Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th6êng Hép sè th6êng vµ li hîp
-1-
Kh¸i qu¸t vÒ ly hîp M« t¶
Ly hîp n»m gi÷a ®éng c¬ vµ hép sè th6êng dïng ®Ó nèi vµ
ng¾t c«ng suÊt ®éng c¬ b»ng c¸ch ®¹p bµn ®¹p ly h¬p. V×
vËy, ly hîp cã thÓ tõ tõ chuyÓn c«ng suÊt cña ®éng c¬ ®Õn
c¸c b¸nh xe chñ ®éng ®Ó «t« chuyÓn b¸nh ®6îc ªm vµ
chuyÓn c¸c sè ®6îc ªm theo c¸c ®iÒu kiÖn ch¹y cña xe.
1. C¸c yªu cÇu cña ly hîp
(1) Phi nèi hép sè vµ ®éng c¬ mét c¸ch ªm dÞu.
(2) Sau khi nèi víi hép sè, nã phi truyÒn hÕt c«ng suÊt,
kh«ng bÞ tr6ît.
(3) Phi ng¾t truyÒn lùc nhanh vµ chÝnh x¸c.
(1/2)
Ly hîp gåm cã mét phÇn ®iÒu khiÓn b»ng c¬
häc ®Ó truyÒn c«ng suÊt vµ mét phÇn sö dông
¸p suÊt thuû lùc ®Ó truyÒn c«ng suÊt.
Gîi ý:
Ly hîp kiÓu c¸p
Còng cã c¸c ly hîp kiÓu c¸p nèi bµn ®¹p ly hîp
vµ cµng c¾t ly hîp b»ng c¸p.
(2/2)
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th6êng Hép sè th6êng vµ li hîp
-2-
Bµn ®¹p li hîp Bµn ®¹p li hîp
1. Tãm t¾t
Bµn ®¹p li hîp t¹o ra ¸p suÊt thuû lùc trong
xilanh chÝnh b»ng lùc Ên vµo bµn ®¹p.
¸p suÊt thuû lùc nµy t¸c dông lªn xi lanh c¾t
li hîp vµ cuèi cïng ®ãng vµ ng¾t ly hîp.
2. Hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p ly hîp
Hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p ly hîp lµ
khong c¸ch mµ bµn ®¹p cã thÓ ®6îc Ên
cho ®Õn khi vßng bi c¾t li hîp Ðp vµo lß xo
®Üa.
Khi ®Üa ly hîp bÞ mßn, hµnh tr×nh tù do nµy
gi¶m ®i. NÕu ®Üa tiÕp tôc mßn vµ bµn ®¹p
kh«ng cã hµnh tr×nh tù do, th× sÏ lµm cho li
hîp bÞ tr6ît. Do ®ã, cÇn ph¶i ®iÒu chØnh
chiÒu dµi cña cÇn ®Èy xilanh c¾t ly hîp, vµ
duy tr× hµnh tr×nh tù do nµy kh«ng ®æi.
Trong c¸c kiÓu xe hiÖn nay, ng6êi ta sö
dông c¸c xilanh c¾t ly hîp tù ®iÒu chØnh, do
®ã hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p ly hîp
kh«ng thay ®æi.
§iÒu chØnh ®é cao cña bµn ®¹p ly hîp b»ng
bu l«ng chÆn bµn ®¹p, vµ ®iÒu chØnh hµnh
tr×nh tù do cña bµn ®¹p b»ng ®é dµi cña cÇn
®Èy.
Tham kh¶o
Bµn ®¹p ly hîp kiÓu quay vßng
C¸c bµn ®¹p ly hîp kiÓu quay vßng lµ c¸c bµn
®¹p dïng lùc lß xo ®Ó gim lùc ®iÒu khiÓn.
Khi ®¹p bµn ®¹p vµ ®i qu¸ mét vÞ trÝ nhÊt ®Þnh,
chiÒu t¸c ®éng cña lß xo thay ®æi vµ bæ sung
thªm vµo lùc Ên.
Lß xo ®6îc l¾p gi÷a bµn ®¹p ly hîp vµ gi¸ ®ì
bµn ®¹p vµ lùc t¸c ®éng lªn lß xo ®Ó lµm nã liªn
tôc ®6îc gi·n dµi.
Cã nhiÒu lo¹i bµn ®¹p ly hîp kiÓu quay vßng cã
c¸c cÊu t¹o kh¸c nhau.
(1/1)
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th6êng Hép sè th6êng vµ li hîp
-3-
C¬ cÊu TFT (Toyota Free-Tronic)
C¬ cÊu TFT (Toyota Free-Tronic) kh«ng cã
bµn ®¹p ly hîp vµ gåm cã c¸c bé phËn tr×nh
bÇy ë s¬ ®å bªn tr¸i bæ sung cho cÊu t¹o cña ly
hîp th«ng th6êng.
B»ng c¸ch thùc hiÖn thao t¸c chuyÓn sè, ECU
cña TFT ®iÒu khiÓn bé chÊp hµnh thuû lùc theo
c¸c tÝn hiÖu tõ c¸c c¶m biÕn vµ c¸c c«ng t¾c ®Ó
truyÒn ¸p suÊt thuû lùc ®Õn xilanh c¾t ly hîp vµ
tù ®éng ®iÒu khiÓn ly hîp.
V× nã ®6îc trang bÞ bé ®iÒu khiÓn bo vÖ, nªn
nã b¸o cho ng6êi l¸i b»ng chu«ng vµ ®Ìn b¸o
®Ó tr¸nh ®iÒu khiÓn sai ly hîp.
(1/1)
Xi lanh chÝnh cña ly hîp XI lanh chÝnh cña ly hîp
1. CÊu t¹o vµ chøc n¨ng
Trong xilanh chÝnh cña ly hîp, sù tr6ît cña pitt«ng t¹o ra
¸p suÊt thuû lùc.
Lß xo ph¶n håi cña bµn ®¹p liªn tôc kÐo cÇn ®Èy cña ly
hîp vÒ phÝa bµn ®¹p. Chøc n¨ng cña xilanh chÝnh cña ly
hîp ®6îc tr×nh bµy d6íi ®©y.
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th6êng Hép sè th6êng vµ li hîp
-4-
(1) Ên bµn ®¹p ly hîp
Khi ®¹p lªn bµn ®¹p li hîp, pÝtt«ng bÞ cÇn ®Èy dÞch
chuyÓn vÒ bªn tr¸i.
DÇu phanh trong xilanh chy qua van n¹p ®Õn b×nh chøa vµ
®ång thêi ®Õn xilanh c¾t li hîp.
Khi pÝtt«ng dÞch chuyÓn tiÕp vÒ bªn tr¸i, thanh nèi sÏ t¸ch
khái bé phËn h·m lß xo, vµ van n¹p ®ãng ®6êng dÇu ®i vµo
b×nh chøa b»ng lß xo c«n, do ®ã t¹o thµnh ¸p suÊt trong
buång A vµ ¸p suÊt nµy truyÒn ®Õn pitt«ng cña xilanh c¾t.
(2) Th¶ bµn ®¹p ly hîp
Khi th¶ bµn ®¹p ly hîp, lß xo nÐn ®Èy pitt«ng trë vÒ bªn
phi vµ ¸p suÊt thuû lùc gi¶m xuèng. Khi pÝt t«ng trë l¹i
hoµn toµn, bé phËn h·m lß xo ®Èy thanh nèi vÒ bªn ph¶i.
Nh6 vËy van n¹p më ®6êng ®i vµo b×nh chøa vµ nèi víi
buång A vµ B.
gîi ý khi söa ch÷a:
NÕu kh«ng khÝ x©m nhËp vµo ®6êng dÉn dÇu, kh«ng khi
bÞ t¨ng ¸p vµ kh«ng t¹o ra ®6îc ®ñ ¸p suÊt dÇu.
Khi ®ã t¸c dông cña ly hîp sÏ kÐm ®i vµ kh«ng thÓ
chuyÓn sè ®6îc.
(1/1)
Kü thuËt viªn chÈn ®o¸n – Hép sè th6êng Hép sè th6êng vµ li hîp
-5-
CÊu t¹o cña ly hîp Xi lanh c¾t ly hîp
Xilanh c¾t ly hîp lµm dÞch chuyÓn pitt«ng b»ng
¸p suÊt thuû lùc tõ xilanh chÝnh vµ ®iÒu khiÓn
cµng c¾t ly hîp qua cÇn ®Èy.
1. Xi lanh c¾t ly hîp tù ®iÒu chØnh
Lß xo c«n trong xilanh c¾t li hîp lu«n lu«n
Ðp cÇn ®Èy vµo cµng c¾t b»ng lùc lß xo ®Ó
gi÷ hµnh tr×nh tù do cña bµn ®¹p ly hîp
kh«ng thay ®æi.
Tham kh¶o:
XI lanh c¾t cã thÓ ®iÒu chØnh
Khi vÞ trÝ cña ®Çu lß xo ®Üa ®· thay ®æi do ®Üa ly
hîp mßn, cÇn phi ®iÒu chØnh hµnh tr×nh tù do
nµy b»ng cÇn ®Èy.
(1/1)
Vßng bi c¾t ly hîp
Vßng bÞ c¾t ly hîp hÊp thô sù chªnh lÖch tèc ®é
quay gi÷a cµng c¾t li hîp (kh«ng quay) vµ lß xo
®Üa (quay) ®Ó truyÒn chuyÓn ®éng cña cµng c¾t
vµo lß xo ®Üa.
1. Vßng bi c¾t li hîp tù ®Þnh t©m
Trong hép sè cña c¸c xe FF, trôc khuûu vµ
trôc s¬ cÊp dÞch chuyÓn mét chót, do ®ã t¹o
ra tiÕng ån do ma s¸t gi÷a lß xo ®Üa vµ vßng
bi c¾t li hîp.
§Ó tr¸nh tiÕng ån, c¬ cÊu nµy tù ®éng ®iÒu
chØnh ®6êng t©m cña lß xo ®Üa vµ vßng bi c¾t
li hîp.
(1/1)