửa hàn (Welding flame) 10 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 5
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 3. C«ng nghÖ Hµn khÝ: nghÖ khÝ: 3.1. Ph−¬ng ph¸p hµn: ¬ng ph¸ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn CN Hàn trái (leftward technique) Với tấm thép có chiều dày < 3mm (Steel less than 3 mm thickness) - N¨ng suÊt cao - TiÕt kiÖm khÝ kiÖ CN Hàn phải (rightward technique) - §é dÎo mh t¨ng Với tấm thép có chiều dày >= 3mm (Steel from 3 mm thickness) 11 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3.2. Ngän löa hµn: Ngä Hµn thÐp CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Hµn ®ång Hµn gang 3.3. ChÕ ®é hµn khÝ: khÝ: 3.3.1. §−êng kÝnh que hµn [mm] Khi hµn ph¶i s d= ph¶ 2 + 1[mm] Khi hµn tr¸i s d= tr¸ 2 12 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 6
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 3.3.2. C«ng suÊt ngän löa: ngä A = k.S [lÝt/giê] lÝt/giê] S - chiÒu dµy vËt hµn k - hÖ sè phô thuéc vËt liÖu hµn, thué liÖ hµn thÐp k=100-120 k=100- hµn ®ång k=150-200 k=150- CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 3.4. ThiÕt bÞ hµn khÝ 4 7 6 3 5 8 9 10 1 2 13 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 III. Hàn Hồ quang tay- MMA Manual metal arc welding 1. Kh¸i niÖm: lµ PP hµn NC, dïng nhiÖt cña hå quang gi÷a 2 ®iÖn cùc ®Ó nung ch¶y phÇn Kh¸ niÖ nhiÖ gi÷ ch¶ phÇ KL ®−îc hµn 2. C¸c ph−¬ng ph¸p hµn ®iÖn hå quang tay: ¬ng ph¸ tay: * Phạm vi ứng dụng - Hàn được ở mọi vị trí trong không CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn gian, - Xử lí bề mặt. * Vật liệu - Các loại thép thường và thép hợp kim, Gang * Chiều dày vật hàn - Lớn hơn 3mm §iÖn cùc kh«ng nãng ch¶y kh« ch¶ §iÖn cùc tù nãng ch¶y ch¶ §iÖn cùc than - Graphit §iÖn cùc que hµn cã hoÆc vonfram hoÆ vá bäc thuèc thuè - Hå quang hë C¸c lo¹i hå quang hµn: - Hå quang trùc tiÕp lo¹ trù - Hå quang ®−îc b¶o vÖ bëi khÝ b¶o vÖ - Hå quang gi¸n tiÕp gi¸ - Hå quang kÝn 14 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 7
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 3. ThiÕt bÞ vµ dông cô hµn ®iÖn hå quang tay: tay: Hướng hàn 1 2 3 5 10 11 6 13 14 15 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 12 4 9 7 8 9 16 17 8 1- Ổ cấp điện (Mains connection) 2- Nguồn điện hàn (Welding current source) 10- Lõi que hàn (Electrode core) 3- Cáp hàn - nối với điện cực hàn (Welding currenr supply - electrode). 11- Thuốc bọc (Electrode coating) 4- Cáp hàn - nối với vật hàn 12- Giọt kim loại lỏng (Droplet transfer) (Welding currenr supply - electrode). 13- Khí phát sinh bảo vệ vùng hàn 5- Kìm hàn (Electrode holder) 6- Que hàn - Điện cực hàn (Protective gases from coating of electrode). 14- Xỉ lỏng (Liquid slag). (Rod Electrode) 15- Xỉ hàn (ở thể rắn) (solid slag) 7- Kẹp mát (Workpiece clamp) 16- Kim loại mối hàn nóng chảy 8- Vật hàn – Chi tiết hàn (liquid weld metal) (Workpiece) 17- Kim loại mối hàn đã kết tinh 9- Hồ quang (Arc) (Solid weld metal) 15 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3.1. C¸c lo¹i dßng ®iÖn hµn: lo¹ - Dßng ®iÖn xoay chiÒu AC - Dßng ®iÖn 1 chiÒu DC + ¦u ®iÓm cña dßng ®iÖn mét chiÒu lµ hå quang cã tÝnh æn ®Þnh cao vµ cã thÓ ®æi thÓ cùc ®Ó ®iÒu chØnh møc ®é ®èt nãng vËt chØ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn hµn + −u ®iÓm cña dßng ®iÖn xoay chiÒu lµ thiÕt bÞ rÎ h¬n, nhá, nhÑ, c¬ ®éng h¬n, vËn nhá nhÑ c¬ hµnh còng ®¬n gi¶n h¬n, hiÖu suÊt cao ®¬n gi¶ hiÖ h¬n vµ tiªu hao ®iÖn n¨ng Ýt h¬n so víi tiª thiÕt bÞ dßng ®iÖn mét chiÒu 3.2. Yªu cÇu cña nguån ®iÖn hµn MMA: nguå §iÖn thÕ kh«ng t¶i Uo ph¶i ®ñ lín ®Ó g©y kh« ph¶ hå quang nh−ng kh«ng g©y nguy hiÓm khi sö kh« hiÓ dông: Víi dßng xoay chiÒu: Uo = 55 ÷ 80V dông: chiÒu: Víi dßng mét chiÒu: Uo = 35 ÷ 55V chiÒu: Víi c¸c gi¸ trÞ ®iÖn thÕ kh«ng t¶i trªn, khi cã gi¸ kh« trª t¶i (hå quang ch¸y) ®iÖn thÕ h¹ xuèng t−¬ng ch¸ xuè ¬ng øng 25 ÷ 40V víi dßng xoay chiÒu vµ 15 ÷ 25V víi dßng mét chiÒu 16 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 8
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 §−êng ®Æc tÝnh tÜnh cña hå quang vµ ®−êng ®Æc tÝnh ngoµi cña m¸y hµn: ngoµ 1 - ®−êng ®Æc tÝnh tÜnh cña hå quang 2 - ®−êng ®Æc tÝnh ngoµi cña m¸y hµn ngoµ a - ®iÓm g©y hå quang b - ®iÓm hå quang ch¸y æn ®Þnh ch¸ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn C−êng ®é dßng ng¾n m¹ch ph¶i nhá nh»m ng¾ m¹ ph¶ nhá nh» n©ng cao tuæi bÒn cho m¸y hµn: tuæ In/m = (1,3 ÷ 1,4) Ih ë ®©y: Ih - C−êng ®é dßng ®iÖn hµn [A] ®©y: §iÖn thÕ nguån hµn ph¶i thay ®æi nhanh phï hîp víi sù thay ®æi ®iÖn trë hå quang nguå ph¶ phï trë nh»m æn ®Þnh sù ch¸y cña hå quang. Th«ng th−êng nguån hµn cã quan hÖ gi÷a U vµ I nh» ch¸ quang. Th« nguå gi÷ vµ (®Æc tÝnh ngoµi) lµ ng−îc nhau. NghÜa lµ quan hÖ cã d¹ng ®−êng cong dèc liªn tôc ngoµ lµ îc nhau. NghÜ liª C−êng ®é dßng ®iÖn hµn thay ®æi ®ù¬c theo hai kiÓu: v« cÊp vµ ph©n cÊp ù¬c kiÓ v« ph© Nguån xoay chiÒu U vµ I ph¶i lÖch pha nhau, tr¸nh c¶ hai gi¸ Nguå vµ ph¶ nhau, tr¸ gi¸ trÞ cïng mét lóc ®Òu b»ng kh«ng, ®Ó æn ®Þnh hå quang kh« ng, ThiÕt bÞ hµn b¶o ®¶m gän nhÑ, cÊu t¹o ®¬n gi¶n, dÔ sö nhÑ ®¬n gi¶ ThiÕt dông, gi¸ thµnh rÎ dông, gi¸ thµ 17 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3.3. Dông cô hµn MMA: - MÆt n¹ ®Ó b¶o vÖ da vµ m¾t khái t¸c dông cã h¹i cña tia tö ngo¹i (lµm h¹i da) vµ tia khá ngo¹ (l da) vµ hång ngo¹i (lµm h¹i m¾t), ®ång thêi ®Ó ch¾c ch¾n c¸c tia löa tõ que hµn vµ vËt hµn ngo¹ (l m¾ ch¾ ch¾ b¾n ra - G¨ng tay vµ ¸o c«ng t¸c lµm b»ng da hoÆc v¶i ami¨ng hoÆ ami¨ - TÊm ch¾n mµu ®en ®Ó tr¸nh sù ph¶n x¹ quang tuyÕn ¶nh h−ëng tíi søc khoÎ cña ch¾ tr¸ ph¶ ëng khoÎ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn nh÷ng ng−êi ë gÇn n¬i hµn nh÷ - ThiÕt bÞ th«ng giã th« - D©y c¸p dÉn ®iÖn hµn c¸ - K×m hµn ®Ó cÆp ®iÖn cùc (que hµn) - KÑp m¸t nèi víi vËt hµn ®Ó tiÕp th«ng dßng ®iÖn víi vËt hµn (tiÕp m¸t). th« - Nh÷ng phô tïng kh¸c nh− thïng que hµn, ghÕ hµn, bµn ch¶i s¾t, ®ôc vµ dông cô g¸ Nh÷ kh¸ thï ch¶ s¾ l¾p v.v… v.v… 4. §iÖn cùc vµ que hµn khi hµn ®iÖn hå quang tay: tay: - §iÖn cùc kh«ng ch¶y gåm cã ®iÖn cùc than, ®iÖn cùc grafit vµ ®iÖn cùc v«nfram. §iÖn kh« ch¶ nfram. cùc than vµ ®iÖn cùc grafit chØ dïng khi hµn víi dßng ®iÖn mét chiÒu. §iÖn cùc vµ chØ chiÒu. vonfram dïng khi hµn víi dßng ®iÖn mét chiÒu hay xoay chiÒu - §iÖn cùc ch¶y (cßn gäi lµ que hµn ®iÖn) tuú theo c«ng dông cña nã vµ thµnh phÇn ho¸ ch¶ tuú thµ phÇ ho¸ häc cña kim lo¹i ®−îc hµn cã thÓ chÕ t¹o b»ng c¸c vËt liÖu kh¸c nhau nh− thÐp, gang, lo¹ thÓ liÖ kh¸ thÐp, ®ång, nh«m v.v… ng, nh« v.v… 18 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 9
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Que hµn ®iÖn: - Que vá bäc máng dn ≤ 1,2d - Que vá bäc dµy (dn ≤ 1,55d) CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 4. C«ng nghÖ hµn ®iÖn hå quang tay: nghÖ tay: 4.1. C¸c lo¹i liªn kÕt hµn: lo¹ liª 19 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 4.2. VÞ trÝ mèi hµn trong kh«ng gian kh« - Hµn xÊp + Hµn ngang - Hµn ®øng + Hµn leo CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn + Hµn xiªn xiª - Hµn trÇn trÇ 4.3. ChÕ ®é hµn MMA: - §−êng kÝnh que hµn: d [mm] - C−êng ®é dßng hµn: Ih mèi hµn sÊp lµ thÐp cacbon: cacbon: s d= + 1( mm) Ih = (20 + 6d) d [ampe] [ampe] 2 K d= + 2(mm) 2 20 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 10
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 IV. HÀN HỒ QUANG TỰ ĐỘNG DƯỚI LỚP THUỐC – SAW Submerged arc welding Hướng hàn 5 1 3 2 7 6 15 14 16 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 7 17 14 13 4 10 11 12 8 9 15 * Phạm vi ứng dụng 1- Ổ cấp điện - Hàn những mối hàn có chiều dài 9- Vật hàn lớn, đặc biệt ở vị trí hàn sấp hoặc 2- Nguồn điện hàn 10- Thuốc hàn (bột) hàn ngang. 11-Xỉ lỏng 3- Cáp dẫn điện (cho điện cực) - Hàn đắp 12- Xỉ đặc (kết tinh) 4- Cáp nối mát * Vật liệu 13- Thu hồi thuốc hàn thừa 5- Cuộn dây hàn - Các loại thép thường và thép 14- Dây hàn (điện cực hàn) 6- Bộ phận đẩy dây hợp kim (hợp kim cao) 15- Hồ quang 7- Bép dẫn điện * Chiều dày vật hàn 16- Kim loại lỏng 8- Kẹp mát - Lớn hơn 5 mm 17- Kim loại mối hàn đã kết tinh 21 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 V. HÀN ĐIỆN XỈ - ESW Electroslag Welding CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 9- Nước vào 1- Ổ cấp điện 10- Nước ra * Phạm vi ứng dụng 2- Nguồn điện hàn - Hàn Giáp mối vật DÀY theo 11- Vật hàn 3- Cáp dẫn điện (cho điện hướng thẳng đứng cực hàn) 12- Tấm đệm chân mối hàn * V ật liệu 4- Cáp nối mát 13- Tấm đệm trên - Các loại thép thường và thép 5- Cuộn dây hàn 14- Dây hàn (điện cực hàn) hợp kim 6- Bộ phận đẩy dây 15- Xỉ lỏng * Chiều dày vật hàn 7- Đầu tiếp điện 16- Chuyển dịch kim loại lỏng - Lớn hơn 10 mm 8- Tấm đồng 17- Kim loại lỏng mối hàn 18- Kim loại mối hàn đã kết tinh 22 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 11
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 VI. HÀN HỒ QUANG ĐIỆN CỰC NÓNG CHẢY TRONG KHÍ BẢO VỆ - MIG/MAG Metal Gas Shielded Arc Welding Hướng hàn 6 9 3 4 7 1 8 14 13 7 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 19 7 16 17 19 15 18 5 10 11 12 2 15 11 1- Ổ cấp điện (Mains connection) 9- Mỏ hàn 2- Nguồn điện hàn * Phạm vi ứng dụng (Welding Torch) (Welding current source) 10- Kẹp mát - Hàn được ở mọi vị trí trong không gian, 11- Vật hàn 3- Cuộn dây hàn - Xử lí bề mặt. 12- Cáp nối mát (Wire electrode coil). •Vật liệu 13- Bép dẫn điện 4- Bộ phận đẩy dây hàn - Các loại thép thường và thép hợp kim (Current contact nozzle) (Wire feed unit). 14- Chụp khí bảo vệ 5- Bình khí bảo vệ (Dùng CO2 hoặc hỗn hợp khí chứa CO2, O2) (Shielding gas nozzle) (Shielding gas) 15- Hồ quang - Kim loại màu sử dụng Ar, He hoặc (Ar + He) 6- Nguồn điện hàn 16- Giọt kim loại lỏng * Chiều dày vật hàn 7- Dây hàn 17- Kim loại mối hàn nóng chảy - Lớn hơn 1 mm (Wire electrode) 18- Kim loại mối hàn đã kết tinh 8- Ống dẫn khí bảo vệ 19- Khí bảo vệ vùng hàn (Shielding gas hose) 23 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 VII. HÀN HỒ QUANG ĐIỆN CỰC KHÔNG CHẢY TRONG KHÍ BẢO VỆ - TIG Tungsten inert-gas shielded arc welding Hướng hàn 11 2 3 8 9 11 6 1 7 12 9 13 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 14 16 15 13 16 10 4 5 1- Ổ cấp điện 9- Que hàn phụ (Welding rod) 2- Nguồn điện hàn 10- Vật hàn * Phạm vi ứng dụng 11- Điện cực Wolfram 3- Cáp dẫn điện (Tungsten electrode) - Hàn được ở mọi vị trí trong 4- Cáp nối mát 12- Bép dẫn điện cho điện cực không gian, * V ật liệu 5- Kẹp mát 13- Hồ quang Hồ quang tỏa rộng - Các loại thép thường và 6- Nguồn điện hàn 14- Kim loại mối hàn nóng chảy thép hợp kim (hợp kim cao) 7- Ống cấp khí 15- Kim loại mối hàn nóng chảy - Kim loại màu sử dụng Ar, 8- Mỏ hàn 16- Khí bảo vệ vùng hàn He hoặc (Ar + He) * Chiều dày vật hàn - 0,5 đến 4 mm Dạng vát mép Mối hàn 24 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 12
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 VIII. HÀN PLASMA ĐIỆN CỰC WOLFRAM – WP Tungsten Plasma Welding Hướng hàn 1 11 3 10 982 13 11 15 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 14 17 12 16 17 12 5 6 4 7 1- Ổ cấp điện 9- Ống dẫn khí Plasma * Phạm vi ứng dụng 2- Nguồn điện hàn 10- Mỏ hàn - Hàn ở MỌI VỊ TRÍ trong không gian. 3- Cáp dẫn điện (cho điện 11- Que hàn phụ - Hàn đắp cực hàn) 12- Vật hàn * V ật liệu 4- Cáp nối mát 13- Điện cực Wolfram - Các loại thép thường và thép hợp 5- Kẹp mát kim (hợp kim cao) 14- Khí bảo vệ 6- Bình khí bảo vệ - Kim loại mầu 15- Khí Plasma 7- Bình khí Plasma 16- Kim loại mối hàn * Chiều dày vật hàn 8- Ống dẫn khí bảo vệ 17- Hồ quang Plasma - Micro-Plasma > 0,1–2,0 mm - Macro-Plasma >lớn hơn 2 mm 25 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 IX. HÀN BẰNG CHÙM TIA ĐIỆN TỬ - EBW Electron Beam Welding CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 1- Ổ cấp điện 2- Nguồn điện áp cao 3- Cáp dẫn điện áp cao 12- Ống ngắm * Phạm vi ứng dụng 4- Bộ phận điều khiển chùm tia - Hàn giáp mối ở mọi vị trí 13- Buồng chân không 5- Cáp điều khiển * V ậtliệu 14- Máy hút chân không 6- Cathode - Hầu hết các loại vật liệu 15- Vật hàn 7- Phát điện tử 16- Đồ gá vật hàn * Chiều dày vật hàn 8- Anode 17- Bộ phận điều khiển chuyển - 0,1 đến 100 mm động của vật hàn 9- Khuếch đại từ trường 18- Vùng kim loại nóng chảy 10- Chùm tia điện tử 11- Ligthing installation 26 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 13
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 X. HÀN LASER – LW LASER Welding CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn * Phạm vi ứng dụng - Hàn giáp mối ở mọi vị trí 1- Ổ cấp điện 7- Khí bảo vệ (Ar, He) * V ật liệu 8- Chùm tia Laser 2- Bình chứa khí bảo vệ - Hầu hết các loại vật liệu 9- Thấu kính hội tụ 3- Ống dẫn khí * Chiều dày vật hàn 10- Vật hàn 4- Nguồn tạo Laser - 0,1 đến 10 mm 11- Bộ phận điều khiển chuyển 5- Bảng điều khiển động của vật hàn 6- Gương lái tia 12- Vùng kim loại nóng chảy 27 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 XI. HÀN TIẾP XÚC ĐIỂM – RSP Resistance Spot Welding 6 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 9 10 6 R T 2 1- Ổ cắm điện 10- Vùng hàn P 1 2- Nguồn điện hàn (biếp áp 11- Nước làm mát điện cực 6 hàn) 9 * Phạm vi ứng dụng 3- Giá đỡ trên - Hàn mọi vị trí trong không gian 7 4- Giá đỡ dưới * V ật liệu 5- Bộ phận tạo áp lực P - Thép thường, thép hợp kim cũng như 6- Điện cực trên hầu hết kim loại mầu 7- Điện cực dưới (cố định) * Chiều dày vật hàn 8- Bàn đạp chấp hành - 0,1 đến 25 mm 9- Vật hàn 28 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 14
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 XII. HÀN TIẾP XÚC ĐƯỜNG - RSW Resistance Seam Welding 1- Ổ cắm điện 2- Nguồn điện hàn (biếp áp hàn) 3- Giá đỡ trên CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 4- Giá đỡ dưới 5- Bộ phận tạo áp lực 6- Cáp dẫn điện (đồng lá) 7- Đĩa điện cực trên 8- Đĩa điện cực dưới 9- Bàn đạp chấp hành 10- Vật hàn 11- Mối hàn * Phạm vi ứng dụng - Hàn ở vị trí hàn bằng * V ậtliệu - Thép thường, thép hợp kim Đường hàn có các điểm hàn Đường hàn có các điểm hàn cũng như hầu hết kim loại mầu chồng lên nhau cách nhau * Chiều dày vật hàn - 0,1 đến 3,5 mm 29 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 XIII. HÀN TIẾP XÚC ĐỐI ĐẦU - FBW Flash But Welding 1- Ổ cắm điện 2- Nguồn điện hàn (biếp áp hàn) 3, 4- Dây cáp dẫn điện 5, 6- Đầu kẹp CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 7- Thân máy 8- Bàn trượt 9- Bộ phần di chuyển bàn trượt 10- Vật hàn 11- Lực ép 12- Kim loại chảy dẻo 13- Vùng nhiệt độ cao. * Phạm vi ứng dụng - Hàn giáp mối các chi tiết dạng thanh, ống, hoặc các chi tiết cùng tiết diện. * Vật liệu - hầu hết kim loại * Kích thước vật hàn - 8 đến 350 mm đường kính 30 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 15
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 XIV. HÀN KHÍ + ÁP LỰC – PGW Pressure Gas Welding 10 CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 1- Bình chứa khí cháy 8- Bàn gá di chuyển 2- Bình chứa Ôxy 9- Bộ phận truyền động 3- Ống dẫn khí cháy 10- Vật hàn * Phạm vi ứng dụng 4- Ống dẫn khí Ôxy - Hàn giáp mối chi tiết dạng thanh, ống 11- Áp lực 5- Mỏ đốt 12- Vùng nhiệt độ cao * V ậtliệu 6- Khung máy - Thép thường, 13- Vùng kim loại bị dồn 7- Thiết bị gá kẹp * Kích thước vật hàn - 1 đến 100 mm đường kính 31 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 XV. HÀN MA SÁT – FRW Friction Welding 1- Ổ cắm điện 2- Thân máy chính 3- Trục quay 4- Bánh đà CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 5- Phanh 6, 7 - Mâm cặp 8- Trục di chuyển dọc trục 9- Then chống xoay 10- Thiết bị tạo lực ép 11- Lực ép 12- Bavia hàn 13- Vật hàn. 14- Vùng nhiệt độ cao * Phạm vi ứng dụng - Hàn giáp mối các chi tiết dạng thanh tròn xoay * Vật liệu - hầu hết kim loại * Kích thước vật hàn - 3,5 đến 100 mm đường kính 32 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 16
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 XVI. HÀN CẤY CHỐT – HÀN BULÔNG – BW Stud Welding 1- Ổ cắm điện 2- Nguồn điện 3- Cáp hàn 4- Cáp nối mát 5- Cáp điều khiển CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 6, Súng hàn (mỏ hàn) 7- Thiết bị định vị 8- Vật hàn 9- Đinh đã hàn vào vật hàn 10- Ống kẹp đinh 11- Đinh 12- Vòng gốm 13- Hồ quang. 14- Vùng kim loại nóng chảy * Phạm vi ứng dụng - Hàn chi tiết dạng đinh vào vật khác ở mọi vị trí trong không gian * V ật liệu - hầu hết kim loại * Kích thước Đinh Định vị Đinh Gây hồ quang Hình thành liên kết - 2 đến 25 (mm) đường kính 33 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 BẢNG TỔNG HỢP MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP HÀN PHÁ HÀ PH SỬ DỤNG PP Hàn áp lực PP Hàn nóng chảy CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Động năng Hàn ma sát Hàn nổ Chất lỏng Hàn đúc Khí Khí Hàn áp lực + khí khí Hàn khí khí Hàn rèn Dòng điện Hàn điểm Hàn điện xỉ Hàn đường đườ Hàn điện trở Điện và Khí Khí Hàn đinh Hàn hồ quang tay MIG/MAG TIG Hàn hồ quang tự động dưới lớp thuốc ướ Hàn Plasma Chùm tia Chù Hàn laser Hàn chùm tia điện tử chù 34 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 17
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 XVII. C¾t kim lo¹i b»ng nhiÖt C¾ lo¹ nhiÖ 1. Kh¸i niÖm: Kh¸ niÖ C¾t ®øt kim lo¹i ®en, kim lo¹i mµu vµ hîp kim b»ng hå quang ®iÖn hoÆc b»ng ngän lo¹ lo¹ hoÆ ngä löa khÝ ch¸y ®Òu lµ nh÷ng ph−¬ng ph¸p ®èt nãng ®Ó lµm vËt cÇn c¾t ®¹t tíi ®iÓm ch¸ nh÷ ¬ng ph¸ ®¹t nãng ch¶y, bÞ ch¶y m¹nh vµ bÞ c¾t rêi ra. Môc ®Ých cña c¾t ®øt ng−îc víi ph−¬ng ch¶ ch¶ vµ ra. îc ¬ng CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn ph¸p hµn ph¸ 2. C¾t ®øt b»ng hå quang ®iÖn: C¾ lµ qu¸ tr×nh nung ch¶y vµ c¾t ®øt kim lo¹i b»ng nhiÖt l−îng cña hå quang ®iÖn qu¸ tr× ch¶ lo¹ nhiÖ îng - §iÖn cùc cña HQ cã thÓ lµ than hoÆc lµ kim lo¹i (que c¾t) - cã lç thæi khÝ nÐn ë gi÷a thÓ hoÆ lo¹ (que thæ gi÷ - Ph−¬ng ph¸p c¾t ®øt b»ng HQ ®iÖn lµ ph−¬ng ph¸p kh«ng kinh tÕ, khã thùc hiÖn khi ¬ng ph¸ ¬ng ph¸ kh« tÕ, thù hiÖ chiÒu dµy cÇn c¾t lín vµ th−êng cho ®−êng c¾t kh«ng ®Òu, do ®ã nã th−êng chØ hay dïng kh« Òu, chØ ®Ó th¸o rêi c¸c c¬ cÊu kim lo¹i, cò vµ c¾t ®øt hÖ thèng ®Ëu ngãt, ®Ëu h¬i, ®Ëu rãt cña c¸c th¸ thè ngãt, vËt ®óc - ¦u ®iÓm c¬ b¶n cña ph−¬ng ph¸p c¾t ®øt ®−îc hå quang ®iÖn lµ nã kh«ng nh÷ng chØ ¬ng ph¸ kh« nh÷ chØ dïng ®Ó c¾t ®øt ®−îc thÐp mµ cßn cã thÓ c¾t ®øt ®−îc gang vµ kim lo¹i mµu n÷a thÓ vµ lo¹ 3. C¾t ®øt b»ng ngät löa khÝ: C¾ ngä khÝ: lµ qu¸ tr×nh nung ch¶y vµ c¾t ®øt kim lo¹i b»ng nhiÖt l−îng cña ngän löa khÝ ch¸y qu¸ tr× ch¶ lo¹ nhiÖ îng ngä ch¸ 35 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 3.1. C¾t ®øt b»ng khÝ Oxy: C¾ dùa trªn kh¶ n¨ng cña mét sè kim lo¹i khi ch¸y trong khÝ «xy th× to¶ ra mét nhÞªt trª kh¶ lo¹ ch¸ th× to¶ nhÞª l−îng lín cã thÓ lµm ch¶y ®−îc kim lo¹i vµ c¸c chÊt «xyt t¹o thµnh îng thÓ ch¶ lo¹ vµ thµ §iÒu kiÖn c¾t ®−îc: kiÖ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn - Ph−¬ng ph¸p c¾t ®øt b»ng khÝ «xy chØ cã thÓ dïng ®Ó c¾t ¬ng ph¸ chØ thÓ nh÷ng kim lo¹i cã nhiÖt ®é ch¸y thÊp h¬n hiÖt ®é nãng ch¶y, nh÷ lo¹ nhiÖ ch¸ hiÖ ch¶ cßn nhiÖt ®é nãng ch¶y cña c¸c «xyt ®−îc t¹o thµnh ph¶i thÊp nhiÖ ch¶ thµ ph¶ h¬n nhiÖt ®é nãng ch¶y cña b¶n th©n kim lo¹i, ®ång thêi nh÷ng nhiÖ ch¶ th© lo¹ nh÷ «xyt ®ã ph¶i dÔ ch¶y (VD: thÐp cacbon) ph¶ ch¶ cacbon) - TÝnh dÉn nhiÖt cña b¶n th©n kim lo¹i ph¶i thÊp ®Ó tËp trung nhiÖ th© lo¹ ph¶ ®−îc nhiÒu nhiÖt n¨ng nhiÖ gang, nh«m ®ång vµ c¸c hîp kim mµu gang, nh« C¾t ®øt b»ng kh«ng thÓ c¾t b»ng khÝ «xy kh« thÓ khÝ Oxy 3.2. C¾t ®øt b»ng khÝ Oxy + chÊt trî dung: C¾ trî lµ ph−¬ng ph¸p dïng thªm chÊt trî dung (thµnh phÇn c¨n b¶n lµ bét s¾t vµ mét sè Ýt c¸c ¬ng ph¸ thª trî (thµ phÇ vµ chÊt phô thªm) ®−îc dÉn cïng víi luång khÝ «xy tíi vïng ph¶n øng thª luå ph¶ 36 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 18
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 Ch¸y trong «xy, chÊt trî dung sÏ toa to¶ thªm nhiÖt, lµm ch¸y c¸c «xyt kim lo¹i khã ch¶y Ch¸ trong xy, trî to¶ thª nhiÖ ch¸ lo¹ ch¶ vµ lµm cho viÖc thæi chóng ra khái vïng c¾t b»ng khÝ «xy ®−îc dÔ dµng viÖ thæ chó khá Ph−¬ng ph¸p nµy dïng ®Ó c¾t ®øt c¸c lo¹i thÐp kh«ng gØ, thÐp chÞu nhiÖt, gang vµ mét Ph ¬ng ph¸ lo¹ kh« nhiÖ vµ sè kim lo¹i mµu lo¹ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 4. C¾t ®øt b»ng hå quang Plasma khÝ nÐn: C¾ nÐn: - C¾t ®−îc t¸t c¶ c¸c lo¹i vËt liÖu: kim lo¹i ®en, KL mµu, hîp kim, gèm sø, ... lo¹ liÖ lo¹ kim, 37 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 XVIII. Hµn v¶y 1. Kh¸i niÖm: Kh¸ niÖ lµ ph−¬ng ph¸p nèi c¸c chi tiÕt kim lo¹i hoÆc hîp kim ë tr¹ng th¸i r¾n nhê mét kim ¬ng ph¸ lo¹ hoÆ tr¹ th¸ lo¹i trung gian gäi lµ v¶y hµn - cã nhiÖt ®é nãng ch¶y thÊp h¬n kim lo¹i chi tiÕt hµn lo¹ nhiÖ ch¶ lo¹ CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn 38 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 19
- Bản quyền của ThS. Vũ Đình Toại 13.08.2009 2. §Æc ®iÓm: - Sù h×nh thµnh mèi hµn ë ®©y chñ yÕu dùa vµo qu¸ tr×nh hoµ tan vµ khuÕch t¸n cña v¶y thµ ®©y chñ qu¸ tr× hoµ vµ hµn vµo kim lo¹i vËt hµn ë mèi nèi lo¹ - Trong qu¸ tr×nh hµn v¶y, chØ cã v¶y hµn bÞ nãng ch¶y do vËy cã kh¶ n¨ng hoµ tan vµo qu¸ tr× chØ ch¶ kh¶ hoµ mÐp hµn cña chi tiÕt hµn vµ tiÕp theo lµ qu¸ tr×nh khuyÕch t¸n khi mèi hµn ®«ng ®Æc qu¸ tr× ®«ng - PP nµy cã tÝnh kinh tÕ cao CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn - Do kh«ng g©y ra sù thay ®æi thµnh phÇn ho¸ häc cña kim lo¹i vËt hµn, vïng ¶nh kh« thµ phÇ ho¸ lo¹ h−ëng nhiÖt kh«ng tån t¹i do vËy vËt hµn kh«ng bÞ biÕn d¹ng ëng nhiÖ kh« kh« - Cã thÓ hµn ®−îc c¸c kÕt cÊu phøc t¹p mµ c¸c PP hµn kh¸c khã thùc hiÖn thÓ phø mµ kh¸ thù hiÖ - Cã kh¶ n¨ng hµn c¸c kim lo¹i kh¸c nhau víi nhau, kim lo¹i víi phi kim kh¶ lo¹ kh¸ nhau, lo¹ - N¨ng suÊt hµn cao vµ kh«ng ®ßi hái c«ng nh©n bËc cao kh« nh© 3. V¶y hµn: - V¶y hµn mÒm cã nhiÖt ®é nãng ch¶y thÊp h¬n 4500C, cã ®é cøng nhá, tÝnh chÊt c¬ häc nhiÖ ch¶ nhá thÊp. Lo¹i v¶y hµn nµy dïng ®Ó hµn c¸c chi tiÕt chÞu lùc nhá, ë ®iÒu kiÖn nhiÖt ®é thÊp thÊp. Lo¹ v¶ nhá kiÖ nhiÖ VÝ dô: v¶y hµn Sn - Pb (víi 61% Sn vµ 39% Pb); v¶y hµn Sn - Zn ®Ó hµn nh«m v.v… dô: v¶ (v v¶ nh« v.v… - V¶y hµn cøng cã nhiÖt ®é nãng ch¶y t−¬ng ®èi cao (> 5000C) th−êng tõ 720 - 9000C. nhiÖ ch¶ ¬ng V¶y hµn nµy cã ®é cøng vµ ®é bÒn c¬ häc t−¬ng ®èi cao. V¶y hµn cøng dïng ®Ó hµn c¸c ¬ng cao. V¶ chi tiÕt chÞu lùc lín 39 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 VÝ dô: dïng v¶y hµn cøng ®Ó hµn m¶nh hîp kim cøng lªn th©n dao b»ng thÐp kÕt cÊu … dô: th© b» Lo¹i v¶y hµn nµy th−êng dïng lµ ®ång thau, b¹c, niken, nh«m v.v... Lo¹ thau, b¹ niken, nh« v.v... 3. Thuèc hµn: Thuè lµ vËt liÖu cÇn thiÕt ®Ó lµm s¹ch mèi hµn vµ thóc ®Èy qu¸ tr×nh hoµ tan, khuÕch t¸n liÖ thó qu¸ tr× hoµ cña vËt hµn CƠ KHÍ ĐẠI CƯƠNG: Các công nghệ Hàn Tuú theo lo¹i v¶y mµ sö dông thuèc hµn kh¸c nhau: Tuú lo¹ v¶ thuè kh¸ nhau: - axit, muèi (clorua kÏm), axit photphoric, ... dïng cho v¶y mÒm axit, muè photphoric, - borac, clorua kÏm, muèi kali, ... dïng cho v¶y cøng borac, muè 4. ThiÕt kÕ mèi ghÐp khi hàn v¶y: 40 / 44 © ThS. KSHQT. Vũ Đình Toại - Bộ môn Hàn & CNKL - ĐHBK HN, toai-dwe@mail.hut.edu.vn, Tel: 04.3868 4542, Fax: 04.3868 4543 20
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Giáo trình cơ khí đại cương
30 p | 2312 | 706
-
Giáo trình môn học Cơ khí đại cương
94 p | 828 | 429
-
Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 1
0 p | 1261 | 405
-
Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 2
0 p | 671 | 287
-
Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 3
0 p | 453 | 240
-
Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 4
0 p | 447 | 209
-
Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 5
0 p | 378 | 203
-
Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 9
0 p | 345 | 198
-
Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 8
0 p | 350 | 184
-
Giáo trình cơ khí đại cương - Phần 7
0 p | 366 | 182
-
Giáo trình Cơ khí đại cương (Đà Nẵng,2002)
124 p | 446 | 130
-
Giáo trình Thực tập cơ khí đại cương (Nghề: Công nghệ ô tô) - CĐ Kinh tế Kỹ thuật TP.HCM
79 p | 50 | 7
-
Giáo trình Thiết bị cơ khí đại cương (Nghề: Bảo trì thiết bị cơ khí) - CĐ Cơ Giới Ninh Bình
90 p | 38 | 5
-
Giáo trình Cơ khí đại cương (Nghề: Cắt gọt kim loại - Cao đẳng): Phần 1 - Trường CĐ Nghề Kỹ thuật Công nghệ
77 p | 36 | 4
-
Giáo trình Cơ khí đại cương (Nghề: Cắt gọt kim loại - Cao đẳng): Phần 2 - Trường CĐ Nghề Kỹ thuật Công nghệ
45 p | 43 | 4
-
Giáo trình Cơ khí đại cương (Nghề: Cắt gọt kim loại - Trình độ: Trung cấp & Cao đẳng nghề) – CĐN Kỹ thuật Công nghệ (2021)
122 p | 15 | 4
-
Giáo trình Thiết bị cơ khí đại cương (Nghề: Bảo trì thiết bị cơ khí - CĐ/TC) - Trường Cao đẳng Cơ giới Ninh Bình (2021)
88 p | 11 | 4
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn