zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Y Tế - Sức Khoẻ

» Y khoa - Dược

Kỹ thuật tắm trẻ sơ sinh

Chia sẻ: Nhậm Sơ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu "Kỹ thuật tắm trẻ sơ sinh" nhằm giúp học viên trình bày được mục đích của tắm trẻ; trình bày được các phương pháp tắm trẻ sơ sinh; thực hiện được thành thạo cách tắm trẻ. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Kỹ thuật tắm trẻ sơ sinh

KỸ THUẬT TẮM TRẺ SƠ SINH 1. MỤC TIÊU - Trình bày được mục đích của tắm trẻ. - Trình bày được các phương pháp tắm trẻ sơ sinh. - Thực hiện được thành thạo cách tắm trẻ. 2. MỤC ĐÍCH, nguyên tắc chung - Làm sạch, làm giảm các mầm bệnh trên da trẻ. - Ổn định thân nhiệt trong quá trình tắm. - Giúp trẻ thoải mái, kích thích tuần hoàn dưới da giúp lưu thông tốt. - Giảm nguy cơ nhiễm trùng da cho trẻ. 3. CÁC PHƯƠNG PHÁP TẮM TRẺ SƠ SINH a. Tắm ngâm (Tub bathing): - Dùng khi tình trạng trẻ ổn định, phương pháp này ít mất nhiệt. b. Tắm lau (sponge bathing): - Áp dụng cho các trường hợp trẻ bị bệnh nặng: sơ sinh non tháng nhẹ cân, trẻ đang hỗ trợ hô hấp như bóp bóng qua nội khí quản, thở NCPAP, trẻ bị tim bẩm sinh nặng… hay trẻ chưa rụng rốn. - Hiện nay ít được khuyến nghị do nguy cơ mất nhiệt, gây stress hành vi và sinh lý cho trẻ nhiều nhất. c. Tắm ngâm quấn khăn (Swaddled bathing, Swaddled immersion bathing): - Ngâm trẻ được quấn khăn trong thau nước, tháo khăn rửa từng chi (rửa xong quấn chi đó lại ngay), trong khi vẫn giữ tứ chi ở tư thế gấp và nâng đỡ thân trẻ trong suốt quá trình tắm. - Tắm ngâm quấn khăn được khuyến khích thực hiện cho trẻ bệnh lý tại các đơn vị chăm sóc sơ sinh để giảm các stress về hành vi và sinh lý, giảm mất nhiệt do bức xạ, dẫn truyền và bay hơi. Thời gian tắm thưa hơn, mỗi 4 ngày 1 lần mà không tăng nguy cơ khu trú vi trùng gây bệnh trên da. 3.2. Thời gian tắm và tần số tắm - Lần tắm đầu tiên khi trẻ sinh ra tối thiểu 12-24 giờ tuổi. 341
KỸ THUẬT ĐIỀU DƯỠNG NHI KHOA 2020 - Thời gian tắm thường 5-10 phút, đối với phương pháp tắm lau thời gian tối đa 5 phút. - Tần suất tắm: khi trẻ ổn định có thể tắm trẻ mỗi 1-2 ngày, khi trẻ cần chăm sóc đặc biệt có thể tắm trẻ 2 lần/tuần. Trẻ non tháng tắm trẻ 2 lần/tuần trong 2 tuần đầu tiên. 4. CHỐNG CHỈ ĐỊNH - Dưới 24 giờ tuổi. - Hạ thân nhiệt. - Tình trạng hô hấp hay tim mạch chưa được ổn định. 5. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH 5.1. Dụng cụ 5.1.1 Dụng cụ vô khuẩn - Gòn viên. - Gạc vô khuẩn. - Tăm bông. 5.1.2 Dụng cụ sạch - Nước ấm. - Thau tắm: 2 cái. - Khăn tắm: 2 cái. - Khăn lớn: 2 cái. - Xà phòng tắm (độ pH = 5,5). - Tã, áo. - Găng tay. 5.1.3 Dụng cụ khác - Thùng đựng chất thải lây nhiễm. - Thùng đựng chất thải thông thường. 5.1.4 Thuốc và dung dịch sát khuẩn - Thuốc: + Natri Clorid 0,9%. + Natri Bicarbonat 1,4% (rơ miệng nếu cần). - Dung dịch sát khuẩn: + Dung dịch sát khuẩn tay nhanh. + Chlorhexidine 4% (nếu cần). 342
Kỹ thuật tắm trẻ sơ sinh 5.2. Tiến hành kỹ thuật CÁC BƯỚC KỸ BƯỚC Ý NGHĨA THUẬT A. TẮM NGÂM Chào bệnh nhân, thân Văn hóa giao tiếp. 1 nhân. Giới thiệu tên Tôn trọng điều dưỡng. Tạo sự thân thiện. Kiểm tra họ tên bệnh nhân, ngày tháng năm sinh, giới tính, địa chỉ 2 Đảm bảo xác định đúng bệnh nhân nhà. Đối chiếu thông tin với vòng đeo tay và hồ sơ bệnh án. Để bệnh nhân và thân nhân biết việc điều Báo và giải thích cho 3 dưỡng sắp làm giúp bệnh nhân, thân nhân thân nhân bệnh nhân bớt lo lắng. Kiểm tra thân nhiệt 4 Phòng ngừa hạ thân nhiệt cho trẻ trước khi tắm Điều dưỡng về phòng Phòng ngừa chuẩn. 5 mang khẩu trang Làm giảm sự lây lan của vi sinh vật Rửa tay thường quy. Chuẩn bị dụng cụ đầy Tổ chức sắp xếp hợp lí, khoa học 6 đủ, để trong tầm tay Quản lý thời gian hiệu quả. Đối chiếu lại bệnh Tránh nhầm lẫn bệnh nhân nhân. Giúp bệnh nhân và thân nhân an tâm, hợp 7 Báo và giải thích lại tác tốt. lần nữa Tránh gió lùa. Phòng phải đủ ấm Chuẩn bị môi trường ấm, ổn định, sự mất nhiệt có thể xảy ra do sự đối lưu không khí. Tắt quạt, đóng cửa Trung tâm điều hòa nhiệt của trẻ chưa ổn Chuẩn bị đèn sưởi ấm định, trẻ có nguy cơ cao bị mất nhiệt, đặc 8 hoặc Warmer biệt là những trẻ sinh non hoặc trẻ rất nhẹ Trải khăn khô, ấm cân. Hạ thân nhiệt có thể là hậu quả của sự tăng tiêu thụ oxy và hô hấp gắng sức Bề mặt khô sẽ giảm sự mất nhiệt do cơ chế dẫn nhiệt. Chuẩn bị nước với nhiệt độ 37o - 37,5oC, có thể thử nước bằng 9 vùng da khuỷu tay Ngăn ngừa da trẻ bị bỏng hoặc mặt trong cổ tay. Phòng ngừa nguy cơ ngạt nước khi tắm trẻ Mực nước trong thau bằng thau đến khoảng ngang hông của trẻ ở tư thế ngồi 343
KỸ THUẬT ĐIỀU DƯỠNG NHI KHOA 2020 Mang khẩu trang, rửa Phòng ngừa chuẩn, giảm sự lan truyền của tay thường quy, mang vi sinh vật, nếu đây là lần tắm đầu tiên sẽ 10 găng. bảo vệ nhân viên y tế khỏi sự tiếp xúc với máu của mẹ Đón bé, quấn bé trong Khăn ấm sẽ giúp ổn định thân nhiệt trẻ trong 11 khăn lớn, mềm suốt quá trình gội đầu Dùng góc khăn thấm Lau theo hướng dòng chảy tự nhiên của nước vắt ráo lau từ nước 12 khóe mắt đến đuôi mắt sẽ giảm sự lan truyền của vi sinh vật. mắt  Lưu ý: Tắm từng phần từ sạch đến dơ Dùng khăn thấm nước vắt ráo lau trán, mặt, cằm, vành tai, sau tai của trẻ (chú ý lau từ vành tai ngoài và rửa xoắn ốc ống Vệ sinh vùng mặt và tai. tai ngoài đến dái tai). 13 Cọ sát có thể làm da trẻ bị tổn thương Lau khô lại bằng khăn Làm sạch lưỡi (nếu cần) mềm (chú ý vỗ nhẹ không chà xát vào da trẻ). Vệ sinh mũi và rơ miệng khi dơ (lưỡi đóng bợn trắng) Tiến hành gội đầu cho Tư thế ôm banh sẽ giúp giữ an toàn cho trẻ, bé, bế trẻ bằng tư thế một bàn tay người tắm sẽ được tự do để gội ôm banh, làm ướt, đầu cho trẻ. thoa xà phòng, mát-xa Chú ý phần thóp trẻ vì thóp của trẻ chưa nhẹ nhàng da đầu, đóng. dùng lòng bàn tay xoa nhẹ da đầu Không cố gắng lấy những chất bã trên thóp của trẻ. 14 Thóp trước và thóp sau Ngăn ngừa xà phòng chảy vào mắt Tư thế ôm banh Làm sạch tóc và da đầu, tránh còn sót lại dầu gội trên da đầu có thể gây kích ứng da Khum tay rửa lại phần và rụng tóc. Lau khô tóc, ngăn ngừa mất trán sau khi gội đầu nhiệt. xong. Xả lại nước sạch, lau khô. 344
Kỹ thuật tắm trẻ sơ sinh Nhỏ vài giọt xà phòng Chuẩn bị nước tắm toàn thân 15 vào thau tắm. Cởi bỏ tã, áo trẻ. Cho trẻ ngồi tựa lưng Giữ tư thế an toàn, tránh ngạt nước vào thành thau, cánh Lưu ý: tay và bàn tay người - Không để trẻ một mình trong thau nước tắm đỡ phần đầu và - Mực nước tắm không quá ngang hông trẻ. 16 cổ trẻ. - ĐD phải tập trung trong suốt thời gian tắm trẻ, không được làm việc riêng, không được nghe điện thoại vì có thể gây nguy hiểm cho trẻ Bàn tay và cánh tay đỡ phần đầu và cổ trẻ Tóe nước vào người trẻ, dùng khăn tắm cổ, ngực, vai, hố nách, cánh tay, kẽ Tóe nước vào người để giữ ấm trẻ. 17 ngón tay và các nếp Loại bỏ chất bã trên người trẻ. gấp cánh tay, tắm tiếp bụng, chân, kẽ ngón chân và các nếp gấp của chân Tắm kỹ bộ phận sinh dục Ở bé gái cần chú ý lau từ bộ phận sinh dục xuống hậu môn (lưu ý không cố gắng lấy chất gây bám vào Vệ sinh bộ phận sinh dục, tránh làm tổn môi lớn và môi bé, khi thương niêm mạc thay tã có thể thấy ít Vệ sinh từ trước ra sau giảm nguy cơ nhiễm 18 máu ở bộ phận sinh trùng đường tiểu hay âm đạo từ hậu môn, dục là do hormon của giảm sự lan truyền của vi sinh vật. mẹ). Đối với bé trai chỉ Vì dễ gây tổn thương thêm cho trẻ. trượt nhẹ bao quy đầu để rửa sạch, lưu ý không cố gắng lấy những chất màu trắng bám xung quanh lỗ tiểu. 345
KỸ THUẬT ĐIỀU DƯỠNG NHI KHOA 2020 Dùng khăn tắm phần Làm sạch các vùng phía sau của trẻ sau gáy, lưng, mông 19 và mặt sau 2 chân (chú ý kẽ mông của trẻ) Tắm lại nước sạch. Tránh làm tổn thương da, ngăn ngừa mất Lau khô trẻ bằng nhiệt khăn lông mềm, vỗ  Lưu ý: không sử dụng phấn rôm hay 20 nhẹ tránh chà xát, lau phấn thơm cho trẻ vì có thể gây kích ứng giống như trình tự tắm da và đường hô hấp của trẻ. trẻ. Mặc áo cho trẻ. Thấm gạc vô trùng Làm nhanh quá trình rụng rốn. Nghiên cứu hoặc gòn với Natri cho thấy để rốn khô tự nhiên không làm Clorid 0,9%, bắt đầu tăng tỷ lệ nhiễm trùng rốn và điều trị kháng lau từ vị trí chân rốn, sinh sẽ kéo dài thời gian rụng rốn. chú ý các nếp sâu, lau vòng quanh từ trong ra ngoài ít nhất 5cm. Lau khô bằng gạc vô 21 trùng. Để rốn thoáng, không băng rốn. Trường hợp rốn nhiễm trùng, rốn ướt hoặc có mủ hôi, rửa rốn như trên, thoa Chlorhexidine 4% sau rửa. Mặc tã: dưới rốn (nếu Khi rốn chưa rụng, không che rốn để ngăn rốn chưa rụng), cao ngừa sự kích thích và nhiễm trùng 22 trên rốn (nếu rốn đã rụng). Ủ ấm trẻ trong khăn Khăn ấm sẽ giúp ổn định thân nhiệt trẻ (có lông lớn, tư thế hai thể cho trẻ nằm lồng ấp hoặc đèn sưởi ấm tay hai chân trẻ duỗi nếu cần). 23 thẳng và người trẻ được quấn kín trong khăn. Bế trẻ ra với mẹ hoặc Tăng cường môi trường an toàn cho trẻ. 24 về giường, cài chốt cửa an toàn Báo thân nhân và bệnh nhân việc đã Lấy bệnh nhân làm trung tâm, bệnh nhân và xong. thân nhân phải được biết tiến độ công việc. 25 Giúp bệnh nhân tiện Tạo sự thoải mái và an toàn. nghi. Tôn trọng bệnh nhân, tạo sự thân thiện Cảm ơn bệnh nhân, thân nhân đã hợp tác. 346
Kỹ thuật tắm trẻ sơ sinh Dọn dẹp dụng cụ. Phòng ngừa chuẩn. 26 Rửa tay. Giảm sự lây lan của vi sinh vật gây bệnh. Ghi hồ sơ: - Ngày giờ tắm trẻ Yếu tố an toàn cho bệnh nhân. - Tổng trạng trẻ trước Yếu tố pháp lý. 27 trong và sau khi tắm Phương tiện để theo dõi, đánh giá và bàn - Tình trạng da trẻ giao giữa các nhân viên y tế. - Tên điều dưỡng thực hiện B. TẮM LAU Từ bước 1-10 giống Phương pháp tắm ngâm Tăng nhiệt độ lồng ấp Giúp ổn định thân nhiệt trẻ trong suốt quá 11 từ 33o lên 35o trình lau trẻ Dùng khăn thấm nước, vắt ráo lau nhẹ nhàng từ khóe mắt Vệ sinh vùng mặt và tai. đến đuôi mắt, trán, 12 Da trẻ dễ bị tổn thương lau trẻ cần nhẹ mặt, cằm và vành tai, nhàng sau tai của trẻ. Lau khô bằng khăn lông mềm Dùng khăn thấm nước, vắt ráo lau nhẹ nhàng đầu, tóc (chú ý 13 Vì phần thóp của trẻ chưa đóng phần thóp trẻ). Sau đó lau khô bằng khăn mềm Cởi bỏ áo trẻ lau cổ, vai, hố nách, cánh tay, khuỷu tay, kẽ ngón 14 Chú ý các nếp gấp tay, lau ngực, bụng, lưng. Lau khô bằng khăn lông mềm Cởi bỏ tã, lau bẹn, Tất cả những vùng của cơ thể trẻ được chân, bộ phận sinh tắm sạch dục, mông chú ý kẽ mông của trẻ. 15 Lau khô, mặc tã dưới rốn (nếu rốn chưa rụng), cao trên rốn (nếu rốn đã rụng). Vệ sinh lồng ấp, thay Làm giảm sự lây lan của vi sinh vật 16 drap 347
KỸ THUẬT ĐIỀU DƯỠNG NHI KHOA 2020 Giúp ổn định thân nhiệt trẻ  Lưu ý: Nên mắc monitor theo dõi nhịp Ủ ấm trẻ trong 5-10 tim, nhịp thở trong khi lau trẻ. Phải phút, kiểm tra lại nhiệt theo dõi trẻ trong suốt quá trình lau và 17 độ trẻ, hạ nhiệt độ tắm trẻ, trong khi lau và tắm trẻ nếu lồng ấp 32-33o trẻ có dấu hiệu trở nặng thì cần phải dừng ngay và báo bác sĩ để có hướng xử trí kịp thời. Báo thân nhân và bệnh nhân việc đã Lấy bệnh nhân làm trung tâm, bệnh nhân và xong. thân nhân phải được biết tiến độ công việc. 18 Giúp bệnh nhân tiện Tạo sự thoải mái và an toàn. nghi. Tôn trọng bệnh nhân, tạo sự thân thiện Cảm ơn bệnh nhân, thân nhân đã hợp tác. Dọn dẹp dụng cụ. Phòng ngừa chuẩn. 19 Rửa tay. Giảm sự lây lan của vi sinh vật gây bệnh. C. TẮM NGÂM QUẤN KHĂN Từ bước 1-10 giống Phương pháp tắm ngâm Quấn trẻ trong khăn phủ từ chân tới cổ, 11 tay và chân trẻ tư thế gấp Dùng khăn thấm nước, vắt ráo lau nhẹ nhàng từ khóe mắt Vệ sinh vùng mặt và tai. đến đuôi mắt, trán, 12 Cọ sát có thể làm da trẻ bị tổn thương. mặt, cằm và vành tai, Làm sạch lưỡi (nếu cần). sau tai của trẻ. Lau khô bằng khăn lông mềm. Đặt trẻ trong thau nước, đầu cao trên tấm lưới nghiêng Giữ trẻ tư thế an toàn, tránh ngạt nước. 13 (đỡ phần lưng và cổ trẻ), mực nước dưới vai trẻ. 348
Kỹ thuật tắm trẻ sơ sinh Cho xà phòng lên cổ tay người tắm bé. Nhẹ nhàng tháo khăn Tắm trẻ từng phần, từ cổ sau đó đến tay, 14 phần tay bé, thoa xà sau khi tắm xong thì quấn lại ngay. phòng, rửa nước và quấn khăn lại. Lặp lại bước trên với chân, bụng, cơ quan sinh dục, lưng, từng phần một (khi tắm ở phần ngực bụng gỡ nhẹ nhàng các miếng Tắm trẻ từ trên xuống, tắm từng phần, sau 15 điện cực bằng xà khi tắm xong quấn lại ngay. phòng. Không thoa xà phòng lên đầu dương vật trẻ vì gây kích ứng). Quấn khăn quanh người trẻ lại Tiến hành gội đầu cho bé, làm ướt, thoa xà phòng, mát-xa nhẹ 16 Tắm đầu sau cùng để tránh mất nhiệt. nhàng da đầu, dùng lòng bàn tay xoa nhẹ da đầu, rửa sạch Khi trẻ tắm xong, chuẩn bị một khăn Chuẩn bị khăn khác để lau khô lại sau khi 17 khô để trên ngực tắm xong. người ba/mẹ trẻ. Bế trẻ khỏi thau, tháo bỏ khăn ướt, đặt trẻ Lau khô ngay sau khi bỏ lớp khăn quấn trẻ 18 lên ngực ba/mẹ có lót đã bị ướt sau tắm. sẵn khăn, thấm khô người trẻ. Mặc quần áo, nón, tã Giữ ấm trẻ sau khi tắm xong. 19 mới cho trẻ. 6. LƯU Ý - Trẻ non tháng < 32 tuần: trong tuần đầu sau sinh, có thể tắm chỉ với nước để tránh bị kích ứng da, vì hiệu quả làm sạch mầm bệnh tương đương khi dùng sữa tắm nhẹ. Sau tuần đầu, những vùng da bị tổn thương nứt nẻ cũng chỉ nên tắm với nước ấm. - Đối với trẻ con của mẹ nhiễm HIV, nên tắm lần đầu càng sớm càng tốt sau khi sinh để ngăn ngừa lây nhiễm bệnh từ mẹ sang trẻ. 349
KỸ THUẬT ĐIỀU DƯỠNG NHI KHOA 2020 DẤU NGUYÊN PHÒNG STT TAI BIẾN XỬ TRÍ HIỆU NHÂN NGỪA Nước quá Báo bác sĩ Thử nước 1 Da đỏ Phỏng da nóng so với Thực hiện trước khi tắm thân nhiệt trẻ chỉ định trẻ. Thời gian tắm Thời gian nhanh tắm trẻ quá Ủ ấm trẻ Tắm từng Chi lạnh, lâu Hạ thân Nằm lồng ấp phần, lau khô 2 da nổi Nước quá nhiệt nếu trẻ quá ngay sau khi bông lạnh so với lạnh. tắm xong thân nhiệt Nhiệt độ nước trẻ phù hợp với trẻ Tuân thủ quy trình tắm trẻ, Không tắm Trẻ lừ Báo bác sĩ phải làm vệ theo trình đừ, thở Theo dõi sinh bồn tắm, tự từ vùng nhanh, co Nhiễm sinh hiệu, tri thau tắm trước 3 sạch đến lõm trùng giác và tình và sau khi tắm vùng dơ Sốt cao trạng nhiễm Cẩn thận che Ướt vùng da trùng chở phần lưu lưu kim kim. Khi bị ướt phải thay gạc Ngưng thở Ngừng tắm, do hạ thân lau khô, ủ nhiệt ấm, hút dịch Luôn giữ tư Ngưng tim, Tư thế bế bé mũi miệng thế đầu cao khi ngưng thở. chưa đúng Đột ngột Báo bác sĩ tắm trẻ 4 Tắc nghẽn Bệnh lý tim tím tái Chuẩn bị Luôn theo dõi đàm nhớt. mạch dụng cụ cấp trẻ sát trong Ọc sữa Bệnh lý trào cứu lúc tắm. ngược dạ Theo dõi dày thực sinh hiệu quản Giữ đúng tư thế khi tắm trẻ. Tư thế bế Chú ý sàn nhà Chấn Theo dõi tri trẻ không trơn trợt. thương giác, sinh 5 Té ngã đúng Không để trẻ các cơ hiệu của trẻ Người tắm một mình. quan Báo bác sĩ trẻ bất cẩn Luôn cài chốt giường sau tắm. 350
Kỹ thuật tắm trẻ sơ sinh BẢNG KIỂM THỰC HÀNH CHƯA STT NỘI DUNG ĐẠT ĐẠT Kiểm tra thông tin bệnh nhân. Báo và giải thích 1 cho thân nhân bệnh nhân. Kiểm tra nhiệt độ trẻ 2 Chuẩn bị dụng cụ 3 Tắt quạt, đóng cửa tránh gió lùa 4 Rửa tay, đón bé, tư thế an toàn 5 Thử nước và đảm bảo nhiệt độ thích hợp Tắm theo thứ tự từng bộ phận từ đầu, ngực, 6 bụng, lưng, chân, bộ phận sinh dục. 7 Lau khô theo đúng trình tự tắm, mặc áo trẻ. Chăm sóc rốn, mặc tã (dưới rốn nếu rốn chưa 8 rụng) Ủ ấm cho bé Bế trẻ ra với mẹ hoặc về giường, cài chốt cửa 9 an toàn Cảm ơn bệnh nhân, thân nhân đã hợp tác 10 Dọn dẹp dụng cụ, rửa tay. Ghi hồ sơ: - Ngày giờ tắm trẻ 11 - Tổng trạng trẻ trước trong và sau khi tắm - Tình trạng da trẻ - Tên điều dưỡng thực hiện 351

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.