Nhằm giúp các em dễ dàng ôn tập lại các kiến thức đã học như: công dụng và cấu tạo của kính hiển vi, sự tạo ảnh qua kính hiển vi, số bội giác của kính hiển vi và biết cách giải các bài tập SGK Lý 11, TaiLieu.VN xin chia sẻ một số gợi ý giúp các em hoàn thành tốt các bài tập trang 212 SGK Vật lý 11, mời các em cùng tham khảo.
A. Tóm tắt lý thuyết về kính hiển vi
I. Công dụng và cấu tạo của kính hiển vi
Kính hiển vi là dụng cụ quang bổ trợ cho mắt để quan sát những vật rất nhỏ, bằng cách tạo
ảnh có góc trông lớn. Số bội giác của kính hiển vi lớn hơn rất nhiều so với số bội giác của
kính lúp.
Kính hiển vi có hai bộ phận chính:
Vật kính L1 là một thấu kính hội tụ (thực ra là một hệ thấu kính tác dụng như thấu
kính hội tụ) có tiêu cự rất nhỏ (cỡ milimét).
Thị kính L2 là một kính lúp dùng để quan sát ảnh của vật tạo bởi vật kính.
Khoảng cách giữa hai quang tâm O1O2 = l không đổi.
Khoảng cách F'1F2 = δ là độ dài quang học.
II. Sự tạo ảnh qua kính hiển vi
Vật kính có tác dụng tạo ảnh thật A'1B'1 lớn hơn vật AB và ở trong khoảng O2F2 từ quang
tâm đến tiêu điểm vật của thị kính.
Thị kính tạo ảnh ảo sau cùng A'2B'2 lớn hơn vật nhiều lần và ngược chiều so với vật.
Mắt đặt sau thị kính để quan sát sẽ nhìn thấy ảnh A'2B'2 của vật AB tạo bởi kính hiển vi.
Ảnh sau cùng A'2B'2 phải được tạo ra trong khoảng nhìn rõ của mắt. Do đó phải điều chỉnh
kính để thay đổi khoảng cách d1 từ vật AB đến vật kính O1.
Đối với kính hiển vi, ứng với khoảng CvCc của ảnh thì khoảng ∆d1 xê dịch vật thường hết sức
nhỏ, khoảng vài chục micrômét.
Do đó trong thực tế khi quan sát vật bằng kính hiển vi phải thực hiện như sau:
- Vật phải là vật phẳng kẹp giữa hai tâm thủy tinh mỏng trong suốt. Đó là tiêu bản.
- Vật được đặt cố định trên giá. Ta dời toàn bộ ống kính từ vị trí sát vật ra xa dần bằng ốc vi
cấp.
Trang | 1
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
III. Số bội giác của kính hiển vi
Xét trường hợp ngắm chừng ở vô cực.
Đặt |k1| là số phóng đại ảnh bởi vật kính; G2 là số bội giác của thị kính ngắm chừng ở vô cực.
Ta có: G∞ = |k1|G2
Biến đổi ta được: G∞ =
.
B. Hướng dẫn giải bài 1,2,3,4,5,6,7,8 trang 212 sgk Lý 11: Kính hiển vi - Chương 7 -
Mắt. Các dụng cụ quang
Bài 1 trang 212 sgk vật lý 11
Nêu công dụng và cấu tạo của kính hiển vi.
Hướng dẫn giải:
Công dụng và cấu tạo của kính hiển vi
Kính hiển vi là dụng cụ quang bổ trợ cho mắt để quan sát những vật rất nhỏ, bằng cách tạo
ảnh có góc trông lớn. Số bội giác của kính hiển vi lớn hơn rất nhiều so với số bội giác của
kính lúp.
Kính hiển vi có hai bộ phận chính:
Vật kính L1 là một thấu kính hội tụ (thực ra là một hệ thấu kính tác dụng như thấu
kính hội tụ) có tiêu cự rất nhỏ (cỡ milimét).
Thị kính L2 là một kính lúp dùng để quan sát ảnh của vật tạo bởi vật kính.
Khoảng cách giữa hai quang tâm O1O2 = l không đổi.
Khoảng cách F'1F2 = δ là độ dài quang học.
Bài 2 trang 212 sgk vật lý 11
Trang | 2
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Nêu đặc điểm tiêu cự của vật kính và thị kính của kính hiển vi.
Vật kính có tiêu cự rất nhỏ (mm).
Thị lính L2 là một kính lúp có tiêu cự khoảng vài cm.
Bài 3 trang 212 sgk vật lý 11
Muốn điều chỉnh kính hiển vi, ta thực hiện ra sao ? Khoảng xê dịch điều chỉnh kính hiển vi
có giá trị như thế nào ?
Hướng dẫn giải:
Cách điều chỉnh kính hiển vi:
- Vật phẳng cần quan sát kẹp giữa hai tấm thủy tinh mỏn trong suốt ( gọi là tiêu bản )
- Đặt vật cố định trên giá đồng thời di chuyển toàn bộ ống kính ( cả vật kính và thị kính) từ
vị trí sát nhập ra xa dần bằng ốc vít vị cấp.
Khoảng xê dịch điều chỉnh kính hiển vi có giá trị rất nhỏ. Đó là khoảng cách ,à ta có thể quan
sát rõ vật
Bài 4 trang 212 sgk vật lý 11
Vẽ đường truyền của chùm tia sáng ứng với mắt ngắm chừng kính hiển vi ở vô cực.
Hướng dẫn giải:
Đường truyền của chùm tia sáng ứng với ngắm chừng kính hiển vi ở vô cực
Trang | 3
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Bài 5 trang 212 sgk vật lý 11
Viết công thức số bội giác của kính hiển vi khi mắt ngắm chừng ở vô cực.
Hướng dẫn giải:
Bài 6 trang 212 sgk vật lý 11
Xét các tính chất kể sau của ảnh tạo bởi thấu kính:
Thật;
Ảo;
Cùng chiều với vật;
Ngược chiều với vật;
Lớn hơn vật.
Vật kính của kính hiển vi tạo ảnh có các tính chất nào ?
A. + .
B. + .
C. + + .
D. + + .
Hướng dẫn giải:
Chọn C.
Bài 7 trang 212 sgk vật lý 11
Xét các tính chất kể sau của ảnh tạo bởi thấu kính:
Thật;
Ảo;
Cùng chiều với vật;
Trang | 4
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Ngược chiều với vật;
Lớn hơn vật.
Thị kính của kính hiển vi tạo ảnh có các tính chất nào ?
A. + .
B. + .
C. + + .
D. + + .
Hướng dẫn giải:
Chọn D.
Bài 8 trang 212 sgk vật lý 11
Xét các tính chất kể sau của ảnh tạo bởi thấu kính:
Thật;
Ảo;
Cùng chiều với vật;
Ngược chiều với vật;
Lớn hơn vật.
Khi quan sát một vật nhỏ thì ảnh của vật tạo bởi kính hiển vi có các tính chất nào ?
A. + .
B. + .
C. + + .
D. + + .
Hướng dẫn giải:
Chọn D.
Trang | 5
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
Bài 9 trang 212 sgk vật lý 11
Một kính hiển vi có các tiêu cự vật kính và thị kính là f1 = 1 cm, f2 = 4 cm. Độ dài quang học
của kính là 16 cm. Người quan sát có mắt không bị tật và có khoảng cực cận OCc = 20 cm.
Người này ngắm chừng ở vô cực.
a) Tính số bội giác của ảnh.
b) Năng suất phân li của mắt người quan sát là 2'. Tính khoảng cách ngắn nhất giữa hai điểm
của vật mà mắt người quan sát còn phân biệt được ảnh.
Hướng dẫn giải:
a) G∞ = = 80.
Trang | 6
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
b) ε = 1,43 μm.
- Luyên thi ĐH, THPT QG với đội ngũ GV Giỏi, Kinh nghiệm từ các Trường ĐH và THPT danh tiếng.
- H2 khóa nền tảng kiến thức luyên thi 6 môn: Toán, Ngữ Văn, Tiếng Anh, Vật Lý, Hóa Học và Sinh Học.
- H99 khóa kỹ năng làm bài và luyện đề thi thử: Toán,Tiếng Anh, Tư Nhiên, Ngữ Văn+ Xã Hội.
- Mang lớp học đến tận nhà, phụ huynh không phải đưa đón con và có thể học cùng con.
- Lớp học qua mạng, tương tác trực tiếp với giáo viên, huấn luyện viên.
- Học phí tiết kiệm, lịch học linh hoạt, thoải mái lựa chọn.
- Mỗi lớp chỉ từ 5 đến 10 HS giúp tương tác dễ dàng, được hỗ trợ kịp thời và đảm bảo chất lượng học tập.
- Bồi dưỡng HSG Toán: Bồi dưỡng 6 phân môn Đại Số, Số Học, Giải Tích, Hình Học và Tổ Hợp dành cho học sinh các khối lớp 10, 11, 12. Đội ngũ Giảng Viên giàu kinh nghiệm: TS. Lê Bá Khánh Trình, TS. Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Lưu Bá Thắng, Thầy Lê Phúc Lữ, Thầy Võ Quốc Bá Cẩn cùng đôi HLV đạt thành tích cao HSG Quốc Gia.
- Luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán: Ôn thi HSG lớp 9 và luyện thi vào lớp 10 chuyên Toán các trường PTNK, Chuyên HCM (LHP-TĐN-NTH-GĐ), Chuyên Phan Bội Châu Nghệ An và các trường Chuyên khác cùng TS.Trần Nam Dũng, TS. Pham Sỹ Nam, TS. Trịnh Thanh Đèo và Thầy Nguyễn Đức Tấn.
- Hoc Toán Nâng Cao/Toán Chuyên/Toán Tiếng Anh: Cung cấp chương trình VClass Toán Nâng Cao,
Toán Chuyên và Toán Tiếng Anh danh cho các em HS THCS lớp 6, 7, 8, 9.
- Gia sư Toán giỏi đến từ ĐHSP, KHTN, BK, Ngoại Thương, Du hoc Sinh, Giáo viên Toán và Giảng viên ĐH. Day kèm Toán mọi câp độ từ Tiểu học đến ĐH hay các chương trình Toán Tiếng Anh, Tú tài quốc tế IB,…
- Học sinh có thể lựa chọn bất kỳ GV nào mình yêu thích, có thành tích, chuyên môn giỏi và phù hợp nhất.
- Nguồn học liệu có kiểm duyệt giúp HS và PH có thể đánh giá năng lực khách quan qua các bài kiểm tra
độc lập.
- Tiết kiệm chi phí và thời gian hoc linh động hơn giải pháp mời gia sư đến nhà.
Trang | 7
W: www.hoc247.vn F: www.facebook.com/hoc247.vn T: 098 1821 807
