HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
KHOA KHOA HỌC LIÊN NGÀNH
***********
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP
NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ TRONG HUẤN LUYỆN DÂN QUÂN TỰ VỆ Ở XÃ TỨ QUẬN, HUYỆN YÊN SƠN, TỈNH TUYÊN QUANG
CHUYÊN NGÀNH: CHÍNH TRỊ HỌC
Giảng viên hƣớng dẫn : Th.S Trần Văn Nhã
Sinh viên thực hiện : Trƣơng Văn Duy
Mã sinh viên : 1905CTHA001
Lớp : 1905CTHA
: 2019-2023 Khóa
HÀ NỘI - 2023
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành và sự tri ân sâu sắc đối với
thầy/cô trường Học Viện Hành Chính Quốc Gia, đặc biệt là thầy cô Khoa Khoa
học Liên ngành của Trường đã luôn tạo điều kiện tốt nhất, đồng hành, sát cánh,
cung cấp tri thức và kỹ năng để tôi có thể hoàn thành khóa luận tốt nghiệp của
mình.
Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc nhất đến thầy giáo Ths.Trần Văn Nhã đã là
người hướng dẫn tận tình, chu đáo và tâm huyết để tôi có được thành quả lao
động ngày hôm nay. Một lần nữa tôi chân thành cảm ơn thầy và chúc thầy dồi
dào sức khoẻ.
Đồng thời tôi xin gửi lời cảm ơn trân trọng tới cán bộ cơ quan UBND xã Tứ
Quận đã cung cấp những số liệu và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian nghiên cứu
và hoàn thành khóa luận.
Do kiến thức thực tiễn còn hạn chế nên bài khóa luận không tránh khỏi
những thiếu sót, tôn tại rất mong được sự góp ý, chỉ bảo của các thầy, cô giáo và
các bạn để tôi hoàn thiện hơn nữa bài khóa luận này.
Tôi xin chân thành cảm ơn !
Hà Nội, tháng 5 năm 2023
Tác giả khóa luận
Trương Văn Duy
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan, đây là khóa luận độc lập của riêng cá nhân tôi. Các số
liệu được sử dụng phân tích trong đề tài này có nguồn gốc rõ ràng, đã công bố
theo đúng quy định, thông tin, số liệu, tài liệu là hoàn toàn chính xác. Nếu sai tôi
xin chịu hoàn toàn trách nhiệm về các nội dung trong khóa luận.
Hà Nội, tháng 5 năm 2023
Tác giả khóa luận
Trương Văn Duy
DANH MỤC TỪ/ CỤM TỪ VIẾT TẮT
STT Chữ viết tắt Chữ viết đầy đủ
CTĐ, CTCT Công tác đảng, công tác chính trị 1
DQTV Dân quân tự vệ 2
GDCT Giáo dục chính trị 3
HLDQ Huấn luyện dân quân 4
KVPT Khu vực phòng thủ 5
QPTD Quốc phòng toàn dân 6
QS, QPĐP Quân sự, quốc phòng địa phương 7
SSCĐ Sẵn sàng chiến đấu 8
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................... 1
2. Tình hình nghiên cứu li n quan đến đề tài ................................................................ 2
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................... 7
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu............................................................................. 7
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghi n cứu ................................................................ 8
6. Cái mới của khóa luận .............................................................................................. 8
7. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài ...................................................................... 9
8. Cấu trúc khóa luận .................................................................................................... 9
PHẦN NỘI DUNG ................................................................................................. 10
Chƣơng 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG TÁC
GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ TRONG HUẤN LUYỆN DÂN QUÂN TỰ VỆ ............ 10
1.1. Huấn luyện dân quân tự vệ ở các xã, thị trấn và công giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở các xã, thị trấn .................................................. 10
1.1.1. Công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ........................ 10
1.1.2. Công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở các xã, thị trấn ......................................................................................................................... 13
1.2. Chất lượng và ti u chí đánh giá chất lượng công tác GDCT trong huấn luyện dân quân tự vệ .............................................................................................. 14
1.2.1. Quan niệm về chất lượng công tác công tác GDCT trong huấn luyện dân quân tự vệ ở cấp xã................................................................................................. 14
1.2.2. Ti u chí đánh giá chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở cấp xã .......................................................................................... 15
1.3. Tầm quan trọng của công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ hiện nay ......................................................................................................... 16
Chƣơng 2. THỰC TR NG VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ Đ T RA VỀ CHẤT LƢỢNG
C NG T C GI O DỤC CHÍNH TRỊ TRONG HUẤN LUYỆN D N QU N
TỰ VỆ Ở XÃ TỨ QUẬN, HUYỆN YÊN SƠN, TỈNH TUYÊN QUANG ............. 19
2.1. Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay .................................................................................................................. 19
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, xã hội của tỉnh Tuy n Quang tác động đến hoạt động công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay .......................................................... 19
2.1.2. Thành tựu của công cuộc đổi mới đất nước tạo ra những thuận lợi đan xen với những khó khăn nhất định tác động trực tiếp đến chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay ............................................................................ 20
2.1.3. Sự phát triển mới của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, nhiệm vụ Quân đội đặt ra những yêu cầu mới cao hơn, toàn diện hơn với chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay .......................................................... 21
2.1.4. Tác động của mặt trái kinh tế thị trường đến chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay ........................................................................................... 23
2.1.5. Tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đến chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay ............................................................................ 24
2.2. Thực trạng chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay.................. 25
2.2.1. Những ưu điểm và nguyên nhân ................................................................... 25
2.2.2. Những hạn chế và nguyên nhân. ................................................................... 32
2.3. Một số vấn đề đặt ra về chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay ......................................................................................................................... 38
Chƣơng 3. PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PH P N NG CAO CHẤT LƢỢNG
C NG T C GI O DỤC CHÍNH TRỊ TRONG HUẤN LUYỆN D N QU N
TỰ VỆ Ở XÃ TỨ QUẬN, HUYỆN YÊN SƠN, TỈNH TUYÊN QUANG TRONG
THỜI GIAN TỚI...................................................................................................... 42
3.1. Phương hướng nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n Quang trong thời gian tới ............................................................................................................ 42
3.1.1. Không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng, phát huy vai trò quản lý của chính quyền cấp xã, thường xuy n đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành công tác giáo dục chính trị trong quá trình huấn luyện dân quân tự vệ ....................................................................... 42
3.1.2. Luôn đề cao, phát huy vai trò của đội ngũ cán bộ dân quân tự vệ trực tiếp huấn luyện tiến hành công tác giáo dục chính trị .................................................... 43
3.1.3. Nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n Quang trong thời gian tới phải gắn với xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh, xây dựng cơ sở phòng thủ dân sự .................................................................................................... 44
3.1.4. Tiến hành công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n Quang trong thời gian tới luôn bám sát nhiệm vụ chính trị của địa phương và đối tượng dân quân tự vệ ....................... 44
3.2. Giải pháp nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị trong trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n Quang trong thời gian tới ............................................................................................................ 45
3.2.1. Tạo sự chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng đối với nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n Quang trong thời gian tới ................................................................................................................... 45
3.2.2. Đa dạng hóa nội dung, vận dụng linh hoạt các hình thức, biện pháp công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang ................................................................................... 47
3.2.3. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực lượng để nâng cao chất lượng tiến hành công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang ............................................ 51
3.2.4. Quan tâm xây dựng lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức, đồng thời chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ dân quân tự vệ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang trong tình hình mới ............................... 56
3.2.5. Xây dựng cơ sở chính trị địa phương vững mạnh làm cơ sở nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang .............................................................. 60
3.2.6. Thường xuy n sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm; tăng cường cơ sở vật chất, phương tiện hoạt động công tác giáo dục chính trị, chăm lo đời sống, bảo đảm chế độ, chính sách trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang........................................................................................... 63
PHẦN KẾT LUẬN ................................................................................................. 68
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................... 69
PHỤ LỤC................................................................................................................ 77
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất;
được tổ chức ở các xã, thị trấn, làm nòng cốt cho toàn dân đánh giặc, để DQTV
hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền địa phương, bảo vệ
tính mạng, tài sản của nhân dân, của Nhà nước tại địa phương. Một trong những
nhiệm vụ rất quan trọng của cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương
phải tổ chức huấn luyện chặt chẽ, có chất lượng.
Chất lượng, hiệu quả HLDQ xã Tứ Quận phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong
đó hoạt động giáo dục chính trị đóng vai trò rất quan trọng. Tiến hành giáo dục
chính trị trong HLDQ xã Tứ Quận vừa là vấn đề có tính nguyên tắc, vừa là trách
nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, nhằm phát huy vai trò của các cơ quan, ban,
ngành, đoàn thể địa phương đối với HLDQ; giáo dục, xây dựng động cơ, ý chí
quyết tâm cho cán bộ, chiến sĩ DQTV đối với nhiệm vụ huấn luyện, góp phần
nâng cao chất lượng, hiệu quả và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ huấn luyện được
giao.
Nhận thức đúng vị trí, vai trò, nhiệm vụ của DQTV và huấn luyện DQTV
nên cấp ủy, chính quyền địa phương đã chủ động tiến hành đồng bộ nhiều biện
pháp trong đó có giáo dục chính trị trong HLDQ. Vì vậy, hoạt động giáo dục
chính trị đã góp phần nâng cao chất lượng HLDQ trên các khoa, mục; từng
DQTV hoàn thành nhiệm vụ, góp phần vào xây dựng tiềm lực QS, QPĐP vững
mạnh. Tuy nhiên, tiến hành hoạt động giáo dục chính trị trong HLDQ xã Tứ
Quận hiện nay vẫn còn bộc lộ không ít những hạn chế, bất cập về nhận thức,
trách nhiệm như: Một số cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức, tiến hành chưa toàn
diện, thiếu trọng tâm, trọng điểm, chưa xác định là khâu đột phá; nội dung, hình
thức, biện pháp giáo dục chính trị chưa đa dạng, phong phú, sát thự tiễn, yêu cầu,
1
nhiệm vụ; ý thức, trách nhiệm, kết quả huấn luyện của một số chiến sĩ DQTV
chưa cao.
Hiện nay, tình hình thế giới, khu vực và trong nước có những diễn biến
nhanh chóng, phức tạp, tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn, khó lường. Cuộc Cách mạng
công nghiệp 4.0 phát triển, tạo thời cơ và đột phá trên nhiều lĩnh vực đặt ra
những thách thức. Các yếu tố phi truyền thống nhất là an ninh mạng, thiên tai,
dịch bệnh (Covid-19) diễn biến phức tạp. Xuất hiện nhiều hình thức chiến tranh
mới, làm thay đổi môi trường, chiến lược.
Mặt trái nền kinh tế thị trường, sự phá hoại của các thế lực thù địch, phản
động, cơ hội chính trị với âm mưu “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa Quân
đội”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” nội bộ.
Nghị Quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII xác định, phấn đấu đến
năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện
đại”, thực hiện vai trò nòng cốt trong xây dựng nền quốc phòng, toàn dân. Tiếp
tục điều chỉnh tổ chức, biên chế theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, có cơ cấu đồng
bộ, hợp lý giữa các thành phần, lực lượng, chức năng, nhiệm vụ… đặt ra yêu cầu
mới cho xây dựng lực lượng DQTV và huấn luyện SSCĐ của lực lượng DQTV
hiện nay. Vì vậy, việc lựa chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng công tác giáo dục
chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Yên Sơn, tỉnh
Tuyên Quang” làm khóa luận tốt nghiệp ngành Chính trị học có ý nghĩa lý luận
và thực tiễn sâu sắc.
2. Tình hình nghiên cứu i n u n đến đề t i
Công tác giáo dục chính trị trong lực lượng vũ trang là vấn đề được các cán
bộ lãnh đạo và các nhà khoa học trong quân đội luôn quan tâm, nghiên cứu.
Trong những năm gần đây các công trình nghi n cứu, các báo, tạp chí đã có
2
nhiều tác giả đề cập vấn đề này, tiêu biểu có những nhóm công trình nghiên cứu
sau:
* Nhóm công trình nghiên cứu liên quan đến c t l n c n t c giáo dục
c n tr tron l c l n v tran
Trần Đức Tiến (2016), Ch t l n c n t c đảng, công tác chính tr trong
hu n luyện chiến sĩ mới ở S đoàn 301, Bộ t lệnh Thủ đ Hà Nội hiện nay,
Luận văn thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Học viện Chính trị.
Tác giả đã phân tích về chiến sĩ mới, huấn luyện chiến sĩ mới, những vấn đề cơ
bản về CTĐ, CTCT trong huấn luyện chiến sĩ mới. Luận văn đã xây dựng quan
niệm, phân tích các yếu tố cơ bản quy định và các ti u chí đánh giá chất lượng
CTĐ, CTCT trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Sư đoàn 301. Đồng thời đánh giá
thực trạng chất lượng, phân tích nguyên nhân, rút ra một số kinh nghiệm nâng
cao chất lượng CTĐ, CTCT trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Sư đoàn 301. Tr n
cơ sở phân tích các yếu tố tác động, xác định yêu cầu, đề xuất các giải pháp nâng
cao chất lượng CTĐ, CTCT trong huấn luyện chiến sĩ mới ở Sư đoàn 301, Bộ tư
lệnh Thủ đô Hà Nội hiện nay.
Nguyễn Thanh Bình (2017), Nâng cao ch t l n CTĐ, CTCT tron đào
tạo sĩ quan d b ở Tr ờng Quân s Quân khu 7 hiện nay, Luận văn thạc sĩ Xây
dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Trường Sĩ quan Chính trị. Luận văn đã
làm rõ được một số vấn đề lý luận, đồng thời đánh giá đúng thực trạng, nguyên
nhân, kinh nghiệm và đề ra một số giải pháp nâng cao chất lượng CTĐ, CTCT
trong đào tạo sĩ quan dự bị ở trường Quân sự Quân khu 7 hiện nay.
L Văn Tuấn (2016), Nâng cao ch t l n c n t c đảng, công tác chính
tr trong hu n luyện chiến đ u ở Trun đoàn Ra đa 293, S đoàn 361, Quân
chủng Phòng không - Không quân hiện nay, Luận văn thạc sĩ Xây dựng Đảng và
Chính quyền Nhà nước, Học viện Chính trị. Tác giả đã luận giải một số vấn đề
3
về chất lượng và nâng cao chất lượng CTĐ, CTCT trong huấn luyện chiến đấu ở
Trung đoàn ra đa 293, Sư đoàn 361; đánh giá đúng thực trạng, chỉ rõ nguyên
nhân và rút ra một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng CTĐ, CTCT trong huấn
luyện chiến đấu. Đồng thời, chỉ ra những yếu tố tác động và đề xuất một số giải
pháp cơ bản nâng cao chất lượng CTĐ, CTCT trong huấn luyện chiến đấu ở
Trung đoàn ra đa 293, Sư đoàn 361, Quân chủng Phòng không - Không quân
hiện nay.
Nguyễn Thanh Bình (2017), Nâng cao ch t l n CTĐ, CTCT tron đào
tạo sĩ quan d b ở Tr ờng Quân s Quân khu 7 hiện nay, Luận văn thạc sĩ Xây
dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Trường Sĩ quan Chính trị. Luận văn đã
làm rõ được một số vấn đề lý luận, đồng thời đánh giá đúng thực trạng, nguyên
nhân, kinh nghiệm và đề ra một số giải pháp nâng cao chất lượng CTĐ,
* Nhóm công trình nghiên cứu liên quan về ch t l ng công tác giáo dục
chính tr trong hu n luyện DQTV
Nguyễn Thế Tưởng (2017), C n t c đảng, công tác chính tr trong xây
d ng l c l ng dân quân t vệ trên đ a bàn thành phố Hà Nội hiện nay. Luận
văn thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Học viện Chính trị. Tác
giả đã làm rõ vị trí, vai trò CTĐ, CTCT trong xây dựng lực lượng DQTV tr n địa
bàn thành phố Hà Nội, chỉ ra thực trạng, nguyên nhân và một số kinh nghiệm
trong việc tiến hành CTĐ, CTCT trong xây dựng lực lượng DQTV. Đồng thời
tác giả cũng chỉ ra những yếu tố tác động và đề xuất một số giải pháp cơ bản tiến
hành CTĐ, CTCT trong xây dựng lực lượng DQTV tr n địa bàn thành phố Hà
Nội hiện nay.
Nguyễn Xuân Chiến (2017), Nâng cao ch t l ng giáo dục chính tr cho
l c l ng dân quân t vệ t ờng tr c ở tỉn Bìn D ơn iện nay, Luận văn
thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Trường Sĩ quan Chính trị.
4
Tác giả luận giải, làm rõ một số vấn đề về chất lượng và nâng cao chất lượng
giáo dục chính trị cho lực lượng DQTV thường trực ở tỉnh Bình Dương. Đồng
thời đánh giá đúng thực trạng, nguyên nhân, chỉ ra một số kinh nghiệm và đề
xuất một số giải pháp cơ bản nhằm nâng cao chất lượng giáo dục chính trị cho
lực lượng DQTV thường trực ở tỉnh Bình Dương hiện nay.
Nguyễn Văn Toán (2020), Nâng cao ch t l n c n t c đảng, công tác
chính tr trong nhiệm vụ tuyển quân ở tỉnh Thanh Hóa hiện nay, Luận văn thạc sĩ
Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Trường Sĩ quan Chính trị, Hà Nội.
Tác giả đã đưa ra quan niệm, các yếu tố quy định và ti u trí đánh giá chất lượng
CTĐ, CTCT trong nhiệm vụ tuyển quân ở tỉnh Thanh Hóa. Luận văn cũng chỉ ra
thực trạng chất lượng và một số kinh nghiệm nâng cao chất lượng CTĐ, CTCT
trong nhiệm vụ tuyển quân ở tỉnh Thanh Hóa hiện nay. Đề xuất 05 giải pháp
nâng cao chất lượng CTĐ, CTCT trong nhiệm vụ tuyển quân ở tỉnh Thanh Hóa
hiện nay.
Bên cạnh đó còn có các bài báo tiêu biểu như: Phan Thanh Tùng, “Xây
dựng lực lượng Dân quân tự vệ theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong giai đoạn hiện
nay”, Tạp chí Giáo dục lý luận chính tr quân s , số 4/2016. Tác giả đã đã chỉ ra
sự cần thiết và biện pháp xây dựng lực lượng Dân quân tự vệ theo tư tưởng của
Bác; Hà Tấn Đạt, “Công tác xây dựng, huấn luyện và hoạt động của dân quân tự
vệ tỉnh Hòa Bình”, Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng, 115/ 2017. Tác
giả đã đề cập đến những kết quả và nguyên nhân về xây dựng lực lượng, huấn
luyện và hoạt động của dân quân tự vệ tỉnh Hòa Bình trong thời gian qua; Trần
Hải Chung, “ Kinh nghiệm và giải pháp nâng cao chất lượng huấn luyện dân
quân tự vệ ở Quận 2 - thành phố Hồ Chí Minh”, Tạp chí dân quân t vệ giáo dục
quốc phòng, số 115/ 2017. Tác giả đã chỉ ra một số kinh nghiệm và giải pháp
5
góp phần nâng cao chất lượng huấn luyện dân quân tự vệ ở Quận 2- thành phố
Hồ Chí Minh trong thời gian qua;
Võ Văn Long, “Một số kinh nghiệm rút ra trong công tác huấn luyện dân
quân tự vệ năm thứ nhất của Ban Chỉ huy quân sự thành phố Vinh, tỉnh Nghệ
An”, Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng, số 115/ 2017. Tác giả đã chỉ
ra kết quả đạt được và một số kinh nghiệm trong công tác huấn luyện đối tượng
dân quân tự vệ năm thứ nhất của Ban Chỉ huy quân sự thành phố Vinh, tỉnh
Nghệ An trong năm 2017; L Văn Tuấn, “Công tác xây dựng lực lượng, xây
dựng đội ngũ cán bộ, nâng cao chất lượng huấn luyện dân quân tự vệ ở huyện
Yên Phong tỉnh Bắc Ninh”, Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng, số
116/ 2017. Tác giả đã đề cập đến những kết quả về xây dựng lực lượng, đội ngũ
cán bộ và chất lượng huấn luyện Dân quân tự vệ ở huyện Yên Phong tỉnh Bắc
Ninh thời gian qua.
Nguyễn Phi Long, “Nâng cao chất lượng hiệu quả huấn luyện dân quân tự
vệ ở huyện Bắc Hà”, Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng, số 116/2017.
Tác giả đã đề cập đến thực trạng chất lượng hiệu quả huấn luyện và đề xuất một
số biện pháp nâng cao chất lượng hiệu quả huấn luyện dân quân tự vệ ở huyện
Bắc Hà; Nguyễn Minh Thắng, “Một số kinh nghiệm trong xây dựng lực lượng,
huấn luyện dân quân tự vệ ở Quận 1- thành phố Hồ Chí Minh”, Tạp chí dân
quân t vệ giáo dục quốc phòng, số 122/ 2017. Tác giả đã chỉ ra một số kinh
nghiệm trong việc nâng cao chất lượng huấn luyện và xây dựng lực lượng dân
quân tự vệ ở Quận 1- thành phố Hồ Chí Minh thời gian qua.
Nhìn tổng thể, những công trình tr n đều khẳng định vị trí, vai trò, tầm quan
trọng của lực lượng DQTV trong chiến tranh bảo vệ Tổ quốc trước đây, sự
nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay. Các tác giả đã chỉ ra sự cần thiết
phải xây dựng, huấn luyện và hoạt động của lực lượng này, từ đó chỉ ra những
6
kinh nghiệm, đề ra những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động và
huấn luyện của lực lượng DQTV.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đ c n iên cứu
Nghiên cứu làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận, thực tiễn chất lượng
giáo dục chính trị trong HLDQ xã, thị trấn; xác định phương hướng và đề xuất
giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục chính trị trong HLDQ xã, thị trấn ở xã
Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
Luận giải làm rõ những vấn đề lý luận về chất lượng giáo dục chính trị
trong HLDQ ở xã, thị trấn của xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang.
Đánh giá thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân chất lượng giáo dục chính trị trong
HLDQ ở xã, thị trấn của xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang.
Xác định phương hướng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng giáo dục
chính trị trong HLDQ ở xã, thị trấn của xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên
Quang hiện nay.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
* Đối t ng nghiên cứu
Chất lượng giáo dục chính trị trong HLDQ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn,
tỉnh Tuyên Quang.
* Phạm vi nghiên cứu
Khóa luận tập trung nghiên cứu về chất lượng giáo dục chính trị trong
HLDQ ở xã Tứ Quận. Các tài liệu, số liệu sử dụng có li n quan đến đề tài được
giới hạn chủ yếu từ năm 2018 đến nay.
7
5. Cơ sở lý luận v phƣơng pháp nghi n cứu
* Cơ sở lý luận
Khóa luận nghiên cứu dựa tr n cơ sở lý luận chủ nghĩa Mác - L nin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, các văn kiện, nghị quyết, chỉ thị của Đảng Cộng sản Việt
Nam, Quân ủy Trung ương về công tác QS, QPĐP, xây dựng lực lượng DQTV
và giáo dục chính trị trong lực lượng DQTV.
* Cơ sở th c tiễn
Thực tiễn chất lượng giáo dục chính trị trong HLDQ ở xã Tứ Quận; các
tổng kết, báo cáo về công tác quốc phòng, quân sự địa phương, trong đó có đánh
giá về chất lượng giáo dục chính trị trong HLDQ và kết quả nghiên cứu khảo sát
thực tế của tác giả ở cơ quan quân sự một số xã, phường, thị trấn của tỉnh Tuyên
Quang.
* P ơn p p n iên cứu
Tr n cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, luận văn sử dụng
tổng hợp các phương pháp nghi n cứu của khoa học chuyên ngành và liên
ngành, chú trọng phương pháp lôgic-lịch sử, phân tích, tổng hợp, thống kê, so
sánh, tổng kết thực tiễn, điều tra xã hội học và phương pháp chuyên gia.
6. Cái mới của khóa luận
Đưa ra quan niệm về chất lượng, ti u chí đánh giá chất lượng giáo dục
chính trị trong huấn luyện DQTV ở của xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên
Quang. Đánh giá sát, đúng hơn thực trạng chất lượng giáo dục chính trị trong
huấn luyện DQTV ở xã Tứ Quận trong những năm qua. Từ đó, đề xuất giải pháp
thiết thực, cụ thể nhằm nâng cao chất lượng giáo dục chính trị trong trong huấn
luyện DQTV ở xã Tứ Quận thời gian tới.
8
7. Ý nghĩ lý luận và thực tiễn củ đề tài
Kết quả nghiên cứu góp phần làm rõ thêm một số vấn đề về lý luận và thực
tiễn chất lượng giáo dục chính trị và nâng cao chất lượng giáo dục chính trị trong
HLDQ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang; cung cấp thêm luận
cứ khoa học giúp cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự địa phương tham khảo,
vận dụng trong lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức hoạt động nâng cao chất lượng giáo
dục chính trị trong HLDQ. Đồng thời, kết quả nghiên cứu có thể sử dụng làm tài
liệu tham khảo trong giảng dạy và học tập môn giáo dục chính trị ở các nhà
trường quân đội.
8. Cấu trúc khóa luận
Mở đầu, 3 chương, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục.
Chương 1: Những vấn đề lý luận về chất lượng công tác giáo dục chính trị
trong huấn luyện dân quân tự vệ
Chương 2: Thực trạng và một số vấn đề đặt ra về chất lượng công tác giáo
dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn,
tỉnh Tuyên Quang
Chương 3: Phương hướng, giải pháp nâng cao chất lượng công tác giáo dục
chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh
Tuyên Quang trong thời gian tới
9
PHẦN NỘI DUNG
Chƣơng 1. NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƢỢNG CÔNG
TÁC GIÁO DỤC CHÍNH TRỊ TRONG HUẤN LUYỆN DÂN QUÂN TỰ VỆ
1.1. Huấn luyện dân quân tự vệ ở các xã, thị trấn và công giáo dục
chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở các xã, thị trấn
1.1.1. Công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ
* Dân quân t vệ ở các , t tr n của tỉnh
Quan niệm: Dân quân t vệ ở các xã, th tr n của tỉnh là một bộ phận của
dân quân t vệ tỉnh, l c l ng nòng cốt trong bảo vệ Đảng, chính quyền, nhân
dân ở các xã, th tr n của tỉnh, tham gia chống bạo loạn, sẵn sàng chiến đ u và
chiến đ u khi có tình huống về quốc phòng và nhiệm vụ đột xu t khác.
Tổ chức, bi n chế DQTV ở các xã, thị trấn của tỉnh theo đúng Điều 15, Luật
DQTV năm 2019 quy định, được tổ chức, bi n chế DQTV như sau: Thôn tổ
chức tổ, tiểu đội hoặc trung đội DQTV tại chỗ; cấp xã tổ chức trung đội DQTV
cơ động. Căn cứ yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, quân sự, cấp xã tổ chức khẩu đội
cối, tổ hoặc tiểu đội DQTV trinh sát, thông tin, công binh, phòng hóa, y tế; cấp
xã trọng điểm về quốc phòng tổ chức tiểu đội hoặc trung đội DQTV thường trực.
Chức năng của DQTV ở các xã, thị trấn của tỉnh tr n cơ sở, chức năng,
nhiệm vụ tại Điều 3, Luật DQTV năm 2019, cụ thể như sau: DQTV xã, thị trấn
của tỉnh là lực lượng bảo vệ Đảng, chính quyền, địa phương, tính mạng, tài sản
của Nhân dân, tổ chức ở địa phương; làm nòng cốt cùng toàn dân trong tỉnh đánh
giặc ở xã, phường, thị trấn khi có chiến tranh.
Nhiệm vụ của DQTV xã, thị trấn của tỉnh: Một là, sẵn sàng chiến đấu, chiến
đấu và phục vụ chiến đấu bảo vệ địa phương; Hai là, phối hợp với các đơn vị
Quân đội nhân dân, Công an địa phương và lực lượng khác tr n địa bàn bảo vệ
10
địa phương; tham gia xây dựng nền quốc phòng toàn dân, khu vực phòng thủ,
bảo vệ an ninh, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm
và vi phạm pháp luật theo quy định của pháp luật ở địa phương; Ba là, thực hiện
nhiệm vụ huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị, pháp luật, hội thi, hội thao, diễn
tập; Bốn là, tham gia thực hiện các biện pháp về chiến tranh thông tin, chiến
tranh không gian mạng theo quy định của pháp luật, quyết định của cấp có thẩm
quyền; Năm là, phòng, chống, khắc phục hậu quả thảm họa, sự cố, thiên tai, dịch
bệnh, cháy, nổ; tìm kiếm, cứu nạn, cứu hộ; bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường và
nhiệm vụ phòng thủ dân sự khác theo quy định của pháp luật; Sáu là, tuyên
truyền, vận động Nhân dân thực hiện đường lối, quan điểm của Đảng, chính
sách, pháp luật của Nhà nước về quốc phòng, an ninh; tham gia xây dựng địa
phương, cơ sở vững mạnh toàn diện, thực hiện chính sách xã hội; Bảy là, thực
hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật.
* Hu n lu ện DQTV ở các , t tr n của tỉnh
Quan niệm: Hu n luyện dân quân t vệ ở các xã, th tr n của tỉnh là hoạt
động do c p ủy, chính quyền, cơ quan quân s đ a p ơn l n đạo, chỉ đạo, tổ
chức tiến hành nhằm trang b kiến thức, kinh nghiệm, rèn luyện bản lĩn c n
tr , phẩm ch t đạo đức, lối sốn , trìn độ (kỹ thuật, chiến thuật…) để dân quân
t vệ hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ đ c giao.
Nội dung hu n luyện DQTV c p xã, th tr n gồm:
Một là, giáo dục chính trị - pháp luật: nội dung cơ bản của pháp luật DQTV;
chủ nghĩa Mác-L nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm, chủ trương,
chính sách của Đảng Cộng sản Việt Nam về chiến tranh cách mạng, về bảo vệ
Tổ quốc, về xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang
nhân dân, xây dựng quân đội nhân dân…; giáo dục kinh nghiệm, truyền thống
dựng nước và giữ nước của dân tộc; giáo dục nhiệm vụ, vai trò DQTV, trong
11
công tác vận động quần chúng, tham gia xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện;
giáo dục một số vấn đề về chính sách dân tộc, tôn giáo của Đảng, Nhà nước ta
hiện nay; tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa phương.
Hai là, huấn luyện quân sự: Huấn luyện điều lệnh đội ngũ; kỹ thuật cấp cứu
và vận chuyển người bị thương trong chiến đấu phòng thủ xã, thị trấn; giới thiệu
một số loại vũ khí hóa học, sinh học, công nghệ cao và cách phòng chống; kỹ
thuật bơi tự do; huấn luyện kỹ thuật súng bộ binh, lựu đạn, thuốc nổ; công sự,
ngụy trang; vũ khí tự tạo; võ thuật; huấn luyện chiến thuật tổ DQTV bảo vệ mục
tiêu khi có bạo loạn; tổ DQTV đánh chiếm mục ti u khi có vũ trang; tiểu đội
DQTV bảo vệ mục tiêu khi có gây rối bạo loạn, tiểu đội DQTV chiến đấu bảo vệ
thôn, khu dân cư; DQTV chiến đấu bám trụ.
Ba là, huấn luyện cập nhật những nội dung mới.
P ơn p p u n luyện: Tập trung vào tập huấn cán bộ tham gia huấn
luyện; coi trọng hoạt động tự học tập, rèn luyện trong quá trình công tác và hoạt
động thực tiễn của DQTV; kết hợp huấn luyện theo phương pháp thuyết trình,
trực quan.., kết hợp giữa lý luận với hướng dẫn tổ chức thực hiện, giữa giảng lý
thuyết với làm mẫu động tác.
Hình thức hu n luyện: Huấn luyện lý thuyết, huấn luyện thực hành; huấn
luyện trong hội trường, thao trường ngoài thực địa, trong đó chủ yếu là thao
trường ngoài thực địa; hội thi, hội thao.
Thời gian huấn luyện: Thực hiện theo Luật DQTV, được quy định tại
Khoản 2 Điều 34, cụ thể với từng đối tượng như sau: DQTV năm thứ nhất là 15
ngày; DQTV cơ động, DQTV phòng không, pháo binh, công binh, trinh sát
thông tin, phòng hóa, y tế là 12 ngày; DQTV tại chỗ là 7 ngày; 60 ngày đối với
DQTV thường trực
12
1.1.2. Công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở
các xã, thị trấn
Quan niệm: Công tác GDCT trong trong hu n luyện DQTV ở xã, th tr n là
bộ phận quan trọng trong hoạt độn l n đạo của đảng uỷ, một mặt c n t c cơ
bản của chính tr viên, chỉ u tr ởng, Ban Chỉ huy quân s , đó là hoạt động
c n t c t t ởng, tổ chức, chính sách nhằm nâng cao nhận thức, xây d n động
cơ, t i độ trách nhiệm cho cán bộ, DQTV hoàn thành tốt nhiệm vụ hu n luyện,
góp phần th c hiện thắng l i nhiệm vụ quân s , quốc phòng và các nhiệm vụ
khác ở đ a p ơn .
Mục đ c tiến hành GDCT trong HLDQ: Nâng cao nhận thức, xây dựng
động cơ, thái độ, trách đúng, hoàn thành tốt nhiệm vụ huấn luyện, góp phần thực
hiện thắng lợi nhiệm vụ quân sự, quốc phòng và các nhiệm vụ khác của địa
phương.
Chủ thể l n đạo tiến hành GDCT trong HLDQ: Cấp ủy, Chi bộ DQTV cơ
động hoặc Chi bộ quân sự xã; chủ thể chỉ đạo cơ quan chính trị cấp trên, trực
tiếp tiến hành là chính trị viên, chỉ huy trưởng xã và cán bộ trung đội DQTV.
Đối t ng tiến hành GDCT trong HLDQ: Là cán bộ, chiến sĩ DQTV ở xã
Tứ Quận. Cán bộ, chiến sĩ DQTV vừa là đối tượng tác động, vừa là chủ thể tự
tiến hành giáo dục chính trị.
L c l ng tham gia tiến hành GDCT trong HLDQ: Là các tổ chức, đoàn
thể chính trị - xã hội và nhân dân ở địa phương.
Nội dung tiến hành GDCT trong HLDQ: Xác định chỉ tiêu, biện pháp lãnh
đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng trong HLDQ; phân công triển khai cụ thể; lập
kế hoạch GDCT trong HLDQ; tiến hành giáo dục cho cán bộ, chiến sĩ DQTV về
chỉ thị, nghị quyết nhiệm vụ công tác QS, QPĐP, phương châm, phương pháp
13
HLDQ, nhiệm vụ, mục đích, nội dung, yêu cầu, ý nghĩa, thuận lợi, khó khăn của
từng nội dung, khoa mục huấn luyện; kinh nghiệm tác chiến trong KVPT, ý thức
chấp hành kỷ luật, pháp luật, các quy định, bảo đảm an toàn trong huấn luyện;
thực hiện đúng chế độ, chính sách của Đảng đối với cán bộ, chiến sĩ DQTV; tiến
hành hoạt động thi đua, khen thưởng; tổ chức rút kinh nghiệm hoạt động giáo
dục chính trị trong HLDQ.
Hình thức, biện pháp GDCT trong HLDQ
Giáo dục chính trị, tổ chức thi đua, tuy n truyền cổ động, huấn luyện chiến
thuật, huấn luyện kỹ thuật, huấn luyện điều lệnh, sinh hoạt.
Phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên trực
tiếp huấn luyện, các phương tiện thông tin đại chúng, hội thao, hội thi, diễn tập
tác chiến KVPT, các tổ chức chính trị - xã hội, gia đình DQTV.
1.2. Chất ƣợng v ti u chí đánh giá chất ƣợng c ng tác GDCT trong
huấn luyện dân quân tự vệ
1.2.1. Quan niệm về chất ƣợng c ng tác c ng tác GDCT trong huấn
luyện dân quân tự vệ ở cấp xã
Chất lượng GDCT trong HLDQ là phản ánh mối quan hệ biện chứng giữa
mục đích, nội dung, phương pháp tiến hành và kết quả đạt được của chủ thể và
đối tượng HLDQ. GDCT trong HLDQ là một chỉnh thể thống nhất bao gồm
nhiều yếu tố, bộ phận có liên quan với nhau, do đó chất lượng HLDQ là chất
lượng tổng hợp của mỗi bộ phận, yếu tố đó.
Chất lượng GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn: là tổng h p giá tr các
chủ tr ơn , nội dung, hình thức, biện p p c n t c t t ởng, công tác tổ chức
và công tác chính sách tiến hành trong nhiệm vụ HLDQ của các chủ thể, góp
phần nâng cao ch t l ng, hiệu quả HLDQ.
14
Các yếu tố cấu thành chất lượng GDCT trong HLDQ xã, thị trấn hiện nay
bao gồm:
Một là, chất lượng hoạt động lãnh đạo công tác HLDQ của các cấp ủy, tổ
chức đảng ở các xã, thị trấn.
Hai là, chất lượng thực hiện các nội dung, hình thức, biện pháp công tác tư
tưởng, công tác tổ chức và công tác chính sách.
Ba là, chất lượng xây dựng cơ sở chính trị ở các xã, thị trấn và sự đồng
thuận của nhân dân địa phương.
Bốn là, phẩm chất, năng lực, trình độ của chính trị viên, chỉ huy trưởng
quân sự ở các xã, thị trấn và cán bộ trực tiếp huấn luyện.
1.2.2. Ti u chí đánh giá chất ƣợng c ng tác giá dục chính trị trong
huấn luyện dân quân tự vệ ở cấp xã
Một là, nhận thức, trách nhiệm, năng lực của các chủ thể tiến hành GDCT
trong HLDQ ở các xã, thị trấn
Nhận thức, trách nhiệm, năng lực của chủ thể tiến hành GDCT đối với các
khâu, các bước, các khoa mục, các giai đoạn trong quá trình HLDQ là tiêu chí
quan trọng trong đánh giá chất lượng GDCT trong huấn luyện DQTV ở các xã,
thị trấn hiện nay.
Hai là, đánh giá nội dung, hình thức, biện pháp GDCT trong HLDQ ở các
xã, thị trấn
Đánh giá nội dung, hình thức, biện pháp GDCT trong HLDQ xem xét có
toàn diện, trọng tâm, trọng điểm, sát hợp không; sử dụng các hình thức, biện
pháp và tính hiệu quả như thế nào… đánh giá hình thức tiến hành có phong phú,
sinh động và sát với từng nội dung, hình thức, đối tượng, địa bàn huấn luyện,
15
trình độ kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo và giúp cho cán bộ, chiến sĩ DQTV có khả
năng xử lý chính xác, linh hoạt, kịp thời các tình huống có thể xảy ra.
Ba là, đánh giá mức độ chuyển biến nhận thức, trách nhiệm của đối tượng
tiến hành GDCT và kết quả trong HLDQ ở các xã, thị trấn
Đối tượng tiến hành GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn là toàn bộ hoạt
động công tác tư tưởng, công tác tổ chức, công tác chính sách đối với cán bộ,
chiến sĩ DQTV các xã, thị trấn; là hoạt động xây dựng con người và các tổ chức
DQTV trong các xã, thị trấn vững mạnh. Sự chuyển biến trong chất lượng của
từng cán bộ, chiến sĩ DQTV là một căn cứ quan trọng khẳng định chất lượng
GDCT.
Những ti u chí tr n đây là một thể thống nhất, bổ sung, hỗ trợ cho nhau hợp
thành những căn cứ khoa học, tin cậy để xem xét đánh giá toàn diện về chất
lượng GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn. Đánh giá thực trạng chất lượng
GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn hiện nay nhất thiết phải xem xét đánh giá
toàn diện dựa trên những ti u chí căn bản tr n đây.
1.3. Tầ u n trọng củ c ng tác giá dục chính trị trong huấn luyện
dân quân tự vệ hiện n y
Một là, tiến hành GDCT trong HLDQ góp phần nâng cao năng lực lãnh
đạo, sức chiến đấu của cấp ủy, tổ chức đảng; năng lực quản lý, điều hành của
chính quyền trong thực hiện công tác quân sự, quốc phòng cấp xã, thị trấn hiện
nay.
Cấp ủy, tổ chức đảng là chủ thể lãnh đạo hoạt động GDCT. Thông qua hoạt
động GDCT mà đường lối, quan điểm công tác quân sự, quốc phòng địa phương
của Đảng, phương châm, y u cầu, nhiệm vụ HLDQ được quán triệt và thực hiện
trên thực tiễn đảm bảo hiệu quả. Thông qua hoạt động lãnh đạo của cấp ủy, tổ
16
chức đảng và hoạt động GDCT mà phát huy được vai trò của đội ngũ cán bộ,
đảng viên trong việc quán triệt, kiểm tra, sơ tổng kết, rút kinh nghiệm trong mỗi
giai đoạn huấn luyện. Thông qua đó, giữ vững định hướng chính trị và tăng
cường sự lãnh đạo của Đảng đối với nhiệm vụ HLDQ.
Hai là, trực tiếp góp phần bồi dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm
chất chiến đấu, nhân cách DQTV trong xây dựng cơ sở chính trị xã, thị trấn vững
mạnh, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao
Thông qua hoạt động giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, công tác xây
dựng tổ chức, xây dựng con người, công tác chính sách giúp cho mọi cán bộ,
chiến sĩ DQTV nắm vững đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật
của Nhà nước, quy định của địa phương, từ đó tin tưởng và tích cực tuyên
truyền, vận động nhân dân thực hiện thắng lợi mọi đường lối, chủ trương, chính
sách của Đảng, pháp luật Nhà nước. Bên cạnh đó, GDCT trong HLDQ ở địa
phương giúp cho cán bộ, chiến sĩ DQTV nắm vững, thành thạo và làm chủ vũ
khí trang bị, cách đánh, tin tưởng vào nghệ thuật quân sự, xây dựng phẩm chất
chiến đấu gan dạ, dũng cảm, tự lực, tự cường, đoàn kết trong huấn luyện.
Ba là, góp phần ổn định chính trị, xây dựng cơ sở địa phương vững mạnh
Công tác giáo dục chính trị trong HLDQ giữ vai trò quan trọng, nhằm trực
tiếp tham gia tuyên truyền, vận động nhân dân quán triệt, chấp hành nghiêm
đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tạo sự
đồng thuận, quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội,
xóa đói, giảm nghèo, tăng cường quốc phòng, an ninh ở địa phương.
DQTV xã, thị trấn của tỉnh là một bộ phận của lực lượng DQTV toàn quốc,
lực lượng nòng cốt trong bảo vệ Đảng, chính quyền, nhân dân ở địa phương.
Huấn luyện DQTV là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên của công tác QS,
QPĐP đã được quy định thành văn bản luật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa 17
Việt Nam; tiến hành GDCT trong HLDQ là vấn đề có tính nguyên tắc, vai trò
quan trọng nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ QS, QPĐP, góp phần giữ vững,
tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức đảng đối với nhiệm vụ HLDQ, bảo
đảm cho DQTV các xã, thị trấn luôn phát triển theo đúng quan điểm, đường lối
của Đảng, đảm bảo về số lượng, có chất lượng cao, sẵn sàng thực hiện thắng lợi
mọi nhiệm vụ được giao. Do đó, khi tiến hành GDCT trong HLDQ cần nắm chắc
những yếu tố cấu thành GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn; nắm chắc đặc
điểm, vai trò, nhiệm vụ, chủ thể, đối tượng, nội dung, hình thức, phương pháp
huấn luyện; nắm chắc vai trò, nhiệm vụ, chủ thể, đối tượng, nội dung, hình thức,
phương pháp GDCT. Đồng thời, cần làm rõ quan niệm, vị trí, vai trò, tầm quan
trọng của GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn hiện nay. Mặt khác, để có cơ sở
đánh giá thực trạng chất lượng GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn hiện nay
cần xây dựng bộ ti u chí đánh giá khoa học phù hợp, sát thực tiễn công tác
HLDQ ở các xã, thị trấn.
Tiểu kết chƣơng 1
Ở chương 1 đã làm rõ được những vấn đề lý luận về chất lượng công tác
giáo dục chính trị trong huấn luyện DQTV và làm rõ được chất lượng và tiêu chí
đánh giá chất lượng trong công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện DQTV để
thấy được tầm quan trọng của công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện
DQTV hiện nay.
18
Chƣơng 2. THỰC TR NG VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ Đ T RA VỀ CHẤT
LƢỢNG C NG T C GI O DỤC CHÍNH TRỊ TRONG HUẤN LUYỆN D N
QUÂN TỰ VỆ Ở XÃ TỨ QUẬN, HUYỆN YÊN SƠN, TỈNH TUYÊN QUANG
2.1. Những yếu tố ảnh hƣởng đến chất ƣợng công tác giáo dục chính
trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh
Tuyên Quang hiện nay
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, xã hội của tỉnh Tuy n Qu ng tác động đến
hoạt động c ng tác giá dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã
Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay
Tuyên Quang là tỉnh miền núi phía Đông Bắc, cách thủ đô Hà Nội khoảng 165 km, có toạ độ địa lý 21°30' đến 22°40' vĩ độ Bắc và 104°53' đến 105°40' kinh
độ Đông, phía Bắc giáp tỉnh Hà Giang, phía Đông giáp tỉnh Bắc Kạn, Thái
Nguyên, phía Tây giáp tỉnh Yên Bái và phía Nam giáp tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ.
Diện tích đất tự nhiên 5.867km². Nền đất có kết cấu tốt nên thuận lợi cho các
công trình công nghiệp và kết cấu hạ tầng.
Tỉnh Tuy n Quang có 7 đơn vị hành chính cấp huyện, bao gồm 1 thành phố
và 6 huyện với 138 đơn vị hành chính cấp xã, bao gồm 10 phường, 6 thị trấn và
122 xã với dân số 784.811 người, trong đó, tr n 60% trong độ tuổi lao động cũng
là độ tuổi chủ yếu trong xây dựng lực lượng DQTV của tỉnh.
Tuyên Quang có 546 di tích lịch sử, văn hóa, danh thắng, trong đó có 435 di
tích lịch sử cách mạng, kháng chiến, được ví như một “Bảo tàng cách mạng” của
cả nước. Với điều kiện địa lý, kinh tế, văn hóa xã hội như tr n có tác động ảnh
hưởng đến công tác quốc phòng - an ninh của tỉnh.
Những điều kiện về địa lý, tự nhiên, xã hội đặc biệt như vậy sẽ tác động rất
lớn đến hoạt động của lực lượng vũ trang địa phương nói chung, đến công tác
19
HLDQ cũng như chất lượng GDCT trong HLDQ xã, thị trấn ở tỉnh Tuyên Quang
hiện nay.
2.1.2. Th nh tựu của công cuộc đổi mới đất nƣớc tạo ra những thuận
lợi đ n xen với những khó khăn nhất định tác động trực tiếp đến chất ƣợng
c ng tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận,
huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay
Nhìn lại hơn 35 năm thực hiện công cuộc đổi mới, đất nước ta đã đạt được
những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh mẽ, toàn diện. Quy
mô, trình độ nền kinh tế được nâng l n; đời sống vật chất và tinh thần của nhân
dân được cải thiện rõ rệt. Đất nước chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế
và uy tín như ngày nay. Đây là niềm tự hào, là động lực, nguồn lực quan trọng,
là niềm tin để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta vượt qua mọi khó khăn, thách
thức, tiếp tục vững bước tr n con đường đổi mới toàn diện, đồng bộ; phát triển
nhanh và bền vững đất nước.
Nằm trong vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh Tuyên Quang, xã Tứ quận đã
phát huy tiềm năng, thế mạnh, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ
trọng công nghiệp, dịch vụ, giảm tỷ trọng nông nghiệp. Từ một xã nghèo và lạc
hậu, qua các kỳ đại hội, Đảng bộ tỉnh đã xác định hướng phát triển cho Tứ Quận
là đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; phấn đấu xây dựng Tứ Quận thành
xã công - nông nghiệp, rồi đặt mục tiêu phát triển xã công nghiệp theo hướng
hiện đại. Đối với sản xuất nông nghiệp, thực hiện dồn điền, đổi thửa, quy vùng
sản xuất tập trung, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất.
xã phát triển mạnh các ngành dịch vụ, thương mại; tập trung đầu tư xây dựng kết
cấu hạ tầng đồng bộ, đặc biệt là hạ tầng giao thông, kết nối Tứ Quận với các xã
xung quanh. Tập trung xây dựng nông thôn mới và phát triển đô thị. Tr n lĩnh
vực văn hóa - xã hội, đẩy mạnh phổ cập giáo dục, xây dựng trường đạt chuẩn
20
quốc gia, xây dựng xã chuẩn quốc gia về y tế; xây dựng làng, khu dân cư văn
hóa...
Công cuộc đổi mới đã đem đến những bước tiến vượt bậc cho tỉnh trong
lĩnh vực văn hóa - xã hội. Cơ sở vật chất trường học được trang bị, xây dựng
theo hướng chuẩn hóa, hiện đại và đồng bộ. Chất lượng giáo dục liên tục giữ
vững thành tích trong tốp đầu toàn tỉnh. Công tác y tế, chăm sóc sức khỏe nhân
dân đạt nhiều tiến bộ. Đời sống văn hóa tinh thần của người dân được nâng lên.
Bên cạnh những kết quả đạt được trong phát triển kinh tế, xã hội đã tạo ra
những thuận lợi rất lớn, tác động trực tiếp đến chất lượng GDCT trong HLDQ
xã, Tứ Quận hiện nay. Quá trình đẩy mạnh công cuộc đổi mới phát triển kinh tế,
xã hội xã Tứ Quận còn bộc lộ một số hạn chế, bất cập cần khắc phục như việc
thu hút đầu tư, kinh doanh chưa tương xứng với tiềm năng; huy động các nguồn
vốn đầu tư cho phát triển hiệu quả chưa cao, còn một số dự án, công trình trọng
điểm chưa thực hiện; sản phẩm nông nghiệp được chế biến, bảo quản sau thu
hoạch còn hạn chế; công nghiệp hỗ trợ phát triển chậm; thứ bậc cải thiện chỉ số
cải cách hành chính so với cả tỉnh chỉ ở mức trung bình khá, đặc biệt là ảnh
hưởng sau đại dịch Covid-19…Chính những hạn chế, bất cập n u tr n đã ảnh
hưởng không nhỏ đến công tác HLDQ nói chung và chất lượng GDCT trong
HLDQ xã Tứ Quận hiện nay nói riêng.
2.1.3. Sự phát triển mới của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩ ,
nhiệm vụ Quân đội đặt ra những yêu cầu mới c hơn, t n diện hơn với
chất ƣợng c ng tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã
Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay
Những năm tới, hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, song tình
hình thế giới diễn biến hết sức nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo... Trong nước,
thế và lực, sức mạnh tổng hợp quốc gia, uy tín quốc tế của đất nước ngày càng
21
được củng cố, nâng cao, tạo ra những tiền đề quan trọng để xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc. Bên cạnh đó, đất nước phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.
Các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị trong và ngoài nước câu kết với
nhau tăng cường hoạt động “diễn biến hòa bình” với âm mưu, thủ đoạn chống
phá ngày càng công khai, trực diện hơn. Tình hình n u tr n đòi hỏi phải quán
triệt, thực hiện tốt các nội dung mà Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã kế
thừa, phát triển về tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc trong tình
hình mới. Sự phát triển kế thừa đó được thể hiện ở một số vấn đề cơ bản sau:
Về mục tiêu, nhiệm vụ BVTQ, bên cạnh việc tiếp tục khẳng định mục tiêu
nhiệm vụ bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ,
đồng thời phải gắn với bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ XHCN.
Trong đó nhấn mạnh bổ sung mục tiêu bảo vệ lợi ích quốc gia-dân tộc, bảo vệ
nền văn hóa... để đạt được mục tiêu BVTQ trong tình hình mới có thể và cần
thực hiện phương cách đấu tranh kiên quyết, kiên trì trong mọi hoạt động, mọi
tình huống. Cần nhận thức rõ mục ti u BVTQ ngày nay không đơn thuần chuẩn
bị đối phó với chiến tranh xâm lược mà quan trọng hơn là phải giữ vững được ổn
định chính trị và môi trường hòa bình, xây dựng đất nước vững mạnh về mọi
mặt, tạo thế chủ động về chiến lược, ngăn chặn đẩy lùi mọi nguy cơ, đây là mục
tiêu quan trọng hàng đầu trong mục tiêu, nhiệm vụ BVTQ, là quan điểm đúng
đắn, phù hợp với sự phát triển của tình hình thế giới, khu vực, đất nước hiện nay.
Về phương thức đấu tranh BVTQ, sử dụng tổng hợp các phương thức đấu
tranh vũ trang và đấu tranh phi vũ trang, đồng thời kết hợp chặt chẽ phương thức
đấu tranh phi vũ trang và đấu tranh vũ trang.
Về lực lượng, sức mạnh BVTQ là toàn dân, của cả hệ thống chính trị, trong
đó LLVT nhân dân làm nòng cốt.
22
Về mối quan hệ giữa xây dựng và BVTQ, quan điểm của Đảng đặt lên hàng
đầu nhiệm vụ phát triển kinh tế, không có nghĩa coi QPAN là nhiệm vụ thứ yếu
mà xác định nhiệm vụ BVTQ là nhiệm vụ trọng yếu thường xuyên, không có
nghĩa là không chú ý cho nhiệm vụ trung tâm là phát triển kinh tế.
Những kế thừa và phát triển mới của nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc như Nghị
quyết Đại hội XIII của Đảng xác định càng đặt ra những yêu cầu mới cao hơn,
toàn diện hơn với chất lượng GDCT trong HLDQ xã, thị trấn của tỉnh Tuyên
Quang nói chung và xã Tứ Quận nói riêng.
2.1.4. Tác động của mặt trái kinh tế thị trƣờng đến chất ƣợng c ng tác
giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện
Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay
Từ Đại hội VI đến Đại hội XII mô hình kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa (XHCN), cũng như mối quan hệ và sự kết hợp giữa Nhà nước với
thị trường là cả một quá trình tìm tòi, trải nghiệm, phát triển từ thấp lên cao,
ngày càng đầy đủ và hoàn thiện hơn.
Đến Đại hội XII, XIII mô hình kinh tế thị trường định hướng XHCN ở nước
ta đã được khắc họa rõ nét và đầy đủ hơn. Qua đó, đã từng bước thúc đẩy tăng
trưởng phát triển kinh tế, xã hội, củng cố quốc phòng, an ninh, đối ngoại…
Bên cạnh những mặt tác động tích cực, kinh tế thị trường cũng gây ra hàng
loạt những hiện tượng tiêu cực ảnh hưởng không nhỏ đến nhân cách của đội ngũ
cán bộ, đảng vi n. nh hưởng của đại dịch covid-19 tác động trực tiếp tới đời
sống của nhân dân, sự phân hoá giàu nghèo làm sâu sắc thêm những mâu thuẫn
xã hội; dễ nảy sinh những tệ nạn tham nhũng, hối lộ, sự suy thoái về đạo đức, lối
sống trong một số cán bộ có chức, có quyền; tình hình tội phạm, bạo lực chưa
giảm, còn diễn biến phức tạp; kích thích chủ nghĩa thực dụng, chủ nghĩa cá nhân,
lối sống chạy theo đồng tiền bất chấp đạo lý. Đối với những nước mới bước vào 23
kinh tế thị trường như nước ta, sự đụng độ giữa kinh tế thị trường và các giá trị
đạo đức truyền thống của dân tộc trở thành vấn đề nan giải.
Mặt khác, trong quá trình phát triển kinh tế thị trường, các thế lực thù địch
lợi dụng những khó khăn, yếu kém, sự tha hoá của một số cán bộ ta trong cơ chế
mới, tìm mọi cách khoét sâu thêm mâu thuẫn, làm suy yếu Đảng, lôi kéo, mua
chuộc cán bộ, chia rẽ nội bộ. Chúng dùng tất cả các phương tiện truyền thông,
trong đó đặc biệt là Internet xuyên tạc, nói xấu, bôi nhọ Đảng, các lãnh tụ, các
đồng chí lãnh đạo…
Những mặt trái kinh tế thị trường đang từng ngày, từng giờ ảnh hưởng, tác
động đến hoạt động GDCT trong HLDQ và chất lượng GDCT trong HLDQ ở xã
Tứ Quận hiện nay.
2.1.5. Tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đến chất ƣợng
c ng tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận,
huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay
Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư là sự kết hợp của công nghệ trong
các lĩnh vực vật lý, công nghệ số và sinh học, tạo ra những khả năng sản xuất
hoàn toàn mới và có tác động sâu sắc đến đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của
thế giới. Trong kỷ nguyên toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, Cách mạng Công
nghiệp 4.0 đã và đang tác động to lớn đối với mọi quốc gia, trong đó có Việt
Nam. Sự tác động của nó không chỉ ở các lĩnh vực: kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa
học, y tế, giáo dục,… mà còn đến cả lĩnh vực quốc phòng, an ninh, góp phần
tăng th m sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang nhân dân, của quân đội, từ
vũ khí, trang bị đến nhân tố con người; từ khoa học kỹ thuật, nghệ thuật quân sự
đến phương thức chỉ huy, điều hành tác chiến; từ công tác tuyên truyền, giáo dục
đến công tác huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện và tổ chức, biên chế của
lực lượng vũ trang nhân dân nói chung của lực lượng DQTV ở các xã, thị trấn
24
nói riêng … Các yếu tố này luôn tác động, biện chứng với nhau, tạo ra cả những
cơ hội, thuận lợi và khó khăn, thách thức. Điều đó đòi hỏi Đảng, Nhà nước ta
cần nhận thức, kịp thời có những chủ trương, chính sách lượng đón phù hợp để
tăng cường tiềm lực quốc phòng và sức mạnh chiến đấu của Quân đội.
Trước sự tác động của Cách mạng Công nghiệp 4.0 và yêu cầu hiện đại hóa,
nâng cao sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang nhân dân, của lực lượng
DQTV chúng ta cần phải khai thác, phát huy triệt để tác động tích cực, đồng thời
hạn chế tác động tiêu cực mà cuộc cách mạng này mang lại. Theo đó, cần quan
tâm giải quyết một số vấn đề chủ yếu: (1). Phải giữ vững bản chất cách mạng,
mục ti u, phương hướng xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, của lực lượng
DQTV vững mạnh về chính trị trước sự tác động của Cách mạng Công nghiệp
4.0. (2). Làm thế nào để khai thác, tận dụng tốt nhất những thành tựu và điều
kiện thuận lợi mà Cách mạng Công nghiệp 4.0 mang lại cho quá trình tăng
cường sức mạnh chiến đấu của lực lượng vũ trang nhân dân, của lực lượng
DQTV. Vì vậy, tiến hành hoạt động GDCT trong HLDQ và nâng cao chất lượng
GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận hiện nay phải hết sức chú ý đến tác động của
Cách mạng Công nghiệp 4.0.
2.2. Thực trạng chất ƣợng công tác giáo dục chính trị trong huấn
luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang
hiện nay
2.2.1. Những ƣu điểm và nguyên nhân
* Nhữn u điểm
Một là, nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, các tổ chức, các
lực lượng tiến hành GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận ngày càng được nâng lên,
đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ.
25
Trong những năm qua xã Tứ Quận đã nhận thức đúng vị trí, vai trò, tầm
quan trọng của nhiệm vụ HLDQ, đã đánh giá được những thuận lợi, khó khăn
chi phối, tác động đến quá trình huấn luyện. Do vậy, đã kịp thời có nghị quyết
lãnh đạo, phân công, tổ chức thực hiện và tiến hành kiểm tra, giám sát, chỉ đạo
phát huy thuận lợi, khắc phục khó khăn thực hiện đúng kế hoạch huấn luyện đề
ra.
Thường xuyên quán triệt sâu sắc nghị quyết của cấp trên về nhiệm vụ huấn
luyện như: Nghị quyết số 765-NQ/QUTW ngày 20/12/2012 của Quân ủy Trung
ương, Nghị quyết số 280-NQ/ĐU ngày 10/4/2013 của Đảng ủy Quân khu, Nghị
quyết 889-NQ/ĐU ngày 21/6/2013 của Đảng ủy Quân sự tỉnh về “ Nâng cao chất
lượng huấn luyện giai đoạn 2013-2020 và những năm tiếp theo”. Các cấp đã
thường xuyên có nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ huấn luyện. Đồng thời, trong
nghị quyết lãnh đạo hàng năm đã: “Kiểm điểm, đánh giá cụ thể, sâu sắc chỉ ra
những vấn đề bất cập, nguyên nhân và giải pháp khắc phục để nâng cao chất
lượng huấn luyện” [4; tr.2].
Hàng năm, theo kế hoạch huấn luyện của Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, Ban Chỉ
huy quân sự các huyện đều tổ chức tập huấn, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, giáo
vi n đảm nhiệm công tác HLDQ một cách chặt chẽ, theo phân cấp. Nội dung,
chương trình, kết quả huấn luyện của từng đối tượng được đánh giá một cách
khách quan. Vì vậy: “Công tác huấn luyện cho lực lượng DQTV ở địa phương
đã được lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ, chuẩn bị chu đáo theo kế hoạch thống nhất
của cơ quan quân sự cấp tr n. 100% cơ sở DQTV đều được huấn luyện quân sự,
GDCT pháp luật đúng, đủ nội dung chương trình, để nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ” [4; tr.6].
Nhận thức đúng vị trí, vai trò của hoạt động GDCT trong HLDQ nên hoạt
động GDCT trong HLDQ được tiến hành một cách thường xuyên trong các giai
26
đoạn huấn luyện đã mang lại hiệu quả thiết thực, phù hợp với từng nội dung,
hình thức, đối tượng huấn luyện, chất lượng huấn luyện đi vào chiều sâu, có nền
nếp, nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ đối với nhiệm vụ huấn luyện
được nâng lên. Qua khảo sát thực tiễn hoạt động GDCT trong HLDQ cấp xã tỉnh
Tuyên Quang có 70% ý kiến cho rằng hoạt động GDCT có vai trò đặc biệt quan
trọng, 20% ý kiến cho rằng rất quan trọng và 10% cho rằng quan trọng đối với
nhiệm vụ HLDQ, điều đó khẳng định, một trong những ưu điểm nổi bật của hoạt
động GDCT trong HLDQ là: “Hầu hết các tổ chức, lực lượng tiến hành GDCT
trong HLDQ ở xã Tứ Quận nhận thức đúng vị trí, vai trò, tầm quan trọng của
nhiệm vụ HLDQ” [4; tr.6]. Đây là yếu tố quan trọng để thực hiện tốt nhiệm vụ
huấn luyện được giao.
Hai là, nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành GDCT trong HLDQ ở xã
Tứ Quận từng bước được đổi mới, vận dụng sáng tạo, phù hợp với thực tiễn huấn
luyện.
Nội dung, hình thức, phương pháp GDCT trong HLDQ xã Tứ Quậnđã được
kết hợp chặt chẽ với GDCT trong thực hiện các nhiệm vụ khác của địa phương,
có sự vận dụng linh hoạt, sát đối tượng, hiệu quả. Đánh giá về vấn đề này có
68% cán bộ, chiến sĩ DQTV được hỏi cho rằng nội dung, hình thức GDCT phù
hợp, sát đối tượng. Cùng với đó, các nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành
GDCT ở Tứ Quận đã từng bước được đổi mới và vận dụng có hiệu quả trong
từng giai đoạn huấn luyện như: Cấp ủy đảng, chính quyền, lãnh đạo các cấp luôn
quán triệt giáo dục nâng cao ý thức trách nhiệm cho cán bộ, giáo viên, DQTV về
vị trí, vai trò của HLDQ; quán triệt nhiệm vụ huấn luyện, động viên làm tốt công
tác chuẩn bị huấn luyện, giao lưu, tọa đàm, tổ chức lễ ra quân huấn luyện, phong
trào thi đua, hội thao mô hình học cụ, giáo án huấn luyện, cổ động thao trường,
tiến hành công tác chính sách trong huấn luyện, sơ tổng kết huấn luyện…qua đó
27
đã trang bị kiến thức cần thiết, xây dựng thái độ, động cơ đúng đắn, thúc đẩy cán
bộ, giáo viên, DQTV tích cực, chủ động tham gia công tác HLDQ; tự giác rèn
luyện và nâng cao phẩm chất, năng lực, kỹ năng, nghiệp vụ đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ được giao. Do đó, những năm qua chất lượng HLDQ cho cán bộ, chiến
sĩ DQTV ở xã Tứ Quận không ngừng được nâng lên. Báo cáo tổng kết GDCT đã
khẳng định: “Trong quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ huấn luyện đã làm tốt
công tác tư tưởng, thi đua, tuy n truyền cổ động. Đội ngũ cán bộ thường xuyên
đi sâu, đi sát nắm chắc tình hình tư tưởng của cán bộ, chiến sĩ; kịp thời phát hiện
những cá nhân có hoàn cảnh khó khăn, bằng nhiều hình thức, biện pháp giải
quyết kịp thời tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ. Các hoạt động thi đua được duy trì
thành nền nếp, các hoạt động tuyên truyền cổ động tr n thao trường, bãi tập được
duy trì có hiệu quả với hình thức, nội dung phong phú” [5; tr.4].
Ba là, chất lượng, hiệu quả GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận, huyện Yên
Sơn, tỉnh Tuyên Quang.
Trong những năm gần đây, do làm tốt công tác giáo dục, quán triệt và động
viên của cấp ủy, chính quyền các cấp nên ý thức, trách nhiệm của cán bộ, chiến
sĩ DQTV đối với nhiệm vụ huấn luyện không ngừng được nâng l n, điều đó
được thể hiện qua quân số và kết quả HLDQ hàng năm của DQTV cấp xã trong
tỉnh.
Quá trình HLDQ đã được thực hiện tương đối đầy đủ các nội dung giáo dục
về chính trị - pháp luật, huấn luyện quân sự và các kiến thức mới cho các đối
tượng theo quy định, cụ thể:
Về công tác giáo dục chính trị luôn được quan tâm và được xác định trong
nghị quyết các cấp, đó là: “Hàng năm thực hiện kế hoạch giáo dục Chính trị cho
lực lượng DQTV theo đúng quy định và sát với thực tế của địa phương; đồng
thời, thường xuy n đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục bám sát
28
yêu cầu nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị. Trong tổ chức huấn luyện phân công cán
bộ, theo dõi kiểm tra đánh giá thực chất kết quả đạt được và báo cáo theo quy
định” [5; tr.4]. Do vậy, thông qua công tác giáo dục chính trị hàng năm trình độ,
nhận thức của DQTV không ngừng được nâng lên, kết quả kiểm tra nhận thức
chính trị năm sau cao hơn năm trước [Phụ lục 6], từng cán bộ, chiến sĩ DQTV đã
nắm chắc đường lối, quan điểm của Đảng; tình hình, nhiệm vụ của địa phương;
mục đích, y u cầu, nhiệm vụ đối với nhiệm vụ HLDQ. Kết quả kiểm tra nhận
thức chính trị hàng năm 100% đạt yêu cầu, trong đó có từ 76,2 - 78,5% đạt khá,
giỏi [3; tr.8], cao hơn là thị trấn Vĩnh Lộc, Y n Sơn, Lăng Can luôn đạt tỷ lệ trên
79% khá, giỏi. Bên cạnh đó, công tác giáo dục pháp luật cho DQTV luôn được
quan tâm, vì vậy thông qua các nội dung học tập pháp luật, từng DQTV đã nắm
chắc hơn về hiến pháp, pháp luật của Nhà nước và quy định của địa phương,
không có cán bộ, chiến sĩ DQTV vi phạm pháp luật của Nhà nước và quy định
của địa phương.
Đối với công tác huấn luyện quân sự thực hiện đúng, đủ, đúng phương
châm, nguyên tắc huấn luyện, do vậy sau mỗi khoa, mục huấn luyện chiến sĩ
DQTV đã nắm chắc chắc được nội dung huấn luyện, qua kiểm tra kết thúc các
nội dung huấn luyện hàng năm về điều lệnh đội ngũ, bắn súng, chiến thuật, hội
thao, hội thi... kết quả đều đạt từ khá trở l n, năm sau thường cao hơn năm trước
(Năm 2017 tỷ lệ khá, giỏi là 72% thì đến năm 2021 là 75,50%) và luôn vượt chỉ
ti u đề ra (chỉ ti u xác định là 65% khá, giỏi), trong đó cao hơn là phường Minh
Xuân, An Tường thành phố Tuyên Quang; trong hội thao, hội thi do Quân khu 2
tổ chức đối với lực lượng DQTV thì DQTV cấp xã, thị trấn của tỉnh Tuyên
Quang luôn đạt thứ hạng cao; công tác đảm bảo an toàn trong huấn luyện luôn
được coi trọng, do vậy trong quá trình huấn luyện, hội thao, hội thi DQTV cấp
xã luôn an toàn tuyệt đối. Ngoài ra, GDCT đã tham gia có hiệu quả vào việc
huấn luyện, cập nhật những nội dung mới. Điều đó, khẳng định hoạt động GDCT 29
có vai trò hết sức quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng HLDQ cấp xã, thị
trấn của tỉnh Tuyên Quang.
Việc bảo đảm cơ sở vật chất, phương tiện GDCT trong huấn luyện thường
xuy n được quan tâm. Hằng năm, căn cứ vào nhiệm vụ và nội dung HLDQ cấp
xã của từng đối tượng đã đảm bảo đầy đủ giáo án, bài giảng, tài liệu, mô hình
học cụ huấn luyện cũng như vật tư, phương tiện tiến hành GDCT trong huấn
luyện. Tổ chức lễ ra quân huấn luyện, phát động phong trào thi đua kết hợp với
mô hình học cụ huấn luyện, từ đó chất lượng huấn luyện không ngừng được
nâng lên.
* Nguyên nhân của nhữn u điểm
Thứ nh t, những thành tựu của công cuộc đổi mới đất nước và sự phát triển
toàn diện của địa phương, là điều kiện thuận lợi để nâng cao chất lượng GDCT
trong HLDQ ở xã Tứ Quận.
Qua hơn 35 năm đổi mới đất nước đã thu được những thành quả to lớn, tác
động đến đời sống nhân dân cả nước, trong đó có tỉnh Tuyên Quang. Là một tỉnh
nằm ở trung du và miền núi Bắc Bộ, thuộc vùng trọng điểm kinh tế phía Bắc,
những năm qua Đảng bộ, quân, dân tỉnh Tuyên Quang đã phát huy lợi thế, khắc
phục khó khăn; cấp ủy, chính quyền đã tập trung lãnh đạo và chủ động triển khai
thực hiện các chủ trương phát triển kinh tế, kịp thời ứng phó với các tình huống
phức tạp, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định, quốc phòng, an ninh
được giữ vững, đời sống của nhân dân và hậu phương cán bộ, chiến sĩ DQTV
cấp xã tỉnh Tuyên Quang được nâng l n, đây là điều kiện thuận lợi để địa
phương: “Quan tâm, đầu tư kinh phí mua sắm vật chất, làm mô hình học cụ, thao
trường, bãi tập phục vụ cho công tác huấn luyện, do đó chất lượng huấn luyện
những năm gần đây được nâng lên rõ rệt” [33; tr.14 ]. Bên cạnh đó, nhờ những
chính sách của Đảng, Nhà nước và địa phương đã triển khai nhiều chủ trương,
30
chính sách đúng đắn và đã thu được những thành tựu quan trọng về nâng cao dân
trí, đào tạo nhân lực do đó trình độ dân trí cả nước nói trung, trong đó có cán bộ,
chiến sĩ DQTV cấp xã tỉnh Tuyên Quang được nâng l n, đây là yếu tố quan
trọng để nâng cao chất lượng HLDQ.
Thứ hai, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đúng đắn, sâu sát, kịp thời của đảng
ủy, cơ quan cấp trên, của Đảng ủy, chính quyền ở các xã, thị trấn đối với nhiệm
vụ HLDQ.
Đảng ủy, cơ quan cấp tr n, mà thường xuyên và trực tiếp là của Đảng ủy,
cơ quan quân sự cấp huyện là tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo về nghiệp vụ và GDCT
trong HLDQ ở các xã, thị trấn.
Khi Đảng ủy cơ quan quân sự huyện nêu cao tinh thần, trách nhiệm, xác
định nhiệm vụ huấn luyện lực lượng vũ trang nói chung, HLDQ nói ri ng là một
nội dung quan trọng để nâng cao chất lượng, khả năng sẵn sàng chiến đấu của
lực lượng vũ trang địa phương, vì vậy đã quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm
túc kế hoạch, ra nghị quyết lãnh đạo và phân công cá nhân phụ trách, phát động
phong trào thi đua kịp thời cổ vũ, động viên trong huấn luyện.
Bên cạnh đó cơ quan quân sự huyện thường xuy n theo dõi hướng dẫn, chỉ
đạo việc tiến hành HLDQ nói chung và tiến hành GDCT trong HLDQ cấp xã nói
riêng. Mặt khác, theo kế hoạch hàng năm, cơ quan quân sự huyện tổ chức tập
huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, giáo vi n đảm nhiệm HLDQ. Do vậy, chất
lượng HLDQ xã Tứ Quận không ngừng được nâng lên.
Ở các xã, thị trấn tỉnh , Đảng ủy, chính quyền thường xuyên có sự lãnh đạo,
chỉ đạo đối với chi bộ DQTV, đề ra những chủ trương, biện pháp nâng cao chất
lượng HLDQ. Đặc biệt, Đảng ủy, chính quyền các xã, thị trấn đã tạo điều kiện về
cơ sở vật chất, thao trường bãi tập, nhân lực, vật lực cho nhiệm vụ HLDQ và
31
hoạt động GDCT, đây là nhân tố trực tiếp quyết định đến chất lượng HLDQ nói
chung và chất lượng GDCT trong HLDQ các xã, trị trấn nói riêng.
Thứ ba, sự quan tâm, phối hợp của các cơ quan, ban, ngành địa phương đối
với nâng cao chất lượng GDCT trong HLDQ xã, thị trấn ở tỉnh Tuyên Quang.
Đối với các xã, thị trấn tỉnh Tuyên Quang cùng với vai trò của cấp ủy đảng,
chính quyền thì các cơ quan, ban, ngành là lực lượng cũng có vai trò quan trọng
của hoạt động GDCT trong HLDQ. Nhận thức rõ vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng
và yêu cầu của hoạt động GDCT trong HLDQ cấp xã, nên những năm gần đây
căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể địa phương
đã quán triệt sâu sắc nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch, nhiệm vụ GDCT trong HLDQ
của tr n và địa phương mình, chủ động phối hợp với cơ quan quân sự xã trong
nắm tình hình, tuyên truyền, vận động, triển khai thực hiện nhiệm vụ; thường
xuyên quan tâm, tạo điều kiện về vật chất, tinh thần để động viên DQTV cấp xã
hoàn thành nhiệm vụ huấn luyện. Qua khảo sát có 55% ý kiến cho rằng chính
quyền và các ban, ngành, đoàn thể địa phương đã quan tâm, thường xuyên kiểm
tra, theo dõi việc tiến hành GDCT trong HLDQ, đây là yếu tố quan trọng để
nâng cao chất lượng GDCT trong HLDQ và chất lượng HLDQ của địa phương.
2.2.2. Những hạn chế và nguyên nhân.
* Những hạn chế, khuyết điểm
Thứ nh t, nhận thức, trách nhiệm, năng lực tiến hành GDCT trong HLDQ
của một số ít cấp ủy, chính quyền, cơ quan quân sự xã chưa cao
Quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện một số cấp ủy, chính
quyền, ban, ngành, đoàn thể địa phương nhận thức, trách nhiệm và năng lực tiến
hành GDCT trong HLDQ còn chưa đầy đủ, do đó hoạt động GDCT trong HLDQ
tiến hành chưa được thường xuyên và hiệu quả, chưa huy động được đầy đủ
32
chiến sĩ DQTV tham gia huấn luyện, chưa xây dựng được động cơ, trách nhiệm
đúng đắn đối với cán bộ, chiến sĩ DQTV trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện.
Qua khảo sát có 31% cho rằng mức độ tiến hành GDCT trong HLDQ không
thường xuyên và 4% cho rằng tiến hành mang tính hình thức và trong báo cáo
tổng kết GDCT trong huấn luyện đã chỉ ra: “Nhận thức về nhiệm vụ HLDQ của
một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa sâu n n việc nắm, quản lý, huy
động bảo đảm quân số DQTV tham gia huấn luyện khó khăn; việc xây dựng
động cơ, thái độ trách nhiệm trong huấn luyện chưa chủ động, chưa sát đối
tượng” [4; tr.14]. Bên cạnh đó, sự phối hợp của các cơ quan, ban ngành địa
phương có lúc còn chưa chặt chẽ, thống nhất, còn có quan điểm nhận thức chưa
đầy đủ, cho rằng việc nâng cao chất lượng HLDQ đó chỉ là trách nhiệm của Ban
Chỉ huy quân sự xã, thị trấn.
Tính tích cực, chủ động của một bộ phận giáo viên, cán bộ trong tham gia
tiến hành hoạt động GDCT trong HLDQ còn hạn chế. Trình độ và năng lực tiến
hành GDCT của một số ít chủ thể chưa ngang tầm nhiệm vụ HLDQ; chưa nhận
thức đầy đủ vị trí, vai trò của hoạt động GDCT trong HLDQ; nhận thức của một
bộ phận cán bộ, chiến sĩ DQTV về nghĩa vụ, trách nhiệm còn chưa đầy đủ, còn
có ý kiến cho rằng ngày công được hưởng trong quá trình tham gia huấn luyện
quá thấp so với mặt bằng chung của xã hội, do đó tham gia huấn luyện còn thiếu
vắng, chưa tích cực; đặc biệt, qua khảo sát có 15% ý kiến cho rằng không muốn
tham gia lực lượng DQTV, đây là nguy n nhân ảnh hưởng không nhỏ đến kết
quả HLDQ xã Tứ Quận.
Thứ hai, nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành GDCT trong HLDQ có
thời điểm chưa phong phú, phù hợp, chất lượng hiệu quả chưa cao và thiếu đồng
bộ.
33
Xây dựng kế hoạch GDCT trong HLDQ chưa cụ thể, tỉ mỉ; xác định nội
dung tiến hành GDCT trong HLDQ chưa phong phú, hiệu quả chưa cao; tiến
hành công tác giáo dục chính trị tư tưởng có thời điểm, có nơi còn thiếu sâu sát,
cụ thể, tỉ mỉ đối với từng nội dung, hình thức, đối tượng cụ thể, chưa bám sát
hoạt động huấn luyện của DQTV, chưa làm cho mọi cán bộ, chiến sĩ DQTV ý
thức rõ được nhiệm vụ của bản thân trong việc thực hiện thắng lợi mục tiêu,
nhiệm vụ huấn luyện; còn có biểu hiện thiếu cố gắng, chưa tích cực trong học
tập, công tác chuẩn bị huấn luyện thì qua loa, đại khái, ngại khó, ngại khổ; trong
huấn luyện chưa nắm được mục đích, y u cầu, nội dung, phương châm huấn
luyện. Biện pháp tiến hành công tác tư tưởng còn thiếu sắc bén, chưa gắn công
tác tư tưởng với công tác tổ chức, công tác chính sách và các mặt công tác khác;
chưa động viên, khích lệ cán bộ, chiến sĩ DQTV trong công tác chuẩn bị và tham
gia huấn luyện, chưa chủ động sáng tạo, linh hoạt các hình thức tuyên truyền,
giáo dục, khích lệ, động viên cán bộ, chiến sĩ DQTV trong huấn luyện. Việc tổ
chức tiến hành các nội dung hoạt động GDCT trong HLDQ có xã tiến hành chưa
thường xuyên và chặt chẽ, chưa bám sát từng đối tượng huấn luyện. Mặt khác,
công tác kiểm tra việc tổ chức tiến hành các hoạt động GDCT trong huấn luyện
còn chưa sâu sát, cụ thể nên thiếu cơ sở để tiến hành biểu dương, khen thưởng và
phê bình, nhắc nhở đối với hoạt động này. Công tác chính sách trong huấn luyện
có nội dung, hình thức có xã tiến hành chưa cụ thể, tỉ mỉ với từng đối tượng cụ
thể, nhất là những đồng chí có hoàn cảnh khó khăn.
Qua khảo sát có 45% ý kiến cho rằng nội dung, hình thức tiến hành GDCT
trong HLDQ chưa phong phú, phù hợp, ít lôi cuốn. Trong báo cáo rút kinh
nghiệm hoạt động GDCT cũng đã chỉ ra: “Việc tiến hành GDCT tr n thao trường
chất lượng hiệu quả chưa cao, hình thức hoạt động còn đơn điệu, chưa thực sự
thu hút người học, chưa tạo được động lực góp phần nâng cao kết quả huấn
luyện” [5; tr.8].
34
Thứ ba, kết quả HLDQ nói chung và hoạt động GDCT nói riêng có mặt
chưa đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới
Mặc dù chất lượng hoạt động GDCT trong HLDQ hằng năm đã được nâng
lên, tuy nhiên so với yêu cầu, nhiệm vụ HLDQ hiện nay thì còn có những hạn
chế nhất định như: vẫn còn có một bộ phận cán bộ, chiến sĩ DQTV có biểu hiện
tư tưởng ngại học tập vươn l n, quân số, thời gian huấn luyện có nội dung chưa
bảo đảm; kết quả kiểm tra nhận thức chính trị và huấn luyện quân sự so với các
đối tượng khác trong lực lượng vũ trang tỉnh còn thấp, mặt khác, trong cùng một
nội dung huấn luyện nhưng kết quả của các xã, thị trấn không giống nhau (có xã
cao, nhưng ngược lại có xã thấp), điều đó chứng tỏ rằng khả năng, hiệu quả tiến
hành GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn khác nhau, trong báo cáo tổng kết
công tác huấn đã chỉ ra: “Công tác quản lý kế hoạch huấn luyện chưa chặt chẽ,
huấn luyện có nội dung chưa bảo đảm thời gian, nội dung, quân số; công tác
kiểm tra, hội thao đánh giá kết quả huấn luyện có đơn vị tổ chức chưa chặt chẽ,
chưa tìm ra nguy n nhân mạnh, yếu để kịp thời rút kinh nghiệm cho các năm
sau” [4; tr.14].
Bên cạnh đó, kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện tiến hành GDCT chưa
đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ huấn luyện. Trong những năm qua, mặc dù
được sự quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền các
cấp n n kinh phí, cơ sở vật chất phương tiện tiến hành GDCT phục vụ cho nhiệm
vụ HLDQ đã được nâng l n, tuy nhi n, để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ HLDQ
hiện nay thì kinh phí, cơ sở vật chất, phương tiện GDCT phục vụ cho nhiệm vụ
huấn luyện, nhất là đối với các huyện thuần nông, miền núi vẫn chưa đảm bảo,
ảnh hưởng không nhỏ đến kết quả HLDQ.
* Nguyên nhân của hạn chế, khuyết điểm
35
Thứ nh t, từ thực tiễn nghề nghiệp, cuộc sống của DQTV, mặt trái nền kinh
tế thị trường, sự chống phá của các thế lực thù địch ảnh hưởng trực tiếp đến chất
lượng GDCT trong nhiệm vụ HLDQ ở các xã, thị trấn
Đây là nguy n nhân tác động không nhỏ đến việc xác định động cơ, trách
nhiệm đối với nhiệm vụ HLDQ cấp xã tỉnh Tuyên Quang hiện nay. Bởi vì, công
dân trong độ tuổi DQTV là trụ cột gia đình, thường xuy n đi làm ăn xa ảnh
hưởng đến việc đăng ký, quản lý, xây dựng và tổ chức huấn luyện. Mặt khác, chế
độ bảo đảm cho lực lượng DQTV khi huy động tham gia huấn luyện còn thấp so
với mặt bằng ngày công lao động ở địa phương (120.000đồng/ngày công), trong
khi đó tỉnh Tuyên Quang là vùng kinh tế năng động, đời sống nhân dân phát
triển, giá cả thị trường đắt đỏ, nhất là đối với các phường thuộc thành phố, thị
xã…do đó khó khăn cho việc huy động DQTV tham gia huấn luyện.
Bên cạnh đó, các thế lực thù địch lợi dụng các địa bàn phức tạp và có trình
độ dân trí thấp, tiến hành chống phá cơ sở, hạ thấp vai trò của DQTV nói chung
và nhiệm vụ huấn luyện nói riêng, chia rẽ mối quan hệ tốt đẹp giữa lực lượng
DQTV với các tổ chức khác ở địa phương... đây là yếu tố ảnh hưởng đến tư
tưởng, ý chí, quyết tâm của cán bộ, chiến sĩ trong huấn luyện. Qua khảo sát thực
tế có 90% cho rằng sự tác động từ mặt trái nền kinh tế thị trường và sự chống
phá quyết liệt của kẻ thù đây là một nguyên nhân dẫn đến hạn chế khi tiến hành
GDCT trong HLDQ xã Tứ Quận.
Thứ hai, trình độ năng lực của một số chủ thể và lực lượng tiến hành GDCT
trong HLDQ xã Tứ Quận còn có những hạn chế nhất định.
Thực tiễn cho thấy một số cấp ủy, chi bộ và Chính trị viên, chỉ huy trưởng,
đội ngũ cán bộ DQTV ở các xã, thị trấn năng lực tiến hành GDCT trong HLDQ
còn hạn chế nhất định, nhất là năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện
công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho cán bộ,
36
chiến sĩ DQTV trong thực hiện nhiệm vụ HLDQ. Đây chính là nguy n nhân dẫn
đến việc chưa phát huy được tính tích cực, chủ động của cán bộ, chiến sĩ DQTV
trong thực hiện nhiệm vụ; làm ảnh hưởng đến chất lượng HLDQ nói chung và
chất lượng hoạt động GDCT trong HLDQ nói riêng. Trong báo cáo tổng kết
công tác huấn luyện đã chỉ ra, đó là: “Công tác tuy n truyền, giáo dục pháp luật
về DQTV ở đơn vị, cơ sở chưa thực sự phong phú; nhận thức, trách nhiệm của
một số cấp ủy đảng, chính quyền cấp xã đối với công tác DQTV còn lơ là, xem
nhẹ, dẫn đến hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo và quan tâm đầu tư ở mức thấp”[2; tr.9].
Mặt khác, khi tiến hành GDCT trong HLDQ có chủ thể, lực lượng chưa sự nhạy
bén, linh hoạt, sáng tạo do năng lực cụ thể hóa, kỹ năng, tay nghề GDCT có mặt
hạn chế.
Thứ ba, sự phối hợp của các tổ chức, các lực lượng đối với hoạt động
GDCT trong HLDQ chưa chặt chẽ, thiếu đồng bộ.
Mặc dù hiện nay nhiệm vụ HLDQ nói chung, hoạt động GDCT trong
HLDQ nói ri ng được xác định có vị trí, vai trò rất quan trọng cần sự phối hợp,
hiệp đồng giữa các tổ chức, các lực lượng. Vì vậy, để nâng cao chất lượng hoạt
động GDCT trong HLDQ đòi hỏi rất cao trách nhiệm, sự phối hợp, hiệp đồng
của các tổ chức, lực lượng ở địa phương. Tuy nhi n, hiện nay có xã, thị trấn công
tác phối hợp giữa các tổ chức, lực lượng còn chưa chặt chẽ, thường xuyên và
hiệu quả hạn chế. Đặc biệt, vẫn còn có ý nghĩ cho là nhiệm vụ HLDQ, hoạt động
GDCT trong HLDQ ở các xã, thị trấn chỉ là của cơ quan quân sự xã, còn các tổ
chức, lực lượng khác không có trách nhiệm. Điều này, cũng ảnh hưởng không
nhỏ đến hiệu quả tiến hành GDCT trong HLDQ và kết quả HLDQ của địa
phương.
Thứ t , những khó khăn thiếu thốn về cơ sở vật chất huấn luyện, vật tư
phương tiện GDCT trong HLDQ.
37
Đây là nguy n nhân trực tiếp làm hạn chế đến hiệu lực công tác tư tưởng,
công tác tổ chức trong HLDQ. Thực tiễn HLDQ xã Tứ Quận những năm qua cho
thấy, mặc dù đã được sự quan tâm của trên về cơ sở vật chất huấn luyện, tuy
nhiên hiện nay vật tư GDCT còn thiếu đồng bộ, chất lượng còn hạn chế, đây là
nguyên nhân trực tiếp ảnh hưởng đến chất lượng HLDQ nói chung và hoạt động
GDCT trong HLDQ nói ri ng, điều này đã được trình bầy trong báo cáo tổng kết
công tác huấn luyện đó là: “Đầu tư kinh phí cho huấn luyện còn hạn chế, chế độ
chính sách bảo đảm cho huấn luyện đối với lực lượng DQTV còn thấp. thao
trường, bãi tập còn thiếu” [4; tr.15].
2.3. Một số vấn đề đặt r về chất ƣợng c ng tác giáo dục chính trị
trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên
Quang hiện nay
Một là, coi trọng phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, tổ chức đảng
các cấp trong nhiệm vụ HLDQ.
Đây là vấn đề quan trọng hàng đầu quyết định chất lượng GDCT trong
nhiệm vụ HLDQ. Do đó, các cấp uỷ, tổ chức đảng cần tập trung lãnh đạo phát
huy sức mạnh tổng hợp các tổ chức, các lực lượng tiến hành GDCT trong HLDQ
ở các xã, thị trấn cho cán bộ, chiến sĩ, coi đó là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục.
Lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện nghi m túc đường lối, chủ trương của
Đảng, chính sách, pháp luật Nhà nước về nhiệm vụ công tác QS, QPĐP, nhất là
Nghị quyết trung ương 8 (Khóa XI), về “Chiến l c bảo vệ Tổ quốc trong tình
hình mới”, Luật DQTV và các thông tư, hướng dẫn li n quan, đặc biệt cấp ủy chi
bộ DQTV cần quán triệt sâu sắc nghị quyết của cấp trên về nhiệm vụ HLDQ,
tình hình điều kiện thực tế của xã mình, bám sát quá trình HLDQ để đề ra các
chủ trương, biện pháp lãnh đạo sát, đúng nhằm nâng cao kết quả HLDQ. Lãnh
đạo, chỉ đạo nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các tổ chức, lực lượng ở địa
38
phương, nhằm tạo sự đồng thuận cao về vị trí, vai trò, chức năng, tầm quan trọng
của nhiệm vụ HLDQ.
Hai là, thường xuyên bồi dưỡng trình độ năng lực cho chủ thể và các lực
lượng tiến hành GDCT trong HLDQ.
Chủ thể và các lực lượng tiến hành GDCT có vị trí, vai trò rất quan trọng
trong HLDQ, trình độ năng lực của họ có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng, hiệu
quả tiến hành GDCT trong HLDQ. Do đó, các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính
quyền, đoàn thể… cần phải thường xuyên bồi dưỡng cho lực lượng này về nội
dung, hình thức, biện pháp tiến hành GDCT trong HLDQ, để họ có đủ khả năng
tiến hành tốt các hoạt động GDCT trong các giai đoạn, các khâu, các bước của
quá trình huấn luyện, góp phần nâng cao chất lượng HLDQ ở các xã, thị trấn.
Ba là, không ngừng đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp GDCT trong
huấn luyện.
Quá trình HLDQ là hoạt động diễn ra liên tục, gồm nhiều giai đoạn, nhiều
khâu, nhiều bước với nhiều nội dung, hình thức, đối tượng khác nhau. Vì vậy,
đối tượng và phạm vi tác động của GDCT trong HLDQ rất rộng và mang đặc
điểm khác nhau. Mặt khác, do yêu cầu, nhiệm vụ, tính chất GDCT trong HLDQ
ngày càng cao, phức tạp, do đó, hoạt động GDCT trong HLDQ phải luôn tích
cực, chủ động đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tiến hành cho phù hợp,
tránh đường mòn, lối cũ, hiệu quả không cao.
Bốn là, phát huy vai trò các tổ chức, các lực lượng trong nâng cao chất
lượng GDCT trong HLDQ
Phát huy vai trò các tổ chức, các lực lượng là biện pháp quan trọng để nâng
cao chất lượng GDCT trong HLDQ. Vì vậy, trước hết cần có sự phối hợp chặt
chẽ giữa các tổ chức, lực lượng địa phương trong việc động viên, khích lệ phong
39
trào huấn luyện, kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có
thành tích tốt. Ngoài ra, phải thường xuyên tổ chức giao lưu văn hóa văn nghệ,
thể dục thể thao và duy trì kỷ luật huấn luyện, bảo đảm tốt nơi ăn, nghỉ tập trung,
chế độ chính sách, vũ khí trang bị, chăm sóc sức khỏe và giải quyết kịp thời
những khó khăn, vướng mắc trong lực lượng DQTV khi tham gia huấn luyện.
Năm là, tăng cường cơ sở vật chất, kinh phí phục vụ cho hoạt động GDCT
trong quá trình HLDQ
Hoạt động GDCT trong HLDQ luôn luôn gắn chặt với những yếu tốt bảo
đảm nhất định. Cơ sở vật chất, kinh phí bảo đảm cho hoạt động GDCT trong
HLDQ có vai trò rất quan trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu lực, hiệu quả
hoạt động GDCT trong HLDQ. Do đó, ngoài mức ngân sách của trên cấp hàng
năm theo quy định, các xã cần quan tâm đúng mức tới việc đầu tư kinh phí, cơ sở
vật chất tiến hành hoạt động GDCT trong HLDQ.
Sáu là, coi trọng công tác kiểm tra, sơ, tổng kết rút kinh nghiệm trong quá
trình HLDQ
Công tác kiểm tra, sơ, tổng kết rút kinh nghiệm là khâu quan trọng trong
quy trình HLDQ, là cơ sở để đánh giá đúng ưu, khuyết điểm, chỉ rõ nguyên
nhân, đặc biệt là nguyên nhân khuyết điểm để tìm cách khắc phục. Thực hiện tốt
công tác kiểm tra, sơ, tổng kết rút kinh nghiệm trong quá trình HLDQ nhằm tìm
ra những tập thể, cá nhân tiêu biểu trong huấn luyện và chấp hành kỷ luật. Kịp
thời phát hiện những nhân tố mới, những cách làm hay, sáng tạo trong chuẩn bị
và thực hành huấn luyện, đồng thời phê bình, nhắc nhở, chấn chỉnh các biểu hiện
tiêu cực, những nhận thức lệch lạc, ngại khó, ngại khổ, thiếu trách nhiệm, vi
phạm kỷ luật và các quy định an toàn trong huấn luyện.
Tuy nhiên, GDCT trong HLDQ vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm nhất
định. Để nâng cao chất lượng GDCT trong HLDQ xã Tứ Quận cần phải đánh giá 40
đúng những tác động ảnh hưởng, vận dụng những kinh nghiệm trong tiến hành
các hoạt động GDCT, làm cơ sở để xác định phương hướng và những giải pháp
nâng cao chất lượng GDCT đáp ứng yêu cầu HLDQ cho cán bộ, chiến sĩ DQTV
xã Tứ Quận trong thời gian tới.
Tiểu kết chƣơng 2
Từ những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng công tác giáo dục chính trị
trong huấn luyện DQTV ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n Quang đã
phân tích được những ưu điểm và hạn chế và những nguy n nhân để rút ra được
những vấn đề cần phải đặt ra về chất lượng công tác giáo dục chính trị trong
huấn luyện DQTV xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang hiện nay.
41
Chƣơng 3. PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PH P N NG CAO CHẤT
LƢỢNG C NG T C GI O DỤC CHÍNH TRỊ TRONG HUẤN LUYỆN
DÂN QUÂN TỰ VỆ Ở XÃ TỨ QUẬN, HUYỆN YÊN SƠN, TỈNH TUYÊN
QUANG TRONG THỜI GIAN TỚI
3.1. Phƣơng hƣớng nâng c chất ƣợng công tác giáo dục chính trị
trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n
Qu ng tr ng thời gi n tới
3.1.1. Không ngừng nâng c năng ực ãnh đạo, sức chiến đấu của cấp
ủy, tổ chức đảng, phát huy vai trò quản lý của chính quyền cấp xã, thƣờng
xuy n đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp tiến h nh c ng tác giáo dục
chính trị trong quá trình huấn luyện dân quân tự vệ
Đây là nội dung quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến việc nâng cao chất
lượng GDCT trong HLDQ. Bởi vì, cấp ủy, tổ chức đảng là hạt nhân lãnh đạo
nhiệm vụ huấn luyện; trực tiếp lãnh đạo, vận động, tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ
DQTV thực hiện thắng lợi mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách,
pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ công tác QS, QPĐP. Cấp ủy, tổ chức đảng là
chủ thể lãnh đạo GDCT trong nhiệm vụ HLDQ, do đó, để thực hiện tốt vấn đề
này phải không ngừng chăm lo, kiện toàn, bồi dưỡng nâng cao năng lực lãnh đạo
toàn diện, bảo đảm cấp ủy, tổ chức đảng có đủ năng lực, trí tuệ, phát huy được
sức mạnh, vai trò lãnh đạo của chi bộ trong mọi tình huống. Xây dựng đội ngũ
cán bộ, đảng viên có bản lĩnh chính trị ki n định, vững vàng, phẩm chất đạo đức
tốt, có trình độ kiến thức và năng lực tiến hành GDCT. Mỗi cán bộ, đảng viên
phải thật sự tiền phong gương mẫu, lời nói đi đôi với việc làm trong lãnh đạo,
chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện nhiệm vụ HLDQ.
Nội dung GDCT trong HLDQ phải thực sự thiết thực, nhạy bén, đề cao tinh
thần trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ DQTV trong huấn luyện để cán bộ, chiến sĩ
42
DQTV tích cực, nỗ lực trong huấn luyện, rèn luyện, nâng cao bản lĩnh, sức chịu
đựng bền bỉ, xử lý linh hoạt, sáng tạo các tình huống trong huấn luyện và chiến
đấu (nếu có chiến tranh xảy ra).
Các hình thức hoạt động GDCT phải thiết thực, phong phú, phù hợp với
điều kiện của địa phương, luôn đi sâu, đi sát vào từng nội dung huấn luyện để
giáo dục, quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ DQTV thực hiện đúng đắn chủ trương,
đường lối của Đảng, pháp luật Nhà nước, quy định của địa phương. Mỗi hình
thức phải thực sự phù hợp với đối tượng huấn luyện, đáp ứng những nội dung
GDCT trong HLDQ.
3.1.2. Lu n đề cao, phát huy vai trò củ đội ngũ cán bộ dân quân tự vệ
trực tiếp huấn luyện tiến hành công tác giáo dục chính trị
Đội ngũ cán bộ, chiến sĩ DQTV vừa là chủ thể, vừa là đối tượng tiến hành
GDCT trong HLDQ, có vai trò rất quan trọng góp phần nâng cao chất lượng
GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận. Vì vậy, để hoàn thành tốt nhiệm vụ HLDQ
vấn đề đặc biệt quan trọng là phải giáo dục cho mọi cán bộ, chiến sĩ DQTV n u
cao tinh thần, trách nhiệm, tích cực chủ động khắc phục mọi khó khăn, gian khổ
tham gia huấn luyện đầy đủ nội dung, bảo đảm về quân số và thời gian huấn
luyện… do đó, GDCT phải phối hợp với các mặt công tác khác của địa phương
trong chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của cán bộ, chiến sĩ DQTV, giáo dục,
nâng cao tinh thần, trách nhiệm của bộ phận đảm nhiệm công tác chính sách đối
với nhiệm vụ HLDQ. Có như vậy, mới tạo ra động lực thúc đẩy cán bộ, chiến sĩ
DQTV nêu cao tính tích cực, chủ động, tự giác, sáng tạo trong thực hiện nhiệm
vụ huấn luyện.
43
3.1.3. Nâng cao chất ƣợng c ng tác giáo dục chính trị trong huấn luyện
dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Qu ng tr ng thời
gi n tới phải gắn với xây dựng cơ sở chính trị đị phƣơng vững mạnh, xây
dựng cơ sở phòng thủ dân sự
Xây dựng địa phương vững mạnh là nhiệm vụ thường xuyên của các tổ
chức chính trị ở địa phương; là một bộ phận cấu thành lực lượng vũ trang nhân
dân ở địa phương, đặt dưới sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền và cơ quan quân
sự các cấp; là lực lượng vũ trang không thoát ly khỏi sản xuất, ở ngay trong dân,
nắm chắc phong tục tập quán và đời sống của nhân dân. Do vậy, nâng cao chất
lượng GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận phải tích cực tham gia có hiệu quả các
hoạt động phát triển kinh tế, tích cực tuyên truyền và vận động nhân dân chấp
hành mọi đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước, quy
định của địa phương, góp phần ổn định chính trị, đấu tranh làm thất bại mọi âm
mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch, xứng đáng là lực lượng bảo vệ Đảng,
chính quyền và nhân dân. Đồng thời, bảo đảm cho phòng thủ cơ sở có sức mạnh
tổng hợp ngày càng cao, có đủ khả năng độc lập xử lý các tình huống phức tạp
về Quốc phòng, an ninh trong điều kiện thời bình và có đủ sức mạnh cần thiết để
bảo vệ địa phương trong chiến tranh (nếu có xảy ra) với phương châm “Tỉnh giữ
tỉnh, huyện giữ huyện, xã giữ xã”.
3.1.4. Tiến h nh c ng tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân
tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n Qu ng tr ng thời gi n tới
luôn bám sát nhiệm vụ chính trị củ đị phƣơng v đối tƣợng dân quân tự vệ
Ở xã Tứ Quận nhiệm vụ chính trị cần tập trung là xây dựng cơ sở vững
mạnh, giữ gìn ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, củng cố Quốc phòng, an
ninh, tham gia các chương trình phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, nâng cao
đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân trong tỉnh. Do đó, việc nâng cao chất
44
lượng HLDQ, chất lượng GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận phải bám sát và
thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các mục tiêu, kế hoạch nhiệm vụ chính trị đề ra
đó là giữ gìn ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, củng cố Quốc phòng, an
ninh…. B n cạnh đó, việc nâng cao chất lượng GDCT trong HLDQ xãTứ quận
phải bám sát vào từng đối tượng DQTV, từng nội dung, hình thức huấn luyện để
xác định nội dung, hình thức, biện pháp nâng cao cho phù hợp.
3.2. Giải pháp nâng c chất ƣợng c ng tác giáo dục chính trị trong
trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n
Qu ng tr ng thời gi n tới
3.2.1. Tạ sự chuyển biến về nhận thức, trách nhiệ củ các tổ chức,
các ực ƣợng đối với nâng c chất ƣợng c ng tác giáo dục chính trị trong
huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuy n
Qu ng tr ng thời gi n tới
Chất lượng GDCT trong HLDQ ở Tứ Quận là tiền đề thực hiện tốt các giải
pháp khác. Trong báo cáo tổng kết GDCT đã chỉ ra đó là: “Phải thường xuyên tổ
chức quán triệt làm chuyển biến nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền,
các tổ chức, lực lượng ở địa phương thống nhất cao về ý chí và hành động trong
thực hiện nhiệm vụ huấn luyện” [3; tr.8].
Theo quan điểm của chủ nghĩa Mác-Lênin, hoạt động của con người dù ở
lĩnh vực nào, làm việc gì cũng đều bắt đầu từ nhận thức hiện thực khách quan, sự
vật hiện tượng mà mình tác động đến. Hành động thường tương ứng với nhận
thức, phải bắt đầu từ nhận thức và chịu sự định hướng, dẫn dắt của nhận thức.
Nhận thức là cơ sở của hành động, nhận thức đúng mới có hành động đúng, nhận
thức không đúng sẽ vấp phải những sai lầm khuyết điểm trong hoạt động thực
tiễn. Tiến hành GDCT trong HLDQ, nếu không có nhận thức hoặc thiếu nhận
thức, trách nhiệm đúng đắn của các tổ chức, các lực lượng thì không thể tạo ra sự
45
tích cực, chủ động, say mê, tìm tòi, sáng tạo trong HLDQ và càng không thể phát
huy được tính sáng tạo của cán bộ, chiến sĩ DQTV.
Thực tiễn hoạt động GDCT trong HLDQ xã Tứ Quận những năm qua cho
thấy nơi nào, thời điểm nào mà nhận thức đúng về việc nâng cao chất lượng
GDCT trong HLDQ thì ở nơi đó, thời điểm đó kết quả HLDQ sẽ cao và ngược
lại. Điều đó, chính là do ý thức trách nhiệm, quyết tâm của các tổ chức, các lực
lượng về vị trí, tầm quan trọng, nội dung, hình thức, vật tư, kinh phí, phương tiện
tiến hành GDCT trong HLDQ.
Để tạo sự chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của các tổ chức, các lực
lượng đối với GDCT trong HLDQ xã Tứ Quận yêu cầu phải đánh giá đúng thực
trạng và có nội dung biện pháp cụ thể, thiết thực, tr n cơ sở phát huy ưu điểm,
khắc phục những hạn chế, bất cập thời gian qua. Trong đó, cần tập trung vào
những nội dung, biện pháp cụ thể sau:
Một là, tăng cường giáo dục về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của GDCT
trong HLDQ và trách nhiệm của các tổ chức, các lực lượng.
Hai là, tăng cường giáo dục, quán triệt mục tiêu, yêu cầu và nội dung
GDCT trong HLDQ cho các tổ chức, các lực lượng.
Ba là, thường xuyên cung cấp các thông tin về thực trạng, nguyên nhân,
thuận lợi, khó khăn trong tiến hành GDCT trong HLDQ.
Bốn là, làm cho các tổ chức, các lực lượng nhận thức sâu sắc về vai trò của
DQTV trong nhiệm vụ xây dựng các xã, thị trấn vững mạnh, đáp ứng yêu cầu,
nhiệm vụ Quốc phòng, an ninh trong tình hình mới.
Năm là, khắc phục biểu hiện nhận thức, trách nhiệm chưa đầy đủ của các tổ
chức, các lực lượng đối với nâng cao chất lượng GDCT trong HLDQ xã Tứ
Quận.
46
3.2.2. Đ dạng hóa nội dung, vận dụng linh hoạt các hình thức, biện
pháp c ng tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ
Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang
Đây là giải pháp cơ bản, bảo đảm tính đúng đắn, khoa học, phản ánh năng
lực, trình độ của chủ thể; trực tiếp tác động nâng cao chất lượng GDCT, góp
phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ HLDQ xã Tứ Quận. Trong HLDQ phải tiến
hành huấn luyện nhiều nội dung, hình thức, đối tượng khác nhau, mà mỗi nội
dung, hình thức, đối tượng huấn luyện đều có mục đích, y u cầu, nội dung, tổ
chức, phương pháp ri ng, vì vậy hoạt động GDCT không thể hoạt động một cách
đơn điệu, rập khuôn, máy móc mà phải đi sâu, bám sát từng tập thể, con người,
vấn đề huấn luyện cụ thể để xác định nội dung, biện pháp tiến hành công tác tư
tưởng, công tác tổ chức phù hợp. Trong phương hướng xác định: “Chủ động nắm
chắc nội dung hoạt động của đơn vị để tích cực làm tốt công tác chuẩn bị, tổ
chức tốt các hoạt động cổ động thao trường, bãi tập, tạo khí thế thi đua sôi nổi
trong học tập, huấn luyện” [2; tr.9].
Thực hiện giải pháp này có ý nghĩa rất quan trọng, nhằm bảo đảm cho
GDCT vừa có nội dung hoạt động phong phú, hình thức, biện pháp đa dạng, vừa
bám sát sự phát triển của tình hình, nhiệm vụ chính trị của địa phương; vừa bảo
đảm tính thiết thực, nâng cao sức mạnh tổng hợp, khả năng thực hiện thắng lợi
nhiệm vụ HLDQ ở các xã, thị trấn. Vì vậy, việc xác định đúng nội dung, vận
dụng linh hoạt sáng tạo các hình thức, biện pháp tiến hành GDCT trong HLDQ ở
xã Tứ Quận cần tập trung vào những nội dung chính sau:
Một là, đa dạng hóa nội dung GDCT trong các nội dung khoa, mục HLDQ.
Để xác định và thực hiện đúng nội dung GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận cần
tiến hành:
47
(1) Quán triệt sâu sắc đường lối, quan điểm công tác QS, QPĐP của Đảng;
nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của trên về nhiệm vụ HLDQ và hoạt động GDCT
trong HLDQ cho cán bộ, chiến sĩ DQTV. Đây là vấn đề có tính nguyên tắc của
hoạt động GDCT.
(2) Thường xuyên nắm vững đặc điểm, mục tiêu, yêu cầu nhiệm vụ HLDQ
từng thời điểm; nắm chắc đặc điểm của đối tượng GDCT trong HLDQ; dự kiến
được sự phát triển của tình hình để xác định chính xác nội dung GDCT trong
HLDQ.
(3) Bám sát, nắm chắc nhiệm vụ chính trị của từng xã, từng khoa mục huấn
luyện để xác định nội dung, biện pháp GDCT cho phù hợp. Chất lượng GDCT
trong HLDQ ở xã Tứ Quận sẽ không đạt được kết quả cao nếu nội dung tiến
hành xa rời nhiệm vụ chính trị của địa phương, không sát từng khoa mục huấn
luyện.
(4) Nắm chắc kết quả hoạt động GDCT trong từng khoa, mục HLDQ để
xác định đúng nội dung GDCT trong HLDQ ở các nội dung và đợt huấn luyện
tiếp theo.
Hai là, vận dụng linh hoạt, sáng tạo các hình thức, biện pháp GDCT trong
HLDQ ở xã Tứ Quận.
Vận dụng linh hoạt sáng tạo các hình thức, biện pháp GDCT trong HLDQ,
phù hợp với nhiệm vụ, đối tượng, điều kiện hoàn cảnh, bảo đảm tính thiết thực,
kịp thời. Tr n cơ sở xác định nội dung tiến hành GDCT phải vận dụng linh hoạt
các hình thức, biện pháp tiến hành, cụ thể:
(1) Thường xuyên chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo
dục chính trị tư tưởng. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác GDCT tư tưởng
đối với DQTV là một nội dung rất quan trọng trong xây dựng con người mới xã
48
hội chủ nghĩa. Do đó, cần nâng cao nhận thức, xác định rõ trách nhiệm, tăng
cường lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy đảng, chính quyền, làm tốt công tác
giáo dục chính trị, tư tưởng, tuyên truyền về chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.
(2) Tổ chức tốt các hoạt động tuyên truyền cổ động trước, trong, sau mỗi
khoa mục và mỗi đợt huấn luyện.
Tổ chức có hiệu quả các hoạt động tuyên truyền cổ động là một giải pháp
góp phần nâng cao chất lượng công tác tư tưởng nói riêng và GDCT trong
HLDQ nói chung. Do đó, cần phát huy sức mạnh tổng hợp và sáng tạo của địa
phương, tích cực chuẩn bị đầy đủ, chu đáo hệ thống băng cờ, khẩu hiệu, pa nô,
áp phích, phương tiện thông tin đại chúng địa phương; hết sức coi trọng công tác
cổ vũ, khích lệ, động viên cán bộ, chiến sĩ trong huấn luyện ngay trên thao
trường, bãi tập; làm tốt công tác cổ động thao trường như thông qua hoạt động
kể chuyện, sách báo, trò chơi... để xua tan đi những căng thẳng, mệt nhọc trong
huấn luyện; đẩy mạnh việc bám nắm, kiểm tra, uốn nắn và động viên cán bộ,
chiến sĩ DQTV trong huấn luyện, đồng thời kết hợp các hoạt động văn hóa văn
nghệ, thể dục thể thao, vui chơi giải trí lành mạnh; tiến hành sơ, tổng kết sau
huấn luyện, tuyên truyền về kết quả huấn luyện đã đạt được.
(3) Gắn hoạt động thi đua trong huấn luyện với các hoạt động của địa
phương.
Hoạt động thi đua có vị trí, vai trò rất quan trọng trong HLDQ, nhằm cổ vũ,
động viên cán bộ, chiến sĩ DQTV tích cực, tự giác hơn trong huấn luyện, qua đó,
xây dựng được những điển hình tiên tiến, đồng thời kịp thời phê phán những
biểu hiện tiêu cực, những tư tưởng lạc hậu, thiếu quyết tâm, chây lười, ỷ lại,
ganh đua không thực chất trong huấn luyện, góp phần tích cực vào nâng cao chất
lượng sẵn sàng chiến đấu của lực lượng vũ trang tỉnh.
49
Để nâng cao kết quả HLDQ thì cần gắn hoạt động thi đua trong huấn luyện
với các hoạt động của địa phương như: phong trào thi đua y u nước, góp phần
phát triển kinh tế-xã hội “Huấn luyện giỏi, sản xuất giỏi, sẵn sàng chiến đấu
cao”, phong trào DQTV tham gia xây dựng nông thôn mới, phong trào xây dựng
địa bàn vững mạnh mà địa phương đang thực hiện.
Biện pháp tiến hành GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận.
Cùng với việc xác định đúng nội dung, vận dụng linh hoạt các hình thức thì
biện pháp tiến hành nội dung, hình thức cũng phải linh hoạt, sáng tạo, trong đó
tập trung vào các biện pháp sau:
(1) Thông qua các tổ chức chính trị-xã hội, đoàn thể địa phương để tiến
hành nội dung, hình thức GDCT. Đây là biện pháp quan trọng, nhằm phát huy
vai trò của các tổ chức chính trị-xã hội của địa phương cùng tham gia cổ vũ,
động viên cán bộ, chiến sĩ DQTV trong huấn luyện.
(2) Thông qua đội ngũ cán bộ trực tiếp HLDQ. Đây là một trong những
biện pháp hiệu quả nhằm động viên cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ
huấn luyện.
(3) Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng. Đây là một biện pháp
quan trọng, nhằm cổ vũ và động viên cán bộ, chiến sĩ DQTV tích cực trong huấn
luyện.
(4) Thông qua hội thao, hội thi, qua từng khoa mục huấn luyện để cổ vũ,
động viên DQTV huấn luyện. Đây là nội dung đem lại hiệu quả cao trong huấn
luyện, bởi vì thông qua hội thi, hội thao sau mỗi khoa mục huấn luyện để đánh
giá mạnh, yếu, nguyên nhân, rút kinh nghiệm trong huấn luyện.
(5) Kết hợp diễn tập tác chiến phòng thủ với huấn luyện để động vi n. Đây
là biện pháp mang lại hiệu quả cao, bởi vì diễn tập là hình thức huấn luyện cao
50
nhất, sát thực tế chiến đấu nhất, do đó thông qua diễn tập để tiếp tục cổ vũ, động
viên cán bộ, chiến sĩ DQTV trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện.
3.2.3. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực ƣợng để
nâng cao chất ƣợng tiến h nh c ng tác giáo dục chính trị trong huấn luyện
dân quân tự vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang
Đây là một trong những giải pháp cơ bản, quan trọng, trực tiếp phát huy
tiềm năng, thế mạnh và vị trí, vai trò của các tổ chức, các lực lượng ở địa
phương, tạo thành sức mạnh tổng hợp để nâng cao chất lượng GDCT trong
HLDQ. Để phát huy sức mạnh của các tổ chức, các lực lượng tiến hành GDCT
trong HLDQ cần quán triệt và thực hiện tốt các yêu cầu nội dung sau:
Một là, phát huy sức mạnh của các tổ chức, các lực lượng tiến hành GDCT
trong HLDQ phải phù hợp với chức năng, nhiệm vụ và phát huy được vai trò, thế
mạnh của các tổ chức, các lực lượng.
Hai là, thường xuyên phối, kết hợp chặt chẽ giữa các tổ chức, các lực lượng
tiến hành GDCT trong các giai đoạn HLDQ.
Ba là, xây dựng quy chế hoạt động GDCT chặt chẽ; có cơ chế, quy định
biến vai trò thành trách nhiệm, thành nhiệm vụ cụ thể của các tổ chức, các lực
lượng tại địa phương.
Việc xây dựng quy chế, nền nếp, chế độ hoạt động GDCT càng cụ thể, chặt
chẽ càng có cơ sở để huy động các tổ chức, các lực lượng tham gia đông đảo.
Phải có cơ chế, chính sách khuyến khích các tổ chức, các lực lượng tham gia tiến
hành GDCT trong HLDQ, đồng thời có quy định biến vị trí, vai trò của các tổ
chức, các lực lượng thành chức trách, nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng, bảo đảm thuận
tiện trong phối hợp và tổ chức thực hiện. Để thực hiện tốt giải pháp này cần phát
huy vai trò các tổ chức sau:
51
Đối với c p ủ đ a p ơn : có chức năng trực tiếp lãnh đạo toàn diện mọi
hoạt động của địa phương, trong đó có HLDQ ở các xã, thị trấn của tỉnh theo
đúng đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, chỉ thị, nghị quyết của cấp trên.
Để phát huy được chức năng đó, cấp ủy địa phương cần quán triệt và thực hiện
nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, quy chế của Đảng, Nhà nước và các cơ quan
chức năng về hoạt động của DQTV nói chung, DQTV ở các xã, thị trấn nói riêng
trong đó có nhiệm vụ huấn luyện.
Lãnh đạo cơ quan quân sự địa phương quán triệt, triển khai thực hiện các
phương án, kế hoạch huấn luyện cho các đối tượng theo kế hoạch. Lãnh đạo, chỉ
đạo các cơ quan, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội
phối hợp với các cơ quan quân sự địa phương tham mưu cho cấp ủy, chính
quyền quán triệt và triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch về
HLDQ theo chức năng, nhiệm vụ.
Trong chủ trương, biện pháp lãnh đạo nhiệm vụ HLDQ phải xác định cụ thể
trách nhiệm của từng tổ chức, lực lượng, tập thể, cá nhân trong lập kế hoạch và
tổ chức thực hiện, tránh hiện tượng không cụ thể, tỉ mỉ, không biết quy trách
nhiệm cho ai. Đồng thời khắc phục việc nghị quyết đề ra thì nhiều nhưng lại
thiếu tính khả thi và hiệu quả lãnh đạo không cao ở từng tổ chức, lực lượng.
Đối với chính quyền đ a p ơn , t tr n, thôn, khu: Phải làm cho chính
quyền ở các xã, thị trấn, thôn, khu nhận thức đầy đủ trách nhiệm chức năng quản
lý và điều hành theo pháp luật của mình, thực hiện việc quản lý và điều hành tất
cả mọi hoạt động của xã, thị trấn, thôn, khu trong thực hiện thắng lợi nhiệm vụ
HLDQ, do đó:
Chính quyền các xã, thị trấn, tr n cơ sở Luật DQTV, các nghị quyết, chỉ thị,
mệnh lệnh, kế hoạch của trên về HLDQ, căn cứ vào tình hình mọi mặt của xã,
chỉ đạo cơ quan quân sự xã, thị trấn soạn thảo kế hoạch, phương án huấn luyện
52
và điều hành thực hiện thắng lợi nhiệm vụ HLDQ, tránh hiện tượng khoán trắng
cho cơ quan quân sự. Thường xuy n động viên DQTV huấn luyện đúng thành
phần, đối tượng; bảo đảm chế độ, chính sách cho DQTV cũng như hậu phương
gia đình DQTV trong quá trình thực hiện nhiệm vụ huấn luyện.
Chính quyền thôn, làm tốt việc quản lý, đăng ký, giáo dục và phát huy
phương tiện thông tin của thôn trong việc giáo dục, quán triệt nhiệm vụ huấn
luyện đối với DQTV.
Đối với cơ quan quân s xã, th tr n: Cần làm tốt các nội dung sau:
Đối với cơ quan quân sự các xã, thị trấn cần tham mưu cho Chủ tịch Uỷ
Ban nhân dân cấp mình lập kế hoạch, tổ chức gọi công dân trong độ tuổi tham
gia HLDQ, tổng hợp phân loại, thống kê nhóm tuổi, giới tính, đối tượng, đoàn
vi n, đảng viên, bộ đội xuất ngũ; quản lý DQTV, nhất là những công dân đã
hoàn thành nghĩa vụ quân sự. Thường xuyên tổ chức, duy trì quân số thời gian,
giờ giấc huấn luyện theo kế hoạch. Báo cáo với Đảng ủy, Uỷ Ban nhân dân cấp
mình và cơ quan quân sự huyện về kết quả huấn luyện và những vấn đề vướng
mắc trong HLDQ.
Đối với c c đoàn t ể chính tr -xã hội ở đ a p ơn : Nghiên cứu, nắm vững
mọi đường lối, quan điểm, đường lối chính trị, quân sự của Đảng; các văn bản,
chỉ thị, hướng dẫn của trên về nhiệm vụ Quốc phòng, an ninh, xây dựng và
HLDQ, tình hình mọi mặt của địa phương. Theo phạm vi chức năng, nhiệm vụ,
trong đó cần tập trung phát huy vai trò của các tổ chức sau:
Đối với Hội cựu chiến binh xã- thôn. Thường xuy n động viên DQTV trong
quá trình huấn luyện như: tổ chức nói chuyện truyền thống của quân đội nhân
dân, DQTV, truyền thống qu hương, ý thức cảnh giác cách mạng, lòng yêu
nước, sẵn sàng chiến đấu hy sinh bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ qu hương. Mặt khác,
phát huy vai trò của các thành viên trong việc động viên con em, hội viên tham 53
gia HLDQ đầy đủ, tích cực. Bên cạnh đó, để tiến hành GDCT trong HLDQ ở các
xã, thị trấn có hiệu quả thì công tác tư tưởng cần huy động những đồng chí đã
hoàn thành nghĩa vụ quân sự đang trong độ tuổi tham gia HLDQ (Chiếm khoảng
24% tổng số lực lượng DQTV), đây là lực lượng chất lượng cao, do đó cần mạnh
dạn huy động, sử dụng lực lượng này trong việc động viên, giúp đỡ các đồng chí
khác trong học tập và rèn luyện, góp phần nâng cao kết quả huấn luyện, tuy
nhi n khi huy động lực lượng này tham gia cần quản lý chặt chẽ, nắm chắc chất
lượng và công tác bồi dưỡng thật cụ thể, chu đáo.
Đối với Hội nông dân tập thể xã, thị trấn-thôn, khu. Thường xuyên tổ chức
tốt các đợt học tập chỉ thị, nghị quyết, chính sách pháp luật của Nhà nước. Tiến
hành giáo dục nâng cao nhận thức trách nhiệm của hội viên trong thực hiện tốt
chủ trương của Đảng, pháp luật Nhà nước. Tích cực tham gia phong trào nông
dân tham gia xây dựng Quốc phòng, an ninh; phối hợp chặt chẽ với lực lượng
quân sự xã, thị trấn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động con, em và các
hội vi n nông dân trong độ tuổi tham gia HLDQ đầy đủ và trách nhiệm cao, qua
đó góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội của địa phương.
Đối với Hội phụ nữ các xã, thị trấn-thôn, khu. Cùng với cơ quan quân sự,
tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương, làm tốt công tác phục vụ cho
HLDQ như: cơm chín, nước sôi, đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm để cán bộ,
chiến sĩ DQTV ăn ngon, ăn hết tiêu chuẩn, bảo đảm sức khỏe cho huấn luyện.
Đối với Mặt trận Tổ quốc. Tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương
về chủ trương, biện pháp công tác tuyên truyền, giáo dục cho các thành viên nắm
chắc nhiệm vụ Quốc phòng, an ninh địa phương, nhiệm vụ HLDQ gắn với phát
triển kinh tế-xã hội của địa phương. Thực hiện tốt chức năng tham mưu, giám
sát, phản biện việc thực hiện các nhiệm vụ ở địa phương, trong đó, có nhiệm vụ
HLDQ.
54
Phát huy vai trò t bồi d ỡng của đội n c n bộ hu n luyện DQTV
Đây là yếu tố rất quan trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng hoạt
động GDCT trong huấn luyện DQTV ở Tứ Quận. Bởi vì, đội ngũ cán bộ không
những là người quản lý, trang bị kiến thức cho chiến sĩ DQTV mà còn là người
trực tiếp tiến hành các hoạt động GDCT trong huấn luyện. Vì vậy, phải động
vi n đội ngũ cán bộ trực tiếp tham gia huấn luyện bên cạnh việc tham gia tập
huấn đầy đủ do trên tổ chức thì mỗi đồng chí phải tích cực tự học tập, tự bồi
dưỡng để nâng cao trình độ kiến thức về mọi mặt, trong đó, có kiến thức về hoạt
động GDCT, để đội ngũ này có đủ trình độ, khả năng tiến hành các hoạt động
GDCT trong huấn luyện giải quyết những tình huống phát sinh trong các giai
đoạn huấn luyện.
Phát huy vai trò tích c c, t giác trong hu n luyện của chiến sĩ DQTV.
Đây là yếu tố trực tiếp quyết định đến nâng cao chất lượng HLDQ. Bởi vì,
chiến sĩ DQTV vừa là đối tượng được huấn luyện vừa là chủ thể của quá trình
huấn luyện. Để phát huy được tính tích cực, tự giác của chiến sĩ DQTV trong
quá trình huấn luyện thì cần làm tốt nội dung sau:
Một là, có nhận thức đúng, trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ huấn luyện.
Mỗi chiến sĩ DQTV cần nhận thức đầy đủ, đúng đắn về mục đích, y u cầu, nội
dung, ý nghĩa, tầm quan trọng của nhiệm vụ huấn luyện, để tr n cơ sở đó xây
dựng cho mình động cơ đúng, trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ huấn luyện.
Hai là, nêu cao tinh thần tích cực và cầu thị đối với nhiệm vụ huấn luyện.
Trong quá trình tham gia các nội dung khoa, mục huấn luyện cần động viên từng
chiến sĩ DQTV cần mạnh dạn trao đổi trực tiếp với cán bộ huấn luyện và đồng
chí, đồng đội về những vấn đề mà mình băn khoăn hoặc những điểm yếu, những
nội dung khó, những điều mà mình chưa nắm được; đồng thời, tích cực học hỏi
55
những đồng chí tiếp thu kiến thức nhanh, kết quả huấn luyện tốt với mục đích
nâng cao trình độ cho bản thân.
3.2.4. Quan tâm xây dựng lực ƣợng dân quân tự vệ vững mạnh về
chính trị, tƣ tƣởng và tổ chức, đồng thời chă xây dựng đội ngũ cán bộ,
chiến sĩ dân quân tự vệ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ huấn luyện dân quân tự
vệ ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang trong tình hình mới
Trong giai đoạn cách mạng mới, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã
hội chủ nghĩa rất nặng nề, đòi hỏi lực lượng DQTV nói chung, lực lượng DQTV
xã Tứ Quận nói riêng phải được xây dựng theo những yêu cầu mới về chính trị,
tư tưởng, tổ chức, có trang bị vũ khí phù hợp, sẵn sàng đối phó có hiệu quả với
mọi tình huống xảy ra ở cơ sở, địa phương. Bởi vậy, trong lãnh đạo, chỉ đạo xây
dựng DQTV về chính trị, tư tưởng, tổ chức, trước hết phải thường xuyên quan
tâm xây dựng DQTV về chính trị, lấy xây dựng về chính trị làm cơ sở để nâng
cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu của lực lượng DQTV.
Xây dựng DQTV xã Tứ Quận về chính trị, tư tưởng, tổ chức là vấn đề có
tầm quan trọng chiến lược và có ý nghĩa cấp thiết hiện nay. Về chính trị, tư
tưởng, tr n cơ sở giáo dục nâng cao giác ngộ chủ nghĩa Mác - L nin, tư tưởng
Hồ Chí Minh, mục ti u lý tưởng của Đảng, về nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc để nâng
cao nhận thức, niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, cấp uỷ địa phương và thắng
lợi của sự nghiệp đổi mới đi l n chủ nghĩa xã hội; đề cao nhận thức, trách nhiệm
trong thực hiện các nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ cơ sở, địa phương, luôn tỉnh
táo, cảnh giác, nhạy bén về chính trị, kiên quyết đấu tranh, làm thất bại mọi âm
mưu, thủ đoạn của chiến lược “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ của các thế
lực thù địch. Về tổ chức, biên chế, tổ chức phải theo quy định, đáp ứng được
nhiệm vụ quốc phòng của địa phương, bảo đảm cho DQTV thực sự là một trong
những lực lượng nòng cốt trong xây dựng và hoạt động của khu vực phòng thủ;
56
dù ở cương vị nào, mỗi cán bộ, chiến sĩ DQTV đều hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ
được giao, xử trí tốt mọi tình huống trong mọi hoàn cảnh.
Để xây dựng DQTV xã Tứ Quận vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức
cần tập trung thực hiện tốt một số biện pháp cơ bản sau:
- Th c hiện tốt giáo dục chính tr t t ởng
Giáo dục chính trị tư tưởng là một trong những nội dung quan trọng của
công tác tư tưởng. Do đó, thực hiện tốt giáo dục chính trị là một trong những vấn
đề quan trọng hàng đầu để nâng cao giác ngộ chính trị, nhiệt tình cách mạng,
tinh thần trách nhiệm, trực tiếp góp phần xây dựng, nâng cao bản lĩnh chính trị, ý
thức chiến đấu, bảo đảm cho DQTV thực sự là lực lượng nòng cốt, tin cậy về
chính trị để bảo vệ Đảng, chính quyền và nhân dân ở cơ sở, địa phương.
Về nội dung: giáo dục chủ nghĩa Mác - L nin, tư tưởng Hồ Chí Minh,
đường lối, quan điểm của Đảng và hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Coi trọng giáo dục âm mưu, thủ đoạn chiến lược “diễn
biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch; kết
hợp giáo dục pháp luật, chính trị với giáo dục truyền thống cách mạng, truyền
thống văn hóa của địa phương, góp phần nâng cao trình độ mọi mặt, xây dựng
tình cảm cách mạng, y u qu hương đất nước, củng cố niềm tin, quyết tâm thực
hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ vững chắc địa phương, cơ sở.
Về phương pháp: Khi DQTV hoạt động tập trung thì có thể tiến hành toàn
diện giáo dục chính trị theo chương trình, nội dung đã định; khi DQTV sinh hoạt
ở gia đình, trong các tổ chức sản xuất, đoàn thể và cơ quan thì phải kết hợp chặt
chẽ và thông qua các cuộc vận động, sinh hoạt chính trị của cơ quan, đoàn thể, tổ
chức sản xuất, cụm dân cư để lồng ghép đưa nội dung, yêu cầu giáo dục chính trị
tư tưởng vào đó; triệt để sử dụng, tận dụng các phương tiện thông tin đại chúng
57
để truyền tải nội dung giáo dục chính trị, giáo dục quốc phòng - an ninh…,
phương pháp này là chính và thường xuyên.
Thường xuy n đánh giá đúng thực trạng tình hình chính trị, tư tưởng, tổ
chức, chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục chính trị để có chủ trương, biện
pháp lãnh đạo chặt chẽ, kế hoạch thực hiện cụ thể
- Tăn c ờng số l ng, ch t l n đội n nòn cốt trong l c l ng DQTV
Tăng cường số lượng, chất lượng đội ngũ nòng cốt trong lực lượng DQTV
xã Tứ Quận là để tăng th m sức mạnh chiến đấu và độ tin cậy về chính trị của
DQTV, làm cho DQTV đủ sức hoàn thành mọi nhiệm vụ.
Về số lượng: tr n cơ sở thực hiện tốt khâu tuyển chọn DQTV, các cấp uỷ
đảng và chính quyền cần có kế hoạch bổ sung những đảng vi n, đoàn vi n trẻ, có
kiến thức về quân sự, có nhận thức chính trị tốt, có sức khoẻ vào lực lượng
DQTV; chú ý cần sử dụng những sĩ quan, quân nhân phục viên, xuất ngũ,
chuyển ngành không xếp trong đơn vị dự bị động viên; thực hiện tốt công tác
phát triển đảng, xây dựng đội ngũ đoàn vi n thanh ni n trong lực lượng DQTV.
Về chất lượng: bồi dưỡng cho cán bộ, đảng viên, đoàn vi n trong lực lượng
DQTV về phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng. Đồng thời, huấn luyện nâng
cao kiến thức mọi mặt, trong đó chú trọng nâng cao kiến thức quân sự, năng lực
thực hiện và kinh nghiệm lãnh đạo, chỉ huy. Phát huy vai trò các tổ chức đảng,
chính quyền, đoàn thể chính trị - xã hội ở địa phương, cơ sở; làm tốt việc phân
công công tác, kiểm tra hoạt động của các đảng vi n, đoàn vi n công tác trong
lực lượng DQTV, lấy đó làm căn cứ để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ
của đảng vi n, đoàn vi n. Qua đó, nâng cao chất lượng đội ngũ nòng cốt và làm
cơ sở để tiếp tục bồi dưỡng, khắc phục kịp thời những yếu kém trong xây dựng
đội ngũ nòng cốt của DQTV.
58
- Làm tốt công tác quản lý nội bộ DQTV
Làm tốt công tác quản lý nội bộ đối với DQTV xã Tứ Quận nhằm bảo đảm
độ tin cậy về chính trị của DQTV. Đây là y u cầu quan trọng thường xuyên, giúp
cho DQTV luôn giữ được trong sạch nội bộ, góp phần làm thất bại âm mưu
“diễn biến hoà bình”, chống phá ta về tổ chức của địch. Phải thường xuyên rà
soát nội bộ, kịp thời đưa ra khỏi lực lượng DQTV những người không đủ tiêu
chuẩn, vi phạm kỷ luật, thoái hoá biến chất, vi phạm phẩm chất đạo đức, không
đủ độ tin cậy về chính trị. Đồng thời, phải giữ vững nguyên tắc trong thực hiện
các khâu, các bước về tổ chức xây dựng lực lượng, quản lý nội bộ đối với từng
người trong đội ngũ DQTV. Phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng, các tổ chức,
các đoàn thể và nhân dân địa phương, cơ sở để nắm và quản lý việc xây dựng,
hoạt động của lực lượng DQTV.
Chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV vững mạnh là vấn đề trọng tâm,
là khâu then chốt có ý nghĩa cực kỳ quan trọng đối với việc nâng cao chất lượng
tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của lực lượng DQTV; chất lượng và sức mạnh
hoạt động, chiến đấu của lực lượng DQTV do nhiều yếu tố tạo nên, trong đó, yếu
tố có ý nghĩa quan trọng hàng đầu là đội ngũ cán bộ DQTV phải vững mạnh.
Đội ngũ cán bộ DQTV xã Tứ Quận bao gồm những đồng chí giữ các cương
vị chỉ huy các đơn vị DQTV, đảm nhiệm chính trị viên, chính trị viên phó, cán
bộ ban chỉ huy quân sự ở cơ sở, địa phương. Đội ngũ cán bộ DQTV không chỉ là
những người tham gia đề xuất góp ý kiến tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền cơ
sở, địa phương xây dựng nghị quyết và chỉ đạo tiến hành công tác đảng, công tác
chính trị đối với DQTV mà còn là những người trực tiếp tổ chức thực hiện thắng
lợi nghị quyết của cấp uỷ, kế hoạch của chính quyền, góp phần bổ sung hoàn
chỉnh chủ trương, biện pháp ngày càng đúng đắn, phù hợp với đặc điểm tình
hình nhiệm vụ quân sự, quốc phòng.
59
Để xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV xã Tứ Quận vững mạnh, cần thực hiện
tốt những yêu cầu cơ bản:
Nắm vững phương hướng giai cấp và tiêu chuẩn chính trị, thường xuyên
chăm lo kiện toàn xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV có chất lượng ngày càng cao,
có nguồn dự trữ đáp ứng yêu cầu phát triển lực lượng và bổ sung cho quân đội
khi cần thiết.
Cán bộ DQTV có trình độ hiểu biết cần thiết về quân sự, quốc phòng, đồng
thời có trình độ hiểu biết toàn diện về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, am hiểu
tình hình cơ sở, kết hợp tốt công tác quân sự, quốc phòng với nhiệm vụ phát triển
kinh tế và các mặt công tác khác.
Xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV cả về số lượng, chất lượng, có năng lực
vận động tổ chức quần chúng, tham gia xây dựng cơ sở chính trị, phát triển kinh
tế, xã hội.
Chú trọng bồi dưỡng nâng cao hiểu biết, kiến thức, năng lực tiến hành công
tác đảng, công tác chính trị cho đội ngũ cán bộ DQTV, trước hết là cho đội ngũ
bí thư cấp uỷ (chi bộ) cơ sở, địa phương ki m nhiệm chính trị viên ban chỉ huy
quân sự cấp xã, cơ quan và đội ngũ chính trị viên phó trực tiếp tiến hành công
tác đảng, công tác chính trị trong lực lượng DQTV.
3.2.5. Xây dựng cơ sở chính trị đị phƣơng vững mạnh cơ sở nâng
cao chất ƣợng c ng tác giáo dục chính trị trong huấn luyện dân quân tự vệ
ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang
Chỉ thị 58-CP/CT (năm 1993) của Thủ tướng Chính phủ về “Tăng cường
chỉ đạo xây dựng cơ sở vững mạnh toàn diện” đã nhấn mạnh: “Xây dựng cơ sở
địa phương vững mạnh có ý nghĩa chiến lược trong tình hình hiện nay” và chỉ rõ:
“Để góp phần thực hiện tốt vấn đề đó y u cầu phải chăm lo xây dựng lực lượng
60
DQTV trong sạch, vững mạnh. Có số lượng phù hợp, bảo đảm độ tin cậy về
chính trị, xứng đáng là công cụ có hiệu lực để bảo vệ nhân dân, bảo vệ Đảng,
bảo vệ chính quyền ở cơ sở, địa phương”.
Lực lượng DQTV xã Tứ Quận được xây dựng vững mạnh sẽ góp phần quan
trọng giữ vững ổn định chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, làm thất bại chiến
lược “diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ và sẵn sàng đối phó thắng lợi với các
tình huống khác, thiết thực góp phần quan trọng xây dựng, củng cố cơ sở, địa
phương vững mạnh toàn diện. Việc xây dựng cơ sở, địa phương vững mạnh toàn
diện có vai trò to lớn trong xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, rộng khắp.
Bởi lẽ, khi cơ sở, địa phương được xây dựng vững mạnh, hệ thống chính trị hoạt
động có hiệu quả, cấp uỷ, chính quyền nhận thức, quán triệt sâu sắc đường lối
quốc phòng toàn dân, xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, sẽ đề cao trách
nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt nhiệm vụ quân sự, quốc phòng ở địa
phương, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và nhân dân địa
phương, chăm lo xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh rộng khắp.
Để làm được điều đó, phải tăng cường chỉ đạo đẩy mạnh công tác giáo dục
quốc phòng - an ninh; việc thực hiện gắn xây dựng lực lượng DQTV, GDCT
trong HLDQ với xây dựng cơ sở địa phương vững mạnh toàn diện phải được đề
cập trong nghị quyết của cấp uỷ, kế hoạch tổ chức thực hiện của chính quyền,
trong cả hoạt động kiểm tra, thanh tra và coi đó là ti u chí để xem xét đánh giá
kết quả hoàn thành nhiệm vụ của mỗi cấp uỷ, chính quyền.
Để xây dựng cơ sở địa phương vững mạnh lực lượng DQTV phải thực hiện
những nội dung, yêu cầu sau:
Thường xuyên giáo dục quán triệt cho cán bộ, chiến sĩ DQTV nhận thức
đúng đắn tình hình, nhiệm vụ chính trị ở địa phương, vị trí, ý nghĩa, nhiệm vụ
61
của xây dựng cơ sở địa phương vững mạnh và vai trò của DQTV đối với nhiệm
vụ này.
Tổ chức giáo dục cho mọi người nhận rõ âm mưu, thủ đoạn chiến lược
“diễn biến hoà bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, tình hình an ninh
chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở, địa phương. Nâng cao tinh thần trách
nhiệm trong bảo vệ tổ chức đảng, chính quyền, nhân dân, bảo vệ các cơ sở chính
trị, kinh tế, xã hội, bảo vệ qu hương.
Tổ chức tốt việc học tập Hiến pháp, pháp luật hiện hành cho DQTV; động
vi n DQTV gương mẫu vận động nhân dân “sống và làm việc theo Hiến pháp,
pháp luật”.
Lực lượng DQTV phải kết hợp chặt chẽ với các lực lượng khác để thực
hiện tốt nhiệm vụ bảo vệ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở, địa
phương. Đẩy mạnh động sản xuất, công tác, tích cực tham gia nhiệm vụ phòng
chống thiên tai, dịch họa, cứu hộ, cứu nạn. làm tốt công tác dân vận…
Bồi dưỡng, hướng dẫn nội dung, hình thức, phương pháp tiến hành công tác
tư tưởng, tổ chức và chính sách cho cán bộ, chiến sĩ DQTV; coi trọng xây dựng
DQTV trở thành lực lượng nòng cốt trong các phong trào thi đua, các cuộc vận
động cách mạng ở địa phương.
Phát huy dân chủ trong xây dựng các phương án bảo vệ mục tiêu phù hợp
với khả năng, nhiệm vụ và tình hình địa bàn, xây dựng mạng lưới DQTV mật,
góp phần bảo đảm cho cấp uỷ, chính quyền cơ sở nắm chắc tình hình mọi mặt,
lãnh đạo, chỉ đạo xử lý các tình huống kịp thời, có hiệu quả;
Khi trấn áp bọn phản cách mạng, chống bạo loạn lật đổ, giải quyết các
“điểm nóng” phải nắm vững nguyên tắc sử dụng lực lượng DQTV; lãnh đạo chặt
chẽ, làm nhiệm vụ đúng chức năng, hành động theo kế hoạch, phương án đã
62
chuẩn bị trước, khôn khéo không để kẻ địch, bọn xấu lợi dụng, vu cáo, kích
động.
3.2.6. Thƣờng xuy n sơ, tổng kết, rút kinh nghiệ ; tăng cƣờng cơ sở
vật chất, phƣơng tiện hoạt động công tác giáo dục chính trị, chă đời
sống, bả đả chế độ, chính sách tr ng huấn luyện dân quân tự vệ ở xã Tứ
Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên Quang
Nhiệm vụ HLDQ là hoạt động quân sự gian khổ, phức tạp và yêu cầu rất
cao, nhất là đối với yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới. Do
đó, b n cạnh việc thường xuy n sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm thì hoạt động
GDCT phải thường xuyên quan tâm chăm lo đời sống và bảo đảm đầy đủ chế độ,
chính sách cho cán bộ, chiến sĩ DQTV, nhằm có đầy đủ sức khỏe, thể lực hoàn
thành tốt các nội dung huấn luyện đề ra.
Công tác giáo dục chính trị trong HLDQ ở xã Tứ Quận là một nội dung,
hoạt động quan trọng trong HLDQ. Do vậy, một trong những điều kiện để hoạt
động GDCT trong HLDQ đạt chất lượng và hiệu quả cao là phải thường tăng
cường cơ sở vật chất phương tiện và chăm lo đời sống, bảo đảm chế độ, chính
sách trong huấn luyện làm động lực kích thích tinh thần tự giác, chủ động sáng
tạo của chủ thể và lực lượng tiến hành GDCT.
Vì vậy, việc thường xuy n sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm và tăng cường cơ
sở vật chất, phương tiện GDCT trong HLDQ; chăm lo đời sống, bảo đảm chế độ,
chính sách trong huấn luyện là một vấn đề có ý nghĩa rất quan trọng, tạo điều
kiện nâng cao chất lượng HLDQ ở xã Tứ Quận hiện nay. Để thực hiện tốt giải
pháp này đòi hỏi phải nắm vững và thực hiện tốt các vấn đề sau đây:
Một là, thường xuyên làm tốt công tác kiểm tra, sơ kết, tổng kết, rút kinh
nghiệm nâng cao chất lượng tiến hành GDCT trong HLDQ.
63
Trong quá trình HLDQ cần thường xuyên quán triệt quan điểm: “Đẩy mạnh
phong trào thi đua quyết thắng trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện. Tổ chức sơ
tổng kết, biểu dương khen thưởng kịp thời những cá nhân, tập thể điển hình
trong huấn luyện” [3; tr.33]. Bởi vì, kiểm tra, sơ tổng kết, rút kinh nghiệm là việc
làm cần thiết, mang tính quy luật đối với bất kỳ một hoạt động nào trong đời
sống của con người, do vậy, thông qua kiểm tra, sơ tổng kết, rút kinh nghiệm
giúp con người nhìn nhận được chính mình một cách đầy đủ và chính xác hơn.
Để hoạt động GDCT trong HLDQ có chất lượng, hiệu quả, đòi hỏi lãnh
đạo, chính quyền, cơ quan quân sự phải thường xuyên theo dõi, kiểm tra quá
trình tổ chức huấn luyện một cách chặt chẽ, nắm chắc việc thực hiện các nội
dung, hình thức tiến hành trong huấn luyện; thông qua kiểm tra, nếu phát hiện có
vấn đề về nội dung, cách thức, phương pháp chưa phù hợp thì phải kịp thời điều
chỉnh, rút kinh nghiệm để tập thể, cá nhân thuộc quyền phấn đấu hoàn thành.
Hai là, tăng cường cơ sở vật chất, phương tiện cho các hoạt động GDCT
trong HLDQ ở xã Tứ Quận.
Trong HLDQ ở xã Tứ Quận thì cơ sở vật chất, phương tiện bảo đảm cho
hoạt động GDCT trong HLDQ có vai trò rất quan trọng, ảnh hưởng không nhỏ
đến đến hiệu lực, hiệu quả hoạt động GDCT trong huấn luyện. Nếu cơ sở vật
chất, phương tiện đảm bảo cho các hoạt động GDCT trong HLDQ được chuẩn bị
đầy đủ, chu đáo đây sẽ là điều kiện thuận lợi để tăng cường hiệu lực trong thực
hiện nhiệm vụ. Theo đó, phải tăng cường đầu tư thích đáng kinh phí, cơ sở vật
chất, phương tiện cho các hoạt động GDCT trong HLDQ.
Việc sử dụng tiết kiệm và hiệu quả cơ sở vật chất, phương tiện của trên cấp,
cùng với sự quan tâm, tạo điều kiện của địa phương, đây là điều kiện thuận lợi
cho tiến hành các hoạt động GDCT trong HLDQ. Do vậy, các mặt hoạt động bề
nổi như: hệ thống pa nô, áp phích, thao trường, bãi tập đã trở n n sinh động, lôi
64
cuốn. Tuy nhiên, so với yêu cầu, nhiệm vụ thì cơ sở vật chất, phương tiện phục
vụ cho hoạt động GDCT còn thiếu thốn như: tài liệu học tập chính trị - pháp luật,
đầu sách báo còn ít, các loại vật chất phục vụ cho văn hóa văn nghệ, thể dục thể
thao chưa bảo đảm để tiến hành hoạt động GDCT trong HLDQ.
Trong điều kiện hiện này, để hoạt động GDCT trong HLDQ đạt được chất
lượng, hiệu quả thì cần tập trung giải quyết bảo đảm đầy đủ sách vở và hệ thống
tài liệu học tập chính trị - pháp luật cần thiết
Ba là, bảo đảm đúng, đủ, kịp thời các chế độ tiêu chuẩn, chính sách của
Đảng, Nhà nước đối với cán bộ, chiến sĩ trong thực hiện nhiệm vụ huấn luyện.
Kết quả hoạt động GDCT trong HLDQ còn phụ thuộc rất lớn vào việc bảo
đảm vật chất và tinh thần cho cán bộ, chiến sĩ DQTV. Bởi vì, nhu cầu vật chất và
tinh thần là hai mặt cơ bản của đời sống con người. Con người muốn tồn tại và
phát triển, trước hết phải được đảm bảo đầy đủ các nhu cầu về ăn, mặc, ở và
những nhu cầu về tinh thần như học tập, công tác, vui chơi, giải trí... Sinh thời,
Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm chăm lo đến đời sống vật chất tinh
thần. Người yêu cầu: “Cách mạng là…không ngừng nâng cao đời sống vật chất
tinh thần của nhân dân” [38, tr.661]. Đối với bộ đội, Người yêu cầu: “Từ tiểu đội
trưởng trở lên, từ Tổng tư lệnh trở xuống, phải săn sóc đời sống vật chất và tinh
thần của đội viên, phải xem đội vi n ăn uống thế nào, phải hiểu nguyện vọng và
thắc mắc của đội vi n” [39, tr.76]. Đối với cán bộ, chiến sĩ DQTV trong thực
hiện nhiệm vụ huấn luyện, sự quan tâm chăm lo chu đáo, đầy đủ về vật chất và
tinh thần sẽ giúp họ nhanh chóng tái tạo lại sức khoẻ sau những ngày, giờ huấn
luyện vất vả, căng thẳng, đáp ứng với nhiệm vụ huấn luyện được giao. Hiện nay,
do thành tựu thu được của công cuộc đổi mới đất nước, trong điều kiện khoa học
công nghệ ngày càng phát triển, đời sống kinh tế, xã hội ngày càng được cải
thiện, nhu cầu của con người càng nâng l n, trong khi đó, trình độ của cán bộ,
65
chiến sĩ DQTV ngày càng cao, đặt ra những y u cầu cao và cấp thiết về quan
tâm đến đời sống vật chất tinh thần, các chế độ, chính sách đối với cán bộ, chiến
sĩ DQTV. Bởi vì, huấn luyện là lao động đặc thù, nặng nhọc, căng thẳng, tiêu
hao nhiều về thể lực, trí lực, tâm lý, tinh thần. Do đó thực hiện đầy đủ các chế độ
chính sách đối với cán bộ, chiến sĩ DQTV vừa thể hiện sự quan tâm và trách
nhiệm của các cấp uỷ đảng, chính quyền các cấp đối với cán bộ, chiến sỹ DQTV,
vừa là yếu tố góp phần quan trọng để phát huy nhân tố con người, phát huy sức
mạnh tổng hợp trong quá trình HLDQ xã Tứ Quận. Do vậy, cần phải: “Tiếp tục
thực hiện có hiệu quả Nghị quyết 623- NQ/QUTW lãnh đạo tốt công tác hậu cần,
tài chính cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện, diễn tập, hội thi, hội thao
ở các cấp và các nhiệm vụ thường xuy n, đột xuất” [26; tr.16].
Để chăm lo tốt đời sống vật chất tinh thần, sức khỏe cho mọi cán bộ, chiến
sĩ DQTV trong huấn luyện, các tổ chức đảng cần có chủ trương, biện pháp lãnh
đạo, chỉ đạo việc bảo đảm tốt chế độ, tiêu chuẩn, định lượng, coi trọng động viên
tinh thần cán bộ, chiến sỹ DQTV xã Tứ Quận trong quá trình huấn luyện.
Thường xuyên kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở lực lượng phục vụ thực hiện tốt chức
trách, nhiệm vụ được giao; bảo đảm cơm chín, nước sôi, vệ sinh sạch sẽ. Cần có
chủ trương, biện pháp bảo đảm đúng, đủ, kịp thời các chế độ, tiêu chuẩn đáp ứng
các yêu cầu nhiệm vụ huấn luyện và sinh hoạt của cán bộ, chiến sĩ DQTV.
Ngoài ra, căn cứ vào điều kiện kinh tế của từng xã, thị trấn có thể trích ngân
quỹ của xã cho cán bộ, chiến sĩ ăn th m trong quá trình tham gia huấn luyện.
Đây vừa thể hiện sự quan tâm của địa phương, vừa góp phần nâng cao sức khỏe
của cán bộ, chiến sĩ DQTV; làm cho họ yên tâm, phấn khởi thực hiện nhiệm vụ.
Đồng thời, sau khi kết thúc nhiệm vụ HLDQ, thanh toán đầy đủ và kịp thời kinh
phí hỗ trợ ngày công tham gia huấn luyện cho cán bộ, chiến sĩ DQTV theo quy
định, để họ có điều kiện trang trải cuộc sống gia đình.
66
Nâng cao chất lượng GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ công tác QS, QPĐP, đòi hỏi phải nắm vững sự phát triển của tình hình
nhiệm vụ, những phương hướng, yêu cầu GDCT trong HLDQ giai đoạn mới, đề
xuất những giải pháp cơ bản về nâng cao chất lượng GDCT trong HLDQ ở xã
Tứ Quận trong giai đoạn hiện nay.
Mỗi giải pháp tuy có vị trí vai trò, nội dung, yêu cầu, biện pháp khác nhau,
nhưng có quan hệ thống nhất, chặt chẽ bảo đảm cho hoạt động HLDQ ở xã Tứ
Quận đúng đường lối quan điểm của Đảng, theo đúng quy định của pháp luật,
đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao. Vì vậy, khi vận dụng cần phải thực hiện
đồng bộ, không đề cao, coi nhẹ hoặc bỏ qua giải pháp nào. Tuy nhiên, quá trình
thực hiện các giải pháp cần chú ý đến các yếu tố khách quan và chủ quan, cũng
như những vấn đề mới nảy sinh từ thực tiễn.
Tiểu kết chƣơng 3
Từ việc hệ thống hóa những khái niệm về chất lượng công tác giáo dục
chính trị trong huấn luyện DQTV, n u ra được những những ti u chí đánh giá về
chất lượng công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện DQTV và phân tích tầm
quan trọng của công tác giáo dục chính trị trong huấn luyện DQTV. Phân tích
thực trạng và một số vấn đề đặt ra về chất lượng công tác giáo dục chính trị trong
huấn luyện DQTV ở xã Tứ Quận, huyện Sơn Y n Sơn, tỉnh Tuy n Quang đã đưa
ra được những phương hướng và giải phápĐể nâng cao chất lượng công tác giáo
dục chính trị trong huấn luyện DQTV ở xã Tứ Quận, huyện Y n Sơn, tỉnh Tuyên
Quang trong thời gian tới.
67
PHẦN KẾT LUẬN
Dân quân tự vệ là lực lượng vũ trang quần chúng không thoát ly sản xuất;
được tổ chức ở xã, thị trấn, làm nòng cốt cho toàn dân đánh giặc, để DQTV hoàn
thành tốt nhiệm vụ bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền địa phương, bảo vệ tính
mạng, tài sản của nhân dân, của Nhà nước tại địa phương.
Huấn luyện DQTV có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng, trực tiếp bồi dưỡng,
rèn luyện cho cán bộ, chiến sĩ DQTV có tri thức, kỹ năng, kỹ xảo để hoàn thành
nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và các nhiệm vụ khác. Chất lượng, hiệu quả HLDQ
ở xã Tứ Quận phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó, hoạt động GDCT đóng vai
trò rất quan trọng. Nâng cao chất lượng HLDQ ở xã Tứ Quận hiện nay cần tiến
hành chặt chẽ, đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó nâng cao chất lượng GDCT
trong huấn luyện vừa là vấn đề thuộc về nguyên tắc, vừa là nội dung, biện pháp
quan trọng có ý nghĩa quyết định đến chất lượng HLDQ trong toàn tỉnh. Nâng
cao chất lượng GDCT trong HLDQ nhằm đảm bảo cho các nội dung huấn luyện
luôn quán triệt sâu sắc đường lối quan điểm quân sự của Đảng, nhiệm vụ công
tác QS, QPĐP, bảo đảm cho HLDQ đạt kết quả cao, chất lượng tốt.
Nâng cao chất lượng GDCT trong HLDQ ở xã Tứ Quận là một quá trình
thường xuyên, liên tục và bền bỉ, do đó đòi hỏi sự phấn đấu, quyết tâm cao của
lãnh đạo, chính quyền, đoàn thể và nhân dân tỉnh Tuyên Quang. Vì vậy, phải tiến
hành đồng bộ các giải pháp, song trước hết cần tập trung vào một số giải pháp
chủ yếu nêu trên. Các giải pháp đó là một thể thống nhất, quan hệ gắn bó mật
thiết với nhau, trong tiến hành GDCT không được tuyệt đối hóa hoặc coi nhẹ
giải pháp nào. Đồng thời, phải căn cứ vào yêu cầu, nhiệm vụ của từng xã, thị
trấn để vận dụng linh hoạt cho phù hợp với tình hình thực tiễn góp phần nâng
cao chất lượng HLDQ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao trong mọi tình huống.
68
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Nguyễn Thanh Bình (2017), Nâng cao ch t l n CTĐ, CTCT tron đào
tạo sĩ quan d b ở Tr ờng Quân s Quân khu 7 hiện nay, Luận văn thạc sĩ Xây
dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Trường Sĩ quan Chính trị.
2. Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Tuyên Quang (2017), Báo cáo tổng kết th c
hiện luật dân quân t vệ t vệ năm 2009.
3. Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Tuyên Quang (2017), Kết quả th c hiện công
tác Quốc p òn đ a p ơn - Dân quân t vệ, Giáo dục Quốc phòng - An ninh
từ năm 2013 đến năm 2017.
4. Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Tuyên Quang (2020), Báo cáo tổng kết nhiệm
vụ hu n luyện 5 năm (2016 – 2020) và p ơn ớng nhiệm vụ 5 năm tiếp theo
(2021 - 2025).
5. Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh Tuyên Quang (2020), Báo cáo tổng kết công tác
Đảng, công tác Chính tr trong nhiệm vụ hu n luyện 5 năm (2016 -2020) và
p ơn ớng nhiệm vụ 5 năm tiếp theo (2021 - 2025).
6. Bộ Quốc phòng (2017), Chỉ lệnh 14/CL-BQP ngày 28/3/2017 của
Bộ tr ởng Bộ Quốc phòng về sẵn sàng chiến đ u đối với quân đội nhân dân, dân
quân t vệ.
7. Bộ Quốc phòng (2020), Thông t số 29/2020/TT-BQP ngày 10/3/2020
của Bộ Quốc p òn qu đ nh mối quan hệ công tác của ban chỉ huy quân s xã,
p ờng, th tr n và ban chỉ huy quân s cơ quan, tổ chức; chức trách, nhiệm vụ,
mối quan hệ công tác của các chức vụ chỉ huy Dân quân t vệ, Hà Nội.
8. Bộ Quốc phòng (2020), T n t số 43 2020 TT-BQP n à 23 4 2020
của Bộ tr ởn Bộ Quốc p òn qu đ n , c ế dộ sẵn sàn c iến đ u và Kế oạc
về Dân quân t vệ.
69
9. Bộ Quốc phòng (2020), Thông t số 57/2020/TT-BQP ngày 13/5/2020
của Bộ Quốc p òn ớng dẫn c n t c t i đua, k en t ởng về Dân quân t
vệ, Hà Nội.
10. Bộ Quốc phòng (2020), Thông t số 69/2020/TT-BQP ngày 15/6/2020
của Bộ Quốc phòng qu đ nh chi tiết một số điều của Luật Dân quân t vệ về tập
hu n, bồi d ỡng, hu n luyện, hội thi, hội thao, diễn tập cho Dân quân t vệ, Hà
Nội.
11. Bộ Quốc phòng (2020), Thông t số 75/2020/TT-BQP ngày 19/6/2020
của Bộ Quốc p òn qu đ nh việc áp dụng các hình thức kỷ luật, trình t , thủ
tục, thời hiệu, thời gian và thẩm quyền xử lý kỷ luật đối với Dân quân t vệ, Hà
Nội.
12. Bộ Quốc phòng (2020), T n t số 76 2020 TT-BQP n à 23 6 2020
của Bộ tr ởn Bộ Quốc p òn Qu đ n đăn k , quản l , sử dụn v k , vật
liệu nổ quân dụn , c n cụ hỗ tr và tran t iết b , p ơn tiện kỹ t uật của
Dân quân t vệ.
13. Bộ Quốc phòng (2020), T n t số 77 2020 TT-BQP n à 23 06 2020
của Bộ tr ởn Bộ Quốc p òn Qu đ n t c iện một số điều của Luật dân
quân t vệ về tổ c ức â d n l c l n dân quân t vệ.
14. Bộ Quốc phòng (2021), Thông t số 94/2020/TT-BQP ngày 16/7/2021
của Bộ Quốc phòng ban hành Tiêu chuẩn quốc ia tron lĩn v c quân s , quốc
phòng: TCVN/QS 1822:2021, Trang phục Dân quân t vệ, Hà Nội.
15. Bộ Tổng Tham mưu (2007), Tổ chức và p ơn p p u n luyện
dân quân t vệ, Nxb QĐND. Hà Nội.
16. Bộ Tổng Tham mưu (2007), Tiểu đội, trun đội dân quân t vệ chiến
đ u bảo vệ thôn, Nxb QĐND. Hà Nội.
70
17. Bộ Tổng Tham mưu (2012), L ch sử 65 năm n àn Dân quân t vệ
Việt Nam (1947-2012), Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội.
18. Bộ Tổng Tham mưu (2015), Dân quân t vệ Việt Nam-L c l ng vô
đ ch của dân tộc anh hùng, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội.
19. Bộ Tổng Tham mưu (2021), H ớn dẫn số 2783 HD-QH n à
11 8 22021 về u n lu ện c iến đ u, â d n c n qu , quản l kỷ luật tron
p òn , c ốn d c Covid-19, Hà Nội.
20. Nguyễn Xuân Chiến (2017), Nâng cao ch t l ng giáo dục chính tr
cho l c l ng dân quân t vệ t ờng tr c ở tỉn Bìn D ơn iện nay, Luận văn
thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Trường Sĩ quan Chính trị.
21. Nguyễn Tiến Chung (2013), Nâng cao ch t l ng chính tr của l c
l ng Dân quân t vệ của Quân k u 1 iai đoạn hiện nay, Luận án tiến sĩ c n
tr học.
22. Trần Hải Chung (2017), “Kinh nghiệm và giải pháp nâng cao chất
lượng huấn luyện dân quân tự vệ ở Quận 2-thành phố Hồ Chí Minh”. Tạp chí
dân quân t vệ giáo dục quốc phòng số 115, tr.24 - 26.
23. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2020), Ngh đ nh
số 02 2020 NĐ-CP ngày 30/6/2020 của Chính phủ qu đ nh chi tiết một số điều
của Luật Dân quân t vệ về hoạt động phối h p của Dân quân t vệ, Hà Nội.
24. Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2020), Ngh đ nh
số 72 2020 NĐ-CP ngày 30/6/2020 của Chính phủ Qu đ nh chi tiết một số điều
của Luật Dân quân t vệ về tổ chức xây d ng l c l ng và chế độ, chính sách
đối với Dân quân t vệ, Hà Nội.
25. Đảng bộ tỉnh Tuyên Quang (2020), Đại hội đại biểu Đảng bộ lần thứ
XVI nhiệm kỳ 2020 - 2025.
71
26. Đảng bộ Quân sự tỉnh Tuyên Quang (2020), Đại hội đại biểu Đảng bộ
lần thứ XIV nhiệm kỳ 2020 -2025.
27. Đảng Cộng Sản Việt Nam (2003), Ngh quyết Trun ơn 8 (K óa IX)
của Ban Ch p àn Trun ơn về chiến l c bảo vệ Tổ quốc trong tình hình
mới.
28. Đảng Cộng sản Việt Nam (2008), Ngh quyết số 28-NQ/TW ngày
22/9/2008 về tiếp tục xây d ng các tỉnh, thành phố tr c thuộc Trun ơn t àn
KVPT vững chắc trong tình hình mới.
29. Đảng Cộng sản Việt Nam (2002), Kết luận số 41/KL-TW ngày
31/3/2009 về tiếp tục th c hiện chỉ th số 16-CT/TW của Ban B t Trun ơn
Đảng (khóa IX) về tăn c ờng s lãn đạo của Đản đối với l c l ng dân quân
t vệ, l c l ng D b động viên trong tình hình mới.
30. Đảng cộng sản Việt Nam (2016), Chỉ th 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của
Ban Ch p àn Trun ơn về đẩy mạnh học tập và làm t eo t t ởn , đạo đức,
phong cách Hồ Chí Minh.
31. Đảng Cộng sản Việt Nam (2016), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
32. Đảng Cộng sản Việt Nam (2021), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
33. Đảng ủy Quân sự tỉnh (2013), Ngh quyết số 889-NQ ĐU n à
21/6/2013 về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013- 2020 và những
năm tiếp theo”.
34. Hà Tấn Đạt (2017), “Công tác xây dựng, huấn luyện và hoạt động của
dân quân tự vệ tỉnh Hòa Bình”, Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng số
115, tr.8 – 11.
72
35. Phạm Văn Hào (2016), Ch t l n c n t c đảng, công tác chính tr
trong hu n luyện chiến đ u của các Lữ đoàn mặt n ớc Quân chủng Hải quân
hiện nay, Luận văn thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Học viện
Chính trị.
36. Trần Văn Hiếu (2016), Ch t l n c n t c đảng, công tác chính tr
trong nhiệm vụ sẵn sàng chiến đ u của trun đoàn tên lửa phòng không thuộc s
đoàn 361, Quân c ủng phòng không - không quân hiện nay, Luận văn thạc sĩ
Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Học viện Chính trị.
37. Hồ Chí Minh (2011), Toàn tập, tập 9, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
38. Hồ Chí Minh (1968), ý kiến về việc làm và xu t bản loại s c “n ời
tốt, việc tốt”, Toàn tập, Tập 15, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011.
39. Hồ Chí Minh (1950), “Bài nói tại Hội nghị kiểm thảo chiến dịch đường
số 18”, Toàn tập, Tập 7, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2011, tr.76.
40. Nguyễn Phi Long (2017), “Nâng cao chất lượng hiệu quả huấn luyện
dân quân tự vệ ở huyện Bắc Hà”. Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng
số 116, tr.34 – 36.
41. Võ văn Long (2017), “Một số kinh nghiệm rút ra trong công tác huấn
luyện dân quân tự vệ năm thứ nhất của Ban Chỉ huy quân sự thành phố Vinh,
tỉnh Nghệ An”, Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng số 115, tr.27 – 29.
42. Quốc Hội nước Cộng hòa xã hội Chủ Nghĩa Việt Nam (2019), Luật Dân
quân t vệ.
43. Quân ủy Trung ương, Ngh quyết số 765-NQ/QUTW của Quân ủy
Trun ơn về “Nâng cao chất lượng huấn luyện giai đoạn 2013- 2020 và những
năm tiếp theo”.
73
44. Nguyễn Minh Thắng (2017), “Một số kinh nghiệm trong xây dựng lực
lượng, huấn luyện dân quân tự vệ ở Quận 1- thành phố Hồ Chí Minh năm 2017”.
Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng số 122, tr.13 – 16.
45. Trần Đức Tiến (2016), Ch t l n c n t c đảng, công tác chính tr
trong hu n luyện chiến sĩ mới ở S đoàn 301, Bộ t lệnh Thủ đ Hà Nội hiện
nay, Luận văn thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Học viện
Chính trị, Hà Nội.
46. Nguyễn Văn Toán (2020), Nâng cao ch t l n c n t c đảng, công
tác chính tr trong nhiệm vụ tuyển quân ở tỉnh Thanh Hóa hiện nay, Luận văn
Thạc sỹ Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Trường Sĩ quan Chính trị,
Hà Nội.
47. Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam (2016), Quyết đ nh số
438/ QĐ-CT ngày 21/3/2016 về Ban hành quy chế giáo dục chính tr trong Quân
đội nhân dân và Dân quân t vệ Việt Nam, Nxb QĐND, Hà Nội.
48. Trung tâm từ điển học (2007), Từ điển c n t c Đảng, công tác chính
tr , Nxb QĐND. Hà Nội. Tr.26.
49. Trung tâm từ điển học (2015), Từ điển thuật ngữ quân s , Nxb QĐND.
Hà Nội 2007. Tr.206.
50. Trung tâm từ điển học (2015), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Đà Nẵng.
51. L Văn Tuấn (2016), Nâng cao ch t l n c n t c đảng, công tác
chính tr trong hu n luyện chiến đ u ở Trun đoàn Ra đa 293, S đoàn 361,
Quân chủng Phòng không - Không quân hiện nay, Luận văn thạc sĩ xây dựng
Đảng và chính quyền Nhà nước, Học viện Chính trị, Hà Nội.
74
52. L Văn Tuấn (2017), “Công tác xây dựng lực lượng, xây dựng đội ngũ
cán bộ, nâng cao chất lượng huấn luyện dân quân tự vệ ở huyện Yên Phong, tỉnh
Bắc Ninh”. Tạp chí dân quân t vệ giáo dục quốc phòng số 116, tr.22 – 25.
53. Phan Thanh Tùng, “Xâ d ng l c l ng Dân quân t vệ t eo t t ởng
Hồ C Min tron iai đoạn hiện na ”, Tạp chí Giáo dục lý luận chính trị quân
sự, số 4/2016.
54. Nguyễn Thế Tưởng (2017), C n t c đảng, công tác chính tr trong xây
d ng l c l ng dân quân t vệ trên đ a bàn thành phố Hà Nội hiện nay. Luận
văn thạc sĩ Xây dựng Đảng và Chính quyền Nhà nước, Học viện Chính trị, Hà
Nội.
55. Nguyễn Thanh Tuyên (2015), Xây d ng l c l ng dân quân t vệ
t ờng tr c , p ờng, th tr n biên giới, ven biển, đảo tron điều kiện kinh tế
th tr ờn đ n ớng xã hội chủ n ĩa iện nay, Đề tài cấp ngành Bộ Tổng
Tham Mưu, Hà Nội.
56. Uỷ Ban nhân dân huyện Chiêm Hóa (2021), Kết quả hu n luyện dân
quân t vệ từ năm 2018 đến năm 2022.
57. Uỷ Ban nhân dân huyện Y n Sơn (2021), Kết quả hu n luyện dân quân
t vệ từ năm 2018 đến năm 2022.
58. Uỷ Ban nhân dân huyện Sơn Dương (2021), Kết quả hu n luyện dân
quân t vệ từ năm 2018 đến năm 2022.
59. Uỷ Ban nhân dân phường Phan Thiết (2021), Kết quả hu n luyện dân
quân t vệ từ năm 2018 đến năm 2022.
60. Uỷ Ban nhân dân xã Tứ Quận (2021), Kết quả hu n luyện dân quân t
vệ từ năm 2018 đến năm 2022.
75
61. Uỷ Ban nhân dân thị trấn Lăng Can (2021), Kết quả hu n luyện dân
quân t vệ từ năm 2018 đến năm 2022.
62. Uỷ Ban nhân dân thị trấn Y n Sơn (2021), Kết quả hu n luyện dân
quân t vệ từ năm 2018 đến năm 2022.
63. Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
(2019), Quyết đ nh số 1811 2020 QĐ-TTg ngày 16/12/2019 của Chính phủ ban
hành Kế hoạch triển khai thi hành Luật Dân quân t vệ năm 2019, Hà Nội.
64. Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
(2020), Quyết đ nh số 140 2020 QĐ-TTg ngày 20/01/2020 của Chính phủ phê
duyệt Đề án tuyên truyền, phổ biến, tập hu n Luật Dân quân t vệ năm 2019, Hà
Nội.
76
PHỤ LỤC
77