Hệ thống kế toán trong môi trường
thương mại điện tử
Internet có ảnh hưởng đến tất cả các mặt của thương mại quốc
tế. Ngay cả đối với các doanh nghiệp không trực tiếp tham gia
vào thương mại điện tử (TMĐT) cũng bị ảnh hưởng bởi các cơ h
ội
về thông tin và liên lạc sẵn có trên Internet. Tốc độ và sự thuạn
tiện của công nghệ mới không chỉ cung cấp các thông tin về cơ
hội kinh doanh mà còn chứa đựng những rủi ro tiềm ẩn. Thực tế
đòi hỏi nhà quản trị phải tính đến tác động của công nghệ thông
tin đối với quá trình kinh doanh, bao gồm cả kế toán và tài chính.
Thương mại điện tử
TMĐT tác động đến tất cả cácdn kể cả các doanh nghiệp không
trực tiếp tham gia vào loại hình này. TMĐT đưa lại những cơ hội
mới, đồng thời cũng mang đến cả những rủi ro mới. Cơ hội là số
lượng lớn các nhà cung cấp, khách hàng và thị trường,
marketting điện tử và các liên kết giữa các nhà cung cấp hoặc
sản xuất hoạt động trong cùng một lĩnh vực (các liên kết dọc).
Các rủi ro xảy ra thường liên quan đến kỹ thuật (phần cứng-
hardware), phần mềm ứng dụng (softwave), cơ sở dữliệu, việc
ghi chép các nghiệp vụ kinh tế (tính xác thực), chữ ký điện tử,
vấn đề liên quan đến luật pháp và các thông tin
có tính cá nhân…
TMĐT làm thay đổi sâu sắc phương thức kinh doanh, đòi hỏi sự
thay đổi trong cấu trúc của tổ chức, các mối quan hệ kinh doanh
và các liên minh, cơ chế và cách thức phân phối, luật pháp cũng
như cá quy định mà theo đó, hoạt động kinh doanh được thực
hiện. TMĐT đồng thời cũng tiềm ẩn những rủi ro mà các doanh
nghiệp cần phải hạn chế bằng cách thiết lập một hệ thóng cơ sở
hạ tầng thông tin và hệ thống kiểm soát hiệu quả. Hơn nữa,
TMĐT còn làm thay đổi trách nhiệm của người lao động cũng
như vai trò của các cấp quản lý khác nhau. Những thay đổi căn
bản này có ảnh hưởng đáng kể tới hệ thống kế toán; thay đổi
trong quá trình kinh doanh dẫn tới thay đổi trong cách thức ghi
chép và các quá trình kế toán. Do vậy, những người làm kế toán
và kiểm toán sẽ phải đối mặt với những thách thức mới và cần
thiết phải áp dụng các kỹ thuật phù hợp, ví dụ như phát triển một
hệ thống kế tóan trên cơ sở TMĐT, đảm bảo chắc chắn là các
nghiệp vụ được ghi chép đúng đắn tương thích với các quy định
của quốc gia và quốc tế cũng như phù hợp với các nguy
ên tăc và
chuẩn mực kế toán được thừa nhận.
Trách nhiệm thông qua internet đã mang lại những cơ hội đáng
kể những những cơ hội này cũng sẵn có đối với các đối thủ cạnh
tranh khác nên cũng hàm chứa những rủi ro. Internet cho phép
một doanh nghiệp có thể thâm nhập có hiệu quả các thị trường
mục tiêu có tính địa phương hoặc có thể phục vụ một thị trường
rộng lớn (quốc gia, toàn cầu) với chi phí hiệu quả nhất. Internet
cho phép tiết kiệm chi phí (bằng cách trở thành một nhà cung c
ấp
với số lượng lớn và chi phí thấp) và hạ giá thành (thông qua việc
chuyên môn hóa sản xuất). Thậm chí doanh nghiệp không quyết
định tham gia vào TMĐT cũng sẽ bị ảnh hưởng vì người mua có
thể chỉ quan tâm đến internet và tìm kiếm nguồn cung mới thông
qua internet, hoặc các nhà cung cấp có thể yêu cầu khả năng về
TMĐT và chỉ quan hệ với các doanh nghiệp có khả năng về
TMĐT.
TMĐT thúc đẩy việc áp dụng các mô hình kinh doanh mới, bao
gồm thiết lập các chuỗi bán hàng, các dịch vụ hỗ trợ và thành lập
các liên minh với mục tiêu giảm chi phí. TMĐT còn cung cấp khả
năng tăng lợi nhuận bằng việc tiết kiệm chi phí như dự trữ ảo,
liên kết dọc, giao hàng hóa và dịch vụ theo phương thức điện tử;
tự động đặt hàng: các khách hàng và các nhà cung cấp có thể tự
thực hiện có hiệu quả các giao dịch điện tử dựa trên cơ sở của
internet, bao gồm cả các liên kết với các nhà vận chuyển và các
môi giới khách hàng…Các phương thức kinh doanh mới này
ngày càng được quan tâm bởi khách hàng và người mua.
Vì trách nhiệm không thể không liên quan đến việc sử dụng công