VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÔ ĐỨC HƯNG
MÔ HÌNH QUẢN LÝ DOANH NGHIỆP NHÀ NƢỚC
SAU CỔ PHẦN HÓA: NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP
TẬP ĐOÀN XĂNG DẦU VIỆT NAM
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
HÀ NỘI - 2022
VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
NGÔ ĐỨC HƯNG
MÔ HÌNH QUẢN LÝ DOANH NGHIỆP NHÀ NƢỚC
SAU CỔ PHẦN HÓA: NGHIÊN CỨU TRƢỜNG HỢP
TẬP ĐOÀN XĂNG DẦU VIỆT NAM
Ngành: Quản lý Kinh tế
Mã số: 9.34.04.10
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. VŨ HÙNG CƢỜNG
2. TS. TRẦN KIM HÀO
HÀ NỘI - 2022
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của
riêng tôi, các số liệu nêu trong luận án là trung thực.
Những kết luận khoa học của luận án chưa từng được công
bố trong bất kỳ công trình nào khác.
Tác giả luận án
NGÔ ĐỨC HƢNG
ii
LỜI CẢM ƠN
Luận án được nghiên cứu sinh thực hiện và hoàn thành tại Học viện
Khoa học xã hội, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Tác giả xin bày
tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới Ban lãnh đạo, các phòng, ban chức năng của Học
viện Khoa học xã hội, các Thầy, Cô, các cán bộ khoa Kinh tế học đã tạo điều
kiện giúp đỡ.
Đặc biệt, xin chân thành cảm ơn PGS.TS. Vũ Hùng Cƣờng và TS. Trần
Kim Hào, đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ với những chỉ dẫn khoa học quý giá
trong suốt quá trình triển khai, nghiên cứu và hoàn thành luận án.
Xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô, các nhà khoa học đã trực tiếp
giảng dạy, truyền đạt những kiến thức khoa học chuyên ngành Quản lý kinh
tế cho nghiên cứu sinh trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu.
Xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới các cơ quan thuộc các lĩnh vực ở Trung
ương và các địa phương; các doanh nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi giúp
nghiên cứu sinh điều tra, khảo sát thu thập tài liệu nghiên cứu cần thiết cho
luận án.
Xin trân trọng cảm ơn!
iii
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ................................................................................................................................... 1
Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU ............................................. 18
1.1. Những nghiên cứu ngoài nƣớc liên quan đến đề tài luận án ................................. 18
1.2. Những nghiên cứu trong nƣớc liên quan đến đề tài luận án ................................. 21
1.2.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến lý luận về mô hình quản lý
DNNN sau CPH. ........................................................................................................... 21
1.2.2. Nhóm các công trình nghiên cứu liên quan đến kinh nghiệm, kết quả mô
hình quản lý DNNN sau CPH ...................................................................................... 24
1.2.3. Nhóm các công trình liên quan đến thực trạng mô hình quản lý DNNN
sau cổ phần hóa .............................................................................................................. 27
1.2.4. Nhóm các công trình liên quan đến giải pháp đổi mới mô hình quản lý
doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hóa ..................................................................... 30
1.3. Đánh giá chung về những nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án và
những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu ............................................................................... 34
1.3.1. Đánh giá chung về những nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án ............... 34
1.3.2. Những vấn đề luận án cần tập trung giải quyết ................................................ 36
Chƣơng 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MÔ HÌNH QUẢN LÝ
DOANH NGHIỆP NHÀ NƢỚC SAU CỔ PHẦN HÓA .............................................. 38
2.1. Những vấn đề lý luận về mô hình doanh nghiệp nhà nƣớc sau cổ phần hóa .... 38
2.1.1. Doanh nghiệp nhà nước và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước .................. 38
2.1.2. Doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hóa ......................................................... 42
2.1.3. Mô hình quản lý doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hóa ............................. 52
2.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến mô hình quản lý doanh nghiệp nhà nước sau
cổ phần hóa ..................................................................................................................... 63
2.1.5. Quản lý Nhà nước đối với doanh nghiệp nhà nước sau cổ phần hóa ............ 70
2.2. Kinh nghiệm quốc tế về mô hình quản lý doanh nghiệp nhà nƣớc sau cổ
phần hóa .................................................................................................................................. 72
2.2.1. Kinh nghiệm của một số quốc gia châu Á ........................................................ 72
2.2.2. Kinh nghiệm của một số quốc gia Châu Âu (thành viên OECD) .................. 82
2.2.3. Bài học kinh nghiệm đối với mô hình quản lý doanh nghiệp nhà nước ở
Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam ...................................................................................... 86
