Hoa dại ở Polperro
Polperro nằm ở phía đông Cornwall, vùng biển đẹp nổi tiếng ở miền tây nước
Anh với những cánh đồng sau vài cơn mưa rào mùa xuân lên xanh như ngọc,
những vách đá gồ ghề sóng biển vỗ tung bọt trắng, những bãi biển cát trắng
mịn và nước trong veo.
Ngôi nhà chờ có mái che dành cho khách trú mưa trên núi nhìn xuống
biển cũng chìm lấp trong hoa – Ảnh: N.T.G.U.
Với bến cảng nhỏ xíu, những con đường lát đá cuội hẹp tưởng như chỉ cần dang
hai tay ra là đụng vào nhà lúp xúp hai bên, Polperro nổi tiếng quanh co như ma
trận, hệ thống vệ tinh SatNav vẫn lẫn lộn lung tung. Thỉnh thoảng một chiếc xe
loạng choạng lên dốc, đi lòng vòng rồi người trong xe kéo cửa kính xuống, hỏi dân
địa phương nơi mình cần tới. Tuy phát triển du lịch nhưng Polperro vẫn là một
làng chài cổ kính có từ thế kỷ 13.
Ở đây, ngoài những con thuyền nhỏ có 13 thuyền đánh cá lớn với kích thước và
cấu tạo khác nhau để đánh bắt một loại hải sản chuyên biệt: thuyền bắt sò điệp,
thuyền bắt cua, thuyền đánh cá với nhiều loại lưới tùy theo loại cá từng mùa – cá
tuyết từ tháng 11 đến tháng 2, bống mú vào cuối hè, cá thu vào mùa thu và mùa
đông… Toàn bộ thuyền đều dùng kỹ thuật đánh bắt có từ xưa, không gây hại đến
môi trường.
Những ngôi nhà sơn trắng nhỏ như hộp
diêm trên núi, nhìn xuống vịnh nước
trong vắt với những con thuyền trôi và
hoa kim tước mọc tràn xuống chân đồi
– Ảnh: N.T.G.U.
Những con đường ở Polperro có nhiều con suối róc rách chảy, hai bên bờ mọc đầy
hoa. Suốt dọc đường đi, chúng tôi bắt gặp nhiều ngôi nhà nhỏ sơn trắng với những
đường trang trí sặc sỡ, ở Anh gọi là màu ice cream pastel – những màu tươi giống
như màu kem ăn. Có mấy quầy bán hải sản nấu sẵn đựng trong cốc nhựa. Tôi mua
một cốc ốc whelks có chan nước giấm, ăn dai dai sần sật giống ốc nhảy ở Việt
Nam.
Sau nửa giờ leo dốc, chúng tôi đứng trên đỉnh cao gió lồng lộng, hoàn toàn yên
tĩnh, chỉ có tiếng ong bay vo ve và thỉnh thoảng có tiếng rít của chim hải âu vút
qua. Hoa dại mọc đầy sườn núi: hoa mao địa hoàng màu hồng, hoa thạch nam và
thạch thung dung tím, hoa cúc trắng…
Ngôi nhà chờ có mái che dành cho khách trú mưa trên núi nhìn xuống biển cũng
như chìm lấp trong hoa. Cảnh vật miền quê êm đềm, không khác mấy so với bức
tranh Polperro được họa sĩ William Penn Morgan vẽ từ hơn trăm năm trước. Nên
thật khó tin cách đây không lâu, dân làng Polperro đánh cá mòi vào ban ngày và…
buôn lậu vào ban đêm.
Điều ấy khiến tôi bật cười khi nhớ lại mấy câu thơ: Làng tôi ở vốn làm nghề chài
lưới/ Nước bao vây cách biển nửa ngày sông/ Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai
hồng/ Dân trai tráng bơi thuyền đi… buôn lậu (thật ra, nguyên văn câu cuối trong
bài thơ dài của Tế Hanh là Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá, nhưng báo Tuổi
Trẻ Cười đã cải biên khi viết về một vùng biển buôn lậu ở miền Trung cách đây
gần 20 năm).
Quả vậy, nhiều thế hệ dân đánh cá ở Polperro đã buôn lậu, nhất là vào thế kỷ 18
do chiến tranh với Mỹ và Pháp, khiến nước Anh buộc phải đánh thuế cao nhiều
mặt hàng, khi đó Polperro là một trong những “đại bản doanh” của tệ nạn buôn
lậu. Thuyền ngư dân ngoài tôm cá còn chở thêm những thùng rượu brandy, rượu
gin, trà và thuốc lá nhập lậu, khi cập bến được mang giấu ở những hốc đảo và khe
núi hẻo lánh rồi chở đi London hoặc sang cả Ý. Ở Polperro ngày nay có cả bảo
tàng buôn lậu, trưng bày những “di sản” của thời khét tiếng xưa.
Patrick từ trên núi đi xuống, máy ảnh nặng trĩu trên cổ. Anh chàng người Pháp này
làm việc cho một công ty ở Anh hai năm và sắp chuyển sang Đức nên tranh thủ
thời gian còn lại đi khắp nơi ở Anh. Trong vòng một tháng, anh rong ruổi nhiều
hơn tôi đi sáu tháng. Tôi bảo: “Từ từ chớ, Anh với Đức cũng gần mà, lâu lâu qua
thăm rồi đi tiếp” nhưng anh lắc đầu: “Không, phải tranh thủ trời nắng mà đi. Sang
Anh không biết đâu mà lần”.
Như để minh họa cho lời Patrick, bầu trời vừa xanh biếc đã vần vũ mây đen, ngoài
khơi xa cảnh vật như chìm vào mây mù. Chúng tôi chạy trối chết xuống chân đồi,
qua những con đường đá cuội quanh co đến chỗ đậu xe nhưng vẫn bị ướt.
Sau đó, tôi mới tình cờ biết được loài hoa vàng trên những sườn đồi Polperro là
hoa kim tước nhờ đọc những truyện của Mary Wesley, nhà văn từng gắn bó nhiều
năm với miền tây nước Anh và với Cornwall.
Nhiều đoạn văn trong những câu chuyện của bà làm sống dậy trong tôi những kỷ
niệm Cornwall với những cánh rừng thưa, hoa dại bên suối và con đường mòn một
bên biển, một bên núi từ Polperro đến những miền lân cận: “Tôi sẽ trồng những
cánh rừng thưa đầy cây sồi, cây dẻ và xen lẫn trong đó những cây anh đào nở hoa.
Tôi sẽ trồng những cây anh đào theo vòng tròn và uốn lượn, để nếu sau này có ai
đó bay ngang sẽ thấy tên Calypso đánh vần bằng những bông hoa” (Bãi cỏ hoa cúc
trắng).
Một góc làng chài – Ảnh: N.T.G.U.
