HỌC CÁCH LÀM CHỢ NÔNG SẢN CỦA THÁI LAN
Nằm ở cây số 42 đường Phaholyothin, cách thủ đô Bangkok khoảng 40 km và
sân bay Donmuong 20 km, Talaad Thai được xem là chợ trung tâm buôn bán hàng
nông sản lớn nhất của Thái Lan. Diện tích toàn khu chợ khoảng 32 ha.
Các loại rau, trái cây, kể cả hoa, cây cảnh.... của hầu hết 76 tỉnh, thành thuộc
Thái Lan đều đổ về đây trước khi đưa vào các kênh tiêu thụ ở Bangkok hoặc xuất
khẩu.
Tổng công ty thương mại Sài Gòn (Satra)đang thực hiện những công việc cuối
cùng để khởi công xây dựng chợ đầu mối nông sản Bình Điền. Một trong những mô
hình mà ban lãnh đạo Satra tham khảo nhiều nhất là chợ nông sản Talaad Thai của
Thái Lan.
Đại diện chủ đầu tư chợ này, công ty Giao dịch nông sản Thái (Thai Agro
Exchange Co. Ltd) ước tính có khoảng 200 chủ đăng ký bán hàng trong mỗi gian nhà
lồng. Hơn một nửa trong số họ là chủ vườn, số còn lại là những người chuyên mua đi
bán lại. Mỗi nhà lồng có diện tích khoảng 2 ha dành cho kinh doanh từng nhóm sản
phẩm khác nhau. Mặt bằng trong các nhà lồng được phân ra thành từng ô có diện
tích chừng 4m2, giá cho thuê 35baht/ngày. Tùy quy mô kinh doanh, mỗi chủ có thể
thuê vài ô đến cả chục ô. Mặt bằng trong các gian nhà lồng chỉ là nơi trưng bày, giao
dịch, còn khi thỏa thuận mua bán với số lượng lớn, hàng hóa sẽ được lấy từ các kho
mát, kho lạnh nằm xung quanh chợ.
Đó là những người mua bán có lưng vốn kha khá, có điều kiện thuê mặt bằng
trong các nhà lồng. Những chủ vườn ít vốn cũng được dành một sân chơi riêng.
Trong Talaad Thai có một khu chợ ngoài trời có thể tiếp nhận khoảng 25.000 xe tải
lớn nhỏ/ngày. Chủ vườn có thể chở hàng vào đây giao dịch, mua bán ngay trên xe.
Mỗi xe bán rau tải trọng 1-2 tấn vào khu chợ này sẽ phải trả 100 baht, loại lớn hơn
là 150-200 baht. Xe trái cây phải trả cao gấp đôi so với xe chở rau có cùng trọng tải.
Ngoài ra, đầu giờ mỗi buổi sáng, ở Talaad Thai còn diễn ra các phiên đấu giá.
Những nhà vườn, chủ hàng, doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu có nhu cầu mua bán
theo phương thức này đều có thể tham gia. Các lô hàng đấu giá xong được chuyển
cho các chủ trong các khu nhà lồng hoặc chuyên chở về các siêu thị, chủ bán lẻ, nhà
máy chế biến hoặc xuất khẩu.
Talaad Thai còn được bến đến như là cửa ngõ xuất khẩu nông sản lớn nhất của
Thái Lan. Không chỉ bởi đường sá từ đây ra cảng, sân bay rất thuận tiện mà các dịch
vụ hỗ trợ xuất khẩu cũng rất phong phú và hiệu quả. Công ty Thai Agro Exchange đã
phối hợp với các cơ quan liên quan thành lập Trung tâm Dịch vụ xuất khẩu nông sản
một cửa (Perishable One Stop Service Export Center - POSSEC) để có thể đáp ứng
mọi thủ tục cho xuất hàng ngay tại Talaad Thai. Nghĩa là nhà xuất khẩu có thể hoàn
tất thủ tục hải quan, nhận giấy chứng nhận xuất xứ (C/O), chứng nhận kiểm dịch
thực vật, kiểm tra an toàn vệ sinh, kể cả những dịch vụ chiếu xạ, kho vận đóng gói,
thông tin tư vấn về thị trường, luật lệ.... ngay tại POSSEC.
Hầu hết công việc tổ chức hoạt động của chợ là do chủ đầu tư sắp xếp. Tuy
nhiên, vai trò của Chính phủ Thái Lan là hỗ trợ nhà đầu tư tổ chức các dịch vụ cho
hoạt động xuất khẩu một cách thuận lợi. Bên cạnh đó, Chính phủ Thái Lan cũng có
ưu đãi đối với chủ đầu tư Talaad Thai bằng cách cho miễn các khoản thuế trong vòng
8 năm đầu hoạt động.