Khám phá niềm tự hào của lịch sử
nước Mỹ
Nếu lần đầu tiên đến tiểu bang Nam Dakota, hẳn bạn sẽ vô cùng ngạc nhiên
và thích thú khi được tận mắt chiêm ngưỡng chân dung khổng lồ của bốn vị
Tổng thống Mỹ được tạc thẳng lên núi đá hoa cương.
Kiệt tác trên núi đá
Khuôn mặt 4 vị tổng thống trên núi Rushmore
Đứng cách đỉnh Rushmore vài cây số, du khách đã nhìn thấy bức phù điêu bốn
gương mặt sinh động của 4 vị tổng thống: Georges Washington (tượng trưng cho
sự đấu tranh giành độc lập), Thomas Jefferson (tượng trưng cho nền dân chủ của
nước Mỹ), Theodore Roosevelt (tượng trưng cho sự bảo vệ thiên nhiên) và
Abraham Lincoln (tượng trưng cho sự tự do). Tuy không hẳn là những chính trị
gia xuất sắc nhất, nhưng họ là biểu tượng cho những giai đoạn lịch sử đáng nhớ
của nước Mỹ.
Hướng về phía Đông Nam, quần thể tượng luôn đón nhận những tia nắng ban mai
đầu tiên. Mỗi khuôn mặt có chiều cao 18 mét, con mắt dài 3 mét, khoé miệng 5,5
mét, sống mũi 6 mét. Nếu lấy đầu tượng làm “chuẩn”, nhân theo tỷ lệ thì tượng
toàn thân một vị tổng thống sẽ cao 215 mét. Và nếu bạn đến tham quan đúng lúc
người ta đang bảo trì, tu sửa 4 khuôn mặt, thì bạn sẽ thấy các chuyên viên leo lên
trên mặt tượng, trông như là những con nhện nhỏ bò trên một trái đu đủ.
Hoành tráng đến vậy, song không vì thế mà bức phù điêu thô ráp, trái lại, từng
đường nét được gọt đẽo hết sức tỉ mỉ, mịn màng, các chi tiết khắc hoạ được nét
riêng của từng người và trông rất có hồn. Bên dưới bốn bức tượng tổng thống,
vách đá và rừng thông phủ kín. Con đường lát gỗ len lỏi dưới vách núi cho phép
du khách tản bộ và ngắm nhìn gương mặt các tổng thống từ nhiều phía, nhiều góc
độ.
Tâm lực của cả một đời nghệ sĩ
Có tận mắt chứng kiến 4 mặt tượng chênh vênh trên sườn núi dốc ngược, trơ trụi
không một chỗ bám víu, mới thấy khâm phục lòng đam mê, sức sáng tạo và sự lao
động miệt mài của Gutzon Borglum – tác giả của công trình điêu khắc vĩ đại này.
Gutzon sinh năm 1867, là con trai một người Đan Mạch nhập cư. Năm 23 tuổi,
Gutzon Borglum đến Pháp theo học ngành điêu khắc với một nghệ sĩ bậc thầy của
nghệ thuật điêu khắc thế giới thời bấy giờ là Auguste Rodin. Với tài năng thiên
phú, Gutzon Borglum đã nhanh chóng học được bí quyết lợi dụng ánh sáng để
dựng nên những bức tượng độc đáo bằng các chất liệu cứng như đá hoa cương một
cách sinh động nhất.
Khi trở về Mỹ, Gutzon Borglum tình cờ gặp nhà sử học kiêm nhà chính luận tài ba
Dorn Robinson. Trong cuộc gặp gỡ này, nhà sử học gợi ý rằng ông có ý tưởng
dựng một bức tượng chân dung bốn vị tổng thống nổi tiếng của Mỹ, để lưu lại cho
hậu thế, ghi khắc vai trò của họ trong lịch sử hình thành và phát triển của một
nước Mỹ phồn thịnh. Rất tâm đắc với ý tưởng này, nhà điêu khắc Gutzon Borglum
đã bắt tay vào thực hiện tác phẩm điêu khắc vĩ đại ghi dấu tên tuổi và tài năng cả
một đời nghệ sĩ của mình. Địa điểm mà ông chọn là vùng núi Blake với đỉnh
Rushmore trong khuôn viên rộng 15,7 km2 và cao 152 mét. So với khung cảnh
xung quanh, vùng núi nổi bật trên nền của những thung lũng, rừng cây và hồ nước
phía bên dưới. Vào tháng 8 năm 1927, mặc dù đã 60 tuổi nhưng Gutzon Borglum
vẫn rất còn sung sức, ông đã bắt tay vào thực hiện tác phẩm để đời này.
Toàn cảnh núi Rushmore
Trong điều kiện làm việc lúc bấy giờ còn thiếu thốn phương tiện kỹ thuật cộng với
nguồn kinh phí hạn hẹp, nhưng niềm hưng phấn sáng tạo và quyết tâm của một
nghệ sĩ đã giúp ông thực hiện được ý nguyện. Vận dụng những kiến thức học được
từ người thầy của mình cùng với những kinh nghiệm của một thời gian dài gắn bó
với nghệ thuật điêu khắc, Gutzon Borglum đã dần phác họa nên chân dung của
bốn nhân vật quan trọng bậc nhất trong lịch sử nước Mỹ này lên vách núi cheo leo
của đỉnh Rushmore.
Người nghệ sĩ của chúng ta đã dùng những mũi khoan, thuốc nổ định vị và các
phương tiện thủ công hỗ trợ để bắt đầu tạc nên khuôn mặt Georges Washington.
Trên độ cao cheo leo của đỉnh núi hoa cương Rushmore, Gutzon Borglum và 360
công nhân phụ việc đã phải treo mình trên những sợi dây thừng, đẽo từng miếng
đá nhỏ để tạc nên một hình ảnh lớn của chân dung tổng thống Georges
Washington bằng cả lòng say mê nghệ thật và sự tôn kính dành cho nhân vật lịch
sử này.
