Chát v i broker ớ
"Broker là d ng công ty mu n th t thì th t, công ty mu n láo thì láo".ạ ố ậ ậ ố
Ch Nh t, 21/2/2010ủ ậ
Không th a chút nào khi thông báo tuy n d ng broker h u nh đ u kèm theo c m t “ch uừ ể ụ ầ ư ề ụ ừ ị
đ c áp l c làm vi c cao”ượ ự ệ
L ng broker lành ngh 2 - 3 trăm tri u/tháng. L u brocker bát ngát. Ch t ch, t ng giám đ c công tyươ ề ệ ậ ủ ị ổ ố
ch ng khoán chi u broker nh chi u vong… ứ ề ư ề
Toàn l i hay ý đ p dành cho các môi gi i viên công ty ch ng khoán (broker). Nh ng, đ n ngh ch i cũng l mờ ẹ ớ ứ ư ế ề ơ ắ
công phu, n a là ch ng khoán không bao gi là ngh ch i c . Và khuyên b o ng i khác c t l , ch t l i l i càngữ ứ ờ ề ơ ả ả ườ ắ ỗ ố ờ ạ
không ph i chuy n “trăm ngàn đ i m t tr n c i”… là xong đ c.ả ệ ổ ộ ậ ườ ượ
Chi u mu n Hà N i, h i l nh hun hút. Ng i trong quán cóc h Hale v i m t môi gi i dăm b y năm tu i ngh .ề ộ ộ ơ ạ ồ ồ ớ ộ ớ ả ổ ề
Thu c hàng c u trào trong ngh môi gi i, l ng l u cũng ngót nghét đôi trăm tri u m t l n ký s , nh ng anh v nộ ự ề ớ ươ ậ ệ ộ ầ ổ ư ẫ
gi thói quen th i sinh viên Bách khoa: la cà đàn đúm quán cóc bia h i.ữ ờ ơ
Anh b o: Hà N i đã g n 20 ch c năm, nh ng mình v n th y không sao là “ng i Hà N i” đ c. Khách s n 4 -ả ở ộ ầ ụ ư ẫ ấ ườ ộ ượ ạ
5 sao ch b t đ c dĩ ti p khách m i vào. Ti c buýt-phê v i dao dĩa mà ng i ăn nh c c hình.ỉ ấ ắ ế ớ ệ ớ ồ ư ự
Tu i ngh nh anh là toàn ch i v i khách VIP r i. Gi n p “ru ng đ ng” nh th thì làm sao ti p c n đ c v iổ ề ư ơ ớ ồ ữ ế ộ ồ ư ế ế ậ ượ ớ
các cá m p?ậ
Cũng ch h n. Trên m ng, m y ông gi v quen bi t nhóm này nhóm kia. Toàn k , nhóm ông A mang m y baoả ẳ ạ ấ ả ờ ế ể ấ
t i ti n đ n n p vào công ty ch ng khoán S, h i bà T v t hàng c c ti n l n lên bàn k toán công ty ch ng khoánả ề ế ộ ứ ộ ứ ụ ề ớ ế ứ
L. Toàn l y hình n m r m d a m y ng i y u bóng vía. Th h i, n u là đ i gia th t, chú có vác m y bao t i ti nấ ộ ơ ọ ấ ườ ế ử ỏ ế ạ ậ ấ ả ề
ch y nhông nhông ngoài đ ng r i ì ch khuân vào công ty ch ng khoán không? Có thì ch c đ y là “đ i gia c ”.ạ ườ ồ ạ ứ ắ ấ ạ ỏ
Căn b n là mình có duyên v i các VIP hay không thôi…ả ớ
Thôi quay tr l i h u tr ng ngh môi gi i đi anh. Ch c vô vàn chuy n thú v nh ?ở ạ ậ ườ ề ớ ắ ệ ị ỉ
Hãy nói v nh ng c c c đã. S r i ro, c c c là m t ph n t t y u c a ngh môi gi i. Và khi đã ch p nh n d nề ữ ơ ự ự ủ ơ ự ộ ầ ấ ế ủ ề ớ ấ ậ ấ
thân vào cái ngh b c b o này, các broker ai cũng ph i s n sàng tâm lý đ ch p nh n và s n sàng hành lý đề ạ ẽ ả ẵ ể ấ ậ ẵ ể
lên đ ng chú . Ít khách: ra đ ng. Ít doanh thu: sa th i. Khách phàn nàn: c t l ng th ng. Th m chí, ra đi vìườ ạ ườ ả ắ ươ ưở ậ
nh ng lý do h t s c v v n đ i lo i nh không v a m t khách VIP.ữ ế ứ ớ ẩ ạ ạ ư ừ ắ
Không th a chút nào khi thông báo tuy n d ng broker h u nh đ u kèm theo c m t “ch u đ c áp l c làm vi cừ ể ụ ầ ư ề ụ ừ ị ượ ự ệ
cao”. Giao d ch bây gi xoay chuy n nh ch p m t. C nhìn phiên giao d ch ngày 13/1 thì bi t.ị ờ ể ư ớ ắ ứ ị ế
Phiên này anh nh nh in, b i đ ng lòng v i m t nhà đ u t quen bi t. T sáng khách đã phone đ n yêu c u xớ ư ở ắ ớ ộ ầ ư ế ừ ế ầ ả
hàng c t l , vì th tr ng khó đoán quá. Anh khuyên nên ch u nhi t thêm lúc n a. Đ n đ u phiên kh p l nh liênắ ỗ ị ườ ị ệ ữ ế ầ ớ ệ
t c, c phi u n m sàn nh ng r . C t l h t, nhà đ u t còn g i đi n đ n cám n. Đ n cu i phiên thì th t cayụ ổ ế ằ ư ả ạ ắ ỗ ế ầ ư ọ ệ ế ơ ế ố ậ
đ ng. Ông khách quen l i g i đ n và ch buông sõng m t câu: Anh mù, chú cũng mù n t!ắ ạ ọ ế ỉ ộ ố
Mà nói th t, b n anh đ c coi là lâu năm, đ lỳ g n đ t c c đ i r i. Nh ng m y tháng tr c, s p manh nha b oậ ọ ượ ộ ầ ạ ự ạ ồ ư ấ ướ ế ả
m sàn OTC r i h i ông nào xung phong ra ph trách, m y th ng l c đ u qu y qu y. Giao d ch OTC không th iở ồ ỏ ụ ấ ằ ắ ầ ầ ậ ị ờ
gian, không biên đ . N a đêm ôm con ng , khách g i đ n, r ng khó ng quá, mai th tr ng th nào là chuy nộ ử ủ ọ ế ằ ủ ị ườ ế ệ
th ng!ườ
Cu i năm r i, m y ông môi gi i trên sàn OTC còn thuê ong ve đ n r ch m t nhau vì b xù n . Đúng là “Khi mêố ồ ấ ớ ế ạ ặ ị ợ
ti n ch là ti n. T nh r i m i bi t trong ti n có… gai” chú .ề ỉ ề ỉ ồ ớ ế ề ạ
Ngày x a b n anh có câu “Nh t Y nhì D c, t m đ c Bách khoa…, chu t ch y cùng sào m i vào S ph m”.ư ọ ấ ượ ạ ượ ộ ạ ớ ư ạ
Bây gi , nhân s ngành ch ng khoán thì đúng là “chu t ch y cùng sào m i vào môi gi i OTC”.ờ ự ứ ộ ạ ớ ớ
Nh ng, “r i ro l m, l i nhu n cao” cũng là m t chân lý mà anh.ư ủ ắ ợ ậ ộ
Ui gi i, cũng tai ng l m. Nhi u khi nh osin. B c nh t là nhi u bà, nhi u cô ng i phòng VIP, ti n c bao t i màờ ươ ắ ề ư ự ấ ề ề ồ ề ả ả
trình đ vi tính toàn c … thiên tài. M i v m t máy, nh ng nhi u khi broker m t c bu i làm chuyên gia IT h . B tộ ỡ ỗ ị ộ ư ề ấ ả ổ ộ ậ
trình gõ ti ng Vi t không bi t, vào ch ng trình không bi t thoát ra. V y mà năn n ôi, h t em meo h ch , emế ệ ế ươ ế ậ ỉ ỉ ế ộ ị
b t cho ch cái webcam. Ch ng trình thì b t m y ch c cái. X lý không k p thì hô máy l m! Mình b n t i m t t iậ ị ươ ậ ấ ụ ử ị ở ậ ố ắ ố
mũi, có bà còn kêu: đ ng đi, “ng i đây giúp em”. Trông t ng m o thì y chang con kh ng long.ừ ồ ướ ạ ủ
Nh ng hàng tháng ký s , th ATM v t lênư ổ ẻ ọ 8 - 9 s 0, v con ch m i vi c lác m t?ố ợ ỉ ỗ ệ ắ
Không l i đâu. Chú không nghe câu “Tu i tr bán s c kh e l y ti n. V già dùng ti n mua s c kh e” à. Anh đ uạ ổ ẻ ứ ỏ ấ ề ề ề ứ ỏ ầ
b n r i. Có ngh nào mà s nh ra cái là m t ti n t c a khách nh ch i không. Anh thì cho là, h u h t m y vố ồ ề ể ấ ề ỷ ủ ư ơ ầ ế ấ ị
broker có s má trên th tr ng hi n nay không ít thì nhi u đ u g p may c . Khuy n ngh chung chung, kháchố ị ườ ệ ề ề ặ ả ế ị
b o “ông đang đ c báo tôi nghe đ y h . Cái tôi c n là tr ng cây gì, nuôi con gì”. Mà khuy n ngh c th thì khácả ọ ấ ả ầ ồ ế ị ụ ể
gì tung đ ng xu s p ng a. ồ ấ ử
Th còn góc khu t thì sao anh?ế ấ
thì, ngh nào ch có Tr ng nguyên. Nghi p nào ch có Chí Phèo. Có ông “Chí Phèo” broker v a b ra tòa hômỜ ề ả ạ ệ ả ừ ị
gi a tháng 1 v a r i đ y. Ông này ch c là ch i ch ng l quá hóa li u, b t cóc con gái c a khách hàng đòi chu cữ ừ ồ ấ ắ ơ ứ ỗ ề ắ ủ ộ
3 t đ ng.ỷ ồ
Âu cũng là do cái tính tham mà ra c . Anh so sánh th này là kh p khi ng, nh ng nh cái b n th ký đ y,ả ế ậ ễ ư ư ọ ư ề ấ
ng i ta b o ngh này r t ki m vì th ng ăn 30% ti n h . Nh ng không m y k giàu lên, vì t th ký bi n thànhườ ả ề ấ ế ườ ề ồ ư ấ ẻ ừ ư ế
con ma đ lúc nào không hay.ề
H i th t, anh có đánh ch ng khoán không?ỏ ậ ứ
Không và dám kh ng đ nh, thành ph n nh anh ch c ch chi m không đ y 5% trong s dân môi gi i. C ng l iẳ ị ầ ư ắ ỉ ế ầ ố ớ ưỡ ạ
nh ng đam mê c a kho n l i l hàng trăm tri u đ ng ch trong nháy m t là khó l m chú i. Nhi u ông “tiêu ti nữ ủ ả ờ ỗ ệ ồ ỉ ắ ắ ơ ề ề
h ” đ i gia cũng c t ng mình đ i gia là m t nghi p đ y.ộ ạ ứ ưở ạ ấ ệ ấ
Cá m p bây gi kh ng l m. Phao tin đánh lên con XYZ. Đích thân g i đi n cho môi gi i ru t thu gom c trămậ ờ ủ ắ ọ ệ ớ ộ ả
ngàn r i b o gi ch t đ ki m thêm vài ch c giá n a. Môi gi i t ng th t, h t b c máy g i ng i nhà, b n bè,ồ ả ữ ặ ể ế ụ ữ ớ ưở ậ ế ố ọ ườ ạ
đ ng nghi p r i th m chí c b ph n t doanh công ty lùa vào. Ch ng khoán c lên d n d n. Đ i gia kia c xồ ệ ồ ậ ả ộ ậ ự ứ ứ ầ ầ ạ ứ ả
hàng d n d n. B n anh g i đòn này là đòn “kim thi n thoát xác”. Không thi u t doanh công ty ch ng khoán dínhầ ầ ọ ọ ề ế ự ứ
r i đ y chú .ồ ấ ạ
Th thì cái th i nh ng bà bán n c, nh ng ông trông xe c ng các công ty ch ng khoán cũng tr thành brokerế ờ ữ ướ ữ ở ổ ứ ở
ch c đã xa r i anh nh ?ắ ồ ỉ
Anh ch ng tin, đ y là tác ph m văn h c, ch không ph i báo chí. Công ty ch ng khoán giao tài kho n kháchẳ ấ ẩ ọ ứ ả ứ ả
hàng vào tay môi gi i cũng là giao tính m ng công ty. Giao vào tay bà bán n c thì có lúc các bà y bán c côngớ ạ ướ ấ ả
ty à.
Ng i ta b o, m i broker c t cán có quan h r ng ph i nh n m t vài mã ch ng khoán mà công ty t doanh đườ ả ỗ ố ệ ộ ả ậ ộ ứ ự ể
ph i h p đánh lên ph i không anh?ố ợ ả
Đi u này là có th t. C nhìn xem l i nhu n c a công ty ch ng khoán đ n t ngu n nào nhi u nh t là xem m ngề ậ ứ ợ ậ ủ ứ ế ừ ồ ề ấ ả
đó đ c u tiên nh t. Ng i ta c phao lên r ng, b ph n này đ c l p v i b ph n kia. Chú có tin không? Ti n tượ ư ấ ườ ứ ằ ộ ậ ộ ậ ớ ộ ậ ề ừ
m t túi ông ch mà ra c . Ch có đi u khôn khéo đ đ ng b pháp lu t s gáy thôi.ộ ủ ả ỉ ề ể ừ ị ậ ờ
Ng i x a b o r ng, cõi đ i có b n lo i ng i. Lo i nói th t su t, lo i nói láo su t, lo i lúc th t lúc láo và lo iườ ư ả ằ ờ ố ạ ườ ạ ậ ố ạ ố ạ ậ ạ
c n th t thì th t, c n láo thì láo… V y broker b n anh thu c lo i nào?ầ ậ ậ ầ ậ ọ ộ ạ
Ch ng là lo i nào c . Broker là d ng công ty mu n th t thì th t, công ty mu n láo thì láo. Hành trang nghẳ ạ ả ạ ố ậ ậ ố ề
nghi p c a b n anh ch gói g n trong m t ch “Nh n” mà thôi. Chú cũng bi t, hi n nay, h u nh công ty ch ngệ ủ ọ ỉ ọ ộ ữ ẫ ế ệ ầ ư ứ
khoán nào cũng dành m t s phòng cho khách VIP. Bên trong cánh c a phòng VIP cũng có muôn vàn đi u ph cộ ố ử ề ứ
t p. Câu chuy n broker n b khách VIP “này n ” không ph i là không có đâu chú .ạ ệ ữ ị ọ ả ạ
T t nhiên, nh ng môi gi i g o g i nh b n anh cũng có oai ng m. Margin, T+1, T+2, T+60 là do tay mình c …ấ ữ ớ ạ ộ ư ọ ầ ả
Nh ng cu i cùng thì cũng quy n r m v đá c thôi. May đ c v nào th o l o tán l c thì có tí l u ki m ngoài.ư ố ề ơ ạ ả ượ ị ả ả ộ ậ ế
Sau th i gian margin năm b y trăm ph n trăm v a r i, v c b n anh đã… “đ t” đ c bao nhiêu tài kho n cáờ ả ầ ừ ồ ề ơ ả ố ượ ả
m p?ậ
Nói đ n chuy n đ t tài kho n. Khách đau 10, b n anh cũng th y kh tâm 5. Tuy ch a đ n m c đào viên k tế ệ ố ả ọ ấ ổ ư ế ứ ế
nghĩa, nh ng cũng chén chú chén anh nhi u. Các bác y có l c cũng ch ng quên mình. Gi g i đi n đ n b oư ề ấ ộ ẳ ờ ọ ệ ế ả
anh không n p thêm ti n là b n em c t. Sau m i cu c g i c đ n ng i ra c ti ng đ ng h . H i h n. B t nh n.ạ ề ọ ắ ỗ ộ ọ ứ ầ ườ ả ế ồ ồ ố ậ ấ ẫ
Đau kh !ổ
Thôi, vui v lên tí bác. Th tr ng c n broker nh sông sâu c n bác lái đò ch c tay. À mà nhân nói đ n lái đò, kẻ ị ườ ầ ư ầ ắ ế ể
bác nghe chuy n này: “Ngày x a, Tr ng Quỳnh hay đi đò ngang th ng ch u ti n, lâu quá hóa nhi u, không trệ ư ạ ườ ị ề ề ả
đ c. Lúc anh lái đò đ n đòi, Quỳnh b o:ượ ế ả
- đ i đ y, mai ta tr .Ừ ợ ấ ả
R i mua tre n a, lá g i làm m t cái nhà bè gi a sông, trong đ m t câu: “...m th ng nào b o th ng nào”!ồ ứ ồ ộ ở ữ ề ộ ẹ ằ ả ằ
Đo n r i phao m lên r ng đó là l u y t th c a Tr ng. Th y nói th Tr ng, thiên h nô n c kéo nhau đi xem. Điạ ồ ầ ằ ầ ế ơ ủ ạ ấ ơ ạ ạ ứ
đò ra đ n n i, th y đ c m t câu nh th , chán quá li n đi đò v . Ng i khác g p h i thì ch tr l i: “Ra mà xem!”.ế ơ ấ ộ ộ ư ế ề ề ườ ặ ỏ ỉ ả ờ
Th là thiên h càng th y l , càng xô nhau ra xem. Anh lái đò ch h t chuy n n đ n chuy n kia không k p,ế ạ ấ ạ ở ế ế ọ ế ế ị
trong ba b n ngày, đ c không bi t bao nhiêu ti n. Đ c m y hôm, Quỳnh d nhà bè, bán l i cho anh lái đò.ố ượ ế ề ượ ấ ỡ ạ
Anh lái đò tr n . Quỳnh m ng:ừ ợ ắ
- Anh còn n ta thì có, ai làm cho anh m y hôm ch đ c b y nhiêu ti n?ợ ấ ở ượ ấ ề
Anh lái đò m i nh n ra, li n cám n Quỳnh r i rít”!ớ ậ ề ơ ố
Nghi p môi gi i ch ng khoán cũng nh anh lái đò ch khách qua sông. Khách thua thì v n m t “ti n h ”, kháchệ ớ ứ ư ở ẫ ấ ề ồ
trúng qu có thêm vài đ ng tán l c. Cái vi c k t thân v i vài ba cá m p, dò la tài kho n VIP r i ra ch ông này,ả ồ ộ ệ ế ớ ậ ả ồ ỗ
“tôi ch k v i m i ông”; l i ch bà kia, “em ti t l v i m i ch ”, r ng cá m p này đang gom th ng XYZ, phi đ i kiaỉ ể ớ ỗ ạ ỗ ế ộ ớ ỗ ị ằ ậ ằ ộ
đang x hàng ABC. R i cũng nhân c h i té n c theo m a. Ng i th ng ng i thua, ta v n thu ho ch đ u, ph iả ồ ơ ộ ướ ư ườ ắ ườ ẫ ạ ề ả
không bác!?
K ra thì cũng có ph n đúng. Nh ng nói gì thì nói, đ i broker nh anh “lên voi xu ng chó” cũng còn oanh li tể ầ ư ờ ư ố ệ
chán. C nh chú, sáng 4 ti ng vàng ng c, chi u 4 ti ng ng c vàng, chân đút g m bàn, tay mi t mài c o gi y.ứ ư ế ọ ề ế ọ ầ ệ ạ ấ
V nhà chăm con ch v . Có khi còn tóc tai r i bù, m t mày b c nh c, tay c p làn nh a, ng c p cu n 300ề ờ ợ ố ặ ạ ượ ắ ự ự ấ ố
món ăn ngon, cun cút đi ch n u c m thì... anh ch u. Đ i th là tèo đ y.ợ ấ ơ ị ờ ế ấ
Nói xong anh c i, n c i m áp đ u tiên trong cái đêm Hà N i cu i năm l nh nh ti n!ườ ụ ườ ấ ầ ộ ố ạ ư ề
Tr ng Hi uọ ế (ĐTCK)