TR(cid:4)(cid:5)NG (cid:8)(cid:9)I H(cid:12)C AN GIANG D(cid:16) ÁN P.H.E

K(cid:22) N(cid:23)NG THUY(cid:26)T TRÌNH (Tài li u ph$c v$ chuyên *+ rèn luy n k/ n0ng s3ng cho sinh viên thi t thòi tr78ng (cid:8)HAG)

Biên so(cid:9)n: TS. H(cid:15) Thanh M(cid:19) Ph(cid:21)(cid:22)ng Và nhóm c(cid:29)ng tác viên: Tr(cid:21)(cid:22)ng Th" M(cid:19) Dung %oàn M(cid:19) Ng’c

Tháng 01/ 2007

1

`L.I NÓI %1U

Thuy4t trình là m(cid:29)t ho(cid:9)t 7(cid:29)ng không th: thi4u 7;i v

ngày nay. Cùng v

tr(cid:21)=ng 7(cid:9)i h’c An Giang 7ã chuy:n dHn tI ki:u giJng d(cid:9)y truyKn 7(cid:9)t m(cid:29)t chiKu sang ph(cid:21)(cid:22)ng

pháp d(cid:9)y h’c lLy ng(cid:21)=i h’c làm trung tâm. Do vNy sinh viên ngày nay 74n l

7: nghe giJng bài và ghi chép bài giJng cSa giJng viên. Sinh viên ngày nay th(cid:21)=ng xuyên

7(cid:21)Uc yêu cHu tV tra cWu tài li@u và trình bày tr(cid:21)

tr(cid:21)

thuy4t trình thành công tr(cid:21)

trong h’c tNp Z tr(cid:21)=ng. K(cid:19) nYng này c^ng rLt cHn thi4t cho sinh viên khi trình bày các công

trình nghiên cWu, khoá luNn, báo cáo khoa h’c, v.v trong và ngoài tr(cid:21)=ng. Sau khi t;t nghi@p,

k(cid:19) nYng thuy4t trình s\ giúp sinh viên tV tin, thành công h(cid:22)n Z n(cid:22)i làm vi@c.

V

thòi luy@n tNp k(cid:19) nYng thuy4t trình nham giúp sinh viên thành công trong h’c tNp c^ng nh(cid:21)

trong công vi@c sau này, chúng tôi thi4t k4 tài li@u “k(cid:19) nYng thuy4t trình” 7: sd deng trong các

l

n(cid:29)i dung c(cid:22) bJn vK lý thuy4t dùng kèm theo các ho(cid:9)t 7(cid:29)ng trong các l

rang các l

viên.

Chúc các b(cid:9)n thành công.

TS. H(cid:15) Thanh M(cid:19) Ph(cid:21)(cid:22)ng Và nhóm c(cid:29)ng tác viên

2

M;C L;C

Ch(cid:21)(cid:22)ng 1: Tj %ÁNH GIÁ Kl NmNG THUYoT TRÌNH.

TV 7ánh giá khJ nYng thuy4t trình ….………………………………………….. 4

Khtc phec sV h(cid:15)i h(cid:29)p khi thuy4t trình …………………………………………..7

Ch(cid:21)(cid:22)ng 2: CHUuN Bv TRwxC KHI THUYoT TRÌNH

Chuyn b" vK hình dáng bên ngoài ………………………………………………14

Chuyn b" n(cid:29)i dung bài thuy4t trình ………………………………………….....16

Tám b(cid:21)

Ch(cid:21)(cid:22)ng 3 : D|NG C| TRjC QUAN

Chuyn b" và sd deng deng ce trVc quan………………………………………...29

10 cách 7: chuyn b" deng ce trVc quan hi@u quJ ………………………………30

Màu stc dùng trong các deng ce trVc quan …………………………………....32

Ch(cid:21)(cid:22)ng 4: LUY(cid:127)N T(cid:128)P THUYoT TRÌNH

Cách luy@n tNp thuy4t trình ……………………………………………………35

%iKu khi:n không khí cSa buAi thuy4t trình …………………………………...36

Ch(cid:21)(cid:22)ng 5: TIoN HÀNH THUYoT TRÌNH

Cách ti4n hành thuy4t trình ……………………………………………………40

Các l(cid:21)u ý trong khi thuy4t trình ……………………………………………….41

K(cid:19) thuNt 7_t câu h(cid:131)i và trJ l=i khi thuy4t trình ………………………………..46

Ch(cid:21)(cid:22)ng 6: THjC HÀNH

Ôn tNp các n(cid:29)i dung và thVc hành …………………………………………….50

Danh mec các b(cid:21)

3

Ch7=ng 1: T(cid:16) (cid:8)ÁNH GIÁ K(cid:22) N(cid:23)NG THUY(cid:26)T TRÌNH

4

Hãy *3i chiEu xem bIn thuJc m@u ng78i nào.

M@u Ng78i (cid:8)Ac (cid:8)iBm

_____NGw.I TR(cid:134)N TRÁNH Ng(cid:21)=i thu(cid:29)c d(cid:9)ng này luôn tìm cách tr;n tránh

xuLt hi@n tr(cid:21)

_____NGw.I TH| %(cid:135)NG Ng(cid:21)=i thu(cid:29)c d(cid:9)ng này luôn rLt sU b" yêu cHu phát

bi:u. Ng(cid:21)=i the 7(cid:29)ng không tr;n tránh vi@c phát

bi:u nh(cid:21)ng không bao gi= hWng thú v

Khi phát bi:u, h’ luôn cJm thLy khó khYn và rLt

mi(cid:136)n c(cid:21)(cid:137)ng.

_____NGw.I CH(cid:138)P NH(cid:128)N Ng(cid:21)=i thu(cid:29)c d(cid:9)ng này s\ phát bi:u nh(cid:21)ng không

mong mu;n ltm. Ng(cid:21)=i chLp nhNn 7ôi khi ngh(cid:139)

rang h’ 7ã làm rLt t;t. %ôi khi h’ l(cid:9)i cJm thLy

thích phát bi:u tr(cid:21)

_____NGw.I TÌM C(cid:140) H(cid:135)I Ng(cid:21)=i thu(cid:29)c d(cid:9)ng này luôn tìm c(cid:22) h(cid:29)i nói tr(cid:21)

7ám 7ông. Ng(cid:21)=i tìm c(cid:22) h(cid:29)i hi:u rang sV h(cid:15)i

h(cid:29)p s\ là chLt kích thích làm tYng hWng thú khi

thuy4t trình. H’ s\ trZ nên rLt tV tin và thuHn

thec trong giao ti4p vì có c(cid:22) h(cid:29)i nói th(cid:21)=ng

xuyên.

5

BLNG T(cid:16) (cid:8)ÁNH GIÁ K(cid:22) N(cid:23)NG THUY(cid:26)T TRÌNH

%: thuy4t trình hi@u quJ, hãy ki:m tra k(cid:19) nYng thuy4t trình cSa b(cid:9)n. BJng 7ánh giá d(cid:21)

s\ cho b(cid:9)n bi4t cHn phJi tNp trung vào nh[ng khía c(cid:9)nh nào 7: phát tri:n nYng lVc cSa b(cid:9)n.

Hãy 7’c các câu sau và khoanh tròn nh[ng s; phù hUp v

b(cid:9)n 7ã 7ánh s; 1, 2 hay 3.

Th(cid:21)=ng xuyên Không bao gi=

1. Tôi xác 7"nh các mec tiêu c(cid:22) bJn tr(cid:21)

chuyn b" bài thuy4t trình

5 4 2. Tôi xem xét tiêu chuyn, nhu cHu, và nh[ng h(cid:9)n 3 2 1

ch4 cSa ng(cid:21)=i nghe.

3. Tôi vi4t các ý chính tr(cid:21)

thuy4t trình xoay quanh các ý này

4. Khi bài thuy4t trình 7ã 7(cid:21)Uc stp x4p trNt tV, 5 4 3 2 1

tôi xem 7i xem l(cid:9)i các ý chính

5. Tôi xây dVng phHn mZ 7Hu thu hút sV chú ý 5 4 3 2 1

cSa ng(cid:21)=i nghe nh(cid:21)ng v(cid:141)n bJo 7Jm nh[ng thông

tin c(cid:22) bJn cHn thi4t

6. PhHn k4t luNn cSa tôi luôn có liên quan v

mZ 7Hu và n4u thích hUp thì hãy l(cid:15)ng vào “m(cid:29)t

l=i kêu g’i hành 7(cid:29)ng”

7. Tôi chuyn b" k(cid:19) các deng ce trVc quan sao cho 5 4 3 2 1

7(cid:22)n giJn, d(cid:136) hi:u,và có tác deng

8. S; l(cid:21)Ung các deng ce trVc quan thích hUp s\ 5 4 3 2 1

làm tYng hi@u quJ cSa bài thuy4t trình

9. Lí l\ tôi 7(cid:21)a ra rLt hUp lí và làm rõ các luNn 7i:m, 5 4 3 2 1

nh= 7ó, bài thuy4t trình cSa tôi thuy4t phec 7(cid:21)Uc

ng(cid:21)=i nghe

10. SV h(cid:15)i h(cid:29)p nung 7úc thêm sV hYng say khi thuy4t 5 4 3 2 1

6

trình chW không cJn trZ tôi.

11. Tôi chtc rang bài thuy4t trình cSa tôi s\ thuy4t 5 4 3 2 1

phec ng(cid:21)=i nghe và h’ s\ thLy 7(cid:21)Uc nh[ng lUi ích

mà bài thuy4t trình cSa tôi mang l(cid:9)i

12. Tôi trình bày h4t sWc nhi@t tình và hYng say 5 4 3 2 1

13. Tôi tNp chú ý vào ng(cid:21)=i nghe và h(cid:9)n ch4 nhìn vào giLy 5 4 3 2 1

14. BJn ghi chú chO có nh[ng “tI khóa” vì vNy tôi tránh nhìn 5 4 3 2 1

vào bJn thJo

15. Tôi tNp thuy4t trình và sd deng các deng ce trVc 4 5 3 2 1

quan trong bài thuy4t trình

16. Tôi chuyn b" tr(cid:21)

giJi quy4t nhanh các câu h(cid:131)i này

17. Tôi stp x4p ch(cid:144) ng(cid:15)i (n4u thích hUp) và ki:m tra 5 4 3 2 1

bYng ghi hình cyn thNn tr(cid:21)

18. Tôi luôn nhìn vK phía ng(cid:21)=i nghe 4 5 3 2 1

19. Cd chO cSa tôi tV nhiên và không b" gò bó bZi sV 4 5 3 2 1

h(cid:15)i h(cid:29)p

20. Gi’ng tôi l

TMng s3 *iBm

N4u tAng s; 7i:m cSa b(cid:9)n tI 80 74n 100, b(cid:9)n là m(cid:29)t nhà hùng bi@n tài ba, b(cid:9)n chO cHn gi[ v[ng các k(cid:19) nYng c(cid:22) bJn thôi. N4u tAng s; 7i:m cSa b(cid:9)n tI 60 74n 80, b(cid:9)n rLt có khJ nYng trZ thành m(cid:29)t di(cid:136)n giJ gi(cid:131)i. N4u tAng s; 7i:m cSa b(cid:9)n tI 40 74n 60 thì khoá huLn luy@n này có th: giúp b(cid:9)n 7áng k: 7Ly N4u tAng s; 7i:m cSa b(cid:9)n tI 30 74n 40 thì b(cid:9)n cHn phJi luy@n tNp th(cid:21)=ng h(cid:22)n. N4u tAng s; 7i:m cSa b(cid:9)n d(cid:21)

7

KHNC PH;C S(cid:16) HPI HQP

H(cid:15)i h(cid:29)p là tr(cid:9)ng thái tV nhiên khi b" cYng th(cid:147)ng. Chúng ta

th(cid:21)=ng cYng th(cid:147)ng khi thuy4t trình. Nh[ng thay 7Ai tâm sinh

lí s\ gây ra các tri@u chWng nh(cid:21) là h(cid:15)i h(cid:29)p, 7A m(cid:15) hôi, run ryy

tay chân, thZ nhanh, và tim 7Np nhanh.

%Ing lo ltng! N4u b(cid:9)n có các tri@u chWng nh(cid:21) trên tr(cid:21)

trong su;t buAi thuy4t trình thì b(cid:9)n là ng(cid:21)=i bình th(cid:21)=ng 7Ly.

RLt hi4m ng(cid:21)=i không có các tri@u chWng trên. HHu nh(cid:21) tLt cJ

m’i ng(cid:21)=i 7Ku cJm thLy cYng th(cid:147)ng tr(cid:21)

thNm chí là khi chO làm m(cid:29)t vi@c 7(cid:22)n giJn nh(cid:21) “tV gi

b(cid:9)n phát huy h4t khJ nYng.

Khi b(cid:9)n 7ã bi4t cách ch4 ngV sV cYng th(cid:147)ng, buAi thuy4t trình có th: s\ sôi nAi h(cid:22)n. Nh[ng

trang ti4p theo s\ giúp b(cid:9)n bi4t cách tNn deng sV h(cid:15)i h(cid:29)p và thuy4t trình t;t h(cid:22)n.

Có m(cid:29)t ng(cid:21)=i 7ã nói rang “ Hãy trút b(cid:131) sV b(cid:15)n ch(cid:15)n và tNp trung vào m(cid:29)t vi@c”.

Leo là m(cid:29)t k(cid:19) s(cid:21) cSa công ty AT&T. Anh Ly s\ phJi trình bày dV án mà anh ta 7ang xây dVng tr(cid:21)

8

N4u tr(cid:21)

s\ h[u deng.

CÁCH GILM HPI HQP

1. CHURN BS K(cid:22)

M(cid:29)t trong nh[ng nguyên nhân chính gây sU hãi là thi4u sV chuyn b". PhHn sau cSa tNp

tài li@u này s\ cho b(cid:9)n bi4t nh[ng k(cid:19) nYng rLt 7(cid:22)n giJn cHn thi4t cho công tác chuyn

b" m(cid:29)t buAi thuy4t trình. BZi vì vi@c chuyn b" tr(cid:21)

thêm tV tin và giúp buAi thuy4t trình thành công h(cid:22)n.

2. T(cid:4)UNG T(cid:4)VNG

Hãy t(cid:21)Zng t(cid:21)Ung b(cid:9)n b(cid:21)

các câu h(cid:131)i thNt tV tin và nhNn thWc 7(cid:21)Uc rang b(cid:9)n 7ã làm rLt t;t. Thd m(cid:21)=ng t(cid:21)Ung

các tình hu;ng nh(cid:21) vNy s\ giúp b(cid:9)n bi4t mình cHn phJi làm gì 7: thành công.

3. LUYXN TYP

NhiKu di(cid:136)n giJ 7’c nhym hay chO

m(cid:21)=ng t(cid:21)Ung bài thuy4t trình trong

7Hu. Thay vì vNy, b(cid:9)n hãy 7Wng dNy

và luy@n tNp nh(cid:21) th: có khán giJ ngay

tr(cid:21)

trVc quan (n4u có). Ít nhLt c^ng cHn

9

phJi tNp luy@n hai buAi. N4u có th:, nh= m(cid:29)t ng(cid:21)=i nhNn xét ho_c ghi hình l(cid:9)i các buAi

tNp. Xem l(cid:9)i bYng ghi hình, ltng nghe nhNn xét và chOnh sda n4u cHn thi4t tr(cid:21)

luy@n tNp cu;i cùng. %ây là cách luy@n tNp t;t nhLt.

Duyên là sinh viên l

Tình hu;ng cSa Duyên rLt phA bi4n. N4u b(cid:9)n cJm thLy h(cid:15)i h(cid:29)p ngay tr(cid:21)

trình, hãy thd nh[ng cách sau 7ây vào lHn phát bi:u ti4p theo:

4. NHSP THU

Khi các c(cid:22) btp cSa b(cid:9)n b" cYng ra và b(cid:9)n cJm thLy h(cid:15)i h(cid:29)p, có l\ b(cid:9)n thZ ch(cid:21)a 7S sâu.

%iKu 7Hu tiên cHn phJi làm 7ó là thJ l(cid:131)ng, chân du(cid:144)i th(cid:147)ng, th(cid:21) giãn, và hít thZ thNt sâu

m(cid:29)t vài lHn.

5. HÃY TH(cid:4) GIÃN

Thay vì ngh(cid:139) vK sV cYng th(cid:147)ng-hay cW cYng th(cid:147)ng. Hãy tV bJo mình “tôi ” khi hít vào

và “th(cid:21) giãn” khi thZ ra. C; gtng 7Ing suy ngh(cid:139) hay lo sU mà hãy lNp l(cid:9)i 7i@p khúc ”

tôi - th(cid:21) giãn” trong vài phút.

10

6. GILI T^A C(cid:23)NG TH_NG

Khi b(cid:9)n cYng th(cid:147)ng và các c(cid:22) b" cYng ra, b(cid:9)n s\ h(cid:15)i h(cid:29)p nhiKu h(cid:22)n. %iKu này làm cho

tay chân b(cid:9)n run ryy. Tr(cid:21)

giJm cYng th(cid:147)ng.

Btt 7Hu v

7ùi, d(cid:9) dày, ngVc, vai, cánh tay và ngón tay) tr(cid:21)

cYng th(cid:147)ng s\ 7(cid:21)Uc giJi t(cid:131)a và hãy thZ thNt sâu. LNp l(cid:9)i các 7(cid:29)ng tác này cho 74n khi

b(cid:9)n cJm thLy h4t cYng th(cid:147)ng. Nên nh< rang bài tNp này 7(cid:21)Uc thVc hi@n m(cid:29)t cách kín

7áo 7: m’i ng(cid:21)=i không bi4t b(cid:9)n 7ang th(cid:21) giãn!

Anh Quang là k4 toán làm vi@c cho m(cid:29)t tA chWc tài chính l

11

Tr(cid:21)=ng hUp cSa anh Quang không hi4m. Có l\ b(cid:9)n không mtc phJi tLt cJ các tri@u

chWng trên nh(cid:21)ng s\ g_p các tri@u chWng t(cid:21)(cid:22)ng tV. Nh[ng k(cid:19) thuNt d(cid:21)

cho b(cid:9)n trong tr(cid:21)=ng hUp này.

7. DI CHUYaN

B(cid:9)n s\ cYng th(cid:147)ng n4u chO 7Wng m(cid:29)t ch(cid:144) và không cd 7(cid:29)ng. %: th(cid:21) giãn, b(cid:9)n cHn giJi

t(cid:131)a cYng th(cid:147)ng bang cách cd 7(cid:29)ng các c(cid:22) btp. N4u b(cid:9)n cJm thLy tay chân b" bó bu(cid:29)c

khi trình bày thì hãy tNp th(cid:21) giãn nh(cid:21) th: b(cid:9)n 7ang 7;i tho(cid:9)i v

thuy4t trình. Vì bình th(cid:21)=ng b(cid:9)n không th: khoa chân múa tay nhiKu.

Nh[ng cd 7(cid:29)ng Z phHn trên c(cid:22) th: rLt quan tr’ng, nh(cid:21)ng di chuy:n bàn chân c^ng góp

phHn làm giJm cYng th(cid:147)ng. B(cid:9)n nên b(cid:21)

7Wng nói trên bec, b(cid:9)n hãy 7i quanh bec 7: t(cid:9)o sV chú ý ( n4u micro có th: di chuy:n

7(cid:21)Uc). %iKu này s\ giúp b(cid:9)n th(cid:21) giãn và thu hút sV chú ý cSa ng(cid:21)=i nghe. N4u b(cid:9)n

không th: 7i quanh bec thì thOnh thoJng hãy b(cid:21)

8. NHÌN NG(cid:4)(cid:5)I NGHE

Hãy bi4n bài thuy4t trình trZ thành bài 7;i tho(cid:9)i. Nhìn m’i ng(cid:21)=i m(cid:29)t cách thân thi@n.

B(cid:9)n s\ cJm thLy th(cid:21) giãn và không b" cô lNp n4u nhìn m’i ng(cid:21)=i trong khi thuy4t trình

và 7iKu này s\ giúp m’i ng(cid:21)=i thích b(cid:9)n.

12

ÔN L(cid:9)I VIXC KHNC PH;C S(cid:16) HPI HQP.

B(cid:9)n s\ áp deng các mec nào trong bJng sau 7ây vào bài thuy4t trình

Tôi dg *hnh:

(cid:1) Chuyn b" tài li@u

(cid:1) T(cid:21)Zng t(cid:21)Ung ra mình s\ trình bày thNt thành công

(cid:1) TNp sd deng tLt cJ các deng ce trVc quan trong bài thuy4t trình

(cid:1) Chú ý nh[ng cách th(cid:21) giãn 7(cid:22)n giJn, kín 7áo

(cid:1) Luôn h(cid:21)

(cid:1) Di chuy:n trong khi nói 7: tV nhiên và th(cid:21) giãn

(cid:1) Mtt luôn h(cid:21)

LUYXN TYP Si GIÚP HOÀN HLO HmN

13

Ch7=ng 2: CHURN BS CHO BUnI THUY(cid:26)T TRÌNH

14

CHURN BS HÌNH DÁNG BÊN NGOÀI

%ây không phJi là nh[ng h(cid:21)

cách Yn m_c và di@n m(cid:9)o. Nói chung là tránh sV l; b"ch, gi[ khuôn m(cid:141)u , 7(cid:22)n giJn, hài hòa.

B(cid:9)n phJi là tr’ng tâm trong buAi thuy4t trình chW không phJi quHn áo b(cid:9)n m_c.

Sau 7ây là m(cid:29)t vài gUi ý khi b(cid:9)n thuy4t trình tr(cid:21)

(cid:8)3i vpi ph$ nq

1. QuHn áo phJi vIa v_n, không quá chNt.. Thông th(cid:21)=ng, b(cid:9)n s\ trông l"ch lãm h(cid:22)n khi

m_c áo dài tay.

2. Ch’n 2-3 màu phù hUp v

h(cid:21)

phec 7: t(cid:9)o ra sV 7a d(cid:9)ng. Tìm lo(cid:9)i vJi t;t và bJo 7Jm không gây ra ti4ng 7(cid:29)ng khi di

chuy:n! Nói chung, tránh màu 7(cid:131) t(cid:21)(cid:22)i, cam, 7en và trtng vì nh[ng màu này rLt chói

và làm mLt sV tNp trung vào khuôn m_t cSa b(cid:9)n.

3. Tránh sd deng trang sWc lLp lánh, lòng thòng hay phát ra ti4ng (cid:15)n. Khi thuy4t trình,

b(cid:9)n cHn sd deng nh[ng phe ki@n trang nhã. Bông tai, vòng tay khác th(cid:21)=ng 7ôi khi

làm khán giJ khó ch"u và làm h’ mLt tNp trung vào bài thuy4t trình.

4. Trang 7i:m 7(cid:22)n giJn và phù hUp v

xLu. Trang 7i:m 7(cid:154)p là khi ki:m soát 7(cid:21)Uc nh[ng vùng bóng nh=n trên g(cid:21)(cid:22)ng m_t,

làm nAi bNc nh[ng nét tV nhiên và giúp b(cid:9)n thoJi mái ngay cJ trong m(cid:29)t buAi thuy4t

trình gay go.

5. Tóc c^ng cHn hài hoà v

(cid:8)3i vpi nam gipi

1. Trang phec phJi 7(cid:21)Uc may cyn thNn. Khi thuy4t trình, trang phec có k(cid:155) ô vuông, màu

sáng ho_c không t(cid:21)(cid:22)ng phJn s\ làm hình t(cid:21)Ung cSa b(cid:9)n xLu 7i. Thông th(cid:21)=ng, màu

15

xanh s(cid:141)m, xám và 7en cài 7(cid:22)n hay cài chéo là an toàn nhLt. Tùy vào 7;i t(cid:21)Ung ng(cid:21)=i

nghe, m(cid:29)t chi4c áo khoác th: thao và chi4c quHn hUp màu stc s\ rLt Ln t(cid:21)Ung.

2. Áo khoác cSa nam th(cid:21)=ng có nút gài trong khi hHu h4t áo khoác cSa n[ thì không. B(cid:9)n

có th: gài nút áo vét, không gài nút hay thNm chí có th: cZi áo khoác ra tùy vào tính

trang tr’ng cSa buAi thuy4t trình.

3. Áo s(cid:22) mi phJi vIa v_n và màu không quá sáng. N4u b(cid:9)n sU áo thLm m(cid:15) hôi, hãy m_c

áo phông bang cotton và áo s(cid:22) mi trtng bên ngoài. N4u b(cid:9)n chuyn b" thu hình thì hãy

tránh m_c áo s(cid:22) mi trtng mà hãy sd deng áo màu xám sáng (mu;i tiêu).

4. Cà v(cid:9)t nên ch’n lo(cid:9)i nào có th: làm tôn lên g(cid:21)(cid:22)ng m_t và 7ôi mtt cSa b(cid:9)n. Ki:u cà v(cid:9)t

7(cid:131) cA 7i:n có th: không phù hUp v

chú ý cSa ng(cid:21)=i nghe và h’ không còn chú

ý b(cid:9)n n[a. Cà v(cid:9)t v

s\ phù hUp v

5. Giày vIa chân, thoJi mái và 7(cid:21)Uc 7ánh

bóng cyn thNn. Tìm v< phù hUp và có th:

che 7(cid:21)Uc cJ 7ôi chân trHn khi b(cid:9)n ng(cid:15)i

xu;ng.

6. Tóc hUp v

g’n gàng cho dù 7ó là ki:u gì 7i n[a. Râu

quai hàm c^ng phJi g’n gàng và ria mép phJi 7(cid:21)Uc tOa trên vành môi.

H7png d@n cách st d$ng kính cho cv hai phái

Thông th(cid:21)=ng trong buAi thuy4t trình, b(cid:9)n chO nên mang kính khi cHn nó m

nhìn thLy khán giJ và 7’c 7(cid:21)Uc các deng ce trVc quan.. B(cid:9)n có th: không 7eo kính

n4u b(cid:9)n không cHn dùng chúng , ho_c b(cid:9)n có th: thay th4 bang kính sát tròng. %ó là vì

kính s\ phJn chi4u ánh sáng trong phòng và khán giJ s\ không nhìn vào mtt b(cid:9)n 7(cid:21)Uc.

C^ng nên tránh sd deng kính sát tròng màu vì khán giJ khó mà nhìn vào mtt cSa b(cid:9)n .

Hi@n nay 7ã có lo(cid:9)i kính ch;ng choá. Và các di(cid:136)n giJ 7Ku 7(cid:21)Uc khuyên sd deng lo(cid:9)i

kính này.

16

CHURN BS NQI DUNG BÀI THUY(cid:26)T TRÌNH

Tr(cid:21)

trình vì mec 7ích gì. %áp án cho câu h(cid:131)i này có th: giúp b(cid:9)n chuyn b" t;t n(cid:29)i dung bài

thuy4t trình cSa b(cid:9)n.

Ch(cid:147)ng h(cid:9)n nh(cid:21) b(cid:9)n 7(cid:21)Uc 7K ngh" trình bày tr(cid:21)

cSa công ty . %Ing btt 7Hu ng(cid:15)i xu;ng và vi4t ra nh[ng gì b(cid:9)n s\ nói. Thay vào 7ó,

hãy ngh(cid:139) xem mec tiêu cSa bài thuy4t trình cSa b(cid:9)n là gì, sau 7ó b(cid:9)n s\ xác 7"nh 7(cid:21)Uc

b(cid:9)n cHn trình bày nh[ng gì 7: 7(cid:9)t mec tiêu 7ó.

B(cid:9)n có b" chLt vLn vK sV tYng tr(cid:21)Zng cSa ngân sách không? Hay b" yêu cHu lên k4

ho(cid:9)ch giJm chi tiêu không? Hãy ngh(cid:139) vK nh[ng mec tiêu ce th: có liên quan 74n ng(cid:21)=i

nghe tr(cid:21)

B(cid:9)n có th: t(cid:21)Zng t(cid:21)Ung ra vi@c xây nhà mà không có bJng v\ không? BLt kì ai, tr(cid:21)

khi xây nhà 7Ku phJi có bJng v\ 7: dVa vào 7ó mà tính toán vi@c mua vNt t(cid:21) và theo

dõi vNt t(cid:21) 7(cid:21)Uc sd deng nh(cid:21) th4 nào. Gi;ng nh(cid:21) vNy, vi@c chuyn b" t;t n(cid:29)i dung cho

bài thuy4t trình s\ giúp công vi@c trôi chJy và hi@u quJ h(cid:22)n. Xác 7"nh mec tiêu và tìm

hi:u 7;i t(cid:21)Ung nghe là hai công 7o(cid:9)n rLt cHn thi4t 7: chuyn b" n(cid:29)i dung cho bài thuy4t

B(cid:21)

trình.

Cung cLp thông tin Thuy4t phec

BiBu *w P-I

Bi:u 7(cid:15) này mô tJ m;i liên h@ gi[a hai giai 7o(cid:9)n cSa bài thuy4t trình: giai 7o(cid:9)n thuy4t

phec (persuasive) và giai 7o(cid:9)n cung cLp thông tin (informative) trong bài thuy4t trình.

Chúng không phJi là hai lo(cid:9)i riêng bi@t mà là m(cid:29)t quá trình liên tec. TLt cJ nh[ng bài

thuy4t trình thành công 7Ku chWa 7Vng nh[ng thông tin cHn thi4t và các lý l\ thuy4t

phec.

17

Theo h(cid:21)

bài thuy4t trình còn trong giai 7o(cid:9)n cung cLp thông tin thì bài thuy4t trình chWa 7Vng

nhiKu con s;, sV ki@n, d[ li@u 7: làm rõ hay chWng minh vLn 7K và các d[ li@u này

càng lúc càng m(cid:9)nh m\ h(cid:22)n khi ti4n gHn trung tâm. Khi m^i tên 7ã 7i qua trec tung Z

gi[a, di(cid:136)n giJ mu;n nêu ra nh[ng 7iKu cHn phJi thay 7Ai; nh[ng lý l\ thuy4t phec sV

B(cid:21)

7(cid:15)ng tình hay sV quy4t 7"nh.

Hãy 7_t b(cid:9)n vào v" trí cSa khán giJ!

Khi tìm hi:u khán giJ, b(cid:9)n phJi xem xét b;n khía c(cid:9)nh sau:

1. Giá trh - CHn xác 7"nh 7iKu gì là quan tr’ng 7;i v

có nh[ng h@ th;ng giá tr" khác nhau. Thuy4t trình cho nh[ng ng(cid:21)=i ngoài tA chWc cSa

b(cid:9)n s\ khác so v

cùng 7(cid:22)n v" nh(cid:21)ng tI các b(cid:29) phNn khác nhau c^ng s\ có nh[ng nhNn thWc giá tr" khác

nhau.

2. Nhu cyu - Tìm hi:u nhu cHu cSa nhóm tr(cid:21)

th: nh[ng gì h’ cHn khác h(cid:147)n v

quy4t sV khác bi@t này.

3. Sg bó buJc- %ó là nh[ng Wc ch4 ngYn cJn ng(cid:21)=i nghe làm nh[ng gì h’ mu;n hay

ntm btt nh[ng gì h’ cHn bi4t. Trong 7ó có các m_t sau:

A. Quan *iBm v+ chính trh: Nh[ng quan 7i:m khác nhau vK chính tr" có th: s\

gây ra sV bó bu(cid:29)c. N4u b(cid:9)n cHn sV Sng h(cid:29) cSa nhóm 7;i lNp, b(cid:9)n phJi ngh(cid:139) 74n 7iKu

này ngay khi chuyn b" bài thuy4t trình. Thêm vào 7ó, nh[ng mâu thu(cid:141)n vK tính cách và

nh[ng xung 7(cid:29)t khác s\ cJn trZ sV thành công cSa bài thuy4t trình.

B. Tài chính: BLt cW lúc nào b(cid:9)n 7K cNp vi@c phJi chi phí, b(cid:9)n s\ 7;i m_t v

ch;ng 7;i. PhJi 7oán tr(cid:21)

C. KiEn th|c: Nên nh< rang m(cid:144)i khán giJ có th: chuyên vK m(cid:29)t l(cid:139)nh vVc riêng

và không bi4t nhiKu vK l(cid:139)nh vVc khác. Vì vNy b(cid:9)n không nên sd deng các thuNt ng[,

18

vi4t ttt, tI chuyên ngành, vân vân làm cho ng(cid:21)=i nghe không hi:u. N4u không chtc là

thuNt ng[ 7ó có thông deng trong khán giJ không b(cid:9)n hãy h(cid:131)i khán giJ xem h’ có bi4t

các thuNt ng[ 7ó không và nên 7"nh ngh(cid:139)a n4u cHn thi4t.

4. Thông tin chung v+ buMi thuyEt trình: b(cid:9)n cHn bi4t s; l(cid:21)Ung ng(cid:21)=i nghe, 7"a 7i:m

thuy4t trình, các trang thi4t b" s(cid:160)n có, vv 7: chuyn b" t;t cho buAi thuy4t trình.

.

B¡NG NH(cid:128)N XÉT V£ KHÁN GI¡

Phi4u nhNn xét này s\ giúp b(cid:9)n chuyn b" hi@u quJ h(cid:22)n cho bài thuy4t trình 1. Nh[ng mec tiêu có liên quan 74n khán giJ là: __________________________________________________________________ 2. Nh[ng giá tr" cHn phJi quan tâm cSa tIng khán giJ bao g(cid:15)m: 3. Khi trình bày, cHn nhNn ra nh[ng Wc ch4 gì cSa tIng khán giJ ce th: _________________________________________________________

4. Nh[ng nhu cHu 7_c bi@t cSa ng(cid:21)=i nghe _________________________________________________________

5. Tôi có th: 7ánh giá ki4n thWc và các thuNt ng[ vK 7K tài cSa ng(cid:21)=i nghe vK chS 7K thuy4t trình:

Cao____ ThLp____ VIa____ Không bi4t____

6. MWc 7(cid:29) 7(cid:15)ng tình cSa ng(cid:21)=i nghe 7;i v

7. Ng(cid:21)=i nghe 7ánh giá trình 7(cid:29) thuy4t trình cSa tôi: T;t____ T@______ VIa________ Không bi4t____

8. Các ví de và các lý l\ có tác deng là:

9. Các ví de và lí luNn có th: gây ra các phJn Wng tiêu cVc là

19

TÁM B(cid:4)~C C(cid:127)N THI(cid:26)T (cid:8)a CHURN BS T(cid:128)T MQT BÀI THUY(cid:26)T TRÌNH

Khi chuyn b" m(cid:29)t bài thuy4t trình, chúng ta nên btt 7Hu phHn thân bài tr(cid:21)

phHn mZ 7Hu bZi vì thông th(cid:21)=ng, phHn mZ 7Hu 7(cid:21)Uc rút ra tI nh[ng ý cSa phHn thân bài.

Nh[ng nhà thuy4t trình chuyên nghi@p 7ã h’c 7(cid:21)Uc cách tA chWc phHn trình bày cSa mình 7i

tI tr’ng tâm ra nh[ng vLn 7K có liên quan. Sau 7ây là nh[ng gUi ý có th: giúp b(cid:9)n:

B(cid:4)~C 1- (cid:8)Jng não *B có *7(cid:130)c nhqng ý t7(cid:132)ng chính

%(cid:29)ng não, suy ngh(cid:139) ra nh[ng ý t(cid:21)Zng chính cho phHn trình bày

cSa b(cid:9)n và ghi m(cid:144)i ý t(cid:21)Zng 7ó vào m(cid:29)t m(cid:141)u giLy. Hãy 7: cho ý

t(cid:21)Zng 74n m(cid:29)t cách tV nhiên, 7Ing sda ch[a (b(cid:21)

thVc hi@n sau). ⁄ b(cid:21)

t;t.

Khi b(cid:9)n 7ã có khá nhiKu ý t(cid:21)Zng, hãy lo(cid:9)i b(cid:131) b

74n nYm ý chính thôi bZi vì 7ó là cách mà ng(cid:21)=i ta th(cid:21)=ng sd deng khi trình bày. N4u nh(cid:21)

b(cid:9)n có nhiKu h(cid:22)n nYm ý t(cid:21)Zng, thì hãy giJm chúng xu;ng bang cách bi4n m(cid:29)t vài ý thành

nh[ng ý nh(cid:131) h(cid:22)n.

VÍ D;

GiJ sd nh(cid:21) b(cid:9)n phJi trình bày v

qu(cid:19) cho công ty cSa b(cid:9)n vào nYm t

bi4t rang b(cid:9)n phJi trình bày thNt thuy4t phec. B(cid:9)n 7ã suy ngh(cid:139) ra 10 t

b(cid:9)n c^ng 7ã tóm l(cid:9)i thành ba ý l

Chúng tôi cHn 7(cid:21)Uc h(cid:144) trU vK tài chính

Chúng tôi cHn phJi cNp nhNt h@ th;ng máy vi tính cSa chúng tôi Chúng tôi cHn có thêm nh[ng lNp trình viên 7: phát tri:n h@ th;ng cSa chúng tôi

20

Ba ý t(cid:21)Zng l

Còn nh[ng giJi thích, nh[ng d(cid:141)n chWng minh h’a và nh[ng lUi nhuNn ce th: s\ là nh[ng ý

nh(cid:131) trong bài thuy4t trình cSa b(cid:9)n.

B(cid:4)~C 2- Trình bày nhqng ý ph$

M(cid:29)t khi b(cid:9)n 7ã có nh[ng ý chính cho phHn trình bày cSa mình, b(cid:9)n hãy tri:n khai nh[ng ý h(cid:144)

trU. Nh[ng ý h(cid:144) trU này có th: bao g(cid:15)m nh[ng giJi thích, nh[ng s; li@u ho_c nh[ng d(cid:141)n

chWng minh ho(cid:9) 7: làm rõ nh[ng ý chính nh(cid:21) phHn trình bày trong ví de d(cid:21)

Chúng tôi cHn 7(cid:21)Uc h(cid:144) trU vK tài chính

Nhqng ý chính (Khái quát)

Chúng tôi cHn phJi cNp nhNt h@ th;ng máy vi tính cSa chúng tôi Chúng tôi cHn có thêm nh[ng lNp trình viên 7: phát tri:n h@ th;ng cSa chúng tôi

T(cid:9)o ra nh[ng ch(cid:21)(cid:22)ng trình 7(cid:29)c quyKn, chúng ta s\ ti4t ki@m nhiKu tiKn

H@ th;ng c^ l(cid:144)i th=i CHn thi4t phJi có h@ th;ng giao ti4p d[ li@u

Nhqng ý ph$ (givi thích, minh h(cid:135)a)

K(cid:19) thuNt m

Không th: sd deng phHn mKm m

Nhân sV m

GHn 7ây, có nhiKu thành tVu S\ giúp chúng ta tYng tính c(cid:9)nh tranh CHn nh[ng ch(cid:21)(cid:22)ng trình m

Nh[ng máy in t;c 7(cid:29) cao s\ giúp sJn xuLt ra nh[ng sJn phym m

Khó thay th4 các b(cid:29) phNn Có th: sJn xuLt nh[ng sJn phym m

21

B(cid:9)n có th: có nhiKu ho_c ít nh[ng ý nh(cid:131) trong phHn trình bày cSa mình. M(cid:29)t khi b(cid:9)n 7ã hoàn

thành quá trình này, hãy stp x4p l(cid:9)i nh[ng tLm th(cid:155) cho phù hUp v

stp x4p theo nhiKu ki:u khác nhau 7: xem cách nào s\ phù hUp nhLt. Luôn luôn gi[ trong

7Hu nh[ng mec 7ích và quan tâm 74n ng(cid:21)=i nghe.

B(cid:4)~C 3- Nêu nhqng l(cid:130)i ích

%: trình bày thuy4t phec, b(cid:9)n cHn phJi nêu th(cid:3)t c(cid:6) th(cid:7) nh[ng lUi ích mà ng(cid:21)=i nghe s\ thu

7(cid:21)Uc n4u h’ làm theo yêu cHu cSa b(cid:9)n. Nh[ng lUi ích th(cid:21)=ng 7(cid:21)Uc nêu trong phHn thân bài.

M(cid:29)t ph(cid:21)(cid:22)ng pháp khác 7: tA chWc m(cid:29)t phHn trình bày có tính thuy4t phec chính là sd deng

nh[ng lUi ích nh(cid:21) là nh[ng ý chính 7: trình bày. Trong ví de 7ã 7(cid:21)Uc nêu Z phHn tr(cid:21)

sao công ty cSa chúng tôi cHn tYng 20% ngân qu(cid:19) vào nYm t

lUi ích nh(cid:21) sau:

1. N4u nh(cid:21) công ty cSa chúng tôi có 7(cid:21)Uc nhiKu tiKn 7: 7Hu t(cid:21) cho h@ th;ng máy vi tính

m

2. Và cùng v

vì chúng tôi s\ làm vi@c có hi@u quJ h(cid:22)n.

3. Nh= vào h@ th;ng m

nh(cid:21) s\ phát tri:n nh[ng sJn phym m

22

B(cid:4)~C 4- ThiEt kE tài li u phân phát

Bây gi= b(cid:9)n s\ quy4t 7"nh nên phát tài li@u nào (n4u có) phát cho ng(cid:21)=i nghe trong phHn trình

bày cSa b(cid:9)n. D(cid:21)

1. CSng c; nh[ng thông tin quan tr’ng

2. Tóm ttt nh[ng ho(cid:9)t 7(cid:29)ng 7: ng(cid:21)=i nghe có th: theo k"p

3. Cung cLp thêm nh[ng thông tin giúp làm rõ vLn 7K mà không phJi dùng quá nhiKu

deng ce trVc quan

Khi b(cid:9)n 7ã lVa ch’n 7(cid:21)Uc tài li@u phân phát phù hUp, b(cid:9)n phJi quy4t 7"nh khi nào b(cid:9)n nên

phân phát tài li@u. Có ba cách:

PHÁT TÀI LIXU TR(cid:4)~C KHI TRÌNH BÀY

VLn 7K b(cid:9)n s\ g_p khi sd deng cách này là, v

dung cSa tài li@u 7(cid:21)Uc phát ra trong khi b(cid:9)n 7ang nói. Và khi h’ 7ang 7’c thì h’ không th:

nghe b(cid:9)n nói 7(cid:21)Uc. %: giJi quy4t vLn 7K này, b(cid:9)n nên 7: s(cid:160)n tài li@u Z ch(cid:144) cSa tIng ng(cid:21)=i

tr(cid:21)

b(cid:9)n có th: giJi thích tài li@u và 7áp Wng 7(cid:21)Uc sV tò mò cSa ng(cid:21)=i nghe.

PHÁT TRONG KHI TRÌNH BÀY

B(cid:9)n nên cyn thNn, chO phát nh[ng tài li@u có liên quan 74n phHn b(cid:9)n 7ang trình bày và phJi

phân phát nhanh chóng. N4u không, nh[ng tài li@u này s\ không giúp ích gì mà làm ng(cid:21)=i

nghe sao lãng.

23

PHÁT SAU KHI TRÌNH BÀY

Trong khi b(cid:9)n trình bày, b(cid:9)n cHn cho ng(cid:21)=i nghe bi4t rang h’ s\ nhNn 7(cid:21)Uc tài li@u vK nh[ng

7i:m mà b(cid:9)n trình bày vào cu;i buAi. Cách này s\ giúp cho ng(cid:21)=i nghe kh(cid:131)i phJi ghi chú l(cid:9)i.

Tuy nhiên, b(cid:9)n nên dVa vào sV phân tích cSa b(cid:9)n 7;i v

deng cách này hay không. N4u ng(cid:21)=i nghe 7ã quen có s(cid:160)n tài li@u trong khi trình bày thì b(cid:9)n

nên phát s(cid:160)n tài li@u cho h’ tr(cid:21)

li@u này có th: làm h’ mLt tNp trung vào phHn trình bày cSa b(cid:9)n (ch(cid:147)ng h(cid:9)n nh(cid:21) nh[ng bWc

tranh, nh[ng trang gi

b(cid:9)n thì nên 7Ui 74n cu;i buAi hãy phát chúng ra.

B(cid:4)~C 5- Chu(cid:137)n bh d$ng c$ trgc quan

Khi b(cid:9)n 7ã xây dVng 7(cid:21)Uc b; cec cSa bài thuy4t trình, b(cid:9)n cHn quy4t 7"nh b(cid:9)n có cHn sd deng

deng ce trVc quan không, và n4u có thì sd deng nh[ng deng ce gì và sd deng Z 7âu. Nh[ng

h(cid:21)

7(cid:21)Uc gi

trVc quan, b(cid:9)n s\ k4t hUp v

Ví de, ý nh(cid:131) thW ba trong ý l

th;ng máy vi tính c^ thì công ty s\ phJi trJ rLt nhiKu tiKn. Ý này có th: 7(cid:21)Uc minh h’a bang

m(cid:29)t bi:u 7(cid:15), ho_c bang m(cid:29)t deng ce trVc quan t(cid:21)(cid:22)ng tV, chO ra rõ giá cJ cSa máy vi tính trong

3 nYm qua so v

gian.

24

B(cid:4)~C 6- Nh(cid:138)c lIi các ý chính

Hãy ôn l(cid:9)i nh[ng ý chính trong phHn trình bày cSa b(cid:9)n. B(cid:9)n có th: d(cid:136) dàng thVc hi@n 7iKu

này bang cách nói l(cid:9)i các ý chính trong bài thuy4t trình. Các câu này không nam trong phHn

mZ bài, mà c^ng không nam trong phHn k4t luNn.

Hãy trZ l(cid:9)i 3 ý chính trong ví de cSa chúng ta:

Chúng tôi phJi h(cid:144) trU vK tài chính cho nh[ng phát tri:n Chúng tôi cHn phJi cNp nhNt h@ th;ng máy vi tính cSa chúng tôi Chúng tôi cHn có thêm nh[ng lNp trình viên 7: phát tri:n h@ th;ng cSa chúng tôi

(Trong ví de này mec 7ích cSa chúng ta là thuy4t phec Ban Giám %;c rang công ty cSa b(cid:9)n

cHn tYng ngân qu(cid:19) 20% trong nYm t

nh(cid:3)t h(cid:18) th(cid:19)ng máy vi tính c(cid:25)a chúng tôi, thuê thêm nh(cid:30)ng l(cid:3)p trình viên và h# tr$ v% tài chánh

cho nh(cid:30)ng phát tri(cid:7)n vì nh(cid:30)ng lý do mà tôi s* trình bày v,i các v- hôm nay”. Ngoài ra tr(cid:21)

phHn k4t luNn, b(cid:9)n có th: sd deng m(cid:29)t câu t(cid:21)(cid:22)ng tV 7: nhtc l(cid:9)i nh[ng ý chính 7ó (ch(cid:147)ng h(cid:9)n:

“Bây gi1 các v- 2ã th4y 25$c l$i ích c(cid:25)a vi(cid:18)c c(cid:3)p nh(cid:3)t h(cid:18) th(cid:19)ng máy vi tính, 2i%u ch6nh nhân

s7 và s7 h# tr$ v% tài chánh cho nh(cid:30)ng phát tri(cid:7)n”.)

Bài thuy(cid:9)t trình thuy(cid:9)t ph(cid:14)c là bài thuy(cid:9)t trình có b(cid:19) c(cid:14)c rõ ràng (cid:22)(cid:19)i v(cid:24)i khán gi(cid:27).

25

B(cid:4)~C 7- ViEt phyn m(cid:132) bài

PhHn mZ bài g(cid:15)m có 2 chWc nYng chính: 1. Cung cLp nh[ng thông tin cHn thi4t - Nó có th: bao g(cid:15)m nh[ng thông tin c(cid:22) bJn, nêu

lên sV quan tr’ng cSa chS 7K, gi

7S t(cid:21) cách trình bày vK vLn 7K này. B(cid:9)n c^ng có th: bA sung thêm m(cid:29)t vài thông tin

khác phù hUp v

2. Thu hút sV chú ý - Tr(cid:21)

7ang ngh(cid:139) ngUi ho_c 7ang 7’c tài li@u mà b(cid:9)n 7ã 7: s(cid:160)n trên bàn cSa h’!

M(cid:144)i phHn trình bày 7òi h(cid:131)i phJi có nh[ng thông tin cHn thi4t, phe thu(cid:29)c vào sV phân tích

cSa b(cid:9)n 7;i v

cách thu hút ng(cid:21)=i nghe. Nhóm càng nh(cid:131) thì càng cHn ph(cid:21)(cid:22)ng pháp thu hút ng(cid:21)=i nghe.

Sau 7ây là m(cid:29)t vài cách phA bi4n:

Giai thoIi—

Giai tho(cid:9)i là m(cid:29)t câu chuy@n ngtn dùng 7: minh ho(cid:9) cho m(cid:29)t ý nào 7ó. Thông th(cid:21)=ng thì

7ó là m(cid:29)t câu chuy@n vui, nh(cid:21)ng không phJi lúc nào c^ng vNy. Sau 7ây là m(cid:29)t ví de: Con

trai tôi l:i g;p tôi vào m

200 2ôla, con s* cEt cF nhi%u g4p hai l(cid:15)n m#i tu(cid:15)n. Còn nAu cha tBng thêm 10% n(cid:30)a, thì

26

con s* làm cho bãi cF c(cid:25)a cha 2Jp nh4t K khu này”. CMng t5@ng t7 nh5 v(cid:3)y, nAu chúng ta

tBng ti%n l5@ng cho nh(cid:30)ng công nhân s(cid:17)n xu4t lên 10%, thì chúng ta s* có th(cid:7) tBng nBng

su4t.”

Tính khôi hài—

Tính khôi hài là cách t;t nhLt 7: xoá 7i khoJng cách gi[a b(cid:9)n và ng(cid:21)=i nghe. Nh(cid:21)ng b(cid:9)n

hãy cyn thNn! SV khôi hài cHn có liên quan v

nghe. Tuy nhiên cHn l(cid:21)u ý, không 7(cid:21)Uc nói 7ùa vK nh[ng vLn 7K có liên quan t

chSng t(cid:29)c và c^ng không 7(cid:21)Uc 7ùa cUt vK ngu(cid:15)n g;c qu;c gia, tôn giáo ho_c nh[ng vLn

7K riêng t(cid:21). N4u b(cid:9)n tV h(cid:131)i, “Tôi có nên nói 7ùa không?”, thì câu trJ l=i là không!!!B(cid:9)n

nên sd deng sV khôi hài Z mWc 7(cid:29) vIa phJi.

Ch(cid:147)ng có gì t@ h(cid:22)n vi@c b(cid:9)n sd deng m(cid:29)t câu chuy@n 7ùa trong phHn mZ bài mà ch(cid:147)ng có

liên quan gì v

v-t b5,c vào cPa hàng, g=i r4t nhi%u món và kêu thanh toán t4t c(cid:17) bQng thR tín d(cid:6)ng c(cid:25)a

nó ch5a? Hôm nay tôi s* gi,i thi(cid:18)u v,i các b:n v% “ phát tri(cid:7)n m:ng l5,i trong các c@

quan”). Ch(cid:147)ng có gì t@ h(cid:22)n m(cid:29)t câu chuy@n 7ùa mà ch(cid:147)ng có liên quan gì.

M(cid:132) bài b(cid:140)ng câu h(cid:141)i—

Có hai cách 7: thVc hi@n. Cách thW nhLt, b(cid:9)n có th: 7_t ra m(cid:29)t câu h(cid:131)i mZ - nh(cid:21)ng hãy

cyn thNn vì rLt có th:, m(cid:29)t ng(cid:21)=i nào 7ó s\ 7(cid:21)a ra câu trJ l=i sai và 7ùa cUt b(cid:9)n. Cách thW

hai, và c^ng là cách an toàn h(cid:22)n, là b(cid:9)n hãy yêu cHu m’i ng(cid:21)=i gi(cid:22) tay. M_c dù b(cid:9)n v(cid:141)n

có th: b" ngtt l=i và chLt vLn nh(cid:21)ng thông th(cid:21)=ng ng(cid:21)=i nghe s\ trJ l=i theo cách mà b(cid:9)n

mong mu;n.

Câu h(cid:141)i tu t(cid:142)--

Câu h(cid:131)i tu tI là câu h(cid:131)i có câu trJ l=i hi:n nhiên. Ví de nh(cid:21): “V 2ây có bao nhiêu ng51i

mong mu(cid:19)n s* 25$c h# tr$ nhi%u h@n cho ph(cid:15)n nghiên cWu c(cid:25)a mình?” %ây là cách rLt

hi@u quJ 7: thu hút sV chú ý cSa ng(cid:21)=i nghe.

Câu nói gây s3c—

27

M(cid:29)t ví de cSa câu nói gây s;c nh(cid:21) sau: “NBm ngoái s(cid:19) l5$ng ng51i 2ã chAt vì tai n:n

giao thông bQng v,i s(cid:19) l5$ng ghA ngYi trong sân v(cid:3)n 2

nay tôi mu(cid:19)n thuyAt ph(cid:6)c các b:n nên 2

s\ giúp b(cid:9)n thu hút 7(cid:21)Uc sV chú ý cSa ng(cid:21)=i nghe.

Trích d@n—

B(cid:9)n c^ng có th: btt 7Hu phHn trình bày cSa mình bang m(cid:29)t 7o(cid:9)n trích d(cid:141)n ngtn g’n. PhHn

trích d(cid:141)n chO nên trong vòng khoJng m(cid:29)t ho_c hai câu và phJi luôn ghi rõ ngu(cid:15)n mà b(cid:9)n

trích d(cid:141)n. B(cid:9)n c^ng có th: 7’c trVc ti4p l=i trích d(cid:141)n cho chính xác. Nên tránh h’c thu(cid:29)c

lòng tLt cJ nh[ng l=i trích d(cid:141)n nh(cid:21)ng b(cid:9)n nên h’c thu(cid:29)c m(cid:29)t vài l=i trích d(cid:141)n 7(cid:22)n giJn và

nAi ti4ng. B(cid:9)n c^ng có th: di(cid:136)n giJi m(cid:29)t l=i trích d(cid:141)n nAi ti4ng, ch(cid:147)ng h(cid:9)n nh(cid:21):

“ Ông Ly cho rang m’i ng(cid:21)=i than phiKn vK h@ th;ng máy vi tính, nh(cid:21)ng không ai 7ã làm

gì 7: cJi thi@n h@ th;ng 7ó cJ”

B(cid:4)~C 7- ViEt phyn kEt c(cid:143)a bài thuyEt trình

PhHn k4t bài nhtc l(cid:9)i nh[ng thông tin Z phHn mZ bài. Thông th(cid:21)=ng thì chúng có liên quan

74n nh[ng vLn 7K c(cid:22) bJn, câu h(cid:131)i tu tI, giai tho(cid:9)i ho_c nh[ng thông tin mà b(cid:9)n 7ã sd

deng trong phHn mZ bài.

%: bài thuy4t trình thuy4t phec, b(cid:9)n cHn phJi có m(cid:29)t câu “yêu cHu hành 7(cid:29)ng” trong phHn

k4t bài. Hãy chO rõ cho ng(cid:21)=i nghe h’ cHn làm gì (ví de: H’ có nên tA chWc m(cid:29)t cu(cid:29)c h’p

7: ti4n hành m(cid:29)t giJi pháp m

cSa b(cid:9)n cHn phJi nêu thNt ce th: h’ nên làm gì, làm nh(cid:21) th4 nào và khi nào nên làm.

MK bài và kAt lu(cid:3)n t:o nên 2(cid:15)u và 2uôi cho thân bài trong ph(cid:15)n trình bày c(cid:25)a b:n. NAu nh5 không có chúng, ho;c b:n không trình bày chúng m

28

KiBm tra các b7pc cyn thgc hi n trong bài thuyEt trình

( Hãy sd deng bJng này 7: ki:m l(cid:9)i vi@c chuyn b" cho bài thuy4t trình stp t

Lên kE hoIch cho bài thuyEt trình

Trong phHn lên k4 ho(cid:9)ch cho bài thuy4t trình, tôi 7ã

(cid:2) Tri:n khai các mec tiêu

(cid:2) Phân tích ng(cid:21)=i nghe

B3 trí nJi dung thuyEt trình

Trong vi@c stp x4p n(cid:29)i dung bài thuy4t trình này, tôi 7ã

(cid:2) Suy ngh(cid:139) ra nh[ng ý chính

(cid:2) Suy ngh(cid:139) ra nh[ng ý phe

(cid:2) Thi4t k4 tài li@u phân phát

(cid:2) Thi4t k4 deng ce trVc quan

(cid:2) Nêu lên nh[ng lUi ích (trong nh[ng phHn trình bày thuy4t phec)

(cid:2) Nêu l(cid:9)i ý chính

(cid:2) Vi4t phHn mZ bài

(cid:2) Vi4t phHn k4t luNn

29

Ch7=ng 3: D;NG C; TR(cid:16)C QUAN

CHURN BS VÀ S(cid:144) D;NG CÁC D;NG C; TR(cid:16)C QUAN

Trong phHn này b(cid:9)n s\ nghiên cWu cách thWc chuyn b" và dùng các deng ce trVc quan

trong bài thuy4t trình. %a s; các bài thuy4t trình trong l(cid:139)nh vVc kinh t4 và các l(cid:139)nh vVc chuyên

nghi@p, ng(cid:21)=i báo cáo th(cid:21)=ng sd deng máy chi4u v

trung vào công deng cSa chúng. Tuy nhiên, các thS thuNt trong vi@c sd deng các bJng giLy có

th: lNt trang, ho_c máy chi4u phim d(cid:21)(cid:22)ng bJn 35mm và các ph(cid:21)(cid:22)ng ti@n truyKn thông khác

c^ng 7(cid:21)Uc gi

S(cid:144) D;NG CÁC D;NG C; TR(cid:16)C QUAN KHI C(cid:127)N:

1. Thu hút sV chú ý cSa khán giJ.

30

2. NhLn m(cid:9)nh thông 7i@p cSa b(cid:9)n, nh(cid:21)ng không phJi l_p l(cid:9)i nguyên vYn.

3. Kh(cid:22)i dNy sV hWng thú cSa khán giJ 7;i v

4. Mô tJ các y4u t; mà khán giJ khó hình dung.

KHÔNG S(cid:144) D;NG CÁC D;NG C; TR(cid:16)C QUAN (cid:8)a:

1. T(cid:9)o Ln t(cid:21)Ung 7;i v

4. Nêu lên nh[ng ý t(cid:21)Zng 7(cid:22)n giJn có th: truyKn 7(cid:9)t bang l=i d(cid:136) dàng.

10 TH(cid:146) THUYT (cid:8)a S(cid:144) D;NG CÁC D;NG C; TR(cid:16)C QUAN

MQT CÁCH HIXU QUL

Khi xem xét lo(cid:9)i deng ce trVc quan dùng cho các d[ li@u và ý t(cid:21)Zng cSa b(cid:9)n, sau 7ây là các

quy ttc cYn bJn cHn nghiên cWu:

1. Sd deng các deng ce trVc quan vIa phJi. M(cid:29)t trong nh[ng vLn 7K phA bi4n 7;i v

bài thuy4t trình mang tính k(cid:19) thuNt là vi@c l(cid:9)m deng các deng ce trVc quan. Quy ttc

h[u hi@u là sd deng m(cid:29)t deng ce trVc quan cho m(cid:144)i hai phút thuy4t trình.

2. Sd deng các deng ce trVc quan bang hình t(cid:21)Ung nh(cid:21) các bi:u 7(cid:15), hình Jnh cSa các

thi4t b", bi:u 7(cid:15) phát tri:n v/v…. luôn giúp ng(cid:21)=i xem có sV cJm nhNn thLu 7áo rang

các deng ce 7ó chWa 7Vng nhiKu thông tin.

3. Sd deng m(cid:29)t deng ce trVc quan 7: minh ho(cid:9) cho m(cid:29)t ý chính. Gi[ sV tNp trung và rõ

nét 7;i v

deng ce trVc quan s\ làm giJm mWc 7(cid:29) tác 7(cid:29)ng cSa ý chính.

4. Các ch[ và s; cHn có kích th(cid:21)

deng trong 7a s; buAi thuy4t trình là 18pt. N4u không 7S ch(cid:144) 7: trình bày h4t các n(cid:29)i

dung, hãy chuyn b" các tài li@u v

7i:m trong bi:u 7(cid:15) mà b(cid:9)n mu;n khán giJ chú ý 74n.

5. Cyn thNn khi sd deng màu stc. Không nên dùng nhiKu h(cid:22)n ba màu cho m(cid:144)i deng ce

trVc quan 7: tránh Jnh h(cid:21)Zng cSa sV l(cid:29)n x(cid:29)n màu stc theo hi@u Wng cHu v(cid:15)ng. Nh[ng

màu 7(cid:21)Uc sd deng cHn t(cid:21)(cid:22)ng phJn nhau 7: d(cid:136) nhìn nhLt, ví de nh(cid:21) v

31

xanh d(cid:21)(cid:22)ng 7Nm thì nên sd deng màu vàng nh(cid:9)t cho các ký tV và s;. Tránh vi@c sd

deng các hoa vYn màu stc trong khi thuy4t trình vì ng(cid:21)=i xem s\ khó phân bi@t.

6. Hãy thi4t k4 các deng ce trVc quan 7S l

cSa dãy ch(cid:144) ng(cid:15)i dành cho khán giJ ki:m tra xem b(cid:9)n có th: xem rõ m’i deng ce trVc

quan không.

7. V\ 7(cid:15) th" d[ li@u. BLt cW khi nào có th:, b(cid:9)n nên h(cid:9)n ch4 vi@c 7: d[ li@u Z d(cid:9)ng bJng

bi:u, danh sách mà nên sd deng 7(cid:15) th" 7: miêu tJ chúng. Các 7(cid:15) th" giúp ng(cid:21)=i xem

có m(cid:29)t hình Jnh vK nh[ng thông tin và d[ li@u trong khi chO các s; thì không th: làm

7(cid:21)Uc.

8. Hãy trình bày các hình Jnh và bi:u 7(cid:15) thNt d(cid:136) nhìn. Thông th(cid:21)=ng các hình Jnh và

bi:u 7(cid:15) th(cid:21)=ng khó nhìn khi b(cid:9)n 7Wng Z khoJng cách xa. Vì th4 cách ki:m tra t;t nhLt

là hãy nhìn chúng khi b(cid:9)n Z cu;i phòng n(cid:22)i có khán giJ. CHn chú ý các nhãn hi@u bên

trong các bi:u 7(cid:15) c^ng phJi 7’c rõ 7(cid:21)Uc khi b(cid:9)n 7Wng Z cu;i phòng.

9. Hãy trình bày các deng ce trVc quan thNt hLp d(cid:141)n. N4u sd deng màu stc, nên sd deng

các màu t(cid:21)(cid:22)ng phJn nhiKu v

trên nKn màu xanh d(cid:21)(cid:22)ng 7Nm. H(cid:9)n ch4 vi@c sd deng màu stc m(cid:29)t cách l(cid:29)n x(cid:29)n và

hãy sd deng các màu thNt 7(cid:22)n giJn và sáng sSa.

10. H(cid:9)n ch4 các deng ce trVc quan không cHn thi4t. N4u m(cid:29)t vLn 7K nào có th: di(cid:136)n 7(cid:9)t

7(cid:22)n giJn bang l=i nói ví de nh(cid:21) tiêu 7K cSa bài thuy4t trình, thì không nên sd deng

deng ce trVc quan.

32

MÀU SNC DÙNG TRONG CÁC D;NG C; TR(cid:16)C QUAN

V

th: thVc hi@n vi@c in màu các vYn bJn. %iKu này 7ã d(cid:141)n 74n hi@n t(cid:21)Ung ngày càng nhiKu

ng(cid:21)=i sd deng các deng ce trVc quan có màu stc 7(cid:21)Uc in Ln bZi ng(cid:21)=i thi4t k4 deng ce h(cid:22)n là

Z nhà in, hay vYn phòng in Ln.

Sau 7ây là m(cid:29)t s; nguyên ttc cYn bJn trong vi@c sd deng màu stc cho các deng ce trVc quan.

1. K4t hUp gi[a màu stc v

quan và 7;i t(cid:21)Ung khán giJ. Ví de nh(cid:21) nKn màu xanh d(cid:21)(cid:22)ng thì s\ ôn hoà h(cid:22)n nKn màu

vàng, 7(cid:131). Hãy luôn nh< rang màu stc có th: truyKn tJi m(cid:29)t s; tr(cid:9)ng thái và chS 7K nh(cid:21):

(cid:3) Các màu nh(cid:9)t, màu xám và h(cid:15)ng th: hi@n sV thanh bình.

(cid:3) Màu 7(cid:131), cam, h(cid:15)ng ho_c nâu th: hi@n sV Lm áp.

(cid:3) Các stc thái cSa màu xanh d(cid:21)(cid:22)ng, xanh lá cây và màu xám mang 74n sV mát m(cid:155).

(cid:3) SV k4t hUp gi[a màu 7(cid:131) v

2. Hãy ch’n màu nKn tr(cid:21)

phJi có 7(cid:29) t(cid:21)(cid:22)ng phJn rõ nét v

3. Không nên sd deng các màu stc không hòa hUp v

cao nhLt.

4. Tránh hi@u Wng cHu v(cid:15)ng và sd deng không quá 3 – 4 màu.

5. Thông th(cid:21)=ng, sd deng màu sáng Z nh[ng vùng b(cid:9)n mu;n ng(cid:21)=i xem tNp trung nhiKu

nhLt.

33

6. Hãy gi[ màu stc nhLt quán trong su;t các trang chi4u.

7. Hãy gi[ 7(cid:29) t(cid:21)(cid:22)ng phJn cao gi[a màu nKn và màu cSa ký tV và d[ li@u.

PHÁT TRIaN CÁC TIÊU (cid:8)(cid:148)

Sau 7ây là ba d(cid:9)ng c(cid:22) bJn 7: trình bày tiêu 7K trong các deng ce trVc quan. Hãy lVa ch’n

d(cid:9)ng phù hUp nhLt v

Tiêu *+ chính: 7(cid:21)Uc sd deng khi nó không cHn phJi truyKn 7(cid:9)t m(cid:29)t thông tin 7_t bi@t nào, mà

chO là cung cLp m(cid:29)t thông tin hay m(cid:29)t d[ li@u thô, nh(cid:21) ví de sau:

Doanh thu

Tiêu *+ liên quan *En mJt ch(cid:143) *+ riêng nào *ó: 7(cid:21)Uc dùng 7: truyKn 7(cid:9)t thông tin 7(cid:21)Uc rút

ra tI các d[ li@u 7ã trình bày. Ví de nh(cid:21):

Doanh thu trong n0m 2006 t0ng 22% so vpi n0m 2000.

Tiêu *+ mang tính quyEt *oán - 7(cid:21)Uc sd deng khi b(cid:9)n mong mu;n trao 7Ai v

quan ni@m cSa mình vK k4t luNn mà h’ cHn rút ra tI các d[ li@u. D(cid:9)ng tiêu 7K này 7(cid:21)Uc sd

deng nhiKu nhLt trong các bài thuy4t trình mang tính thuy4t phec, nh(cid:21) ví de sau:

Chúng ta cyn t(cid:151)p trung vào các n(cid:152) lgc v+ doanh thu (cid:132) các khu công

nghi p.

L8i khuyên:

Hãy luôn 7_t khán giJ tham dV buAi thuy4t trình Z v" trí trung tâm, chW không phJi ph(cid:21)(cid:22)ng

ti@n truyKn thông. Thông th(cid:21)=ng ng(cid:21)=i báo cáo sd deng quá nhiKu deng ce trVc quan và 7(cid:21)a

vào 7ó quá nhiKu thông tin. Khi b(cid:9)n cHn sd deng các ví de trVc quan và trình bày các d[ li@u,

hãy nh< rang sV t(cid:21)(cid:22)ng tác và vi@c thi4t lNp m;i quan h@ v

chO dùng các deng ce trVc quan 7(cid:22)n thuHn s\ không th: giúp b(cid:9)n truyKn 7(cid:9)t sV nhi@t tình,

c^ng nh(cid:21) giúp cho buAi thuy4t trình trZ nên s;ng 7(cid:29)ng và hào hWng, chO có cách truyKn 7(cid:9)t

cSa b(cid:9)n m

34

Ch7=ng 4: LUYXN TYP TR(cid:4)~C KHI THUY(cid:26)T TRÌNH

35

CÁCH LUYXN TYP THUY(cid:26)T TRÌNH

Sau 7ây là các b(cid:21)

giúp b(cid:9)n có m(cid:29)t bài thuy4t trình thoJi mái, tV tin và thuy4t phec h(cid:22)n.

- Hãy chtc rang các ghi chú cSa b(cid:9)n chO là “nh[ng tI khóa” và vi4t to phHn ghi chú trên m(cid:29)t

vài phi4u. Trong bLt cW tình hu;ng nào b(cid:9)n c^ng nên tránh vi@c 7’c cho khán giJ nghe. N4u

có th: b(cid:9)n nên sd deng máy chi4u qua 7Hu dùng cho giLy ki4ng trong ho_c máy LCD 7;i v

các buAi thuy4t trình có 7ông ng(cid:21)=i tham dV.

- Hãy tV ôn l(cid:9)i toàn b(cid:29) bài thuy4t trình 7: h@ th;ng hóa các ý chính.

- L_p l(cid:9)i nh[ng thao tác trên 74n khi b(cid:9)n trZ nên quen thu(cid:29)c v

tính sd deng các deng ce trVc quan h(cid:144) trU cho buAi thuy4t trình.

- Hãy btt 7Hu di(cid:136)n tNp thuy4t trình. B(cid:9)n nên stp x4p m(cid:29)t phòng tNp t(cid:21)(cid:22)ng tV v

b(cid:9)n s\ thuy4t trình.

- B(cid:9)n hãy tái hi@n l(cid:9)i bài thuy4t trình cSa mình, ý t(cid:21)Zng liên ti4p ý t(cid:21)Zng (chW không phJi là

tI liên ti4p tI), hãy sd deng tLt các các deng ce trVc quan. B(cid:9)n hãy dành sV chú ý nhiKu nhLt

74n khán giJ h(cid:22)n là 74n các phi4u ghi chú.

- ThVc hành trJ l=i các câu h(cid:131)i mà b(cid:9)n dV 7oán khán giJ s\ nêu ra trong buAi thuy4t trình.

- Trình bày l(cid:9)i toàn b(cid:29) bài thuy4t trình. N4u có 7iKu ki@n, b(cid:9)n nên tV quay phim trong buAi tNp

thuy4t trình hay nh= ng(cid:21)=i b(cid:9)n 7óng góp ý ki4n vK buAi thVc tNp thuy4t trình cSa mình.

- Hãy xem l(cid:9)i bYng video hay các thông tin phJn h(cid:15)i tI ng(cid:21)=i b(cid:9)n và 7(cid:21)a ra các 7iKu chOnh

cHn thi4t.

- ThVc hi@n m(cid:29)t ho_c hai lHn tAng duy@t lHn cu;i cho bài thuy4t trình cSa b(cid:9)n.

36

(cid:8)I(cid:148)U KHIaN KHÔNG KHÍ C(cid:146)A BUnI THUY(cid:26)T TRÌNH

Nam 7ã làm vi@c su;t m(cid:29)t tuHn 7: chuyn b" cho bài thuy4t trình hàng quý cSa anh. Anh 7ã

di(cid:136)n tNp, 7Wng thuy4t trình và sd deng các ph(cid:21)(cid:22)ng ti@n trVc quan và cJm thLy tV tin vì mình

7ã có sV chuyn b". BuAi sáng tr(cid:21)

l(cid:9)i lHn cu;i m’i thW tr(cid:21)

Nh(cid:21)ng khi b(cid:21)

tham dV. Anh cJm thLy lo ltng nh(cid:21)ng tV nhS rang mình 7ã có sV chuyn b". Anh btt 7Hu bài

thuy4t trình cSa mình và sau 7ó 7i 74n máy chi4u 7: chi4u các d[ li@u 7Hu tiên 7(cid:21)Uc in trên

giLy ki4ng trong. Anh bNt công ttc nh(cid:21)ng máy không ho(cid:9)t 7(cid:29)ng. Anh nhNn thLy thi4t b" 7ã

7(cid:21)Uc ctm phích. Ti4p theo, anh ki:m tra bóng 7èn và phát hi@n bóng 7èn 7ã b" h(cid:131)ng. Anh bi4t

rang 7a s; các máy chi4u 7Ku có bóng 7èn dV tr[, nh(cid:21)ng khi tìm bóng 7èn, anh nhNn ra 7ã có

ng(cid:21)=i 7ã di chuy:n v" trí cSa chúng. Anh phJi mLt h4t 20 phút 7: tìm thLy m(cid:29)t bóng 7èn m

Tình hu;ng này có th: 7ã không xJy ra n4u tr(cid:21)

7: ki:m tra các thi4t b" và stp x4p ch(cid:144) ng(cid:15)i có th: giúp b(cid:9)n tránh 7(cid:21)Uc nh[ng sV c; 7áng ti4c

xJy ra. Ng(cid:21)=i thuy4t trình cHn thVc tNp khJ nYng ki:m soát không khí cSa buAi thuy4t trình.

Sau 7ây là tám y4u t; b(cid:9)n cHn xem xét tr(cid:21)

1. Máy chiEu qua *yu:

37

CHn ki:m tra 7: chtc rang các bóng 7èn trong máy chi4u không b" h(cid:131)ng và có s(cid:160)n bóng 7èn

dV tr[. Hãy lau chùi màn hình máy chi4u 7: hình Jnh chi4u 7(cid:21)Uc rõ nét h(cid:22)n. Li@u khi thuy4t

trình, b(cid:9)n có cHn nh[ng t= giLy và vi4t 7: ghi chú không?

2. Các trang bìa nh(cid:141) dùng *B viEt có thB l(cid:151)t trang

CHn ki:m tra xem 7ã có 7S giLy ch(cid:21)a? B(cid:9)n 7ã chuyn b" 7S vi4t ch(cid:21)a? Hãy ki:m tra các cây

vi4t 7: chtc rang chúng không b" khô mVc.

3. Máy LCD

CHn ki:m tra xem máy có 7ang ho(cid:9)t 7(cid:29)ng t;t không. Máy có 7(cid:21)Uc 7_t Z 7úng v" trí 7: hình

Jnh b(cid:9)n chi4u phù hUp v

khi:n tI xa 7: bNt hay ttt không, hay b(cid:9)n cHn nh= ng(cid:21)=i khác khZi 7(cid:29)ng máy? B(cid:9)n 7ã thVc

hành sd deng máy ch(cid:21)a?

4. Các thiEt bh phyn c|ng và ch7=ng trình c(cid:143)a máy vi tính

38

B(cid:9)n nên ki:m tra tLt cJ các phHn cWng và ch(cid:21)(cid:22)ng trình cSa máy vi tính ngay tr(cid:21)

trình 7: chtc rang tLt cJ các phHn cSa h@ th;ng 7Ku 7ang ho(cid:9)t 7(cid:29)ng t;t. Luôn có k4 ho(cid:9)ch dV

tr[ khi có sV c; xJy ra. Hãy nh< quy luNt Murphy 7ó là m=i tình hu(cid:19)ng 2%u có th(cid:7) x(cid:17)y ra.

5. Các tài li u dùng trong buMi thuyEt trình

Các tài li@u photo dùng trong buAi thuy4t trình có sd deng 7(cid:21)Uc không? Chúng có 7(cid:21)Uc stp x4p theo thW tV 7: thông tin truyKn tJi 7i ít b" gián 7o(cid:9)n nhLt không? B(cid:9)n 7ã stp x4p ng(cid:21)=i phân phát các tài li@u 7ó ch(cid:21)a?

6. Cây ch(cid:154) màn hình

B(cid:9)n có cHn sd deng cây chO màn hình không? Cây chO màn hình có th: 7(cid:21)Uc k4t n;i v

Micro

N4u b(cid:9)n phJi thuy4t trình cho tI 50 74n 100 ng(cid:21)=i tham dV thì b(cid:9)n s\ cHn sd deng micro. Tr(cid:21)

39

deng micro cHm tay v

8. Ánh sáng

Li@u b(cid:9)n có cHn giJm 7(cid:29) sáng cSa cYn phòng không? Hãy ki:m tra xem trong phòng có công

ttc 7: giJm 7(cid:29) sáng không? Nên bNt m(cid:29)t vài bóng 7èn trong khi thuy4t trình 7: b(cid:9)n không

phJi thuy4t trình trong bóng t;i. Hãy ki:m tra 7: chtc rang các bóng 7èn và các thi4t b" trong

phòng báo cáo 7Ku ho(cid:9)t 7(cid:29)ng t;t.

9. S(cid:138)p xEp ch(cid:152) ngwi:

N4u b(cid:9)n có quyKn stp x4p ch(cid:144) ng(cid:15)i trong phòng h’p, thì hãy thd stp x4p v" trí ch(cid:144) ng(cid:15)i tr(cid:21)

N4u có th:, b(cid:9)n nên stp x4p v" trí các ch(cid:144) ng(cid:15)i sao cho có 7(cid:21)Uc l;i ra và l;i vào Z cu;i phòng.

V

nh[ng ng(cid:21)=i còn l(cid:9)i.

N4u b(cid:9)n bi4t s; l(cid:21)Ung ng(cid:21)=i s\ tham dV buAi thuy4t trình, hãy c; gtng ki:m soát ch(cid:144) ng(cid:15)i sao

cho có sV t(cid:21)(cid:22)ng Wng gi[a s; ch(cid:144) ng(cid:15)i v

không 7: nhiKu khán giJ ng(cid:15)i Z phía cu;i phòng. B; trí ch(cid:144) ng(cid:15)i cSa khán giJ gHn b(cid:9)n s\ giúp

tNp trung sV chú ý cSa h’ vào nh[ng vLn 7K b(cid:9)n mong mu;n.

40

Ch7=ng 5: TI(cid:26)N HÀNH THUY(cid:26)T TRÌNH

CÁCH TI(cid:26)N HÀNH BÀI THUY(cid:26)T TRÌNH

B(cid:9)n phJi truyKn 7(cid:9)t sV nhi@t tình cSa bJn thân b(cid:9)n 74n khán giJ n4u nh(cid:21) b(cid:9)n mong mu;n h’

tích cVc ti4p nhNn vLn 7K mà mình trình bày.

N4u b(cid:9)n luôn 7Wng th(cid:147)ng, ít cd 7(cid:29)ng c(cid:22) th: và nói v

ti4p t;t bang mtt v

Chúng ta truyKn 7(cid:9)t thông tin không chO bang tI ng[. Nh[ng hành 7(cid:29)ng phi ngôn ng[ s\

truyKn tJi cJm xúc cSa b(cid:9)n. N4u nh[ng kênh giao ti4p này b" ngtt l(cid:9)i, do b(cid:9)n quá lo ltng thì

mWc 7(cid:29) t(cid:21)(cid:22)ng tác, giao ti4p gi[a b(cid:9)n v

M(cid:29)t lUi ích to l

nYng l(cid:21)Ung t(cid:9)o ra do sV sU hãi, lo ltng cSa b(cid:9)n s\ 7(cid:21)Uc chuy:n thành d(cid:9)ng tích cVc và không

t(cid:15)n 7’ng trong c(cid:22) th:. Gi[ l;i giao ti4p tV nhiên s\ d(cid:141)n dtt ng(cid:21)=i nghe theo 7úng h(cid:21)

m(cid:29)t phong cách thuy4t trình thân thi@n.

B:n ph(cid:17)i h=c cách chú ý không ch6 2(cid:19)i v,i 2i%u mình 2ang nói mà còn cách nói v% 2i%u 2ó!

Hãy h=c cách 2(cid:7) trK thành hu4n luy(cid:18)n viên cho chính b(cid:17)n thân khi 2Wng tr5,c 2ám 2ông, b:n

hãy tham kh(cid:17)o các ý 25$c nêu trong m(cid:6)c này.

TH(cid:156) T(cid:16) TRONG TRÌNH BÀY BÀI THUY(cid:26)T TRÌNH

Hãy trình bày bài thuyEt trình c(cid:143)a bIn theo th| tg các phyn nh7 sau:

1. L=i mZ 7Hu

2. Câu gi

3. Gi

4. Các lUi ích (7;i v

5. Câu ch;t ý (Hãy nói cho khán giJ nghe nh[ng 7iKu mà b(cid:9)n vIa trình bày).

6. PhHn k4t luNn

41

CÁC L(cid:4)U Ý TRONG KHI THUY(cid:26)T TRÌNH

C(cid:144) CH(cid:158):

Chúng ta không th: không nhtc 74n vai trò cSa các cd chO tV nhiên trong vi@c h(cid:9)n ch4 sV lo

ltng và h(cid:15)i h(cid:29)p. Thông th(cid:21)=ng sV lo ltng s\ kìm hãm sV giao ti4p gi[a b(cid:9)n và khán giJ.

Trong các buAi thuy4t trình các di(cid:136)n giJ th(cid:21)=ng thVc hi@n các 7(cid:29)ng tác 7: nhLn m(cid:9)nh các ý

ki4n mà không quan tâm 74n các cd chO tay cSa mình. Hãy h’c cách ki:m soát các cd chO cSa

b(cid:9)n khi 7Wng tr(cid:21)

Vi@c có các cd chO tV nhiên s\ không làm h(cid:131)ng buAi thuy4t trình cSa b(cid:9)n, ngo(cid:9)i trI m(cid:29)t s;

7(cid:29)ng tác sau 7ây:

%: hai tay trong túi quHn

Hay khoanh hai tay l(cid:9)i Z sau l(cid:21)ng

Ho_c btt chéo hai tay

Hai tay ch;ng hông

42

Si4t ch_t hai tay m(cid:29)t cách lo ltng.

S(cid:16) GIAO TI(cid:26)P B(cid:159)NG MNT

Khi b(cid:9)n ph(cid:131)ng vLn m(cid:29)t ng(cid:21)=i mà ng(cid:21)=i 7ó luôn nhìn lên vách t(cid:21)=ng hay nhìn xu;ng sàn nhà

khi trJ l=i các câu h(cid:131)i, s\ không gây 7(cid:21)Uc sV tin t(cid:21)Zng cSa b(cid:9)n 7;i v

thông th(cid:21)=ng ta mong mu;n 7(cid:21)Uc nhìn th(cid:147)ng vào ng(cid:21)=i 7;i di@n. Tuy nhiên, trong nhiKu bài

thuy4t trình, ng(cid:21)=i báo cáo chO nhìn m(cid:29)t 7i:m Z vách t(cid:21)=ng cu;i, hay t(cid:9)i m(cid:29)t 7i:m trên màn

chi4u, hay chYm chú vào m’i n(cid:22)i nh(cid:21)ng không phJi nhìn khán giJ.

Vi@c giao ti4p t;t bang mtt s\ mZ ra m(cid:29)t kênh truyKn 7(cid:9)t thông tin gi[a ng(cid:21)=i v

giúp xác lNp và xây dVng m;i quan h@ 7(cid:15)ng th=i giúp thu hút khán giJ vào bài thuy4t trình và

khi4n cho không khí cSa buAi thuy4t trình trZ nên thân thi@n h(cid:22)n. %iKu này c^ng 7úng ngay cJ

7;i v

thuy4t trình v

nói và ng(cid:21)=i nghe 7(cid:15)ng th=i làm giJm cJm giác cô lNp cSa ng(cid:21)=i thuy4t trình.

Quy ttc bLt thành vYn cSa vi@c giao ti4p bang mtt là hãy nhìn m(cid:29)t ng(cid:21)=i trong khoJng th=i

gian tI m(cid:29)t 74n ba giây. B(cid:9)n không nên li4c mtt khtp phòng. Hãy tNp trung nhìn vào m(cid:29)t

ng(cid:21)=i nào 7ó, nh(cid:21)ng không quá lâu 7: tránh ng(cid:21)=i này cJm thLy không thoJi mái, nh(cid:21)ng

c^ng 7S lâu 7: lôi cu;n anh hay ch" Ly chú ý 74n bài thuy4t trình cSa b(cid:9)n. Sau 7ó, b(cid:9)n hãy

nhìn sang ng(cid:21)=i khác.

Khi b(cid:9)n thuy4t trình, không nên nhìn cham cham vào khán giJ mà hãy quan sát h’. Tìm ki4m

tIng cá nhân và luôn ý thWc rang b(cid:9)n 7ang nhìn h’.

%;i v

giao ti4p bang mtt 7;i v

khán giJ ng(cid:15)i gHn các cá nhân mà b(cid:9)n ch’n s\ cJm thLy rang b(cid:9)n thNt sV 7ang nhìn h’. N4u

khoJng cách gi[a ng(cid:21)=i thuy4t trình và khán giJ tYng lên, thì càng có 7ông ng(cid:21)=i cJm thLy

7(cid:21)Uc giao ti4p bang mtt v

43

Hình nón vK l(cid:21)Ung khán giJ giao ti4p bang mtt v

(cid:8)I(cid:148)U CH(cid:158)NH GI(cid:12)NG NÓI C(cid:146)A B(cid:9)N

Ba vLn 7K chính liên quan 74n gi’ng nói cSa b(cid:9)n th(cid:21)=ng là m(cid:29)t gi’ng 7’c 7Ku 7Ku cho thLy

t;c 7(cid:29) 7’c không phù hUp, th(cid:21)=ng là nói quá nhanh, âm l(cid:21)Ung quá to hay quá nh(cid:131). Hãy luôn

chtc rang gi’ng nói cSa b(cid:9)n 7ang phec ve cho vi@c thuy4t trình cSa b(cid:9)n. Nh[ng 7iKu gUi ý

sau s\ giúp b(cid:9)n truyKn 7(cid:9)t v

Gi(cid:135)ng *+u *+u:

%a s; các gi’ng 7’c 7Ku 7Ku th(cid:21)=ng do sV lo ltng. Khi ng(cid:21)=i nói cJm thLy h(cid:15)i h(cid:29)p thì các c(cid:22)

Z ngVc và cA h’ng trZ nên ít linh ho(cid:9)t h(cid:22)n và sV l(cid:21)u thông cSa không khí b" cJn trZ. Khi 7iKu

này xJy ra, gi’ng nói s\ mLt 7i tính linh ho(cid:9)t tV nhiên và d(cid:141)n k4t quJ là m(cid:29)t gi’ng 7’c 7Ku

7Ku.

%: gi[ gi’ng nói tV nhiên, b(cid:9)n cHn phJi thJ lõng và giJm b

vi@c thVc hi@n cd 7(cid:29)ng phHn trên và phHn d(cid:21)

phJi thVc hi@n các 7(cid:29)ng tác thNt 7_c bi@t mà là các 7(cid:29)ng tác 7S 7: thJ l(cid:131)ng các c(cid:22) và giúp b(cid:9)n

hít thZ bình th(cid:21)=ng. Vi@c quay bYng video hay nhNn thông tin phJn h(cid:15)i tI b(cid:9)n bè s\ giúp b(cid:9)n

nhNn bi4t cách thWc b(cid:9)n thuy4t trình.

Hãy h=c cách lEng nghe chính b(cid:17)n thân; luôn ý thWc 25$c không ch6 2i%u b:n 2ang nói mà

còn cách thWc b:n trình bày 2i%u 2ó.

44

Nói quá nhanh

MWc 7(cid:29) nói trung bình cSa chúng ta trong giao ti4p là khoJng 125 tI trong m(cid:29)t phút. Khi

chúng ta trZ nên lo ltng, t;c 7(cid:29) nói th(cid:21)=ng tYng lên. Vi@c tYng t;c 7(cid:29) nói s\ không phJi là vLn

7K n4u b(cid:9)n phát âm t;t. Tuy nhiên, n4u b(cid:9)n 7ang trình bày vK m(cid:29)t vLn 7K thu(cid:29)c l(cid:139)nh vVc k(cid:19)

thuNt, hay nh[ng 7iKu khán giJ cHn ghi chú thì b(cid:9)n nên ki:m soát t;c 7(cid:29) nói cuJ mình.

M(cid:29)t dLu hi@u khác cSa tình tr(cid:9)ng nói quá nhanh là khi b(cid:9)n nói vLp. Khi 7iKu này xJy ra, hãy

nói chNm l(cid:9)i. Ltng nghe bJn thân khi b(cid:9)n nói 74n tI cu;i cùng cSa m(cid:29)t câu, hãy nghO h(cid:22)i Z

cu;i câu, sau 7ó nói ti4p câu sau. Vi@c nghO h(cid:22)i trong bài thuy4t trình có th: là m(cid:29)t k4 sách

hi@u quJ giúp b(cid:9)n nhLn m(cid:9)nh nh[ng 7i:m tr’ng tâm. %Ing ngHn ng(cid:9)i khi có nh[ng khoJng

th=i gian im l_ng trong lúc thuy4t trình vì khán giJ c^ng cHn th=i gian 7: hi:u nh[ng 7iKu b(cid:9)n

7ang nói.

Các v¡n *+ v+ âm l7(cid:130)ng

Trong 7a s; tr(cid:21)=ng hUp, các vLn 7K vK âm l(cid:21)Ung có th: 7(cid:21)Uc giJi quy4t thông qua vi@c luy@n

tNp. B(cid:9)n cHn luôn ý thWc 7(cid:21)Uc mWc 7(cid:29) âm l(cid:21)Ung cSa mình. Khi thuy4t trình b(cid:9)n có th: h(cid:131)i

xem ng(cid:21)=i Z phía cu;i phòng h’p có nghe rõ không? Khán giJ s\ d(cid:136) dàng thông cJm vì h’

mong mu;n nghe nh[ng 7iKu b(cid:9)n trình bày.

%: ki:m tra xem mình có g_p vLn 7K vK âm l(cid:21)Ung tr(cid:21)

h(cid:131)i ng(cid:21)=i cho b(cid:9)n thông tin xác thVc. Hãy h(cid:131)i ng(cid:21)=i ng(cid:15)i cu;i phòng xem h’ có nghe rõ

không, li@u b(cid:9)n có kéo dài Z cu;i câu không, hay có sV thi4u âm l(cid:21)Ung khi4n cho gi’ng cSa

b(cid:9)n trZ nên bLp bênh ho_c b(cid:9)n 7ang nói quá l

N4u gi’ng 7’c cSa b(cid:9)n khá nh(cid:131), thì có m(cid:29)t bài tNp 7(cid:22)n giJn giúp tYng âm l(cid:21)Ung. B(cid:9)n hãy nh=

hai ng(cid:21)=i giúp 7(cid:137). B(cid:9)n hãy 74n phòng có kích th(cid:21)

trình. Nh= m(cid:29)t ng(cid:21)=i b(cid:9)n ng(cid:15)i Z hàng gh4 7Hu và m(cid:29)t ng(cid:21)=i 7Wng 7;i di@n Z bWc t(cid:21)=ng cu;i.

B(cid:9)n hãy h(cid:131)i và nh= ng(cid:21)=i 7Wng cu;i ra dLu khi h’ nghe rõ. Hãy ghi chú mWc 7(cid:29) âm l(cid:21)Ung 7ó.

45

Âm l(cid:21)Ung cSa b(cid:9)n nh(cid:21) th4 nào? Hãy ki:m tra 7;i v

gi’ng cSa b(cid:9)n không quá l

M(cid:29)t gi’ng 7’c quá to 7ôi khi gây khó khYn cho ng(cid:21)=i nghe khi ti4p nhNn thông tin. N4u gi’ng

7’c cSa b(cid:9)n 7(cid:21)Uc nhNn 7"nh là quá to, b(cid:9)n có th: 74n bác s(cid:139) 7: ki:m tra. N4u k4t quJ là 7(cid:9)t

yêu cHu, thì hãy thVc hi@n bài tNp 7ó m(cid:29)t lHn n[a, nh(cid:21)ng lHn này hãy yêu cHu ng(cid:21)=i ng(cid:15)i Z

hàng gh4 7Hu tiên ra dLu cho b(cid:9)n h(cid:9) gi’ng và sau 7ó ki:m tra v

có nghe rõ không.

46

K(cid:22) THUYT (cid:8)¢T CÂU H^I VÀ TRL L(cid:5)I

LÀM TH(cid:26) NÀO (cid:8)a KHUY(cid:26)N KHÍCH NG(cid:4)(cid:5)I NGHE (cid:8)¢T CÂU H^I

Thông th(cid:21)=ng b(cid:9)n mong mu;n ng(cid:21)=i nghe 7_t câu h(cid:131)i. Khi b(cid:9)n 7ang trình bày vK nh[ng

thông tin thu(cid:29)c l(cid:139)nh vVc công ngh@, nh[ng vLn 7K phWc t(cid:9)p ho_c b(cid:9)n 7ang h(cid:21)

buAi huLn luy@n, b(cid:9)n nên ki:m tra sV hi:u bi4t cSa ng(cid:21)=i nghe bang cách yêu cHu h’ 7_t câu

h(cid:131)i.

N4u b(cid:9)n yêu cHu ng(cid:21)=i nghe 7_t câu h(cid:131)i m(cid:29)t cách b" 7(cid:29)ng, b(cid:9)n s\ không th: thu 7(cid:21)Uc k4t quJ

gì. %ây là vLn 7K thu(cid:29)c vK ngôn ng[ c(cid:22) th:. N4u b(cid:9)n 7Wng xa ng(cid:21)=i nghe, tay 7_t trong túi và

h(cid:131)i : “Các b(cid:9)n có h(cid:131)i gì không?”, thì b(cid:9)n không th: khuy4n khích ng(cid:21)=i nghe 7_t câu h(cid:131)i.

Còn 7: yêu cHu ng(cid:21)=i nghe 7_t câu h(cid:131)i m(cid:29)t cách chS 7(cid:29)ng, b(cid:9)n b(cid:21)

tay và h(cid:131)i: “Có b(cid:9)n nào mu;n 7_t câu h(cid:131)i cho tôi không?”, ho_c b(cid:9)n h(cid:131)i: “Các b(cid:9)n mu;n 7_t

câu h(cid:131)i gì cho tôi nào?”. Trong tr(cid:21)=ng hUp này, b(cid:9)n 7ã cho rQng ng(cid:21)=i nghe s\ 7_t câu h(cid:131)i, và

thông th(cid:21)=ng h’ s\ thNt sV 7_t câu h(cid:131)i v

nghe 7_t câu h(cid:131)i, thì hãy cho h’ có 7S th=i gian 7: suy ngh(cid:139) ra câu h(cid:131)i. Hãy gi(cid:22) tay cSa b(cid:9)n

lên, vì cd chO 7ó cSa b(cid:9)n có 2 ý ngh(cid:139)a. ThW nhLt, 7ó t(cid:21)Ung tr(cid:21)ng cho câu h(cid:131)i và s\ khuy4n

khích nh[ng ng(cid:21)=i mtc c(cid:137) gi(cid:22) tay. Ngoài ra, cd chO 7ó s\ giúp b(cid:9)n gi[ trNt tV trong l

Ng(cid:21)=i nghe s\ theo sV h(cid:21)

không thét ra câu h(cid:131)i.

CÁCH LNNG NGHE CÂU H^I

Có l\ b(cid:9)n 7ã tIng thLy m(cid:29)t ng(cid:21)=i ltng nghe câu h(cid:131)i trong lúc 7ang 7i t

vào ng(cid:21)=i h(cid:131)i, và ngtt l=i, “B(cid:9)n không cHn phJi h(cid:131)i h4t câu 7âu, tôi bi4t b(cid:9)n 7ang h(cid:131)i gì?”

Ng(cid:21)=i thuy4t trình có th: s\ không bi4t ng(cid:21)=i h(cid:131)i mu;n h(cid:131)i 7iKu gì cho t

cSa mình. %iKu quan tr’ng là chúng ta nên 7Ui cho t

47

Khi ng(cid:21)=i nghe 7_t câu h(cid:131)i, b(cid:9)n nên quan sát h’. Thông th(cid:21)=ng b(cid:9)n có th: nhNn ra 7(cid:21)Uc mWc

7(cid:29) cSa câu h(cid:131)i, thái 7(cid:29) cSa ng(cid:21)=i nghe và nh[ng ý ngh(cid:139)a bên trong n4u b(cid:9)n quan sát k(cid:19) ngôn

ng[ c(cid:22) th:.

Trong khi ltng nghe câu h(cid:131)i, b(cid:9)n nên cyn thNn v

trình bày rLt nhi@t tình, gi

nhìn xu;ng nKn nhà , tay run ryy h(cid:15)i h(cid:29)p. %(cid:29)ng tác này cSa b(cid:9)n có th: phá v(cid:137) hình Jnh tV tin

cSa b(cid:9)n trong phHn thuy4t trình. Tay cSa b(cid:9)n cHn 7: Z v" trí phù hUp, 7: tay xuôi phía bên

hông, ngón tay mZ. TNp trung vào câu h(cid:131)i và ltng nghe câu h(cid:131)i m(cid:29)t cách cyn thNn.

CÁCH TRL L(cid:5)I CÂU H^I

Chu(cid:30)n b(cid:31) s!n sàng cho m$i câu h&i. B(cid:9)n nên dV 7oán tr(cid:21)

TNp trJ l=i chúng. Hãy chuyn b" tinh thHn cho 7iKu t(cid:15)i t@ nhLt s\ xJy ra, và 7iKu 7ó s\ làm cho

b(cid:9)n cJm thLy thoJi mái h(cid:22)n. M(cid:29)t s; nhà thuy4t trình chuyn b" s(cid:160)n nh[ng deng ce trVc quan

chO 7: sd deng trJ l=i nh[ng câu h(cid:131)i 7(cid:21)Uc 7_t ra.

’(ng thêm ph*n (cid:22)*u trong câu tr(cid:27) l+i c,a b.n. %ôi khi, khi ng(cid:21)=i thuy4t trình btt 7Hu câu

trJ l=i cSa h’ bang câu, “%ó là câu h(cid:131)i hay; Tôi cJm thLy vui vì b(cid:9)n 7ã 7_t câu h(cid:131)i 7ó”, có th:

7ó là dLu hi@u ng(cid:21)=i thuy4t trình 7ang cJm thLy không chtc chtn vK câu trJ l=i cSa mình.

Làm rõ câu h&i. N4u câu h(cid:131)i 7(cid:21)Uc 7_t ra dài dòng, khó hi:u và có nhiKu v4 thì b(cid:9)n nên di(cid:136)n

giJi câu h(cid:131)i 7ó cho d(cid:136) hi:u. Còn n4u câu h(cid:131)i 7(cid:22)n giJn và rõ ràng thì 7iKu này không cHn thi4t.

Thông th(cid:21)=ng, khi chúng ta 7_t câu h(cid:131)i tWc là chúng ta 7ang 7’c ra nh[ng gì suy ngh(cid:139) trong

7Hu, câu h(cid:131)i có th: rLt 7(cid:22)n giJn nh(cid:21)ng l(cid:9)i 7(cid:21)Uc di(cid:136)n giJi bang 17 7o(cid:9)n vYn. Làm rõ câu h(cid:131)i s\

giúp b(cid:9)n giJm sV hi:u nhHm vK ngôn ng[ 7(cid:21)Uc sd deng trong câu h(cid:131)i và s\ cho b(cid:9)n nhiKu th=i

gian h(cid:22)n 7: suy ngh(cid:139) vK câu trJ l=i.

’$c l(cid:24)n câu h&i. B(cid:9)n 7ã bao gi= ng(cid:15)i Z cu;i l

ch(cid:147)ng nghe 7(cid:21)Uc gì? N4u b(cid:9)n thLy m’i ng(cid:21)=i không nghe 7(cid:21)Uc câu h(cid:131)i thì hãy l_p l(cid:9)i câu h(cid:131)i

48

7: m’i ng(cid:21)=i có th: nghe 7(cid:21)Uc. Cách này c^ng s\ giúp b(cid:9)n có nhiKu th=i gian h(cid:22)n 7: suy

ngh(cid:139).

Hãy gi2 nguyên phong cách c,a b.n. %iKu quan tr’ng khi trJ l=i câu h(cid:131)i là b(cid:9)n phJi gi[

nguyên phong cách và thái 7(cid:29) cSa b(cid:9)n nh(cid:21) khi b(cid:9)n 7ang trình bày. M(cid:29)t sV thay 7Ai trong thái

7(cid:29) cSa b(cid:9)n có th: cho thLy b(cid:9)n không tV tin vào v" trí cSa mình.

Hãy chân th3t. N4u b(cid:9)n không th: trJ l=i câu h(cid:131)i 7(cid:21)Uc 7_t ra, thì b(cid:9)n hãy nói, “Tôi không

bi4t câu trJ l=i nh(cid:21)ng tôi s\ tìm ra và s\ giJi 7áp cho các b(cid:9)n”. Ho_c, n4u 7(cid:15)ng nghi@p cSa b(cid:9)n

bi4t câu trJ l=i thì b(cid:9)n yêu cHu h’ giúp 7(cid:137).

Yêu c*u t5t c(cid:27) ng6+i nghe chú ý vào câu tr(cid:27) l+i c,a b.n. B(cid:9)n 7ã tIng bao gi= thLy ng(cid:21)=i

thuy4t trình chO quan tâm t

l(cid:9)i? Trong vài tr(cid:21)=ng hUp, ng(cid:21)=i 7_t câu h(cid:131)i có th: c; ý thách thWc ng(cid:21)=i thuy4t trình bang

m(cid:29)t câu h(cid:131)i khó. B(cid:9)n s\ có th: nhNn ra ng(cid:21)=i thuy4t trình 7ang b" thách thWc vì h’ chO tNp

trung vào ng(cid:21)=i 7_t câu h(cid:131)i mà thôi.

S; d(cid:14)ng nguyên t=c 25%-75%. Sd deng khoJng 25% sV giao ti4p bang mtt v

h(cid:131)i và khoJng 75% v

câu h(cid:131)i và câu trJ l=i hóc búa). %Ing th= (cid:22) ng(cid:21)=i 7_t câu h(cid:131)i, nh(cid:21)ng c^ng 7Ing sao lãng 7;i

v

ng(cid:21)=i nghe tham gia vào phHn trình bày cSa mình.

Hãy tr(cid:27) l+i (cid:22)úng tr$ng tâm câu h&i. %Ing công kích m(cid:29)t vLn 7K. Câu trJ l=i cSa b(cid:9)n cHn phJi

có 7S ý 7: bao quát cJ vLn 7K nh(cid:21)ng c^ng cHn ngtn g’n 7: thu hút 7(cid:21)Uc ng(cid:21)=i nghe.

B(cid:9)n th(cid:21)=ng không nên thêm phHn 7Hu trong câu trJ l=i cSa b(cid:9)n, nh(cid:21)ng b(cid:9)n nên 7i sâu vào câu

h(cid:131)i (sau khi lNp l(cid:9)i câu h(cid:131)i, n4u cHn thi4t). Vào cu;i phHn h(cid:131)i 7áp, b(cid:9)n có th: nói, “CJm (cid:22)n vì

tLt cJ nh[ng câu h(cid:131)i tuy@t v=i cSa các b(cid:9)n.”

HHu h4t nh[ng bài thuy4t trình 7Ku có dV tính s(cid:160)n th=i gian 7: 7_t câu h(cid:131)i và trJ l=i. %ôi khi ng(cid:21)=i nghe 7_t câu h(cid:131)i trong su;t cJ buAi và c^ng 7ôi khi vào cu;i buAi. Trong nhiKu tr(cid:21)=ng hUp, ng(cid:21)=i thuy4t trình có dV tính ng(cid:21)=i nghe s\ 7_t câu h(cid:131)i Z nh[ng th=i 7i:m CH(cid:4)mNG 6: ÔN TYP VÀ TH(cid:16)C HÀNH nào. Trong tr(cid:21)=ng hUp 7ó, b(cid:9)n có th: yêu cHu ng(cid:21)=i nghe 7_t câu h(cid:131)i ngay khi h’ có thtc mtc, ho_c b(cid:9)n có th: yêu cHu ng(cid:21)=i nghe 7Ui t

49

ÔN TYP PH(cid:127)N TI(cid:26)N HÀNH THUY(cid:26)T TRÌNH

TRONG PH(cid:127)N TRÌNH BÀY

Tôi dg *hnh:

(cid:2) Không chO ý thWc vK nh[ng thW mình trình bày mà cJ cách thWc trình bày

(cid:2) Sinh 7(cid:29)ng, nhi@t tình và th(cid:147)ng thtn trong phHn trình bày cSa b(cid:9)n

(cid:2) Giao ti4p bang mtt 7: làm cho phHn trình bày cSa mình có nét 7_c stc riêng và theo l;i

th(cid:21)=ng 7àm.

(cid:2) Luôn trình bày to rõ ràng và 7Ing nói quá nhanh

TRONG PH(cid:127)N K(cid:22) THUYT H^I (cid:8)ÁP

Tôi dg *hnh:

(cid:2) Yêu cHu ng(cid:21)=i nghe 7_t câu h(cid:131)i bang cách 7Wng gHn vK phía ng(cid:21)=i nghe và gi(cid:22) tay lên

(cid:2) DV 7oán tr(cid:21)

(cid:2) Nhìn vào ng(cid:21)=i 7_t câu h(cid:131)i và ltng nghe câu h(cid:131)i m(cid:29)t cách cyn thNn

(cid:2) Gi[ 7ôi tay Z v" trí bình th(cid:21)=ng khi ltng nghe câu h(cid:131)i

(cid:2) L_p l(cid:9)i câu h(cid:131)i 7: m’i ng(cid:21)=i có th: nghe rõ câu h(cid:131)i ho_c 7: giJi thích câu h(cid:131)i

(cid:2) Gi[ nguyên phong cách và thái 7(cid:29) nh(cid:21) khi b(cid:9)n 7ang trình bày

(cid:2) Giao ti4p bang mtt và thu hút sV chú ý cSa ng(cid:21)=i nghe trong phHn trJ l=i cSa b(cid:9)n

50

Ch7=ng 6: ÔN TYP VÀ TH(cid:16)C HÀNH

THUY(cid:26)T TRÌNH CÓ HIXU QUL - BLNG GHI NH~ CU(cid:128)I CÙNG

Ki:m tra nh[ng 7iKu sau 7ây khi b(cid:9)n chuyn b" và btt 7Hu phHn thuy4t trình cSa mình:

(cid:8)a (cid:8)(cid:128)I PHÓ V~I S(cid:16) LO LNNG, HPI HQP- TÔI D(cid:16) (cid:8)SNH:

(cid:2) ThZ sâu

(cid:2) C; gtng th(cid:21) giãn

(cid:2) GiJm cYng th(cid:147)ng bang vài 7(cid:29)ng tác c(cid:22) btp vIa phJi

(cid:2) Di chuy:n trong khi trình bày

(cid:2) Giao ti4p bang mtt v

(cid:8)a LYP K(cid:26) HO(cid:9)CH VÀ Tn CH(cid:156)C PH(cid:127)N TRÌNH BÀY C(cid:146)A MÌNH - TÔI Si:

(cid:2) Tri:n khai các mec tiêu

(cid:2) Phân tích ng(cid:21)=i nghe

(cid:2) Suy ngh(cid:139) ra nh[ng ý chính

(cid:2) Suy ngh(cid:139) ra nh[ng ý phe

(cid:2) Thi4t k4 tài li@u phân phát

(cid:2) Thi4t k4 deng ce trVc quan

51

(cid:2) Nêu lên nh[ng lUi ích

(cid:2) Nêu nh[ng ý chính

(cid:2) Vi4t phHn mZ bài

(cid:2) Vi4t phHn k4t luNn

(cid:8)a THI(cid:26)T K(cid:26) VÀ S(cid:144) D;NG D;NG C; TR(cid:16)C QUAN, TÔI Si:

(cid:2) Sd deng nguyên ttc KISS

(cid:2) LVa ch’n d(cid:9)ng bi:u 7(cid:15) phù hUp

(cid:2) %_t tiêu 7K phù hUp

(cid:2) Tránh chO tNp trung vào deng ce trVc quan

(cid:2) %_t bJn thân Z v" trí trung tâm

(cid:2) Sd deng cây chO màn hình m(cid:29)t cách hi@u quJ

(cid:8)a CHURN BS CHO PH(cid:127)N TRÌNH BÀY, TÔI Si:

(cid:2) TNp dUt 7Wng tr(cid:21)

(cid:2) Ki:m tra ch(cid:144) ng(cid:15)i, deng ce AV, tLt cJ tài li@u phân phát, v.v…

KHI TRÌNH BÀY, TÔI D(cid:16) (cid:8)SNH

(cid:2) Không chO ý thWc vK nh[ng thW mình trình bày mà cJ cách thWc trình bày

(cid:2) Sinh 7(cid:29)ng, nhi@t tình và th(cid:147)ng thtn trong phHn trình bày cSa b(cid:9)n

(cid:2) Giao ti4p bang mtt 7: làm cho phHn trình bày cSa mình có nét 7_c stc riêng và theo l;i

th(cid:21)=ng 7àm.

(cid:2) Luôn trình bày to rõ ràng và 7Ing nói quá nhanh

TRONG PH(cid:127)N H^I (cid:8)ÁP, TÔI D(cid:16) (cid:8)SNH

(cid:2) Gi(cid:22) tay và ti4n gHn vK phía ng(cid:21)=i nghe

(cid:2) Quan sát và ltng nghe ng(cid:21)=i 7_t câu h(cid:131)i

(cid:2) L_p l(cid:9)i câu h(cid:131)i n4u cHn thi4t

52

(cid:2) Gi[ nguyên phong cách và thái 7(cid:29)

(cid:2) TrJ l=i v

TÀI LIXU THAM KHLO CHÍNH Mandel, B. (1993). Effective Presentation Skill: A Practical Guide for Better Speaking. California : Crisp Publications. Cottrell, S. (2003). The Study Skills Handbook. New York: Palgrave Macmillan.

53