HỆ THỐNG Y TẾ TRONG ĐÔ THỊ THÔNG MINH

DƯƠNG MINH ĐỨC, Ph.D Trường Đại Học Công Nghệ Thông Tin - ĐHQG TP.HCM

TP. Hồ Chí Minh – 9/2017

NỘI DUNG

1. Giới thiệu 2. Hiện trạng hệ thống y tế tại TP.HCM 3. Các hướng xây dựng hệ thống chăm

sóc y tế thông minh

4. Một số đề xuất triển khai thực hiện 5. Kết luận

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

2

Tổng quan về đô thị thông minh

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

Nguồn: Frost & Sullivan 3

Tổng quan về đô thị thông minh

 Mục tiêu của đô thị thông minh

• Cải thiện cơ sở hạ tầng đô thị

1

• Giảm chi phí sinh hoạt, dịch vụ

3

• Thúc đẩy đổi mới trong các lĩnh vực

khác nhau

2

• Nâng cao chất lượng cuộc sống của

người dân

4

4

Singapore - Mô hình smart city thế hệ tiếp theo

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

5

Phân khúc các thành phần trong đô thị thông minh

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

6

Các thành phần của hệ thống y tế thông minh

Smart healthcare: mô hình – thành phần

Chăm sóc tập trung

Internet of Thing

Theo dõi thời gian thực

Smart Healthcare

Phân tích dự đoán

Phân tích sai sót

7

Các thành phần của hệ thống y tế thông minh

Smart healthcare: mô hình – thành phần

• Dựa vào giá trị các thông số của bệnh nhân, các bác sĩ, y tá tập trung chăm sóc trong những điều kiện phù hợp

Dựa trên giá trị, chăm sóc tập trung cho bệnh nhân

• Sử dụng các thiết bị thông minh,

cảm biến,… kết nối internet

• Đo lường sự di chuyển của bệnh

Mạng Internet về Chăm sóc Y tế (IoT)

nhân thông qua các thiết bị

8

Các thành phần của hệ thống y tế thông minh

Smart healthcare: mô hình – thành phần

• Phân tích dữ liệu lịch sử • Sử dụng các thuật toán để phát hiện gian lận

Giảm gian lận, lãng phí và lạm dụng

Phân tích dự đoán để cải thiện kết quả

• Sử dụng dữ liệu và các thuật toán để dự đoán • Ứng dụng công nghệ đám mây để tăng tốc

9

Các thành phần của hệ thống y tế thông minh

Smart healthcare: mô hình – thành phần

• Liên tục theo dõi trạng thái của

bệnh nhân

• Xử lý dữ liệu nhận về từ thời

gian thực

Theo dõi thời gian thực của bệnh nhân

• Ứng dụng công nghệ, kỹ thuật để phân tích và hỗ trợ quyết định

• Thông báo đến người dùng

10

Công nghệ thông tin và truyền thông trong y tế thông minh thông minh

Phòng tương tác

PACS

Hạ tầng mạng

Quản lý hàng đợi QMS Call Centre Hệ thống thư viện

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

11

Hệ thống quản lý bệnh viện - HIS

• HIS (Hospital Information System): ERP cho bệnh viện

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT Nguồn: http://www.cuscsoft.com/index.php?content/1/2/5818

12

Hệ thống lưu trữ và truyền tải hình ảnh - PACS

• PACS (Picture Archiving and Communication Systems)- hệ thống lưu trữ và truyền hình ảnh.

• PACS: truyền dữ liệu giúp cho việc hội chẩn, chẩn đoán, điều trị, đào tạo và nghiên cứu từ xa an toàn và hiệu quả.

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

13

Hệ thống thông tin chẩn đoán hình ảnh - RIS

• RIS (Radiology Information System): hệ thống phần mềm được

triển khai tại khoa chẩn đoán hình ảnh.

• Bao gồm các thành phần và có tổ chức gần giống với HIS nhưng

ở qui mô nhỏ hơn.

• Thông tin dữ liệu của RIS: gồm dạng Text và dạng ảnh theo tiêu chuẩn DICOM được lấy từ các thiết bị chiếu chụp: X-quang, cắt lớp, siêu âm, cộng hưởng từ.

Nguồn: http://www.mobile-cr.com/pacs

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

14

Chăm sóc sức khỏe từ xa - Telemedicine

• Sử dụng công nghệ để theo dõi bệnh nhân từ xa và tư vấn y tế • Tích hợp với các cổng bệnh nhân, các ứng dụng di động tương tác của bệnh nhân, phần mềm theo dõi bệnh nhân từ xa và các ứng dụng theo dõi sức khoẻ từ xa

• Cần giải quyết các vấn đề về sử dụng thông tin, mối quan tâm

riêng tư và các rào cản về chính sách y tế

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

15

NỘI DUNG

1. Giới thiệu 2. Hiện trạng hệ thống y tế tại TP.HCM 3. Các vấn đề đặt ra 4. Một số đề xuất triển khai thực hiện 5. Kết luận

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

16

Hiện trạng

• TPHCM là đầu tàu phát triển kinh tế - xã hội cả

nước về công nghệ, tài chính, trình độ nhân lực, mạng lưới y tế,…

• Tuy vậy, hệ thống chăm sóc y tế của TP.HCM còn khá yếu so với các thành phố hiện đại trong khu vực (Singapore, Thái Lan, Malaysia,..).

• Nhu cầu cấp thiết thực tế phải nâng cấp hệ thống chăm sóc y tế phục vụ nhu cầu khám chữa bệnh của người dân

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

17

Lợi ích và thách thức

LỢI ÍCH • Hiệu quả tăng cường sức khỏe cộng đồng • Giảm chi phí khám chữa bệnh và các vấn đề an sinh

xã hội

THÁCH THỨC Tương tự như các thành phố khác khi bắt đầu thực hiện hệ thống y tế thông minh, các thách thức gồm: • Không đồng bộ giữa các thành phần trong hệ thống y

tế (bệnh viện, phòng khám, y tế dự phòng,..)

• Trình độ nhân lực nghiên cứu và triển khai thực hiện

và vận hành còn hạn chế và không đồng đều

• Quá nhiều nhà cung cấp giải pháp nên khó tích hợp

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

18

Thống kê số liệu cơ sở y tế tại TP.HCM

 113 bệnh viện:

• 13 bệnh viện và viện nghiên cứu thuộc TW • 54 bệnh viện thành phố, bệnh viện quận/huyện • 46 bệnh viện tư nhân  186 phòng khám đa khoa  4.169 phòng khám chuyên khoa  Hệ thống y tế dự phòng:

• 12 trung tâm • 2 chi cục • 24 trung tâm y tế dự phòng quận huyện • 319 trạm y tế phường/xã

Nguồn: Tăng Chí Thượng, “Y tế thông minh và ứng dụng công nghệ thông tin”, Sở Y tế T.PHCM, 2017

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

19

Hạ tầng CNTT tại các bệnh viện

 Hạ tầng mạng và máy tính của các bệnh viện tuyến thành phố và quận/huyện

Nguồn: Tăng Chí Thượng, Lê Anh Tuấn et al., “Thực trạng và kế hoạch đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin tại các bệnh viện Tp. Hồ Chí Minh”, 2014

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

20

Tình hình triển khai ứng dụng CNTT tại các bệnh viện

Mức trung bình

Nguồn: Tăng Chí Thượng, Lê Anh Tuấn et al., “Thực trạng và kế hoạch đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin tại các bệnh viện Tp. Hồ Chí Minh”, 2014

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

21

Mục tiêu hệ thống y tế thông minh

Đối với người dân: • Tiếp cận và trao đổi với cơ sở khám chữa bệnh từ xa • Chọn lựa chuyên khoa, bệnh viện, giờ khám thuận lợi • Không phải làm lại những xét nghiệm vừa mới được bệnh viện

trước đó đã làm

• Truy cập thông tin về tình hình sức khỏe của bản thân. Đối với nhân viên y tế: • Được cập nhật thông tin khoa học, • Tra cứu hồ sơ bệnh án • Trao đổi thông tin lâm sàng, cận lâm sàng trong cùng một bệnh

viện và giữa các bệnh viện

• Hội chẩn từ xa thay vì phải chuyển viện

Nguồn: Tăng Chí Thượng, “Tp.Hồ Chí Minh: Từng bước xây dựng hệ thống Y tế thông minh”, Sở Y tế TPHCM, 2016

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

22

Mục tiêu hệ thống y tế thông minh (2)

Đối với các nhà quản lý bệnh viện: • Giám sát được thời gian, việc tuân thủ các quy trình kỹ thuật,

phác đồ, quy chế kê đơn

• Quản lý sử dụng thuốc, vật tư y tế chống lãng phí, tiêu hao • Số hóa kho hồ sơ bệnh án, rút ngắn thời gian làm thủ tục hành

chánh

• Hệ thống nhắc người bệnh đến tái khám, đến tiêm chủng • Xây dựng hệ thống cảnh báo hạn chế thấp nhất tai biến y khoa Đối với các chuyên viên, lãnh đạo Sở Y tế: • Tiếp cận được dữ liệu chính xác và kịp thời của ngành y tế để

đưa ra những dự báo hiệu quả như: các dịch bệnh

• Điều phối hoạt động cấp cứu ngoại viện của mạng lưới cấp cứu

115 của thành phố

• Điều phối tình trạng quá tải tại các bệnh viện • Kiểm tra giám sát hành nghề y tế tư nhân

Nguồn: Tăng Chí Thượng, “Tp.Hồ Chí Minh: Từng bước xây dựng hệ thống Y tế thông minh”, Sở Y tế TPHCM, 2016 23

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

NỘI DUNG

1. Giới thiệu 2. Hiện trạng hệ thống y tế tại TP.HCM 3. Các hướng xây dựng hệ thống chăm

sóc y tế thông minh

4. Một số đề xuất triển khai thực hiện 5. Kết luận

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

24

Các hướng xây dựng Smart healthcare

Bệnh viện thông minh Hướng 1

Các hệ thống y tế kết nối Hướng 2

Y tế thông minh và chủ động hơn Hướng 3

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

25

Hướng 1: Xây dựng Bệnh viện thông minh

Đặt lịch khám trực tuyến

Ứng dụng xếp hàng thông minh cho mọi hoạt động khám, xét nghiệm..

Xem báo cáo xét nghiệm và cận lâm sàng trực tuyến

Thanh toán trực tuyến

Thẻ thông minh

Các hệ thống dùng barcode và sinh trắc học

Chăm sóc sức khỏe từ xa (telemedicine)

Chăm sóc khách hàng (helpdesk & call centre)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

26

Hướng 2: Chia sẻ thông tin khám chữa bệnh

Ancillary Data & Services

EHR Data & Services

Data Warehouse

Registries Data & Services

Client Registry

Laboratory

Outbreak Management

PHS Reporting

Shared Health Record

Drug Information

Diagnostic Imaging

Health Information

Provider Registry

Location Registry

Business Rules

EHR Index

Message Structures

Normalization Rules

Longitudinal Record Services

Terminology Registry

Privacy Data

Configuration

Security Mgmt Data

Common Services

HIAL

Patient Info

End-User Info

EHR Viewer

Pharmacy System

Public Health Services

Lab System (LIS)

Hospital, LTC, CCC, EPR

Tìm kiếm và truy xuất thông tin khi có 1 bệnh nhân đến khám trên toàn hệ thống

Visit History

Physician Office EMR Drug Profile

Radiology Center PACS/RIS

Diagnostic Imaging

Laboratory

Pharmacist

Radiologist

Lab Clinician

Public Health Provider

Physician/ Provider

Physician/ Provider

Physician/ Provider

Clinical View

Source: Canada Health Infoway

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

27

Vấn đề xác thực và định danh khi chia sẻ

General Practitioner First: Last: City/Cntry: Treatment:

Local Care Centre

Social Services Colum First: Heaney Last: Manchester, Eng City/Cntry: Immunization Treatment: Records 05/1980

Visit:

Colm Heaney Manchester, Eng History & Physical 09/1987

Visit:

Social Services

General Practitioner

First: Last: City/Cntry: Treatment:

Colm Heaney London, Eng Arthroscopy CCR 08/2008

Visit:

Urgent Care

Record Locator Service / EMPI / Patient Registry

Urgent Care

Health Record

Name: Colm Heaney

Visit Date:

Name:

City/Country: London, Eng Treatment / Prescription:

Consent:

First: Last: City/Cntry: Treatment:

Local Care Centre

08/2008

Colm Heaney

Arthroscopy CCR

Yes

Visit:

Coln Heany London, Eng Penicillin Allergy 11/1997

06/2008

Colum Heaney

Disability Approval

Yes

04/2008

Colm Heanie

CT Scan

No

Mental Health

04/2008

Colm Heany

Coumadin 2mg

Yes

04/2008

Colm Heaney

Myocardial Infarction

Yes

11/1997

Colm Heany

Penicillin Allergy

Yes

First: Last: City/Cntry: Outcome:

09/1997

Colm Heaney

History & Physical

No

Visit:

Colum Heaney Manchester, Eng Disability Approval 06/2008

05/1980

Colum Heaney

DTaP, IPV, PCV, Rota

Yes

Hospital

Hospital First: Last: City/Cntry: Treatment:

Visit:

Colm Heaney London, Eng Myocardial Infarction 04/2008

Mental Health

Pharmacy

Diagnostics

Colm

First:

Heanie

Last:

London, Eng

City/State:

CT Scan

Treatment:

First: Last: City/Cntry: Prescription: Visit:

Coln Heany Manchester, Eng Coumadin 2mg 04/2008

04/2008

Visit:

Diagnostics

Pharmacy

28 Nguồn: Eithne Reichert , Lorraine Fernandes - IBM Healthcare Roadshow

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

28

Hướng 3: Chăm sóc sức khỏe chủ động và thông minh (1) Phát triển CHI

• CHI (Consumer Health Informatics): ứng dụng tin học từ góc nhìn

của bệnh nhân  quản lý sức khoẻ.

• CHI: mở rộng sang lĩnh vực khác nhau như điều dưỡng, y tế

công cộng, khuyến khích và giáo dục sức khoẻ

• Tăng cường CHI hỗ trợ bảo vệ sức khỏe, giảm áp lực cho hệ

thống y tế

PHR & Patients Portals

Mobile health

Applications of Smart phones

CHI

Telemedicine and eLearning

Self- Management Systems

Peer Interaction Systems

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

29

Hướng 3: Chăm sóc sức khỏe chủ động và thông minh (2) Tận dụng xu thế 3I trong Smart Healthcare

Instrumented, Interconnected and Intelligent

+

+

=

Tăng hiệu quả

Chất lượng tốt hơn

Hợp tác để phòng ngừa và giữ gìn sức khỏe

 Cơ hội để các hệ thống y tế hoạt động theo xu hướng mới

Nguồn: Ulrich Pluta, IBM Global Healthcare - Let’s Build A Smarter Planet: Healthcare

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

30

Minh họa một hệ thống kết hợp 3I

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT Nguồn : http://www.innovativeeideas.com/2017/02/secured-smart-healthcare-monitoring.html 31

NỘI DUNG

1. Giới thiệu 2. Hiện trạng hệ thống y tế tại TP.HCM 3. Các hướng xây dựng hệ thống chăm

sóc y tế thông minh

4. Một số đề xuất triển khai thực hiện 5. Kết luận

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

32

Đề xuất triển khai y tế trong đô thị thông minh

e-Health (electronic): là việc sử dụng CNTT & TT (ICT) trong chăm sóc sức khỏe và phát triển y tế từ các ứng dụng trong lĩnh vực này đến quản trị toàn cục (WHO)

• m-Health (mobile): sử dụng thiết bị di động và các công nghệ không

dây khác trong chăm sóc y tế. s-Health (smart): cung cấp các dịch vụ y tế bằng cách sử dụng mạng lưới nhận thức ngữ cảnh và cơ sở hạ tầng cảm biến của thành phố thông minh.

(Nguồn: IEEE Communications, Aug. 2014)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

33

Các giai đoạn triển khai thực hiện

Giai đoạn 1

Giai đoạn 2

Tập trung cho hướng 1 và 2 Phối hợp kết quả

Tập trung cho hướng 2 và 3 Phối hợp kết quả

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

34

GIAI ĐOẠN 1: e-Health & m-Health Triển khai hướng 1 & 2

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

35

e-Health & m-Health

Identified

Shareable

Security

EHR (Electronic Health Record)

PACS/RIS

Shareable

Connected with EHR

(Picture Archiving and Communication Systems)

Telemedicine

Smart hospital

QMS- Queue Management System

PHR (Personal Health record)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

36

Hướng 1: Thẻ định danh thông minh

(Nguồn: Bộ y tế)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

37

Hướng 1: m-Health cho smart hospital

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

38

Hướng 1: m-Health cho smart hospital (2)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

39

Hướng 1: m-Health cho smart hospital (3)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

40

Hướng 1: m-Health cho smart hospital

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

41

Hướng 1: m-Health cho smart hospital (2)

• Hệ thống cảnh báo khẩn cấp

Medical Center

Basic inquiry/ suggestion

• Customer Info • Patient Info • Medical Info •

....

Physician Bot

Data system

• Communication and consulting message • Monitoring patients

Dietary Information

Sensor devices

Physician Mobile App

Patient Mobile App

Patients

Physical activity Information

Physician

Notifications, reminder

Emergency alert

Blood glucose levels

Hospital

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

42

Hướng 2: Chia sẻ EHR – PACS/RIS

- Sử dụng thẻ thông minh trong quản lý bệnh nhân - Chia sẻ bệnh án điện tử EHR dùng công nghệ đám mây - Chia sẻ hình ảnh cận lâm sàng

(Nguồn: Bộ y tế)

- Xây dựng EMR (Electronic Medical Record) cho các bệnh viện

lớn, sẵn sàng tích hợp (Bộ Y tế đã thí điểm)

- Liên thông kết quả xét nghiệm theo chuẩn do Bộ Y tế ban hành

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

43

Hướng 2: Chia sẻ EHR – PACS/RIS (2)

Tư liệu/hình ảnh

Chọn lần khám

Tóm tắt

Tên cơ sở KCB

(Nguồn: Bộ y tế)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

44

Hướng 2: Personal Health Record PHR

(Nguồn: Bộ y tế)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

45

Hướng 2: Personal Health Record PHR (2)

(Nguồn: Bộ y tế)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

46

Hướng 2: Personal Health Record PHR (3)

(Nguồn: Bộ y tế)

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

47

GIAI ĐOẠN 2: m-Health & s-Health Triển khai hướng 2 & 3

IoT

Cloud computi ng

Big data Analytics

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

48

s-Health = IoT + Cloud + Big data

• Đẩy mạnh khai thác thiết bị theo dõi sức khỏe cá nhân thông minh, telemedicine (IoT)

• Xây dựng các trung tâm ứng cứu, có khả năng cảnh báo và ứng cứu kịp thời (Big data -Cloud)

Nguồn: - The Future of Healthcare, Smart Health coLAB, The Propell Group, May 2015 Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT - Roozbeh Jalali, Khalil El-khatib, Smart City Architecture for Community Level Services Through the Internet of Things, 2015 18th International Conference on Intelligence in Next Generation Networks, IEEE, 2015 49

s-Health

- Phát hiện dịch kịp thời nhờ đồng bộ dữ liệu khám chữa bệnh kèm thông tin địa lý - Xác định thông tin vị trí của bệnh nhân để khoanh vùng dịch và dập dịch

Hệ thống Thông tin địa lý TP.HCM

Bệnh viện Phòng khám

Trung tâm YTDP Trạm y tế

Cần xây dựng và tự động hóa

Đã thí điểm và tập huấn tại TPHCM

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

50

NỘI DUNG

1. Giới thiệu 2. Hiện trạng hệ thống y tế tại TP.HCM 3. Các hướng xây dựng hệ thống chăm

sóc y tế thông minh

4. Một số đề xuất triển khai thực hiện 5. Kết luận

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

51

Kết luận

 Cần có phương pháp tiếp cận phù hợp để đảm bảo

tính khả thi trong quá trình lên kế hoạch và triển khai.

 Cần sự phối hợp chặt chẽ và đồng bộ giữa các đơn vi liên quan bên trong (bệnh viện, cơ sở y tế trực thuộc,..) và bên ngoài Sở y tế (Bộ y tế, Bảo hiểm xã hội, sở ban ngành, cơ quan ngành dọc,..).

 Tận dụng những kết quả đã có từ các nghiên cứu

liên quan trong và ngoài Sở Y tế.

 Khai thác tối đa các công nghệ hiện đại để giảm chi phí, gỡ bỏ rào cản về hạ tầng/nhân lực CNTT giữa các đơn vị y tế, giảm nguồn lực thực hiện.

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

52

Kết thúc trình bày

Trân trọng cảm ơn! Mọi thông tin trao đổi xin liên hệ: DƯƠNG MINH ĐỨC, Ph.D Trương Đại Học Công Nghệ Thông Tin - ĐHQG TP.HCM Email: ducdm@uit.edu.vn

Hội thảo toàn cảnh CNTT-TT

53