i
SỞ LAO ĐỘNG, THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI ĐẮK LẮK
TRƯỜNG TRUNG CẤP TRƯỜNG SƠN
GIÁO TRÌNH
MÔN HỌC/MÔ ĐUN: TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY CÀ PHÊ, CAO SU,
TIÊU
NGÀNH/NGHỀ: TRỒNG TRỌT VÀ BVTV
TRÌNH ĐỘ: TRUNG CẤP
Ban hành kèm theo Quyết định số: 226/QĐ - TCTS ngày 15 tháng 12 năm 2022
của Hiệu trưởng trường Trung Cấp Trường Sơn
Năm 2022
ii
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
iii
LỜI GIỚI THIỆU
Nội dung cuốn giáo trình mô đun này hướng dẫn người học về các biện pháp
kỹ thuật canh tác cây cà phê, cao su, tiêu.
Thời gian môn học này là 90 giờ (Lý thuyết: 30 giờ; Thực hành, thí nghiệm,
thảo luận, bài tập: 57 giờ, kiểm tra: 3 giờ )
Ban biên soạn chúng tôi xin chân thành cảm ơn sự hướng dẫn, chỉ đạo của
Ban giám hiệu trường Trung cấp Trường Sơn, cùng với sự giúp đỡ, đóng góp ý kiến,
tạo điều kiện thuận lợi của quý thầy, cô phòng Đào tạo; các kiến thức, tư liệu, nghiên
cứu của các tác giả đã giúp xây dựng hoàn thiện giáo trình này.
Các thông tin trong giáo trình này có giá trị hướng dẫn giáo viên thiết kế, tổ
chức giảng dạy và vận dụng phù hợp với điều kiện, bối cảnh thực tế của từng vùng
trong quá trình dạy học.
Trong quá trình biên soạn giáo trình. Dù đã hết sức cố gắng nhưng chắc chắn
không tránh khỏi những khiếm khuyết. Chúng tôi rất mong nhận được ý kiến đóng
góp từ các nhà giáo, các chuyên gia, người sử dụng lao động và người trực tiếp lao
động trong lĩnh vực chăm sóc cà phê, tiêu, cao su để giáo trình được điều chỉnh, bổ
sung cho hoàn thiện hơn, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả và đáp ứng được
nhu cầu học nghề trong thời kỳ đổi mới.
Xin chân thành cảm ơn!.
…………., ngày……tháng……năm………
Tham gia biên soạn
1. Chủ biên: Th.S Võ Thanh Toàn
2. KS Hoàng Thị Thành
iv
MỤC LỤC
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN ...................................................................................... ii
LỜI GIỚI THIỆU ..................................................................................................... iii
MỤC LỤC ................................................................................................................ iv
GIÁO TRÌNH MÔN HỌC/MÔ ĐUN ....................................................................... 1
BÀI 1: LẬP KẾ HOẠCH SẢN XUẤT CÂY CÀ PHÊ ........................................... 3
Giới thiệu: .................................................................................................................. 3
Mục tiêu: .................................................................................................................... 3
Nội dung chính: ......................................................................................................... 3
1. Xác định mục tiêu sản xuất ................................................................................... 3
2. Xác định kết quả sản xuất ..................................................................................... 4
3. Xác định hoạt động và nguồn lực .......................................................................... 4
3.1. 7 nguồn lực phổ biến .......................................................................................... 4
3.2. Hoạt động sản xuất ............................................................................................. 5
4. Lập bảng kế hoạch trồng và chăm sóc cây cà phê ................................................ 6
5. Lập kế hoạch cho vùng sản xuất cà phê quy mô nhỏ ............................................ 7
Bài 2 SẢN XUẤT CÂY GIỐNG .............................................................................. 8
Giới thiệu ................................................................................................................... 8
Mục tiêu ..................................................................................................................... 8
Nội dung chính .......................................................................................................... 8
1. Thiết lập vườn ươm ............................................................................................... 8
1.1. Yêu cầu vị trí của vườn ươm: ............................................................................. 8
1.2. Chuẩn bị vườn ươm ............................................................................................ 8
1.3. Xác định vị trí cọc giàn ...................................................................................... 9
1.4. Xác định phạm vi luống ..................................................................................... 9
2. Chuẩn bị cây bố mẹ ............................................................................................... 9
3. Tạo cây giống: ..................................................................................................... 11
3.1. Tạo cây giống từ hạt ......................................................................................... 11
3.2. Tạo cây giống bằng giâm cành ......................................................................... 15
3.3. Tạo cây giống bằng phương pháp ghép ........................................................... 17
4. Chuẩn bị cây xuất vườn ....................................................................................... 19
5. Thực hành ............................................................................................................ 20
5.1. Đóng bầu .......................................................................................................... 20
5.2. Gieo hạt, cắt hom, cắm hom , ghép .................................................................. 21
5.3. Chăm sóc sau khi cắm hom, ghép .................................................................... 21
5.4. Điều tra sâu, bệnh hại trong vườn .................................................................... 23
5.5. Thực hiện phòng trừ ......................................................................................... 23
5.6. Đảo cây, xếp cây .............................................................................................. 23
Bài 3 TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÀ PHÊ .............................................................. 24
Giới thiệu ................................................................................................................. 24
Mục tiêu ................................................................................................................... 24
Nội dung chính ........................................................................................................ 24
v
1. Thiết lập vườn trồng cà phê ................................................................................ 24
1.1. Phân lô .............................................................................................................. 24
1.2. Thiết kế hệ thống đường .................................................................................. 25
1.3. Trồng vành đai chắn gió ................................................................................... 25
1.4. Làm đất ............................................................................................................. 25
2. Thực hiện việc chăm sóc cà phê .......................................................................... 27
2.1. Chăm sóc ở giai đoạn kiến thiết cơ bản ........................................................... 27
2.2. Chăm sóc cà phê ở giai đoạn kinh doanh ......................................................... 31
3. Thực hành: ........................................................................................................... 39
3.1. Phân lô, chia khoản .......................................................................................... 39
3.2. Làm đất, trồng cây cà phê ................................................................................ 39
3.3. Bón phân ........................................................................................................... 39
3.4. Đốn, tỉa cành ..................................................................................................... 39
3.5. Điều tra sâu, bệnh hại ....................................................................................... 39
4. Kiểm tra ............................................................................................................... 39
Bài 4 THU HOẠCH VÀ BẢO QUẢN CÀ PHÊ .................................................... 40
Giới thiệu ................................................................................................................. 40
Mục tiêu ................................................................................................................... 40
Nội dung chính ........................................................................................................ 40
1. Thu hái cà phê ..................................................................................................... 40
1.1. Thời vụ thu hái. ................................................................................................ 40
1.2. Phương pháp thu hái ......................................................................................... 41
2. Bảo quản sau thu hái ........................................................................................... 42
2.1. Phơi nguyên quả ............................................................................................... 42
2.2. Phơi xát dập: ..................................................................................................... 43
2.3. Bảo quản cà phê nhân khô................................................................................ 44
3. Thực hành ............................................................................................................ 45
4. Câu hỏi ôn tập ...................................................................................................... 45
Bài 5: QUẢN LÍ VƯỜN CÀ PHÊ ......................................................................... 46
Giới thiệu ................................................................................................................. 46
Mục tiêu ................................................................................................................... 46
Nội dung chính ........................................................................................................ 46
1. Thiết kế hệ thống bảng biểu quản lý ................................................................... 46
2. Thu thập thông tin về cây vào biểu quản lý ........................................................ 47
2.1. Đánh dấu điểm lấy số liệu ................................................................................ 47
2.2. Thu thập các thông tin về sinh trưởng, sâu bệnh hại ....................................... 47
2.3. Kiểm tra hiện trạng vườn cà phê ...................................................................... 47
3. Phân tích, đề xuất các giải pháp thực hiện .......................................................... 48
3.1. Phân tích số liệu ............................................................................................... 48
3.2. Đề xuất giải pháp xử lý .................................................................................... 48
4. Thực hành ............................................................................................................ 49
4.1. Xây dựng mẫu biểu .......................................................................................... 49
4.2. Điều tra, thu thập số liệu về sinh trưởng, sâu, bệnh hại ................................... 49
4.3. Kiểm tra tình trạng của cây .............................................................................. 49