Hành tinh có th có s s ng th c s ể ự ố ự ự
Tác gi : Astronaut ả
17/12/2007
M i đây, t p chí Astronomy and Astrophysics (t m d ch là T p chí V tớ ạ ạ ị ạ ậ
lý h c thiên th ) đã đăng 2 nghiên c u đ c l p và chi ti tọ ể ứ ộ ậ ế v 2 hànhề
tinh có s s ng gi ng nh Trái đ t.G n đây, các nhà thiên văn h cự ố ố ư ấ ầ ọ
thông báo phát hi n ra m t vài hành tinh nh h n trái đ t kho ng 10ệ ộ ỏ ơ ấ ả
l n - đ c g i là “siêu Trái đ t”. ầ ượ ọ ấ
Vào tháng T v a qua,ư ừ m t nhóm các nhà thiên văn h c Châu âuộ ọ
trên T p chí Astronomy and Astrophysics đã tuyên b phát hi n ra 2ạ ố ệ
hành tinh quay xung quanh sao lùn đ M Gliese 581, v i kh i l ng b ng 5 đ n 8 l n Trái đ t. ỏ ớ ố ượ ằ ế ầ ấ
Hai hành tinh này, đ c g i là Gliese 581c và Gliese 581d là nh ng ng c viên n ng ký nh t cho danh hi uượ ọ ữ ứ ử ặ ấ ệ
hành tinh có s s ng.ự ố
V i ho t đ ng c a 2ớ ạ ộ ủ nhóm nghiên c u qu c t , m t do Franck Selsis và m t do Werner von Bloh đ ng đ uứ ố ế ộ ộ ứ ầ
đã th hi n 2 quan đi m khác nhau v s s ng trên 2 hành tinh “siêu trái đ t” này. H đã đánh giá ranh gi iể ệ ể ề ự ố ấ ọ ớ
s s ng quanh qu đ o c a Gliese 581 và ch ra m c đ t n t i n c trên b m t hành tinh này. ự ố ỹ ạ ủ ỉ ứ ộ ồ ạ ướ ề ặ
F. Selsis và các đ ng nghi p tính toán v s t n t iồ ệ ề ự ồ ạ m t hành tinh có t ng khí quy n t nh ng kho ng cáchộ ầ ể ừ ữ ả
khác nhau t i ngôi sao này. Tuy nhiên, n u hành tinh nào quá g n ngôi sao, n c trên b m t có th bớ ế ở ầ ướ ề ặ ể ị
b c h i và s s ng t ng t trên Trái đ t s không th t n t i. ố ơ ự ố ươ ự ấ ẽ ể ồ ạ
W.von Bloh và các c ng s nghiên c u v khu v c g n h n c a t ng s s ng, n i mà s quang h p gi ngộ ự ứ ề ự ầ ơ ủ ầ ự ố ơ ự ợ ố
nh trên trái đ t có kh năng t n t i.Theo đó, quá trình sinh h c này c n đ n s có m t c a CO2 trong khíư ấ ả ồ ạ ọ ầ ế ự ặ ủ
quy n và n c trên hành tinh đó.ể ướ
Trong đi u ki n nhi t đ theo chu n các siêu - Trái đ t, h đã c l ng đ c l ng CO2 (phát ra t núi l aề ệ ệ ộ ẩ ấ ọ ướ ượ ượ ượ ừ ử
và các lu ng áp su t) và các “bãi l y” (n i ch a t ng l ng khí ga CO2). K t qu chính t nghiên c u là xu tồ ấ ầ ơ ứ ổ ượ ế ả ừ ứ ấ
hi n s “cân b ng b n” gi a các “bãi l y” CO2 và khí quy n, t o nên h th ng đ i d ng (t ng t trên tráiệ ự ằ ề ữ ầ ể ạ ệ ố ạ ươ ươ ự
đ t). ấ
K t qu haiế ả nhóm có đ c là Gliese 581c quá g n sao lùn đ M Gliese 581 nên không th có s s ng,ượ ầ ỏ ể ự ố
còn Gliese 581d có th có s s ng.ể ự ố
Hành tinh Gliese 581d có hi n t ng th y tri u, gi ng nh M t trăng c a Trái đ t, nó có nghĩa là m t m tệ ượ ủ ề ố ư ặ ủ ấ ộ ặ
c a hành tinh này là ban đêm. Do đó, gió m nh có th t o ra s khác bi t v nhi t đ gi a hai n a ngày vàủ ạ ể ạ ự ệ ề ệ ộ ữ ử
đêm c a hành tinh. S s ng có th hình thành t nh ng tia sáng mong manh c a ki u khí h u đ c bi t này. ủ ự ố ể ừ ữ ủ ể ậ ặ ệ
Thêm m t thông tin, s li u c a nhóm 1 đã ch ra hành tinh Gliese 581d có th tách kh i vĩnh vi n và quayộ ố ệ ủ ỉ ể ỏ ễ
tr l i vòng xích đ o ch a s s ng trong hành trình quay c a nó. Tuy nhiên, dù d i đi u ki n khác bi t,ở ạ ạ ứ ự ố ủ ướ ề ệ ệ
hành tinh Gliese 581d v n có th có s s ng n u t ng khí quy n c a nó đ dày. Tuy v y, dù sao đi u ki nẫ ể ự ố ế ầ ể ủ ủ ậ ề ệ
s ng trên hành tinh d c n ph i khác h n nh ng gì đã có trên trái đ t. ố ầ ả ẳ ữ ấ
Cu i cùng, kh năng t n t i s s ng trên 1 trong 2 hành tinh là đi u đ c bi t thu hút ngôi sao trung tâm làố ả ồ ạ ự ố ề ặ ệ
sao lùn đ ki u M. Kho ng 75% các ngôi sao trong d i thiên hà là sao M, là sao nhi u tu i (có th lên đ n 10ỏ ể ả ả ề ổ ể ế
t năm), n đ nh và có hydro. ỉ ổ ị
C 2 nghiên c u đ u ch ra r ng Gliese 581c và Gliese 581d có th là m c tiêu chinh ph c vũ tr hàng đ uả ứ ề ỉ ằ ể ụ ụ ụ ầ
c a ESA/NASA đ tìm ki m s s ng t ng t Trái đ t. ủ ể ế ự ố ươ ự ấ
(Vietnamnet - Theo SpaceDaily)