BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN QUÂN Y
------
NGUYỄN LÊ VIÊN
NGHIÊN CỨU KẾT QUẢ CỦA PHẪU THUẬT NỘI SOI
TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ
TẮC RUỘT NON SAU MỔ
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
Hà Nội - 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN QUÂN Y
------
NGUYỄN LÊ VIÊN
NGHIÊN CỨU KẾT QUẢ CỦA PHẪU THUẬT NỘI SOI
TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ
TẮC RUỘT NON SAU MỔ
Chuyên ngành: Ngoại khoa
Mã số: 9720104
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN LUẬN ÁN:
1. PGS.TS. Nguyễn Văn Xuyên
2. TS.BS. Nguyễn Bá Sơn
Hà Nội - 2020
LỜI CAM ĐOAN
Tôi là Nguyễn Lê Viên, nghiên cứu sinh của Học viện Quân y, chuyên
ngành Ngoại khoa, xin cam đoan:
Đây là công trình nghiên cứu của tôi với sự hƣớng dẫn khoa học của
tập thể cán bộ hƣớng dẫn.
Các kết quả nêu trong luận án là trung thực và đƣợc công bố một phần
trong các bài báo khoa học. Luận án chƣa từng đƣợc công bố. Tôi xin hoàn
toàn chịu trách nhiệm về những cam kết trên đây.
Hà Nội, ngày tháng năm 2020
Nguyễn Lê Viên
MỤC LỤC
Trang
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục bảng
Danh mục biểu đồ
Danh mục hình
ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................... 1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN .......................................................................... 3
1.1. GIẢI PHẪU, SINH LÝ CỦA PHÚC MẠC VÀ RUỘT NON ................ 3
1.1.1. Giải phẫu, sinh lý của phúc mạc ................................................... 3
1.1.2. Giải phẫu, sinh lý của ruột non ..................................................... 4
1.2. SINH LÝ BỆNH CỦA TẮC RUỘT NON SAU MỔ ............................. 5
1.2.1. Các rối loạn sinh lý bệnh trong tắc ruột non .................................. 5
1.2.2. Sinh lý bệnh tắc ruột non sau mổ .................................................. 7
1.3. CHẨN ĐOÁN TẮC RUỘT NON SAU MỔ ........................................ 11
1.3.1. Các dấu hiệu lâm sàng ................................................................ 12
1.3.2. Các phƣơng pháp chẩn đoán hình ảnh ......................................... 14
1.3.3. Các xét nghiệm sinh hóa, huyết học ............................................ 26
1.3.4. Nội soi ổ bụng chẩn đoán............................................................ 28
1.4. ĐIỀU TRỊ TẮC RUỘT NON SAU MỔ ............................................... 34
1.4.1. Không phẫu thuật........................................................................ 34
1.4.2. Phẫu thuật ................................................................................... 36
1.4.3. Phẫu thuật nội soi điều trị tắc ruột sau mổ................................... 39
1.4.4. Đánh giá kết quả sớm của phẫu thuật nội soi điều trị tắc ruột
non sau mổ ........................................................................................... 44
1.4.5. Phòng ngừa tắc ruột .................................................................... 48
1.4.6. Nghiên cứu áp dụng phẫu thuật nội soi ở trong và ngoài nƣớc .... 49
CHƢƠNG 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............. 53
2.1. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU .............................................................. 53
2.1.1. Tiêu chuẩn chọn bệnh nhân vào nhóm nghiên cứu ...................... 53
2.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ...................................................................... 53
2.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ........................................................ 53
2.2.1. Thiết kế nghiên cứu .................................................................... 53
2.2.2. Quy trình kỹ thuật thực hiện trong nghiên cứu ............................ 54
2.2.3. Các chỉ tiêu nghiên cứu............................................................... 65
2.2.4. Thu thập và xử lý số liệu ............................................................. 68
2.2.5. Đạo đức trong nghiên cứu ........................................................... 69
SƠ ĐỒ NGHIÊN CỨU ................................................................................ 70
CHƢƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ..................................................... 71
3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA MẪU NGHIÊN CỨU .............................. 71
3.1.1. Giới tính ..................................................................................... 71
3.1.2. Tuổi ............................................................................................ 72
3.2. ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG ..................................... 72
3.2.1. Tiền sử phẫu thuật bụng .............................................................. 72
3.2.2. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ............................................ 74
3.2.3. Đặc điểm về hình ảnh học ........................................................... 76
3.3. KẾT QUẢ CỦA PHẪU THUẬT NỘI SOI TRONG CHẨN ĐOÁN
TẮC RUỘT NON SAU MỔ ................................................................. 78
3.3.1. Nội soi ổ bụng trong chẩn đoán .................................................. 78
3.3.2. Một số yếu tố liên quan với kết quả chẩn đoán của nội soi ổ bụng ... 80