Kinh nghiệm quốc tế về quản lý tiền điện tử và những gợi mở cho Việt Nam

Sự phát triển nhanh chóng của tiền điện tử đã đưa loại tài sản này trở thành một thành phần không thể thiếu trong nền kinh tế hiện đại, đồng thời đặt ra nhiều thách thức lớn cho hệ thống tài chính truyền thống toàn cầu. Mặc dù đã có sự đồng thuận quốc tế về tầm quan trọng của việc tăng cường giám sát, các quốc gia vẫn có những cách tiếp cận và khung pháp lý về tiền điện tử rất khác nhau, chịu ảnh hưởng bởi điều kiện kinh tế và thể chế chính trị riêng. Trong bối cảnh đó, việc nghiên cứu kinh nghiệm quản lý tiền điện tử từ các nền kinh tế hàng đầu như Trung Quốc và Hoa Kỳ trở nên đặc biệt cần thiết, nhằm cung cấp những gợi mở giá trị cho Việt Nam trong quá trình xây dựng một hệ thống pháp lý toàn diện, phù hợp để quản lý tiền điện tử.

Các nhà hoạch định chính sách, nhà quản lý tài chính, chuyên gia pháp lý và nhà nghiên cứu quan tâm đến lĩnh vực tiền điện tử tại Việt Nam.

Bài viết này cung cấp một phân tích chuyên sâu về kinh nghiệm quốc tế trong việc thiết lập và thực thi các khung pháp lý để quản lý tiền điện tử, tập trung vào hai mô hình đại diện là Trung Quốc và Hoa Kỳ, từ đó rút ra các gợi ý chính sách quan trọng cho Việt Nam. Nghiên cứu chỉ ra rằng mặc dù tiền điện tử và công nghệ Blockchain đang có sự phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam, song vẫn còn thiếu một khuôn khổ pháp lý đồng bộ. Trung Quốc đã áp dụng một cách tiếp cận nghiêm ngặt, gần như cấm hoàn toàn các hoạt động liên quan đến tiền điện tử trong nước, trong khi Hoa Kỳ lại phát triển một hệ thống pháp lý trung lập, linh hoạt hơn, bao gồm các quy định cấp tiểu bang và liên bang tập trung vào phân loại tài sản số, bảo vệ người tiêu dùng, và phòng chống rửa tiền cũng như tài trợ khủng bố. Dựa trên những phân tích này, bài viết đề xuất năm phương hướng chính cho Việt Nam: (1) định nghĩa và phân loại rõ ràng tiền điện tử; (2) làm rõ quan điểm về việc công nhận tiền điện tử là phương tiện thanh toán chính thức và cân nhắc phát triển tiền tệ kỹ thuật số quốc gia (CBDC); (3) tăng cường các quy định về an ninh mạng, chống rửa tiền và xác minh danh tính; (4) xây dựng khung pháp lý linh hoạt như “sandbox” để khuyến khích đổi mới công nghệ; và (5) đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong quản lý tiền điện tử. Những đề xuất này nhằm trang bị cho Việt Nam một khung pháp lý vững chắc, hiệu quả, đảm bảo sự phát triển an toàn và bền vững của thị trường tài sản số.