ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC
BÙI THANH HÀ
ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG CHỐNG XƠ GAN CỦA
VIÊN NANG NGŨ VỊ TỬ
(SCHISANDRA SPHENANTHERA REHDER ET WILL)
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
(NGÀNH DƯỢC HỌC)
Hà Nội – 2023
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC
Người thực hiện: BÙI THANH HÀ
ĐÁNH GIÁ TÁC DỤNG CHỐNG
XƠ GAN CỦA
VIÊN NANG NGŨ VỊ TỬ (SCHISANDRA
SPHENANTHERA REHDER ET WILL)
KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
(NGÀNH DƯỢC HỌC)
KHÓA: QH.2018.Y
Người hướng dẫn 1: PGS.TS PHẠM THỊ NGUYỆT HẰNG
Người hướng dẫn 2: ThS. NGUYỄN THÚC THU HƯƠNG
Hà Nội – 2023
3
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt quá trình học tập và hoàn thiện khóa luận tốt nghiệp tại khoa
Dược lý - Hóa sinh Viện Dược liệu, em đã nhận được sự giúp đỡ, và động viên
vô cùng lớn từ các thầy cô, anh chị và bạn bè.
Lời đầu tiên em xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng đào tạo trường
Đại học Y Dược, Đại học quốc gia Hà Nội; khoa Dược lý - Hóa sinh Viện Dược
liệu đã tạo điều kiện cho em được tham gia học tập và hoàn thành khóa luận trong
suốt thời gian qua.
Đặc biệt em xin gửi tới lời cảm ơn chân thành và sâu sắc nhất tới PGS.TS
Phạm Thị Nguyệt Hằng khoa Dược lý – Hóa sinh Viện Dược liệu, cô là người đã
trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ em xuyên suốt trong quá trình thực hiện đề tài khóa
luận tốt nghiệp.
Tiếp đến em xin cảm ơn ThS Nguyễn Thúc Thu Hương bộ môn Dược liệu
– Dược học cổ truyền trường Đại học Y Dược, Đại học quốc gia Hà Nội. Cảm ơn
sự động viên và quan tâm sát sao của cô trong quá trình em hoàn thành khóa luận
tốt nghiệp.
Trong suốt thời gian học tập và nghiên cứu, em đã nhận được sự giúp đỡ to
lớn từ ThS Nguyễn Thị Phượng, anh Nguyễn Văn Hiệp, chị Nguyễn Thị Như
Thơ, chị Nguyễn Thị Lý cùng các anh chị trong khoa Dược lý – Hóa Sinh và khoa
Hóa Phân tích – Tiêu chuẩn Viện Dược liệu.
Cuối cùng em xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới gia đình, bạn bè đã luôn
đồng hành trong suốt quá trình học tập và công tác, và là chỗ dựa vững chắc cả
về vật chất lẫn tinh thần mỗi khi em gặp khó khăn trong cuộc sống.
Em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 25 tháng 5 năm 2023
Sinh viên
4
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CHỮ VIẾT TẮT ............................................... 6
DANH MỤC CÁC BẢNG ................................................................................... 7
DANH MỤC CÁC HÌNH .................................................................................... 7
ĐẶT VẤN ĐỀ ....................................................................................................... 8
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN ....................................................................................................... 9
1.1. Tổng quan về ngũ vị tử Ngọc Linh ........................................................... 9
1.1.1. Phân loại thực vật ................................................................................. 9
1.1.2. Đặc điểm thực vật ................................................................................. 9
1.1.3. Phân bố ................................................................................................ 10
1.1.4. Thành phần hóa học ........................................................................... 10
1.1.5. Tác dụng của Ngũ vị tử ...................................................................... 15
1.2. Tổng quan về xơ gan ................................................................................ 18
1.2.1. Định nghĩa........................................................................................... 18
1.2.2. Nguyên nhân ....................................................................................... 18
1.2.3. Cơ chế bệnh sinh................................................................................. 18
1.2.4. Chẩn đoán xơ gan ............................................................................... 20
1.2.5. Điều trị xơ gan .................................................................................... 22
1.3. Mô hình gây xơ gan và đánh giá tác dụng bảo vệ gan trên thực
nghiệm .............................................................................................................. 24
1.3.1. Gây xơ gan bằng các tác nhân hóa học ............................................. 24
1.3.2. Gây xơ gan bằng phương pháp thắt ống dẫn một ............................. 26
1.3.3. Gây xơ gan bằng phương pháp miễn dịch ........................................ 27
CHƯƠNG 2
ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................... 28
2.1. Đối tượng nghiên cứu .............................................................................. 28
5
2.2. Phương tiện nghiên cứu ........................................................................... 28
2.2.1. Động vật nghiên cứu .......................................................................... 28
2.2.2. Thiết bị, dụng cụ, hóa chất nghiên cứu ............................................. 28
2.3. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................ 29
2.3.1. Đánh giá tác dụng chống xơ gan của viên nang Ngũ vị tử trên thực
nghiệm ........................................................................................................... 29
2.3.2. Phương pháp xử lý số liệu ................................................................. 31
CHƯƠNG 3
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................................................ 32
3.1. Kết quả đánh giá tác dụng điều trị xơ của viên nang Ngũ vị tử trên
thực nghiệm ..................................................................................................... 32
3.1.1. Ảnh hưởng của viên nang Ngũ vị tử đến chỉ số trọng lượng của
chuột và trọng lượng gan ............................................................................. 32
3.1.2. Ảnh hưởng của viên nang Ngũ vị tử đến các chỉ số sinh hóa máu . 35
CHƯƠNG 4
BÀN LUẬN ......................................................................................................... 40
4.1. Tác dụng điều trị bệnh xơ gan của viên nang Ngũ vị tử trên thực
nghiệm .............................................................................................................. 40
4.1.1. Bàn luận về mô hình nghiên cứu ...................................................... 40
4.1.2. Tác dụng điều trị xơ gan của viên nang Ngũ vị tử ........................... 41
CHƯƠNG 5
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT ............................................................................... 45
5.1. Kết luận ..................................................................................................... 45
5.2. Đề xuất ...................................................................................................... 45
TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................. 46
