PHẦN HỌC KỸ THUẬT TIỆN
Cán bộ giảng dạy: Cô Vũ thị Thanh
Ban Giảng Dạy Thực hành – Khoa Cơ Khí
An tòan trên máy tiện:
Nếu bạn có các mối lo nghĩ … Bạn hãy mặc quần áo đúng
tai nạn không xếp đặt gì cả. qui định.
Dùng các thanh Hãy nghĩ đến
mảnh rất nguy hãy giữ lấy
hiểm thời gian sắp
xếp dụng cụ.
Để làm vệ sinh máy tiện
Hãy dùng móc.
Phải dừng máy khi cần kiểm tra kích thước
U động phải đẩy lùi lớn nhất.
Chú ý :
Không làm tinh bằng miếng vải có bột mài (giấy nhám) vào trong các lỗ có đường kính nhỏ
Trước khi làm việc, cần phải :
Mặc áo bảo hộ lao động.
Quan sát kỹ các cơ cấu truyền động như truyền động đai, hộp vi sai.
Kiểm tra xem máy có được nối tiếp đất không.
Kiểm tra đèn chiếu sáng chỗ gia công.
Kiểm tra máy khi cho chạy không tải.
Dọn vệ sinh chỗ làm việc và tất cả các vật thừa trên máy.
Chuẩn bị đồ gá, dụng cụ cắt và dụng cụ đo.
Khi gá phôi có khối lượng lớn hơn 20kg cần sử dụng cơ cấu nâng hạ.
Kẹp chặt phôi cẩn thận.
Không để chìa khóa mâm cặp trên mâm cặp sau khi kẹp và tháo phôi.
Kẹp dao chắc chắn.
Sử dụng ít miếng đệm khi gá dao.
Khi làm việc :
Không đeo găng tay khi làm việc.
Sử dụng tấm chắn mâm cặp.
Sử dụng cơ cấu bẻ phoi
Dọn phoi bằng cái móc hay bàn chải.
Sau khi làm việc :
Tắt động cơ máy.
Dọn sạch chỗ làm việc.
Lau sạch máy.
Xếp phôi và chi tiết gia công vào nơi qui định.
I/ Công dụng của máy tiện :
Trong những phương pháp chế tạo chi tiết cho các lọai máy, cơ cấu, khí cụ, cũng như cho các
sản phẩm khác, phương pháp cắt gọt được sử dụng rộng ri nhất đó là phương pháp Tiện, Phay,
Bào, Nguội, Khoan, Mài …
Thực chất của phương pháp cắt gọt là tạo nên những bề mặt mới bằng các làm biến dạng, sau
đó bớt đi những lớp kim lọai bề mặt để tạo thành phoi. Các chi tiết thường là trịn xoay như trục,
Puli, bánh răng và các chi tiết khác, đều được gia công trên máy tiện, hình thức ny được gọi là
gia công tiện.
II/ Máy tiện :
Máy tiện là lọai máy cắt kim lọai được dùng rộng ri nhất để gia công các chi tiết trịn xoay, cc chi
tiết định hình, my tiện chiếm khỏang 40% - 50% số lượng máy cắt kim lọai trong phân xưởng cơ
khí, với nhiều chủng lọai và kích thước khác nhau.
Công dụng của máy tiện :
Máy tiện dùng để gia công các chi tiết có dạng trụ trịn, dạng cơn, dạng định hình, cắt ren, cắt
rnh, cắt đứt.
Ngịai cc dạng gia cơng cơ bản trên máy tiện được trình by ở hình vẽ trn my tiện cịn cĩ thể
thực hiện cc nguyn cơng khc như khoan, khóet, doa, mài, lăn nhám và cắt ren bằng bàn ren,
ta rô.
Về công dụng có thể phân thành máy tiện vạn năng và máy tiện chuyên dùng theo kết cấu
máy, kết hợp với công dụng , máy tiện có thể được phân thành các dạng sau :
Máy tiện ren vít vạn năng :
Máy tiện ren vít vạn năng là lọai máy thông dụng nhất trong nhóm máy tiện, có lịch sử phát
triển lâu đời, các nhà máy công cụ trên thế giới không ngừng cho ra đời những lọai máy mới
với mức độ hịan chỉnh ngy càng cao.
Máy tiện ren vít có thể gia công được rất nhiều lọai chi tiết, nhưng chủ yếu là các chi tiết dạng
trịn xoay v cắt ren trn cc dạng phơi khc nhau.
Các bộ phận chính của máy tiện ren vít vạn năng :
Thân máy : là bộ phận quan trọng, trên thân máy được lắp tất cả những bộ phận chính yếu
của máy, bộ phận quan trọng nhất là sống trượt, trên sống trượt lắp những bộ phận máy có
thể di động như : ụ động, giá đỡ, bàn trượt dọc. Kết cấu máy rất đa dạng.
Hộp trục chính : bao gồm có hộp tốc độ để điều chỉnh các cấp vận tốc cần thiết của trục
chính. Khi đó được gọi là hộp tốc độ trục chính.
Hình dng chung của my tiện ren vít vạn năng
1- hộp tốc độ trục chính; 2- cần điều khiển tốc độ quay của trục chính; 3 – mâm cặp; 4- ổ gá
dao tiện; 5- bàn trượt dọc trên; 6 - ụ động; 7- trục vítme; 8- trục trơn; 9- trục khởi động; 10-
thanh răng; 11- cần khởi động máy; 12- bàn trượt dọc và hộp xe dao; 13- thân máy; 14- cần
điều khiển tốc độ chạy dao; 15- hộp chạy dao.
Sống trượt trên thân máy
1- sống trượt dẫn hướng cho bàn trượt dọc; 2 - sống trượt dẫn hướng chi ụ động.
Kết cấu hộp tốc độ trục chính của máy tiện ren vít vạn năng
Hình my tiện ren vít vạn năng có hộp tốc độ riêng được đặt ở phía dưới
Bàn dao : là bộ phận máy lắp trên hộp xe dao và di trượt trên sống trượt của băng máy, bàn
dao có nhiệm vụ kẹp chặt dao, thực hiện chuyển động chạy dao dọc và chuyển động chạy
dao ngang, bàn dao có 4 bộ phận chính : bàn trượt dọc, bàn trượt ngang, bàn trượt dọc trên
và oå gá dao.
Bàn trượt dọc : di trượt trên sống trượt dẫn hướng của băng máy theo chiều dọc thông qua
bộ truyền thanh răng – bánh răng.
Bàn trượt ngang : di trượt trên sống trượt đuôi én của bàn trượt dọc theo phương ngang
thông qua cơ cấu vít me – đai ốc ngang.
Bàn trượt dọc trên : cĩ thể xoay xung quanh trục của nĩ khi mở hai ốc ở hai bn bn quay trịn.
Ổ dao : dùng để kẹp chặt dao tiện trong quá trình gia cơng, ổ dao dng trn my tiện thường có
hai dạng vuông vaø oå dao tháo lắp nhanh.
Ổ dao vuông : có thể lắp được 4 dao tiện trên 4 cạnh của ổ dao, lọai ổ này rất mất nhiều thời
gian.