Giaïo trçnh VI KHÊ HÁÛU
Nguyãùn Âçnh Huáún = 94 = ÂHBKÂN
a/ Chôp hót:
Hót c¸c chÊt khÝ th¶i nhÑ bèc lªn phÝa trªn (h¬i nãng, khãi, bôi vµ h¬i ®éc nhÑ h¬n
kh«ng khÝ). Chôp hót h×nh chãp nãn hoÆc th¸p côt l¾p trªn c¸c nguån khÝ th¶i, c¸ch nÒn
kho¶ng 1,8 m. KÝch th−íc ®ñ lín trïm hÕt tiÕt diÖn luång khÝ th¶i bèc lªn.
B = b
o
+ 0,8h
B : bÒ réng chôp hót.
b
o
: bÒ réng nguån th¶i.
NÕu chôp trßn : D = d
o
+ 0,8 . Gãc loe cña chôp ϕ=60
o
. èng dÉn cÇn ®ñ lín ®Ó hót hÕt
khÝ th¶i vµ khÝ s¹ch trµn theo.
b/ Tñ hót :
Cã lo¹i hë: ®Æt phÝa trªn hoÆc bªn c¹nh vËt s¶n sinh chÊt
®éc h¹i. Cã lo¹i kÝn: bao trïm kÝn vËt s¶n sinh ®éc h¹i cã cöa quan
s¸t vµ cöa thao t¸c.
Cöa hót cña tñ hë cã thÓ ë mÆt bªn, ë d−íi hoÆc kÕt hîp
nh»m th¶i khÝ ®éc h¹i hoÆc bôi trùc tiÕp t¹i vÞ trÝ lµm viÖc n»m
trong ph¹m vi cña tñ hót. ( vÝ dô c¸c tñ hãa chÊt vµ tñ hµn c¸c chi
tiÕt nhá).
c/ PhÔu hót :
Dïng th¶i bôi nÆng ë c¸c thiÕt bÞ c«ng nghÖ nh− m¸y mµi,
m¸y phay hoÆc m¸y sîi con,... PhÔu hót g¾n liÒn m¸y c«ng nghÖ.
§Ó th¶i bôi ë c¸c m¸y cã kÝch th−íc trung b×nh, tèc ®é dßng kh«ng khÝ trong èng hót
ph¶i ≥30 m/s; ®−êng kÝnh èng hót ≥40mm.
h
h
2
h
1
ϕ
h
h
2
h
1
ϕ
/2
Hçnh 9:
Chuûp huït
Tuí huït
Hçnh 11: Phãùu huït
Giaïo trçnh VI KHÊ HÁÛU
Nguyãùn Âçnh Huáún = 95 = ÂHBKÂN
d/ MiÖng hót côc bé :
Dïng víi c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ kh«ng thÓ bäc kÝn thiÕt bÞ th¶i chÊt ®éc h¹i ®−îc (vÝ
dô bÓ ®iÖn ph©n, bÓ m¹ kim lo¹i).
MiÖng hót bè trÝ däc theo c¹nh dµi cña bÓ ë 1 phÝa víi bÓ hÑp vµ 2 phÝa víi bÓ réng,
chia nhiÒu ®o¹n b»ng 33 ÷ 40% diÖn tÝch tiÕt diÖn kªnh hót giã ®Ó ®¶m b¶o tèc ®é khÝ ®i vµo
khe hót b»ng 2,5 ÷ 3 lÇn tèc ®é trung b×nh khÝ trong èng dÉn.
4/ ÂÆÅÌNG ÄÚNG DÁÙN KHÄNG KHÊ :
a/ Yãu cáöu vãö âæåìng äúng dáùn khäng khê :
- B»ng vËt liÖu khã hoÆc kh«ng ch¸y.
- Kh«ng thÊm n−íc vµ kh«ng khÝ.
- C¸ch nhiÖt tèt khi vËn chuyÓn chÊt nhiÖt ®é cao.
- BÒ mÆt trong nh½n ®Ó gi¶m ma s¸t.
- Cã tiÕt diÖn vµ h×nh d¸ng thÝch hîp ®Ó søc c¶n bÐ, tiÕt kiÖm vËt liÖu, mÜ quan, tiÖn bè
trÝ. Tèt nhÊt dïng lo¹i trßn, vu«ng. Lo¹i ch÷ nhËt cµng dÑt cµng bÊt lîi.
b/ Cáúu taûo & caïch bäú trê âæåìng äúng dáùn khäng khê :
HÖ thèng èng dÉn khÝ chia thµnh 2 lo¹i chÝnh: kiÓu kªnh ngÇm vµ kiÓu treo.
Hãû thäúng kiãøu kãnh ngáöm:
VËt liÖu lµ g¹ch x©y hoÆc bª t«ng. Kªnh cã thÓ ®Æt d−íi nÒn kÕt hîp bè trÝ c¶ c¸c
®−êng d©y c¸p ®iÖn, d©y ®iÖn tho¹i, èng n−íc,... cã thÓ ®Æt trong t−êng dÇy hoÆc èp ë gãc
t−êng, ë s¸t tñ t−êng. Kªnh dÉn giã ngÇm ®Æt d−íi sµn th−êng ®Ó dÉn giã håi, rÊt Ýt khi lµm
èng dÉn giã cÊp, v× kh«ng khÝ ®^ xö lý ®i trong kªnh ngÇm dÔ bÞ « nhiÔm bëi Èm mèc. Tr−êng
hîp cÇn thiÕt l¾m ph¶i dïng th× cÇn xö lý chèng thÊm thËt cÈn thËn.
Tñ t−êng
Hçnh 13:
Caïc loaûi kãnh gioï
Hçnh 12:
Huït trãn thaình bãø
Giaïo trçnh VI KHÊ HÁÛU
Nguyãùn Âçnh Huáún = 96 = ÂHBKÂN
Hãû thäúng kiãøu treo:
VËt liÖu th−êng b»ng t«n hoa, t«n tr¸ng kÏm dµy 0,5 -1,5mm. Cã thÓ dïng t«n ®en
chèng gØ hoÆc chÊt dÎo. C¸c èng dÉn khÝ l¹nh th−êng bäc líp vËt liÖu c¸ch nhiÖt, phÝa ngoµi
bäc líp mµng máng chèng Èm. Ngoµi cïng bäc l−íi thÐp máng b¶o vÖ chèng chuét bä gÆm
nhÊm. NÕu èng dÉn ®i d−íi trÇn trong phßng th× kh«ng cÇn bäc c¸ch nhiÖt.
- C¸c èng dÉn ®−îc chÕ t¹o thµnh tõng ®o¹n ng¾n l¾p nèi b»ng mÆt bÝch cã ®Öm cao
su.
- ViÖc treo ®ì èng s¸t trÇn hoÆc t−êng, b»ng dÇm ®ì hoÆc h×nh thøc kÕt cÊu phô thuéc
c¶nh quan kiÕn tróc.
- H×nh d¸ng èng dÉn kiÓu treo kh¸ ®a d¹ng. TiÕt diÖn ch÷ nhËt ®−îc dïng phæ biÕn h¬n
v× dÔ chÕ t¹o, nhÊt lµ c¸c ®o¹n cót, tª, tiÕt kiÖm kh«ng gian treo ®ì èng.
- C¸c èng dÉn giã cã l−u l−îng thay ®æi ®−îc chÕ t¹o thay ®æi tiÕt diÖn ngang b»ng
thay ®æi kÝch th−íc ®Òu ®Æn hoÆc h¹ bËc. Víi tiÕt diÖn vu«ng hoÆc ch÷ nhËt th× cè ®Þnh kÝch
th−íc 1 chiÒu cña tiÕt diÖn ngang ®Ó tiÖn treo, èp.
5/ CAÏC THIÃÚT BË XÆÍ LYÏ KHÄNG KHÊ :
Trong kÜ thuËt th«ng giã vµ ®iÒu tiÕt kh«ng khÝ viÖc xö lÝ kh«ng khÝ bao gåm :
- T¨ng nhiÖt (tøc t¨ng entanpi): sÊy nãng.
- Gi¶m nhiÖt (gi¶m entanpi): lµm l¹nh.
- T¨ng Èm (tøc t¨ng dung Èm d): phun Èm bæ sung.
- Gi¶m Èm (gi¶m dung Èm d): lµm kh« kh«ng khÝ.
Trong c¸c thiÕt bÞ xö lý nhiÖt Èm kh«ng khÝ th−êng x¶y ra ®ång thêi hai trong sè c¸c
néi dung trªn.
a/ Bäü sáúy khäng khê :
Thay âäøi âãöu
Thay âäøi haû báûc
Hçnh 15:
Kaloriphe læía
Giaïo trçnh VI KHÊ HÁÛU
Nguyãùn Âçnh Huáún = 97 = ÂHBKÂN
Coï nhiãöu thiãút bë sáúy khäng khê khaïc nhau nhæng âãöu coï chung mäüt âiãøm laì âãø laìm tàng
nhiãût âäü cuía khäng khê thç ngæåìi ta cho khäng khê tiãúp xuïc våïi mäüt bãö màût coï nhiãût âäü cao, bãö
màût naìy seî nung noïng khäng khê âãún nhiãût âäü cáön thiãút. Caïc bãö màût nhiãût âäü cao coï thãø laì caïc
âæåìng äúng dáùn håi næåïc noïng, dáùn khoïi noïng hoàûc næåïc noïng; cuîng coï thãø laì caïc thiãút bë âæåüc
nung noïng bàòng âiãûn.
b/ Thiãút bë laìm maït & laìm áøm khäng khê :
Caïc thiãút bë laìm laûnh khäng khê:
* Lµm l¹nh b»ng giµn èng cã c¸nh :
Thuéc lo¹i thiÕt bÞ trao ®æi nhiÖt bÒ mÆt gåm c¸c èng kim lo¹i cã c¸nh ngang ë mÆt
ngoµi.
Nguyªn lý lµm viÖc: chÊt t¶i l¹nh (n−íc l¹nh hoÆc m«i
chÊt l¹nh) ®i trong giµn èng; kh«ng khÝ ®i ngoµi, trao ®æi nhiÖt
víi mÆt c¸nh èng. Tïy nhiÖt ®é cña bÒ mÆt c¸nh èng (τ
c.«
) so
víi nhiÖt ®é ®iÓm s−¬ng cña kh«ng khÝ (t
s
) sÏ diÔn ra 1 trong 2
qu¸ tr×nh sau:
+ NÕu τ
c.«
< t
s
: lµ qu¸ tr×nh lµm l¹nh kh« A
1
. H¬i n−íc
trong kh«ng khÝ ng−ng tô trªn mÆt giµn l¹nh, khiÕn d gi¶m.
+ NÕu τ
c.«
> t
s
: lµ qu¸ tr×nh lµm l¹nh ®¼ng dung Èm A
2
.
ThiÕt bÞ nµy dïng trong c¸c m¸y ®iÒu hßa côc bé hoÆc
hÖ thèng ®iÒu tiÕt kh«ng khÝ trung t©m kh«ng cã nhu cÇu t¨ng
Èm nh− héi tr−êng, r¹p h¸t, th− viÖn, phßng b¶o qu¶n, v.v...
* Lµm l¹nh b»ng phun n−íc l¹nh:
Kh«ng khÝ ®−îc lµm l¹nh trong buång phun n−íc l¹nh, thuéc lo¹i trao ®æi nhiÖt hçn
hîp. N−íc võa lµ chÊt t¶i l¹nh, võa lµ chÊt c«ng t¸c.
I
d
1
2
A
100
Hçnh 16: Kaloriphe næåïc noïng vaì håi næåïc
a- Loaûi äúng trån; b- Loaûi äúng coï caïnh daûng táúm baín;
c- Loaûi äúng coï caïnh daûng xoàõn äúc
Giaïo trçnh VI KHÊ HÁÛU
Nguyãùn Âçnh Huáún = 98 = ÂHBKÂN
- Nguyªn lý lµm viÖc: N−íc l¹nh phun thµnh h¹t s−¬ng li ti b»ng mòi phun g¾n trªn
giµn phun trong buång phun. Kh«ng khÝ tiÕp xóc c¸c h¹t n−íc
l¹nh bÞ n−íc lÊy nhiÖt lµm m¸t gièng tiÕp xóc bÒ mÆt giµn èng
cã c¸nh. Tïy nhiÖt ®é n−íc phun (t
nc
) so víi t
s
cña kh«ng khÝ
sÏ diÔn ra 1 trong 3 qu¸ tr×nh sau trªn I - d :
+ NÕu t
nc
< t
s
: lµ qu¸ tr×nh lµm l¹nh kh« A
1
. H¬i n−íc
trong kh«ng khÝ ng−ng tô b¸m vµo h¹t n−íc khiÕn d gi¶m.
+ NÕu t
nc
> t
s
: lµ qu¸ tr×nh lµm l¹nh t¨ng dung Èm A
3
.
H¬i n−íc tõ bÒ mÆt c¸c giät n−íc bay vµo kh«ng khÝ khiÕn d
t¨ng.
+ NÕu t
nc
≈ t
s
: lµ qu¸ tr×nh lµm l¹nh ®¼ng dung Èm A
2
.
(n−íc kh«ng bay h¬i, h¬i n−íc trong kh«ng khÝ kh«ng ng−ng
tô).
Nh− vËy buång phun n−íc l¹nh cã thÓ thay ®æi dung Èm cña kh«ng khÝ vµ lµm l¹nh
b»ng c¸ch thay ®æi nhiÖt ®é n−íc phun.V× thÕ, tuy thiÕt bÞ cång kÒnh, vËn hµnh phøc t¹p
nh−ng vÉn ®−îc dïng nhiÒu trong c¸c xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp, nhÊt lµ ngµnh dÖt lµ ngµnh cÇn
duy tr× ®é Èm kh¸ lín trong x−ëng m¸y.
* Gi¶m nhiÖt ®é kh«ng khÝ b»ng m¸y phun n−íc tù nhiªn:
Kh¸c buång
phun n−íc l¹nh, m¸y
phun n−íc tù nhiªn
lµm m¸t kh«ng khÝ
theo nguyªn lý: N−íc
bèc h¬i do nhËn nhiÖt
cña kh«ng khÝ; kh«ng
khÝ cã ϕ cµng nhá th×
hiÖu qu¶ lµm m¸t cµng cao. M¸y tiªu hao Ýt n¨ng l−îng (chØ
kho¶ng vµi chôc wat). §©y lµ qu¸ tr×nh ®o¹n nhiÖt ®¼ng entanpi (I
= const), biÓu diÔn b»ng tia qu¸ tr×nh A
4
trªn I-d (
0
I
=
∆
,
)
0
=
ε
.
HoÆc lµ qu¸ tr×nh t¨ng entanpi: A
5
nh−ng nhiÖt ®é kh«ng khÝ vÉn gi¶m.
Khäng khê vaìo
Khäng khê ra
1 2
1
3
4
Næåïc maïy
Næåïc thaíi
1- Táúm chàõn næåïc; 2- Daìn phun næåïc ; 3- Bãø chæïa
næåïc phun ; 4- Båm næåïc.
I
d
1
2
A
3
N−íc
ThÊm n−íc
I
d
4
5
A