TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được phép dùng
nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành
mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
2
LỜI NÓI ĐẦU
Trong những năm gần đây, trước sự phát triển ngày càng cao của khoa học và kỹ thuật.
Nước ta đang trên đường công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước. Trong sự phát triển chung
của các ngành kinh tế, nhằm thực hiện nhiệm vụ đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật trực tiếp đáp
ứng nhu cầu xã hội. Chương trình khung quốc gia nghề sửa chữa máy tàu thủy đã được xây
dựng trên cơ sở phân tích nghề, phần kỹ thuật nghề được kết cấu theo các môđun. Để tạo điều
kiện thuận lợi cho các cơ sở dạy nghề trong quá trình thực hiện, việc biên soạn giáo trình kỹ
thuật nghề theo theo các môđun đào tạo nghề là cấp thiết hiện nay.
Để đáp ứng cho sự phát triển đó là việc cung cấp đầy đủ đội ngũ công nhân lành
nghề. Đào tạo đội ngũ công nhân kỹ thuật sửa chữa máy tàu thủy lành nghề với kiến thức và tay
nghề vững vàng, nhằm nắm bắt được các công nghệ sửa chữa máy tàu tiên tiến hiện nay của thế
giới đang trở nên cấp bách.Với mục tiêu “Chất lượng đào tạo là mục tiêu hàng đầu”.
Nhằm đáp ứng nhu cầu sử dụng trong quá trình đào tạo của nhà trường phải bám sát
chương trình khung .Vì vậy giáo trình Hệ thống động lực máy tàu thủy được biên soạn bởi sự
tham gia của các giảng viên của trường Cao đẳng Cơ giới dựa trên cơ sở chương trình khung
đào tạo đã được ban hành, trường Cao đẳng Cơ giới với các giáo viên có nhiều kinh nghiệm
cùng nhau tham khảo các nguồn tài liệu khác nhau để thực hiện biên soạn giáo trình phục vụ
cho công tác giảng dạy.
Giáo trình này được thiết kế theo mô đun thuộc hệ thống môn học MH22 của chương trình
đào tạo nghề Sửa Chữa Tàu Thuỷ ở cấp trình độ Trung cấp, và được dùng làm giáo trình cho
học viên trong các khóa đào tạo, sau khi học tập xong môn học này, học viên có đủ kiến thức để
học tập tiếp các môn học, mô đun khác của nghề.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng cũng không tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong
nhận được nhiều ý kiến đóng góp xây dựng của bạn đọc, đặc biệt là các đồng nghiệp để cuốn
giáo trình này ngày càng hoàn thiện hơn.
Chúng tôi xin chân thành cám ơn!
Quảng Ngãi, ngày 12.tháng 12.năm 2022
Tham gia biên soạn
1. Nguyễn Ngọc Việt Chủ biên
2. …………..............
3. ……….............….
MỤC LỤC
TT NỘI DUNG TRANG
1. Lời giới thiệu 2
2. Mục lục 3
3. Bài mở đầu: Khái niệm về hệ thống động lực tàu thủy. 11
4. 1. Khái niệm về hệ thống động lực và các thiết bị của chúng 12
5. 2. Các loại trang trí động lực và đặc điểm 13
6. Bài 1: Hệ trục và các thiết bị của hệ trục. 27
7. 1. Khái niệm chung 28
8. 2. Sơ đồ các thành phần cơ bản của hệ trục một đường trục 28
9. 3. Nguyên tắc bố trí hệ trục tàu thủy 30
10. 4. Xác định kích thước hệ trục 32
11. 5. Kết cấu các loại trục 33
12. 6. Thiết bị nối trục 33
13. 7. Ống bao trục chân vịt 35
14. 8. Các gối đỡ trục 36
15. 9. Thiết bị làm kín ống bao trục chân vịt 42
16. 10. Chân vịt biến bước 45
17. Bài 2: Phương thức truyền động và các thiết bị truyền động. 48
18. 1. Chức năng và phân loại 49
19. 2. Thiết bị truyền động thủy lực 51
20. 3. Truyền động bánh răng 55
21. 4. Ly hợp ma sát 57
22. 5. Truyền động điện 61
23. Bài 3: Đặc tính công tác động cơ Diesel và sự phối hợp với chân
vịt.
64
24. 1. Khái niệm về chế độ làm việc và đặc tính của động cơ 65
25. 2. Đặc tính và các chỉ tiêu công tác của Diesel tàu thủy 65
26. Bài 4: Phương pháp sử dụng đặc tính trong quá trình khai thác
hệ thống động lực tàu thủy.
81
27. 1. Khi chiều chìm của tàu thay đổi 85
28. 2. Khi điều kiện sóng gió thay đổi 86
29. 3. Khi lượng dự trữ nhiên liệu trên tàu có hạn 88
30. Tài liệu tham khảo 93
5
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN
Tên môn học: HỆ THỐNG ĐỘNG LỰC TÀU THỦY
Mã môn học: MH22
Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học:
- Vị trí: Môn học Hệ thống động lực tàu thủy học sau các môn học, mô đun kỹ thuật cơ sở, đặc
biệt là các môn học, mô đun: Động cơ Diesel 1. Máy phụ tàu thủy. Học trước mô đun Sửa chữa
hệ trục tàu thủy, Vận hành động cơ Diesel...
- Tính chất: Là môn học chuyên môn nghề.
- Ý nghĩa và vai trò của môn học:
Hệ thống động lực tàu thủy đóng một vai trò rất quan trọng trong ngành sửa chữa máy tàu
thủy, đáp ứng những yêu cầu phức tạp của kỹ thuật sửa chữa.
Môn học này trang bị cho học viên những kiến thức và kỹ năng cơ bản của kỹ năng sửa chữa
máy tàu thủy.
- Đối tượng: Là giáo trình áp dụng cho học sinh trình độ Trung cấp nghề sửa chữa máy tàu thủy.
Mục tiêu của môn học:
- Kiến thức:
A1. Trình bày được kết cấu các bộ phận của hệ trục tàu thủy.
A2. Nhận biết được các loại hệ thống động lực tàu thủy.
- Kỹ năng:
B1. Phân tích được đặc tính khai thác của động cơ Diesel và sự phối hợp với chân vịt.
B2. Xác định đúng phương thức truyền động của hệ thống động lực.
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm:
C1. Thực hiện tốt công tác an toàn và vệ sinh công nghiệp.
C2. Rèn luyện tính cẩn thận, tỉ mỷ, chính xác, trung thực của sinh viên.
C3. Có ý thức tự giác, có tính kỷ luật cao, có tinh thần tập
1. Chương trình khung nghề sữa chữa máy tàu thủy.
Mã MH/
MĐ/HP
Tên môn
học, mô
đun
Số tín chỉ Thời gian học tập (giờ)
Tổng số Trong đó
Lý
thuyết
Thực hành
/thực tập/
thí nghiệm/
bài tập
Kiểm
tra
Các môn học chung 12 255 94 148 13
MH 01 Chính trị 2 30 15 13 2
MH 02 Pháp luật 1 15 9 5 1
MH 03 Giáo dục thể chất 1 30 4 24 2
MH 04 Giáo dục quốc phòng - An ninh 2 45 21 21 3