Giáo trình Rối loạn cân bằng Acid Base

Chia sẻ: Than Kha Tu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:42

Thêm vào BST

Báo xấu

341
lượt xem 100
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đại cương: - Tình trạng bệnh lý thường gặp trên lâm sàng - Có thể đe dọa sinh mạng do làm thay đổi nội môi. - Phân tích acid-base bạn cần có công cụ gì? - Bù trừ hoàn toàn các rối loạn chuyển hóa -

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Rối loạn cân bằng Acid Base

ROÁI LOAÏN CAÂN BAÈNG ACID - BASE H+ HCO3 TS. BS Ñoã Quoác Huy Khoa Hoài Söùc Tích Cöïc Beänh vieän Nhaân Daân 115 pH
ÑAÏI CÖÔNG Tình traïng beänh lyù thöôøng gaëp treân laâm saøng. Coù theå ñe doïa sinh maïng do laøm thay ñoåi noäi moâi. pH
Bình thöôøng pH noäi moâi luoân oån ñònh Khí maùu ñoäng maïch - Arterial Blood Gases (ABG): pH = 7,4 ± 0,05 PaCO2 = 40 ± 5 mmHg HCO3 = 24 ± 4 mmol/l Henderson - Hasselbalch: - pH = 6,1 + log ([HCO3 ] / 0,03 PCO2) - [H+] = 24 x (PCO2 / [HCO3 ]) ⇒RLCB Acid - Bases gaén lieàn vôùi söï thay ñoåi PCO2 / - HCO3
Cô theå luoân ñöùng tröôùc moái ñe doïa nhieãm toan sinh hoïc CH glucose aùi khí → CO2 + H2O →H2CO3 → [H+] + HCO3- CH glucose yeám khí → a. lactic CH lipid → a. ketonic H+ CH protid, lipid → H2SO4, H3PO4 pH ⇒ Chuyeån hoùa cuûa moïi teá baøo cô theå ñeàu saûn sinh ra [H+]
Noäi moâi luoân oån ñònh vì nhôø coù... Heä thoáng ñeäm: Ngoaïi baøo (ECF): HCO3- Noäi baøo (ICF): protein, phosphat. Phoåi: Thaûi CO2 : ≈ 13 000 mmol/24h (H2CO3 → CO2 + H2O) Thaän: Thaûi H+ ≈ 50 - 60 mmol/24h (H2SO4,H3PO4 ,NH4, lactic, ketonic) Taùi haáp thu HCO3- → khoâi phuïc heä ñeäm
Tieáp caän BN coù roái loaïn toan kieàm 1. Nhieãm gì ? haáp ? 2. Chuyeån hoùa hay hoâ 3. Buø tröø ra sao ? ? 4. Ng u yeân nhaân vaø cô cheá gì g? 5. Coù c aàn thieát can thieäp khoân aøo ? 6. Can thieäp nhö theá n
Phaân tích Acid-Base, Baïn caàn coù coâng cuï gì ? Khí maùu (pH, CO2) Ñieän giaûi ñoà (Na, Cl, HCO3) Maùy tính boû tuùi 30 giaây
1. Nhieãm toan hay kieàm ? Haõy nhìn vaøo pH: Neáu pH7,45 → Nhieãm kieàm maát buø Neáu pH≈7,35 - 7,45 → Coøn ñöôïc heä ñeäm, phoåi, thaän buø
RLCB acid - base coù maáy loaïi ? pH7,45 Nhieãm toan Nhieãm kieàm PCO2↑ HCO3-↓ HCO3-↑ PCO2 ↓ Hoâ haáp Chuyeån hoùa Chuyeån hoùa Hoâ haáp
2. RL do chuyeån hoùa hay hoâ haáp ? Haõy nhìn vaøo töông quan giöõa pH vaø PCO2: RL chuyeån hoùa nguyeân phaùt: Khi pH ↓↑ nhöng PCO2 ⊥ hoaëc Khi pH & PCO2 thay ñoåi cuøng höôùng. - HCO3 PCO2 RL hoâ haáp nguyeân phaùt: pH and PCO2 thay ñoåi ngöôïc höôùng pH
3. Buø tröø ra sao ? Tieáp tuïc nhìn vaøo töông quan thay ñoåi PCO2 & pH ñeå ñaùnh giaù ñaùp öùng buø tröø cuûa cô theå. Coù theå döïa vaøo baûng tính hoaëc bieåu ñoà saün coù (…).
Döï baùo ñaùp öùng buø tröø ROÁI LOAÏN DÖÏ BAÙO BUØ TRÖØ • PaCO2=1,5(HCO3-) + 8 Toan CH • PaCO2 ↓1,25 mmHg ⇔ HCO3- ↓ 1 mmol/l • PaCO2= (HCO3-) + 15 Kieàm CH • PaCO2 ↑ 0,75 mmHg ⇔ HCO3- ↑ 1 mmol/l • PaCO2 ↑ 6 mmHg ⇔ HCO3- ↑ 10 mmol/l Kieàm HH Caáp • HCO3- ↓ 2 mmol/l ⇔ PaCO2↓10 mmHg Maïn • HCO3- ↓ 4 mmol/l ⇔PaCO2↓10 mmHg Toan HH Caáp • HCO3- ↑ 1 mmol/l ⇔ PaCO2↑10 mmHg Maïn • HCO3- ↑ 4 mmol/l ⇔ PaCO2↑10 mmHg
Buø tröø moät phaàn moät an øm g la oïc! Toan hoâ haáp ñöôïc buø T oâi ñ aëng nh v ieäc n moät phaàn Giaûm pH, Taêng PCO2, Taêng HCO3 Kieàm hoâ haáp ñöôïc buø moät phaàn Taêng pH, Giaûm PCO2, Giaûm HCO3
Buø tröø moät phaàn õng vaäy! cu Toâi Toan chuyeån hoaù ñöôïc buø moät phaàn Giaûm pH, Giaûm PCO2, Giaûm HCO3 Kieàm chuyeån hoùa ñöôïc buø moät phaàn Taêng pH, Taêng PCO2, Taêng HCO3
Buø tröø hoaøn toaøn caùc roái loaïn hoâ haáp Toan hoâ haáp coøn buø pH bình thöôøng, Taêng PCO2, Taêng HCO3 Kieàm Hoâ Haáp coøn buø pH bình thöôøng, Giaûm PCO2, Giaûm HCO3
Buø tröø hoaøn toaøn caùc roái loaïn chuyeån hoùa Toan Chuyeån Hoùa coøn buø pH bình thöôøng, Giaûm PCO2, Giaûm HCO3. Kieàm Chuyeån Hoùa coøn buø pH bình thöôøng, Taêng PCO2,
Lôøi vaøng ngoïc “As a general rule, the secondary or compensatory processes do not completely normalize the pH because to do this removes the stimulus to compensation”. Problems in Critical Care , S. Koch
4. Nguyeân nhaân, cô cheá ? Döïa vaøo beänh söû, khaùm laâm saøng vaø keát quaû phaân tích (1), (2), (3). Phaân loaïi: Toan chuyeån hoùa. Toan hoâ haáp. Kieàm chuyeån hoùa. Kieàm hoâ haáp
Nhieãm toan chuyeån hoùa Do öù ñoïng acid (AG taêng) Ketonic (tieåu ñöôøng, ngoä ñoäc röôïu, nhòn ñoùi), lactic (…) Suy thaän Ngoä ñoäc: methanol, ethylene glycol, salicylates Do maát NaHCO3 (AG bình thöôøng) gaây taêng chlor Qua ñöôøng tieâu hoaù: tieâu chaûy, doø ruoät... Taïi thaän: N Cations he r a+ t ↓kali: proximal RTA (t2), distal RTA(t1) O ANION GAP ↑kali: roái loaïn chöùc naêng oáng löôïn xa. HC Kali bình thöôøng: suy thaän giai ñoaïn sôùm - Cl O3 Nguyeân nhaân khaùc Anions