Không giới hạn diện tích quảng cáo trên báo điện tử
Dự thảo Luật Quảng cáo vừa tiếp tục được Thường vụ Quốc hội thảo luận, sau khi
tiếp thu ý kiến của các đại biểu tại kỳ họp thứ II, Quốc hội khóa XIII. Căn cứ theo
văn bản được cơ quan soạn thảo chuẩn bị, dự thảo sửa đổi có nhiều điểm mới,
trong đó thắt chặt việc quản lý đối với với vấn đề nội dung nhưng lại mở ra nhiều
cơ hội đối với các phương tiện, loại hình quảng cáo.
Cụ thể, tổng hợp tại kỳ họp cuối năm ngoái cho thấy nhiều đại biểu cho rằng việc
giới hạn diện tích quảng cáo trên báo điện tử là chưa phù hợp với với đặc thù của
loại hình báo chí này. Tiếp thu ý kiến nêu trên, Thường vụ Quốc hội cho rằng,
khác với các loại hình báo chí thông thường, người đọc báo điện tử có thể hoàn
toàn chủ động trong việc tắt - mở các nội dung mình cần. Do vậy không cần thiết
phải quy định diện tích quảng cáo.
Dự thảo Luật mới, do đó quyết định, bỏ quy định về diện tích quảng cáo (trước
đây giới hạn không quá 25% diện tích hiển thị. Tuy nhiên, để đảm bảo quyền lựa
chọn của độc giả, Thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung một số quy định như:
các quảng cáo cố định không được lẫn vào phần nội dung tin, quảng cáo không cố
định phải được thiết kế để độc giả có thể chủ động tắt hoặc mở quảng cáo. Thời
gian chờ tắt hoặc mở quảng cáo tối đa là 1,5 giây sau khi nhấp chuột.
Trước một số ý kiến cho rằng không nên cho phép quảng cáo trên trang chủ, mà
quy định trang riêng cho quảng cáo, Thường vụ Quốc hội cho rằng không hợp lý
vì không thể thiết kế trang dành riêng cho quảng cáo trên báo điện tử như báo in,
trang chủ lại là trang độc giả tiếp cận đầu tiên khi truy cập. Thêm vào đó, hiện
quảng cáo là nguồn thu duy nhất của hầu hết các báo điện tử nên nếu cấm quảng
cáo trên trang chủ đồng nghĩa với việc chấm dứt sự tồn tại của các tờ báo này.
Đối với các trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp dịch
vụ quảng cáo xuyên biên giới có phát sinh doanh thu tại Việt Nam (tương tự
trường hợp của Google hay Facebook), luật cũng bổ sung các điều khoản, theo đó
việc quảng cáo phải tuân thủ quy định tại Luật này và các pháp luật liên quan
khác.
Tuy “mở cửa” nhiều hơn cho việc quảng cáo trên báo điện tử nhưng dự thảo luật
lần này lại có xu hướng siết chặt hơn đối với các hàng hóa, nội dung quảng cáo.
Quy định về cấm quảng cáo rượu được mở rộng đối với các sản phẩm có độ cồn từ
15 - 30 độ (dự thảo trình Quốc hội cuối năm ngoái chỉ quy định cấm đối với rượu
trên 30 độ). Theo giải thích của cơ quan soạn thảo, điều chỉnh này nhằm đảm bảo
tính công bằng giữa doanh nghiệp sản xuất rượu trong và ngoài nước.
“Ở Việt Nam, rượu trên 30 độ chủ yếu do doanh nghiệp nước ngoài sản xuất,
trong khi dưới 30 độ chủ yếu là doanh nghiệp trong nước. Nếu chỉ cấm trên 30 độ
thì nhiều nhà sản xuất nước ngoài sẽ có cớ cho rằng Việt Nam vi phạm cam kết
WTO, đối xử không công bằng với các doanh nghiệp ngoại”, đại diện cơ quan
soạn thảo cho biết.
Đối với hình thức quảng cáo, dự thảo luật cũng bổ sung quy định nghiêm cấm
quảng cáo thiếu thẩm mỹ, quảng cáo ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị, an toàn giao
thông, quảng cáo có tính kỳ thị dân tộc, phân biệt chủng tộc, xâm phạm tự do tín
ngưỡng... Các quảng cáo không đúng, hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh,
cung cấp dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh cũng bị cấm.
Để đảm bảo điều này, dự thảo mới yêu cầu đơn vị phát hành quảng cáo có trách
nhiệm kiểm tra các tài liệu liên quan đến điều kiện quảng cáo mà bên thuê cung
cấp. Ngược lại, hành vi ép buộc cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện quảng cáo
hoặc tiếp nhận quảng cáo trái ý muốn cũng bị nghiêm cấm.
Ngoài ra, dự thảo luật mới cũng cấm quảng cáo bằng việc sử dụng phương pháp so
sánh trực tiếp giá cả, chất lượng, hiệu quả với hàng hóa, dịch vụ cùng loại. Bên
cạnh đó, việc sử dụng các cụm từ “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một”… cũng
không được chấp nhận. Tuy vậy, dự thảo lại để ngỏ đối với một số cụm từ như
“siêu việt”, “hàng đầu”…