Luận án Tiến sĩ Kiến trúc: Tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại các đảo Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:220

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận án Tiến sĩ Kiến trúc "Tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại các đảo Việt Nam" trình bày các nội dung chính sau: Tổng quan về tổ chức không gian kiến trúc Doanh trại quân đội trên các đảo Việt Nam và Thế giới; Cơ sở khoa học để tổ chức không gian kiến trúc Doanh trại quân đội tại các đảo Việt Nam; Đề xuất giải pháp tổ chức không gian kiến trúc Doanh trại quân đội cho các đảo Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận án Tiến sĩ Kiến trúc: Tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại các đảo Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG HÀ NỘI Bùi Thị Kim Dung TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC DOANH TRẠI QUÂN ĐỘI TẠI CÁC ĐẢO VIỆT NAM Ngành: Kiến trúc Mã số: 9580101 LUẬN ÁN TIẾN SĨ Hà Nội - Năm 2025
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC XÂY DỰNG HÀ NỘI Bùi Thị Kim Dung TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC DOANH TRẠI QUÂN ĐỘI TẠI CÁC ĐẢO VIỆT NAM Ngành: Kiến trúc Mã số: 9580101 NGƯỜI HƯỚNG DẪN GS.TS.KTS. DOÃN MINH KHÔI TS.KTS. PHAN ĐĂNG SƠN Hà Nội - Năm 2025
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan: Đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả nghiên cứu trong luận án là trung thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ công trình khoa học nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về tính xác thực của kết quả nghiên cứu được công bố trong luận án này. Nghiên cứu sinh Bùi Thị Kim Dung
ii LỜI CẢM ƠN Sau thời gian học tập, nghiên cứu tại Trường Đại học Xây dựng Hà Nội, đến nay tôi đã hoàn thành luận án tiến sĩ. Tôi xin chân thành cảm ơn trường Đại học Xây dựng Hà Nội, Viện Thiết kế Tổng cục Hậu cần Kỹ thuật /BQP, Thư viện Quốc gia, Thư viện Quân đội/BQP, Trung tâm Phát thanh Truyền hình Quân đội và các nhà khoa học trong và ngoài trường đã hỗ trợ, giúp đỡ, tạo điều kiện cho tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu vừa qua. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến hai người thầy: GS.TS. Doãn Minh Khôi và TS. Phan Đăng Sơn đã trực tiếp hướng dẫn, chỉ bảo tận tình để tôi có thể hoàn thành nghiên cứu. Tôi chân thành cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp và nhất là gia đình đã luôn sát cánh, ủng hộ, khích lệ động viên tôi hoàn thành luận án. Tác giả luận án Nghiên cứu sinh Bùi Thị Kim Dung
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii MỤC LỤC ........................................................................................................ iii DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT ................................. iix DANH MỤC CÁC BẢNG................................................................................ x DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ ................................................................. xiii MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 1. Lý do lựa chọn đề tài.................................................................................... 1 2. Mục đích nghiên cứu.................................................................................... 2 3. Mục tiêu nghiên cứu .................................................................................... 2 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................ 2 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu .................................. 2 6. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 3 7. Các đóng góp mới của luận án ...................................................................... 4 8. Cấu trúc của luận án ...................................................................................... 4 9. Giải thích một số khái niệm và thuật ngữ sử dụng trong luận án ................. 5 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC DOANH TRẠI QUÂN ĐỘI TẠI CÁC ĐẢO TRÊN THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM.................................................................................................................. 6 1.1. Tổng quan tổ chức không gian kiến trúc doanh trại tại các đảo trên Thế giới …………………………………………………………………………...6 1.1.1. Tổ chức doanh trại quân đội tại đảo ở Nhật Bản .............................................. 6 1.1.1.1. Giải pháp Quy hoạch: .................................................................................... 6 1.1.1.2. Hạ tầng, cảnh quan: ....................................................................................... 7
iv 1.1.2. Tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại đảo Hight Island, Hồng Công…. ....................................................................................................................... 8 1.1.2.1 Giải pháp Quy hoạch: ..................................................................................... 8 1.1.2.2. Tổ chức kiến trúc: .......................................................................................... 9 1.1.3. Tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội trên đảo Philippin .............. 9 1.1.3.1. Giải pháp Quy hoạch: .................................................................................... 9 1.1.3.2. Giải pháp kiến trúc: ..................................................................................... 10 1.1.4. Tổ chức DTQĐ tại đảo Singapo...................................................................... 11 1.1.4.1. Giải pháp Quy hoạch: .................................................................................. 11 1.1.4.2. Giải pháp kiến trúc: ..................................................................................... 11 1.1.5. Tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại đảo Châu Mỹ.............. 12 1.1.5.1. Giải pháp Quy hoạch: .................................................................................. 12 1.1.5.2. Giải pháp Kiến trúc: .................................................................................... 13 1.2. Thực trạng tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại đảo Việt Nam ………………………………………………………………………….14 1.2.1. Khái quát về đặc điểm các đảo tại Việt Nam .................................................. 14 1.2.1.1. Vai trò, vị thế của hệ thống đảo tại Việt Nam ................................... 14 1.2.1.2. Tiềm năng về kinh tế, xã hội của các đảo tại Việt Nam .................... 16 1.2.1.3. Thách thức về chủ quyền và an ninh quốc phòng trên biển .............. 17 1.2.2. Phân loại hệ thống các đảo tại Việt Nam .............................................. 18 1.2.2.1. Phân loại theo địa lý, vị trí chiến lược về kinh tế, quốc phòng - an ninh và dân cư ........................................................................................................................ 18 1.2.2.2. Phân loại theo chức năng ............................................................................. 23 1.2.2.3. Phân loại theo quy mô .................................................................................. 27 1.3. Thực trạng quy hoạch và kiến trúc doanh tại đảo Việt Nam ................... 31 1.3.1. Quy mô diện tích ............................................................................................. 32 1.3.2. Đặc điểm quy hoạch ........................................................................................ 33
v 1.3.2.1. Quy hoạch tổng mặt bằng ............................................................................ 33 1.3.2.2. Quy hoạch chiều cao:................................................................................... 34 1.3.2.3. Quy hoạch hạ tầng, giao thông: ................................................................... 34 1.3.2.4. Đặc điểm kiến trúc ....................................................................................... 35 1.4. Thực trạng công tác thi công, sử dụng vật liệu tại đảo Việt Nam ..................... 43 1.4.1. Vấn đề sử dụng vật liệu ................................................................................... 43 1.4.2. Tình trạng kỹ thuật, kết cấu công trình tại đảo ............................................... 45 1.5. Các công trình nghiên cứu có liên quan ................................................... 46 1.6. Nhận xét chung và vấn đề đặt ra cho nghiên cứu .................................... 49 1.6.1. Nhận xét chung ................................................................................................ 49 1.6.2. Những vấn đề đặt ra cho nghiên cứu .............................................................. 50 CHƯƠNG II: CƠ SỞ KHOA HỌC ĐỂ TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC DOANH TRẠI QUÂN ĐỘI TẠI CÁC ĐẢO VIỆT NAM ................ 51 2.1. Cơ sở pháp lý ........................................................................................... 51 2.1.1. Văn bản quy phạm chung................................................................................ 51 2.1.2. Văn bản quy định trong quân đội .................................................................... 51 2.2. Cơ sở lý luận ............................................................................................ 53 2.2.1. Lý luận về kiến trúc cộng sinh ........................................................................ 53 2.2.2. Lý thuyết Cân bằng sinh thái trên đảo ............................................................ 54 2.2.3. Lý luận về quy hoạch và kiến trúc ứng phó với biến đổi khí hậu ................... 58 2.2.4. Lý luận về kiến trúc xanh trong doanh trại quân đội ...................................... 62 2.2.4.1. Kiến trúc DTQĐ và những bước tiếp cận đầu tiên: ..................................... 62 2.2.4.2. Những tiêu chí để Kiến trúc QĐ “Xanh” trong xu thế bền vững ................ 63 2.2.5. Lý thuyết về tổ chức không gian kiến trúc ...................................................... 65 2.2.5.1. Không gian kiến trúc:................................................................................... 65 2.2.5.2. Tổ chức không gian kiến trúc ....................................................................... 67
vi 2.3. Cơ sở thực tiễn tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại đảo Việt Nam hiện nay ............................................................................................................ 71 2.3.1. Khu trung tâm ................................................................................................. 73 2.3.2. Khu sinh hoạt .................................................................................................. 74 2.3.3. Khu thao trường, bãi tập ................................................................................. 75 2.3.4. Khu huấn luyện điều lệnh, rèn luyện thể lực và hoạt động thể thao ............... 76 2.3.5. Khu kho tàng, kỹ thuật .................................................................................... 76 2.3.6. Khu nhà ở công vụ, nhà khách ........................................................................ 77 2.3.7. Khu tăng gia sản xuất ...................................................................................... 78 2.3.8. Khu dự trữ phát triển, cầu tàu, trạm cấp phát xăng dầu. ................................. 78 2.3.9. Hình thái của doanh trại quân đội ................................................................... 79 2.4. Các yếu tố tác động .................................................................................. 82 2.4.1. Điều kiện tự nhiên - khí hậu tại các vùng biển đảo Việt Nam ........................ 82 2.4.1.1. Đặc điểm địa lý cơ bản của các vùng biển đảo ........................................... 82 2.4.1.2. Đặc điểm khí hậu của các vùng biển đảo .................................................... 84 2.4.1.3. Biến đổi khí hậu, nước biển dâng tại các đảo tại Việt Nam ........................ 85 2.4.2. Cơ sở kinh tế xã hội và yếu tố văn hóa tại các đảo Việt Nam ........................ 87 2.4.2.1. Các hoạt động sản xuất trên đảo: ................................................................ 87 2.4.2.2. Cơ sở xã hội: ................................................................................................ 89 2.4.2.3. Yếu tố văn hóa dân tộc ................................................................................. 90 2.4.3. Yếu tố công nghệ ............................................................................................ 91 2.4.3.1. Kiến tạo một chu trình tuần hoàn trong sử dụng nước tại đảo ................... 91 2.4.3.2. Xây dựng cộng đồng bền vững trên đảo ...................................................... 93 2.4.3.3. Vấn đề sử dụng công nghệ tiết kiệm năng lượng và tự chủ trên đảo ........... 94 2.4.3.4. Vấn đề sử dụng công nghệ ........................................................................... 95 2.4.3.5. Triển vọng trong công tác xây dựng tại đảo ................................................ 96 2.5. Kết quả khảo sát theo phương pháp chuyên gia ...................................... 97
vii CHƯƠNG III: ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TỔ CHỨC KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC DOANH TRẠI QUÂN ĐỘI TẠI CÁC ĐẢO VIỆT NAM ................ 99 3.1. Quan điểm và nguyên tắc ......................................................................... 99 3.1.1. Quan điểm ....................................................................................................... 99 3.1.2. Nguyên tắc ...................................................................................................... 99 3.2. Đề xuất các tiêu chí tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại đảo…. ............................................................................................................ 100 3.3. Đề xuất giải pháp tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội tại các đảo Việt Nam ................................................................................................ 103 3.3.1. Giải pháp quy hoạch tổng thể........................................................................ 103 3.3.1.1. Lựa chọn vị trí, địa điểm xây dựng doanh trại quân đội trên đảo ............. 103 3.3.1.2. Xác định hình thái cấu trúc không gian theo quy mô DTQĐ trên đảo ...... 105 3.3.1.3. Mối liên hệ giữa doanh trại quân đội và các khu vực chức năng khác ..... 107 3.3.2. Đề xuất giải pháp Quy hoạch tổng mặt bằng doanh trại quân đội trên đảo .. 108 3.3.3. Đề xuất giải pháp Kiến trúc công trình doanh trại quân đội trên đảo ........... 113 3.3.3.1. Kiến trúc gắn liền với công năng của doanh trại quân đội ........................ 113 3.3.3.2. Kiến trúc linh hoạt, cơ động đáp ứng yêu cầu phát triển và mở rộng theo nhiệm vụ của đơn vị ................................................................................................ 115 3.3.3.3. Kiến trúc xanh, sinh thái ............................................................................ 117 3.3.4. Đề xuất các giải pháp Hạ tầng kỹ thuật- Cảnh quan ..................................... 128 3.3.4.1. Hệ thống cấp nước ..................................................................................... 128 3.3.4.2. Hệ thống thoát nước ................................................................................... 129 3.3.4.3. Hệ thống xử lý rác thải. .............................................................................. 129 3.3.4.4. Hệ thống cây xanh...................................................................................... 131 3.3.4.5. Áp dụng công nghệ .................................................................................... 133 3.3.5. Ứng dụng đề xuất giải pháp tổ chức không gian kiến trúc doanh trại quân đội cấp Hải đội hoặc tương đương ................................................................................ 134
viii 3.3.5.1. Phân tích hiện trạng .................................................................................... 134 3.3.5.2 Giải pháp Tổ chức không gian kiến trúc ..................................................... 137 3.3.5.3. Đánh giá, chấm điểm phương án đề xuất theo bộ tiêu chí đã xác định: ... 143 3.4. Đánh giá và bàn luận kết quả nghiên cứu .............................................. 145 KẾT LUẬN ................................................................................................... 148 KIẾN NGHỊ .................................................................................................. 149 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ............................................. 151 TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................. 152 A. TIẾNG VIỆT......................................................................................... 152 B. TIẾNG ANH............................................................................................. 156 C. LINK WEBSIDE THAM KHẢO ............................................................ 156 PHỤ LỤC 01 .................................................................................................PL1 PHỤ LỤC 02 .................................................................................................PL6 PHỤ LỤC 03 ...............................................................................................PL10 PHỤ LỤC 04 ...............................................................................................PL11 PHỤ LỤC 05 ...............................................................................................PL13 PHỤ LỤC 05A ............................................................................................PL15 PHỤ LỤC 06 ...............................................................................................PL16 PHỤ LỤC 07 ...............................................................................................PL18 PHỤ LỤC 08 ...............................................................................................PL21 PHỤ LỤC 09 ...............................................................................................PL24 PHỤ LỤC 10 ...............................................................................................PL31 PHỤ LỤC 11: ..............................................................................................PL34
ix DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT DTQĐ Doanh trại Quân đội KGKT Không gian kiến trúc ANQP An ninh Quốc phòng DT Doanh trại QĐ Quân đội QS Quân sự dBB: Tiểu đoàn bộ binh đủ quân eBB: Trung đoàn bộ binh NCH: Nhà chỉ huy
x DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. Hệ thống các đảo tiền tiêu của Việt Nam[92], [93], [94], [95], [96], [97], [98], [99] ................................................................................................. 19 Bảng 1.2. Phân loại đảo Việt Nam theo diện tích ........................................... 30 Bảng 1.3. Một số mẫu thiết kế đã được áp dụng trong xây dựng DTQĐ trên đảo Việt Nam ......................................................................................................... 37 Bảng 1.4. Các đề tài nghiên cứu về vật liệu, đa dạng sinh thái ...................... 47 và biến đổi khí hậu tại đảo tại Việt Nam......................................................... 47 Bảng 2.1. So sánh giải pháp xây dựng trước và hiện nay trên đảo ................. 59 Bảng 2.2. Một số loại vật liệu thân thiện môi trường [135], ]136], [137], [138], [139], [140]...................................................................................................... 65 Bảng 2.4. Lựa chọn vị trí khu trung tâm DTQĐ theo hình thái khu đất ......... 79 Bảng 2.5. Các lớp địa chất trên đảo Phú Quốc, Côn Đảo do Viện thiết kế/ TCHC/BQP thực hiện [56], [57]. .................................................................... 83 Bảng 2.6. Biến đổi nhiệt độ trung bình và lượng mưa năm ở 7 vùng khí hậu và hải đảo ............................................................................................................. 84 Bảng 2.8. Nguy cơ ngập ứng với nước biển dâng 100cm với các đảo, cụm đảo[148] .......................................................................................................... 87 Bảng 2.7. Cơ cấu thành phần quân và dân trên đảo Việt Nam ....................... 90 Bảng 2.8. Tổng hợp về kết quả xin ý kiến chuyên gia.................................... 98 Bảng 3.1. Các tiêu chí tổ chức không gian kiến trúc DTQĐ trên đảo Việt Nam ………………………………………………………………………...101 Bảng 3.3. Vị trí doanh trại trên các đảo theo diện tích đảo........................... 106 Bảng 3.4. Vị trí doanh trại QĐ phụ thuộc vào địa hình trên đảo. ................. 106 Bảng 3.5. Đề xuất giải pháp bố trí các hạng mục công trình tương đương cấp tiểu đoàn theo hình thái khu đất .................................................................... 111
xi Bảng 3.6. Tổ chức MBTT tận dụng tối đa hướng gió................................... 113 Bảng 3.7. Các phương án đề xuất tổ hợp mặt bằng công trình. .................... 114 Bảng 3.8. Lựa chọn số tầng cho các hạng mục trong DT ............................. 115 Bảng 3.9. Tổ chức mặt bằng công trình theo đề xuất modul phù hợp .......... 116 Bảng 3.10. Đề xuất một số giải pháp thiết kế kiến trúc công trình............... 117 Bảng 3.11. Đề xuất mô hình chiếu sáng tự nhiên ......................................... 118 Bảng 3.12. Mô hình ứng dụng giải pháp chống bức xạ nhiệt bằng lam nhôm, cây xanh và mái 2 lớp với hệ mái hành lang thông thoáng .......................... 119 Bảng 3.13. Mô hình tổ chức mặt bằng đảm bảo thông gió tự nhiên............. 121 Bảng 3.14. Giải pháp tổ chức không gian chức năng trên mặt bằng ............ 121 Bảng 3.15. Giải pháp thiết kế tường và mái để giảm thiểu tác động của bức xạ nhiệt………………………………………………………………………...122 Bảng 3.16. Đề xuất mô hình thu nước mưa tuần hoàn trong công trình ...... 123 Bảng 3.17. Mô hình giải pháp giảm thiểu tác động gió cho công trình........ 124 Bảng 3.18. Mô hình sử dụng tầng hầm, tầng bán âm để giảm thiểu tác động gió bão… ............................................................................................................. 125 Bảng 3.19. Mô phỏng khả năng chiếu sáng của không gian ngày Hạ chí .... 126 Bảng 3.20. Giải pháp lắp lam chắn nắng trên mặt đứng công trình. ............ 126 Bảng 3.21. Mô hình đề xuất trồng cây xanh trong DTQĐ trên đảo ............. 132 Bảng 3.22. Mô hình kết hợp hệ thống hào ngầm kết nối các hạng mục ....... 134 Bảng 3.23: Áp dụng công nghệ trong tổ chức DTQĐ .................................. 142 Bảng 3.24: Một số loại cây đề xuất trồng tại DTQĐ trên đảo [158], [159], [160], [161] .............................................................................................................. 142 Bảng 3.25. Một số giải pháp trồng cỏ trong DT [117,118, 119] .................. 143 Bảng 3.26. Bảng chấm điểm các tiêu chí đối với phương án đề xuất........... 143
xii Bảng PL.01. Một số đảo ven bờ Việt Nam có diện tích trên 10 km2. ..........PL1 Bảng PL.02. Giải pháp tổ chức quy hoạch theo hướng tiết kiệm năng lượng [141] ............................................................................................................PL11 Bảng PL03: So sánh giữa các loại vật liệu [17] ..........................................PL13
xiii DANH MỤC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Hình 1.1. Trạm không quân của thủy quân lục chiến Hoa Kỳ Futenma ở ven biển Henoko của Okinawa, Nhật Bản [70], [71] .............................................. 7 Hình 1.2. Căn cứ QS Tsuchiura Garrison, Nhật Bản [72] ................................ 7 Hình 1.3. Căn cứ QS Futenma, Okinawa, Nhật Bản [73] ................................. 7 Hình 1.5. Một khu huấn luyện QS của QĐ Anh tại Hight Island. [74] ............ 9 Hình 1.6. Căn cứ điều hành Hải quân Subic [75] ............................................. 9 Hình 1.7. Căn cứ quân sự tại Philippin ........................................................... 10 Hình 1.8. Một số DTQĐ tại đảo quốc Singapo [79], [80], [81], [82] ............. 11 Hình 1.9. Căn cứ không quân Andersen, Guam [83]...................................... 12 Hình 1.10. DTQĐ trên đảo Parris, Beaufort, South Carolina, Mỹ [84].......... 12 Hình 1.11. Quang cảnh một phần đồn hải quân Vịnh Guantanamo Cu Ba [85]….. ............................................................................................................ 12 Hình 1.12. Căn cứ cảnh sát biển Alameda Mỹ trên đảo nhân tạo [86] ........... 12 Hình 1.13. DTQĐ Schofield trên đảo Hawai [87] .......................................... 13 Hình 1.14. Một hạng mục thuộc DTQĐ tại Vịnh Campell tại đảo Great Nicobar.. .......................................................................................................... 13 Hình 1.15. Một hạng mục tại khu nhà 1600 thuộc dự án huấn luyện quân nhân nghĩa vụ tại Fort McCoy, Wis của Hoa Kỳ hoàn thành năm 2022 [89] ......... 14 Hình 1.16. Bản đồ Việt Nam và các đảo của Việt Nam [90].......................... 15 Hình 1.17. Sơ đồ vùng biển và thềm lục địa ................................................... 15 Hình 1.18. Điểm du lịch Bãi Sao, Phú Quốc [91]........................................... 16 Hình 1.19. Đảo Phú Quốc [100] ..................................................................... 20 Hình 1.20. Đảo Vân Đồn [100] ....................................................................... 21 Hình 1.21. Đảo Cát Hải [100] ......................................................................... 21
xiv Hình 1.22. Các đảo có điều kiện tự nhiên thuận lợi phát triển kinh tế biển [101], [102], [103], [104] ........................................................................ 21 Hình 1.23: Đảo Hòn Tre, Nha Trang, Khánh Hòa [105] ................................ 23 Hình 1.24: Đảo Ngọc Vừng, QuảngNinh [106] .............................................. 23 Hình 1.25. Phân loại đảo theo thành phần cư trú ............................................ 24 Hình 1.26. Đảo Cô lin [107]............................................................................ 24 Hình 1.27. Đảo Đá Thị [108] .......................................................................... 24 Hình 1.28. Nhà lâu bền trên đảo chìm thuộc quần đảo Trường Sa................. 25 Hình 1.29. Pin năng lượng mặt trời- đảo chìm Đá Lát. .................................. 25 Hình 1.30. Đảo không chỉ có QS còn có nhiều công trình dân sinh ............... 26 Hình 1.31. DTQĐ trên đảo Sơn Ca[111] ........................................................ 26 Hình 1.33. Đảo phát triển du lịch .................................................................... 27 Hình 1.34. Đảo Chim (Quảng Bình). [115] .................................................... 29 Hình 1.35. Đảo Đá Tây B- đảo chìm Đá Tây- Quần đảo Trường Sa [116].... 29 Hình 1.36. Khu tăng gia trong DT trên đảo Đá Đông B, An Bang, Đá Tây A [41].. ................................................................................................................ 32 Hình 1.37. Tổng mặt bằng DT thiết kế mẫu toàn quân [51] ........................... 32 Hình 1.38. Phối cảnh tổng thể một DTQĐ trên đảo lớn. ................................ 34 Hình 1.40. Phối cảnh tổng thể một DTQĐ trên đảo với giao thông ô cờ. ...... 35 Hình 1.41. Tổng mặt bằng và công trình DTQĐ tại KH ................................ 35 Hình 1.42. Một số công trình DT trên đảo tại Việt Nam ................................ 36 Hình 1.43. Công trình xây dựng trên đảo chìm thuộc QĐ Trường Sa. .......... 36 Hình 1.44. Một số hình ảnh vận chuyển bốc dỡ vật tư lên đảo ...................... 43 Hình 1.45: Tàu Hải quân 561 vận chuyển nhu yếu phẩm, vật liệu xây dựng ra Trường Sa [117] .............................................................................................. 44
xv Hình 1.46: Bốc dỡ vật liệu từ tàu Hải quân lên đảo Đá Đông B [117]........... 44 Hình 1.47: Vận chuyển vật liệu xây dựng ra Côn Đảo [118]. ........................ 45 Hình 1.48. Hiện trạng một số công trình dân dụng trên đảo........................... 45 Hình 1.49. Hiện trạng công trình cầu cảng trên đảo. ...................................... 46 Hình 1.50: Nhận xét chung ............................................................................. 49 Hình 2.1. Tiêu chuẩn một số diện tích trong DTQĐ theo NDD76/2016 [5] .. 52 Hình 2.2. Công trình kiến trúc cộng sinh [120] .............................................. 53 Hình 2.3. Sơ đồ phát triển kiến trúc và kiến trúc cảnh quan cộng sinh [36] .. 53 Hình 2.4. Kiến trúc cộng sinh trong thiên nhiên [121] ................................... 54 Hình 2.5. Các thành phần của một hệ sinh thái [122] ..................................... 54 Hình 2.6. Thành phần cấu trúc của hệ sinh thái [122] .................................... 55 Hình 2.7. Nguyên nhân gây mất cân bằng sinh thái tự nhiên [123] ............... 56 Hình 2.8: Hệ sinh thái trên đảo [.124]............................................................. 56 Hình 2.10. Sơ đồ các yếu tố cấu thành hệ sinh thái nhân văn [126] ............... 57 Hình 2.11. Các yếu tố cấu thành hệ sinh thái nhân văn mới [127] ................. 57 Hình 2.12. Các tác động tiềm ẩn trong tương lai của biến đổi khí hậu [128]. 58 Hình 2.13. Các xu hướng thiết kế kiến trúc hiện nay. .................................... 60 Hình 2.14. Nghiên cứu của các nhà khoa học Đức về tỷ lệ diện tích vỏ bao che/Khối tích (A/V) đối với hiệu quả năng lượng trong công trình [37]........ 60 Hình 2.15. Giải pháp ứng phó với nước biển dâng trong quy hoạch và kiến trúc [129]. ............................................................................................................... 60 Hình 2.16. Sơ đồ mô tả sự dịch chuyển tác động của gió lên công trình. [130] 61 Hình 2.17. Minh họa các giải pháp giảm thiểu tác động do biến đổi khí hậu [133] ................................................................................................................ 61
xvi Hình 2.18: Nguyên tắc sử dụng nguồn năng lượng hiệu quả [59] .................. 62 Hình 2.19: Tác dụng của các giải pháp hạn chế bức xạ mặt trời [59] ............ 62 Hình 2.20. Giải pháp thông gió, chiếu sáng tự nhiên trong công trình [134] . 63 Hình 2.21. Các tiêu chí Kiến trúc xanh Việt Nam .......................................... 63 Hình 2.22. Cơ sở công năng ............................................................................ 66 Hình 2.23. Môi sinh khi có tác động của con người thành không gian kiến trúc… ............................................................................................................... 66 Hình 2.24. Phân loại không gian kiến trúc...................................................... 66 Hình 2.25. Dây chuyền chức năng nhà ăn trong DT ...................................... 67 Hình 2.26. Hai dạng cân bằng trong kiến trúc. ............................................... 67 Hình 2.27. Tổ hợp không gian- mặt bằng ....................................................... 68 Hình 2.28. Tổ hợp hình khối kiến trúc ............................................................ 68 Hình 2.29. Cơ sở tạo hài hòa trong kiến trúc .................................................. 68 Hình 2. 30. Tác động của bức xạ mặt trời giảm đáng kể khi sử dụng khoảng đệm… .............................................................................................................. 69 Hình 2.31. Giải pháp thiết kế theo hướng hợp khối để giảm thiểu diện tích tường ngoài, tiết kiệm năng lượng [141] ................................................................... 69 Hình 2.32. Giải pháp thông gió chắn nắng cho các công trình. ...................... 69 Hình 2.33. Giảm thiểu diện tích xây dựng để làm mát cho công trình và có diện tích trồng cây xanh. ......................................................................................... 69 Hình 2.34. Giải pháp sử dụng cây xanh trên tổ hợp mặt bằng và mặt đứng. . 70 Hình 2.35. Giải pháp hạ âm cốt một số không gian kết hợp trồng cây xanh để tạo cảnh quan và kết nối các hạng mục trong DTQĐ. .................................... 70 Hình 2.36. Các khu chức năng chính trong DTQD trên đảo. ......................... 71 Hình 2.37. Lưu tuyến giao thông trong DT .................................................... 72
xvii Hình 2.38. Sơ đồ tổ chức các hạng mục trong doanh trại cấp tiểu đoàn bộ binh đủ quân. ........................................................................................................... 73 Hình 2.40. Khu nhà chỉ huy, nhà làm việc trong DTQĐ. ............................... 73 Hình 2.41. Hình ảnh Khu sinh hoạt tại một số đơn vị [144], [145] ................ 74 Hình 2.42. Vị trí của các tiểu đoàn trong DT cấp Trung đoàn ....................... 74 Hình 2.44. Hình ảnh huấn luyện điều lệnh, rèn luyện thể lực và thể thao...... 76 Hình 2.46. Khu tăng gia sản xuất .................................................................... 78 Hình 2.47. Khu chế biến ................................................................................. 78 Hình 2.48. Cầu tàu nét đặc trưng của DTQĐ ven biển. .................................. 78 Hình 2.49. Tổ chức quy hoạch hướng tâm trên đảo Việt Nam. ...................... 80 Hình 2.50. Tổ chức quy hoạch hướng tâm trên đảo Việt Nam. ...................... 80 Hình 2.51. Các hướng bố trí công trình theo hình thái khu đất ...................... 81 Hình 2.52. Các phương án bố trí vị trí trung tâm............................................ 81 Hình 2. 53. Lát cắt địa hình Tây Bắc- Đông Nam từ núi Pu Tha Ca tới đảo Cát Bà [150] ........................................................................................................... 83 Hình 2.54. Thống kê các tỉnh có nhiều bão nhất trong 70 năm tại Việt Nam [146] ................................................................................................................ 85 Hình 2.55. Kịch bản nước biển dâng cho các tỉnh ven biển và quần đảo. ...... 86 Hình 2.56. Tình hình nước biển dâng 100cm tại một số đảo, cụm đảo .......... 86 Hình 2.57. Các hình thức phát triển kinh tế trên đảo [151], [152], [153] ....... 87 Hình 2.58. Mô hình DTQĐ cơ bản ................................................................. 88 Hình 2.59. Biểu đồ tỷ lệ lính trong thời chiến, thời bình ................................ 89 Hình 2.60. Cơ cấu dân số trên các đảo tại Việt Nam. ..................................... 89 Hình 2.61. Các tôn giáo tín ngưỡng chính của ngư dân trên đảo Việt Nam [33]… .............................................................................................................. 90
xviii Hình 2.62. Lễ hội trên đảo Cù Lao Chàm [154]. ............................................ 91 Hình 2.63. Hồ Dương Đông cung cấp nguồn nước cho đảo Phú Quốc [155].91 Hình 2.64. Điểm khai nước tại nguồn lộ trên đảo Hòn Chuối [156] .............. 92 Hình 2.65. Sử dụng nguồn nước từ trạm lọc nước biển trên đảo [26] ............ 92 Hình 2.66. Sử dụng hệ thống nồi hơi trong đun nấu, heat pump trong đun nước tắm giảm thiểu tiêu thụ điện năng. .................................................................. 94 Hình 2.67. Hệ thống cung cấp năng lượng tái tạo trên đảo [157]................... 94 Hình 2.68. Sử dụng pin năng lượng mặt trời trong công trình nhà ăn ............ 95 Hình 2.69. Thu phát sóng rada trong DT ........................................................ 95 Hình 2.70. Sử dụng pin năng lượng mặt trời trong công trình nhà giàn......... 95 Hình 2.71. Hệ thống trữ nước tại nhà giàn ..................................................... 95 Hình 2.72. Hệ thống bo nước biển .................................................................. 95 Hình 2.73. Các bước tiến đầy triển vọng lựa chọn phương pháp thi công mới.. 96 Hình 2.74. Một số vật liệu phù hợp xây dựng biển đảo .................................. 97 Hình 3.1. Mô hình giải pháp tổ chức các hạng mục doanh trại trên đảo có diện tích nhỏ hơn 0.5 km2..................................................................................... 105 Hình 3.2. Giải pháp tổ chức các hạng mục doanh trại trên đảo có diện tích trung bình (từ 1 đến 10 km2) ........................................................................ 105 Hình 3.3. Xây dựng ranh giới giữa khu QS và dân sự .................................. 107 Hình 3.4. Chia vành đai bảo vệ theo cấp độ an toàn..................................... 107 Hình 3.5. Sơ đồ tổ chức công năng trong DT ............................................... 108 Hình 3. 6. Tương tác giữa các khu trong DTQĐ trên đảo ............................ 108 Hình 3.7. Bố trí các khu chức năng theo dạng ô cờ. ..................................... 109 Hình 3.8. Mô phỏng tổ chức quy hoạch mặt bằng tổng thể theo dạng ô cờ . 109