Kiến thức y học: nguyên tăc nắn chỉnh và bó bột

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

Câu 1. Ch đ nh, nguyên t c n n ch nh và bó b t? BÓ B TỘ ỉ ị ắ ắ ộ

ng ng: ươ tr em(đi u tr b o t n) ề ấ ở ẻ

ệ ặ

ỉ 1. Ch đinh: ỉ • Bó b t trong ch n th ộ - Gãy x ươ ị ả ồ ng không có di l ch ho c di l ch ít - Trong các gãy x ệ ầ - C đ nh sau khi n n ch nh sai kh p, bong gân, dây ch ng, đ ng d p ph n ằ ươ ắ ụ ậ ớ ỉ

ố ị m m l n ớ ề ươ ẫ b nh nhân không có CĐ ph u thu t ậ

ỉ ng ẫ ở ệ ậ

t b m sinh b nh nhân d t ệ ở ệ ị ậ ẩ

ể ụ ố

ng: ề ươ

ngươ

ngươ ươ

ỷ ươ ỉ

ơ ắ

i ư ư ng đã quá 2 tu n t ầ ạ ổ

ỉ ắ ế

ng gây

- Th c hi n vô c m t ệ

- Gãy x • Trong ph u thu t ch nh hình: - Bàn chân khoèo - L ch tr c chi - Khâu n i gân, chuy n gân • B nh lý v x ệ • Lao x • U x • Viêm x ng tu x ng 2. Nguyên t c n n ch nh: ắ ắ t(vì n n khi ch a s ng n các c co kéo ít thì hi - N n ch nh càng s m càng t ố ề t, gãy x gãy hình thành can non ươ ế ỉ t(b nh nhân không đau, không rên la dãy d a th ố ệ

ớ ỉ ắ v ng đ t k t qu t ả ố ạ ế ọ thì không nên n n ch nh và n u có n n ch nh cũng ít k t qu ) ả ắ ả ụ

ằ ườ ố ớ ẻ ể

ng dùng gây mê)

th trùng c các kh p g n gãy khó n n ch nh gãy di l ch t ự tê gãy b ng novocain 1-2 %, có th gây tê vùng, gây tê ĐRTK, đ i v i tr ổ em th ắ ở ư ế ườ ỉ ệ ổ ầ ổ ắ ơ ớ ỉ

ị ầ ơ

c, c ơ ắ ư ậ ơ ướ ướ ơ ấ

ấ ẳ

ỗ i: G p đùi vào b ng làm trùng c th t l ng ch u c thang tr ậ ng i c ng chân và c tam đ u c ng chân ơ ơ ụ ồ ẳ ầ ẳ

0 xoay trong 450 kh p khu u ỷ

0 c ng tay n a s p n a ng a, bàn tay g p 10-15

c35 ướ ư ớ

0 ấ 0 bàn chân g p10ấ 0 kh p g i g p 40

v trí 110

0 kh p cớ ổ

0

ử ấ ử i: đùi g p v phía b ng 40 ề ố ấ ử ớ ẳ ấ ụ

ệ ạ

ng cánh tay th khép thì đo n trung tâm giang và ạ

ủ ể ạ

ng th gi ng thì đo n gãy trung tâm c40 th cánh tay giang ở ư t

- N n ch nh C :ơ + Chi trên: giang cánh tay làm trùng c delta và làm căng c nh đ u cánh tay, ơ g p c ng tay làm trùng cá c g p, c du i các ngón tay ơ ơ ấ ấ ẳ + Chi d ụ may và làm căng kh i c ng i c ng ch n khu sau đùi và g p c ng chân vào đùi ố ơ ụ ồ ẳ thì làm trùng các c Kh p:ớ + Chi trên: cánh tay giang 60-700 đ a ra phía tr g p ấ ở ị + Chi d ướ v trí 100 chân ở ị - N n ch nh đo n ngo i vi theo di l ch c a đo n trung tâm ạ ỉ ắ VD: G y c ph u thu t x ậ ươ ẫ ổ đ a ra phía tr ư ả ắ 800, đ a ra phía tr ế ư th khép nên ph i n n ch nh

ạ ẫ c do đó ph i n n ch nh đo n ngo i vi theo t ư ế ướ ạ th khép ỉ ạ 0 .N u g y x ể ạ ẫ ươ ỉ ®o¹n ngo¹i vi theo t ướ ả ắ ư ế ế

ng. quang toµn_dhy34

- 1 -

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

ố ệ ữ ố ị

ế ụ ệ

- Kéo theo tr c x ụ ươ ầ ử ộ

ặ ằ ắ ể ử ồ ỉ

ệ ụ

ỉ ắ ố ị

- C đ nh t ố ị

ả ng gãy ụ

i ng pháp đông y) ẹ ắ gãy, c đ nh liên t c cho ớ ướ ổ ươ

không di đ ng, c đ nh c kh p trên và kh p d ớ ố ị ng b ng bó b t, bó n p, bó ph t ộ ằ ớ ộ

ườ ớ

ể ả ự ổ ủ ủ ớ

ng h p gãy chi trên l 8-12 l p, chi trên 6-8 l p i n p b t ít nh t t ng chi d ớ ướ ẹ ấ ừ ộ gãy i m t kh p đ đ m b o c trong khu v c ả ơ ộ ớ ướ ầ ng cánh tay, gãy đ u i c u c ồ ầ ươ ợ ừ ườ

ng quay nên bó c ng bàn tay) ể ư

ộ thư ế

ầ

ng mà có v t th ế ng bó b t ph i đ c a s n i có v t ả ể ử ổ ơ ề ươ ươ ế ộ

ng h p gãy x ườ ể

ng, tr c chi c đ nh phía g c chi đ s a ch a di l ch ch ng ồ ể ắ và s m t ph n các di l ch khác khi đã h t di l ch ch ng thì dùng tay đ n n ệ s a h t các di l ch sang bên, xoay, g p góc và n n ch nh b ng XQ ho c đo ậ ử ế các m c, các tr c chi ố t ngay sau khi n n ch nh(c đ nh vũng ch c 2 đ u x ầ ươ ố ố ị ộ i khi li n x ề ươ 3. Nguyên t c bó b t: ắ - Ch c ch n: ắ ắ + Đ dày: thông th + Đ dài: trên m t kh p d ộ không b co kéo(tr tr ị i x d ẳ ướ ươ + Đ ch t: b t ôm sát vào chi th nh ng không quá ch t ặ ủ ặ - Đúng t - Theo đúng yêu c u đi u tr ị VD: Tr ợ th ươ - Bó b t ph i vũng ch c mang tính liên t c, đ th i gian(th i gian li n x ắ

ờ ng l n 3 tháng, x ụ ủ ờ ố ớ ươ ớ ng ề ươ ỏ ng nh ươ ộ ừ ở

gãy, tu i b nh nhân: đ i v i x tuỳ t ng v trí tuỳ căn c vào tu i kha ng 6-8 tu n) ổ ầ ng đ thay băng ả ị ứ

- Bó b t không nên quá l ng s gây di l ch, không nên quá ch t vì ohù n gây

ệ ề ẽ ặ ộ ổ ệ ỏ ỏ

chèn ép

Câu 2. Các hình th c bó b t ộ ứ

ớ ể

ể

ng d p ph n m m ậ ề ươ

ả u đi m: không c n tr tu n hoàn khi chi s ng n ở ầ

gãy ư ế ỏ ủ ắ ẫ ề ộ ứ ệ ể ộ ổ

ng

ỉ ố ị

1. N p b t ẹ ộ - N p b t nông d dài tuỳ ý 5-7 l p, chu vi = 1/2 chu vi chi th ộ ộ ẹ - N p b t sâu: c đ nh 2/3 chu vi chi th ố ị ộ ẹ • Ch đ nh: ị ỉ ng ch n th - V t th ầ ấ ươ ế - Gãy không di l ch, gãy cành xanh ệ - Sai kh pớ ể ư - - Nh c đi m: b t không đ ch c d n đ n l ng b t, di l ch th phát ượ 2. B t tròn kín: ộ - CĐ: n n ch nh gãy x ươ ữ - - Nh ể ể ư

ố ị ư c đi m: có th gây chèn ép c n tr tu n hoàn và khi s ng n l n sau bó ở ầ ộ ỏ ụ ấ

ắ u đi m: c đ nh v ng ch c ắ Ư ể ề ớ ả ượ b t t o thành garo, sau s ng n gi m b t l ng m t tác d ng c đ nh ộ ạ ề ả ộ ạ ọ

ụ

ng có s ng n l n sau n n ch nh có nguy c chèn ép ọ ề ớ ạ ư ươ ơ ỉ

u đi m: tránh phù n , theo dõi đ ộ ắ c nuôi d ng chi 3. B t r ch d c: - Sau khi bó tròn kín r ch d c ph n b t theo tr c chi tránh chèn ép b t ộ ầ - CĐ: gãy x Ư ể - ưỡ ượ ề

ng. quang toµn_dhy34

- 2 -

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

c đi m: có đ nh không ch c ch n, d di l ch x ễ ệ ắ ắ ươ ng sau n n ch nh ắ ỉ ị

ộ ổ ươ ẫ ng ph n mèm sau khi ph u ầ

ng ng ở ế ươ ng h kèm theo t n th ươ

ậ ầ ượ ể

ng h p gãy x ng(d ch th m ra ễ ộ ườ ợ ươ ng- v t th ế ươ ấ ị

- Nh ượ ể 4. M c a s : ở ử ổ Thay băng lau r a v t th ử ế B t m c a s : gãy x ươ ở ử ổ thu t c n theo dõi chăm sóc v t th c đi m: y u d gãy Nh ế B t Tây Ban Nha: b t vòng kín, tr ộ b t hút chuy n v tuy n sau) ề ộ

ế ể

Câu 3. Chăm sóc, theo dõi b nh nhân bó b t? ộ ệ

ằ ộ ố ấ ệ

1. Toàn thân: - B nh nhân có th b d ng b t, đ phòng b ng cu n gi y v sinh, bông, d n ặ i ạ ế

ế ứ

ổ

ng cùng, ệ ng i, c n lau r a cho b nh ầ ử ụ ồ ể ồ ỗ ậ ươ

th ặ c, thay đ i t

c, cho b nh nhân s ệ ử ố ạ ể ệ ướ

c

ệ ề ướ ố ậ ố

ụ ả ạ ộ ơ ụ ụ ầ ộ ộ ư ế th

i thích m c đích bó b t, chu n b vùng da đ bó ả ẩ ẩ

ộ c có th sát trùng l ể ể ị i b ng c n, thay băng ạ ằ ồ

ặ ư ế ươ

t đ đ m lót và nâng cao chi th ể

ng và các d ng c c n thi ụ ẽ ộ

ụ ầ ộ ng có máng c ng khi b t ch a khô ế ể ệ ứ ư ộ

ể ị ệ ề ị ứ b nh nhân n u ng a ph i đi khám l ứ ệ ả - B nh nhân bó b t n m lâu có th có các bi n ch ng: ộ ằ ệ + Viêm ph i: cho b nh nhân ng i v đ p, ho ệ + Loét đi m tỳ: vùng vai, m t sau x ở ể nhân n m đ m n ệ ướ ổ ư ế ằ t ni u: b nh nhân ng i đi ti u, u ng ít n + Viêm đ ng ti ế ườ d ng kháng sinh, u ng nhi u n ố ụ + Ch ng táo bón: ăn thêm rau, u ng thu c nhu n tràng ố 2. T i ch : ỗ ạ c bó b t: - Tr ướ + Tình tr ng n i bó b t: M c đích bó b t, d ng c ph i đ t yêu c u, t ạ b nh nhân ệ + Chu n b b nh nhân: gi ụ ị ệ b t(lau r a s ch b ng xà phòng và n ướ ử ạ ằ ộ v t th th thích h p ng n u có, đ t t ợ ế ế - Sau khi bó b t:ộ - Chu n b gi ị ườ ẩ - Không đ ượ - N m trên gi ằ - Khi nâng đ b t không đ ơ ộ ư ạ

hõm vào gây đè nén trên ph n da khi b t khô c che b t vì s làm b t lâu khô c ng ườ ứ ơ c dùng ngón tay đè vào n i b t ch a khô t o n i ượ ỡ ộ ầ

ầ ầ ấ ộ ộ ế

ộ ườ ồ ầ ặ

ế ươ ắ ạ ộ

ơ

t ho c có mùi hôi khi ị ẩ ướ ộ ẽ ấ ẽ ặ

ầ ỏ

ẩ

- C t xén nh ng ph n đè ép đ h n ch các ph n kh n c n b t đ ng ể ạ ữ - R ch d c 1 đ ng qua các l p b t tránh b t quá ch t gây đè ép ộ ớ ọ - B t có c a s có v t th ng c n theo dõi và chăm sóc ử ổ ầ - Theo dõi ch t ti t th m n i b t, mùi hôi n i bó ấ ế ơ ộ - Gi b t luôn s ch s khô ráo: b t s gãy khi b m ạ ữ ộ d b n, tr y da làm l ng b t ộ ơ ẩ - Không đ y v t c ng vào gi a l p b t và da ộ ữ ớ ậ ứ - Không rút các v t đ n bên trong b t ộ ậ ộ - Tình tr ng n i bó b t: ộ

ạ ơ

ng. quang toµn_dhy34

- 3 -

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

ọ

ứ ế ấ ề ệ ầ

ầ

ươ ủ ặ

ự ự ặ ạ ặ ề

ụ ộ ị ừ ộ ỏ

ổ ng c a chi: da đ i ơ ứ ộ ủ ệ ấ

ể ậ ơ ậ ử ộ ạ ụ ấ

- Chăm sóc da s ch s ch s hàng ngày: th

+ Theo dõi các bi n ch ng quan tr ng gây ra do chèn ép trong 12-24h sau khi bó ứ b t: đau nh c, m t m ch đ u chi, da tái nh t, l nh, phù n , li ộ t(c n tháo r ng ầ ạ ọ ợ ạ b t và nâng cao ph n bó b t đ gi m phù n ) ề ộ ể ả ộ + Theo dõi s chèn ép c c b do bó không đ u tay ho c do đè ép c a u x ng ề + Theo dõi s chèn ép toàn v trí bó b t do bó quá ch t ho c do tình tr ng phù n ộ - Ki m tra b t bó xem có v a hay quá l ng - T p co c trong b t tránh teo c , c ng kh p, lo n d ng ộ ạ ưỡ ớ - T p c đ ng các đ u chi n i bó b t : d u hi u lo n d ạ ưỡ ầ ng m t calci, đau kh p ớ ườ ơ màu, khô l nh, r ng lông, x ươ ạ ẽ ạ

ớ ng cùng ộ ấ ươ ỷ ng xuyên quan sát vùng da n i các ậ

ế ự ọ ề

mép b t nh t là các vùng đè ép nh vùng gãy, khu u, gai ch u, x và tím ki m s c sát phù n ho c đ i màu da ả ộ ụ ề ầ

ư ặ ổ - Khi xoay tr b nh nhân c n phái l y nhi u m nh b t v n quan sát vùng da ấ ợ ở ệ ằ ể

c m t trong b t không an toàn vì b nh nhân n m đ chăm sóc thích h p(xem có loét không) ệ - Gi ả ướ ệ ặ ộ

i thích cho b nh nhân hi u r ng làm x làm t n th ng da và gây nhi m trùng da ổ ươ

ệ ỏ ề ằ ễ ể ả

ậ ệ ầ ầ

t(tránh sai t th làm ặ ệ ướ ộ ư ế

- Tránh kéo v t đ m lót : lót đ b o v da tránh l ng b t ộ - Làm s ch các đ u chi bó b t xao d u và xoa bóp m i ngày ỗ ộ ạ th đúng nh t khi b t còn - T th : Đ t b nh nhân t ư ế ấ ư ế l ng b t và lõm b t gây đè ép ộ ỏ

ầ ả ề ộ ầ

c h ượ ướ ẫ ng d n ở ộ ị

- Nâng cao ph n ph n bó b t gi m phù n ph n chi bóp b t ộ ầ - Xoay tr : b nh nhân đ ở ệ ở

ứ ừ

ướ ể

t không đ ằ ấ ộ

ng ộ c xoay tr tuỳ theo v trí bó b t và đ ượ xoay tr ngăn ng a các bi n ch ng do b t đ ng ế ấ ộ c xoay tr b nh nhân có th gây đè ép ho c h b t + Khi b t còn ặ ư ộ ở ệ ượ ộ - T p luy n: Nh m ngăn ng a bi n ch ng do b t đ ng nâng cao hi u qu đièu ừ ứ ả ế t, t p tránh teo c , ngăn ng a loãng ể ố ậ ậ ợ ế ơ ệ ưỡ i ti n tri n t ng, t p luy n thích h p v trí b t n th ậ ậ ệ tr , s ph c h i thu n l ị ự ụ ồ ng, r i lo n dinh d x ạ ươ ệ ừ ươ ị ổ ố ợ ị

ơ ả ắ ị

ề ả ẹ

c sát trùng r a nh các ch t b n trên da ấ ướ ấ ẩ

- Sau khi tháo b t: ộ + Màu da n i bó b t s m nhi u v t l m đ m, đóng v y, b p th t teo nhão ế ố ố ộ ẫ + Dùng tay nh nhàng l y m nh b t tháo ra ộ + Dùng xà phòng pha n ẹ + H ng d n t p luy n ph c h i ch c năng ệ

ử ứ ướ

ụ ồ ộ

ỏ ử ệ

ạ ắ

ạ th không ư ế

ứ

ộ ộ

ẫ ậ Câu 4. Khám b nh nhân bó b t: ệ - H i qua b nh s b nh nhân ệ - Đánh giá b t:ộ + Đ t hay không đ t có đúng nguyên t c không + Có đúng t + Th t c hành chính ủ ụ + Có bi n ch ng không ế - Nhìn: + T th b t, đ dài b t, hình th c b t ư ộ + B t có d p, có gãy không ư ế ộ ậ ộ

ng. quang toµn_dhy34

- 4 -

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

ộ

ể

ộ ồ ồ ỏ ư ộ ố

ệ

ầ ả

ắ ờ ộ

+ Th t c hành chính: có ghi rõ ngày bó b t ủ ụ + T th chi th ư ế + Ngón chân, tay có tím hay h ng đ s ng n ề + N i bó b t có loét, có n t ph ng r p không ơ - S :ờ + Chi có l nh không ạ + Làm d u hi u h i l u tu n hoàn ồ ư ấ + B t m ch xem m ch có n y không ạ ạ + S xem b t còn tính liên tuch không - Gõ: gõ xem b t có c ng khôgn, có gãy không ứ ộ

KÐo liªn tôc

C©u 1. Môc ®Ých chØ ®Þnh, nguyªn t¾c kÐo liªn tôc?

1. Môc ®Ých: - Cè ®Þnh - N¾n chØnh 2. ChØ ®Þnh: • §iÒu trÞ: - G·y x¬ng: g·y phøc t¹p kh«ng thÓ n¾n chØnh bã bét ®îc ngay, kh«ng

phÉu thuËt ngay ®îc gåm:

+ G·y x¬ng trong khíp, gÇn khíp, g·y nh÷ng chç cã c¬ khoÎ di lÖch nhiÒu kh«ng thÓ mæ vµ kh«ng thÓ n¾n chØnh ngay ®îc + G·y phøc t¹p, g·y chÐo v¸t nhiÒu m¶nh xo¾n vÆn mµ ®iÒu kiÖn kh«ng mæ ®îc nh g·y hë, nhiÔm trïng, di lÖch lín - G·y x¬ng ®Õn muén - Sai khíp ®Õn muén n¾n chØnh kh«ng ®îc ®Æc biÖt lµ sai khíp h¸ng - KÐo liªn tôc trêng hîp liÒn lÖch ph¸ can x¬ng • KÐo liªn tôc chuÈn bÞ cho phÉu thuËt: gióp cè ®Þnh gi¶m ®au tr¸nh di

lÖch thø ph¸t trong thêi gian chê phÉu thuËt

3. Nguyªn t¾c kÐo liªn tôc: - Võa ®¶m b¶o n¾n chØnh võa ®¶m b¶o cè ®Þnh

C©u 2. Kü thuËt kÐo liªn tôc: Cã 2 h×nh thøc:

- KÐo trùc tiÕp: xuyªn ®inh qua x¬ng: trùc tiÕp trªn x¬ng g·y hoÆc qua

khíp

- KÐo gi¸n tiÕp: kÐo qua b¨ng dÝnh, bét: thêng ¸p dông ®èi víi trÎ em 1. ChuÈn bÞ dông cô: - Giêng n»m h¶i ®¶m b¶o: v¸n cøng, cã lç ®¹i tiÖn, cã ®èi träng - Gi¸ c¨ng ®inh, cung c¨ng ®inh, c¸c lo¹i qu¶ caan, d©y kÐo - §inh Kirsschner, thuèc tª, b«ng, cån, khoan x¬ng 2. Kü thuËt:

ng. quang toµn_dhy34

- 5 -

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

- S¸t trïng vÞ trÝ xuyªn ®inh, g©y tª vÞ trÝ xuyªn ®inh b»ng novocain 1% - VÞ trÝ xuyªn ®inh + §èi v¬i x¬ng ®ïi: 2 vÞ trÝ

 Xuyªn qua låi cÇu ®ïi: Tõ phÝ trong ra vµ trªn khe khíp gèi 1 kho¸t

ngãn tay cña bÖnh nh©n

 Xuyªn qua låi cñ tríc x¬ng chµy: tõ trong ra ngoµi Chó ý d¶m b¶o ®ñ ®é dµy vµ ch¾c

+ §èi víi x¬ng c¼ng ch©n:Xuyªn vÞ trÝ ë gi÷a ®Ønh m¾t c¸ trong vµ ®Ønh x¬ng gãt(tõ trong ra ngoµi) + X¬ng c¸nh tay xuyªn qua mám khuûu(tõ trong ra ngoµi) - Híng xuyªn: tõ vïng nguy hiÓm sang vïng kh«gn nguy hiÓm + G·y 2 x¬ng c¼ng chÈn: xuyªn tõ trong ra ngoµi tr¸nh ®m èng gãt

ng. quang toµn_dhy34

- 6 -

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

èng gãt lµ mét ®êng t¹o nªn do mÆt trong x¬ng gãt vµ c¬ d¹ng ngãn c¸i. èng gãt ch¹y díi mám ch©n ®Õ gãt gåm 3 mèc: ë s©u lµ låi cñ sau trong cña x¬ng gãt, ë tríc lµ cñ x¬ng ghe, ë gi÷a lµ ch©n ®Õ gãt §éng m¹ch chµy sau khi tíi mám ch©n ®Õ chia thµnh 2 nh¸nh ®m gan ch©n trong ë tÇng trªn vµ gan ch©n ngoµi ë tÇng díi

+ G·y x¬ng ®ïi:

 G·y 1/3 díi:híng xuyªn tõ ngoµi vµo trong tr¸nh bã m¹ch hÇn kinh h«ng

khoeo ngoµi

 G·y 1/3 trªn, gi÷a, g·y liªn mÊu chuyÓn: vÞ trÝ xuyªn ®inh lµ qua låi

cÇu ®ïi híng xuyªn tõ trong ra ngoµi ®Ó tr¸nh ®m ®ïi

 G·y x¬ng c¸nh tay: qua mám khuûu híng tõ trong ra ngoµi ®Ó tr¸nh

thÇn kinh trô

• Bã m¹ch thÇn kinh h«ng khoeo ngoµi: D©y thÇn kinh h«ng to khi tíi ch¸m khoeo chia thµnh 2 nh¸nh lµ thÇn kinh h«ng khoeo trong vµ TK h«ng khoeo ngoµi. D©y TK h«ng khoeo ngoµi ch¹y chÕch ra ngoµi ®i däc bê trong c¬ sinh ®«i tíi chám x¬ng m¸c th× vßng quanh cæ x¬ng råi ph©n chia 2 nh¸nh d©y chµy tríc vµ d©y chÇy sau

• §M h«ng khoeo ngoµi t¸ch tõ ®m ®ïi • TK trô nguyªn uû tõ th©n nh× tríc trong tõ n¸ch ch¹y xuèng vµo khu c¸nh tay tr c ướ , tíi gi÷a c¸nh tay chäc thñng v¸ch liªn c¬ ®Ó vµo khu sau råi tíi khuûu ch¹y ë phÝa sau mám trªn rßng räc trong r·nh rßng räc khuûu sau l¹i ra phÝa tríc vµo khu c¼ng tay tríc ®Ó phân nh¸nh

§o¹n thÇn kinh trô trong r·nh rßng räc khuûu

- Träng lîng kÐo: + X¬ng ®ïi: 1/8-1/6 P c¬ thÓ + C¼ng ch©n: = 1/2 ®ïi + C¸nh tay= 1/2 P kÐo cña c¼ng ch©n Chó ý: + Ban ®Çu kh«ng ®Æt P tèi ®a mµ mçi ngµy t¨ng lªn 1kh cho tãi P tèi ®a

ng. quang toµn_dhy34

- 7 -

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

+ §¹t yªu cÇu th× gi¶m träng lîng xuèng ®¹t 4-5kg nÕu kh«ng gi¶m sÏ lµm gi·n æ g·y kh«ng liÒn x¬ng - Híng kÐo: + X¬ng ®ïi: Qua lßi cñ tríc x¬ng chµy kÐo theo híng ®êng ph©n gi¸c cña gãc hîp bëi trôc ®ïi vµ trôc c¼ng ch©n + Qua låi cÇu ®ïi: híng trïng víi trôc cña ®ïi u ®iÓm: t¸c dông trùc tiÕp, gi¶i phãng ®îc khíp gèi ®Ó bÖnh nh©n cö ®éng + X¬ng c¼ng ch©n: theo híng trïng víi truch c¼ng ch©n + X¬ng c¸nh tay: mám khuûu trung víi trôc x¬ng c¸nh tay ®Æc biÖt lµ g·y cæ phÉu thuËt x¬ng c¸nh tay

C©u 4. u nhîc ®iÓm cña bã bét vµ kÐo liªn tôc:

1. Bã bét: • u ®iÓm: - Nhanh, rÎ, Ýt tèn kÐm, kh«ng ph¶i PT - Kh«ng gÉy nhiÔm trung æ gÉy h¹n chÕ thêi gian n»m viÖn • Nhîc ®iÓm: - N¾n chØnh khã - Sau khi hÕt sng nÒ g©y láng bét, di lÖch thø ph¸t - Kh«ng ph¬i bµy æ g·y ®Ó ch¨m sãc theo dâi - Cè ®Þnh l©u ngµy cøng khíp, teo c¬ - G©y chÌn Ðp bét - H¹n chÕ vËn ®éng 2. KÐo liªn tôc • u ®iÓm: - Chñ ®éng n¾n chØnh ®îc tõ tõ - Béc lé ®îc toµn bé æ g·y thuËn lîi cho viÖc theo dâi ch¨m sãc - Kh«ng g©y chÌn Ðp - Ch¨m sãc dÔ dµng • Nhîc ®iÓm: - Kh«ng t¹o ®iÒu kiÖn xö trÝ tiÕp - N»m l©u dÔ dÉn ®Õn c¸c biÕn chøng - G©y d·n d©y ch»ng cña khíp - ChËm liÒn x¬ng h¬n phÉu thuËt

C©u 3. Ch¨m sãc theo dâi bÖnh nh©n ®ang ®îc kÐo liªn tôc

1. Toµn th©n: - LoÐt ®iÓm tú vïng vai mÆt sau x¬ng cïng(da) kh«ng cã c¬, 2 ô ngåi:

nh×n da ®á h¬n., cã phång rép nÕu cã ph¶i xoa bét Talc t¹i chç, lau röa, n»m ®Öm níc, thay ®æi t thÕ

- Ngåi, tËp ho, vç lng tr¸nh ø ®äng phæi g©y viªm phæi - Viªm ®êng tiÕt niÖu: dïng kh¸ng sinh, uèng nhiÒu níc

ng. quang toµn_dhy34

- 8 -

Ngo¹i chÊn th¬ng Bã bét vµ kÐo liªn tôc

- T¸o bãn: cho ¨n tang rau, thuèc nhuËn trµng 2. T¹i chç: - Giai ®o¹n n¾n chØnh: §o ®é dµi chi g·y so víi bªn lµnh - Chôp XQ kiÓm tra - Giai ®o¹n cè ®Þnh: kiÓm tra xem cã ®óng trôc kÐo kh«ng, träng lîng

kÐo, cã nhiÔm trïng ch©n ®inh kh«ng, nªn cuèn b«ng cån ë ®Çu ch©n ®inh, röa b»ng cån tr¾ng

- N¬i xuyªn ®inh hoÆc d¸n b¨ng dÝnh: Hµng ngµy theo dâi dÊu hiÖu

nhiÔm trïng n¬i xuyªn ®inh hoÆc da n¬i d¸n b¨ng dÝnh

- HÖ thèng kÐo liªn tôc - D©t kÐo ph¶i b¶o ®¶m lùc kÐo vµ an toµn - D©y kÐo ph¶i tr¸nh cä s¸t, tr¸nh ®øt d©y kÐo - Híng kÐo so víi trôc chi - §¸nh gi¸ lùc kÐo cã t¬ng xøng kh«ng - HÖ thèng rßng räc ph¶i tr¬n nh½n, d©y ph¶i ch¾c ch¾n kh«ng ch¹m

hay víng vËt kh¸c

- Ch¨m sãc da: Da dÔ bÞ tæn th¬ng r¸ch trÇy xíc nhÊt lµ vïng lng ®Ì Ðp nhiÒu. Khi ch¨m sãc vÖ sinh da vïng lng cã thÓ híng dÉn bÖnh nh©n nhÊc m«ng lªn, híng dÉn thay ®æi t thÕ chèng ch©n lµnh xuèng giêng ®Ó th«ng tho¸ng vïng da m«ng vµ cïng côt, xoay vÆn nhÑ phÇn lng sang 2 bªn, xoa bãp lau kh« da n¬i tú nÐn thoa phÊn r«m hoÆc bét talc, hoÆc ®Æt c¸c líp giÊy hót Èm

- Ch¨m sãc t thÕ bÖnh nh©n: c¸ ®éng t¸c kh«ng ®îc lµm ¶nh hëng trôc

chi, híng kÐo, lùc kÐo, kh«ng lµm di lÖch x¬ng

- TËp luyÖn: vËn ®éng chi tù do, thë s©u lªn g©n c¬ bông ®Ó tr¸nh ø

®äng phæi, t¸o bãn, lªn g©n phÇn chi kÐo liªn tôc, tËp cö ®éng c¸c khíp kh«ng cÇn bÊt ®éngvËn tr¸nh teo c¬ do n»m l©u

ng. quang toµn_dhy34

- 9 -