Lịch sử tờ báo đầu tiên
Tờ báo quốc ngữ đầu tiên
Khai sinh sớm nhứt trong làng báo quốc
ngữ Việt Nam là Gia Định báo. Tờ báo
tổng hợp này có khuôn khổ 25 x 32 cm,
ra hàng tuần tại Sài Gòn và tồn tại suốt
44 năm sau khi phát hành số đầu vào
ngày 15/4/1865.
Tờ báo quốc ngữ tư nhân đầu tiên
Nguy
ện san Thông loại khóa trình
(báo kiểu sách đọc thêm, giải trí mang
mục đích giáo dục) do Trương Vĩnh Ký
chủ trì, khuôn khổ 16 x 23,5 cm, phát
Báo chí Việt Nam bằng quốc ngữ:
(Theo Huỳnh Ái Tông)
Ở miền Nam:
-. Gia Ðịnh Báo : Số 1 ra ngày 15-
4-1865
-. Phan Yên Báo : Xuất bản năm
1868 (1898 *) do ông Diệp Văn
Cương chủ trương biên tập
-. Nhựt Trình Nam Kỳ: Tuần báo,
xuất bản số đầu vào năm 1883
hành hàng tháng tại miền Nam trong
những năm 1888-1889, là tờ báo quốc
ngữ tư nhân đầu tiên. Số 1 của nó ra v
ào
tháng 5/1888.
Tờ báo Phụ nữ đầu tiên
Báo Nữ giới chung (tiếng chuông của
giới nữ) xuất bản vào thứ Sáu hàng tuần
tại Sài Gòn trong năm 1918 là tờ báo
đầu tiên chuyên về phụ nữ. Số 1 của nó
ra ngày 1/2/1918. Do Lê Ðức làm Chủ
nhiệm và Sương Nguyệt Anh, con gái
của Nguyễn Ðình Chiểu làm Chủ Bút.
(1897 *)
-. Thông Loại Khóa Trình: Số 1 và
2 không ghi tháng phát hành, số 3
có ghi Juillet 1888
-. Nông Cổ Mín Ðàm : Tuần báo,
có 8 trang, khổ 27cm x 20cm Số 1
ra ngày 1-8-1901.
-. Nhật Báo Tỉnh : Tuần báo, phát
hành vào ngày Thứ Năm hàng tu
ần,
từ năm 1905 đến 1912.
-. Lục Tỉnh Tân Văn : Năm 1907,
Trần Chánh Chiếu làm chủ bút,
Tờ báo kinh tế đầu tiên
Báo Nông cổ mín đàm (ngồi uống trà
bàn chuyện làm ruộng và đi buôn)
khuôn khổ 20 x 30 cm, phát hành vào
thứ Năm hàng tuần tại Sài Gòn, là tờ
báo kinh tế đầu tiên với số 1 ra ngày
1/8/1901.
Nhà báo Việt Nam đầu tiên
Nhà báo Vi
ệt Nam đầu tiên là Trương
Vĩnh Ký (1837-1888), tên tự là Sỹ Tải
thường gọi là Pétrus Ký, quê ở Tân
Minh-Vĩnh Long (nay thuộc Bến Tre).
phát hành hàng tuần
-. Nữ Giới Chung : Số 1 ra ngày
1/2/1918 do Lê Ðức làm Chủ nhiệm
và Sương Nguyệt Anh làm Chủ
Bút.
-. Công Luận Báo
: Do Lê Sum làm
chủ bút, phát hành vào ngày Th
và Thứ Sáu
-. Trung Lập Báo : Do Phi Vân
Trần Văn Chim tác giả Ðồng Quê
làm chủ bút.
(chủ-bút Lương Khắc Ninh*)
Ông là một học giả lớn, thạo 26 ngoại
ngữ, là tác giả của hơn 100 bộ sách,
hàng nghìn bài viết, có chân trong nhiều
h
ội khoa học quốc tế, cống hiến xuất sắc
cho các chuyên ngành: văn hóa, ngôn
ngữ, địa lý, nhân chủng học.. Ông thành
lập, làm tổng biên tập những tờ báo
quốc ngữ đầu tiên, đồng thời là cây bút
chủ chốt của rất nhiều báo khác và đư
ợc
coi là người đặt nền móng cho báo chí
quốc ngữ Việt Nam.
Nữ tổng biên tập đầu tiên
Ở miền Bắc:
năm 1892 có tờ Ðại Nam Ðồng Vă
n
Nh
ật Báo (in chữ Hán), phải đợi
cho đến năm 1905 mới có tờ Ðại
Việt Tân Báo in cả chữ Quốc Ngữ
và Chữ Hán. Năm 1907, tờ Ðại
Nam Ð
ồng Văn Nhật Báo có thêm
Ðăng Cổ Tùng Báo số ra mắt ngày
28-3-1907 do Nguyễn Văn Vĩnh
làm Chủ bút.