Linux - 20 năm tồn tại và phát triển
Tháng 4/1991, Linux, một trong những nền tảng hệ
điều hành mã nguồn mở và miễn phí đầu tiên trên
thế giới được ra đời. Sau 20 năm, Linux đã trở nên
phổ biến trên toàn cầu. Cùng nhìn lại 20 năm tồn tại
và phát triển của Linux qua bài viết dưới đây.
Nhắc đến Linux, hẳn bạn đọc không còn quá xa lạ với
nền tảng mã nguồn mở này, với hàng loạt các biến thể
khác nhau được xây dựng, nổi bật trong số đó có thể kể
đến hệ điều hành Android và Chrome OS của Google,
hay hệ điều hành MeeGo của Nokia…
Được đặt nền móng đầu tiên vào những năm 90 của thế
kỷ trước, Linux đã có những bước phát triển, có thể nói
là chậm so với các đối thủ (Windows và MacOS), nhưng
cộng đồng người sử dụng Linux trên toàn cầu rất đông
đảo, đặc biệt Linux được ứng dụng rộng rãi trên nhiều
thiết bị khác nhau.
Những cột mốc đáng chú ý trong quá trình phát triển
Linux:
- Ngày 5/4/1991, Linus Torvalds, chàng sinh viên 21
tuổi của trường Đại học Helsinki, Phần Lan đã bắt tay
vào viết những dòng lệnh đầu tiên của Linux.
Linus Torvalds, “cha đẻ” của Linux
- Tháng 8/1991, Torvalds gửi đi thông điệp đã trở thành
nổi tiếng sau này về sự ra đời của Linux: “Tôi đang làm
một hệ điều hành miễn phí (chỉ làm theo sở thích, và sẽ
không lớn và chuyên nghiệp)”.
Ngay chính Torvalds cũng không ngờ đến sự thành công
của Linux như ngày hôm nay.
- Tháng 9/1991, phiên bản Linux 0.01, phiên bản Linux
đầu tiên được Torvalds công bố, với 10.239 dòng lệnh.
Phiên bản 0.02 được ra mắt 1 tháng sau đó.
- Năm 1992, Torvals đã có một quyết định được cho là
đúng đắn khi phát hành Linux dưới dạng mã nguồn mở
của giấy phép GPL, cho phép tất cả mọi người có quyền
download về để xem mã nguồn để cung chung tay phát
triển. Đây được xem là quyết định đã giúp Linux có
được sự phổ biến như ngày nay.
- Năm 1993, Slackware, hệ điều hành đầu tiên phát triển
dựa trên mã nguồn Linux được ra đời. Slackware là một
trong những hệ điều hành Linux đầu tiên và có tuổi đời
lâu nhất hiện nay. Phiên bản mới nhất của Slackware
được công bố vào tháng 5/2010.
Slackware, hệ điều hành đầu tiên được ra mắt dựa trên
nền tảng Linux
- Ngày 14/3/1994, sau 3 năm làm việc miệt mài,
Torvalds cho ra mắt phiên bản hoàn thiện đầu tiên,
Linux 1.0 với 176.250 dòng lệnh. 1 năm sau đó, phiên
bản 1.2 ra mắt với 310.950 dòng lệnh.
- Ngày 3/11/1994, Red Hat Linux, phiên bản 1.0 được
giới thiệu. Đây là một trong những hệ điều hành được
thương mại hóa đầu tiên dựa trên Linux.
- Năm 1996, Linus Torvalds ghé thăm công viên hải
dương học, tại đây, ông đã quyết định sử dụng hình ảnh
chú chim cánh cụt để làm biểu tượng chính thức của
Linux.
Chú chim cánh cụt là biểu tương quen thuộc của Linux
- Năm 1998, Linux bắt đầu được các “ông lớn” công
nghệ quan tâm và đầu tư để phát triển. Nổi bật trong số
đó là IBM. Công ty này đã đầu tư hàng tỷ USD để phát
triển các dịch vụ và phần mềm trên nền tảng Linux, với
đội ngũ nhân viên phát triển hơn 300 người.
Ngoài IBM, Compaq và Oracle cũng bắt đầu đầu tư và
phát triển Linux.
- Năm 2005, Linus Torvalds được xuất hiện trên trang
bìa của tạp chí về kinh tế BusinessWeek, với câu chuyện
về sự thành công của hệ điều hành Linux.
- Năm 2007, hàng loạt hãng sản xuất máy tính lớn như
HP, ASUS, Dell, Lenovo bắt đầu bán ra các sản phẩm
laptop được cài đặt sẵn Linux.
- Tính đến thời điểm hiện tại, Linux đã có rất nhiều
biến thể và phiên bản khác nhau, được xây dựng và phát
triển riêng biệt bởi các công ty phần mềm và các cá
nhân. Nổi bật trong số đó chính là hệ điều hành di động
Android của Google, hiện là một trong những hệ điều
hành thông dụng nhất hiện nay.
Android, một trong những hệ điều hành thành công nhất
phát triển trên nền tảng Linux
- Đến tháng 1/2009, số người dùng Linux trên toàn cầu
đạt mốc 10 triệu người.
- Hiện nay, sau 20 năm tồn tại và phát triển, Linux được
sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới, trên các máy tính cá
nhân, các máy chủ, đến các thiết bị di động, máy nghe
nhạc, máy tính bảng, các máy ATM và thậm chí trên cả
các siêu máy tính…
- Từ phiên bản đầu tiên với hơn 10 ngàn dòng lệnh, ngày
14/3/2011, sau 20 năm tồn tại và phát triển, nền tảng
Linux 2.6.38 được phát hành, với 14.294.493 dòng lệnh,
đánh dấu một chặng đường tồn tại và phát triển lâu dài
của Linux.
- Ngày nay, Linux được xem là biểu tượng của sự chia
sẻ cộng đồng, được phát triển bởi cộng đồng và được
ủng hộ vì hoàn toàn miễn phí. Linux được xem là sự đối
địch của Windows (Microsoft), bởi nhiều người cho
rằng, với Microsoft tất cả chỉ có lợi nhuận.
Linux và Windows được xem là 2 đối thủ “không đội
trời chung”
"Bí mật" tên gọi Linux:
Ban đầu, Linus Torvalds muốn đặt tên cho hệ điều hành
của mình là Freax, là sự kết hợp giữa “Freak” (điều kỳ
dị), “free” (miễn phí) và “x” (ám chỉ nền tảng Unix mà
Linux phát triển dựa trên đó).
Trong quá trình làm việc, Torvalds đã đặt tên cho thư
mục chứa dữ liệu là “Freax”. Mặc dù Torvalds đã nghĩ
đến tên gọi Linux cho hệ điều hành của mình, nhưng
cảm thấy như thế quá tự cao nên đã gạt bỏ.
Sau khi hoàn tất phiên bản sơ khai 0.01, Torvalds đã
upload mã nguồn của hệ điều hành lên server của trường
vào tháng 9/1991. Ari Lemmke, là bạn học cùng lớp với
Torvalds tại trường đại học Helsinki, lúc đó là tình
nguyên viên quản lý server của trường, cảm thấy cái tên
“Freax” không thực sự ấn tượng”, nên đã tự ý chuyển
thành “Linux” mà không được sự cho phép của Torvalds.
Tuy nhiên, sau đó Torvalds cũng đã đồng ý với tên gọi
này.
Để diễn tả cách đọc của từ Linux, Torvalds thậm chí còn
chèn cả file âm thanh hướng dẫn… cách phiên âm từ
Linux vào trong mã nguồn của Linux.
