HỘI CHẤT LƯỢNG TP. HỒ CHÍ MINH HỘI THẢO KHOA HỌC HỘI THẢO KHOA HỌC
NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
HÀNG NÔNG SẢN XUẤT KHẨU VIỆT NAM
Ự
Ụ
Ệ
DỰA TRÊN VIỆC ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN
GLOBAL GAP VÀ ISO 22000
HƯỚNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG HƯỚNG TỚI SỰ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
PGS TS Võ Phước Tấn PGS. TS. Võ Phước Tấn TS. Phạm Châu Thành Th.S. Phạm Xuân Thu
TP.HCM, 22-12-2013
TÓM TẮT
kể h
hầ tă
ề ki h ó
hiê
ất à
để ả
• Ngành nông nghiệp đã có nhiều đóng đá đáng kể cho nền kinh góp phần tăng trưởng GDP, và tăng trưởng xuất khẩu • Tuy nhiên, để sản xuất và xuất khẩu ất khẩ T nông sản hàng hóa của Việt Nam bền vững vững (cid:206) cần thiết phải nâng cao giá trị hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam nông sản xuất khẩu của Việt Nam thông qua việc áp dụng các hệ thống tiêu chuẩn đảm bảo quốc tế Global Gap tiêu chuẩn đảm bảo quốc tế Global Gap và ISO 22000.
GIỚI THIỆU GIỚI THIỆU
• Nông nghiệp là ngành kinh tế cơ bản với hơn 70% lao động làm việc trong ngành.
• Tuy nhiên, sự phát triển của ngành nông
nghiệp chưa thật sự bền vững.
(cid:206) Cần phải có phương thức sản xuất thích hợp gắn với các tiêu chuẩn chất lượng để đảm bảo cho sự phát triển bền vững của ngành.
GÍA TRỊ XUẤT KHẨU NÔNG SẢN TRÊN TỔNG GIÁ TRỊ XUẤT KHẨU CỦA ViỆT NAM
Ổ
Á
Ấ
Ẩ
Ủ
Đơn vị: Tỷ USD
Tiêu chí
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
10.5 12.6 16.1
15.3
19.1
25.1
27.5
XK nông sản (NS)
39.6 48.6 62.9 39 6 48 6 62 9
56.6 56 6
71.6 71 6
96.6 114.6 96 6 114 6
XK cả nước (CN) XK cả nước (CN)
60.9 71.0 91.1
97.2 106.4 123.6 129.8
GDP
26.5 25.9 25.6
27.0
26.7
26.0
24.0
NS/CN (%)
17.2 17.7 17.7
15.7
17.9
20.3
21.2
NS/GDP (%)
Source: www.gso.gov.vn and www.argoviet.gov.vn
ĐỒ THỊ VỀ TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU NÔNG SẢN ĐỒ THỊ VỀ TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU NÔNG SẢN
30
Đơn vị: Tỷ USD Đ ị Tỷ USD
27
26.7
140
129.8
26
26.5 25.9
25.6
123.6
24
114.6
25
120 120
106.4 106 4
97.2
96.6
17.7
91.1
20
100
17.7
17.9
21.2
15.7
20.3
71.6
71
80
15
17.2
62.9
60.9
56.6 56 6
60
48.6
10
39.6
40
27.5
25.1
5
19.1
16.1
15.3
12.6
10.5
20
0
0 2006
2009
2010
2011
2012
2006
07
08
09
10
11
2012
2007 2008 VAP/TEV (%)
VAP/GDP (%)
Value of agricultural exports (VAP) Value of agricultural exports (VAP) Total exporting value (TEV) GDP
Source: www.gso.gov.vn and www.argoviet.gov.vn
CƠ CẤU MẶT HÀNG NÔNG SẢN XUẤT KHẨU
Đơn vị: Tỷ USD
2006 2006 2007 2007 2008 2008 2009 2009 2010 2010 2011 2011 2012 2012
Mặt hàng Mặt hàng Thủy sản 3.36 3.76 4.51 4.25 5.01 6.11 6.18
Gỗ và sản phẩm 1.90 2.40 2.83 2.59 3.43 3.95 4.67
GGạo 1.30 1.49 2.89 2.66 3.24 3.65 3.70
Cao su và sản phẩm 1.27 1.39 1.60 1.37 2.67 3.62 2.85
Cà phê 1.10 1.91 2.11 1.73 1.85 2.75 3.40
Hạt điều 0.50 0.65 0.91 0.85 1.13 1.47 1.45
Sắn và sản phẩm 0.00 0.00 0.00 0.57 0.56 0.96 1.35
Tiêu Tiêu 0.19 0 19 0.27 0 27 0.31 0 31 0.35 0 35 0.42 0 42 0.74 0 74 0.80 0 80
Rau, quả 0.26 0.30 0.40 0.44 0.45 0.62 0.77
Trà 0.11 0.13 0.14 0.18 0.20 0.20 0.23
Mây/tre/nứa Mâ /t / ứ 0.19 0.22 0.22 0.17 0.20 0.20 0.19
12.52 16.12 15.36 19.16 25.17 27.51
10.5 Tổng Source: www.gso.gov.vn and www.argoviet.gov.vn
THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU NÔNG SẢN THỊ TRƯỜNG XUẤT KHẨU NÔNG SẢN
• Trên 160 nước và vùng lãnh thổ;
ị
g Japan,
g China,
• Tập trung các thị trường xuất khẩu lớn: ập Switzerland, USA, Australia,Singapore, Hà Lan, Anh và các Australia Singapore Hà Lan Anh và các nước ASEAN
THÁCH THỨC VỀ XUẤT KHẨU NÔNG SẢN THÁCH THỨC VỀ XUẤT KHẨU NÔNG SẢN
1
Chủ yếu xuất khẩu nông sản thô
2
Hàm lượng ứng dụng khoa học và công nghệ thấp
3
Rào cản kỹ thuật của các nước nhập khẩu
4
Đầu tư vào nông nghiệp còn ít
g g ệp
HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG GLOBAL GAP TRONG NGÀNH NÔNG NGHIỆP GLOBAL GAP TRONG NGÀNH NÔNG NGHIỆP
g ọ , • Áp dụng tự nguyện cho sản xuất nông nghiệp (trồng trọt,
p ụ g ự g yệ
g g ệp (
chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản);
Được xây dựng bởi Hiệp hội các nhà sản xuất, tổ chức • Được xây dựng bởi Hiệp hội các nhà sản xuất tổ chức dịch vụ bán lẻ, nhà cung cấp, công ty tư vấn…
• Cung cấp các tiêu chuẩn và khuôn khổ áp dụng; • Cung cấp các tiêu chuẩn và khuôn khổ áp dụng;
• Mục tiêu cuối cùng của Global Gap là phát triển một
nền nông nghiệp bền vững
hiệ bề ữ
ề
ô
• Đến cuối năm 2012, Global Gap đã được áp dụng tại
123.000 nông trại và nhà sản xuất trên thế giới;
HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN CHẤT LƯỢNG ISO 22000 TRONG NGÀNH NÔNG NGHIỆP ISO 22000 TRONG NGÀNH NÔNG NGHIỆP
• Là tiêu chuẩn quốc tế về đảm bảo an toàn thực phẩm;
ố tế ề đả
t à th
Là tiê
h ẩ
hẩ
bả
• Được chấp nhận và có giá trị toàn cầu;
• Được xây dựng bởi 187 quốc gia trên thế giới, ban
hành 1/9/2005;
• Áp dụng vào Việt Nam năm 2008;
• Cung cấp một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm Cung cấp một hệ thống quản lý an toàn thực phẩm toàn diện;
• Áp dụng cho tất cả các loại hình doanh nghiệp sản Áp dụng cho tất cả các loại hình doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong chuỗi cung ứng thực phẩm
THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG HÀNG THỰC TRẠNG KIỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG HÀNG NÔNG SẢN TẠI VIỆT NAM
Độ ổn định chất lượng nông sản thấp
Dư lượng thuốc trừ sâu,thuốc tăng trưởng,chất bảo quản
Tăng trưởng của ngành thiếu bền vững Tăng trưởng của ngành thiếu bền vững
THỰC TRẠNG ÁP DỤNG HỆ THỐNG KiỂM SOÁT THỰC TRẠNG ÁP DỤNG HỆ THỐNG KiỂM SOÁT CHẤT LƯỢNG HÀNG NÔNG SẢN TẠI VIỆT NAM
• Ứng dụng GlobalGAP và triển khai đồng thời với tiêu
chuẩn GAP khác tại các trang trại chưa nhiều; ;
g ạ
ạ
• Số lượng doanh nghiệp áp dụng hệ thống ISO 22000
có tăng nhẹ qua các năm; có tăng nhẹ qua các năm;
ẩ
ề
• ISO 22000 là tiêu chuẩn không bắt buộc áp dụng, vì vậy nhiều doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn khác như GMP, HACCP, ISO 9000…
MỘT SỐ ĐIỂN HÌNH ÁP DỤNG THÀNH CÔNG TIÊU CHUẨN GLOBAL GAP TẠI VIỆT NAM TIÊU CHUẨN GLOBAL GAP TẠI VIỆT NAM
1. Công ty cổ phần chế biến thủy sản Ntaco đã xây dựng vùng 1 Cô
hế biế thủ
đã â d
ổ hầ
ả Nt
ù
t
nuôi cá tra 32 ha theo tiêu chuẩn Global GAP
2. Công ty cổ phần thủy sản Việt An đã hình thành 2 vùng nuôi 2 Công ty cổ phần thủy sản Việt An đã hình thành 2 vùng nuôi cá 40 ha theo tiêu chuẩn Global GAP tại huyện Châu Thành và Chợ Mới đã thu hút hơn 100 khách hàng châu Âu và châu Mỹ đặt mua hàng
3. Công ty Ngọc Xuân Bến Tre đã đầu tư 10 ha để nuôi cá
theo tiêu chuẩn Global GAP khá thành công
ẩ
4. Công ty cổ phần Dabaco Tiền Giang đã đầu tư khoảng 100 ha nuôi cá tra tại Đồng Phú (huyện Long Hồ, Vĩnh Long)…
ồ
ồ
GIẢI PHÁP TỔNG THỂ GIẢI PHÁP TỔNG THỂ
Đổi mới hoạt động thông tin và dự báo trong • Đổi mới hoạt động thông tin và dự báo trong lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam;
• Hình thành các chuỗi liên kết sản xuất và p
g g ệp
g
p
; cung cấp các sản phẩm nông nghiệp “xanh” ;
• Phát triển công nghiệp chế biến nông sản;
• Liên kết sản xuất và xuất khẩu các sản phẩm
nông nghiệp theo tiêu chuẩn quốc tế ố ế
ẩ
GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY ÁP DỤNG HIỆU QUẢ TIÊU CHUẨN GLOBAL GAP TIÊU CHUẨN G OBA GAP
• Thành lập trung tâm tư vấn và định hướng ứng dụng • Thành lập trung tâm tư vấn và định hướng ứng dụng
Global GAP;
• Hình thành các trung tâm vườn ươm, hạt giống
• Thường xuyên làm sạch, khử trùng, hút ẩm; • Thường xuyên làm sạch khử trùng hút ẩm;
• Tăng cường mối liên kết giữa các viện nghiên cứu, triển thuần giống, ầ ể
ể
ố
các trường đại học để phát phương pháp chế biến bảo quản
MÔ HÌNH ÁP DỤNG GLOBAL GAP
GIẢI PHÁP ÁP DỤNG HIỆU QUẢ ISO 22000 GIẢI PHÁP ÁP DỤNG HIỆU QUẢ ISO 22000
• Cam kết của lãnh đạo doanh nghiệp
• Sự hưởng ứng của các thành viên trong
doanh nghiệp
• Trình độ công nghệ hiện đại của doanh
nghiệp nghiệp
MÔ HÌNH ÁP DỤNG ISO 22000
KHUYẾN NGHỊ
• Tổ chức mạng lưới thúc đẩy tiêu thụ nông sản xanh - an toàn do nông dân làm ra đang là khâu cấp thiết hiện naynay.
ập
ập
ặ • Thiết lập hàng rào TBT chặt chẽ đối với nhà nhập khẩu g nông sản hàng hóa vào VN.
• Đưa nội dung các tiêu chuẩn Global GAP và ISO 22000 ẩ vào giảng day tại các trường Đại học/Cao đẳng/Trung cấp; Tổ chức đào tạo tập huấn; hỗ trợ kinh phí chứng cấp; Tổ chức đào tạo tập huấn; hỗ trợ kinh phí chứng nhận lần đầu và tái chứng nhận.
KẾT LUẬN
Nhanh chóng triển khai tiêu chuẩn GlobalGap và ISO 22000 là những tiêu chuẩn được thế giới thừa nhận
Chính phủ nên phổ biến và có chính sách hỗ trợ người Chính phủ nên phổ biến và có chính sách hỗ trợ người nông dân
Việc áp dụng GlobalGAP và ISO 22000 đã được chứng Việc áp dụng GlobalGAP và ISO 22000 đã được chứng minh là mang lại lợi ích thiết thực
Áp dụng GlobalGAP và ISO 22000 sẽ giúp phát nông nghiệp bền vững
Áp dụng GlobalGAP và ISO 22000 sẽ tạo ra nhiều nông sản sạch, xanh và thân thiện với môi trường
