
94
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXXI SỐ 8 - 2024
KYÕ THUAÄT TAÙN SOÛI THAÄN QUA DA TREÂN CHOÙ VAØ
ÖÙNG DUÏNG THÖÏC HIEÄN CA LAÂM SAØNG
Võ Văn Hải1*, Nguyễn Đình Liên2, Nguyễn Hồng Quang3,
Phạm Quang Khải4, Vũ Thị Huyên1, Nguyễn Thế Toản1, Đặng Thị Ngọc Mai1
*Tác giả liên hệ email: 2Vet.vn@gmail.com
1.HệthốngThúy2Vet
2.ĐạihọcYdược,ĐạihọcQuốcgiaHàNội
3.BệnhviệnthúyPet24H
4.HọcviệnYdượchọccổtruyềnViệtNam
I. ĐẶT VẤN ĐỀ
Sỏithậnlàmộtbệnhlýphứctạpvàngàycàng
giatăngtrênthúnuôi,đặcbiệtlàchó,mèotrong
nhiềuthậpkỷqua(Donneret al.,1987;Stoneet
al., 2022). Sỏi thận thường gây tắc nghẽn một
phầnhoặchoàntoàntạichỗnốibểthận-niệuquản
(UPJ),dẫnđếntìnhtrạngthậnứnướctiếntriển,
chènépnhumôthậndosựpháttriểncủasỏi,làm
biếndạngbểthận,cácđàithậnvàcóthểdẫnđến
tìnhtrạngthậnứmủ,mấtchứcnăngnếukhông
đượcloạibỏ.Phẫuthuậtmổmởcótínhtổnhại
rấtlớnđốivớithậnvàcơthểđộngvậtlàmgiảm
thờigianhồiphụcvàtăngnguycơtửvongcủathú
nuôi.Đồngthờitỷlệtáiphátsỏisauđiềutrị,các
bệnhlýđồngmắc,khảnăngsốngsótcủathúnuôi
saukhiloạibỏsỏithậngâyramộtsốtranhcãivề
việcliệusỏithậnkhônggâytắcnghẽncócầnthiết
điều trị hay không? Khi sỏi thận gây suy giảm
chứcnăngthậnthìcầnlàmgìđểloạibỏchúngsao
choantoànvàhiệuquảnhất(Adams,2013)?
Trên thế giới, phương pháp tán sỏi thận qua
dađãđượcđưavàosửdụngvàchohiệuquảđiều
trịcaotrêncảconngườivàthúnuôi(Donneret
al.,1987;Langstonet al.,2010;BerentvàAdams,
2015;Petrovskyet al.,2019).
Ở Việt Nam, có rất ít tài liệu đề cập bệnh lý
sỏithậntrênchómèo(Buiet al.,2024;Myet al.,
2024). Đồng thời, phương pháp điều trị sỏi thận
chưađượcbáocáo.Cácphươngphápđangđược
sửdụngphổbiếntrênlâmsàngbaogồmđiềutrị
nộikhoavàphẫuthuậtmổmở.
Phươngpháp tán sỏithận qua da(Percutaneous
nephrolithotomy-PCNL) đã được sử dụng phổ
biến trên người ở nước ta từ nhiều năm nay. Kỹ
thuật tán sỏi qua da dần được phổ biến trên cả
nướckhiứngdụngcủasiêuâmdẫnđườngvìtínhít
xâmlấn,trangbịđơngiảnvàđặcbiệtlàkhôngphảisử
dụngtiaX-quang(TrầnQuangMạnh,2022;Nguyễn
Đình Liên và cs., 2023; Hoàng Văn Thiệp và cs.,
2023).Đâycóthểcoilàbáocáođầutiênvềkỹthuật
tánsỏithậnquadatrênthúytạiViệtNamvớimục
đíchchiasẻmộtphươngphápmớiđiềutrịsỏithận
chochó,mèovớitínhantoàn,hiệuquảvàítxâmlấn.
II. THÔNG TIN CA LÂM SÀNG
2.1. Chuẩn bị
Độngvật:ChóPoodlebự,giốngcái,đãtriệt
sản,5tuổi,nặng3kg,đãđượctiêmchủngđầyđủ,
ngày đến khám 21/9/2024. Tiền sử bệnh: bị sỏi
thận2bên,đãphẫuthuậtmổmởlấysỏithậntrái
ngày6/12/2023.
Triệuchứnglâmsàng: Chómệtmỏi,bỏăn,nôn
mửa,đauvùngbụng,bụngcứng,niêmmạchồng,
thânnhiệt38,80C.Kếtquảxétnghiệmmáu:cácchỉ
sốhồngcầu,tiểucầutronggiớihạnbìnhthường,tỷ
lệbạchcầulympho(34,8%)vàmono(20,3%)tăng,
tỷlệbạchcầutrungtính(44,9%)giảm.Cácchỉsố
sinhhóamáuđềunằmtronggiớihạnbìnhthường,
cóchỉsốBUNtăng(16,43mmol/l),chỉsốcreatinin
nằmtrongngưỡngbìnhthường.Kếtquảsiêuâm,X
-quangchothấyứnướcthậntráidosỏisanhôthận
trái(đườngkính14,29mm),teothậnphảidosỏi.
Dụngcụ: Máytruyềndịch,máyX-quang,máy
siêuâm,máyvàdụngcụgâymênộikhíquản,máy
tánsỏiHolmiumlaser(Ho:YAG)modelHP-35W,
kimchọcdò20G-210mm,bộquenongthận(kích
thước8Fr-18Fr),ốngAmplatz,bộdụngcụtiểuphẫu.
2.2. Các bước tán sỏi qua da (PCNL)
Chóđượccắtlông,vệsinhsáttrùngvùngphẫu
thuật,gâymênộikhíquản,đặtnằmnghiêngbên
phảiđểtiếnhànhtánsỏiquadathậntrái.Hìnhảnh
siêuâm,X-quangvềvịtrí,kíchthướcviênsỏiđể
dựkiếnđườngchọcdò.

95
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXXI SỐ 8 - 2024
Chọcdòbểthậnvàtạođườnghầmtánsỏi:siêu
âmxácđịnhvịtríbểthận,vịtrírạchda,rạchda
khoảng5mm,sửdụngkimchọcdòdướihướngdẫn
siêuâmchọcquacơ,đisauphúcmạc,địnhhướng
đầukimđâmxuyênvỏthậnvàobểthận,chạmsỏi
vàhútnướctiểuquakimđểchắcchắnviệcđầukim
đãnằmtrongbểthận.Đặtdâydẫnđườngquavỏ
kim,sửdụngquenongcáccỡ,tạođườnghầmnhỏ
vàđặtAmplatzvàobểthận,đưaốngnộisoivàobể
thậntiếpcậnsỏivớiáplựcnước150Pka.
Tiếnhànhtánsỏi:tiếpcậnvịtrísỏiquahướng
dẫnmáysoi,tánvớitiaHolmiumlaser35W.Sỏi
vỡthànhcácmảnhvụn,sỏinhỏđượcbơmrửara
ngoàitheođườnghầmdoáplựcnướctạoravới
lưulượng0,2-0,3l/phút.Tiếnhànhtán,rửasạch
sỏihoàntoàntrongbểthận.Kiểmtrabểthận,các
đàithậnbằngốngsoi,máysiêuâmđểxácđịnh
đãhếtsỏitạicácvịtrímàốngnộisoicóthểtiếp
cậnđược.Kếtthúcphẫuthuậtsaukhiđặtốngdẫn
lưubểthậnrangoàicơthểbằngốngsondeđường
kính8Fr.Tổngthờigianthựchiệnlà90phút(tính
từthờiđiểmbắtđầugâymêđếnlúcđặtsonde).
Hình 1. Kt qu chẩn đoán hình nh sỏi bể thận chó poodle bự trước khi tán sỏi
Ghi chú: A: Hình ảnh siêu âm thận trái với hình ảnh sỏi thận đường kính 14,29 mm; B: Hình ảnh chụp
X-quang không chuẩn bị cho thấy các viên sỏi lấp đầy hai bể thận, thận trái giãn to (mũi tên màu đỏ).
A B
Hình 2. Mô t quá trình tán sỏi bể thận trên chó poodle Bự
Ghi chú: A: Chó được gây mê nội khí quản, nằm nghiêng trái; B: Kim chọc dò bể thận dưới hướng dẫn siêu
âm; C: Đặt ống nong tạo đường hầm tán sỏi; D: Thao tác tán sỏi được kiểm soát qua máy soi; E: Tia laser tán
sỏi bể thận; F: Sỏi vụn được hút ra ngoài dưới áp lực nước thông qua đường hầm nhỏ.
A B C
D E F

96
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXXI SỐ 8 - 2024
III. KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
Sauphẫuthuật,chótỉnhtáo,cácchỉsốchức
năngsốngởmứcbìnhthường,cóthểănnhẹsau
3giờphẫuthuật.Ốngdẫnlưuthậnđượcrútsau
3 ngày, khi bệnh cảnh ổn định, nước tiểu bình
thường. Chó được xuất viện sau 7 ngày phẫu
thuật. Chúng tôi kiểm tra lại bằng xét nghiệm
máu,siêuâmbểthậnvàchụpX-quangthấy:Bể
thậnkhônggiãn,sỏiđãhết95%,niệuquảnkhông
cósỏi,khôngbịgiãn,chóănuốngvàsinhhoạt
bìnhthường.KếtquảphântíchsỏitạiViệnhóa
học–ViệnhànlâmkhoahọcvàcôngnghệViệt
Namchothấythànhphầnhóahọcchínhcủasỏilà
Hydroxylapatite-Ca5(PO4)3OH(canxiphotphate)
(chiếm87,6%).
Hầuhếtsỏiniệuởchóđềunằmởđườngtiếtniệu
dưới,nhưngchúngcóthểđượctìmthấytrêntoànbộ
đườngtiếtniệuvàcóthểxuấthiệnởnhiềuvịtrí.Vì
sỏibàngquangvàniệuđạodễpháthiệnvàloạibỏ
hơnsỏi thận vàsỏi niệu quản, nên tần suất thực tế
xảyrasỏithậnởchócóthểcaohơnsovớibáocáo
(Osborneet al.,1986).Điềunàycũngphùhợpvớicác
báocáođãcôngbốtạiViệtNam.Theonghiêncứu
củaBùiThịHoàngOanhvàcs.(2024),trong87chó
bịbệnhtiếtniệu,có5conbịsỏithậnnhưngcóđến29
conbịsỏibàngquang.Sỏithậncóthểlàmtắcbểthận
hoặcniệuquản,dẫnđếnviêmbểthậnhoặcgâytổn
thương,chènépnhumôthậndẫnđếnbệnhthậnmãn
tínhtiếntriển.Chỉđịnhloạibỏsỏithậnởchókhicó
tắcnghẽn,nhiễmtrùngtáiphát,sỏithậntăngdầnvề
kíchthướcvàbệnhcảnhcósỏithậnởmộtbênthận
cònhoạtđộngduynhất(Adamset al.,2013).Trường
hợpbệnhcảnhtrongnghiêncứunàytuycácbiếnđổi
vềhuyếthọcvànướctiểuchưarõràng,đặcbiệtlà
chỉtiêuvềcreatinin,nhưngconvậtđãcónhiềutriệu
chứngnghiêmtrọngnhưnônmửa,bỏăn,đaubụng,
căngcứngbụng,chứngtỏsỏithậnđãchènép,gâytổn
thươngthận.ĐiềunàyđượcthểhiệnquaX-quanglà
bóngthận(T)to,siêuâmổbụng:Thậntráiứnước,độ
cảnâmcủanướctiểutăngvàthận(P)teonhỏchứng
minhchứcnăngthậnđãbịsuygiảm
Chodùviệcbàomònsỏithậnbằngthuốclàlý
tưởngvớinhữngsỏicókíchthướcnhỏ,khôngcódấu
hiệutắcnghẽnđườngbàixuấttrên.Ngượclạivớisỏi
cókíchthướclớn,chứcnăngthậnbịđedọathìcác
biệnphápcanthiệpngoạikhoalạiđượcưutiênchỉ
địnhdokhảnăngloạibỏsỏi,giảiquyếtnguyênnhân
tắcnghẽnđểchốnglạinguycơsuythận-tắcnghẽn
hoặcnhiễmtrùng.Vìphẫuthuậtmổmởmàcầnphải
cắt-mởnhumôthậnđểlấysỏisẽgâymấtmáutrong
mổ,cầnkhâuđóngkínnhumôdẫnđếntìnhtrạngtổn
thươngkhônghồiphụcmộtsốđơnvịtiểucầuthận.
Chonên,mởnhumôthậnlàchỉđịnhgâybiếnchứng
giảmchứcnănglọccủathậncósỏi,đặcbiệtlàkhi
tìnhtrạngnàyxảyraởcảhaibênthậnvàphảichấp
nhậncácnguycơkhácnhưchảymáu,tắcnghẽnniệu
quảndosỏidichuyểnxuốngniệuquản,rònướctiểu
(Sigurjonsdottiret al.,2015;Stoneet al.,2022).
Trongtrườnghợpcalâmsàngnày,bệnhcảnhđược
đưađếnvớitìnhtrạngđãcóbiếnchứngsỏithận(teo
thậnphải,đau,nônmửa),cótiềnsửsỏithận,đặcbiệt
đãđượcphẫuthuậtmổmởlấysỏisáuthángtrướcđó.
Thờigiantáiphátsỏiquánhanhtrongkhicácphương
phápxửlýcănnguyênkhônghiệuquả,kèmtheotình
trạngxấucủaconvậtđặtranhiềukhókhăntrongviệc
đưaragiảiphápcanthiệp.Chỉđịnhmổmởlấysỏi
đượcloạibỏdothểtrạngchóyếu,đốidiệnnguycơ
tửvongdosuythận-mấtmáutrongvàsauphẫuthuật.
Dựatrêndữliệulịchsửbệnh,tìnhtrạngsứckhỏe,các
kếtquảxétnghiệmhuyếthọc,nướctiểu,chẩnđoán
hìnhảnh,chóđượcchỉđịnhphươngphápPCNLđể
loại bỏ sỏi bể thận trái. Mặc dù được chuẩn bị kỹ
lưỡng,nhưng phẫuthuậtviênvẫn đốidiệnvớikhó
khănvềkỹthuậtkhikhôngthểnộisoingượcdòngđặt
cathetervàoniệuquản-bểthận(T);thậnứnướcdosỏi
tắcnghẽncónguycơgâysốcnhiễmtrùngkhitánsỏi.
Saukhitiếnhànhgâymê,chóđượctiếnhànhPCNL
thànhcôngvớithờigian90phút.Sỏiđượctánvàđưa
rangoàicơthểthôngquađườnghầmnhỏ.
HướngdẫncủaHiệphộitiếtniệuHoaKỳkhẳng
định“tánsỏithậnquadanênlàphươngphápđiềutrị
đầutiênđượcsửdụngchohầuhếtcácbệnhnhân”vì
PCNLcóảnhhưởngítnhấtđếnkhảnănglọccủacầu
thận(GFR)vàđạtđượctỷlệsạchsỏithậncaonhất
trongtấtcảphươngpháphiệntại(BerentvàAdams,
2015).PCNLgiúpbệnhnhângiảmthờigianvàchi
phíphẫuthuật,giảmđausauphẫuthuật vànhanh
chóngtrởlạicáchoạtđộngbìnhthường(Rosset al.,
2007),giảmchấnthươngthậnmàvẫnduytrìchức
năngthận,lấysỏiantoànhơn(Stoneet al.,2022).
Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích là một
phươngpháptiếnbộkhácnhưngtiêuchílựachọn
bệnhcảnhchỉhạnchếsỏinhỏ,khôngbịnhiễmtrùng,
khôngbịhẹpniệuquảncóthểchặnđườngđicủacác

97
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXXI SỐ 8 - 2024
mảnhsỏivàobàngquang.Thườngphảikếthợpvới
PCNLđểloạibỏnhữngviênsỏicóđườngkínhlớn
hơn2cm(BerentvàAdams,2015).
Trong lĩnh vực thúy,PCNLcũng được chứng
minhlà mộtphươngphápan toàn,hiệuquảtrong
việcđiềutrịsỏithậnởchó,mèochothấysựcảithiện
trongchứcnăngthậnvàcácdấuhiệulâmsàng.Việc
theo dõi thường xuyên sau phẫu thuật là rất quan
trọngđểđảmbảotìnhtrạngsứckhỏetổngthểcủa
bệnhcảnh(Petrovskyet al.,2019).Theotuyênbố
củaHiệphộiNộikhoaThúyHoaKỳ(ACVIM)năm
2016,khuyếnnghịhiệntạiđốivớiviệcloạibỏsỏi
thậnlàtiếnhànhtheocáchítlàmtổnthươngthận
nhấtvàtheokinhnghiệmcủacáctácgiả,hầuhếtchó
vàmèobịsỏithậnđềucómộtmứcđộsuygiảmchức
năngthậnnàođó(Lulichet al.,2016).
Saukhiphẫuthuật,chótỉnhtáo,cóthểănnhẹ.
Sosánhvớilầnmổmởlấysỏitrướcđó,convậtít
cóbiểuhiện đau hơn, ítmấtmáu, giảm được sự
xâmlấntổchứcthậnvàcơthể,thờigianphụchồi
sớmhơn.Kết quả xét nghiệmsaukhi tán sỏi 10
ngàychothấycácchỉsốbạchcầubìnhthường,số
lượnghồngcầu(5,49tera/l)vàsốlượngtiểucầu
(142giga/l)giảmnhẹcóthểdocácnguyênnhân
sau phẫu thuật. Chỉ số sinh hóa creatinin (90,9
µmol/l),cácchỉsốsinhhóakháckhôngcósựbất
thường.Kếtquảsiêuâm,chụpX-quangchothấy
bểthậnkhônggiãn,sỏiđã hết 95% so với trước
lúctán.Kếtquảtrênchothấycaphẫuthuậttánsỏi
chochóbằngphươngphápPCNLđãthànhcông.
Viênsỏilớnđãđượcloạibỏ,convậtđãkhỏemạnh
vàsinhhoạttốt,cácchỉsốcậnlâmsàngkhôngcó
nhiềubiếnđổisovớitrướckhiphẫuthuật.
Hình 3. Kt qu chẩn đoán hình nh sỏi bể thận chó poodle sau khi tán sỏi 10 ngày
Ghi chú: A: hình ảnh siêu âm thận trái với bể thận không giãn, sỏi đã hết 90% soi với trước khi tán; B: hình ảnh
chụp X-quang cho thấy bể thận trái đã hết sỏi; C: Hình ảnh bể thận sau khi tán và hút sỏi ra ngoài.
AB C
Sựtiếnbộtronglĩnhvựcnộisoitiếtniệuởcác
nướcpháttriển,chẳnghạnnhưtánsỏingoàicơthể
(ExtracorporealShockWaveLithotripsy-ESWL),
nội soi niệu quản ngược dòng và tán sỏi bằng
laser,cùngvớitánsỏithậnquada(Percutaneous
nephrolithotomy-PCNL),đãgầnnhưxóabỏnhu
cầuphẫuthuậtthậnmởđểđiềutrịsỏiniệuhoặcsỏi
thận(Sigurjonsdottir et al., 2015).Xu hướngnày
cũngtương tự trongthú y ở các nước đang phát
triển,nơisự quan tâm về các phương án điều trị
hiệuquảđanggiatăngđốivớicảkháchhàngvàcác
bácsĩlâmsàng(Lulich et al., 2016).Mộtsốdữliệu
đãđượcbáocáochothấyrằngsựhiệndiệncủasỏi
thận(sovớikhôngcósỏithận)cóliênquanđếnsự
tiếntriểnnhanhhơncủabệnhthậnmạntính.Dođó,
việcloạibỏsỏithậnđãđượckhuyếncáochocác
bệnhcảnhcócácdấuhiệucủabệnhthậnmãn,đặc
biệtkhisỏithậnlớnvàlàmchènépnhumôthận
(Sigurjonsdottir et al., 2015).
Catánsỏithànhcông,giúpcảithiệnsứckhỏevà
chấtlượngcuộcsốnglâudàicủachópoodle.Quađây,
chúngtôichorằngphươngphápPCNLchỉcóthểtriển
khaikhicóbácsĩthúyđượcđàotạobàibản,sựhỗtrợ

98
KHOA HỌC KỸ THUẬT THÚ Y TẬP XXXI SỐ 8 - 2024
củatrangthiếtbịchuyênkhoa,ởnhữngbệnhviệnthú
yđạttiêuchuẩn.Đâylàcôngbốvềtánsỏithậnquada
dướihướngdẫncủasiêuâmđầutiêntrênthúnuôitại
ViệtNam.Tuycôngbốnàychưathểđánhgiáđầyđủ
hiệuquảvàcácbiếnchứngcủaphươngpháptánsỏi
thậnquadatrênchónhưngnóđãmởramộtphương
phápcanthiệpmớitạiViệtNam.
IV. KẾT LUẬN
Sỏithậngâyranhiềubiếnchứngnguyhiểm
trênchó.Phươngpháptánsỏithậnquadađãđược
sửdụngphổbiếntrênthếgiới,chứngminhđược
ưuđiểmvượttrộisovớinhiềuphươngphápkhác,
trởthànhmộtkỹthuậtđượckhuyếncáođầutiên
khiđiềutrịbệnhlýsỏithậntrongthúy.Tuynhiên,
tạiViệtNamcórấtítbáocáođềcậpvềbệnhnày
cũngnhưphươngphápđiềutrị.
Chúngtôiđãtiếnhànhtánsỏithànhcôngcho
chóPoodlebựbằngkỹthuậtPCNL.Caphẫuthuật
cungcấp kinh nghiệmvà kiến thứcquý báu ban
đầuđểpháttriểnkỹthuậtPCNLchonhữngbệnhlý
phứctạptrênchó,mèo;mởracơhộiđểcứusống
vàcảithiệnsứckhỏenhiềuvậtnuôi,đápứngyêu
cầucủachủnuôivàcungcấpmộtphươngpháphữu
hiệuchocácbácsĩthúylâmsàng.Bàibáocung
cấpthêmmộttàiliệukhoahọcvàlàbáocáođầu
tiênvềvấnđềđiềutrịsỏithậnquadatrênchótại
ViệtNam.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Adams, L. G., 2013. Nephroliths and ureteroliths: a
newstoneage.New Zealand veterinary journal,61(4),
212-216.
2. Berent, A., Adams, L. G., 2015.
Interventional management of complicated
nephrolithiasis. Veterinary Image-Guided
Interventions,289-300.
3. Bui,T.H.O.,Pham,H.K.,Dinh,N.K.,Nguyen,T.
T.,&Nguyen,T.T.,2024.Khảosáttìnhhìnhbệnhtiết
niệutrênchótạiThànhphốHồChíMinh.The Journal
of Agriculture and Development,23(4),58-68.
4. Donner, G. S., Ellison, G. W., Ackerman, N.,
Senior,D.F.,&Campbell,G.,1987.Percutaneous
Nephrolithotomy in the Dog An Experimental
Study.Veterinary Surgery,16(6),411-417.
5. Langston,C.,Gisselman,K.,Palma,D.,&McCue,
J., 2010. Methods of urolith removal. Compend
Contin Educ Vet,32(6),E1-8.
6. Liên,N.Đ.,Thịnh,N.T.,Quang,N.,&Khải,P.Q.,
2023.Tánsỏithậnquadaởtrẻem:Nhânmộttrường
hợplâmsàng.Tạp chí Y học Việt Nam,531(2).
7. Lulich,J.P.,Berent,A.C.,Adams,L.G.,Westropp,
J. L., Bartges, J. W., & Osborne, C. A., 2016.
ACVIMsmallanimalconsensusrecommendations
on the treatment and prevention of uroliths in
dogs and cats. Journal of veterinary internal
medicine,30(5),1564-157
8. My,N.T.K.,&Loan,N.V.T.H.,2024.Ứngdụng
siêuâmtrongchẩnđoánbệnhđườngtiếtniệuởchó
tạiTrạmChẩnđoánXétnghiệmvàĐiềutrịbệnh
độngvật thànhphố HồChí Minh.Tạp chí Khoa
học Đại học Cần Thơ,60(3),155-161.
9. Osborne, C.A., Clinton, C. W., Bamman, L. K.,
Moran,H.C.,Coston,B.R.,&Frost,A.P.,1986.
Prevalence of canine uroliths: Minnesota urolith
center.Veterinary Clinics of North America: Small
Animal Practice,16(1),27-44.
10.Petrovsky,B.,Berent,A.C.,Weisse,C.W.,Branter,
E.,Bagley,D.H.,&Lamb,K.E.,2019.Endoscopic
nephrolithotomy for the removal of complicated
nephroliths in dogs and cats: 16 kidneys in 12
patients (2005–2017). Journal of the American
Veterinary Medical Association,255(3),352-365.
11.Ross,S.J.,Osborne,C.A.,Lekcharoensuk,C.,
Koehler, L.A., & Polzin, D. J., 2007.A case-
control study of the effects of nephrolithiasis
in cats with chronic kidney disease. Journal
of the American Veterinary Medical
Association,230(12),1854-1859.
12.Sigurjonsdottir, V. K., Runolfsdottir, H. L.,
Indridason, O. S., Palsson, R., & Edvardsson,
V. O., 2015. Impact of nephrolithiasis on kidney
function.BMC nephrology, 16,1-7.
13.Stone,E.A.,Robertson,J.L.,&Metcalf,M.R.,
2002.Theeffectofnephrotomyonrenalfunction
andmorphologyindogs.Veterinary Surgery,31(4),
391-397.
14.Thiệp,H.V.,Quý,T.Đ.,&Anh,V.T.H.,2023.Kết
quảtánsỏiquadađườnghầmnhỏdướihướngdẫn
siêuâmđiềutrịsỏithậntạiBệnhviệnTrungương
TháiNguyên.Tạp chí Y học Việt Nam,524(1A).
15.TrầnQuang,M.,2022.Đánhgiákếtquảđiềutrịsỏi
sanhôthậnbằngtánsỏiquadađườnghầmnhỏtại
BệnhviệnHữunghịViệtĐứcgiaiđoạn2021-2022.
Doctoral dissertation.
Ngàynhận11-11-2024
Ngàyđăng:1-12-2024

