
1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu Kế toán thuế này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể đƣợc
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành
mạnh sẽ bị nghiêm cấm.

2
LỜI GIỚI THIỆU
Thuế là một công cụ quan trọng của nhà nƣớc, nó vừa đảm bảo nguồn thu cho ngân sách
Nhà nƣớc, vừa là công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Để sử dụng hiệu quả công cụ thuế,
về cơ bản hệ thống chính sách thuế gồm có thuế gián thu và thuế trực thu. Thuế gián thu
nhƣ thuế GTGT, thuế Tiêu thụ đặc biệt, thuế Xuất khẩu, thuế nhập khẩu… Thuế trực
thu nhƣ thuế Thu nhập cá nhân, thuế Thu nhâp doanh nghiệp… Theo thống lệ của các
quốc gia, thuế trực thu sẽ chiếm tỷ trọng lớn, ngƣợc lại, giảm dần thuế gián thu. Việt Nam
đang bƣớc dần vào quá trình hội nhập sâu, rộng với kinh tế quốc tế và tiến trình chuyển
đổi dần cơ cấu tỷ trọng tăng dần của các sắc thuế trực thu đang là xu hƣớng tất yếu. Để
có thể vận dụng Luật thuế và các văn bản thuế vào quá trình tính toán, kê khai các loại
thuế,từ đó giúp vận dụng vào xử lý nghiệp vụ liên quan đến kế toán thuế, tác giả xin đƣợc
mạnh dạn giới thiệu giáo trình " Kế toán thuế". Qua đó, hy vọng đóng góp một phần
nhỏ vào kiến thức học tập cho sinh viên ngành Kế toán doanh nghiệp điều kiện tiếp cận
và xử lý các văn bản về thuế và vận dụng vào quá trình xử lý nghiệp vụ kế toán tại doanh
nghiệp, tác giả cố gắng điều chỉnh một số nội dung cần thiết cho phù hợp với cấp độ
nghiên cứu của độc giả, từ sinh viên đang hoc hay là các nhân viên kế toán đang công tác
tại các doanh nghiệp khi tốt nghiệp
Đƣợc sự ủng hộ, và giúp đỡ nhiệt tình các đồng nghiệp tổ bộ môn kế toán, khoa Đại
cƣơng, trƣờng Cao Đẳng Nghề Cần Thơ, giáo trình đƣợc hoàn thành và đƣa vào giảng
dạy. Xin chân thành cảm ơn Th.s Trần Thị Hồng Châu trƣởng Bộ môn kế toán, GV. Đinh
Thị Khoa đã tạo điều kiện thuận lợi giúp tác giả hoàn thành đƣợc giáo trình
Mặc dầu có rất nhiều cố gắng, song cuốn sách khó có thể tránh khỏi những khuyết điểm,
thiếu sót nhất định. Tuy nhiên hệ thống thuế nƣớc ta trong quá trình cải cách thƣờng
xuyên đƣợc sửa đổi và bổ sung. Vì vậy tác giả kính mong nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến
của bạn đọc để lần xuất bản sau đƣợc hoàn thiện hơn. Mọi góp ý, đóng góp xin liên lạc
về:
57, CMT8, P. An Thới, Q. Bình thủy, TP. Cần thơ
Cần thơ, ngày tháng năm 2018.

3
MỤC LỤC
CHƢƠNG I GIỚI THIỆU VỀ THUẾ VÀ KẾ TOÁN THUẾ .................................... 5
I .TỔNG QUAN VỀ THUẾ .................................................................................... 8
1. Khái niệm: ........................................................................................................ 8
2. Phân biệt thuế với lệ phí, phí: ........................................................................... 8
II. KẾ TOÁN THUẾ ............................................................................................ 8
1.Chức năng của thuế. .......................................................................................... 8
2.Vai trò của thuế trong nền kinh tế thị trƣờng. ................................................... 8
3.Phân loại thuế .................................................................................................... 8
4. Các yếu tố cấu thành nên một sắc thuế ............................................................ 9
5. Căn cứ tính thuế................................................................................................ 9
6. Đối tƣợng tính thuế ........................................................................................ 10
7. Mức thuế ......................................................................................................... 10
8 Chế độ giảm thuế, miễn thuế: .......................................................................... 10
9 Chế độ trách nhiệm .......................................................................................... 10
10. Tổ chức bộ máy quản lý nhà nƣớc về thuế .................................................. 10
CHƢƠNG II KẾ TOÁN THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ........................................... 12
I. TỔNG QUAN VỀ THUẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG .............................................. 12
1. Những vấn đề chung. ...................................................................................... 12
2. Căn cứ tính thuế giá trị gia tăng. .................................................................... 13
3. Phƣơng pháp tính trực tiếp trên giá trị gia tăng.............................................. 13
II. KẾ TOÁN THUẾ ĐƢỢC KHẤU TRỪ ........................................................... 14
1. Kế toán thuế giá trị gia tăng đầu vào. ............................................................. 14
2. Kế toán thuế giá trị gia tăng đầu ra. ............................................................... 15
III. KẾ TOÁN THUẾ PHẢI NỘP NHÀ NƢỚC ................................................... 15
CHƢƠNG III KẾ TOÁN THUẾ TIÊU THỤ ĐẶC BIỆT ...................................... 16
I.TỔNG QUAN VỀ THUẾ TIÊU THỤ ĐẶC BIỆT ............................................. 16
1. Khái niệm. ...................................................................................................... 16
2. Tác dụng ......................................................................................................... 16
3 Nội dung phạm vi áp dụng. ............................................................................. 16
4. Đối tƣợng nộp thuế TTĐB. ............................................................................ 16
5. Các trƣờng hợp hàng hoá không phải chịu thuế TTĐB ................................. 16
II.KẾ TOÁN THUẾ TIÊU THỤ ĐẶC BIỆT ........................................................ 16
1. Căn cứ tính thuế thuế tiêu thụ đặc biệt ........................................................... 16
2. Phƣơng pháp xác định thuế TTĐB phải nộp .................................................. 20
3. Kế toán thuế tiêu thụ đặc biệt. ........................................................................ 21
4. Đăng ký, kê khai nộp thuế, quyết toán, hoàn thuế. ........................................ 22
CHƢƠNG IV: KẾ TOÁN THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU ........................................ 24
I.TỔNG QUAN VỀ THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU ............................................... 24
1. Khái niệm. ...................................................................................................... 24
2. Tác dụng. ........................................................................................................ 24
3 Nội dung phạm vi áp dụng. ................................................................................. 24
II.KẾ TOÁN THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU .......................................................... 24
1. Phƣơng pháp xác định thuế xuất, nhập khẩu phải nộp. .................................. 24
2. Miễn thuế, giảm thuế, hoàn thuế xuất khẩu, nhập khẩu. ................................ 25

4
3. Kê khai tính thuế và nộp thuế xuất, nhập khẩu. ............................................. 26
4. Phƣơng pháp hạch toán thuế nhập khẩu ........................................................ 27
5.Phƣơng pháp hạch toán thuế xuất khẩu .......................................................... 27
6.Kế toán ủy thác xuất nhập khẩu. ..................................................................... 27
CHƢƠNG V KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ......................... 31
I.TỔNG QUAN VỀ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP .............................. 31
1. Khái niệm. ...................................................................................................... 31
2. Tác dụng......................................................................................................... 31
3. Đối tƣợng nộp thuế. ....................................................................................... 31
4. Đối tƣợng không thuộc diện chịu thuế thu nhập doanh nghiệp. .................... 31
II. KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP ......................................... 31
1. Chứng từ sử dụng. .......................................................................................... 31
2. Phƣơng pháp hạch toán thuế thu nhập doanh nghiệp. ................................... 31
III. KẾ TOÁN TÀI SẢN THUẾ THU NHẬP HOÃN LẠI .................................. 32
1. Tài khoản sử dụng. ......................................................................................... 32
2. Phƣơng pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu. ................................ 32
IV. KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP HOÃN LẠI PHẢI TRẢ ............................... 33
1. Tài khoản sử dụng. ......................................................................................... 33
2. Phƣơng pháp hạch toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu. ................................ 33
V.KẾ TOÁN CHI PHÍ THUẾ THU NHẬP DOANH NGHIỆP .......................... 34
1. Tài khoản sử dụng. ......................................................................................... 34
2. Phƣơng pháp hạch toán các nghiệp vụ chủ yếu liên quan đến chi phí TNDN
hiện hành. ........................................................................................................... 36
CHƢƠNG VI KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN .................................... 38
I. TỔNG QUAN VỀ THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ......................................... 38
1. Khái niệm ....................................................................................................... 38
2.Chức năng, vai trò của thuế thu nhập cá nhân ................................................... 38
3 Đối tƣợng nộp thuế, đối tƣợng chịu thuế thu nhập cá nhân ........................... 38
3.1. Ðối tƣợng nộp thuế. .................................................................................... 38
3.2. Ðối tƣợng chịu thuế và không chịu thuế .................................................... 38
II. KẾ TOÁN THUẾ THU NHẬP CÁ NHÂN ..................................................... 39
1. Phƣơng pháp tính thuế ................................................................................... 39
2. Thu nhập chịu thuế. ...................................................................................... 39
CHƢƠNG VII KẾ TOÁN THUẾ TÀI NGUYÊN .................................................. 41
I. TỔNG QUAN VỀ THUẾ TÀI NGUYÊN ........................................................ 41
1 Khái niệm ........................................................................................................ 41
2 .Phạm vi áp dụng ............................................................................................ 41
II. KẾ TOÁN THUẾ TÀI NGUYÊN ................................................................... 41
1 Số lƣợng tài nguyên thƣơng phẩm thực tế khai thác. ..................................... 41
2.. Giá tính thuế. ................................................................................................. 41
3.Thuế suất thuế tài nguyên. .............................................................................. 41
CHƢƠNG VIII KẾ TOÁN THUẾ NHÀ ĐẤT ....................................................... 43
I. TỔNG QUAN VỀ THUẾ NHÀ ĐẤT ............................................................... 43
1. Khái niệm ....................................................................................................... 43
2.Mục đích của việc áp dụng thuế đất ............................................................... 43
II. KẾ TOÁN THUẾ NHÀ ĐẤT .......................................................................... 43
1. Đối tƣợng nộp thuế ........................................................................................ 43
2. Đối tƣợng không chịu thuế ........................................................................... 43

5
3. Phƣơng pháp và căn cứ tính thuế ................................................................... 43
CHƢƠNG IX KẾ TOÁN CÁC LOẠI THUẾ KHÁC, PHÍ, LỆ PHÍ, VÀ CÁC
KHOẢN PHẢI NỘP KHÁC ..................................................................................... 46
I.TỔNG QUAN VỀ CÁC LOẠI THUẾ................................................................ 46
1. Thuế môn bài .................................................................................................. 46
2.Lệ phí trƣớc bạ ................................................................................................ 46
II.KẾ TOÁN CÁC LOẠI THUẾ KHÁC .............................................................. 46
1 Kế toán thuế môn bài: ..................................................................................... 46
2 Kế toán thuế lệ phí trƣớc bạ ............................................................................ 48
Tài liệu tham khảo ..................................................................................................... 73
CHƢƠNG TRÌNH MÔN HỌC/ MÔ ĐUN
Tên môn học: Kế Toán Thuế
Mã số môn học: MH 26
Thời gian môn học: 60giờ (Lý thuyết: 30giờ; Thực hành: 30giờ)
I. VỊ TRÍ, TÍNH CHẤT CỦA MÔN HỌC:
- Vị trí: Môn Kế toán thuế đƣợc học sau các môn tài chính doanh nghiệp, thuế và là
kiến thức bổ trợ cho môn học thực hành kế toán tại các cơ sở.
- Tính chất: : Môn Kế toán thuế là một môn học tự chọn, thông qua kiến thức chuyên
môn về kế toán thuế, ngƣời học thực hiện đƣợc các nội dung về nghiệp vụ kế toán thuế
tại doanh nghiệp. Là một trong những công cụ quản lý điều hành và kiểm soát các hoạt
động kinh tế.
II. MỤC TIÊU MÔN HỌC:
- Kiến thức:
+ Vận dụng đƣợc các kiến thức đã học về kế toán thuế trong việc thực hiện thực
hiện nghiệp vụ kế toán đƣợc giao
+ Ứng dụng đƣợc phần hành kế toán trong việc thực hiện công tác kế toán thuế
tại các doanh nghiệp
- Kỹ năng:
+ Lập đƣợc chứng từ kế toán thuế
+ Sử dụng đƣợc chứng từ kế toán trong ghi sổ kế toán chi tiết và tổng hợp;
+ Lập đƣợc các báo cáo thuế theo quy định
+ Kiểm tra đánh giá đƣợc công tác kế toán thuế trong các doanh nghiệp
- Thái độ:
+ Tuân thủ các chế độ kế toán thuế do Nhà nƣớc ban hành
+ Có đạo đức lƣơng tâm nghề nghiệp, có ý thức tổ chức kỷ luật, sức khỏe giúp
cho ngƣời học sau khi tốt nghiệp có khả năng tìm kiếm việc làm tại các ngân hàng
thƣơng mại
III. NỘI DUNG MÔN HỌC:
1. Nội dung tổng quát và phân phối thời gian:
Số
TT
Tên chƣơng, mục
Thời gian (giờ)
Tổng
số
Lý
thuyết
Thực
hành
Kiểm
tra
I
Giới thiệu về thuế và kế toán thuế
Tổng quan về thuế
3
3