BỘGIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆ N KHOA HỌ C GIÁO DỤ C VIỆ T NAM
PHẠ M QUANG TIỆ P
DẠ Y HỌ C DỰ A VÀO TƯ Ơ NG TÁC
TRONG ĐÀO TẠ O GIÁO VIÊN TIỂ U HỌ C
TRÌNH ĐỘ ĐẠ I HỌ C
LUẬN ÁN TIẾN SĨKHOA HỌ C GIÁO DỤC
HÀ NỘ I - 2013
BỘGIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
VIỆ N KHOA HỌ C GIÁO DỤ C VIỆ T NAM
PHẠ M QUANG TIỆ P
DẠ Y HỌ C DỰ A VÀO TƯ Ơ NG TÁC
TRONG ĐÀO TẠ O GIÁO VIÊN TIỂ U HỌ C
TRÌNH ĐỘ ĐẠ I HỌ C
Chuyên ngành: Lý luận và Lịch sửgiáo d
ụ
c
Mã số: 62.14.01.02
LUẬN ÁN TIẾN SĨKHOA HỌ C GIÁO DỤC
Ngư ờ i hư ớ ng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. TRẦ N KIỂ M
2. PGS.TS. NGUYỄNĐỨ C MINH
HÀ NỘ I - 2013
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Tất cảcác
nguồn sốliệu và kết quảnghiên cứu trong luận án này là trung thực và chưađư ợ c sử
dụ ngđể bảo vệmột học vịnào. Các thông tin trích dẫn trong luận án đề uđãđư ợ c chỉ
rõ nguồn gốc.
Tác giảluận án
Phạ m Quang Tiệ p
MỤ C LỤ C
MỞ ĐẦ U.....................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết củ a đề tài.......................................................................................1
2. Mụ c đích nghiên cứ u...........................................................................................3
3. Khách thể và đố i tư ợ ng nghiên cứu.....................................................................3
4. Giả thuyế t khoa họ c.............................................................................................3
5. Nhiệm vụnghiên cứu ..........................................................................................4
6. Phạm vi nghiên cứu.............................................................................................4
7. Phư ơ ng pháp luậ n và phư ơ ng pháp nghiên cứ u..................................................4
8. Những luậ n điể m bảo vệ......................................................................................5
9. Đóng góp củ a luận án..........................................................................................6
CHƯ Ơ NG 1:CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA DẠY HỌC DỰ A VÀO TƯ Ơ NG TÁC
TRONG ĐÀO TẠ O GIÁO VIÊN TIỂU HỌC TRÌNH ĐỘ ĐẠ I HỌC..........................7
1.1. Tổng quan lịch sửnghiên cứu vấ n đề ..................................................................7
1.2. Những khái niệ m cơ bả n ....................................................................................14
1.2.1. Tư ơ ng tác trong dạ y học..............................................................................14
1.2.2. Dạy học dự a vào tư ơ ng tác..........................................................................16
1.2.3. Mô hình dạy học..........................................................................................18
1.3. Bản chất và các dạ ng tư ơ ng tác trong dạ y học...................................................19
1.3.1. Bản chất củ a tư ơ ng tác trong dạ y học .........................................................19
1.3.2. Các dạ ng tư ơ ng tác trong dạ y học...............................................................30
1.4. Bản chấ t và đặ c trư ng củ a dạy học dự a vào tư ơ ng tác.......................................38
1.4.1. Bản chất của dạy học dự a vào tư ơ ng tác.....................................................38
1.4.2. Đặ c trư ng củ a dạy học dự a vào tư ơ ng tác...................................................40
1.4.3. Điề u kiệ n tiế n hành dạy học dự a vào tư ơ ng tác ..........................................42
1.5. Thực trạng dạy học dự a vào tư ơ ng tác trong đào tạ o giáo viên tiểu học trình độ
đạ i học .......................................................................................................................43
1.5.1. Đặ c điể m quá trình đào tạo giáo viên tiểu học trình độ đạ i học..................43
1.5.2. Thực trạng dạy học dự a vào tư ơ ng tác trong đào tạ o giáo viên tiểu học trình
độ đạ i học ..............................................................................................................45
CHƯ Ơ NG 2 MÔ HÌNH DẠY HỌC DỰ A VÀO TƯ Ơ NG TÁC TRONG ĐÀO
TẠO GIÁO VIÊN TIỂU HỌC TRÌNH ĐỘ ĐẠ I HỌC............................................64
2.1. Nguyên tắ c đề xuất mô hình dạy học dự a vào tư ơ ng tác trong đào tạ o giáo viên
tiểu học trình độ đạ i học............................................................................................64
2.1.1. Đả m bảo sự ả nh hư ở ng tích cực từ môi trư ờ ng dạy học.............................64
2.1.2. Đả m bảo sự tư ơ ng tác tích cự c giữ a ngư ờ i dạ y, ngư ờ i họ c và môi trư ờ ng.65
2.1.3. Đả m bảo vai trò tích cực, chủ độ ng, sáng tạo củ a ngư ờ i học trong quá trình
tham gia các tư ơ ng tác sư phạ m để tạo dựng kiến thức ........................................65
2.1.4. Đả m bảo vai trò chủ đạ o củ a ngư ờ i dạy trong việc tổchứ c, điề u khiển các
tư ơ ng tác sư phạ m .................................................................................................66
2.1.5. Đả m bảo tính thực tiễn hoạ t độ ng đào tạ o giáo viên tiểu học tại khoa Giáo
dụ c tiể u họ c ở các trư ờ ng Đạ i họ c Sư phạ m .........................................................67
2.2. Thiết kếmô hình dạy học dự a vào tư ơ ng tác trong đào tạ o giáo viên tiểu học
trình độ đạ i học..........................................................................................................68
2.2.1. Mô hình dạy học dự a vào tư ơ ng tác theo kiể u thông báo - thu nhận..........71
2.2.2. Mô hình dạy học dự a vào tư ơ ng tác theo kiể u làm mẫu - luyện tập...........83
2.2.3. Mô hình dạy học dự a vào tư ơ ng tác theo kiể u kiến tạo - tìm tòi ................95
2.2.4. Mô hình dạy học dựa vào tư ơ ng tác theo kiể u khuyến khích - tham gia.......106
2.2.5. Mô hình dạy học dự a vào tư ơ ng tác theo kiể u tình huống - nghiên cứu...119
CHƯ Ơ NG 3: THỰ C NGHIỆ M SƯ PHẠ M ...........................................................130
3.1. Khái quát quá trình thực nghiệm......................................................................130
3.1.1. Mụ c đích thự c nghiệm...............................................................................130
3.1.2. Đố i tư ợ ng thực nghiệm..............................................................................130
3.1.3. Nội dung thực nghiệm...............................................................................130
3.1.4. Tiến trình thực nghiệm..............................................................................132
3.1.5. Tiêu chuẩ n và thang đo trong thự c nghiệm...............................................134
3.2. Kết quảthực nghiệm ........................................................................................141
3.2.1. Kết quảthực nghiệm vòng 1 .....................................................................141
3.2.2. Kết quảthực nghiệm vòng 2 .....................................................................147
KẾ T LUẬ N VÀ KIẾ N NGHỊ .................................................................................154
DANH MỤ C CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ ...............................................158
TÀI LIỆU THAM KHẢO.......................................................................................159
