Học viện Tài Chính i Luận văn tốt nghiệp
SV: Nguyễn Thị Thu Hường Lớp: CQ49/08.04
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây l công trnh nghiên cu ca riêng tôi. Cc s liu,
kt qu nêu trong lun văn tt nghip l trung thc, xut pht t tình hình thc
t ca đơn vị thc tp.
Tác gi lun văn tt nghip
Nguyễn Thị Thu Hường
Học viện Tài Chính ii Luận văn tốt nghiệp
SV: Nguyễn Thị Thu Hường Lớp: CQ49/08.04
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ....................................................................................................... i
MỤC LỤC ................................................................................................................. ii
DANH MỤC VIẾT TẮT ......................................................................................... vi
DANH MỤC CÁC BẢNG ...................................................................................... vii
DANH MỤC CÁC HÌNH ....................................................................................... vii
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ CÁN CÂN THANH TOÁN QUỐC TẾ VÀ
CÁN CÂN THƯƠNG MẠI. ..................................................................................... 4
1.1. Cán cân thanh toán quc t .................................................................... 4
1.1.1.Khái nim cán cân thanh toán quc t (Balance of payment) ........... 4
1.1.2. Kt cu ca cán cân thanh toán quc t........................................... 6
1.1.2.1. Cán cân vãng lai (Tài khoản vãng lai – Current Account – CA).6
1.1.2.2.Cán cân vốn và tài chính. (Capital and financial account – KA) 9
1.1.2.3.Lỗi và sai sót.(Omission and Mistake – OM) .............................. 9
1.1.2.4.Cán cân tổng thể (Overall Balance – OB) ................................ 10
1.1.2.5. Cán cân bù đắp chính thức. ..................................................... 10
1.2. Cn cân thương mại. (Trade balance) .................................................. 10
1.2.1. Khái nim và các nhân t nh hưởng đn cn cân thương mại. ..... 10
1.2.1.1. Năng lực cạnh tranh của hàng hóa trong nước. ....................... 11
1.2.1.2. Chính sách tỷ giá hối đoái. ...................................................... 12
1.2.1.3. Chính sách thương mại quốc gia. ............................................ 13
1.2.1.4. Lạm phát. ................................................................................. 14
1.2.1.5. Thu nhập quốc dân trong và ngoài nước. ................................ 15
1.2.1.6. Giá hàng hóa thế giới. ............................................................. 15
1.2.1.7. Nguồn vốn đầu tư nước ngoài. ................................................. 16
1.2.1.8. Tình hình kinh tế chính trị trong nước và thế giới. ................... 17
1.2.2. Ảnh hưởng ca cn cân thương mại đn nền kinh t. .................... 17
Học viện Tài Chính iii Luận văn tốt nghiệp
SV: Nguyễn Thị Thu Hường Lớp: CQ49/08.04
1.2.2.1. Cán cân thương mại thặng dư (thặng dư thương mại) ............. 18
1.2.2.2. Cán cân thương mại thâm hụt (Thâm hụt thương mại). ........... 18
1.2.3. Kinh nghim cân bằng cn cân thương mại ở một s nước và bài học
cho Vit Nam ......................................................................................... 19
1.2.3.1. Kinh nghiệm cân bằng cán cân thương mại ở một số nước ...... 19
1.2.3.2. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam. ......................................... 25
Chương 2: THỰC TRẠNG CÁN CÂN THƯƠNG MẠI VIỆT NAM .................. 27
2.1.Tổng quan về cán cân thanh toán và cán cân thương mại Vit Nam (t
2006 đn nay) ............................................................................................. 27
2.2. Cn cân thương mại Vit Nam giai đoạn t 2006-2011: Thâm hụt cán cân
thương mại ................................................................................................. 29
2.2.1.Thc trạng cn cân thương mại...................................................... 31
2.2.1.1.Về chủ thể xuất, nhập khẩu ....................................................... 31
2.2.1.2. Về cơ cấu mặt hàng xuất, nhập khẩu. ...................................... 32
2.2.1.3. Về thị trường xuất, nhập khẩu. ................................................. 36
2.2.2. Nguyên nhân thâm hụt cn cân thương mại .................................. 40
2.2.2.1. Năng lực cạnh tranh của hàng hóa trong nước ........................ 40
2.2.2.2. Diễn biến tỷ giá phức tạp và chính sách tỷ giá của chính phủ
thiếu linh hoạt. ..................................................................................... 43
2.2.2.3. Chính sách thương mại của quốc gia. ...................................... 44
2.2.2.4. Bảo hộ mậu dịch của các nước nhập khẩu ............................... 46
2.2.2.5. Xu hướng chuộng hàng ngoại .................................................. 46
2.2.2.6. Giá hàng hóa thế giới giảm ..................................................... 47
2.2.2.7. Quản lý các hoạt động đầu tư còn nhiều bất cập. .................... 47
2.2.2.8. Khủng hoảng kinh tế toàn cầu ................................................. 48
2.2.2.9. Gia nhập và thực hiện các cam kết đối với các tổ chức quốc tế 48
2.3. Giai đoạn t 2012-2014: Cn cân thương mại thặng dư ....................... 49
Học viện Tài Chính iv Luận văn tốt nghiệp
SV: Nguyễn Thị Thu Hường Lớp: CQ49/08.04
2.3.1. Thc trạng cn cân thương mại..................................................... 50
2.3.2.1. Về chủ thể xuất, nhập khẩu ...................................................... 50
2.3.2.3. Về thị trường xuất, nhập khẩu .................................................. 54
2.3.2. Nguyên nhân ca s chuyển dịch cn cân thương mại .................. 57
2.3.2.1. Giảm quy mô nhập khẩu do các doanh nghiệp thu hẹp quy mô sản
xuất ...................................................................................................... 57
2.3.2.2. Sự đầu tư của các tập đoàn đa quốc gia vào Việt Nam và sự tăng
trưởng của các doanh nghiệp xuất khẩu có vốn đầu tư nước ngoài ...... 57
2.3.2.3. Sự can thiệp của Chính phủ đối với lãi suất ............................. 58
2.4. Giai đoạn t 2015 ................................................................................ 58
Chương 3: GIẢI PHÁP CÂN BẰNG CÁN CÂN THƯƠNG MẠI VIỆT NAM .. 60
3.1. Gii pháp t phía Chính ph v cc cơ quan chc năng ....................... 60
3.1.1. Hoàn thin chính sch thương mại ................................................ 60
3.1.1.1.Chính sách xúc tiến thương mại ................................................ 60
3.1.1.2.Đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả xuất khẩu............................... 62
3.1.1.3. Hạn chế nhập khẩu .................................................................. 63
3.1.2. Hoàn thin chính sách tiền t ........................................................ 63
3.1.3. Hoàn thin chính sách tài khóa ..................................................... 65
3.1.4. Hoàn thin chính sch đầu tư v kiểm sot, định hướng đầu tư ..... 65
3.1.4.1. Kiểm soát, định hướng đầu tư đối với các doanh nghiệp FDI .. 65
3.1.4.2. Tạo điều kiện phát triển cho doanh nghiệp Việt ....................... 66
3.1.5. Nâng cao năng lc điều hành ca Chính ph ................................ 66
3.2. Gii pháp t phía doanh nghip ........................................................... 67
3.2.1. Xây dng chin lược, tổ chc lại sn xut kinh doanh để phù hợp với
điều kin mới ......................................................................................... 67
3.2.1.1. Tiến hành sản xuất theo các tiêu chuẩn kỹ thuật, tiêu chuẩn chất
lượng .................................................................................................... 67
Học viện Tài Chính v Luận văn tốt nghiệp
SV: Nguyễn Thị Thu Hường Lớp: CQ49/08.04
3.2.1.2.Mở rộng liên doanh, liên kết, hợp tác ....................................... 68
3.2.1.3. Ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại để nâng cao khả năng
cạnh tranh ............................................................................................ 68
3.2.2. Nâng cao năng lc qun trị hoạt động xut nhp khẩu .................. 69
3.2.3. Đề cao văn hóa doanh nghip, xây dng hình nh, uy tín doanh
nghip .................................................................................................... 69
3.2.4. Ưu tiên sn phẩm cht lượng cho thị trường nội địa ..................... 70
3.3. Gii pháp khác. ................................................................................... 70
3.3.1. Phát triển nguồn nhân lc ............................................................. 70
3.3.2. Phát huy vai trò ca hip hội ngành nghề...................................... 71
3.3.3. Ci thin cn cân thương mại Vit Nam-Trung Quc ................... 71
3.3.3.1. Giảm nhập khẩu từ Trung Quốc. ............................................. 72
3.3.3.2. Đẩy mạnh xuất khẩu sang Trung Quốc. ................................... 73
3.3.3.3. Giải pháp khác đối với cán cân thương mại Việt- Trung.......... 75
3.3.4. Vn động “Người Vit Nam ưu tiên dùng hng Vit Nam”. ......... 75
3.4. Điều kin thc hin gii pháp .......................................................... 76
3.4.1. Về phía Chính ph v cc cơ quan chc năng. .............................. 76
3.4.2. Về phía doanh nghip. .................................................................. 76
KẾT LUẬN ............................................................................................................. 77
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................ 78