tr ng xen
i trong v
i
Hi u qu b t ng t ả ấ
ờ ừ ồ
ệ
ổ
n b ườ ưở
ễ Đ c s h tr c a Trung tâm Khuy n nông (TTKN) Đ ng Nai, h anh Nguy n ượ ự ỗ ợ ủ ế ồ ộ
Văn Song p Vĩnh Hi p, xã Tân Bình (huy n Vĩnh C u) đã tr ng th nghi m mô ở ấ ử ử ệ ệ ệ ồ
hình xen canh i. K t qu , cây b ổ i không h t trong v ạ n b ườ ưở ế ả ưở i phát tri n nhanh, ít ể
c b nh r y m m và b nh vàng lá (Greening) do b sâu b nh và đ c bi ị ệ ặ ệ t ch ng đ ố ượ ệ ề ệ ầ
r y ch ng cánh gây ra. ầ ổ
ể * Thành công nh m o hi m ờ ạ
ệ Vào tháng 11-2006, khi TTKN Đ ng Nai ph i h p v i Tr m khuy n nông huy n ố ợ ế ạ ồ ớ
Vĩnh C u v n đ ng tri n khai mô hình tr ng xen canh cây ử ậ ể ộ ồ ổ i không h t trong v ạ ườ n
b ưở ể i đ phòng tr m t s lo i sâu b nh và tăng thêm thu nh p cho ng ệ ừ ộ ố ạ ậ ườ ồ i tr ng
v n, thì ch có m t mình anh Song m nh d n th c hi n. Anh cho bi t: "Lúc tôi ườ ự ệ ạ ạ ộ ỉ ế
b t tay vào tr ng xen canh cây ắ ồ ổ i không h t trong v ạ n b ườ ưở ấ i m i, bà con trong p ớ
đ t và khí h u đây không h p s thi đ u khuyên tôi đ ng m o hi m, l ừ ề ể ạ ỡ ấ ậ ở ợ ẽ ệ ạ ấ t h i r t
i có đ c tính d thích nghi h n cây b i, trong khi vùng l n. Nh ng tôi nghĩ cây ớ ư ổ ễ ặ ơ ưở
i sinh tr ng t t thì không l gì cây i không s ng đ c". Và anh đ t này cây b ấ ưở ưở ố ẽ ổ ố ượ
Song đã suy đoán không sai, cây i không h t đ c tr ng xen trong v n b ổ ạ ượ ồ ườ ưở ủ i c a
anh sau đó đã lên khá nhanh. M i 6 tháng tu i cây i đã b t đ u cho trái, nh ng anh ớ ổ ổ ắ ầ ư
c 12 tháng m i đ trái, nh v y s đ m b o tu i th cho d tính khi nào cây đ ự ượ ư ậ ẽ ả ớ ể ả ổ ọ
cây. Hi n anh đang ti n hành chi t cành đ nhân gi ng, vì nhi u bà con trong xã khi ệ ế ế ể ề ố
th y mô hình tr ng xen i trong v i hi u qu đã tìm đ n h c h i kinh ấ ồ ổ n b ườ ưở ọ ỏ ệ ế ả
nghi m và đ t mua i gi ng. Theo anh nh ng cây b i tr ng xen i h n ch đ ệ ặ ổ ữ ố ưở ồ ổ ạ ế ượ c
r y m m, sâu v bùa và r y ch ng cánh (tác nhân gây ra b nh vàng lá) và giúp cây ầ ề ẽ ệ ầ ổ
b i lên nhanh h n. ưở ơ
* S m ra nh ng h ng m i ẽ ở ữ ướ ớ
Mô hình tr ng xen canh cây i thành công c a anh Song đã m ra h ng đi m i cho ồ ổ ủ ở ướ ớ
nhi u h nông dân đang c i t o và tr ng m i v n cây có múi. B i, theo anh ả ạ ớ ườ ề ộ ồ ở
Nguy n Đình Văn, k s nông nghi p thu c Tr m khuy n nông Vĩnh C u: "Trong ộ ỹ ư ử ễ ệ ế ạ
lá i luôn ti t ra m t ch t đ c bi t d ng tinh d u khi n r y ch ng cánh và m t s ổ ế ấ ặ ộ ệ ạ ế ầ ộ ố ầ ổ
i trong v n cây có múi s h n ch lo i sâu b nh r t s . N u tr ng xen canh ấ ợ ế ệ ạ ồ ổ ườ ẽ ạ ế
đ c r y ch ng cánh và ngăn ng a đ c b nh vàng lá, giúp tăng đ che ph cho ượ ầ ừ ượ ệ ủ ổ ộ
ố đ t, h n ch đ t b xói mòn và c d i". Hi n nay, b nh vàng lá v n ch a có thu c ấ ế ấ ị ỏ ạ ư ệ ệ ạ ẫ
i trong v n cây có múi là bi n pháp phòng đ c tr , vì v y tr ng xen canh cây ồ ặ ậ ị ổ ườ ệ
ng a h u hi u nh t. ừ ữ ệ ấ
Bên c nh đó, vi c tr ng xen canh cây i không h t còn giúp ng ệ ạ ồ ổ ạ ườ ắ i dân l y ng n ấ
nuôi dài vì sau h n 7 tháng cây đã b t đ u cho trái. Theo đánh giá c a anh Song, ắ ầ ủ ơ ổ i
không h t có th x p vào lo i ể ế ạ ổ ạ ộ i ngon, vì ru t đ c không có l n h t, ch có m t ộ ặ ẫ ạ ỉ
ch m đen nh b ng đ u tăm n m chính gi a trái, mùi v l ỏ ằ ị ạ ữ ấ ầ ằ ừ i th m đ m đà. V a ậ ơ
qua, vì ph i chi t cành nên anh ch đ l i vài trái thí đi m và th y i không h t có ả ế ỉ ể ạ ấ ổ ể ạ
ng trung bình kho ng 200 gam/trái. Anh Song đã mang i gi i thi u tr ng l ọ ượ ả ổ ớ ệ ở ộ m t
s v a trái cây, nh ng n i này đ u đ ng ý s n sàng thu mua v i giá 6 ngàn ồ ố ự ữ ề ẵ ơ ớ
đ ng/kg. ồ
Anh Nguy n Văn L c, Phó ch t ch H i Nông dân xã Tân Bình cho bi t: "Xã đang ủ ị ễ ộ ộ ế
nay đ n cu i năm s chuy n 92 hécta lúa m t v không hi u qu sang d ki n t ự ế ừ ộ ụ ế ẽ ể ệ ả ố
tr ng b i. V i di n tích tr ng m i này, xã s v n đ ng bà con tr ng xen canh ồ ưở ẽ ậ ệ ớ ồ ớ ộ ồ ổ i
không h t đ phòng ng a sâu b nh và có thêm thu nh p. Đa s bà con đ u nh t trí ạ ể ừ ệ ề ậ ấ ố
ng án tr ng xen canh này". Theo m t s k s nông nghi p thu c TTKN v i ph ớ ươ ộ ố ỹ ư ệ ồ ộ
n cây có múi (cam, quýt, b i) nên tr ng xen cây i s hi u qu t nh, trong các v ỉ ườ ưở ồ ổ ẽ ệ ả
ng pháp tr ng đ c xác đ nh là gi a hai cây có múi tr ng m t hàng h n. Ph ơ ươ ồ ượ ữ ồ ộ ị ổ i,
theo c ly 4 cây có múi tr ng 1 cây gi a. Cây i ự ồ ổ ở ữ ổ i ph i t a cành, t o tán hình tháp ạ ả ỉ
ng t i cây có múi. Khi tr ng, đào h sâu kho ng 50cm, cho đ không làm nh h ể ả ưở ớ ả ồ ố
5kg phân chu ng ho i r i m t l p đ t m ng r i m i đ t cây xu ng. Cây ồ ủ ạ ả ớ ặ ộ ớ ấ ỏ ồ ố ổ ố i t n
i có th giúp các h tr ng m i cây có múi có thêm ngu n thu r t ít công chăm sóc, l ấ ạ ộ ồ ể ớ ồ
nh p trong th i gian đ u. ậ ầ ờ