TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI KHOA KHOA HỌC CHÍNH TRỊ
KHOA PHÁP LUẬT HÀNH CHÍNH
TÊN ĐỀ BÀI:
NÂNG CAO Ý THỨC PHÒNG, CHỐNG DỊCH BỆNH COVID-19 CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI
CNĐT: ĐỖ NGỌC SƠN
TV: PHÙNG ĐỨC HUY
TV: NGUYỄN THỊ HẢI YẾN
LỚP: CHÍNH TRỊ HỌC 20A
GVHD: ĐỖ THU HƯỜNG
Hà Nội - 2022
LỜI CẢM ƠN
Qua thời gian học tập tại trường là cơ hội cho chúng tôi tổng hợp và hệ
thống lại những kiến thức đã học, đồng thời kết hợp với thực tế để nâng cao
kiến thức chuyên môn. Trong quá trình học tập và nghiên cứu đề tài chúng tôi
đã gặp rất nhiều khó khăn nhưng với sự giúp đỡ tận tình của nhà trường, của các
thầy cô và gia đình, bạn bè đã giúp chúng tôi có những kinh nghiệm quý báu để
hoàn thành bài nghiên cứu này.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên
LỜI CAM ĐOAN
Chúng tôi thực hiện bài nghiên cứu với tên đề tài là “Nâng cao ý thức
phòng, chống dịch Covid-19 của sinh viên trường Đại học Nội Vụ Hà Nội”. Chúng
tôi cam đoan đây là công trình nghiên cứu của nhóm tôi trong thời gian qua,
chúng tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu không trung thực về thông tin sử
dụng trong công trình này.
Sinh viên
MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ....................................................................................................... 2
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. 3
LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................1
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài ................................................. 2
3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu ..................................... 4
4. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu ......................................... 4
4. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu ........................................... 4
6. Kết cấu của đề tài ......................................................................................... 5
CHƯƠNG 1: ......................................................................................................... 6
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ Ý THỨC PHÒNG, CHỐNG DỊCH BỆNH COVID 19 ................................................................................................. 6
1.1. Một số số khái niệm .................................................................................. 6
1.1.1. Khái niệm ý thức .................................................................................. 6
1.1.2. Khái niệm dịch bệnh Covid ..................................................................8
1.2. Quan điểm, chính sách và pháp luật của Đảng và nhà nước về phòng chống dịch bệnh Covid-19 ............................................................................. 10
1.2.1. Quan điểm, chính sách của Đảng về chỉ đạo về phòng chống Covid- 19 .................................................................................................................. 10
1.2.2. Một số quy định của pháp luật về phòng, chống bệnh truyền nhiễm 13
1.3. Tác động của dịch bệnh Covid-19 đối với xã hội .................................15
1.3.1. Tác động của dịch bệnh Covid-19 đối với đời sống xã hội. ..............15
1.3.2. Tác động của dịch bệnh Covid-19 đến sinh viên. ............................... 17
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1 .............................................................................................19
CHƯƠNG 2: ....................................................................................................... 20
THỰC TRẠNG VỀ Ý THỨC PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID-19 CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI. ................................... 20
2.1. Khái quát về công tác phòng, chống dịch bệnh của Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội .................................................................................................20
2.2. Thực trạng phòng, chống dịch Covid-19 của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội ..........................................................................................22
2.2.1. Thực trạng nhận thức của sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong phòng chống Covid-19 ....................................................................... 22
2.1.2. Thực trạng thái độ của của sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong phòng chống dịch bệnh Covid-19. ..................................................... 26
2.3.1. Ưu điểm .............................................................................................. 28
2.3.2. Hạn chế. ..............................................................................................30
2.3.3. Nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong ý thức phòng, chống dịch bệnh Covid-19 của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội. .......................31
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2 .............................................................................................32
CHƯƠNG 3: ....................................................................................................... 33
VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO Ý THỨC PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID-19 CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI. ........................................................................................................33
3.1. Một số vấn đề đặt ra trong bối cảnh sinh viên quay trở lại học trực tiếp tại trường. .............................................................................................................. 33
Việc đi học trực tiếp khiến một số sinh viên còn mang nặng tâm lý ngại quay trở lại trường đặc biệt là sinh viên ngoại tỉnh khi lên Hà Nội học thì chi phí sinh hoạt tương đối đắt đỏ. Ngoài ra sinh viên còn e ngại vấn đề kiến thức và thi cử. Nhiều bạn e sợ khi tới trường sẽ phải thi trực tiếp, khó hơn và kiến thức nặng hơn, trong khi việc học tập và giảng dạy trực tuyến không đảm bảo chất lượng như khi học trực tiếp. ....................................................................................... 33
Bên cạnh mối lo về tài chính, nơi trọ, còn một mối lo khác là ứng phó với dịch bệnh khi số ca mắc Covid-19 liên tục tăng cao tại Hà Nội. Sinh viên bắt đầu quay trở lại trường học trong tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nên nhiều bạn khá lo lắng. Đi học luôn trong trạng thái cảnh giác cao do lo ngại về khả năng lây nhiễm Covid-19 rồi các vấn đề về “hậu Covid” khiến nhiều sinh viên không thoải mái. ....................................................................................... 34
Qua khảo sát sinh viên các khóa tại trường cho thấy, 60% sinh viên cảm thấy bản thân sẽ gặp phải khó khăn khi quay trở lại học trực tiếp với nhiều lý do
khác nhau, trong đó nhiều nhất là khả năng có thể bị lây nhiễm COVID-19, di chứng hậu COVID-19. Xếp sau đó là khó khăn tài chính, thay đổi thói quen học tập, thuê nhà trọ đã tác động đến tâm lý của sinh viên khi quay lại trường học. .......................................................................................................................... 34
Một vấn đề nữa khi sinh viên lên học trực tiếp khi phải ở trọ một mình các em cũng lo sợ khi bị covid, không thể ra ngoài mua thực phẩm và không có người hỗ trợ hằng ngày. ..............................................................................................34
Nắm bắt được tâm lý của sinh viên nhà trường đã có hình thức hỗ trợ kịp thời để giúp đỡ sinh viên, đặc biệt là các sinh viên ngoại tỉnh vượt qua khó khăn nhằm ổn định cuộc sống, yên tâm học tập. Nhà trường cũng có chính sách hỗ trợ cho sinh viên khóa 19 không may bị nhiễm Covid-19 sẽ được nhà trường hỗ trợ một phần quà trị giá 500.000 nghìn đồng. Cùng với đó, Đoàn thanh niên, phòng y tế, cố vấn học tập cũng hướng dẫn sinh viên khai báo tạm trú để được hỗ trợ tại nơi ở và liên hệ với bác sĩ nếu có những dấu hiệu bất thường về sức khỏe. Đồng thời cũng lập nhóm trên mạng xã hội cho các sinh viên bị nhiễm Covid-19 để họ kịp thời hỗ trợ, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm phòng dịch, giải đáp thắc mắc cho sinh viên 24/24 giờ. .................................. 34
3.2. Một số giải pháp nâng cao ý thức phòng, chống dịch bệnh của sinh viên tại trường Đại học Nội vụ Hà Nội ......................................................................34
3.2.1. Tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục nhằm nâng cao nhận thức, trách nhiệm của sinh viên trong phòng chống dịch bệnh covid-19. ... 35
3.2.2. Xây dựng lối sống tuân thủ, sống tích cực cho sinh viên ....................36
3.2.3. Tổ chức thực hiện các văn bản, chính sách về phòng, chống dịch Covid-19 trong nhà trường. ..........................................................................36
3.2.4. Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong phòng chống Covid của sinh viên. ....................................................................................................... 38
3.2.5. Phát động các phong trào thi đua phòng, chống đại dịch COVID-1939
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3 .............................................................................................40
KẾT LUẬN .............................................................................................................. 40
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................... 41
PHIẾU KHẢO SÁT ........................................................................................... 42
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Kể từ khi COVID-19 bùng phát vào cuối tháng 12 năm 2019 đến nay, dịch
viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (nCoV) đã tạo ra một
bước ngoặt và sự thay đổi lớn trong đời sống kinh tế -xã hội ở hầu hết các quốc
gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Trong đó, giáo dục được xem là một
trong những lĩnh vực chịu tác động nặng nề nhất. Theo tổ chức UNESCO, kể từ
khi đại dịch bùng phát đến ngày 8/4/2020, trên thế giới có gần 1,6 tỉ học sinh và
sinh viên bị ảnh hưởng; 188 quốc gia buộc phải đóng cửa các trường học trên
toàn quốc, gây tác động đến 91.3% tổng số học sinh, sinh viên trên toàn thế giới.
Trong bối cảnh đó, ngành giáo dục Việt Nam vừa phòng ngừa sự lây lan
của dịch bệnh COVID-19, vừa duy trì chất lượng dạy học và hoàn thành chương
trình đúng tiến độ, đảm bảo việc học tập của học sinh, sinh viên, nhiều trường
học đã áp dụng việc dạy học bằng hình thức trực tuyến (online) đối với hầu hết
các cấp học và đòi hỏi học sinh, sinh viên nâng cao ý thức phòng chống dịch
bệnh.
Trong 3 năm qua, trước tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh, cùng
với sinh viên các trường đại học, sinh viên trường Đại học Nội Vụ Hà Nội đã
nêu cao ý thức trong công tác phòng chống dịch bệnh bằng những hành động cụ
thể, thiết thực thể hiện ý thức tự giác chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật mà
trước mắt chính là các nội quy, quy định trong nhà trường trong công tác phòng
chống dịch. Nhìn chung, sinh viên đều đã nhận thức được sự nguy hiểm của vi
rút Sars-cov-2 và tầm quan trọng của việc phải bảo vệ sức khoẻ cho chính bản
thân, gia đình và cộng đồng khi dịch bệnh đang ngày càng lan rộng và nguy
hiểm đến tính mạng của con người. Bên cạnh việc chấp hành nghiêm các quy
định của Chính phủ, của Ban Giám hiệu nhà trường về công tác phòng chống
dịch, vẫn còn một số sinh viên chủ quan, lơ là, thiếu ý thức dẫn đến tình trạng
dịch bệnh lây lan nhanh chóng trong cộng đồng.
1
Để tìm hiểu rõ hơn về ý thức của sinh viên trường Đại học Nội Vụ Hà Nội
trước bối cảnh dịch bệnh đang tràn lan như hiện nay để từ đó đưa ra những giải
pháp, khuyến nghị để nâng cao ý thức chó inh viên về phòng chống dịch, chúng
tôi chọn đề tài: “Nâng cao ý thức phòng, chống dịch bệnh Covid-19 của sinh viên
Đại học Nội Vụ Hà Nội” để nghiên cứu.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu đề tài
Trên thế giới và ở Việt Nam đã có nhiều công trình nghiên cứu về dịch
bệnh covid 19 và tác động của dịch bệnh đến đời sống kinh tế xã hội tuy nhiên
các công trình nghiên cứu về nâng cao ý thức của sinh viên về phòng chống dịch
bệnh Covid 19 có rất ít, nhưng những công trình là cơ cở lý luận để đề tài tiếp
thu và kế thừa để nghiên cứu trong phạm vi đề tài của nhóm tác giả:
Nghiên cứu của tác giả Arina Anis Azlan về “Kiến thức, thái độ và thực
hành của cộng đồng đối với Covid-19: ở Malaysia”. Trong công trình tác giả đã
làm rõ thái độ và thực hành của người dân ở Malaysia trong bối cảnh dịch bệnh
covid đang tác động rất lớn đến quốc gia này. Nghiên cứu đã chỉ ra về kiến thức
của người dân ở Malaysia (80,5%) quan tâm tìm hiểu của nhân dân thế giới về
dịch bệnh này.
Công trình nghiên cứu của tác giả Bao-Liang Zhong về “Kiến thức, thái độ
và thực hành đối với Covid-19 của cư dân Trung Quốc trong thời kỳ bùng phát
Covid-19 gia tăng nhanh chóng” cũng có đồng quan điểm với công trình nhóm
tác giả Minjung Lee, Bee-Ah Kang & Myoungsoon You về “Kiến thức, thái độ và
thực hành (KAP) đối với Covid-19: một nghiên cứu cắt ngang ở Hàn Quốc”. và
nhóm tác giả Kakemam E, Ghoddoosi-Nejad D, Chegini Z về “Kiến thức, thái độ
và thực hành của dân số chung trong thời gian bùng phát Covid-19 ở Iran”. Các
công trình đã phân tích thực trạng về kiến thức, thái độ, hành vi của người dân ở
các nước khác nhau về dịch bệnh Covid.
2
Lê Minh Đạt và các cộng sự, (2020), “Kiến thức, thái độ của sinh viên Đại
học Y Hà Nội đối với Covid-19, Tạp chí Y học Dự phòng. Công trình nghiên cứu
của nhóm tác giả đã phỏng vấn trực tiếp trên 354 sinh viên hệ bác sĩ đang học
tập tại trường Đại học Y Hà Nội nhằm mô tả kiến thức thái độ của sinh viên đối
với đại dịch Covid-19. Từ đó đưa ra một số giải pháp để nâng cao nhận thức đối
với sinh viên để thu hút sinh viên tích cực, tự nguyện tham gia chống dịch.
Nghiên cứu của tập thể tác giả Bùi Huy Tùng, Hà Thị Nguyệt Minh, Lê Thị
Thu Hường, Nguyễn Thị Hồng Ngọc, Nguyễn Thanh Huyền, Trần Đỗ Bảo Nghi
(2020), Khảo sát kiến thức, thái độ, thực hành về phòng chống dịch Covid-19 của
sinh viên trường Cao đẳng Y tế Hà Nội năm 2020. Công trình đã khảo sát trên
434 sinh viên điều dưỡng tại trường Cao đẳng Y tế Hà Nội trong 2 tháng (Tháng
10-11/2021). Tổng hợp điểm kiến thức, thái độ và thực hành về phòng chống
dịch Covid-19 của sinh viên cho thấy: có 74,9% sinh viên có kiến thức tốt, vẫn
còn 25,1% chưa tốt. Tỷ lệ sinh viên có thái độ tốt là 93,2%, và 6,8% chưa tốt. Kết
quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ sinh viên thực hành chưa tốt còn khá cao 56,3%,
chỉ 43,7% sinh viên có thực hành tốt. Thực trạng trên của sinh viên cho thấy việc
cải thiện, củng cố thực hiện quyết liệt các biện pháp răn đe sinh viên phòng
chống dịch bệnh trong nhà trường là điều cần thiết.
Nguyễn Ngọc Như Khuê, Vũ Thị Quỳnh Hậu, Nguyễn Hữu Huyên (2021),
Kiến thức, thái độ và thực hành phòng chống dịch Covid -19 của người dân trên
18 tuổi tại tỉnh Đắk Lắk năm 2021. Công trình bằng phương pháp nghiên cứu mô
tả cắt ngang với việc thu thập dữ liệu trực tuyến và đăng liên kết khảo sát trên
nhóm Google form về thái độ, kiến thức, hành vi từ đó đề xuất những pháp nâng
cao về phòng chống dịch bệnh của người dân.
3
3. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Ý thức của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội
trong phòng, chống dịch Covid-19
- Phạm vi nghiên cứu:
Không gian: Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội
Thời gian: Từ 3/2020 đến nay.
4. Mục đích nghiên cứu và nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu:
Khảo sát, làm rõ thực trạng ý thức phòng chống dịch của sinh viên tại
trường Đại học Nội Vụ Hà Nội từ đó đưa ra những giải pháp nâng cao ý thức,
thái độ của sinh viên của trường trong phòng chống dịch Covid-19.
- Nhiệm vụ nghiên cứu:
Khái quát một số vấn đề lý luận về ý thức, thái độ của sinh viên trường Đại
học Nội Vụ Hà Nội trong phòng chống dịch Covid-19.
Khảo sát, đánh giá thực trạng ý thức, thái độ của sinh viên trường Đại học
Nội Vụ Hà Nội trong phòng chống dịch Covid-19 hiện nay.
Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao ý thức, thái độ của sinh viên
trường Đại học Nội Vụ trong phòng chống dịch Covid-19.
5. Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp luận: Đề tài dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa
Mác – Lênin, quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước trong phòng chống
dịch Covid-19.
- Phương pháp cụ thể:
+ Phương pháp phân tích tài liệu thứ cấp: Phương pháp sử dụng tài liệu,
các bản báo cáo của các tác giả đã nghiên cứu, đã đánh giá. Phương pháp phân
tích tài liệu được sử dụng từ việc chọn đối tượng, thu thập những thông tin cần
thiết đến việc phân tích thông tin và dữ liệu thu nhập được. Đề tài có sử dụng
4
một số tài liệu như sách, báo, tài liệu tuyên truyền, tạp chí mạng, các trang web
có liên quan.
+ Phương pháp quan sát: Quan sát trực tiếp tại địa điểm nghiên cứu nhằm
thu nhập những thông tin cần thiết.
+ Ngoài ra đề tài còn sử dụng phương pháp nghiên cứu thu thập số liệu từ
phiếu khảo sát, xử lý số liệu, phương pháp quy nạp… làm căn cứ phân tích thực
trạng ý thức, thái độ của sinh viên Đại học Nội Vụ Hà Nội và các vấn đề mang
tính thời sự đang được quan tâm.
6. Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, mục lục tài liệu tham khảo, bài nghiên
cứu có 3 chương với những nội dung chính:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận về ý thức phòng, chống dịch bệnh covid
Chương 2: Thực trạng về ý thức phòng, chống dịch Covid-19 của sinh viên
Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội.
Chương 3: vấn đề đặt ra và giải pháp nâng cao ý thức phòng, chống dịch
Covid-19 của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội.
5
CHƯƠNG 1:
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ Ý THỨC PHÒNG, CHỐNG DỊCH BỆNH COVID 19
1.1. Một số số khái niệm
1.1.1. Khái niệm ý thức
Phạm trù ý thức là một phạm trù trung tâm của triết học. Song đi đâu vào
lý giải về lĩnh vực tinh thần của con người thì khái niệm ý thức được tiếp cận ở
nhiều góc độ khác nhau:
Nếu ở góc độ triết học, ý thức là đặc tính của một dạng vật chất có tổ
chức cao nhất là bộ óc người; là sự phản ánh thế giới khách quan vào bộ óc
người. Ý thức người tồn tại dưới hai dạng: ý thức cá nhân và ý thức xã hội. Ý thức
cá nhân là ý thức của một con người cụ thể, cảm tính với đầy đủ các đặc điểm về
nhân cách; còn ý thức xã hội là sự phản ánh tồn tại xã hội. Ý thức cá nhân hay ý
thức xã hội có vai trò to lớn trong việc cải tạo xã hội. Ý thức mang tính giai cấp
sâu sắc, nó có tính kế thừa, tính tiên tiến và tính lạc hậu tương đối so với đời
sống thực tiễn xã hội.
Tiếp cận từ góc độ tâm lý học, giáo dục học, ý thức là khả năng của con
người phản ánh và tái hiện thực khách quan vào trong tư duy, Đây là hình thức
cao nhất của sự phản ánh tâm lý đặc trưng của con người xã hội và quan hệ trực
6
tiếp với ngôn ngữ. Ý thức được hình thành trên cơ sở hoạt động thực tiễn của xã
hội.
Ý thức có tính độc lập tương đối với thực tiễn. Nó không chỉ phản ánh
thực tiễn khách quan mà còn dựa trên cơ sở phản ánh đó, sáng tạo ra hiện thực
mới trong tư duy, thông qua hoạt động thực tiễn của con người. Mỗi cá nhân
con người không chỉ là sản phẩm của lịch sử mà còn là sản phẩm của quá trình
phát triển của riêng mình. Do đó, giáo dục có vai trò và ảnh hưởng quyết định
đến việc hình thành ý thức cá nhân của con người.
Triết học mác xít và tâm lý học mác xít đều cho rằng, ý thức có nhiều cấp
độ phản ánh. Cấp độ thấp là vô thức, cấp độ cao là ý thức. Trong cấp độ ý thức,
có một trình độ phản ánh đặc biệt là tự ý thức. Nếu phân chia theo mức độ sáng
tỏ, sâu sắc của ý thức thì còn có ý thức tự phát và ý thức tự giác .
Ý thức tự phát là những ý thức được hình thành trên cơ sở các nhu cầu
mang tính bản năng: ăn uống, đi lại, tồn tại, tự vệ, trong đó yếu tố bản năng giữ
vai trò chủ đạo.
Ý thức tự giác là tự nhận thức được bản chất, thuộc tính của sự vật hiện
tượng, tự làm theo các suy nghĩ, nhận thức đúng đắn đó.
Xét về tính chất hoạt động thì con người vừa có cả ý thức tự giác và ý thức
không tự giác. Ý thức tự giác với tư cách một phẩm chất tâm lý nhân cách hình
thành trên cơ sở nhận thức đúng đắn hiện thực đời sống chính trị, kinh tế, văn
hóa, xã hội và bản thân; nó có tính tự nguyện (không cần nhắc nhở, thúc ép),
tích cực, chủ động, sáng tạo trong thực hiện công việc được phân công và đạt
được hiệu quả cao nhất.
Ý thức không tự giác là ý thức chưa có sự hiểu biết một cách đúng đắn,
khoa học về quy luật tất yếu khách quan của tự nhiên và xã hội, chưa nhận biết
đầy đủ về tiến trình, kết quả hoạt động, thường có thái độ, hành động, thiếu cân
nhắc, không chắc chắn.
7
Ý thức không tự giác, kìm hãm, hạn chế khả năng phát triển của cá nhân
và tập thể. Do vậy, các nhà giáo dục, lãnh đạo, quản lý luôn đấu tranh khắc phục,
tiến tới loại bỏ nó nhằm không ngừng nâng cao hiệu quả hoạt động tập thể và
từng cá nhân, thành viên.
Trong phạm vi đề tài nghiên cứu đề tài tiếp cận ý thức từ tính chất hoạt
động đó nâng cao ý thức tự giác của sinh viên trong công tác phòng chống dịch
bệnh Covid 19.
1.1.2. Khái niệm dịch bệnh Covid
Khái niệm dịch được hiểu là là sự xuất hiện bệnh truyền nhiễm với số
người mắc bệnh vượt quá số người mắc bệnh dự tính bình thường trong một
khoảng thời gian xác định ở một khu vực nhất định.
Virus Corona là chủng virus mới chưa từng xuất hiện ở người, có tên gọi từ
nguồn gốc tiếng Latin. “CO” là từ viết tắt của corona, “VI” là từ viết tắt của virus
(vi rút) và “D” là từ viết tắt của bệnh. Ban đầu, bệnh này được gọi là “virus
corona mới 2019” (2019 novel coronavirus) hay “nCoV-2019”. Virus COVID-19 là
một loại virus mới cóliên quan đến cùng họ của các virus khác như Hội chứng hô
hấp cấp tính nặng (SARS) và một số loại cảm lạnh thông thường.
Từ corona có nghĩa là vương miện và liên quan đến hình dáng mà vi-rút
corona có được do các protein hình gai nhọn nhô ra từ chúng. Những protein gai
này rất quan trọng đối với sinh học học của loại vi-rút này. Protein gai là một
phần của vi-rút gắn vào tế bào người để lây nhiễm nó, cho phép nó tái tạo bên
trong tế bào và lây lan sang các tế bào khác. Một số kháng thể có thể bảo vệ quý
vị khỏi SARS-CoV-2 bằng cách nhắm vào các protein gai này. Khi những thay đổi
gen đối với vi-rút xảy ra theo thời gian, vi-rút SARS-CoV-2 bắt đầu hình thành các
dòng gen. Giống như gia đình có cây phả hệ, vi-rút SARS-CoV-2 có thể được lập
bản đồ theo cách tương tự. Đôi khi các nhánh của cây đó có các thuộc tính khác
8
nhau làm thay đổi tốc độ lây lan của vi-rút, mức độ nghiêm trọng của bệnh tật
mà nó gây ra hoặc hiệu quả của các phương pháp điều trị chống lại nó. Các nhà
khoa học gọi vi-rút với những thay đổi này là "biến thể". Chúng vẫn là SARS-CoV-
2, nhưng có thể hoạt động khác nhau.
Các ca nghi nhiễm đầu tiên ở Vũ Hán được báo cáo vào ngày 31 tháng 12
năm 2019. Trường hợp tử vong do SARS-CoV-2 đầu tiên xảy ra ở Vũ Hán vào
ngày 9 tháng 1 năm 2020. Các ca nhiễm virus đầu tiên được xác nhận bên ngoài
Trung Quốc bao gồm hai người phụ nữ ở Thái Lan và một người đàn ông ở Nhật
Bản. Sự lây nhiễm virus từ người sang người đã được xác nhận cùng với tỷ lệ
bùng phát dịch tăng nhanh vào giữa tháng 1 năm 2020. Ngày 23 tháng 1 năm
2020, chính phủ Trung Quốc quyết định phong tỏa Vũ Hán, toàn bộ hệ thống
giao thông công cộng và hoạt động xuất – nhập đều bị tạm ngưng. Vào đêm
ngày 11 tháng 3 năm 2020 theo giờ Việt Nam, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã ra
tuyên bố chính thức, gọi “COVID-19” là “Đại dịch toàn cầu”.
1.1.3. Ý thức phòng, chống dịch bệnh là gì?
Trong bối cảnh Covid - 19 đang tiếp tục lây truyền tràn lan khắp thế giới,
Việt Nam cũng đang đứng trước nguy cơ dịch bùng phát, từ bài học đó, hễ bất
cứ ai khi có các triệu chức nhiễm Covid - 19 cần chủ động cách ly, không để lây
nhiễm sang người khác và tự giác, kịp thời báo cáo các cơ quan chức năng. Đó
là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe, tính mạng của chính mình; bảo vệ sức khỏe,
tính mạng của người thân và cả cộng đồng.
Với cộng đồng mạng, lúc này hơn lúc nào hết mọi người cần phải bình
tĩnh và ý thức được trách nhiệm công dân, trách nhiệm với cộng đồng để hành
xử đúng mực và có trách nhiệm. Vì chỉ cần một bài viết, một thông tin sai sự
thật hoặc cố ý gây tâm lý hoang mang đưa lên mạng là rất có thể để lại hậu quả
nặng nề cho địa phương, cho cả cộng đồng, trong đó có người thân của mình.
9
Đừng vì sự tắc tách của một người mà làm cả bộ máy chính quyền bị cuốn
vào phòng chống dịch khẩn cấp; làm đảo lộn cuộc sống, đe dọa sức khỏe và tính
mạng của hàng chục, hàng trăm nghìn người. Lúc nào cũng vậy, nhất là lúc dịch
bệnh đang hoành hành, mỗi chúng ta hãy là người mang lại điều tốt lành cho
người khác, chứ đừng trở thành người gieo rắc tai họa cho người khác.
1.2. Quan điểm, chính sách và pháp luật của Đảng và nhà nước về phòng chống dịch bệnh Covid-19
1.2.1. Quan điểm, chính sách của Đảng về chỉ đạo về phòng chống Covid-19
Khi Việt Nam bắt đầu xuất hiện những ca nhiễm SARS-CoV-2 đầu tiên,
người dân cảm thấy lo lắng, sợ hãi, nhưng tất cả đều quyết tâm “chống dịch như
chống giặc”. Chúng ta đã thực hiện thành công mục tiêu “không Covid-19” bằng
chiến lược “ngăn chặn triệt để, phát hiện sớm, truy vết, khoanh vùng, phong toả,
cách ly tập trung - dập dịch, điều trị hiệu quả”. Thành công đó đã được Tổ chức
Y tế Thế giới và bạn bè quốc tế đánh giá cao. Sự thành công bước đầu trong quá
trình phòng chống dịch bệnh đó là Đảng và Nhà nước luôn có những sự chỉ đạo
kịp thời, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia
về phòng, chống dịch bệnh Covid-19, các ngành, các cấp, các địa phương, cả hệ
thống chính trị đã đoàn kết, thống nhất triển khai quyết liệt nhiều biện pháp
đồng bộ, vừa ngăn chặn, hạn chế tốc độ lây lan của dịch bệnh, vừa bảo đảm
thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh, an toàn xã hội.
Trước tình hình dịch COVID-19 bùng phát tại Vũ Hán, ngày 29-1-2020, Ban
Chấp hành Trung ương Đảng đã ban hành Công văn số 79-CV/TW về việc phòng,
chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do vi-rút Corona gây ra với tinh thần “...
khẩn trương thực hiện quyết liệt các biện pháp do Chính phủ và các bộ, ngành
đề ra”. Đảng ta xác định rõ, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống
dịch do chủng mới là nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách để kiểm soát, không để lây
10
lan, bảo đảm phát triển kinh tế, xã hội, giữ vững an ninh, trật tự, chăm sóc sức
khỏe, đời sống nhân dân.
Ngày 11-6-2021, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 07-KL/TW về một số
nhiệm vụ trọng tâm tăng cường công tác phòng, chống dịch COVID-19 và phát
triển kinh tế-xã hội. Kết luận nêu rõ: “Toàn hệ thống chính trị tập trung cao nhất
cho công tác phòng, chống dịch COVID-19 với tinh thần “chống dịch như chống
giặc”. Chủ động các phương án, kịch bản để kịp thời ứng phó với mọi tình huống;
tuyệt đối không được chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, thỏa mãn với những kết
quả bước đầu đạt được. Tiếp tục chỉ đạo sát sao, chặt chẽ và triển khai các giải
pháp mạnh mẽ, quyết liệt, linh hoạt, hiệu quả, nhất là tại các địa phương có mật
độ dân số cao, nhiều khu công nghiệp, đang xuất hiện các ổ dịch lớn để sớm
ngăn chặn, đẩy lùi; không để dịch lan rộng, bùng phát trong cộng đồng... Tăng
cường chỉ đạo, tuyên truyền về công tác phòng, chống dịch trong tình hình mới,
nhất là lợi ích của việc tiêm vắc-xin, tiếp tục huy động sức mạnh của cả hệ thống
chính trị trong công tác phòng, chống dịch, thúc đẩy phát triển kinh tế, chăm lo
đời sống và bảo vệ sức khoẻ của nhân dân”.
Để công tác phòng, chống dịch hiệu quả, ngay từ khi dịch xâm nhập vào
nước ta, Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 05/CT-TTg về việc phòng, chống dịch
bệnh viêm đường hô hấp cấp. Thậm chí Việt Nam chấp nhận hi sinh lợi ích kinh
tế trước mắt để bảo vệ tốt nhất sức khỏe, tính mạng của người dân”. Như vậy
chủ trương của Đảng và nhà nước thể hiện rõ bản chất vì người dân, vì con
người. Trong quá trình chống dịch Chính phủ đã ban hành nhiều giải pháp điều
hành rất kịp thời, trong đó nổi bật là các Chỉ thị 16, 15 và 19. Đặc biệt bệnh
Covid-19 vào danh mục các bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm. Theo đó,
người nhiễm bệnh được khám, điều trị miễn phí trong khi công dân nhiều quốc
gia trên thế giới phải tự chi trả mọi chi phí điều trị Covid-19. Ngày 11-10-1021,
11
Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 128/NQ-CP quy định tạm thời về thích ứng
an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh.
Như vậy có thể thấy Đảng và Nhà nước luôn phát huy được vai trò của các
tổ chức chính trị - xã hội, phát huy vài trò sức mạnh của toàn dân trong phòng,
chống dịch đã tạo ra sự đồng thuận, huy động được lực lượng, nguồn lực phòng,
chống dịch hiệu quả. Điển hình là Đảng đã lãnh đạo xây dựng quỹ vắc-xin phòng,
chống Covid-19 hàng nghìn tỷ đồng và được quản lý, sử dụng chặt chẽ. Đội ngũ
các nhà khoa học đã tích cực nghiên cứu, thử nghiệm và sản xuất ra được bộ kít
xét nghiệm Covid-19 ưu việt, giá thành rẻ và xuất khẩu ra thế giới. Các nhà khoa
học cũng đã từng bước nghiên cứu, thử nghiệm vắc-xin để góp phần vào thành
công chống dịch.
Đặc biệt, sự tham gia tích cực của lực lượng công an, quân đội đã tiếp
thêm sức mạnh cho cuộc chiến chống dịch. Họ không chỉ trực tiếp tiến hành
công tác chống dịch mà còn nhường nơi ở, nơi huấn luyện cho những người phải
cách ly. Họ cũng chính là những người bảo đảm kỷ luật và cung cấp các dịch vụ
cần thiết để hoạt động cách ly có thể thành công. Đặc biệt, sự ủng hộ và đồng
lòng của người dân tạo ra sức mạnh to lớn cho cuộc chiến chống dịch. Chúng ta
thấy toàn thể nhân dân thống nhất và ủng hộ tuyệt đối các quyết sách của Chính
phủ. Gần như không ai nói khác và không ai làm khác. Các địa phương trong cả
nước đã dấy lên phong trào, hình thành các “pháo đài chống dịch”, giúp cho việc
ngăn chặn dịch được tiến hành khẩn trương, hiệu quả ngay từ cơ sở.
Tuy nhiên, hiện nay, tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, khó lường,
đang tác động toàn diện tới kinh tế, xã hội, quốc phòng, an ninh và đời sống của
nhân dân, có thể kéo dài, khó dự đoán chính xác thời gian kết thúc. Nước ta
đang phải đối mặt với nguy cơ nguy cơ lây nhiễm trong cộng đồng ngày càng lớn
đòi hỏi toàn hệ thống chính trị phải tập trung cao độ để tiếp tục chủ động ngăn
chặn và kiểm soát có hiệu quả dịch bệnh. Trước bối cảnh đó Đảng và Nhà nước
12
đã có những quan điểm, chỉ đạo thay đổi phù hợp với tình hình mới. Với việc
tổng kết kinh nghiệm chống dịch trên thế giới và quá trình chống dịch ở các địa
phương, với sự đồng lòng, quyết tâm của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân, sự
nghiêm túc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch, chúng ta tin rằng dịch
bệnh sẽ được ngăn chặn, sớm ổn định và phục hồi kinh tế, bảo đảm an sinh xã
hội. Bộ Chính trị yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể
tập trung phòng, chống dịch bệnh với tinh thần trách nhiệm cao nhất, kiên quyết
không để dịch bệnh bùng phát, đồng thời thực hiện các nhiệm vụ cấp bách, hỗ
trợ cộng đồng doanh nghiệp, duy trì sản xuất, kinh doanh, chăm lo cho người
dân, chủ động chuẩn bị các phương án phục hồi nền kinh tế.
1.2.2. Một số quy định của pháp luật về phòng, chống bệnh truyền nhiễm
Các bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A bao gồm bệnh bại liệt; bệnh cúm
A-H5N1; bệnh dịch hạch; bệnh đậu mùa; bệnh sốt xuất huyết do vi rút Ê - bô -
la (Ebola), Lát-sa (Lassa) hoặc Mác-bớc (Marburg); bệnh sốt Tây sông Nin
(Nile); bệnh sốt vàng; bệnh tả; bệnh viêm đường hô hấp cấp nặng do vi rút và
các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm mới phát sinh chưa rõ tác nhân gây bệnh.
Theo Quyết định số 219/QĐ-BYT ngày 29-01-2020 của Bộ trưởng Bộ y tế đã
bổ sung bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virut Corona (nCov)
gây ra vào danh mục các bệnh truyền nhiễm theo nhóm A theo quy định tại Luật
Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007.
Với việc được bổ sung vào danh mục các bệnh truyền nhiễm nhóm A thì
việc xử lý đối với một số hành vi vi phạm liên quan đến phòng, chống dịch bệnh
Covid-19 trong lĩnh vực y tế quy định như sau:
Thứ nhất, các nguyên tắc phòng, chống bệnh truyền nhiễm gồm:
Lấy phòng bệnh là chính trong đó thông tin, giáo dục, truyền thông, giám
sát bệnh truyền nhiễm là biện pháp chủ yếu. Kết hợp các biện pháp chuyên môn
13
kỹ thuật y tế với các biện pháp xã hội, hành chính trong phòng, chống bệnh
truyền nhiễm.
Thực hiện việc phối hợp liên ngành và huy động xã hội trong phòng,
chống bệnh truyền nhiễm; lồng ghép các hoạt động phòng, chống bệnh truyền
nhiễm vào các chương trình phát triển kinh tế - xã hội.
Công khai, chính xác, kịp thời thông tin về dịch và chủ động, tích cực, kịp
thời, triệt để trong hoạt động phòng, chống dịch.
Thứ hai, với các quy định về phòng chống dịch bệnh thì luật cũng quy định
về các hành vi vi phạm pháp luật về phòng chống bệnh truyền nhiễm đó là: cố ý
làm lây lan tác nhân gây bệnh truyền nhiễm, người mắc bệnh truyền nhiễm,
người bị nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm và người mang mầm bệnh truyền
nhiễm làm các công việc dễ lây truyền tác nhân gây bệnh truyền nhiễm theo quy
định của pháp luật, che giấu, không khai báo hoặc khai báo không kịp thời các
trường hợp mắc bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật, cố ý khai báo,
thông tin sai sự thật về bệnh truyền nhiễm, phân biệt đối xử và đưa hình ảnh,
thông tin tiêu cực về người mắc bệnh truyền nhiễm, không triển khai hoặc triển
khai không kịp thời các biện pháp phòng, chống bệnh truyền nhiễm theo quy
định của Luật này và không chấp hành các biện pháp phòng, chống bệnh truyền
nhiễm theo yêu cầu của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.
Thứ ba, trên cơ sở quy định về quy định về các hành vi vi phạm pháp luật
về phòng chống bệnh truyền nhiễm thì Luật cũng quy định hình thức và mức xử
phạt đối với người có hành vi vi phạm về phòng chống bệnh truyền nhiễm, tùy
theo tính chất, mức độ có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm
hình sự. Đối với các hành vi vi phạm pháp luật khác có liên quan đến phòng
chống dịch bệnh nguy hiểm cho người, thì tùy theo tính chất, mức độ, có thể bị
truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội phạm tương ứng theo quy định của Bộ
luật Hình sự và Công văn số 45/TANDTC-PC ngày 30-3-2020 của Hội đồng Thẩm
14
phán Tòa án nhân dân tối cao Hướng dẫn về việc xét xử tội phạm liên quan đến
phòng, chống dịch bệnh.
1.3. Tác động của dịch bệnh Covid-19 đối với xã hội
1.3.1. Tác động của dịch bệnh Covid-19 đối với đời sống xã hội.
Đại dịch Covid-19 xâm nhập vào Việt Nam cuối tháng 1-2020 đã tác động
tiêu cực đến mọi mặt đời sống xã hội và làm đảo lộn mọi thói quen sinh hoạt đời
thường của người dân.
Khi dịch Covid-19 bùng phát ở Vũ Hán (Trung Quốc), nhóm doanh nghiệp
FDI sản xuất chậm lại do thiếu vật tư, nguyên liệu, linh kiện sản xuất nhập từ
Trung Quốc. Một số tập đoàn, doanh nghiệp trong nước, doanh nghiệp nhỏ và
vừa cũng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là doanh nghiệp liên quan đến các mặt
hàng xuất nhập khẩu không chỉ thiếu vật tư mà còn do ách tắc, khó khăn thủ tục
ở cửa khẩu. Nhiều doanh nghiệp du lịch, khách sạn, nhà hàng đã ngừng hoạt
động do không có khách vì nhiều nước trên thế giới đồng loạt đóng cửa biên giới
và việc triển khai Chỉ thị số 16/CT-TTg, ngày 31-3-2020, của Thủ tướng Chính
phủ về các biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19. Không ít làng nghề
sản xuất mặt hàng mỹ nghệ, thủ công xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc,
Nhật Bản, châu Âu cũng gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ sản phẩm. Nhiều cửa
hàng, hộ gia đình kinh doanh cá thể các mặt hàng không thiết yếu cũng phải
dừng hoạt động để phòng, tránh dịch lây lan. Những chuyển biến theo hướng
tiêu cực này nhanh chóng tác động đến thị trường lao động, việc làm, các lĩnh
vực kinh tế, xã hội, đặc biệt là rất đông người lao động làm việc tại các doanh
nghiệp nhỏ, siêu nhỏ, làng nghề, hộ kinh doanh cá thể, lao động trong khu vực
kinh tế phi chính thức, như xe ôm, bán hàng rong, bán vé số, bán báo, đánh giầy,
lao động giúp việc… ở thành phố nhanh chóng bị mất việc làm. Một số lượng lớn
lao động, trong đó có sinh viên phải di cư ngược trở lại vùng nông thôn. Không ít
15
lao động mạo hiểm ở lại khu nhà trọ với mong muốn đợi dịch qua nhanh để làm
việc. Nếu dịch bệnh kéo dài, cuộc sống của các nhóm này sẽ gặp nhiều khó khăn.
Họ không có bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp. Và nếu các
chính sách xã hội cũng như các gói hỗ trợ, tương trợ cộng đồng triển khai muộn
rất có thể nảy sinh một số hệ lụy xã hội liên quan đến gia tăng mâu thuẫn, bạo
lực, xung đột xã hội, vấn nạn trộm cắp, mại dâm, ma túy, rượu bia ở cả nông
thôn và thành thị, hiện tượng khai phá tài nguyên...
Thị trường hàng hóa không khan hiếm nhưng hiện tượng đầu cơ, tích trữ,
hàng giả, hàng nhái và khác biệt xã hội gia tăng. Tâm lý xã hội lo lắng thái quá,
hình thành thái độ phân biệt, kỳ thị xã hội. Người dân lo lắng và có thái độ phân
biệt, kỳ thị cũng xảy ra khi ca mắc Covid-19 đã dẫn đến hành vi thiếu hợp tác
khai báo y tế, trốn tránh cách ly, phân biệt, kỳ thị xã hội, xúc phạm, xa lánh, lập
rào chắn đường đi vẫn tồn tại ở nhiều cấp độ trong đời sống xã hội. Đáng quan
tâm hơn là, một số cá nhân do thiếu hiểu biết, lợi dụng hiện tượng dịch bệnh đã
xuyên tạc, bịa đặt, đưa thông tin sai, dẫn đến xã hội hình thành luồng tin đồn
không đúng về tình hình dịch bệnh ở các địa phương, về người mắc Covid-19 và
nhân thân của họ, ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý người bệnh và gia đình, gây
hoang mang trong cộng đồng, xã hội.
Tổ chức xã hội, hành vi văn hóa và các nghi lễ, tập tục trong đời sống xã
hội cũng vì thế mà đảo lộn. Nếu trước khi chưa có dịch bệnh thì các hoạt động
đều diễn ra theo bản sắc văn hóa riêng mang tính vùng miền. Nhưng từ khi có
đại dịch Covid-19, mỗi người dân Việt Nam đã và đang điều chỉnh thói quen,
hành vi xã hội, nghi lễ và tập tục phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh chống dịch,
nhằm bảo đảm an toàn cho bản thân cũng như gia đình. Có thể nói, những bản
sắc văn hóa có tính thương hiệu của người Việt như “món ăn vỉa hè”, “cà phê
phố cổ”, “phố đi bộ”, “chợ đêm” đã phải tạm gác lại bởi những thông điệp về
16
quy định mới trong thời dịch “giãn cách xã hội”, “cách ly xã hội”, “văn hóa khẩu
trang”, “văn hóa online”.
1.3.2. Tác động của dịch bệnh Covid-19 đến sinh viên.
Kể từ khi Covid-19 bùng phát vào cuối tháng 12 năm 2019 đến nay, dịch
viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus corona (nCoV) (gọi tắt là Đại
dịch Covid-19) đã tạo ra một bước ngoặt và sự thay đổi lớn trong đời sống kinh
tế - xã hội ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Trong đó,
giáo dục được xem là một trong những lĩnh vực chịu tác động nặng nề nhất.
Theo tổ chức UNESCO, kể từ khi đại dịch bùng phát đến ngày 8/4/2020, trên thế
giới có gần 1,6 tỉ học sinh và sinh viên bị ảnh hưởng; 188 quốc gia buộc phải
đóng cửa các trường học trên toàn quốc, gây tác động đến 91.3% tổng số học
sinh, sinh viên trên toàn thế giới. Đến thời điểm hiện tại, Việt Nam đã trải qua
nhiều đợt bùng phát dịch bệnh Covid-19 ở hầu hết các tỉnh, thành trên cả nước.
Giống như các quốc gia khác, đại dịch Covid-19 không chỉ tác động mạnh mẽ
đến các hoạt động kinh tế-xã hội, mà còn ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động giáo
dục ở Việt Nam. Cụ thể, vào khoảng tháng 3 đến tháng 4 năm 2020 khi đợt dịch
đầu tiên bùng phát trong nước, tất cả các trường học buộc phải đóng của và
toàn bộ học sinh, sinh viên phải nghỉ học để phòng dịch theo Chỉ thị số 16/CT-
TTg của Chính phủ. Theo thống kê đến tháng 4/2020, tất cả 63 tỉnh, thành đã
cho học sinh, sinh viên nghỉ ở nhà. Đến nay,do diễn biến phức tạp của dịch bệnh,
Chính phủ Việt Nam đã nhiều lần thực hiện các đợt giãn cách xã hội trên phạm vi
toàn tỉnh, thành phố hoặc thậm chí trên quy mô toàn quốc. Trong bối cảnh đó,
nhằm phòng ngừa sự lây lan của dịch bệnh Covid-19; vừa duy trì chất lượng dạy
học và hoàn thành chương trình đúng tiến độ, đảm bảo việc học tập của học
sinh, sinh viên; nhiều trường học đã áp dụng việc dạy học bằng hình thức trực
tuyến (online) đối với hầu hết các cấp học.
17
Thực tế cho thấy, việc chuyển đổi hình thức học tập truyền thống sang
học tập trực tuyến đã tạo ra không ít những thách thức đối với sinh viên. Nghiên
cứu của nhiều tác giả về các yếu tố rào cản trong việc học Online của sinh viên
đã chỉ ra một số khó khăn về không gian học tập cũng như các yếu tố tâm lý ảnh
hưởng đến hiệu quả học tập của sinh viên. Cụ thể, có đến 64% sinh viên cho
rằng không có không gian riêng tư để học tập trực tuyến và thường bị ảnh
hưởng bởi tiếng ồn 79,1%; 71% sinh viên nhấn mạnh thường bị người nhà làm
phiền và cảm thấy gò bó, không được đi lại chiếm tỉ lệ 73,7%. Cùng với đó,
những yếu tố tâm lý như “Khó tập trung”, “Thiếu động lực”cũng là một trong
những rào cản mà sinh viên gặp phải khi học tập trực tuyến.
Ngoài ra quá trình học tập trực tuyến, sinh viên phải chịu những áp lực
tâm lý vì trang thiết bị và căng thẳng liên quan đến đại dịch, cả vì sự mất đi nề
nếp của trường học cùng những khoản hỗ trợ chính thức hoặc không chính thức,
cũng như đặc biệt lo lắng về sự an toàn khi phải sống trong môi trường, hoàn
cảnh khó khăn hoặc nguy hiểm, nỗi lo lắng khả năng đóng học phí, có mâu thuẫn
với gia đình trong vấn đề thấu hiểu, thiếu tập trung hoặc không có hứng thú
trong học tập, sinh hoạt là vấn đề mà đa số các sinh viên mắc phải, bên cạnh
mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều. Đặc biệt sinh viên cảm thấy bản thân nhiều thiếu
sót, tự ti và mơ hồ về mục đích sống của bản thân trong thời gian dịch bệnh.
Covid-19 còn tác động đến cơ hội nghề nghiệp của mỗi sinh viên, đặc biệt
là sinh viên sắp tốt nghiệp. Dịch bệnh làm nhiều đơn vị, doanh nghiệp đóng cửa
ngừng hoạt động hoặc cắt giảm nhân sự, nên nhu cầu tuyển dụng không còn
nhiều và đa dạng như trước, dẫn đến nỗi lo không có cơ hội việc làm và thất
nghiệp. Dịch bệnh cũng ảnh hưởng ít nhiều đến việc làm thêm của một số sinh
viên, nhất là là các sinh viên xa nhà, dẫn đến những mối lo trong sinh hoạt và chi
tiêu hằng ngày. Hơn thế nữa, vì nhu cầu việc làm để trang trải cuộc sống mà có
sinh viên đã trở thành nạn nhân của lừa đảo tiền và sức lao động.
18
Về đời sống, sinh viên đang đối mặt với nhiều khó khăn. Tình trạng giãn
cách buộc sinh viên phải ở tại nhà, hạn chế đi lại và tuân thủ các quy tắc phòng,
chống dịch. Các bạn không có cơ hội gặp gỡ thầy cô, anh chị và bạn bè như
khoảng thời gian học tại trường trước đó. Hoạt động của các câu lạc bộ, đội,
nhóm hoặc các buổi giao lưu sinh viên trong và ngoài trường, vốn dĩ rất sôi nổi
hằng năm, hầu như tất cả đành phải tạm gác lại. Đây là một thiệt thòi lớn của
sinh viên, khi những trải nghiệm học tập bị hạn chế bởi hình thức online, những
hoạt động ngoại khóa càng bị giới hạn hơn, không thể đáp ứng nhu cầu giao lưu,
học hỏi và rèn luyện các kỹ năng xã hội. Một bộ phận sinh viên xa quê có cơ hội
về quê ngay khi các trường đại học chuyển sang hình thức học trực tuyến. Tuy
nhiên, một bộ phận sinh viên xa quê vẫn ở lại Hà Nội. Sinh viên cũng gặp khó
khăn khi mua nhu yếu phẩm và nguy cơ nhiễm bệnh, từ đó ảnh hưởng đến sức
khỏe, tinh thần và tâm lý.
Việc sinh viên phải ở nhà kéo dài, không có sự giao lưu, tiếp xúc trực tiếp
đã ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục, sự phát triển phẩm chất, năng lực toàn
diện của sinh viên, đặc biệt là về sức khỏe thể chất và sức khỏe tâm thần. Ngoài
sự chậm trễ trong việc học hành, nhiều sinh viên phải chịu sự cô lập xã hội và
mức độ lo lắng tăng cao, thậm chí phải tiếp xúc với lạm dụng và bạo lực một số
nơi, việc đóng cửa trường học đã dẫn đến sinh viên bỏ học, đi làm và kết hôn
sớm.
TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
Thông qua chương 1 đã khái quát chung nhất các vấn đề cơ bản về dịch
bệnh Covid-19 và những tác động của dịch bệnh đối với đời sống xã hội và sinh
viên. Từ đó, giúp ta hiểu rõ hơn về những tác động mà dịch bệnh gây nên để mọi
19
người nâng cao ý thức hơn trong công tác phòng chống dịch bệnh, đặc biệt là
sinh viên.
CHƯƠNG 2:
THỰC TRẠNG VỀ Ý THỨC PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID-19 CỦA SINH VIÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI.
2.1. Khái quát về công tác phòng, chống dịch bệnh của Trường Đại học Nội Vụ
Hà Nội
Trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, bám sát sự chỉ đạo của Chính
phủ, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống dịch Covid-19
và các khuyến cáo của Bộ Y tế, Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 Bộ Nội
vụ được thành lập và đã chủ động triển khai kịp thời, đồng bộ, có hiệu quả công
tác phòng, chống dịch Covid-19, từ khâu ban hành các văn bản chỉ đạo, xây dựng
kịch bản theo các cấp độ đến triển khai thực hiện các biện pháp phòng, chống
dịch. Đến nay, Ban Chỉ đạo đã ban hành trên 250 văn bản chỉ đạo, tổng hợp báo
cáo hàng ngày về tình hình thực hiện và kết quả phòng, chống dịch của các đơn
vị thuộc, trực thuộc Bộ.
Là đơn vị trực thuộc của Bộ Nội vụ, trên cơ sở các văn bản chỉ đạo Bộ,
trường Đại học Nội Vụ Hà Nội căn cứ vào tình hình cụ thể đã ban hành những
văn bản trong việc phòng chống dịch bệnh Covid-19 đối với cán bộ, giảng viên,
sinh viên của trường. Các văn bản tập trung vào công tác phòng, chống dịch và
nâng cao giáo dục ý thức chống dịch của cán bộ, giảng viên, sinh viên như sau:
20
Văn bản số 175/ĐHNV-VP ngày 21/02/2022 của Trường Đại học Nội vụ
Hà Nội về việc triển khai các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 khi sinh
viên, học viên học trực tiếp tại Trường.
Cán bộ, giảng viên, sinh viên trong trường thực hiện nghiêm túc các văn
bản chỉ đạo của Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo quốc gia phòng,
chống dịch Covid-19, hướng dẫn của Bộ Y tế và các văn bản hướng dẫn của Bộ
GDĐT cũng như của chính quyền địa phương; tuyệt đối không hoang mang
nhưng cũng không lơ là, chủ quan, mất cảnh giác trong công tác phòng, chống
dịch bệnh.
Nâng cao ý thức trách nhiệm cá nhân từng sinh viên,giảng viên,… phối
hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng ở địa phương để nắm chắc tình hình,
chủ động xây dựng kế hoạch, kịch bản, giải pháp sẵn sàng ứng phó với tình
huống dịch bệnh có thể xảy ra trong trường học đồng thời kích hoạt hệ thống
phòng dịch, trang thiết bị phòng dịch trong nhà trường; tăng cường kiểm tra,
đôn đốc thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch trên địa bàn, phạm vi quản
lý, xử lý nghiêm tổ chức, cá nhân vi phạm các yêu cầu phòng, chống dịch.
Tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của
cán bộ quản lý, nhân viên, giảng viên, sinh viên,…về các biện pháp phòng, chống
dịch.
Tiếp tục tuyên truyền, tổ chức thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống
dịch Covid-19: thực hiện nghiêm túc khuyến cáo “5K” của Bộ Y tế ("Khẩu trang -
Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tụ tập - Khai báo y tế"); thực hiện đeo khẩu
trang bắt buộc khi đi ngoài đường và ở nơi cộng cộng. Thực hiện theo dõi sức
khỏe, đo thân nhiệt, khử khuẩn, vệ sinh trường, lớp học, nhà vệ sinh theo quy
định.
21
Điều chỉnh kế hoạch giáo dục nhà trường, kế hoạch dạy học, tổ chức kiểm
tra, đánh giá phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương để bảo đảm an
toàn tuyệt đối cho sinh viên, giảng viên, cán bộ quản lý giáo dục.
Tiếp tục tuyên truyền, tổ chức thực hiện tốt các biện pháp phòng, chống
dịch Covid-19: thực hiện nghiêm túc khuyến cáo “5K” của Bộ Y tế ("Khẩu trang -
Khử khuẩn - Khoảng cách - Không tụ tập - Khai báo y tế"); thực hiện đeo khẩu
trang bắt buộc khi đi ngoài đường và ở nơi cộng cộng.
Như vậy, với tinh thần cảnh giác, chủ động, sáng tạo, thời gian qua,
Trường Đại học Nội vụ Hà Nội đã triển khai kịp thời, hiệu quả công tác phòng,
chống dịch Covid-19, đem lại sự yên tâm công tác cho cán bộ, viên chức, giảng
viên và sinh viên của trường.
2.2. Thực trạng phòng, chống dịch Covid-19 của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội
2.2.1. Thực trạng nhận thức của sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong phòng chống Covid-19
Cùng với đó sự bùng phát của dịch bệnh đã ảnh hưởng đến ngành giáo
dục, vì thế rất nhiều trường học từ mầm non, tiểu học đến đại học đã cho học
sinh, sinh viên nghỉ để tránh dịch thay vào đó là học trực tuyến. Sinh viên đại
học là nhóm đối tượng cần thiết để hỗ trợ cho việc chống dịch, những người sau
này sẽ trực tiếp tham gia vào công tác tuyên truyền, nắm bắt nhạy bén với các
phương pháp chống dịch và tạo nên hiệu ứng tốt trong vai trò đại diện cho giới
trẻ. Do đó nhận thức, thái độ và hành vi của sinh viên Đại học Nội vụ cũng như
các trường Đại học khác trong cả nước trong đại dịch lần này là yếu tố rất quan
trọng.
Qua khảo sát trực tuyến sinh viên các khóa 18,19,20,21 nhóm nhận được
417 câu trả lời từ các bạn sinh viên tại trường Đại học Nội vụ Hà Nội và kết quả
như sau:
22
Có thể thấy phần lớn sinh viên chiếm 75% đều rất quan tâm đến dịch
bệnh có có tìm hiểu thêm qua các kênh thông tin khác nhau về dịch bệnh hoặc
biết ít về dịch bệnh và nghe thoáng qua về dịch bệnh.
Việc quan tâm đến dịch bệnh cho nên có đến 80% các bạn sinh cho rằng
dịch bệnh rất nguy hiểm do vậy cần phải thực hiện những biện pháp phòng
23
chống, dịch. Còn 15 % số sinh viên cho rằng ít nguy hiểm và 3% sinh viên cho
rằng giống bệnh cảm cúm và 2% sinh viên cho rằng không hề nguy hiểm dẫn tới
một bộ phận sinh viên nhỏ của trường vẫn chưa có ý thức trong việc phòng
chống dịch, không tuân thủ các biện pháp chống dịch như thường xuyên không
đeo trang khi ra đường, khi sinh hoạt tập thể trong giai đoạn dịch bệnh xảy ra.
Thậm chí một số sinh viên vẫn tụ tập bạn bè, ăn uống khi trong quá trình thực
hiện giãn cách tại các địa phương.
Như vậy có thể thấy đa số sinh viên nhận thức được dị bệnh Covid-19 rất
nguy hiểm. Điều này dẫn tới tâm lý sinh viên quan tâm lo lắng trước loại dịch
bệnh. Với việc quan tâm đến dịch bệnh nên phần lớn sinh viên đều có kiến thức
về dịch bệnh như nhận biết và phòng ngừa Covid-19 đó là đến 95% sinh viên
biết sốt, ho là triệu chứng chính của Covid-19 và các triệu trứng khác như khó
thở, đau đầu, đau họng, đau cơ, tiêu chảy. Tuy nhiên đây cũng là một loại dịch
bệnh mới nên những hiểu biết về kiến thức của sinh viên về dịch bệnh vân còn
hạn chế dẫn đến một số sinh viên vẫn lơ là, chủ quan với bệnh dịch.
Khi được hỏi bệnh Covid-19 lây truyền như thì có 87% sinh viên cho rằng
lây qua giọt bắn; Tiếp xúc trực tiếp với người bị bệnh là 52%; Chạm vào vật dụng,
bề mặt mang mầm bệnh là 38%; thực phẩm mang mầm bệnh là 8%; Vẫn còn
một tỉ lệ lớn sinh viên nhầm lẫn cho rằng Covid-19 lây truyền qua không khí
(71%); Ngoài ra, còn tỉ lệ nhỏ người dân chọn sai con đường lây nhiễm: muỗi đốt
(3%); uống nước bẩn (3%).
Qua đây cho thấy sinh viên có kiến thức khá tốt về dịch bệnh, hiểu biết
được những thông tin chính, cần thiết để bảo vệ bản thân và gia đình. Điều này
cũng cho thấy được phần nào thành công của các cơ quan chức năng khi đã để
thông tin tiếp cận với người dân một cách đầy đủ và dễ hiểu nhất. Đồng thời
trong thời gian tới cần đẩy mạnh tuyên truyền về các con đường lây truyền của
Covid 19 và các rủi ro, biến chứng mà nó mang lại.
24
Chính trên cơ sở nhận thức về dịch bệnh nên trong quá trình học tập,
tham gia các hoạt động và cuộc sống hàng ngày sinh viên đã sử dụng những biện
pháp chống dịch cho bản thân và gia đình đó là 90% sinh viên thường xuyên rửa
tay thường xuyên với dung dịch rửa tay chứa 70% cồn hoặc bằng xà phòng và
nước trong vòng 20 giây, che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tránh tiếp xúc
gần với người bị sốt và ho, tuân thủ các khuyến cáo của nhà nước để phòng
ngừa sự lây lan của dịch Covid-19, ở trong nhà, hạn chế ra ngoài khi có gian cách
xã hội ở địa phương, mang khẩu trang, sử dụng các bài thuốc thảo dược dân
gian, tránh chạm vào mắt, mũi và miệng. Nhưng vẫn còn 5% sinh viên khi được
khảo sát chưa có ý thức bảo vệ bản thân và gia đình khi có dịch bệnh bùng phát
đó là không đeo khẩu trang, tụ tập đông người không giữa khoảng cách, không
tiêm vắc xin đầy đủ.
Trong tình hình dịch bệnh diễn biến căng thẳng hiện tại bên cạnh những
điều đã được phổ biến thì sinh viênvẫn còn rất nhiều điều mà người dân mong
muốn được thộng tin thêm như: phương pháp điều trị, thông tin về vắc xin, điều
cần làm nếu có triệu chứng, cách chống dịch lây lan, cách chăm sóc người có
nguy cơ, cách đối phó dịch bệnh của người khác, cách giải quyết tốt việc học
hành trong quá trình học tập trực tuyến.
Thông tin được tìm kiếm thường xuyên nhất là quy trình phòng chống
Covid-19. Do vậy khi được hỏi thông tin về dịch bệnh Covid-19 đến 100% sinh
viên quan tâm đến các thông tin cách bảo vệ bản thân trước Covid-19, các triệu
chứng của Covid-19, cách Covid-19 lây truyền, những điều cần làm gì khi có các
triệu chứng của Covid-19 và các rủi ro và biến chứng của Covid-19. Thông tin
sinh viên có được thì lại từ trên những phương tiện truyền thông và cũng rất tin
tưởng vào những thông tin qua các kênh đó như: truyền hình, phát thanh, các
trang mạng, mạng xã hội thậm chí cả qua những thông tin không được kiểm
25
chứng trên mạng xã hội dẫn đến những hiểu biết sai lầm về dịch bệnh Covid 19,
rồi chia sẻ những thông sai về phòng, chống, chữa bệnh Covid.
Như vậy, có thể thấy, kiến thức của sinh viên về phòng, chống Covid-19
hiện tại đã được phổ biến rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng và
trường học là môi trường được tiếp cận và giáo dục sớm và tốt. Tuy nhiên bên
cạnh đó vẫn có một số người hiểu sai, nhận thức chưa hết tác hại của dịch bệnh,
còn coi thường các biện pháp phòng chống, đơn giản hóa trong chấp hành các
nguyên tắc dịch tễ khi tham gia chống dịch cũng như quan niệm sai lầm rằng
nhìn một người bên ngoài khỏe mạnh thì người đó không bị nhiễm Covid-19.
Một nhóm nhỏ sinh viên vẫn còn kỳ thị và phân biệt đối xử với người từ các địa
phương có dịch, gây ra nhiều tác động không tốt đối với người bệnh, dẫn đến
tâm lý che giấu bệnh, không khai báo y tế.
2.1.2. Thực trạng thái độ của của sinh viên trường Đại học Nội vụ Hà Nội trong phòng chống dịch bệnh Covid-19.
Trên cơ sở việc có những nhận thức đúng đắn về dịch bệnh Covid 19 thì
khi khảo sát sinh viên thái độ của sinh viên đối với dịch bệnh thì kết quả thu
được như sau:
Về thái độ chung của sinh viên trong phòng chống dịch Covid-19, đa số
sinh viên đều có thái độ tích cực đối với việc phòng chống dịch Covid-19, tỷ lệ
sinh viên có thái độ tốt là 93,2%, chưa tốt là 6,8%. Từ việc có thái độ tốt trong
phòng chống dịch nên sinh viên trường Đại học Nội vụ tại cơ sở Hà Nội đã thực
hành tốt các biện pháp chống dịch bệnh và khi dịch bệnh bùng phát thì đến 70 %
sinh viên cảm thấy không lo lắng, áp lực tâm lý về dịch bệnh. Tuy nhiên bên cạnh
đó vẫn có 30 % sinh viên được hỏi ngoài lo lắng còn cảm giác sợ hãi dẫn đến áp
lực về tâm lý, gây ảnh hưởng đến việc học tập và cuộc sống.
Bên cạnh đó khi tiếp cận những thông tin về dịch bệnh cho thấy, một số
sinh viên (5%) chưa có lập trường vững chắc khi lướt các trang mạng xã hội tìm
26
hiểu thông tin về tình hình dịch bệnh Covid-19. Trong đó nhiều bạn sẵn sàng
chia sẻ những thông tin chưa được kiểm chứng, như vậy vô tình sẽ khiến nhiều
người thêm lo lắng.
Chẳng hạn tin giả liên quan đến dịch Covid-19 còn là những thông tin sai
lệch về công tác phòng, chống dịch bệnh; xuyên tạc chủ trương, chính sách của
Đảng và biện pháp phòng, chống dịch của chính quyền các cấp. Trên mạng xã
hội đã từng lan truyền dòng trạng thái của một facebooker xuyên tạc phát biểu
của Phó Thủ tướng Vũ Ðức Ðam tại cuộc họp Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống
dịch Covid-19 để đưa ra những thông tin suy diễn vô căn cứ như: “dịch bùng ra
một cái, chắc chắn Việt Nam sẽ bứt lên Top 1 ngay”; “không có việc Nhà nước lo
và ra viện được tặng hoa nữa đâu”; “Hà Nội 11 triệu dân chỉ có khoảng 300 cái
(máy thở)”... Hay mới đây, khi Quân đội huy động cán bộ, chiến sĩ tham gia công
tác phòng, chống dịch, hỗ trợ người dân TP Hồ Chí Minh bảo đảm nhu cầu cuộc
sống trong thời gian giãn cách xã hội, một số đối tượng đã cố tình tung tin sai sự
thật trên mạng xã hội về việc “Quân đội thực hiện thiết quân luật tại TP Hồ Chí
Minh”. Cùng với thông tin này là hình ảnh “xe thiết giáp chắn đường”, “quân đội
mặc đồ bảo hộ cầm súng... Nhưng qua xác minh, các xe thiết giáp trong hình là
những phương tện tham gia buổi luyện tập Khu vực phòng thủ ở Hải Phòng từ
nhiều tháng trước đó; còn hình ảnh “quân nhân ôm súng” lại là hình ảnh quân
đội nước ngoài với những khẩu súng không phải là trang bị của Quân đội nhân
dân Việt Nam.
Như vậy, cò thể thấy với cách thức biểu hiện, nội dung, tính chất khác
nhau nhưng tin giả liên quan đến dịch Covid-19 lan truyền trên mạng xã hội đã
trở thành tác nhân gây hoang mang, tâm lý bất ổn, hoảng loạn trong nhân dân;
ảnh hưởng đến niềm tin của nhân dân đối với các chủ trương, biện pháp phòng,
chống dịch của Đảng, Nhà nước. Sẽ càng nguy hiểm hơn, khi những tin giả này bị
27
các đối tượng chống đối, thù địch, phản động lợi dụng nhằm mục đích tuyên
truyền, kích động chống phá Nhà nước, phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc.
Tuy nhiên hiện nay do hạn chế về hiểu biết pháp luật nên vẫn còn một bộ
phận sinh viên vẫn thiếu ý thức trách nhiệm, phản ứng bất hợp tác, không chấp
hành nghiêm những khuyến cáo của ngành y tế; cố tình vi phạm như khai gian
trong hồ sơ khai báo y tế, trốn cách ly, hoặc nhờ người khác đi cách ly thay mình,
tụ tập đông người. Nhiều trường hợp lợi dụng diễn biến của dịch bệnh, thường
xuyên đăng tải những thông tin không chính xác, bịa đặt về tình hình dịch bệnh,
lan truyền những biện pháp phòng ngừa không đúng, không có căn cứ, gây
hoang mang dư luận. Chia sẻ những thông tin không đúng về chủ chương,
đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước gây mất uy tín sự lãnh đạo của
Đảng và quản lý của nhà nước về công tác phòng chống dịch bệnh.
2.3. Đánh giá ý thức của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ đối với việc
phòng chống Covid-19.
2.3.1. Ưu điểm
Trong thời gian qua, hầu hết sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội luôn
có ý thức cao trong công tác phòng chống dịch Covid-19. Bên cạnh sự vào cuộc
quyết liệt của toàn xã hội thì ý thức và trách nhiệm của mỗi sinh viên trong
phòng, chống dịch bệnh là yếu tố then chốt mang lại thành công trong cuộc
chiến với đại dịch Covid-19, qua đó góp phần bảo vệ bản thân, cộng đồng và đẩy
lùi dịch bệnh. Có được kết quả này là do sự quan tâm của Bộ Nội vụ, sự chỉ đạo,
điều hành, quyết liệt, quan tâm của Ban giám hiệu, các phòng, khoa và sự đồng
tình, ủng hộ tham gia tích cực của giảng viên, sinh viên nhà trường.
Nhà trường đã có những văn bản hướng dẫn kịp thời đến cán bộ, giảng
viên, sinh viên về công tác phòng chống dịch bệnh, đồng thời có những chính
sách hỗ trợ người lao động, sinh viên của trường khi trong thời kỳ dịch bệnh
bùng phát từ đó tạo niềm tin của người lao động, sinh viên vào các quyết sách,
28
biện pháp của nhà trường, địa phương thực hiện nghiêm chỉnh quy định khai
báo sức khỏe, khai thông tin liên quan một cách trung thực, chính xác, không
gian dối hoặc cố tình che giấu thông tin.
Đặc biệt, đa số sinh viên có ý thức, nhận thức, thực hiện nghiêm những
biện pháp tự bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng theo khuyến cáo
của Bộ Y tế. Kịp thời phản ánh những thông tin liên quan đến dịch bệnh Covid-19
qua đường dây nóng và các cơ quan chức năng tại địa phương.
Ý thức trách nhiệm còn đến từ sự tỉnh táo khi tiếp nhận thông tin từ mạng
xã hội, đa số sinh viên của trường không chia sẻ, đăng lại hay cổ xúy cho những
quan điểm sai lệch, bài viết không kiểm chứng, hình ảnh giả trên mạng xã hội.
Bằng cách đó, sẽ không để các thế lực thù địch kích động, lợi dụng để tung tin
bịa đặt gây hoang mang trong xã hội, gây chia rẽ khối đoàn kết thống nhất toàn
dân.
Bên cạnh đó Đoàn thanh niên tích cực tham gia vận động, tuyên truyền
đến sinh viên thông qua các hoạt động đoàn trực tuyến có lồng ghép các nội
dung về công tác phòng chống dịch bệnh trong thời gian học trực tuyến, ngoài
ra thông qua các tiết học thì giảng viên cũng lồng ghép kiến thức về dịch bệnh từ
đó nâng cao nhận thức của sinh viên về công tác phòng chống dịch bệnh Covid -
19.
Như vậy với sự quan tâm, chỉ đạo của nhà trường và sự đoàn kết, đồng
thuận từ người lao động và sinh viên công tác phòng chống dịch của nhà trường
đã đạt những thành quả nhất định đó là một bộ phận lớn sinh viên của nhà
trường đã rất tích cực tham gia vào công tác phòng chống dịch như trực chốt,
tham gia điều tra dịch tễ, làm công tác hậu cần phục vụ công tác phòng, chống
dịch bệnh, làm thiện nguyện trong thời kỳ dịch bệnh góp phần đẩy lùi dịch bệnh,
đưa cuộc sống trở lại bình thường như hiện nay.
29
Với khẩu hiệu “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”. Trong
những ngày qua hơn 50 sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội đã xung phong
đăng ký vào các đội hình tình nguyện, hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh
Covid-19 trên đại bàn thành phố Hà Nội và các đại phương. Bên cạnh đó, với
phương châm “Tuổi trẻ Nội vụ - kiên cường chống dịch”, tuổi trẻ Nội vụ không
ngại khó khăn, nguy hiểm...xung phong vào vùng dịch để tham gia hỗ trợ công
tác phòng, chống dịch Covid-19.
2.3.2. Hạn chế
Bên cạnh những sinh viên tích cực chung tay, nâng cao ý thức phòng
chống dịch bệnh, thì có một thực tế đáng phải suy ngẫm và lên án, đó là còn
một bộ phận sinh viên vẫn thiếu ý thức trách nhiệm, phản ứng bất hợp tác,
không chấp hành nghiêm những khuyến cáo của ngành y tế; cố tình vi phạm như
khai gian trong hồ sơ khai báo y tế, trốn cách ly, hoặc nhờ người khác đi cách ly
thay mình, tụ tập đông người. Nhiều trường hợp lợi dụng diễn biến của dịch
bệnh, thường xuyên đăng tải những thông tin không chính xác về tình hình dịch
bệnh, lan truyền những biện pháp phòng ngừa không đúng, không có căn cứ,
gây hoang mang dư luận. Thậm chí, có những sinh viên do không tìm hiểu kỹ
thông tin nên đã chia sẻ trên mạng xã hội những nội dung, hình ảnh giả, không
đúng sự thật về những người bệnh mắc Covid-19... đã gây rất nhiều áp lực cho
công tác phòng, chống dịch bệnh.
Trong thời điểm dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, do đó hình thức học
trực tuyến vẫn đang được duy trì. Tuy nhiên, một bộ phận sinh viên của trường
chưa có ý thức tự giác trong quá trình học, vẫn còn hiện tượng sinh viên bỏ học
với nhiều lý do tự đặt ra như: mất mạng, mạng kém,…
Một số sinh viên còn chưa nắm bắt hết được những thông tin về dịch
Covid-19, chưa hiểu rõ về những tác hại mà dịch bệnh gây ra, dẫn đến tình trạng
thiếu ý thức trong việc phòng, chống dịch bệnh như: không đeo khẩu trang khi
30
đến chỗ đông người, tụ tập ăn uống khi đang có chỉ thị giãn cách của nhà
nước, …
Thêm đó vẫn có những sinh viên dù ddax đeo khẩu trang nhưng đeo chưa
đúng cách, hay đưa tay lên mặt và đặc biệt là có tâm lí buông xuôi khi mắc
Covid-19.
Bên cạnh đó cũng những sinh viên lợi dụng dịch bệnh để buôn bán trục lợi,
đưa ra các dịch vụ để kiếm lời.
2.3.3. Nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong ý thức phòng, chống dịch
bệnh Covid-19 của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến những hạn chế trong ý thức phòng,
chống dịch của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội, nhưng có một số
nguyên nhân nổi bật như:
Hiện nay bên cạnh một bộ phân sinh viên đã chủ động trang bị cho mình
những kiên thức, kỹ năng về phòng, chống dịch bệnh Covid. Tuy nhiên vẫn còn
một phận sinh viên của trường chưa nắm bắt rõ chủ trương, chính sách của
Đảng, pháp luật của nhà nước về phòng, chống dịch Covid-19, không được thông
tin, tuyên truyền những biện pháp tự theo dõi sức khỏe, bảo vệ bản thân trước
diễn biến phức tạp của dịch bệnh.
Mặt khác, trong suốt một thời gian dài sinh viên học tập trực tuyến nên
công tác tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh Covid-19 chưa được đẩy mạnh
bên cạnh đó ở tại một số địa phương nơi sinh viên cư trú thì công tác tuyên
truyền cũng mang tính hình thức, chưa sát điều kiện, phong tục tập quán của
người dân, quản lý địa bàn ở một số địa phương còn lỏng lẻo. Dẫn đến sinh viên
không có đủ kiến thức, kỹ năng đầy đủ về phòng chống dịch bệnh dẫn đến chủ
quan, lơ là thậm chí còn vi phạm công tác phòng chống dịch bệnh.
Khi dịch Covid-19 xuất hiện tại Việt Nam, toàn Đảng, toàn dân và toàn
quân ta đã chủ động, tích cực triển khai có hiệu quả hàng loạt biện pháp phòng,
31
chống dịch. Trong cuộc chiến với dịch Covid-19, nhiều thông tin chính xác, tích
cực đã góp phần nhân lên quyết tâm chống dịch, lan tỏa những thông điệp nhân
văn, tăng cường sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc cùng chung sức,
đồng lòng phòng, chống dịch Covid-19.Tuy nhiên, bên cạnh đó, cũng có không ít
tin giả, tin sai sự thật liên quan đến dịch Covid-19 được lan truyền một cách cố ý,
nhất là trên không gian mạng. Thời gian gần đây, trong khi dịch Covid-19 liên tục
có những diễn biến phức tạp, khó lường, thì trên không gian mạng, tình trạng
phát tán tin giả, sai sự thật về tình hình dịch bệnh và công tác phòng, chống dịch
Covid-19 lại có dấu hiệu gia tăng. Một bộ phận sinh viên còn thiếu tỉnh táo trong
việc thu nhập thông tin, không xác thực tính chính xác của thông tin dẫn đến
tình trạng đăng tải, chia sẻ những thông tin sai lệnh về công tác phòng, chống
dịch của các địa phương gây hoang mang cho dư luận.
Bên cạnh những yếu tố khách quan trên, vẫn còn một số ít những sinh
viên chưa ý thức được việc chấp hành những khuyến cáo của ngành y tế cũng
như chủ quan, lơ là, không thực hiện tốt công tác chống dịch; đặc biêt cố tình vi
phạm như: không thực hiện khuyến cáo “5K”, trốn tránh việc cách ly, khai gian
trong hồ sơ khai báo y tế làm cho công tác phòng, chống dịch Covid-19 của đất
nước thêm phần khó khăn. Đây chính là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hạn chế
trong ý thức phòng, chống dịch bệnh Covid-19 của sinh viên Trường Đại học Nội
Vụ Hà Nội.
TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
Chương 2 đã nêu bật thực trạng trong công tác nâng cao ý thức của sinh
viên và thực trạng về ý thức của sinh viên trong phòng, chống dịch bệnh Covid-
19. Từ những ưu điểm và những hạn chế còn tồn tại để đưa ra những giải pháp
nhằm nâng cao ý thức của sinh viên Trường Đại học Nội Vụ Hà Nội trong phòng,
chống dịch Covid-19.
32
CHƯƠNG 3:
VẤN ĐỀ ĐẶT RA VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO Ý THỨC PHÒNG, CHỐNG DỊCH COVID-
19 CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI
3.1. Một số vấn đề đặt ra trong bối cảnh sinh viên quay trở lại học trực tiếp tại
trường
Sau thời gian dài học trực tuyến để phòng, chống dịch Covid-19, với việc
kiểm soát hiệu quả dịch bệnh, thực hiện Nghị quyết số 128/NQ-CP của Chính
phủ về quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch
Covid-19" ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Tại thông báo 350/TB –ĐHNV của
trường về tổ chức học tập trực tiếp tại trường. Như vậy, sau gần một năm online,
việc đến trường học trực tiếp khiến nhiều sinh viên rất hào hứng, đặc biệt là sinh
viên năm thứ nhất. Tuy nhiên, việc chỉ trong một thời gian ngắn các trường đại
học đồng loạt quyết định cho sinh viên quay trở lại trường học trực tiếp, sinh
viên đã gây nên một “cơn sốt” nhà trọ, cũng gây khó khăn cho sinh viên.
Việc đi học trực tiếp khiến một số sinh viên còn mang nặng tâm lý ngại
quay trở lại trường đặc biệt là sinh viên ngoại tỉnh khi lên Hà Nội học thì chi phí
sinh hoạt tương đối đắt đỏ. Ngoài ra sinh viên còn e ngại vấn đề kiến thức và thi
cử. Nhiều bạn e sợ khi tới trường sẽ phải thi trực tiếp, khó hơn và kiến thức nặng
hơn, trong khi việc học tập và giảng dạy trực tuyến không đảm bảo chất lượng
như khi học trực tiếp.
33
Bên cạnh mối lo về tài chính, nơi trọ, còn một mối lo khác là ứng phó với
dịch bệnh khi số ca mắc Covid-19 liên tục tăng cao tại Hà Nội. Sinh viên bắt đầu
quay trở lại trường học trong tình hình dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, nên
nhiều bạn khá lo lắng. Đi học luôn trong trạng thái cảnh giác cao do lo ngại về
khả năng lây nhiễm Covid-19 rồi các vấn đề về “hậu Covid” khiến nhiều sinh viên
không thoải mái.
Qua khảo sát sinh viên các khóa tại trường cho thấy, 60% sinh viên cảm
thấy bản thân sẽ gặp phải khó khăn khi quay trở lại học trực tiếp với nhiều lý do
khác nhau, trong đó nhiều nhất là khả năng có thể bị lây nhiễm Covid-19, di
chứng hậu Covid-19. Xếp sau đó là khó khăn tài chính, thay đổi thói quen học
tập, thuê nhà trọ đã tác động đến tâm lý của sinh viên khi quay lại trường học.
Một vấn đề nữa khi sinh viên lên học trực tiếp khi phải ở trọ một mình các
em cũng lo sợ khi bị covid, không thể ra ngoài mua thực phẩm và không có
người hỗ trợ hằng ngày.
Nắm bắt được tâm lý của sinh viên nhà trường đã có hình thức hỗ trợ kịp
thời để giúp đỡ sinh viên, đặc biệt là các sinh viên ngoại tỉnh vượt qua khó khăn
nhằm ổn định cuộc sống, yên tâm học tập. Nhà trường cũng có chính sách hỗ
trợ cho sinh viên khóa 19 không may bị nhiễm Covid-19 sẽ được nhà trường hỗ
trợ một phần quà trị giá 500.000 nghìn đồng. Cùng với đó, Đoàn thanh niên,
phòng y tế, cố vấn học tập cũng hướng dẫn sinh viên khai báo tạm trú để được
hỗ trợ tại nơi ở và liên hệ với bác sĩ nếu có những dấu hiệu bất thường về sức
khỏe. Đồng thời cũng lập nhóm trên mạng xã hội cho các sinh viên bị nhiễm
Covid-19 để họ kịp thời hỗ trợ, chia sẻ thông tin, kinh nghiệm phòng dịch, giải
đáp thắc mắc cho sinh viên 24/24 giờ.
3.2. Một số giải pháp nâng cao ý thức phòng, chống dịch bệnh của sinh viên tại
trường Đại học Nội vụ Hà Nội
34
3.2.1. Tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục nhằm nâng cao nhận thức,
trách nhiệm của sinh viên trong phòng chống dịch bệnh covid-19
Với tinh thần “chống dịch như chống giặc”, Trường Đại học Nội vụ Hà
Nội cần tiếp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục cho sinh viên và thực
hiện nghiêm túc các biện pháp phòng, chống dịch của Chính phủ đã ban hành.
Ngoài việc tổ chức lên lớp trực tuyến giáo dục cho sinh viên về việc chăm sóc
sức khỏe, vệ sinh môi trường sống và cá nhân, thể dục thể thao nâng cao sức đề
kháng để chống lại dịch bệnh, còn tăng thời lượng tuyên truyền hệ thống phát
thanh nội bộ, trang thông tin điện tử những tin tức mới nhất về tình hình dịch
bệnh Covid-19 đang diễn ra ở Việt Nam và thế giới đến sinh viên. Kịp thời thông
tin đến sinh viên các văn bản chỉ đạo của Trung ương và địa phương về phòng,
chống dịch Covid-19. Bên cạnh đó, tiến hành cho sinh viên đeo khẩu trang, thực
hiện khử trùng, diệt khuẩn theo quy định và đo thân nhiệt cho sinh viên. Cùng
với đó các hình thức tuyên truyền cần được đa dạng hóa hơn như thông qua các
trang mạng xã hội, kết hợp với các câu lạc bộ của trường, đoàn thanh niên,
phòng quản lý sinh viên, các cố vấn học tập, bộ phận y tế tổ chức những hoạt
động tuyên truyền, các buổi sinh hoạt chuyên đề, tư vấn sức khỏe và bảo vệ sức
khỏe phòng chống dịch bệnh và sau hậu Covid để sinh viên hiểu đúng về dịch
bệnh từ đó có thái độ và hành vi đúng đắn với dịch bệnh covid. Để công tác
tuyên truyền có hiệu quả thì những sản phẩm tuyên truyền cũng được thiết kế
trực quan, sinh động, theo các xu hướng, công cụ mà giới trẻ thường xuyên sử
dụng như Facebook, YouTube, Tiktok... để tiếp cận hiệu quả hơn.
Đồng thời để đảm bảo an toàn cho sinh viên, mỗi người thầy, người cô khi
lên lớp đều là người truyền cảm hứng, khuyến khích sáng tạo, hứng khởi cho
sinh viên, giúp sinh viên cảm thấy được an toàn khi tham gia học trực tiếp trong
đại dịch và giúp các em ngoài những tri thức chuyên môn, thì cũng có kỹ anwng
bảo vệ sức khỏe, chăm sóc sức khỏe, phòng chống dịch bệnh Covid-19.
35
Bên cạnh đó trong bối cảnh hiện nay khi sinh viên tham gia học trực tiếp
tại trường thì ngoài các vấn đề liên quan đến đào tạo, giảng dạy, thì thầy cô và
nhà trường cũng cần có sự điều chỉnh việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập,
khả năng tiếp thu của sinh viên cho phù hợp với dịch bệnh tại trường.
3.2.2. Xây dựng lối sống tuân thủ, sống tích cực cho sinh viên
Ý thức của mỗi người là rất quan trọng trong công tác phòng chống bệnh,
trong thời điểm hiện tại, việc tự ý thức của mỗi sinh viên là vấn đề cốt lõi trong
phòng chống dịch Covid-19, hạn chế không tới những nơi đông người, ngưng
chia sẻ thông tin giả gây tâm lý hoang mang là cách mỗi người chúng ta góp sức
chống dịch. Bản thân mỗi sinh viên không khỏi lo lắng khi phải nghỉ học nhiều vì
dịch Covid-19. Tuy nhiên, thay vì hoang mang, mỗi sinh viên cần học cách sống
tích cực trong thời gian này. Không tụ tập bạn bè, đi chơi, du lịch, hạn chế ra
ngoài… Mỗi người dành thời gian để ôn tập bài vở, chuẩn bị tốt về kiến thức để
để tham gia thi kết thức học phần tốt nhất. Bên cạnh đó, mỗi sinh viên cần phải
có trách nhiệm và kỹ năng phòng vệ bản thân trước dịch bệnh.
Đồng thời phát huy, đoàn kết phối hợp chặt chẽ giữa các lớp để thực hiện
hiệu quả công tác chống dịch thì mỗi cá nhân sinh viên, mỗi lớp đều là pháo đài
và chiến sĩ có như vậy mới chiến thắng, đẩy lùi được dịch bệnh tại trường.
Bên cạnh đó Nhà trường cần quy định, hướng dẫn học sinh thực hiện hạn
chế tiếp xúc với nhau. Quy định, hướng dẫn học sinh rửa tay/sát khuẩn tay che
mũi, miệng khi ho hoặc hắt hơi, không khạc nhổ bừa bãi; tránh đưa tay lên mắt,
mũi, miệng; không dùng chung các đồ dùng cá nhân; bỏ rác đúng nơi quy định
từ đó tạo thành thói quen cho sinh viên trong quá trình học tập trực tiếp ở
trường hiện nay.
3.2.3. Tổ chức thực hiện các văn bản, chính sách về phòng, chống dịch Covid-19
trong nhà trường
36
Để không gây tâm lý hoang mang cho sinh viên khi những thông tin không
chính thống thì nhà trường cần cập nhật chính xác tình hình dịch bệnh, các
thông tin dự báo để chủ động phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng trên
địa bàn quận Tây Hồ, Nam Từ Liêm kịp thời đề ra các giải pháp phù hợp với thực
tiễn ở địa phương, nhà trường nhằm phòng, chống và sẵn sàng ứng phó với tác
động tiêu cực của đại dịch.
Nhà trường cần thường xuyên rà soát, chỉnh sửa, bổ sung, hệ thống hóa
các văn bản, chính sách có liên quan đến công tác phòng, chống dịch Covid-19
trong nhà trường để xây dựng thành chương trình, kế hoạch hành động cụ thể,
phù hợp với thực tiễn tình hình, diễn biến dịch bệnh. Để công tác học tập và
kiểm tra phù hợp, linh hoạt đặc biệt là đối với sinh viên đang mắc covid.
Bên cạnh đó thường xuyên tổ chức tập huấn cho cán bộ, giảng viên về
công tác phòng, chống dịch Covid-19, các văn bản của Đảng và nhà nước kịp thời
để từ đó giúp cán bộ, giảng viên nắm được đầy đủ những quy định từ đó có thể
kịp thời tuyên truyền, vận động cho sinh viên thông qua quá trình lên lớp giảng
dạy về các quy đinh trong công tác phòng chống dịch bệnh cũng vệ sinh cá
nhân, vệ sinh môi trường, cách phát hiện các trường hợp nghi mắc Covid-19.
Thực hiện việc đánh giá nguy cơ lây nhiễm và cập nhật thường xuyên trên
hệ thống bản đồ An toàn phòng, chống dịch, ứng dụng (App) Antoancovid.
Tổ chức tập huấn cho sinh viên về công tác phòng, chống dịch, xử lý khi có
trường hợp mắc Covid-19 và phối hợp tổ chức được các hoạt động tiêm chủng
tại trường. Đồng thời cần bổ sung đầy đủ trang thiết bị, thuốc, vật tư phục vụ
công tác phòng, chống dịch tại cơ sở y tế của trường.
Với khẩu hiệu “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên”. Trong
những ngày qua hơn 50 sinh viên Trường Đại học Nội vụ Hà Nội đã xung phong
đăng ký vào các đội hình tình nguyện, hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh
Covid-19 trên đại bàn thành phố Hà Nội và các đại phương. Bên cạnh đó, với
37
phương châm “Tuổi trẻ Nội vụ - kiên cường chống dịch”, tuổi trẻ Nội vụ không
ngại khó khăn, nguy hiểm...xung phong vào vùng dịch để tham gia hỗ trợ công
tác phòng, chống dịch Covid-19.
3.2.4. Nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong phòng chống Covid của sinh
viên
Ý thức pháp luật nói chung được hiểu là một hình thức độc lập tương đối
của ý thức xã hội được quyết định bởi các nhu cầu khách quan của sự phát triển
xã hội. Nó không chỉ bao gồm hệ thống các tư tưởng quan điểm và các quan
niệm của cá nhân hoặc của các giai cấp về pháp luật, pháp chế, trật tự pháp luật
và vai trò của chúng trong đời sống xã hội, mà còn cả những cảm giác pháp lý,
tình cảm, xúc cảm và việc đánh giá của con người về các hành vi hợp pháp hoặc
trái pháp luật, đòi hỏi sự hiểu biết pháp luật và sự cần thiết hoàn thiện, thay đổi
pháp luật hiện hành.
Ý thức pháp luật của sinh viên được cấu thành bởi hai yếu tố: tâm lý pháp
luật và tư tưởng pháp luật. Trong đó, tư tưởng pháp luật được hình thành từ sự
hiểu biết, nhận thức về các học thuyết pháp luật, pháp luật thực định; trong khi
đó, tâm lý pháp luật là thái độ, tình cảm của họ đối với pháp luật và các hiện
tượng pháp luật trong đời sống xã hội.
Để nâng cao ý thức trong chấp hành pháp luật, kỷ luật cho sinh viên trong
phòng chống dịch bệnh thì nhà trường cần tăng cường công tác giáo dục pháp
luật về phòng, chống dịch bệnh Covid-19 và giáo dục thái độ chấp hành pháp
luật của sinh viên về phòng, chống dịch bệnh. Đồng thời nhà trường thường
xuyên lồng ghép để tuyên truyền sâu rộng đến sinh viên về các hành vi vi phạm
và mức phạt cụ thể trên trang Wed của trường, in thông tin và dán tại tại các
bảng tin, thang máy của trường. Tổ chức các cuộc thi online giúp sinh viên tìm
hiểu, nâng cao hiểu biết về tình hình dịch bệnh, các quy định pháp luật trong
38
phòng chống Covid. Lồng ghép những bài tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp
luật về phòng chống Covid trong những mỗi học phần của sinh viên.
Trong tình hình dịch Covid-19 đang diễn biến phức tạp, ý thức và tinh thần
trách nhiệm, sự tự giác trong chấp hành pháp luật về phòng chống Covid của
mỗi sinh viên là yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa, và ngăn chặn dịch
bệnh lan rộng.
Sinh viên cần tự ý thức được tác hại của dịch bệnh gây ra đối với bản thân
và đối với toàn xã hội, từ đó tự giác thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch
bệnh mà nhà nước quy định. Đồng thời có ý thức nhắc nhở mọi người xung
quanh cùng thực hiện, lên án, tố cáo những hành vi vi phạm chính sách, pháp
luật của nhà nước về phòng, chống dịch Covid-19.
Ngoài ra đối với vấn nạn tin giả đang có chiều hướng ngày càng gia tăng,
gây ảnh hưởng không nhỏ đến công tác phòng, chống dịch bệnh thì sinh viên
cần phải tự nâng cao ý thức trách nhiệm của bản thân, thận trọng, tỉnh táo trước
những thông tin chưa được kiểm chứng. Không đăng tải, chia sẻ các thông tin
xuyên tạc, sai sự thật của các thế lực thù địch trong công tác phòng chống dịch
nói riêng, công tác xây dựng Đảng nói chung. Kịp thời phát hiện những thông tin
độc hại đang được lan truyền, phát tán, báo ngay cho cơ quan chức năng xử lý
theo quy định, tin tưởng vào sự chỉ đạo, điều hành của Ðảng, Chính phủ trong
cuộc chiến chống dịch bệnh Covid-19.
3.2.5. Phát động các phong trào thi đua phòng, chống đại dịch COVID-19
Nhà trường tổ chức phong trào thi đua với nội dung, hình thức phong phú,
thiết thực phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, nhằm khợi dậy mạnh
mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự lực, tự cường, tinh thần đoàn kết, tương thân
tương ái động viên, lôi cuốn sinh viên tích cực, chủ động tham gia phòng, chống
đại dịch Covid-19.
39
Phong trào thi đua được triển khai sâu rộng, đồng bộ từ công nhân viên
chức đến sinh viên đang công tác, làm việc và học tập tại trường Đại học Nội Vụ
Hà Nội.
Nhà trường kịp thời phát hiện, bồi dưỡng, biểu dương, khen thưởng, tuyên
truyền nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương người tốt, việc tốt, các mô hình
tiêu biểu, những sáng kiến, cách làm hay, hiệu quả trong các phòng, chống đại
dịch Covid-19. Động viên khích lệ nhà giáo, người lao đông trong trường, sinh
viên và các bậc phụ huynh nâng cao ý thức công dân, tự giác, tích cực tham gia
các hoạt động phòng, chống đại dịch COVID-19.
TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
Để nâng cao ý thức của sinh viên trong việc phòng, chống dịch bệnh
Covid-19 phòng chống dịch có hiệu quả thì các giải pháp phải được tiến đồng bộ.
Thế nhưng những giải pháp ấy có đi vào thực tiễn, đem lại hiệu quả thiết thực
hay không, quan trọng nhất vẫn là ý thức của từng cá nhân sinh viên.
KẾT LUẬN
Công cuộc chống dịch Covid-19 đang ở giai đoạn quyết liệt nhất, cần sự
tin tưởng đồng lòng, chung sức của toàn dân. Đây là trách nhiệm chung của cả
hệ thống chính trị , của tất cả các cấp các ngành, các cơ quan đoàn thể, nhưng
cũng là trách nhiệm công dân của mỗi người, nhất là thế hệ trẻ chúng ta –
những chủ nhân tương lai của đất nước. Công cuộc này cũng không đòi hỏi hay
40
bắt buộc sinh viên chúng ta phải làm quá nhiều việc, phải cống hiến, phải nỗ
lực mà thực tế chỉ là bằng những việc làm giản đơn thôi. Như việc không ra
đường khi không thật cần thiết, hoãn lại thú vui hàng ngày như tắm biển, dạo bộ,
tập gym, chăm sóc sức khỏe, làm đẹp, nhắc nhở lẫn nhau thực hiện các việc
phòng hộ cá nhân, hỗ trợ cho nhau để chiến thắng bệnh dịch, đưa việc học tập
trở lại bình thường. Chúng ta làm những việc này trước hết là vì bản thân mỗi
người nhưng cũng chính là việc làm thể hiện trách nhiệm công dân đối với cộng
đồng, trách nhiệm đối với đất nước. Ý thức ấy là gì, là từ những suy nghĩ, những
việc làm tưởng chừng hết sức đơn giản như việc rửa tay hàng ngày bằng xà
phòng, đeo khẩu trang khi ra đường và đến nơi công cộng, khai báo y tế, thực
hiện cách ly... nhưng lại vô cùng hiệu quả để chúng ta vẫn còn được vui sống mỗi
ngày. Ý thức của mỗi người chính là niềm tin, là sự đồng lòng chung sức và cao
hơn là trách nhiệm trước cộng đồng. Mối quan tâm đầu tiên hàng ngày của
chúng ta trước tình hình dịch bệnh trên thế giới và trong nước, sự lo lắng vì dịch
bệnh ngày càng gia tăng, xót xa trước những mất mát hoặc rơi nước mắt vì cảm
động trước hình ảnh các nhân viên y tế chăm sóc người cách ly… để rồi tự thấy
mình cần phải làm gì để bảo vệ chính mình, người thân.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2020. Công văn số 550/BGDDT-GDTC ngày
25/02/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc thực hiện các biện pháp phòng,
chống dịch bệnh COVID-19 trong trường học.
41
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2020. Công văn số 696/BGDDT-GDTC ngày 4/03/2020
của Bộ Giáo dục và Đào tạo về những việc cần làm để phòng, chống dịch bệnh
COVID-19 trong trường học
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2020. Công văn số 757/BGDDT-VP ngày 10/03/2020
của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc nghiêm túc thực hiện các quy định về phòng,
chống dịch bệnh COVID-19.
4. Bộ Giáo dục và Đào tạo, 2020. Công văn số 795/BGDDT-GDDH ngày
13/03/2020 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc triển khai công tác đào tạo từ xa
ứng phó với đại dịch COVID-19.
5. Chính phủ Nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam, 2020. Chỉ thị 16/CT-TTg
của Thủ tướng Chính phủ ngày 31/3/2020 về các biện pháp cấp bách phòng,
chống dịch COVID-19.
6. Đặng Thị Thúy Hiền, Trần Hữu Tuấn, Nguyễn Thị Như Quỳnh, Đoàn Lê Diễm
Hằng, Nguyễn Thị Phương Thảo. Các yếu tố rào cản trong việc học Online của
sinh viên
7. Jiang F. Review of the Clinical Characteristics of Coronavirus Disease 2019
(COVID-19). Journal of General Internal Medicine. 2020
PHIẾU KHẢO SÁT
Câu 1. Bạn có biết gì về dịch COVID-19?
42
Chỉ nghe loáng thoáng tên dịch bệnh 1
Biết chút ít 2
Có quan tâm và tìm hiểu thêm 3
Khác 4
Câu 2. COVID-19 nguy hiểm như thế nào?
Rất nguy hiểm 1
Hơi nguy hiểm 2
Không nguy hiểm 3
Không biết 4
Câu 3. COVID-19 lây truyền như thế nào?
Qua những giọt bắn ra từ những người bị bệnh 1
Qua không khí 2
Do tiếp xúc trực tiếp với người/động vật bị bệnh 3
Do chạm vào những vật dụng hoặc bề mặt mang 4
mầm bệnh
Do bị muỗi đốt 5
Do ăn những thực phẩm mang mầm bệnh 6
Do uống nước bẩn 7
Không biết 8
Câu 4. Bạn bảo vệ gia đình và bản thân trước COVID-19 như thế nào??
1 Rửa tay thường xuyên với dung dịch rửa tay chứa
70% cồn hoặc bằng xà phòng và nước trong vòng
43
20 giây.
2 Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi
3 Tránh tiếp xúc gần với người bị sốt và ho
4 Tránh chạm vào mắt, mũi và miệng
6 Ở trong nhà
7 Tuân thủ các khuyến cáo của nhà nước để
phòng ngừa sự lây lan của dịch COVID-19
8 Sử dụng các bài thuốc thảo dược dân gian
9 Mang khẩu trang
10 Không biết
11 Khác
Câu 5. Bạn đã nhận được loại thông tin gì về COVID19? (Chọn một hoặc nhiều
đáp án)?
1 Cách bảo vệ bản thân trước COVID-19
2 Các triệu chứng của Covid-19
3 Cách COVID-19 lây truyền
4 Những điều cần làm gì khi có các triệu chứng
của Covid-19
5 Các rủi ro và biến chứng của COVID-19
6 Khác
Câu 6. Bạn lấy thông tin COVID-19 từ đâu?
1 Truyền hình
2 Báo in
44
3 Nói chuyện với gia đình và bạn bè, thầy cô
4 Trang web hoặc trang tin trực tuyến
5 Mạng xã hội (như Facebook, Twitter,
YouTube, WhatsApp, Line)
6 Công cụ tìm kiếm (như Google)
7 Đài phát thanh
8 Nhân viên y tế cộng đồng
9 Các tổ chức đoàn thể
10 Các nguồn khác, cụ thể như:
Câu 7. Bạn tin tưởng vào những thông tin COVID-19 từ đâu?
1 Truyền hình
2 Báo in
3 Nói chuyện với gia đình và bạn bè, thầy cô
4 Trang web hoặc trang tin trực tuyến
5 Mạng xã hội (như Facebook, Twitter,
YouTube, WhatsApp, Line)
6 Công cụ tìm kiếm (như Google)
7 Đài phát thanh
8 Nhân viên y tế cộng đồng
9 Các tổ chức đoàn thể
10 Các nguồn khác, cụ thể như:
Câu 8. Bạn có cảm thấy lo lắng như thế nào về dịch COVID-19?
45
Không lo gì cả 1
Hơi lo lắng 2
Thực sự lo lắng 3
Ngoài lo lắng còn cảm giác sợ hãi 4
Câu 9. Bạn có cảm nhận dịch COVID-19 ở gần mình?
Tôi nghĩ tôi đã bị nhiễm bệnh 1
Tôi nghĩ trong số người quen của tôi có 2
người nhiễm bệnh
Tôi nghĩ trong số những người quen với 3
người quen của tôi có người nhiễm bệnh
Xung quanh không có vấn đề này 4
Không chắc 5
46