Đâu là mô hình huấn luyện tập thể phù hợp
cho DN?
1. “Liệu pháp đội nhóm”
Hiệu quả hoạt động của cả tập thể. Tuy nhiên, câu hỏi được đặt ra là "Đâu là mô
hình phù hợp cho doanh nghiệp mình?" Sau đây chúng ta sẽ xem xét vừa chính
thức nhậm chức chủ tịch một công ty Nam Phi tên Liberty Life, Mailz Rek lập tức
bắt tay vào việc thành lập một ban điều hành mới để giúp ông tổ chức lại công
việc kinh doanh, sau khi đã cắt giảm số lượng phòng ban từ năm xuống còn hai.
Trong thành phần của ban điều hành mới này có đến gần một nửa là những người
mới tuyển dụng và một số nhân viên cũ – những người không hề biết làm việc
theo nhóm.
“Giữa các đường hướng kinh doanh của công ty đã tồn tại một điều không thể tin
nổi: đó là mỗi người đều tự đào cho mình một “hầm trú ẩn” và không muốn bò ra
khỏi đó”, Mailz Rek nhớ lại. “Các nhà quản lý chỉ chăm lo lợi ích cho bộ phận của
mình, và chẳng ai thực sự quan tâm đến những yêu cầu chung của hoạt động kinh
doanh”.
Khi còn làm việc ở vị trí cũ, Rek đã từng tham gia một khóa huấn luyện nâng cao
tinh thần làm việc đồng đội dựa trên cơ sở hoàn thiện các mối quan hệ cá nhân. Để
sắp xếp và củng cố đội hình mới của mình, Rek quyết định thử triển khai một
chương trình tương tự. Rek muốn áp dụng các ý tưởng của Manfred Kets de Vries,
nhà tâm lý học, giám đốc trung tâm về năng lực lãnh đạo toàn cầu INSEAD.
Theo Manfred Kets de Vries, mục đích của các phương pháp huấn luyện đội nhóm
là hoàn thiện mối quan hệ giữa các cá nhân trong đội, và điều đó chỉ đạt được trên
cơ sở nỗ lực của cả tập thể nhằm điều chỉnh các đặc điểm về ứng xử và hành động
của mỗi thành viên cho phù hợp với tác phong làm việc tập thể.
Chương trình huấn luyện này đòi hỏi người hướng dẫn phải được đào tạo kỹ lưỡng
để có thể nắm vững các yếu tố tâm lý, cũng như có đủ kiến thức và hiểu biết về sự
hình thành và phát triển của tổ chức. Người hướng dẫn sẽ tập hợp cả đội trong
cuộc họp diễn ra hai ngày và khuyến khích các thành viên nêu ra các mặt mạnh và
mặt yếu của nhau, từ đó nâng cao sự tin cậy và tinh thần tương trợ trong tập thể,
đồng thời tạo điều kiện cho việc thảo luận, tìm cách giải quyết những nhiệm vụ
khó khăn của toàn đội.
Công việc đầu tiên: hãy thu thập thông tin!
Trước cuộc họp, mỗi thành viên cần phải trả lời các câu hỏi nhằm mục đích đánh
giá về phẩm chất cá nhân và năng lực lãnh đạo dựa trên những tiêu chí như: sự
nhiệt tình, tính kiên định, cảm xúc, khả năng chịu đựng áp lực công việc, biết phân
công, biết quản lý thời gian và cuộc sống cá nhân, khả năng động viên và gắn kết
các thành viên trong tập thể, khả năng tư duy bao quát…
Tất cả đồng nghiệp trong công ty cùng với người huấn luyện sẽ “sát hạch” từng
thành viên. Ví dụ câu hỏi có thể là: “Những tính cách nào ở nhà lãnh đạo cần phải
phát huy, còn những đặc điểm nào nên tránh?”. Những người đứng quan sát bên
ngoài cũng sẽ trả lời một số câu hỏi, đại loại như: “Cảm nhận đầu tiên của anh khi
nghe nói về người này?”... Tất cả những thông tin này sẽ được người huấn luyện
xem xét, nghiên cứu ngay trước cuộc họp.
Thảo luận thông tin thu thập được
Trong ngày đầu tiên, người hướng
dẫn sẽ thảo luận với nhóm về chủ đề
lãnh đạo hiệu quả, cũng như nêu lên
những đặc tính của các tập thể có
mức độ chuyên nghiệp cao. Cuối
ngày hôm đó, mỗi thành viên sẽ
nhận được những tổng kết với các
thông tin và nhận xét về họ. Ngày
thứ hai, những tổng kết này sẽ được
cả nhóm thảo luận cụ thể hơn nhằm
Thảo luận thông tin thu thập được xác định những việc mà họ nên làm
để phát triển bản thân.
Tập thể của Rek đã xác định được mục tiêu cho mỗi thành viên - từ những chi tiết
nhỏ nhặt liên quan đến sự phát triển kỹ năng giao tiếp, đến việc phòng tránh hay
loại bỏ những thói quen xấu. Để đạt được mục tiêu đó, mỗi thành viên tự lựa chọn
và đề nghị một hoặc hai đồng nghiệp giúp mình giám sát công việc.
Kets de Vries tin rằng các cuộc tranh luận mang tính xây dựng như thế sẽ làm sáng
tỏ vai trò của mỗi thành viên trong nhóm, đồng thời nâng cao hiệu quả của các
phương thức lãnh đạo. “Nhà lãnh đạo cần hiểu rằng, mỗi thành viên của tập thể sẽ
lấy ưu điểm của mình để bù đắp cho những khiếm khuyết của thành viên khác. Kết
quả là đội nhóm đó sẽ hoạt động hiệu quả hơn”, - ông viết trong bài báo của mình.
2. Lãnh đạo chỉ tập trung giải quyết nhiệm vụ
Trong khi phương pháp của Kets de Vries là tăng hiệu quả hoạt động của đội
nhóm thông qua nỗ lực hoàn thiện mối quan hệ giữa các cá nhân, thì các giáo sư
Richard Hackman, thuộc Trường đại học Harvard, và Ruth Waidman, thuộc
Trường đại học Dartmut, lại đặt vấn đề theo cách khác, đó là tập trung toàn bộ
năng lực vào các nhiệm vụ kinh doanh, từ đó phát triển những kỹ năng cần thiết để
giải quyết nhiệm vụ. Với mô hình này, người hướng dẫn không chỉ là nhà lãnh
đạo, người đứng đầu tập thể, mà có thể là những nhân viên bình thường hay các
cộng tác viên bên ngoài.
Bản chất của phương pháp này là xây dựng một tập thể gồm những người được
tuyển chọn, ý thức rõ về những việc sắp thực thi và thậm chí hình dung được chế
độ khen thưởng sau khi hoàn thành nhiệm vụ. Và như vậy muốn đạt năng suất cao,
nhà lãnh đạo chỉ cần một người hướng dẫn biết lên kế hoạch cụ thể và có khả năng
tập trung cao độ vào các nhiệm vụ được giao.
Huấn luyện theo mô hình này cũng bắt đầu từ cuộc họp, nhưng ở đó người đứng
đầu sẽ giúp các thành viên định hướng các nhiệm vụ chung và hiểu được yêu cầu
đối với bản thân trong hoạt động của tập thể. Những buổi thảo luận, phân tích vấn
đề giúp tập thể hoàn thiện hơn các kỹ năng phân tích cần thiết. Sau khi tập thể đã
hoàn thành nhiệm vụ được giao phó, lãnh đạo cần triệu tập một cuộc họp để phân
tích và rút kinh nghiệm, qua đó giúp tập thể vận dụng kiến thức và kinh nghiệm
của mình một cách hiệu quả trong tương lai.
