intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Giáo trình đo điện điện tử - Chương 4

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

103
lượt xem
22
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

THIẾT BỊ QUAN SÁT VÀ GHI TÍN HIỆU 4.1 Dao động ký điện tử một tia: 4.1.1 Khái niệm: Dao động ký điện tử một tia gồm một ống phóng tia điện tử, mạch điện tử dễ điều khiển và đưa tín hiệu vào. Dao động ký điện tử được sử dụng để quan sát dạng của tín hiệu. 4.1.2 Cấu tạo và nguyên lý họat động: Bản lệch dọc (Y) Catot Lưới Tim đèn 6.3VAC Màn huỳnh quang A1 A2 A3 Bản chắn Bản lệch ngang (X) ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Giáo trình đo điện điện tử - Chương 4

  1. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu Chöông 4 THIEÁT BÒ QUAN SAÙT VAØ GHI TÍN HIEÄU 4.1 Dao ñoäng kyù ñieän töû moät tia: 4.1.1 Khaùi nieäm: Dao ñoäng kyù ñieän töû moät tia goàm moät oáng phoùng tia ñieän töû, maïch ñieän töû deã ñieàu khieån vaø ñöa tín hieäu vaøo. Dao ñoäng kyù ñieän töû ñöôïc söû duïng ñeå quan saùt daïng cuûa tín hieäu. 4.1.2 Caáu taïo vaø nguyeân lyù hoïat ñoäng: Baûn leäch Baûn leäch ngang doïc (Y) Lôùp than (X) A1 A2 A3 chì Baûn Catot Löôùi chaén Tim ñeøn Maøn huyønh quang 6.3VAC Anod Ñieän trôû voøng baûo veä R2 R1 Nguoàn cung caáp Hình 4.1: Caáu taïo oáng phoùng tia ñieän töû 4.1.3 OÁng phoùng tia ñieän töû (CRT: Cathode Ray Tube): Tim ñeøn duøng ñeå ñoát noùng catot cuûa CRT, ñieän theá ñoát tim ñeøn laø 6.3VAC. Catot K: ôû beà maët coù phuû moät lôùp oxit kim loaïi khi tieáp thu nhieät naêng seõ böùc xaï ñieän töû (hieän töôïng nhieät phaùt xaï). 29
  2. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu Löôùi ñieàu khieån: Coù daïng caùi ly baèng Nikel, coù 1 loã ñeå cho chuøm ñieän töû ñi qua, löôùi ñieän töû seõ bao quanh catot. Ñieän theá phaân cöïc giöõa catot vaø löôùi seõ taïo ra ñieän tröôøng ñieàu khieån soá ñieän töû ñöôïc pheùp ra khoûi löôùi. Khi VGK (ñieän theá giöõa löôùi vaø catot) caøng aâm thì soá ñieän töû thoaùt ra khoûi löôùi caøng ít nhöng neáu VGK ñaït ñeán traïng thaùi ngöng daãn thì chuøm tia ñieän töû khoâng thoaùt ra khoûi löôùi. Baûn cöïc gia toác A1: laøm taêng gia toác cho chuøm tia ñieän töû, baûn cöïc naøy coù daïng hình truï, moät ñaàu hôû höôùng chuøm tia ñieän töû ñi vaøo, moät ñaàu kín chæ chöùa moät loã nhoû taïi taâm cho chuøm tia ñieän töû taäp trung laïi ñi qua. Laêng kính A2, A3: phoái hôïp vôùi baûn cöïc A1 taïo thaønh heä thoáng thaáu kính ñieän töû. Do söï phaân cöïc ñieän aùp khaùc nhau giöõa A1, A2 vaø A2, A3 hình thaønh löïc tónh ñieän taùc ñoäng vaøo caùc ñöôøng ñaúng theá, caùc söï phaân aùp naøy thay ñoåi laøm caùc ñöôøng ñaúng theá thay ñoåi seõ taïo ra ñoä hoäi tuï cuûa chuøm tia ñieän töû thay ñoåi. Baûn leäch doïc vaø baûn leäch ngang: khi chuøm tia ñieän töû ñi qua baûn leäch doïc hoaëc leäch ngang, thì ñieän tröôøng giöõa hai baûn naøy seõ laùi chuøm tia ñieän töû leäch theo chieàu doïc vaø chieàu ngang baèng löïc tónh ñieän (löu yù ñieàu naøy khaùc vôùi söï leäch chuøm tia ñieän töû cuûa ñeøn hình trong tivi baèng löïc ñieän töø, nghóa laø cuoän daây leäch thay cho baûn cöïc leäch). Ñoä leäch cuûa chuøm tia ñieän töû theo chieàu doïc hoaëc ngang phuï thuoäc vaøo ñieän aùp giöõa 2 baûn cöïc. Giöõa hai baûn cöïc leäch doïc vaø leäch ngang cuûa dao ñoäng kyù coù moät baûn chaén noái mass ñeå ngaên caùch aûnh höôûng ñieän tröôøng cuûa hai baûn leäch doïc vaø leäch ngang laãn nhau. Maøn hình huyønh quang: maët trong cuûa maøn aûnh oáng CRT ñöôïc phuû moät lôùp phaùt quang, tuyø theo vaät lieäu cuûa lôùp phaùt quang naøy maø tia saùng phaùt ra khi chuøm tia ñieän töû ñaäp vaøo maøn hình huyønh quang seõ coù maøu khaùc nhau. Chaúng haïn: Zn2SiO4 vaø Mn cho maøu xanh laù, muoái Sulfuric cadnium cho maøu vaøng. Lôùp than chì xung quanh oáng caïnh maøn hình thu nhaän caùc ñieän töû phaùt xaï thöù caáp (caùc ñieän töû ñaäp vaøo maøn aûnh doäi trôû laïi) do ñoù ñieän theá aâm khoâng tích tuï laïi treân maøn hình. Ñieän aùp phaân cöïc cho Anot coù trò soá raát lôùn khoaûng KV nhaèm taêng toác cho chuøm tia ñieän töû ñaäp maïnh vaøo maøn hình huyønh quang. Caùc voøng ñieän trôû hình xoaùy oác beân ngoaøi ñöôïc noái mass seõ laøm cho caùc ñieän tích tuï, do ñieän tröôøng lôùn giöõa Catot vaø anod bò trung hoaø ñieän tích. Caùc ñieän trôû ñieàu chænh R1 ñeå ñieàu chænh ñoä saùng, R2 ñeå ñieàu chænh tieâu cöï cuûa ñieåm saùng. Ñieän aùp treân A2 lôùn gaáp 4 ÷ 6 laàn treân A1. 30
  3. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu Nguoàn cung caáp taïo ra ñieän aùp moät chieàu Anod khoaûng vaøi KV cho löôùi, catot, cöïc gia toác vaø taát caû ñieän theá DC cho caùc maïch ñieän trong dao ñoäng kyù. OÁng phoùng tia ñieän töû laø moät boùng thuûy tinh beân trong ñöôïc huùt chaân khoâng. Caùc chuøm electron töø Catot (K) bay veà huôùng caùc Anot (A1, A2, A3) seõ laøm taêng toác ñoä cuûa chuøm tia vaø höôùng veà maët trong cuûa maøn hình ñaõ ñöôïc phuû chaát huyønh quang. Chuøm electron va chaïm vaøo ñoù seõ phaùt saùng vaø ngöôøi quan saùt seõ nhìn thaáy moät ñieåm saùng. Ñieän cöïc ñieàu khieån G coù ñieän theá aâm so vôùi K laøm cho chuøm tia hoäi tuï. Neáu ñaët tín hieäu xoay chieàu vaøo hai baûn cöïc Y thì chuøm electron chuyeån ñoäng leân xuoáng vaø seõ nhìn thaáy treân maøn hình ñöôøng thaúng ñöùng. Neáu ñaët tín hieäu xoay chieàu vaøo hai baûn cöïc X thì chuøm electron chuyeån ñoäng qua beân traùi phaûi vaø seõ nhìn thaáy treân maøn hình ñöôøng naèm ngang. Neáu cuøng luùc ñaët tín hieäu xoay chieàu vaøo X, Y thì seõ thaáy treân maøn hình ñöôøng cong kheùp kín. Hình daùng cuûa ñöôøng cong phuï thuoäc vaøo ñoä leäch pha vaø tæ soá taàn soá giöõa hai tín hieäu. Ñieän aùp caàn ño ñöôïc ñöa vaøo baûn cöïc Y, coøn baûn cöïc X ñöôïc ñöa tín hieäu queùt tuøy thuoäc vaøo muïc ñích cuûa pheùp ño. 4.1.4 Tín hieäu queùt ngang: t t Tín hieäu vaøo doïc Tín hieäu queùt ngang Tín hieäu xung kích (gai aâm) Hình 4.2: Tín hieäu queùt ngang. Chuøm electron seõ xeâ dòch theo chieàu thaúng ñöùng phuï thuoäc söï thay ñoåi cuûa tín hieäu vaøo. Neáu khoâng coù taùc ñoäng keùo ngang ra ta chæ thaáy moät vaïch thaúng ñöùng duy nhaát. Ñeå keùo tín hieäu naèm ngang ngöôøi ta söû duïng moät tín hieäu taïo goác thôøi gian ñaët vaøo hai baûn cöïc X goïi laø tín hieäu queùt ngang. Tín hieäu queùt ngang coù daïng xung hình raêng 31
  4. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu cöa. Neáu taàn soá cuûa tín hieäu queùt nhoû hôn n laàn taàn soá cuûa tín hieäu caàn quan saùt seõ coù n chu kyø tín hieäu quan saùt ñöôïc. Neáu tæ soá caùc taàn soá ñoù laø boäi soá cuûa 2 soá nguyeân thì treân maøn hình huyønh quang seõ xuaát hieän moät ñöôøng cong ñöùng yeân. Ngöôïc laïi, ñöôøng cong seõ chuyeån ñoäng vaø seõ khoâng quan saùt ñöôïc gì caû. Vì vaäy, caàn thieát phaûi coù söï ñoàng boä giöõa tín hieäu vaøo vaø tín hieäu queùt. Ñeå ñaït ñöôïc söï ñoàng boä ta ñieàu chænh taàn soá queùt baèng nuùm ñieàu khieån TIME/DIV cho ñeán khi naøo hình aûnh treân maøn hình huyønh quang ñöùng yeân. 4.1.5 Sô ñoà khoái dao ñoäng kyù moät tia: Tín hieäu Y ñöôïc ñöa vaøo qua phaân aùp vaøo ñeán boä khueách ñaïi Y vaø ñöa thaúng ra 2 baûn cöïc Y (neáu tín hieäu ñuû lôùn thì khoâng caàn qua khueách ñaïi). Caùch ñoàng boä trong: tín hieäu töø boä khueách ñaïi Y ñöôïc ñöa qua maïch ñoàng boä ñeå kích thích maùy phaùt raêng cöa (maùy phaùt queùt) sau ñoù qua khueách ñaïi X ñöa vaøo baûn cöïc X. Maët khaùc coù theå ñöa tröïc tieáp tín hieäu X vaøo boä khueách ñaïi X noái vaøo baûn cöïc X qua coâng taéc B3: tröôøng hôïp muoán söû duïng ñoàng boä ngoaøi thoâng qua khoùa B2 tín hieäu ñöôïc ñöa thaúng vaøo maïch ñoàng boä ñeå kích cho maùy phaùt raêng cöa. Y Keânh Y B1 Phaân aùp KÑ Y Y vaøo Chuaån Chuaån ÑK tia thôøi gian bieân ñoä Ñoàng boä trong Ñoàng boä Maïch Maùy phaùt ngoaøi B2 B3 ñb 1 raêng cöa KÑ X X X Hình 4.3: Sô ñoà khoái dao ñoäng kyù moät tia. Nguyeân lyù ño bieân ñoä ñieän aùp baèng dao ñoäng kyù: [Volt/Div + Position] Khi caàn ño ñieän aùp, tröôùc tieân khoùa B1 ñieàu chænh sang boä phaän chuaån bieân ñoä (nghóa laø ngaên caùch giöõa ngoõ vaøo – ngoõ ra, töông öùng vôùi cheá ñoä GND), quan saùt vaø 32
  5. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu ñoàng thôøi chænh nuùt Position sao cho ñöôøng thaúng treân maøn hình truøng vôùi truïc Ox (truïc ngang) khi ñoù ñoä leäch bieân ñoä chuaån ñöôïc calip veà “0”. Sau ñoù, baät khoùa B1 sang vò trí tín hieäu Y, nghóa laø chuyeån töø cheá ñoä GND sang cheá ñoä DC/AC ñeå ño bieân ñoä tín hieäu ño cöïc ñaïi gaáp maáy laàn bieân ñoä chuaån ñeå tính ra ñoä lôùn cuûa Y theo tín hieäu chuaån. Ví duï, nuùm chænh Volt/Div ôû vò trí 2V/Div nghóa laø moät Div (moät oâ theo phöông ñöùng, truïc tung) treân maøn hình töông öùng vôùi 2Volt. Nguyeân lyù ño chu kyø (thôøi gian) baèng dao ñoäng kyù: [Time/Div + Position] Khi caàn ño chu kì, ta caàn phaûi chuaån thôøi gian baèng caùch söû duïng boä chuaån thôøi gian ñeå ñaùnh daáu töøng quaõng thôøi gian öùng vôùi giaù trò chuaån treân toaøn tín hieäu. Ví duï: Nuùm chænh Time/Div ôû vò trí 2ms/Div nghóa laø moät Div (moät oâ theo phöông ngang, truïc hoaønh) treân maøn hình töông öùng laø 2ms. Nhaän xeùt: Ñoä nhaïy cuûa oáng phoùng ñieän töû laø ñoä leäch h cuûa ñieåm saùng khi ñöa vaøo baûn cöïc ñieän aùp 1V. Thoâng thöôøng caùc oáng phoùng tia ñieän töû coù ñoä nhaïy khoaûng 0.3 ÷ 0.5mm/V. Taàn soá tín hieäu ño coù theå raát lôùn, ngaøy nay caùc dao ñoäng kyù ñieän töû coù theå quan saùt tín hieäu ñeán 100MHz hoaëc lôùn hôn. 4.2 Dao ñoäng kyù hai tia: Caáu taïo cuûa dao ñoäng kyù hai tia gaàn gioáng dao ñoäng kyù moät tia. Trong dao ñoäng kyù hai tia coù theå taïo ra 2 tia baèng 2 caùch: a) Duøng hai nguoàn rieâng bieät. 33
  6. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu b) Duøng chung moät nguoàn. Hình 4.4: Caáu taïo oáng CRT - Duøng 2 chuøm tia ñieän töû töø 2 nguoàn phaùt rieâng bieät, vieäc ñieàu khieån 2 tia naøy hoaøn toaøn ñoäc laäp. Chæ coù moät boä phaän chung cho 2 tia laø baûn cöïc X ñi veà caùc phía baûn cöïc A vaø B. - Duøng 1 chuøm tia ñieän töû töø 1 nguoàn phaùt chung vaø vieäc ñieàu khieån tia naøy seõ laùi 2 tia tín hieäu veà 2 baûn cöïc A vaø B. Vôùi dao ñoäng kyù 2 tia coù theå cuøng luùc quan saùt ñöôïc caû 2 tín hieäu hoaøn toaøn khaùc nhau. Ñieàu naøy cho pheùp so saùnh caùc daïng soùng vôùi nhau veà bieân ñoä, pha vaø chu kyø; vì caùc nuùt ñieàu khieån ôû 2 keânh A vaø B hoaøn toaøn ñoäc laäp neân coù theå ñieàu chænh caùc tia hoaøn toaøn theo yù muoán. 4.3 ÖÙng duïng cuûa dao ñoäng kyù ñieän töû trong ño löôøng: 4.3.1 ÖÙng duïng ñeå quan saùt tín hieäu: Ñeå quan saùt daïng ñöôøng cong phuï thuoäc thôøi gian cuûa moät tín hieäu (döôùi daïng ñieän aùp) ta coù theå ñaët tín hieäu caàn quan saùt vaøo ñaàu vaøo Y. Ñaët cheá ñoä ñoàng boä trong, ñieàu khieån taàn soá cuûa maùy phaùt queùt sao cho tín hieäu ñöùng yeân treân maøn hình dao ñoäng kyù. Moät dao ñoäng kí hieän ñaïi coù theå quan saùt tín hieäu coù hình daïng baát kì vaø taàn soá ñeán 150MHz. 4.3.2 Ño ñieän aùp cuûa tín hieäu: Ñeå ño ñieän aùp tröôùc tieân baät tín hieäu chuaån ñieän aùp qua coâng taéc B1. Tröôøng hôïp neáu khoâng coù boä chuaån ñieän aùp thì coù theå ñöa ñieän aùp chuaån vaøo dao ñoäng kí. Sau khi ñöa ñieän aùp chuaån vaøo quan saùt ñoä leäch cuûa tia ñieän töû öùng vôùi ñieän aùp chuaån ñeå tính ñoä nhaïy. Ñoä nhaïy Su =Soá vaïch/ volt (3.1) Sau ñoù khoâng ñieàu chænh ñoä nhaïy nöõa ta cho ñieän aùp caàn ño vaøo keânh Y. Quan saùt bieân ñoä cuûa tín hieäu ta ño ñöôïc ñoä lôùn LY: LY = Su*2*Umax (3.2) Hay Umax = LY/2Umax (3.3) Su laø ñoä nhaïy cuûa dao ñoäng kyù, ñöôïc xaùc ñònh treân nuùm ñieàu khieån ñoä nhaïy cuûa dao ñoäng kí. 34
  7. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu 4.3.3 Ño taàn soá baèng dao ñoäng kyù: Taàn soá cuûa tín hieäu ñöôïc xaùc ñònh neáu ta ñöa tín hieäu coù taàn soá caàn ño vaøo ñaàu vaøo Y cuûa dao ñoäng kyù. Söû duïng tín hieäu queùt tuyeán tính thì ta seõ nhaän ñöôïc treân maøn hình huyønh quang moät soá chu kì cuûa tín hieäu. Luùc ñoù taàn soá: fx=1/Tx=N/tx (3.4) Trong ñoù: N laø soá chu kì, tx laø khoaûng thôøi gian ño ñöôïc. Ñoä chính xaùc cuûa pheùp ño coù theå taêng leân neáu pheùp ño taàn soá ñöôïc thöïc hieän baèng phöông phaùp so saùnh taàn soá caàn ño vôùi taàn soá chuaån. Luùc naøy dao ñoäng kyù coù taùc duïng nhö moät maùy chæ thò (ño taàn soá tín hieäu theo hình Lissaju, ño taàn soá cuûa tín hieäu ôû cheá ñoä queùt voøng). 4.3.4 Ño goùc leäch pha baèng dao ñoäng kyù ñieän töû 2 tia: Vôùi dao ñoäng kyù 2 tia ôû cheá ñoä queùt tuyeán tính ta coù theå ño goùc leäch pha giöõa 2 tín hieäu u1, u2 coù taàn soá nhö nhau. Hai tín hieäu u1, u2 ñöôïc ñaët vaøo ñaàu vaøo Y cuûa caû 2 keânh. U1 = Um1 sin ω t U2 = Um2 sin( ω t- ϕ ) Trong ñoù: ϕ laø goùc leäch pha giöõa 2 tín hieäu ñaïi löôïng caàn ño. Ñieàu chænh cho 2 tín hieäu truøng nhau theo truïc thôøi gian t, quan saùt caùc tín hieäu u1, u2. Khi ñoù: Δt ϕ= 360 0 T Hình 4.5: Caùch tính ñoä leäch pha hai tín hieäu. 35
  8. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu T1 1 T1 2 T1 3 = = = T2 2 T2 3 T2 4 Hình 4.6: Caùc daïng ñöôøng cong Lissaju Hai dao ñoäng vuoâng goùc vaø cuøng taàn soá thì chuyeån ñoäng treân maøn hình laø elip. Hai dao ñoäng vuoâng goùc vaø khaùc taàn soá thì chuyeån ñoäng treân maøn hình laø Lissaju. 4.4 Caùc loaïi dao ñoäng kí ñieän töû: Theo nguyeân lyù laøm vieäc coù theå phaân loaïi nhö sau: 4.4.1 Dao ñoäng kí coù chöùc naêng thoâng duïng: Phoå bieán nhaát vaø thöôøng ñöôïc söû duïng ñeå khaûo saùt caùc quaù trình coù taàn soá thaáp, caùc tín hieäu xung ñeå kieåm tra caùc thieát bò ñieän töû. Daõi taàn cuûa loaïi naøy khoaûng 100MHz vaø bieân ñoä ñieän aùp khoaûng mV ñeán haøng traêm V. 4.4.2 Dao ñoäng kí vaïn naêng: Loaïi naøy coù nhieàu öùng duïng baèng caùch thay theá nhieàu maûng khaùc nhau tuøy thuoäc vaøo chöùc naêng maø ta muoán söû duïng. Chöùc naêng khaûo saùt caùc tín hieäu ña haøi, tín hieäu xung, daõi taàn soá haøng traêm MHz, daõi ñieän aùp haøng chuïc mV ñeán haøng traêm V. 4.4.3 Dao ñoäng kí toác ñoä nhanh: Loaïi naøy duøng ñeå quan saùt vaø ghi tín hieäu xung ngaén, caùc tín hieäu quaù ñoä, tín hieäu tuaàn hoaøn taàn soá cao. Tín hieäu caàn khaûo saùt coù theå ñöa tröïc tieáp vaøo heä thoáng laøm leäch tia cuûa oáng phoùng tia ñieän töû. Trong caáu truùc dao ñoäng kí toác ñoä nhanh khoâng coù boä khueách ñaïi thaúng ñöùng Y. Daõi taàn soá hoïat ñoäng coù theå haøng chuïc GHz. 4.4.4 Dao ñoäng kí laáy maãu: Loaïi naøy duøng ñeå ghi laïi nhöõng tín hieäu tuaàn hoaøn naèm trong daõi taàn soá roäng khoaûng vaøi GHz, daõi ñieän aùp khoaûng mV ñeán vaøi V. 36
  9. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu 4.4.5 Dao ñoäng kí coù nhôù: Loaïi naøy duøng ñeå kieåm soaùt caùc loaïi tín hieäu töùc thôøi, tín hieäu tuaàn hoaøn chaäm, tín hieäu ngaén, tín hieäu quaù ñoä. Dao ñoäng kí coù nhôù söû duïng oáng phoùng tia ñieän töû coù nhôù. Daõi taàn soá khoaûng 150MHz, toác ñoä ghi khoaûng 400km/s, daõi ñieän aùp haøng chuïc V ñeán haøng traêm V. 4.4.6 Dao ñoäng kí ñaëc tröng: Duøng ñeå kieåm soùat caùc tín hieäu voâ tuyeán truyeàn hình coù caøi ñaët boä di pha cho pheùp khaûo saùt baát kyø ñoïan naøo cuûa tín hieäu truyeàn hình vi caàn ñoä oån ñònh theo thôøi gian cao. 4.4.7 Dao ñoäng kí soá: Loaïi naøy laø loaïi dao ñoäng kí nhôù soá, nguyeân lyù laøm vieäc döïa treân söï soá hoùa tín hieäu kieåm soaùt nhôø boä ADC. Caùc maãu ñöôïc ghi vaøo boä nhôù, sau ñoù nhôø boä DAC bieán ñoåi thaønh tín hieäu töông töï cho muïc ñích hieän hình. Dao ñoäng kí coù caøi ñaët boä μP laø loaïi dao ñoäng kí soá thoâng minh, moïi chöùc naêng cuûa dao ñoäng kí ñeàu do μP ñieàu khieån. Nhôø coù μP maø coù theå töï ñoäng choïn thang ño, töï ñoäng tính khoaûng thôøi gian, khoaûng ñieän aùp, töï ñoäng cho ra thoâng tin daïng soá vaø kieåm tra cheá ñoä laøm vieäc. Vieäc löïa choïn dao ñoäng kí phuï thuoäc vaøo chöùc naêng vaø khaû naêng kinh teá. Caâu hoûi oân taäp cuoái chöông 4 1) Haõy neâu caáu taïo vaø nguyeân lyù hoaït ñoäng cuûa dao ñoäng kyù moät tia. 2) Haõy neâu vai troø cuûa tín hieäu queùt ngang trong dao ñoäng kyù moät tia. 3) Haõy cho bieát coù maáy caùch ñoàng boä dao ñoäng kyù? Neâu roõ caùch thöïc hieän. 4) Haõy cho bieát caáu taïo cuûa dao ñoäng kyù hai tia. 5) Haõy neâu öùng duïng cuûa dao ñoäng kyù trong ño löôøng. 6) Ñeå tín hieäu xung vuoâng coù bieân ñoä 10mV vaø taàn soá 1800Hz. Ta phaûi ñieàu chænh nuùm chænh Volt/Div vaø Time/Div laø bao nhieâu ñeå treân maøn hình xuaát hieän töø 1 ñeán 2 chu kyø xung vuoâng: 7) Ñeå tín hieäu xung vuoâng coù bieân ñoä 10mV vaø taàn soá 180KHz. Ta phaûi ñieàu chænh nuùm chænh Volt/Div vaø Time/Div laø bao nhieâu ñeå treân maøn hình xuaát hieän töø 1 ñeán 2 chu kyø xung vuoâng: 37
  10. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu AA BB Hình 4.7 8) Treân maøn hình ñao ñoäng kyù xuaát hieän tín hieäu xung vuoâng nhö hình 4.7. Ñoaïn AA=5DIV vaø BB=3DIV. Nuùm chænh Votls/DIV ôû vò trí 2V vaø Time/DIV ôû vò trí 1ms. Haõy cho bieát tín hieäu xung vuoâng coù taàn soá vaø bieân ñoä laø bao nhieâu? 9) Treân maøn hình ñao ñoäng kyù xuaát hieän tín hieäu xung vuoâng nhö hình 4.7. Ñoaïn AA=5.2DIV vaø BB=3DIV. Nuùm chænh Votls/DIV ôû vò trí 2mV vaø Time/DIV ôû vò trí 1ms. Haõy cho bieát tín hieäu xung vuoâng coù taàn soá vaø bieân ñoä laø bao nhieâu? 10) Haõy neâu nguyeân lyù ño bieân ñoä vaø chu kyø baèng dao ñoäng kyù moät tia. Giaû söû treân maøn hình dao ñoäng kyù (OSC) xuaát hieän tín hieäu hình sin coù bieân ñoä ñænh-ñænh laø 7Div vaø chu kyø laø 6Div. Haõy cho bieát tín hieäu hình sin treân maøn hình OSC coù bieân ñoä vaø taàn soá bao nhieâu bieát raèng nuùm Volt/Div laø 20mV, Time/Div laø 10ms. 38
  11. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu B.1 Giôùi thieäu caùch söû duïng Oscilliscope (OSC): B.1.1 Caùc nuùm chöùc naêng ñieàu khieån dao ñoäng kyù: Model GOS-652G Vò trí teân nuùm Chöùc naêng 1. [POWER] Môû taét dao ñoäng kyù [ILLUM] Thay ñoåi ñoä chieáu saùng cuûa toïa ñoä maøn hình. 2. [“ON” Led] Ñeøn Led saùng khi nuùm [POWER] ñöôïc baät 3. [INTENSITY] Ñieàu chænh cöôøng ñoä saùng cuûa tia saùng treân maøn hình hieån thò 4. [TRACE ROT] Ñieàu chænh tia saùng naèm ngang treân maøn hình 5. [FOCUS] Ñieàu chænh ñoä roïi tia saùng cho hieån thò saéc neùt 6. [GND] Noái ñaát voû maùy 7. [CAL 2VP-P] Cho tín hieäu soùng vuoâng, taàn soá 1KHz, tieän ích cho söï hieäu chænh taàn soá cuûa nhöõng ñaàu doø hay kieåm tra ñoä lôïi maïch khueách ñaïi. 8. [BEAM FIND] Aán vaøo ñeå doø tìm tia saùng vaø ñöa tia saùng veà trung taâm maøn hình hieån thò 11. [ POSITION] Ñieàu chænh vò trí tia saùng theo truïc ñöùng treân maøn hình hieån thò cho keânh 39
  12. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu [A/B], löu yù ñieàu khieån naøy khoâng laøm vieäc ôû cheá ñoä [X-Y] 12. [VOLTS/DIV] Coâng taéc suy giaûm cho bieát ñieän aùp ñænh ñænh ôû ngoõ vaøo töông öùng vôùi moät ñoä chia cô baûn (1cm) treân maøn hình toaï ñoä hieån thò. 13. [VAR PULL x5 MAG] Khi nuùm naøy ôû vò trí keùo ra phía ngoaøi, thì doä nhaïy khueách ñaïi coät doïc taêng leân 5 laàn. 14. [AC-GND-DC] Coâng taéc coù 3 vò trí [AC] Tín hieäu ngoõ vaøo laø AC, coù khaû naêng khueách ñaïi leân ñaïi theo coät doïc ôû taàn soá giôùi haïn khoaûng 10Hz (ôû -3dB), thaønh phaàn tín hieäu DC bò choát laïi. Caùch ly maïch ngoõ vaøo vaø maïch ngoõ vaøo cuûa maùy ñöôïc noái ñaát. Vò trí naøy [GND] thöôøng duøng ñeå chænh veät saùng vaø moät soá caân chænh khaùc. Caû hai thaønh phaàn AC vaø DC cuûa tín hieäu ngoõ vaøo ñöôïc aùp duïng cho ngoõ vaøo khueách ñaïi theo coät doïc. [DC] 15. [VERT MODE]: Coâng taéc naøy coù 4 vò trí [CHA] Hieån thò tia saùng treân keânh A. [CHB] Hieån thò tia saùng treân keânh B. [DUAL] Hieån thò caû hai tia treân keânh A vaø B. Hai tia thöôøng hoaït ñoäng cheá ñoä luaân phieân thay theá nhau. Khi ôû cheá ñoä reõ maïch baèng caùch keùo nuùm [HOLD OFF], tia saùng ñöôïc hieån thò giöõa hai ngoõ vaøo keânh A vaø keânh B vôùi toác ñoä [500KHz] ñeå taêng cöôøng taàm nhìn cuûa tín hieäu vôùi toác ñoä queùt thaáp. Hieån thò toång ñaïi soá cuûa hai tín hieäu keânh A vaø keânh B. [ADD] 16. [TRIG LEVEL] Ñieàu chænh cho tin hieäu oån ñònh. 17. [COUPLING] Choïn cheá ñoä kích [AUTO] Ñoái vôùi maïch kích töï ñoäng, tia saùng chaïy töï do khi chöa coù tín hieäu kích ñaày ñuû. Ñoái vôùi maïch kích bình thöôøng, khoâng coù tia queùt xuaát hieän neáu tín hieäu [NORM] kích khoâng gaëp bieân ñoä [TRI LEVEL] vaø söï aán ñònh ñoä doác. Loaïi boû tín hieäu DC vaø tín hieäu ñoàng boä taàn soá cao trong moät tín hieäu hình [TV-V] aûnh keát hôïp. Loaïi boû tín hieäu DC vaø tín hieäu ñoàng boä taàn soá thaáp trong moät tín hieäu hình aûnh keát hôïp. [TV-H] 18. [SOURCE] Choïn tín hieäu nguoàn kích nhö sau: 40
  13. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu [CHA] Tín hieäu keânh A. [CHB] Tín hieäu keânh B. [LINE] Taàn soá tín hieäu xoay chieàu [EXIT] Tín hieäu aùp duïng cho phaàn noái vaøo {EXT TRIG] töø ngoaøi. 19. [HOLD –OFF] Ñieàu chænh khi soùng tín hieäu ño löôøng hieån thò ôû daïng soùng phöùc taïp. Nuùt naøy thöôøng keát hôïp nuùm [TRIG LEVEL] ñeå hieån thò moät daïng soùng oån ñònh ñöùng yeân. Khi nuùm keùo ra phía ngoaøi, dao ñoäng kyù hieån thò tín hieäu hai tia bò chæ ra [PULL CHOP] töøng phaàn trong luùc queùt (ñoùng –môû cho hieån thò taïi giöõa hai tia). Haàu heát thöôøng ñöôïc söû duïng ôû taàn soá queùt thaáp. Khi nuùm naøy ñaåy vaøo trong, dao ñoäng kyù laøm vieäc ôû cheá ñoä luaân phieân. Khi ñoù tia saùng keânh A naèm treân moät tia queùt vaø veät saùng keânh B naèm treân tia queùt coøn laïi .Haàu heát ñöôïc söû duïng ôû toác ñoä queùt cao hôn. 20. [EXT TRIG] Keát noái vôùi moät tín hieäu kích beân ngoaøi ñöa ñeán coång giao tieáp naøy. Ñeå söû duïng noù tröôùc tieân ñaët coâng taét [SOURCE] (24)ñeán vò trí [EXT]. 21. [ POSITION] Ñaåy vò trí tia saùng naèm ngang treân maøng hình oáng Catot, söï ñieàu chænh naøy laøm vieâc caû ôû cheá ñoä [X-Y}. Khi nuøm naøy ñöôïc keùo ra phía ngoaøi, tia saùng naèm ngang ñöôïc traûi ra vôùi [PULL x10 MAG] heä soá nhaân 10 . 22. [TIME/DIV] Nuùm choïn möùc thôøi gian cho chuøm tia ñeå queùt moät ñoä chia chuaån ñònh (1cm) treân maøn hình. 23. [VAR] Ñieàu chænh lieân tuïc thôøi gian queùt giöõa vuøng ñöôïc choïn vaø vuøng thaáp hôn keá beân. Chu kyø queùt ñöôïc chuaån ñònh baèng caùch xoay nuùm [CAR] tôùi vò trí [CAL’d]. 24. [X-Y] Khi coâng taéc naøy ñaåy vaøo trong, coâng taéc [SOURCE] ñaët tôùi [CHA], vaø coâng taéc [VERT MODE] ñaët [CHB], maùy hoaït ñoäng nhö laø dao ñoäng kyù hai tia [X-Y]. B.1.2 Caùch söû duïng: * Quan saùt daïng soùng tín hieäu treân töøng keânh: - Ñöa tín hieäu vaøo keânh A hay keânh B. Löu yù: tín hieäu ñöa vaøo phaân bieät ngoõ tín hieäu vaø ngoõ mass. - Choïn Vert Mode (15) CHA hay CHB tuyø keânh ñöa tín hieäu vaøo. 41
  14. Chương 4 : Thiêt bị quan sát và ghi tín hiệu - Chænh Input select laø GND vaø chình vò trí tia saùng naèm giöõa maøn hình baèng nuùt POS. Löu yù: tuyø theo keânh A hay keânh B maø chænh nuùt töông öùng. Sau ñoù chænh nuùt input salect veà vò trí AC hay DC tuyø theo muïc ñích quan saùt tín hieäu. - Chænh nuùt Volt/Div vaø Time/Div ñeå tín hieäu hieän ñuû treân maøn hình. Löu yù: ñoái vôùi dao ñoäng kyù loaïi töông töï ta chænh töø moät ñeán 2 chu kyø tín hieäu trong moät maøn hình thì keát quaû ño môùi chính xaùc. Bieân ñoä tín hieäu = soá oâ* giaù trò nuùt Volt/Div Chu kì tín hieäu = soá oâ * giaù trò nuùt Time/Div. * Quan saùt hai tín hieäu ñoàng thôøi: - Ñöa 2 tín hieäu cuøng mass vaøo 2 keânh CHA vaø CHB. - Chænh Vert Mode ôû vò trí Dual. - Chænh Input select töøng keânh, Volt/Div töøng keânh vaø Time/Div nhö phaàn bieåu dieãn tín hieäu treân moät keânh sao cho quan saùt tín hieäu deã daøng. - Bieân ñoä töøng tín hieäu ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo giaù trò Volt/Div cuûa töøng keânh töông öùng. * Ño goùc leäch pha giöõa hai tín hieäu: Coù hai caùch ñeå ño: Caùch 1: - Ñöa 2 tín hieäu cuøng chu kì (cuøng taàn soá) vaøo hai keânh CHA, CHB. - Chænh Vert Mode ôû vò trí Dual. - Goùc leäch pha giöõa hai tín hieäu ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc: Δt ϕ= 360 0 T Caùch 2: bieåu dieãn moät tín hieäu theo moät tín hieäu khaùc - Ñöa hai tín hieäu cuøng mass vaøo hai keânh CHA, CHB. 42
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2